Giáo án Đại số 9 - GV: Nguyễn Tấn Thế Hoàng - Tiết 40: Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình (tiết 1)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án Đại số 9 Tuaàn: 20 Tieát: 40 Gv: Nguyễn Tấn Thế Hoàng Soạn: 21 - 01 - 2006. §5: GIẢI BAØI TOÁN BẰNG CÁCH LAÄP HEÄ PHÖÔNG TRÌNH (tieát 1). A) MUÏC TIEÂU: Giuùp hoïc sinh: ○ Ôn lại các bước giải toán bằng cách lập phương trình, từ đó nắm và vận dụng được phương pháp giải toán bằng cách lập hệ phương trình bậc nhất 2 ẩn B) CHUAÅN BÒ: 1) Giáo viên: - Phấn màu, bảng phụ: Các bước giải toán bằng cách lập phương trình. 2) Học sinh: - Các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình. C) CÁC HOẠT ĐỘÂNG: TG. HOẠT ĐỘNG CỦA GV HĐ1: Ôn kiến thức cũ: - Nêu các bước phải làm khi giải bài toán bằng cách lập phương trình?  Gv chốt lại các bước giải đã học ở lớp 8: (bảng phụ)  Laäp phöông trình: 4’ - Chọn ẩn số và đặt đk thích hợp cho aån soá. - Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã bieát. - Laäp phöông trình bieåu thò moãi quan hệ giữa các đại lượng.  Giaûi phöông trình.  Trả lời: Kiểm tra xem trong các nghieäm cuûa phöông trình, nghieäm nào thoả mãn điều kiện của ẩn nghieäm naøo khoâng, roài keát luaän.  Gv giới thiệu: Khi giải toán bằng caùch laäp hpt ta cuõng tieán haønh töông tự như trên, nhưng chỉ khác là ta chọn 2 ẩn để lập hpt HĐ2: Giải toán bằng cách lập hpt:  Gv neâu ví duï 1 trang 20 Sgk 12’ - Bài toán có nêu những đại lượng naøo maø ta chöa bieát?. HOẠT ĐÔÏNG CỦA HS. - 1 HS nêu các bước giaûi  Cả lớp nhận xét. GHI BAÛNG Tiết 40 : GIẢI BAØI TOÁN BẰNG CAÙCH LAÄP HEÄ PHÖÔNG TRÌNH. 1) Ví duï 1: (trang 20 Sgk) Gọi chữ số hàng chục là x Chữ số hàng đơn vị là y (Ñk: x, y  Z vaø0 < x, y  9) Theo đề bài ta có : - x + 2y = 1 - HS đọc và nắm lại các Khi đó: số cần tìm là: 10x + y Số ngược lại là: 10y + x bước giải Ta coù phöông trình: (10x + y) – (10y + x) = 27 hay x – y = 3 Vaäy ta coù heä phöông trình : x 2y 1   x y 3 x  7 Giải ra ta được:  (t/maõn ñk) y  4 Vaäy soá caàn tìm laø 74. - 1 HS đọc ví dụ 1 1) Ví duï 2: - Đại lượng chưa biết 48 4 9 h 1 h 48’ = 1 h 1 h laø: soá chuïc, soá ñôn vò, 60 5 5 số cũ, số mới 9 14 h 1h h - Ta đã biết mối quan hệ nào giữa các - Số đơn vị > Số chục là 5 5 1, Số mới < số cũ là 27 đại lượng đó? Goïi vaän toác xe taûi laø x (km/ h) ñôn vò Vaän toác cuûa xe khaùch laø y (km/h) - Vậy để giải bài toán nghĩa là ta chỉ - Tìm được số chục và ( ñk : y > x > 0) soá ñôn vò cần tìm những đại lượng nào? Theo đề bài ta có :  Gv giới thiệu đây là dạng toán về x – y = 13 caáu taïo soá:  ta caàn chuù yù: caùch bieåu Quãng đường xe khách đi được dieãn giaù trò cuûa soá trong heä thaäp phaân: ab 10a b ; abc  100a 10b c Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 9 - HS trả lời theo câu hỏi laø: x (km) 5 cuûa Gv Quãng đường xe tải đi được là: 15’ 14  Gv neâu ví duï 2 trang 21 Sgk x (km) 5 - Đây là bài toán dạng chuyển động, - Ta cần tìm hiểu kỹ Ta coù phöông trình: khi giải dạng toán này ta cần phải tìm các đại lượng quãng 9 14 đường, vận tốc và thời hiểu các đại lượng nào? x  y 189 5 5 - Nếu 2 xe khởi hành cùng lúc và đi gian Vaäy ta coù heä phöông trình : ngược chiều gặp nhau thì các em có - Thời gian 2 xe đi là x y 13 nhận xét gì về thời gian của 2 xe đi? bằng nhau  - Vậy các em có nhận xét gì thời gian 9x 14y 945 - Thời gian xe tải đi của 2 xe trong bài toán này? x  36 nhiều hơn thời gian xe Giải ra ta được: y  49 (thoả đk)  khách đi là 1 giờ - Thế còn quãng đường và vận tốc Vaäy: - Tổng quãng đường giữa 2 xe thì sao? Vaän toác oâtoâ khaùch laø 49 km/h cuûa 2 xe laø 189 km, vaän Vaän toác oâtoâ taûi laø 36 km/h toác xe khaùch hôn vaän  Gv hướng dẫn học sinh chọn ẩn và tốc xe tải là 13km/h 3) Baøi taäp: yêu cầu thảo luận theo 8 nhóm để trả - HS thảo luận nhóm và Goïi soá quyùt laø: x (quaû) lời ?3 , ? 4 và ? 5 trang 21 để trình trả lời Vaø soá cam laø: y (quaû) bày bài toán (ñk: x, y nguyeân döông) HÑ3: Luyeän taäp Ta coù: x + y = 17 10’  Laøm baøi taäp 29 trang 22 Sgk: Số người ăn quýt là: 3.x (người) - Toùm taét: - Gv yêu cầu HS tóm tắt bài toán Số người ăn quýt là: 10.x + Caû quyùt vaø cam laø 17 (người) quaû Ta coù: 3x + 10y = 100 + Moãi quaû quyùt coù 3 Vaäy ta coù HPT: người ăn x y 17 + Moãi quaû cam coù 10  3x 10y 100 - Gv tổ chức cho HS thảo luận theo 8 người ăn x  10 + Có tất cả 100 người nhóm để giải bài toán Giải ra ta được:  (thoả Tính soá quaû quyùt vaø y  7 soá quaû cam ñk) HS thaû o luaä n vaø đạ i Vaäy soá quyùt laø: 10 (quaû)  Gv chốt lại các bước giải toán bằng dieä n leâ n baû n g trình baø y soá cam laø: 7 (quaû) caùch laäp phöông trình  cả lớp nhận xét HĐ3: HDVN - Học thuộc các bước giải toán bằng cách lập hệ phương trình - Xem lại các bài tập đã giải - Laøm baøi taäp: 28, 30 trang 22 Sgk, baøi taäp: 36, 38, 40 trang 9 – 10 SBT - Hướng dẫn bài 30: Cần tính được thời gian dự định đi từ A đến B ta sẽ biết được thời điểm xuất phát của ô tô  chọn ẩn x là quãng đường AB, và y là thời gian dự định từ đó dựa vào mối quan x 4’  35 y 2 hệ nhanh chậm của thời gian để lập 2 phương trình của hệ  . . . . . .   x 1 y  50 - Xem trước bài: Giải toán bằng cách lập hệ phương trình tiếp theo (Ví dụ 3) và cách giải hpt baèng caùch ñaët aån phuï (baøi taäp 27 trang 20).  Gv đàm thoại HS theo các bước giải để trình bày bài toán.  Ruùt kinh nghieäm cho naêm hoïc sau: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span>