Giáo án môn Ngữ văn 9 - Tuần 35

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuần 35 (36) TiÕt 162-163.. Tæng kÕt tËp lµm v¨n.. I. Mục tiêu cần đạt: - Ôn và nắm vững các kiểu văn bản đã học từ lớp 6-lớp 9 phân biệt các kiểu văn bản và nhận biết sự phối hợp của chúng trong thực tiễn làm văn . Biết đọc các kiểu văn bản theo đặc tr­ng. - Ph©n biÖt kiÓu v¨n b¶n vµ thÓ lo¹i v¨n häc. ViÕt ®­îc v¨n b¶n cho phï hîp. II. Chuẩn bị: GV : B¶ng phô, phiÕu häc tËp. HS : ChuÈn bÞ theo yªu cÇu SGK III. Tiến trình dạy – học: 1. KiÓm tra bµi cò : (KiÓm t¶ sù chuÈn bÞ cña HS vµ KTBC trong khi «n tËp) 2. Tæ chøc «n tËp Hoạt động 1: Hệ thống hoá các kiểu văn bản I. HÖ thèng ho¸ c¸c kiÓu v¨n b¶n ? Kể tên các kiểu văn bản đã học. * Sù kh¸c biÖt cña c¸c kiÓu v¨n b¶n. ? Nêu phương thức biểu đạt của các kiểu văn bản - Tù sù : tr×nh bµy sù viÖc. - Miêu tả: Đối tượng là con người, vật, hiện tượng tái đó.?Cho ví dụ. hiện đặc điểm của chúng. Học sinh trả lời, đọc bảng tổng kết ở SGK. Häc sinh th¶o luËn c¸c c©u hái nh­ SGK. ? So s¸nh tù sù kh¸c miªu t¶ nh­ thÕ nµo? ?ThuyÕt minh kh¸c tù sù vµ miªu t¶ nh­ thÕ nµo? - Thuyết minh: Cần trình bày những đối tượng được ?NghÞ luËn kh¸c ®iÒu hµnh nh­ thÕ nµo? thuyÕt minh, cÇn lµm râ vÒ b¶n chÊt bªn trong vµ ?BiÓu c¶m kh¸c thuyÕt minh nh­ thÕ nµo? nhiều phương diện có tính khách quan. Học sinh cử đại diện trả lời-Các nhóm nhận xét- Nghị luận: Bày tỏ quan điểm. Giáo viên đưa đáp án đúng lên bảng phụ. - BiÓu c¶m: C¶m xóc. ?C¸c kiÓu v¨n b¶n trªn cã thÓ thay thÕ cho nhau * Ph©n biÖt c¸c thÓ lo¹i v¨n häc vµ kiÓu v¨n b¶n. kh«ng? V× sao? ?Cã thÓ phèi hîp víi nhau trong mét v¨n b¶n cô thÓ 1. V¨n b¶n tù sù vµ thÓ lo¹i v¨n häc tù sù . - Gièng: KÓ vÒ sù viÖc. hay kh«ng? - Kh¸c: LÊy vÝ dô? + Văn bản tự sự: Xét hình thức, phương thức. +ThÓ lo¹i tù sù : §a d¹ng ( TruyÖn ng¾n, tiÓu thuyÕt, kÞch.......) - TÝnh nghÖ thuËt trong t¸c phÈm tù sù: Cèt truyÖn+ nh©n vËt + sù viÖc + kÕt cÊu. Gi¸o viªn chia nhãm cho häc sinh lµm c©u hái 5,6,7. 2. KiÓu v¨n b¶n biÓu c¶m vµ thÓ lo¹i tr÷ t×nh. Học sinh thảo luận nhóm, tìm hiểu nét đặc trưng của - Giống: Chứa đựng cảm xúc-> tình cảm chủ đạo. - Kh¸c: kiÓu v¨n b¶n trong TLV kh¸c víi thÓ lo¹i v¨n häc + Văn bản biểu cảm: bày tỏ cảm xúc về một đối tương ứng (cho ví dụ). tượng (văn xuôi). Häc sinh tr×nh bµy vµo b¶ng phô. +Tác phẩm trữ tình: đời sống cảm xúc P2 của chủ thể trước vấn đề đời sống (thơ). 3. Vai trß cña c¸c yÕu tè thuyÕt minh, miªu t¶, tù sù trong v¨n nghÞ luËn. + Thuyết minh: giải thích cho một cơ sở nào đó của vấn đề bàn luận. - Tự sự: Sự việc d/c cho vấn đề . - Miªu t¶: II. Tập làm văn trong chương trình ngữ văn Hoạt động 2:HDHS tìm hiểu tập làm văn trong THCS. chương trình ngữ văn THCS. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động 3:Các kiểu văn bản trong học ở lớp 9 Giáo viên hệ thống đặc điểm 3 kiểu văn bản lớp 9 và treo b¶ng phô yªu cÇu HS lªn b¶ng hoµn thµnh bµi tËp. GV nhËn xÐt vµ treo b¶ng phô cã ghi néi dung b¶ng hÖ thèng KiÓu v¨n b¶n §Æc ®iÓm Mục đích C¸c yÕu tè t¹o thµnh ( Kh¶ n¨ng kÕt hîp ) đặc điểm cách làm.. - §äc- hiÓu v¨n b¶n->häc c¸ch viÕt tèt. III. C¸c kiÓu v¨n b¶n häc ë líp 9 .. V¨n b¶n thuyÕt minh Ph¬i bµy néi dung s©u kín bên trong đặc trưng đối tượng §Æc ®iÓm kh¶ quan cña đối tượng Phương pháp ThuyÕt minh : gi¶i thÝch.. V¨n b¶n tù sù. V¨n b¶n nghÞ luËn. Tr×nh bµy sù viÖc. Bµy tá quan ®iÓm, nhËn xét, đánh giá về vai trò.. Sù viÖc, nh©n vËt. LuËn ®iÓm, luËn cø, luËn chøng. - HÖ thèng lËp luËn. - KÕt hîp miªu t¶, tù sù .. Giíi thiÖu, tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc theo trình tự nhất định .. 3. Hướng dẫn học ở nhà: - Ôn lại toàn bộ kiến thức trọng tâm đã học ở lớp 9, đặc biệt là nghị luận văn học để chuẩn bị Kiểm tra học kì II - ChuÈn bÞ so¹n bµi : Bắc Sơn (Học sau thi) + Tình huống kịch + Nhân vật Thơm, Ngọc, hai chiến sĩ cách mạng (Thái, Cửu) ------------------------------------------------------------. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tuần 35 Tiết 164, 165 KIỂM TRA HỌC KÌ II I. Văn – Tiếng Việt: (5đ) 1. Kể tên các thành phần biệt lập của câu? Viết đoạn văn ngắn có sử dụng ít nhất hai thành phần biệt lập? (3đ) 2. Hãy nêu rõ tình huống nghịch lí và những hình ảnh thiên nhiên giàu ý nghĩa biểu tượng trong truyện ngắn “Bến quê” của Nguyễn Minh Châu? (2đ) II. Tập làm văn: (5đ) 3. Cảm nhận và suy nghĩ của em về bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải. MA TRẬN Tổng Mức độ điểm Nội dung Vận dụng Vận dụng Nhận biết Thông hiểu thấp cao 1. Các thành phần biệt Câu 1 Câu 1 1đ lập của câu Câu 1 2đ (3điểm) Câu 2 2. Bến quê Câu 2 2đ (2điểm) 3. Nghị luận về một đoạn Câu 3 Câu 3 5đ thơ, bài thơ. (5 điểm) Tổng 1 điểm 2 điểm 2 điểm 5 điểm 10 điểm ĐÁP ÁN: Câu 1: * HS kể tên được 4 thành phần biệt lập (1đ) - Thành phần tình thái - Thành phần cảm thán - Thành phần gọi – đáp - Thành phần phụ chú * HS viết được đoạn văn có chủ đề, đoạn văn đó phải có ít nhất hai thành phần biệt lập.(2đ) Câu 2: HS cần nêu được các ý cơ bảm sau: * Tình huống nghịch lí: - Nhĩ làm công việc vốn có điều kiện đi khắp mọi nơi trên thế giới nhưng vào cuối đời anh lại bị mắc căn bệnh liệt toàn thân, mọi sinh hoạt đều phải nhờ vào người khác… - Nhĩ phát hiện ra vẻ đẹp của bãi bồi bên kia sông, ngay phía trước cửa sổ nhà mình, nhưng anh biết rằng sẽ không bao giờ có thể đặt chân lên mảnh đất ấy, dù nó ở rất gần anh, Nhĩ đã nhờ cậu con trai thực hiện giúp mình cái điều khao khát đó. Nhưng cậu con trai lại sa vào đám cờ thế bỏ lỡ chuyến đò ngang duy nhất trong ngày… * Hình ảnh thiên nhiên giàu ý nghĩa biểu tượng: - Bãi bồi: gần gũi, thân thuộc ở bến quê như hình ảnh quê hương, xứ sở - Bông hoa bằng lăng cuối mùa, tiếng đất lở: Sự sống của Nhĩ ở vào những ngày cuối cùng trong cuộc đời. Câu 3: (5 điểm) A. YÊU CẦU CHUNG: - Bài biết phải tập trung thể hiện được nội dung yêu cầu của đề bài. - Bố cục rõ ràng, mạch lạc. B. THANG ĐIỂM: * Điểm 6: Đảm bào các yêu cầu sau: 1) Về nội dung: Tập trung làm nổi bật cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của dân tộc, được thể hiện: - Cảm xúc của tác giả trước mùa xuân của thiên nhiên của đất nước Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> + Cảnh sắc thiên nhiên (âm thanh, màu sắc, các hình ảnh….) + Hình ảnh đất nước đang đi lên với sự cống hiến của con người ( hai lực lượng nòng cốt là chiến sĩ – chiến đấu và người nông dân – sản xuất). Họ chính là người mang lại mùa xuân cho đất nước. - Cảm xúc mùa xuân trong lòng tác giả: + Tâm niệm của tác giả: khát vọng được hòa nhập vào cuộc sống của đất nước, cống hiến phần tốt đẹp- dù nhỏ bé của mình cho cuộc đời chung, cho đất nước. Thông qua sự sáng tạo đặc sắc nhất của Thanh Hải trong bài thơ ở hình ảnh “Mùa xuân nho nhỏ”. + Thanh Hải đã đề cập đến vấn đề lớn của nhân sinh quan – vấn đề ý nghĩa của cuộc sống cá nhân trong cộng đồng- một cách tha thiết nhỏ nhẹ như điều tâm niệm chân thành của nhà thơ. + Những suy nghĩ, khát vọng, nguyện ước của nhà thơ cũng chính là những suy nghĩ của mỗi chúng ta và mỗi người hãy là một “Mùa xuân nho nhỏ” góp vào mùa xuân to lớn của dân tộc. + Nhà thơ khát vọng được sống và cống hiến có ích cho đời dù là rất bé nhỏ. 2) Về nghệ thuật: - Phân tích theo mạch cảm xúc của tác giả. - Chú ý những nghệ thuật chủ yếu. + Sự chuyển đổi cảm giác. + Hình ảnh thơ sáng tạo. + Nhịp điệu thơ phù hợp với sự thay đổi cảm xúc. + Cấu tứ từ: lặp lại. + Các biện pháp tu từ, ẩn dụ, hoán dụ, điệp ngữ, đối, láy, … + Màu sắc âm thanh, hình ảnh. + Một số từ “đắt”: “giọt”, “long lanh”; đại từ “ta”; từ “lộc”, … 3) Về hình thức - Bố cục chặt chẽ. - Có lập luận + dẫn chứng chính xác. - Liên kết giữa các đoạn, các phần. * Điểm 3: - Về cơ bản đảm bảo những yêu cầu trên nhưng chưa sâu sắc, còn sai chính tả. * Điểm 1: Nội dung viết đươn giản, chưa thể hiện được trọng tâm của đề bài. Còn sai nhiều lỗi chính tả, diễn đạt. * Điểm 0: Bài viết lạc đề hoặc để giấy trắng. Hết. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>