Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 40: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự - Năm học 2010-2011

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy gi¶ng: 9A………… 9B………… TiÕt 40 MI£U T¶ NéI T¢M TRONG V¡N B¶N Tù Sù I. Mục tiêu cần đạt: 1. KiÕn thøc. - Néi t©m nh©n vËt vµ miªu t¶ néi t©m nh©n vËt trong t¸c phÈm tù sù - T¸c dông cña miªu t¶ néi t©m vµ mèi quan hÖ gi÷a néi t©m víi ngo¹i h×nh trong khi kÓ. 2. Kü n¨ng. - Ph¸t hiÖn vµ ph©n tÝch ®­îc t¸c dông cña miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù. - KÕt hîp kÓ chuyÖn víi miªu t¶ néi t©m nh©n vËt khi lµm bµi v¨n tù sù. 3.Tư tưởng. Biết yêu thiên nhiên, yêu cái đẹp... II. ChuÈn bÞ: ThÇy: HS: §äc l¹i v¨n b¶n: KiÒu ë lÇu ng­ng BÝch, M· Gi¸m Sinh mua KiÒu. III. Hoạt động dạy- học 1.ổn định: 9a.................. 9b................... 2. KiÓm tra bµi cò. ( KÕt hîp trong giê) 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội t©m trong v¨n b¶n tù sù HS: §äc ®o¹n trÝch KiÒu ë lÇu Ng­ng BÝch. GV: Em h·y chØ ra nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ ngo¹i c¶nh vµ nh÷ng c©u miªu t¶ néi t©m nh©n vËt. C¸c c©u th¬ miªu t¶ ngo¹i c¶nh thÓ hiÖn ®iÒu g×? HS: - Miªu t¶ ngo¹i c¶nh: VÎ non xa...dÆm kia Buån tr«ng... ghÕ ngåi.  cảnh trước lầu Ngưng Bích: cảnh thiên nhiªn cao réng hoang s¬ thiÕu v¾ng sù sống của con người. C¶nh c¸nh buåm mÊt hót dÇn lóc chiÒu hôm, cánh hoa trôi dạt trên sóng nước, bãi cá kÐo dµi tíi tËn ch©n trêi, sãng giã biÓn dữ dội  cảnh tượng hãi hùng. GV: c¸c c©u th¬ miªu t¶ néi t©m thÓ hiÖn ®iÒu g×?. Lop6.net. Néi dung I. T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ néi t©m trong v¨n b¶n tù sù 1. VÝ dô: (sgk) 2. NhËn xÐt. - Miªu t¶ néi t©m: Tưởng người dưới nguyệt chén đồng TÊm son gét röa bao giê cho phai Xót người tựa cửa hôm mai  Tưởng nhớ cùng chàng Kim uống rượu thề nguyền, thương chàng Kim chờ đợi mỏi mòn..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> HS: tr¶ lêi.. Thương cha mẹ ân hận vì không đền đáp phụng dưỡng được cha mÑ. * Miªu t¶ néi t©m lµ t¸i hiÖn GV: qua VD em hiÓu thÕ nµo lµ miªu t¶ nh÷ng tr¨n trë, d»n vÆt, nh÷ng ngo¹i c¶nh vµ miªu t¶ néi t©m? rung động tinh tế trong tình cảm, HS: - M.tả ngoại cảnh là tả những gì có thể cảm xúc, tư tưởng của nhân vật quan s¸t trùc tiÕp ®­îc - Miªu t¶ néi t©m: miªu t¶ nh÷ng g× kh«ng quan s¸t ®­îc trùc tiÕp mµ chØ lµ sù thÊu hiÓu cña nhµ v¨n vÒ suy nghÜ t×nh c¶m, diÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt. GV: miªu t¶ bªn ngoµi cã quan hÖ ntn víi miªu t¶ bªn trong? HS: ....quan hÖ chÆt chÏ: nhiÒu khi tõ viÖc miªu t¶ bªn hoµn c¶nh, ngo¹i h×nh mµ người viết cho ta thấy được tâm trạng của nhân vật và ngược lại GV: Miêu tả nội tâm có tác dụng ntn đối  cã t¸c dông to lín trong viÖc víi viÖc kh¾c ho¹ nh©n vËt trong v¨n b¶n khắc hoạ đặc điểm, tính cách tù sù? nhân vật  nhân vật sinh động. HS: HS: đọc đoạn văn: “ Mặt lão co rúm lại...” GV: em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶ néi t©m nh©n vËt cña Nam Cao ë ®o¹n v¨n nµy? HS: sử dụng các động từ: ép, mếu, co và các tính từ rúm, nhăn, móm mém để miêu t¶ bé d¹ng cña l·o H¹c khi nhí l¹i viÖc bán chó  gợi gương mặt cũ kĩ, già nua khô héo, một tâm hồn đau khổ đến cạn kiệt nước mắt. Qua ngoai hình có thể diễn t¶ ®­îc thÕ giíi néi t©m. GV: có mấy cách để miêu tả nội tâm? HS: trả lời, đọc ghi nhớ ( sgk). Hoạt động 2. Luyện tập II. LuyÖn tËp Hoạt động nhóm: Bµi tËp 1: KÓ l¹i b»ng v¨n xu«i GV: nªu n.vô, yªu cÇu. viÖc M· Gi¸m Sinh mua KiÒu, N1,2 lµm bµi tËp 1: chó ý miªu t¶ néi t©m nµng KiÒu. KÓ l¹i b»ng v¨n xu«i viÖc M· Gi¸m Sinh mua KiÒu, chó ý miªu t¶ néi t©m nµng KiÒu. N3,4: lµm bµi tËp 2: §ãng vai nµng KiÒu Bµi tËp 2 kÓ l¹i viÖc b¸o ©n, b¸o o¸n, thÓ hiÖn t©m §ãng vai nµng KiÒu kÓ l¹i tr¹ng KiÒu lóc gÆp Ho¹n Th­. * Khung c¶nh cña buæi xö ¸n: Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> HS: th¶o luËn 7’. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶, nhËn xÐt. GV: ch÷a.. Lop6.net. - Công đường gươm giáo ngất trời, bên trong quân vệ đứng hầu, bên ngoài quân cơ đứng sắp hàng, uy nghi tề chỉnh gươm giáo tuốt trần, phía trước súng ống cờ rợp đất. - Trªn c«ng ®­êng, ngay gi÷a trướng hùm, Từ Công sánh vai cïng phu nh©n Thuý KiÒu ngåi ghÕ quan toµ. - Kiều không ngờ cuộc đời của m×nh cã ngµy h«m nay(xóc động). DiÔn biÕn buæi xö ¸n: §­îc Tõ Công cho phép, Kiều đích thân tiÕn hµnh xÐt xö ©n o¸n. * B¸o ©n : Mêi Thóc Lang - Thúc Lang bước ra với vẻ khiếp sợ, mặt xanh như chàm đổ toàn th©n run b¾n. - KiÒu cÊt giäng dÞu dµng, nh¾c lại ân nghĩa xưa ở Lâm Tri, đền ¬n cøu gióp “khái c¶nh lÇu xanh”. - ViÖc ch÷ tßng kh«ng trän vÑn là tại vợ chàng “con người quỷ qu¸i tinh ma”. - Cho người mang lễ gồm: gấm tr¨m cuèn, b¹c ngh×n c©n tá lßng biÕt ¬n. * B¸o o¸n: cho gäi Ho¹n Th­ - KiÒu cÊt giäng mØa mai (dïng c¸ch x­ng h« nh­ thêi cßn lµm hoa nô cho nhà họ Hoạn) để chµo hái. - KiÒu buéc téi Ho¹n Th­ b»ng giäng ®ay nghiÕn: “Cµng cay nghiÖt l¾m cµng oan tr¸i nhiÒu”. Ho¹n Th­ hån xiªu ph¸ch l¹c, dập đầu dưới trướng kêu ca dãi bµy. + Tôi là phận đàn bà, việc ghen tuông là thường tình. + Lßng t«i kÝnh yªu phu qu©n nh­ng Chång chung ch­a hÔ ai.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> chiÒu cho ai. + Tôi đã để phu nhân ra quan âm các để thoát khỏi bụi trần, không truy ®uæi khi phu nh©n bá trèn. + Xin nhËn mäi téi lçi g©y ra. + Xin phu nhân có lòng độ lượng nh­ trêi bÓ tha m¹ng. - Nghe lêi gi·i bµy kh«n ngoan cña Ho¹n Th­, KiÒu ph©n v©n gi÷a thï vµ nh©n nghÜa. - Kiều quyết định tha cho Hoạn Th­. Tiếp sau đó nàng đã thẳng tay trừng trị bọn người bất nhân: Bạc Hµ, B¹c H¹nh, Tó Bµ, M· Gi¸m Sinh, Së Khanh. 4. Cñng cè: GV : ThÕ nµo lµ miªu t¶ néi t©m nh©n vËt? T¸c dông cña viÖc miÓu t¶ néi t©m nh©n vËy? HS: Tr¶ lêi GV: Chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. 5. Hướng dẫn: Về nhà : Ghi lại tâm trạng của em sau khi để xảy ra một chuyện có lỗi với bạn. Chuẩn bị bài: Lục Vân Tiên gặp nạn.( Trả lời câu hỏi phần đọc hiểu văn bản). Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>