Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 105+106, Bài 26: Sống chết mặc bay - Năm học 2006-2007

<span class='text_page_counter'>(1)</span>So¹n: Gi¶ng:. Bµi 26.. Sèng chªt mÆc bay. TiÕt 105. 106 §äc – hiÓu v¨n b¶n I, Mục tiêu cần đạt: - Giúp HS hiểu được giá trị hiện thực, nhân đạo và những thành công nghệ thuật cña truyÖn ng¾n “ Sèng chÕt mÆc bay” II, ChuÈn bÞ: - ThÇy: - Trß: III, KiÓm tra bµi cò: ? Khi bàn về ý nghĩa văn chương Hoài Thanh đã đưa ra những luận điểm nào? Những luận điểm ấy đã bao quát và đầy đủ toàn diện chưa ? - 2 luận điểm: + Văn chương gây cho ta những trẻ mà ta không có + Văn chương luyện cho ta những tình cảm sẵn có. IV, Tiến trình trước các hoạt động dạy và học. Hoạt động 1: Khởi động. *, Giíi thiÖu bµi míi Hoạt động 2, ? §äc chó thÝch dÊu sao - §äc I, §oc – hiÓu chó thÝch ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ - t¸c phÈm. *, GV: Truyện ngắn hiện đại VN bắt đầu hình thµnh chñ yÕu tõ ®Çu thÕ kû XX: - Phân biệt: Truyện ngắn hiện đại có khác ít nhiều với trung đại bởi: + Truyện ngắn trung đại: Viết bằng chữ hán thiªn vÒ k/c thËt nªn gÇn víi kÝ, sö cèt truyÖn còn đơn giản và thiên vào mục đích giáo huÊn. + Truyện ngắn hiện đại: Viết bằng văn xuôI TV hiện đại, đã thiên về chính chất hư cấu , cốt truyện đã phức tạp hơn. hướng vào khắc hoạ hình tượng, phát hiện bản chất trong quan hệ nhân sinh hay đời sống tâm hồn con người. *, Truyện ngắn hiện đại khác tiểu thuyết. Tiểu thuyết: Chiếm lĩnh đời sống trong toàn bộ sự đầy đặn trọn vẹn của nó còn truyện ngắn hiện đại: Hướng tới việc khắc hoạ 1 hiện tượng, 1 nét bản chất trong quan hệ nhân sinh hay đời sống tâm hồn của con người-> Vì thế truyÖn ng¾n Ýt nh©n vËt, Ýt sù kiÖn phøc t¹p h¬n so víi tiÓu thuyÕt. *, TruyÖn ng¾n “ Sèng chÕt mÆc bay” ®­îc coi nh­ b«ng hoa ®Çu mïa cña truyÖn ng¾n hiện đại Việt Nam: Bởi lẽ nó được viết bắng Tiếng Việt hiện đại, mặc dù trong đó vẫn còn. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> dấu ấn của ngôn ngữ văn học trung đại nói riêng nghệ thuật truyện trung đại nói chung. - GV nêu yêu cầu đọc. + Chó ý ph©n biÖt giäng ®iÖu: giäng kÓ, giäng t¶. + Giäng hèng h¸ch: Quan phô mÉu. - GV đọc mẫu 1 đoạn.. - §äc. - §äc. - GV kiÓm tra viÖc n¾m chó thÝch cña HS.. *, Tõ khã. II, T×m hiÓu cÊu tróc v¨n b¶n. ? V¨n b¶n kÓ vÒ sù kiÖn g×? nh©n vËt chÝnh của sự kiện đó là ai?. Tr¶ lêi. ? TruyÖn ®­îc kÓ theo ng«i thø mÊy? Theo tr×nh tù nµo?. Tr¶ lêi. - Sự kiện: Vỡ đê. - Nh©n vËt chÝnh: Quan phô mÉu. - Theo ng«I thø 3 - Theo tr×nh tù thêi gian sù viÖc.. ? Hãy xác định bố cục của truyện? ý của mỗi ®o¹n?. X§ bè côc. ? Theo em phÇn néi dung nµo lµ chÝnh? V× sao?. Tr¶ lêi. ? §äc phÇn v¨n b¶n? ? Cảnh đê sắp vỡ được gợi tả bằng các chi tiết không gian, thời gian, địa điểm nào?. - §äc - Ph¸t hiÖn. -Thời gian: Gần một giờ đêm. - Kh«ng gian: trêi m­a tÇm t·, nước sông nhị Hà lên to - §ia ®iÓm: khóc s«ng lµng x, thuéc phñ x. - C¸c chi tiÕt nµy gîi cho em h×nh dung c¶nh tượng như thế nào?. T×m chi tiÕt. -§ªm tèi, khuya kho¾t, m­a to không ngớt nước sông dâng nhanh, có nguy cơ làm vỡ đê.. ? Tªn s«ng ®­îc nãi cô thÓ ( s«ng NhÞ Hµ) nh÷ng tªn l¨ng, tªn phñ ®­îc ghi b»ng kÝ hiÖu. Lop6.net. *, Bè côc: 3 phÇn. - PhÇn 1: Tõ ®Çu -> vì mÊt => cảnh đê sắp vỡ. - PhÇn 2: tiÕp-> §iÕu, mµy! => cảnh trên đê và trong đình khi đê vì. - Phần 3: Còn lại: => cảnh đê vỡ. - Phần kể chuyện cảnh trên đê và trong đình trước khi vỡ đê. Vì: Dung lượng dài nhất ăn bản . TËp trung lµm næi bËt nh©n vËt chÝnh lµ quan phñ. III, Ph©n tÝch. 1, Cảnh đê sắp vỡ..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> x ®iÒu nµy thÓ hiÖn dông ý g× cña t¸c gi¶? ? Trong truyÖn nµy phÇn më ®Çu cã vai trß “ th¾t nót” theo em ý nghÜa “ th¾t nót” lµ g× ? - GV kh¸i qu¸t chuyÓn ý.. C¶m nhËn. - C©u chuyÖn nµy kh«ng chØ x¶y ra ë mét n¬i mµ cã thÓ lµ phæ biến ở nhiều nơI trên nước ta.. - Ghi. - Tình huống có vấn đề để từ đó c¸c sù viÖc kÕ tiÕp sÏ x¶y ra. 2, Cảnh trên đê và trong đính trước khi đê vỡ. a, Cảnh trên đê.. ? §äc ? Cảnh tượng trên đê trước khi đê vỡ được miªu t¶ trong ®o¹n v¨n nµo? ? Theo dâi ®o¹n v¨n: cho biÕt c¶nh ®­îc t¶ b»ng nh÷ng chi tiÕt, h×nh ¶nh vµ ©m thanh ®iÓn h×nh nµo?. §äc - tr¶ lêi - Ghi - Ghi. ? Ngôn ngữ mtả của tác giả có gì đặc sắc? - Các ĐT, TT: tầm tã, cuồn cuộn, đội, vác, bì bâm… - Từ láy: bì bõm, lướt thướt, xao xác, tầm tã, cuån cuén. - Nh÷ng biÓu c¶m: than «I, lo thay, nguy thay. ? Em hãy hình dung một cảnh tượng như thế nµo? ®­îc gîi lªn tõ c¸ch miªu t¶ nµy? ? §Æt trong néi dung truyÖn sèng chÕt mÆc bay? đoạn tả cảnh trên đê trước khi đê vỡ có ý nghÜa g×?. - Ghi. ? §o¹n: “ Êy…®iÕu, mµy! ? Theo dõi đoạn văn kể chuyện trong đính, h·y cho biÕt nh÷ng chuyÖn g× s¶y ra ë ®©y?. - §äc. ? Đoạn kể truyện quan phủ hầu hạ: tác giả đã dùng những chi tiết nào về chân dung, đồ vật để dựng hình ảnh quan phủ?. Ghi. - §o¹n tõ “ d©n phu kÓ…háng mÊt” - Hình ảnh: kẻ thuổng, người cuốc kẻ đội đất vác tre, nào đất, nào cừ, bì bõm dưới bùn…ướt nh­ chuét lét. - âm thanh: trống đánh liên hồi, ốc thổi, tiếng người xao xác… - §T, TT, tõ l¸y, ng«n ng÷ biÓu c¶m t¨ng cÊp.. Tr¶ lêi - Ghi. - Hèi h¶, chen choc, nhÕch nh¸c, th¶m h¹i.. - C¶m nhËn. - Dùng c¶nh d©n ®ang lo chèng chọi với nước để cứu đê. - ChuÈn bÞ cho sù xuÊt hiÖn c¶nh tượng trái ngược khác sẽ diễn ra ở trong đình. b, Cảnh trong đình trước khi đê vì.. - Tr¶ lêi. T×m chi tiÕt. Lop6.net. - ChuyÖn quan phñ ®­îc hÇu h¹ - ChuyÖn quan phñ ch¬i tæ t«m. - ChuyÖn quan phñ nghe tin vì đê. *, Quan phô mÉu. - Ch©n dung: uy nghi chÔm trÖ ngåi + tay tr¸i dùa gèi xÕp + Chân phải duỗi thẳng ra để cho tên người nhà quì dưới đất mà g·i..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Đồ vật: bát yến…tráp đồi måi… + trong ng¨n b¹c…èng thuèc bạc, đồng hồ vàng, dao chuôi ngµ, èng v«i ch¹m. ? c¸c chi tiÕt trªn t¹o nªn h×nh ¶nh mét viªn quan phô mÉu nh­ thÕ nµo? ? Hình ảnh này tráI ngược với hình ảnh nào ngoài đê.. C¶m nhËn. ? em có nhận xét gì về hai cảnh này đặt cạnh nhau.. HS nhËn xÐt. ? Phép tương phản có tác dụng gì?. - Nªu t¸c dông - ghi. So s¸nh. ? Theo dõi tiếp đoạn văn k/c quan nhũ đánh tổ t«m vµ cho biÕt: h×nh ¶nh quan nhò ®­îc hiÖn lªn qua nh÷ng chi tiÕt ®iÓn h×nh nµo vÒ cö chØ vµ lêu nãi? Tr¶ lêi. Khi có người khẽ nói: bẩm dẽ có khi đê vỡ ? Coa những hình ảnh tương phản nào xuất hiÖn trong ®o¹n truyÖn nµy.. - Ghi. ? Khi miêu tả và kế chuyện này tác giả đã có nh÷ng lêi b×nh luËn vµ biÓu c¶m nµo?. - tr¶ lêi. ? Kết hợp miêu tả, kể chuyện = tương phản. Lop6.net. => BÐo tèt, nhµn nh·, thÝch hưởng lạc, hách dịch. *, ngoµi kia: m­a giã Çm Çm, d©n phu rèi rÝt, tr¨m hä ®ang vÊt v¶ lÊn l¸p, géi giã, t¾m m­a, nh­ đàn sâu lũ kiến trên đê. - 2 cảnh trái ngược nhau, như thế gọi là phép tương phản - Tương phản: nổi rõ tính cách hưởng lạc của quan phủ và thảm cảnh của người dân. góp phần thÓ hiÖn -> ý nghÜa phª ph¸n cña t¸c phÈm.. *, Cö chØ: Ngµi x¬i b¸t yÕn võa xong, ngåi khÓnh vuèt d©u, rung đùi, mắt đang mải trông đĩa mọc vÉn diÒm nhiªn. *, Lêi nãi: Ngµi cau mÆt ng¾t r»ng “ mÆc kÖ” - Tương phản: + Gi÷a tiÕng kªu vang trêi dËy đất ngoài đê, với thái độ điềm nhiên hưởng lạc ăn chơi của quan + Giữa lời nói khẽ của người hầu víi lêi ng¾t cña quan cïng c¸i cau mÆt mÆc kÖ. * Lêi b×nh luËn biÓu c¶m cña t¸c gi¶. - Này, này đê vỡ mặc đê… thú vi. - Than «i ! cø nh­ … huyÕt m¹ch..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> víi nh÷ng lêi b×nh luËn biÓu c¶m m¹ng l¹i hiÖu qu¶ g× cho ®o¹n truyÖn nµy?. - Ghi. Theo dõi đv k/c quan phủ khi nghe tin đê vỡ vµ cho biÕt: ? H×nh thøc (nghÖ thuËt) ng«n ng÷ næi bËt ë ®©y lµ g×?. - tr¶ lêi - Ghi. ? những câu đối thoại nào đắt nhất, qua đó tÝnh c¸ch quan phô mÉu ®­îc béc lé ?. - Tr¶ lêi. ? Tương phản tăng cấp trong đoạn truyện này lµ chi tiÕt nµo ?. ? Cách dùng ngôn ngữ đối thoại và tương ph¶n ë ®©y cã tÝnh c¸ch g×. - Ngôn ngữ đối thoại * Câu đối thoại đắt nhất là của phñ. - Khi có tin báo vỡ đê: đê vỡ rồi … thêi «ng c¾t cæ chóng mµy, thêi «ng bá tï chóng mµy ! cã biÕt kh«ng? - Khi ch¬i bµi: ï ! th«ng t«m, chi chi n¶y ! … ®iÕu, mµy!. - Tìm h/ả - Hình ảnh người nhà quê: lấm l¸p ­ít ®Çm, tÊt c¶… - Quan lớn: đỏ mặt tía tai quát: thêi «ng c¸h ræ… - Nªu t/d - Ghi. *, GV: T×nh huèng diÔn biÕn cña tr thËt lµ căng thẳng. Sự tương phản đối lập ngày một gay g¾t kh«ng thÓ dung hoµ Mét bªn: Quan phô mÉu võa quan liªu võa v« trách nhiệm ấy reo vui sung sướng đến tột Nghe đỉnh vì sắp được hưởng thụ một món tiến lớn. Cßn mét bªn lµ nh©n d©n ®au khæ, lo l¾ng, vÊt vả đến mức độ thẳm sâu không thể nào đo ®­îc. ? Theo dâi ®o¹n cuèi v¨n b¶n vµ cho biÕt: T¸c giả đã kết hợp ngôn ngữ miêu tả với biểu cảm Trả lời nh­ thÕ nµo? ? T¸c dông cña c¸ch dïng ng«n ng÷ nµy.. - Lµm næi râ tÝnh c¸ch bÊt nh©n cña quan phñ - Gi¸n tiÕp ph¶n ¸nh t×nh c¶nh thª th¶m cña d©n - Bộc lộ thái độ mỉa mai phê ph¸n cña t¸c gi¶.. - T¸c dông - Ghi. Lop6.net. - Kh¾c ho¹ thªm tÝnh c¸ch tµn nhẫn vô lương tâm của quan phủ. - quan l¹i cã quyÒn lùc nh­ng thê ¬ , v« tr¸ch nhiÖm víi tÝnh mạng con người.. 3, Cảnh đê vỡ. - Ng«n ng÷ mt¶: Kh¾p mäi n¬i… hÕt. - Ng«n ng÷ biÓu c¶m: kÎ sèng kh«ng châ ë…kÓ sao cho xiÕt ! - Ng«n ng÷ miªu t¶ + biÓu c¶m.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ? §Æt trong toµn bé truyÖn “ Sèng…bay” ®o¹n truyÖn nµy cã vai trß vµ ý nghÜa g×?. - Tr¶ lêi. - Tr¶ lêi. ? Theo em hai bøc tranh trong SGK ®­îc vÏ víi dông ý g×.. ? Nghệ thuật đặc sắc của truyện này là gì?. ? C¶m nhËn cña em vÒ gi¸ trÞ hiÖn thùc vµ gi¸ trị nhân đạo được thể hiện trong truyện.. ? §äc ghi nhí. vừa gợi tả cảnh tượng lụt do đê vỡ vừa tỏ lòng ai oán cảm thương cña t¸c gi¶. - vai trß më nót ( KÕt thóc truyÖn) - thể hiện tình cảm nhân đạo cña t¸c gi¶. Minh ho¹ cho néi dung chÝnh của truyện tạo 2 cảnh trái ngược - lµm næi bËt tt phª ph¸n bän quan l¹i ¨n ch¬i v« tr¸ch nhiÖm trong khi d©n ®ang ra sức cứu đê. III, Tæng kÕt. *, NT: X©y dùng nh©n vËt b»ng nhiÒu h×nh thøc, ng«n ng÷ nhÊt là ngôn ngữ đối thoại, dùng lớp tương phản tăng cấp khắc hoạ nh©n vËt lµm næi bËt tt cña t¸c gi¶. *, Néi dung: - ND hiÖn thùc: Ph¶n ¸nh cuéc sống ăn chơI, hưởng lạc vô trách nhiÖm cña kÎ cÇm quyÒn vµ c¶nh sống khổ cực thê thảm của người d©n trong X· héi cò. - ND nhân đạo: Phản ánh cuộc sống ăn chơi hưởng lạc, vô trách nhiÖm cña kÓ cÇm quyÒn vµ c¸ch sống khổ cực thê thảm của người d©n trong x· héi cò. - cảm thương thân phận người d©n bÞ rÎ róng. Hoạt động 3. LuyÖn tËp: Th¶o luËn nhãm. ? Th«ng qua häc ®o¹n trÝch “ Sèng …” Em hiÓu g× vÒ Ph¹m Duy Tèn ? - Là người am hiểu đời sống hiện thực nước ta thời trước CMT8. - Là người có tình cảm yêu ghép phân minh ( thông cảm với người nghèo, căm ghÐt kÎ cã quyÒn lùc vµ v« tr¸ch nhiÖm) - Là người dùng văn để bênh vực người nghèo, lột mặt bọn quan lại vô lương tâm. Hoạt động 4: ccdd N¾m ch¾c c¸c gi¸ trÞ cña truyÖn - So¹n: C¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn g. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> So¹n: Gi¶ng:. TiÕt 107. C¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn , gi¶i thÝch.. I,Mục tiêu cần đạt: Giúp HS - N¾m ®­îc c¸ch thøc cô thÓ trong viÖc lµm mét bµi v¨n lËp luËn gt. - BiÕt ®­îc nh÷ng ®iÒu cÇn l­u ý vµ nh÷ng ®iÒu cÇn tr¸nh trong lóc lµm bµi. II, ChuÈn bÞ - ThÇy Trß: III, KiÓm tra bµi cò: thÕ nµo lµ phÐp lËp luËn gthÝch (tr 71) IV, Tiến trình tổ chức các hoạt động day và học. Hoạt động 1: I, Các bước làm bài văn lập luận gt. *, §Ò bµi: Nh©n d©n ta cã c©u tôc ngữ “ Đi một đàng , học một sàng kh«n” H·y gi¶i thÝch néi dung cña c©u tôc ngữ đó. 1. Tìm hiểu đề và tìm ý. ? Đề bài đã yêu cầu gì? - Tr¶ lêi - Gi¶i thÝch néi dung c©u tôc ng÷ ? §Ó gi¶i thÝch 1 c©u tôc ng÷ ta + NghÜa ®en, nghÜa bãng. cần làm sáng tỏ vấn đề gì? - ý nghÜa s©u xa: T¹i sao “®i mét đàng học một sàng khôn” ? Lµm thÕ nµo ta gi¶i thÝch mét cách chính xác và đầy đủ ý - Tr¶ lêi - Hỏi người hiểu biết hơn mình, đọc nghÜa c©u tôc ng÷? s¸ch b¸o, tra tõ ®iÓn. ? NÕu tra tõ ®iÓn c©u tôc ng÷ được giảI thích là “ đi đây đi đó th× më réng tÇm hiÓu biÕt, kh«n - Đúng nhưng chưa đáp ứng được ngoan, từng trải” như thế đã đầy yêu cầu của đề, còn vắn tắt. đủ theo yêu cầu của đề chưa? GV: Muốn hiểu rõ, sâu thì đòi hái ph¶i gi¶i thÝch nhiÒu mÆt. Tõ nghÜa ®en, nghÜa bãng, tõ ND lời khuyên đến khát vọng bao Nghe đời của người nông dân sau luỹ tre xanh, muốn đi đây đi đó để më réng tÇm hiÓu biÕt) ? §Ó t×m ý ta cã thÓ liªn hÖ víi các câu ca dao, tục ngữ tương tự ( SGK tr 84) ? Bµi v¨n lËp luËn gthÝch cã nªn gåm 3 phÇn gièng nh­ lËp luËn. Lop6.net. 2, LËp dµn ý..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> CM kh«ng ? v× sao? ? PhÇn më bµi trong bµi gi¶i thích cần đạt yêu cầu gì?. A, Më bµi. - Giới thiệu câu tục ngữ: là đúc kết kinh nghiÖm vµ thÓ hiÖn kh¸t väng. - Gợi ra phương hướng giải thích. B, Th©n bµi: TriÓn khai viÖc gi¶i thÝch - NghÜa ®en: “ ®i…kh«n” nghÜa lµ g×? - NghÜa bãng: §óc kÕt kinh nghiÖm vÒ nhËn thøc. - Nghĩa sâu xa: Khát vọng bao đời cña nh©n d©n x­a muèn ta ra khái luỹ tre làng để mở rộng tầm mắt “ ếch ngồi đáy going” c, KÕt bµi: Nªu ý nghÜa cña c©u TN đối với mọi người ngày nay. 3. ViÕt bµi. a, ViÕt më bµi.. ? PhÇn th©n bµi cña bµi lËp luËn gi¶i thÝch ph¶i lµm nhiÖm vô g×? ? §Ó lµm cho ý nghÜa c©u TN “ ®i mét ngµy...kh«n” mét c¸ch dÔ hiÓu h× ta lªn s¾p xÕp ý nh­ thÕ nµo?. ? PhÇn kÕt bµi cña bµi lËp luËn gi¶i thÝch lµm nhiÖm vô g×? ? §äc c¸c MB trong SGK. ? Các đoạn mở bài này có đáp ứng với y/c của đề bài lập luận gt kh«ng?. - §¸p øng ®­îc yªu cÇu + Giíi thiÖu ®­îc c©u TN, võa nãi ®­îc néi dung s©u xa mµ m×nh muèn gi¶i thÝch. ? H·y tù viÕt mét c¸ch më bµi của em – hs đọc – gv nhận xÐt.. *, Mẫu: Trường học là nơI ngày 2 buổi ta đến học hỏi ở thầy cô nhiều ®iÒu vÒ kiÕn thøc vµ lÔ nghÜa. Nhưng nếu như chỉ học ở trường, ở lớp thôi thì vẫn chưa đủ, Vì trường học mình nó chưa đủ luyện cho ta nên người hoàn toàn được. Bởi vậy tục ngữ đã có câu “ Đi một ngaỳ đàng…khôn” b, ViÕt th©n bµi.. ? HS đọc các đoạn thân bài. ? Làm thế nào để đoạn đầu tiên cña TB liªn kÕt víi MB ? c¸c ®o¹n trong TB liªn kÕt víi nhau (dïng tõ liªn kÕt). ? Có thể dùng từ nào để lên kết. ? h·y viÕt ®o¹n gi¶i thÝch nghÜa ®en cña c©u TN.. - HS viÕt. Thật vậy, đúng vậy. - Bên cạnh đó. - C©u tôc ng÷ trªn. *, MÉu: C©u TN khuyªn ta nªn ®I ra ngoµi vµ con ®­êng ta ®i còng lµ một trường học để dạy ta được. Và tuy ®i rÊt Ýt, chØ cã mét ngµy th«i,. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> mµ l¹i häc ®­îc nh÷ng mét sµng kh«n”, nghÜa lµ ®­îc nhiÒu ®iÒu khon l¾m. Kh¸i niÖm “sµng” ë ®©y muèn nãi lµ “ nhiÒu” lµ cô thÓ ho¸ sức chứa đựng của cái “khôn”. Ta hãy xem xét câu trên có đúng không và đúng thế nào? ? H·y viÕt ®o¹n nghÜa bãng ? viÕt ®o¹n nghÜa s©u xa cña c©u TN ? §äc phÇn kÕt bµi? ? Kết bài này đã cho thấy rõ vấn đề đã được giải thích xong chưa? có phải mỗi đề chỉ có một kÕt bµi duy nhÊt kh«ng? ? H·y viÕt phÇn kÕt bµi?. - Tr¶ lêi. ? viÕt nh÷ng kÕt bµi kh¸c nhau cho đề bài trên.. So¹n:. - Đã thấy rõ vấn đề được giải thích - Mét kÕt bµi cã nhiÒu c¸ch chø kh«ng ph¶i lµ mét c¸ch duy nhÊt. *, MÉu: NÕu trong khi ®i mµ ta t×m thÊy nhiÒu ®iÒu bæ Ých th× tr¸i l¹i ta còng chøng kiÕn nh÷ng viÖc cã thÓ lµm ta ph¶i suy nghÜ. Lµ v× bªn c¶nh ®oµn kÕt, b¸c ¸i, cÇn lao ta cßn thÊy đôi khi những cảnh dành giật, lãnh đạm, phi lí có thể làm ta nghi ngờ, ch¸n n¶n, hoÆc c¸m dç ta vµo con ®­êng xÊu xa Bëi vËy muèn häc ®­îc nhiÒu “kh«n” th× ra ngoµi ph¶i s¸ng suèt lùa chän xem xÐt, häc hái, ph©n biÖt cái đẹp, cái xấu, cái hay, cái dở như vËy viÖc ®i cña ta míi lµ bæ Ých kh«ng mÊt th× giê vµ tèn tiÒn b¹c. 4. §äc vµ söa l¹i. *, Ghi nhí IV, LuyÖn tËp *, Häc ë nhµ. - häc vµ n¾m ch¾c phÇn ghi nhí. - So¹n : LuyÖn tËp. TiÕt 108. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¶ng:. LuyÖn tËp lËp luËn gi¶i thÝch ViÕt bµi sè 6 ( ë nhµ). I, Mục tiêu cần đạt: - Gióp HS cñng cè nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸ch lµm mét bµi v¨n gi¶i thÝch. V©n dông được những hiểu biết đó vào việc làm một bài văn gt. Cho một nhận định, 1 ý kiêns về một vấn đề quen thuộc với đòi sống của các em. II, ChuÈn bÞ - ThÇy Trß: chuÈn bÞ theo phÇn gîi ý SGK. III, KiÓm tra bµi cò ? C¸ch lµm bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch, dµn ý cña bµi gi¶i thÝch? IV, Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. *, Hoạt động 1. + Giíi thiÖu bµi míi + Bµi míi. *, §Ò bµi: Mét nhµ v¨n cã nãi “ Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người”. Hãy giải thích nội dung câu nói đó I, Phân tích đề tìm ý. - Đọc kĩ đề, gạch chân từ ngữ quan träng. - Vấn đề bàn luận: Vai trò của sách với trí tuệ con người - Phương pháp: Giải thích. II, LËp dµn ý 1, Më bµi. - Nêu giá trị của sách trong đời sống x· héi - DÉn ý kiÕn nhËn xÐt. - Gợi phương hướng giải thích. 2, Th©n bµi. *, Gi¶i thÝch ý nghÜa cña c©u nãi - Sách chứa đựng trí tuệ con người ( TrÝ tuÖ: lµ c¸i tinh tuý, tinh hoa cña hiÓu biÕt) - Sách là ngọn đèn sáng rọi chiếu, soi đường, đưa con người ra khỏi chèn tèi t¨m ( ë ®©y lµ chèn tèi t¨m cña sù kh«ng hiÓu biÕt) - Sách là ngọn đèn sáng bất diệt: Ngọn đèn sáng (được hiểu theo nghÜa trªn) kh«ng bao giê t¾t.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - C¶ c©u nãi cã ý: S¸ch lµ nguån s¸ng bÊt diÖt, ®­îc th¾p lªn tõ trÝ tuÖ con người. *, Gi¶i thÝch c¬ së ch©n lÝ cña c©u nãi - Không thể nói mọi cuốn sách đều là “ Ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người”. Nhưng những cuốn sách có giá trị thì đúng là như thế. Bëi v×: + Nh÷ng cuèn s¸ch cã gi¸ trÞ ghi l¹i nh÷ng hiÓu biÕt quý gi¸ nhÊt mµ con người thâu tóm được trong sx, trong l®, c¸c mèi quan hÑ xh VÝ dô: + Trong sx: nh÷ng kinh nghiÖm vÒ trång lóa, ng«, ch¨n nu«i. + Trong C§: Nh÷ng kinh nghiÖm vÒ đường lối đtrCM, cách đánh + Trong lÞch sö: Lai lÞch nh÷ng người anh hùng + Trong To¸n: Nh÷ng s¸ng kiÕn cña to¸n => Vì thế sách là ngọn đèn sáng của trí tuệ con người. + Nh÷ng hiÓu biÕt ®­îc s¸ch ghi l¹i kh«ng chØ cã Ých cho mét thêi mµ cßn cã Ých cho mäi thêi. MÆt kh¸c: Nhê cã s¸ch ¸nh s¸ng Êy cña trÝ tuÖ sÏ ®­îc truyÒn l¹i cho c¸c đời sau VÝ dô: Nh÷ng s¸ng kiÕn vÒ VËt lÝ, to¸n häc cña c¸c nhµ khoa häc. + Nh÷ng s¸ng kiÕn vÒ sinh, ho¸, y häc... => vì thế sách là ngọn đèn sáng bất diện của trí tuệ con người. + Đấy là điều được nhiều người thừa nhËn ( dÉn ra mét vµi ý kiÕn) *, Gi¶i thÝch sù vËn dông ch©n lÝ ®­îc nªu trong c©u nãi - Cần phải chăm đọc sách để hiểu biÕt nhiÒu h¬n vµ sèng tèt h¬n. - Chọn sách tốt, hay để đọc, không đọc sách dở có hại. - CÇn tiÕp nhËn ¸nh s¸ng trÝ tuÖ chøa đựng trong sách. Cố hiểu nội dung. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> s¸ch vµ lµm theo s¸ch. IV, ViÕt ®o¹n v¨n. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span>