Giáo án Ngữ văn 6 kì I

<span class='text_page_counter'>(1)</span>BAØI 1 Phaàn A: Vaên baûn. CON ROÀNG CHAÙU TIEÂN (Truyeàn thuyeát) I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh - Hiểu được định nghĩa sơ lược về truyền thuyết. - Hieåu noäi dung, yù nghóa cuûa truyeàn thuyeát Con Roàng Chaùu Tieân. - Chỉ ra và hiểu được ý nghĩa của những chi tiết tưởng tượng, kì ảo của truyện. - Kể được truyện. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS: - Giáo viên: Giáo án, SGK, bức tranh về LLQ và Âu Cơ cùng 100 người con chia tay nhau lên rừng, xuống biển và tranh, ảnh về Đền Hùng hoặc vùng đất Phong Châu. - Hoïc sinh: SGK vaø taäp. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: * Hoạt động 1: Giới thiệu bài Truyện “Con Rồng Cháu Tiên” là một truyền thuyết tiêu biểu, mở đầu cho chuỗi truyền thuyết về thời đại các Vua Hùng cũng như truyền thuyết Việt Nam nói chung. Nội dung, ý nghĩa của truyện Con Rồng Cháu Tiên là gì? Để thể hiện rõ nội dung, ý nghĩa ấy, truỵên đã dùng những hình thức nghệ thuật độc đáo nào? Vì sao nhân dân ta, qua bao đời, rất tự hào và yêu thích câu chuyện này? Tiết học hôm nay sẽ giúp các em trả lời những câu hỏi ấy. Hoạt động của thầy Ghi baûng Hoạt động của trò I. Đọc – Tìm hiểu chú thích: - Truyền thuyết: là loại truyện dân * Hoạt động 2: Đọc – tìm hiểu chú thích. gian kể về các nhân vật và sự kiện - SGK trang 7. có liên quan đến lịch sử thời quá ? Theá naøo laø truyeàn thuyeát? khứ, thường có yếu tố tưởng tượng kyø aûo. Truyeàn thuyeát theå hieän thaùi độ và cách đánh giá của nhân dân và các sự kiện và nhân vật lịch sử được kể. * Hoạt động 3: Đọc – hiểu văn bản. II. Đọc – hiểu văn bản: - Gọi HS đọc văn bản. - Nhận xét và sửa cách đọc. ? Vaên baûn naøy coù boá cuïc maáy phaàn?. Trang 1. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ? Những chi tiết thể hiện tính chất kì lạ, lớn lao, đẹp đẽ về nguồn gốc và hình dạng của Lạc Long Quân vaø AÂu Cô? I. Giới thiệu nhân vật: Laïc Long Quaân AÂu Cô Thaàn - Thaàn noøi roàng - Doøng tieân - Ở dưới nước. - Ở trên núi - Con thaàn Long - Thuoäc doøng Nữ nguồn gốc họ Thần Nông cao quí, hình Doøng hoï cao daïng kì laï. quí, dung maïo - Giúp dân diệt đẹp đẽ. trừ yêu quái, daïy daân troàng - Thích hoa ? Việc làm của Lạc Long Quân đã phản ánh quá trọt, chăn nuôi, thơm cỏ lạ. ăn ở. trình gì của người Việt? - Công việc lớn lao, khai phaù vùng biển, rừng núi, đồng bằng. ? Vieäc keát duyeân cuûa Laïc Long Quaân vaø AÂu Cô coù  Phong caùch thanh cao. gì kì laï?. ? Chuyeän AÂu Cô sinh con coù gì laï?. ? Vì sao trăm người con đều sinh ra trong một bọc? 2/ Cuộc tình duyên kỳ lạ: Ñieàu naøy coù yù nghóa nhö theá naøo? ? Laïc Long Quaân vaø AÂu Cô chia con nhö theá naøo vaø để làm gì? ? Chi tieát naøy nhaèm noùi leân ñieàu gì? ? Hãy cho biết ý nghĩa của truyện “Con Rồng Cháu a) Âu Cơ sinh bọc trăm trứng nở ra traêm con: Tieân”? … Da dẽ hồng hào, đẹp đẽ, … khoẻ mạnh  Chi tiết tưởng tượng kìa aûo. Dân tộc VN được sinh ra trong một - Goïi 1 HS phaùt bieåu. boïc cuøng chung moät noøi gioáng, toå tiên, phải yêu thương, đùm bọc lẫn nhau: “đồng bào”. Trang 2. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> b) Chia nhau cai quaûn caùc phöông: - Naêm möôi con theo cha xuoáng bieån. - Naêm möôi con theo meï leân nuùi.  Nguoàn goác cuûa caùc daân toäc Vieät Nam sống trên đất nước. => Ý nguyện đoàn kết thống nhất. III. Ghi nhớ: SGK trang 8. IV. Luyeän taäp: - Caâu 1, 2 SGK trang 8.. - Gọi 2 Hs đọc và ghi nhận xét. - Goïi 2-3 HS phaùt bieåu vaø nhaän xeùt. * Đoạn 1: Từ đầu …… Long Trang. * Đoạn 2: Ít lâu sau …. lên đường. * Đoạn 3: Phần còn lại. - Goïi 2 – 3 HS phaùt bieåu.. - Thaûo luaän nhoùm  quaù trình chinh phuïc thieân nhiên, mở mang đời sống con người Việt khi khai phá vùng biển, vùng núi, vùng đồng bằng. - Phát biểu  Rồng ở biển cả, Tiên ở non cao gặp nhau đem lòng yêu thương  kết làm vợ chồng. - Phaùt bieåu. - Thaûo luaän nhoùm.. - Phaùt bieåu. - Phaùt bieåu Trang 3. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Gọi 4 HS đọc ghi nhớ.. * Daën doø: - Veà hoïc baøi – laøm baøi. - Xem trước bài “Bánh chứng. Bánh giầy”. Trang 4. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Phaàn A: Vaên baûn. BAÙNH CHÖNG, BAÙNH GIAÀY (Truyeàn thuyeát) (Tự học hướng dẫn) I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh - Hieåu noäi dung, yù nghóa cuûa truyeàn thuyeát Baùnh Chöng, Baùnh Giaày. - Chỉ ra và hiểu được ý nghĩa của những chi tiết tưởng tượng, kì ảo của truyện. - Kể được truyện. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS: - Giaùo vieân: Giaùo aùn, SGK, baûng phuï - Hoïc sinh: SGK vaø taäp. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: * Hoạt động 1: Giới thiệu bài Hằng năm, mỗi khi xuân về tết đến nhân dân ta – con cháu của các vua Hùng – từ miền ngược đến miền xuôi, vùng rừng núi cũng như vùng biển, lại nô nức, hồ hởi chở lá dong, xây đỗ, giã gạo gói bánh. Quang cảnh ấy làm cho chúng ta thêm yêu quý, tự hào về nền văn hoá cổ truyền độc đáo của dân tộc và như làm sống lại truyền thuyết Baùnh Chöng, Baùnh Giaày. Ñaây laø truyeàn thuyeát giaûi thích phong tuïc laøm Baùnh Chöng, Bánh Giầy trong ngày tết, đề cao sự kính trời, đất và tổ tiên của nhân dân, đồng thời ca ngợi tài năng, phẩm chất của cha ông ta trong việc tìm tòi, xây dựng nền văn hoá đậm đà màu sắc, phong vị dân tộc. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò * Hoạt động 2: Đọc – tìm - Gọi HS đọc. hieåu chuù thích.. Ghi baûng I. Đọc – Tìm hiểu chú thích: SGK trang 11.. * Hoạt động 3: Đọc – hiểu vaên baûn. - Gọi HS đọc văn bản. - Nhận xét và sửa cách đọc. ? Vua Hùng chọn người nối ngôi trong hoàn cảnh nào? với ý định ra sao và bằng hình thức nào?. II. Đọc – hiểu văn bản:. - Gọi 2 Hs đọc và ghi nhaän xeùt. - Goïi HS phaùt bieåu.  Hoàn cảnh: Giặc ngoài đã yên, vua có theå taäp trung lo cho daân được no ấm; vua đã giaø; muoán truyeàn ngoâi. + YÙ cuûa vua: phaûi noái được chí vua, không nhaát thieát phaûi laø con trưởng. ? Vì sao trong các con vua, + Hình thức: Ra một Trang 5. Lop8.net. 1) Câu đố của Vua Hùng: - “Người nối ngôi ta phải nối được chí ta, không nhất thiết phải là con trưởng”.  Ý vua khó đoán.. 2) Cuộc thi tài giải đố:.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> chỉ có Lang Liêu được thần câu đố để thử tài. giúp đỡ? - Thaûo luaän nhoùm. Vì Chàng là người “thiệt thoøi nhieàu nhaát”. + Tuy là Lang nhưng từ khi lớn lên, chàng “ra ở riêng chỉ chăm lo việc đồng áng, troàng luùa, troàng khoai”. Lang Lieâu thaân thì con vua nhöng phaän thì raát gaàn guõi với dân thường. + Quan troïng hôn, chaøng laø người duy nhất hiểu được ý thần (trong trời đất không coù gì quyù hôn haït gaïo) vaø thực hiện được ý thần  Thần ở đây là nhân dân. ? Vì sao hai thứ bánh của - Gọi Hs phát biểu. Lang Liêu được vua cha chọn để tế Trời, Đất, Tiên Vương và Lang Liêu được truyeàn noái ngoâi vua?. - Gọi 4 Hs đọc ghi nhớ. * Hoạt động 4: Ghi nhớ. ? Haõy neâu yù nghóa cuûa truyeàn thuyeát Baùnh Chöng, Baùnh Giaày? * Hoạt động 5: Luyện tập - Đọc truyện em thích nhất chi tieát naøo? Vì sao? * Daën doø: - Veà hoïc baøi – laøm baøi. - Xem trước bài “Từ và cấu tạo của từ TV”. Trang 6. Lop8.net. a) Lang Liêu là con thứ 18, mồ côi mẹ, gắn bó với đồng áng, gần gũi với nhân dân.. b) Thaàn maùch baûo: “…… Khoâng coù gì quí baèng haït gaïo, haõy laáy gaïo laøm baùnh …”  Đề cao nghề nông. - Bánh hình tròn tượng trưng cho trời  Bánh Giầy. - Bánh hình vuông tượng trưng cho đất  Bánh Chưng.  Tế Trời, Đất, Tiên Vương nhằm đề cao tín ngưỡng thờ Trời, Đất, Tổ Tiên. => Lang Liêu được nối ngôi. III. Ghi nhớ : SGK trang 12 IV. Luîeân taäp : - Caâu 1, 2 SGK trang 12..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Phaàn A: Tieáng Vieät. TỪ VAØ CẤU TẠO CỦA TỪ TIẾNG VIỆT I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh - Nhận ra được các lỗi lặp từ và lẫn lộn những từ gần âm. Hiểu được thế nào là từ và đặc điểm cấu tạo của từ Tiếng Việt, cụ thể là: * Khái niệm về từ; * Đơn vị cấu tạo từ (tiếng); * Các kiểu cấu tạo từ (từ đơn, từ phức, từ láy). II. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS: - Giáo viên: Giáo án, SGK, bảng phân loại các kiểu cấu tạo từ Tiếng Việt + bảng phuï. - Hoïc sinh: SGK vaø taäp. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: - Theá naøo laø truyeàn thuyeát ? - Haõy cho bieát yù nghóa cuûa truyeän “Con Roàng Chaùu Tieân”? 2/ Bài mới: Hoạt động của thầy - GV ghi baûng.. Hoạt động của trò. Ghi baûng. * Hoạt động 1: Lập danh sách từ và tiếng trong caâu. - Gọi HS đọc mục I.1 trang - Gọi 2 HS phát biểu, 13 và cho HS tự lập danh nhận xét và tự điền vào sơ đồ của mình. saùch. - Goïi 2 HS phaùt bieåu. I. Từ là gì:. * Hoạt động 2: Vậy các đơn vị được gọi là tiếng và từ có gì khaùc nhau?  Tiếng dùng để tạo từ.  Từ dùng để tạo câu. - Khi moät tieáng coù theå duøng để tạo câu, tiếng ấy có thể trở thành từ. Trang 7. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> ? Vậy từ là gì?. - Gọi 2 HS đọc ghi nhớ SGK trang 13. * Hoạt động 3: Gọi Hs đọc - Gọi HS đọc, tự làm và muïc II.1 trang 13 vaø cho HS nhaän xeùt. tự lập bảng phân loại. Từ đơn: từ, đấy, nước, ta, chaêm, ngheà, vaø, coù, tuïc, ngaøy teát, laøm. Từ láy: trồng trọt. Từ Ghép : chăn nuôi, bánh chöng, baùnh giaày. * Hoạt động 4: Phân tích đặc điểm của từ và đơn vị cấu tạo từ. ? Hãy cho biết từ đơn và từ - Hs thảo luận. phức có gì khác nhau? ? Từ láy và từ ghép được taïo ra nhö theá naøo? * Hoạt động 5: Hệ thống hóa kiến thức. - Chốt lại kiến thức trong - Gọi 3 -4 Hs đọc ghi nhớ. khung ghi nhớ.. - Từ là đơn vị ngôn ngữ nhỏ nhất dùng để đặt câu. II. Từ đơn và từ phức: (Cho HS keû baøng vaøo taäp). * Hoạt động 6: Luyện tập * Baøi taäp 1: a) Các từ nguồn gốc, con cháu thuộc kiểu từ ghép. b) Từ đồng nghĩa với nguồn goác: coäi nguoàn, goác gaùc … c) Từ ghép chỉ quan hệ thân thuộc: cậu mợ, cô dì, chú chaùu, anh em … * Baøi taäp 2: a) Theo giới tính (nam/ nữ): oâng baø, cha meï, anh chò, cậu mợ, … b) Theo bậc (trên/ dưới): baùc chaùu, chò em, dì chaùu … * Baøi taäp 3: a) Caùch cheá bieán : baùnh rán, bánh nướng, bánh hấp, baùnh nhuùng … b) Chaát lieäu laøm baùnh: baùnh. IV. Luyeän taäp: Baøi taäp 1, 2, 3, 4, 5, trang 14 – 15.. Trang 8. Lop8.net. III. Ghi nhớ: SGK trang 14..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> neáp, baùnh teû, baùnh khoai, baùnh ngoâ … c) Tính chaát cuûa baùnh: baùnh deûo, baùnh phoàng … d) Hình daùng cuûa baùnh: baùnh goái, baùnh tai voi … * Baøi taäp 4: - Mieâu taû tieáng khoùc cuûa người. - Từ láy: nức nở, sụt sùi, rưng rức … * Baøi taäp 5: a) Tả tiếng cười: khúc khích, saèng saëc, hoâ hoá, ha haû … b) Taû tieáng noùi: khaøn khaøn, leø nheø, thoû theû, laàu baàu … Tả dáng điệu : lừ đừ, lả lướt, nghênh ngang …. * Daën doø: - Veà hoïc baøi – laøm baøi taäp. - Xem trước bài “Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt”. Trang 9. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Phaàn C: Laøm vaên. GIAO TIẾP, VĂN BẢN VAØ PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh - Huy động kiến thức của HS về các loại văn bản mà HS đã biết. - Hình thành sơ bộ các khái niệm : văn bản, mục đích giao tiếp, phương thức biểu đạt. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS: - Giáo viên: Giáo án, SGK, các lá thiếp mời, công văn, bài báo, hoá đơn tiền ñieän, bieân lai … - Hoïc sinh: SGK vaø taäp. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò * Hoạt động 2: GV giới thieäu baøi + vieát baûng. -Neâu caâu hoûi muïc I. 1a, - Goïi HS phaùt bieåu. Ví duï a: Toâi thích vui b/15. or Chao oâi, buoàn … ! Ví duï b: phaûi taïo laäp vaên baûn, noùi phaûi coù đầu, có đuôi, có mạch - Gọi HS đọc câu hỏi mục lạc, lí lẽ. - Gọi HS đọc và phát I.1c trang 16. bieåu. * Hoạt động 2: Mở rộng các - Gọi 3 HS đọc. - Cho HS thaûo luaän caâu hoûi muïc I.1d, ñ, e/ 16. - GV ghi baûng nhoùm.  câu d: Lời phát biểu cuõng laø vaên baûn, vì laø chuoãi lời , có chủ đề  đây là vaên baûn noùi. Câu đ: bức thư là văn bản viết, có thể thức, có chủ đề. Câu e : các thiếp mời, đơn xin đều là văn bản, vì chuùng coù muïc ñích, yeâu caàu thông tin và có thể thức nhaát ñònh. Trang 10. Lop8.net. Ghi baûng I. Tìm hieåu chung veà vaên baûn vaø phương thức biểu đạt: 1) Vaênbaûn vaø muïc ñích giao tieáp: a) Giao tieáp: Noùi Nghe Vieát Đọc. Truyền đạt. Tieáp nhaän. b) Vaên baûn:. Ví dụ : Ai ơi giữ chí cho bền Dù ai xoay hướng đổi nền mặc ai. - Chủ đề: giữ chí cho bền - Lieân keát : Beàn – neàn (vaàn) - Maïch laïc: caâu sau laøm roõ caâu trước..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> * Hoạt động 3: Giới thiệu caùc kieåu vaên baûn vaø phöông thức biểu đạt của văn bản. - HS laøm muïc 2 SGK trang - Cho HS thaûo luaän nhoùm. 16. - Cử đại diện nhóm phaùt bieåu vaø leân ghi baûng. - Yeâu caàu HS laøm baøi taäp SGK trang 17. * Hoạt động 4: Ghi nhớ - Gọi 2 Hs đọc. * Hoạt động 5: Luyện tập Yeâu caàu HS laøm baøi taäp 1, 2 SGK trang 17, 18. - Phaùt bieåu.. * Daën doø: - Vaên baûn laø gì? - Giao tieáp laø gì? - Caùc kieåu vaên baûn? * Daën doø: - Học ghi nhớ + làm bài tập. - Chuaån bò baøi “THAÙNH GIOÙNG”.. Trang 11. Lop8.net. 2/ Kiểu văn bản và phương thức biểu đạt của văn bản:. (Cho HS keû baûng SGK trang 16) II. Ghi nhớ: SGK trang 17. III. Luyeän taäp: - Laøm baøi 1, 2 trang 17, 18..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> BAØI 2 PHAÀN A: Vaên baûn THAÙNH GIOÙNG (Truyeàn thuyeát) I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh - Nắm được nội dung, ý nghĩa và một số nghệ thuật tiêu biểu của truyện Thánh Gioùng. - Kể lại được truyện. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS: - Giáo viên: Giáo án, SGK, bức tranh về Thánh Gióng cưỡi ngựa + bảng phụ. - Hoïc sinh: SGK vaø taäp. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò * Hoạt động 2: Đọc – tìm - Gọi HS đọc. hieåu chuù thích. ? Theá naøo laø truyeàn thuyeát? - Goïi 1 HS phaùt bieåu.. * Hoạt động 3: Đọc – hiểu vaên baûn. - GV đọc mẫu – gọi HS đọc tieáp vaên baûn. - Nhận xét và sửa cách đọc. ? Vaên baûn naøy coù theå chia thành mấy đoạn?. Ghi baûng I. Đọc – Tìm hiểu chú thích: SGK trang 21 – 22. II. Đọc – Hiểu văn bản: SGK trang 17.. - Gọi HS đọc và nhận xeùt.. - Goïi 2 – 3 HS phaùt bieåu vaø nhaän xeùt. * Đoạn 1: Từ đầu … nằm đấy. * Đoạn 2: bấy giờ … cứu nước. * Đoạn 3: giặt đã đến … lên trời. * Đoạn 4: phần còn lại. ? Theo em trong truyeän coù - Goïi 2 HS phaùt bieåu. 1/ Tuoåi thô kyø laï cuûa Gioùng: những nhân vật nào? nhân vaät chính laø ai? - Sự ra đời kì lạ. ? Nhân vật chính này được - Thảo luận nhóm. Tiếng nói đầu tiên … tiếng nói đòi xây dựng bằng rất nhiều chi đánh giặc. tiết tưởng tượng kỳ ảo và Trang 12. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> giaøu yù nghóa. Em haõy tìm vaø liệt kê ra những chi tiết đó? ? Gióng đã đòi những gì để ñi ra traän? ? Em có suy nghĩ gì qua chi Đoàn kết tieát daân laøng goùp gaïo nuoâi Gioùng? * GV giaûng: ? Sau khi được dân làng góp Phát biểu gaïo nuoâi Gioùng thì Gioùng đã trở thành một người như theá naøo? Phaùt bieåu ? Sau khi vöôn vai thaønh tráng sĩ Gióng đã làm gì?. Đòi ngựa sắt, áo giáp sắt, roi sắc. (thành tựu văn minh dân tộc) Daân laøng goùp gaïo nuoâi Gioùng.. 2/ Gióng đánh giặc: - Vöôn vai thaønh traùng só.. - Gaäy saét gaãy, nhoå tre laøm khí.. ?Khi vuõ khí cuûa Gioùng gaõy thì khi ấy Gióng đã làm gì? Nhổ tre đánh giặc  thích nghi với hoàn cảnh. Đánh giaëc khoâng chæ baèng vuõ khí mà còn bằng những thứ dân dã đời thường : gậy tre, choâng tre …  GV lieân heä : Baùc Hoà từng kêu gọi “Ai có suùng duøng suùng, ai coù göôm thì duøng göôm, khoâng coù göôm thì duøng cuoác, thuoång, gaäy goäc …”. ?Giặc tan Gióng cởi áo giáp để lại, bay về trời; chi tiết naøy coù yù nghóa gì? ? Em haõy cho bieát hieän nay còn những di tích nào còn được lưu lại?. Thaûo luaän nhoùm .. - Di tích lịch sử còn lưu lại : + Đền thờ ở làng Phù Đổng làng Gioùng. + Tre ngaø. + Vết chân ngựa.. Phaùt bieåu.. - Goïi 2 – 3 HS phaùt bieåu.. Trang 13. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> - Gọi 2 – 3 HS đọc. * Hoạt động 4: Ghi nhớ ? Haõy neâu yù nghóa cuûa hình tượng Thánh Gióng? - Cho HS đọc phần đọc theâm. * Hoạt động 5: Luyện tập. III. Ghi nhớ: - SGK trang 23.. IV. Luyeän taäp: - Caâu 1, 2 SGK trang 8.. * Cuûng coá : - Hãy phát biểu cảm nghĩ của em về trận đánh của Gióng? * Daën doø: - Veà hoïc baøi – laøm luyeän taäp. - Xem trước bài “từ mượn”.. Trang 14. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Phaàn B: Tieáng Vieät. TỪ MƯỢN I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh - Hiểu được thế nào là từ mượn. - Bước đầu biết sử dụng từ mượn một cách hợp lý trong nói và viết. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS: - Giaùo vieân: Giaùo aùn, SGK, baûng phuï. - Hoïc sinh: SGK vaø taäp. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: I/ Kieåm tra baøi cuõ: - Hãy phát biểu cảm nghĩ của em về trận đánh của Gióng? 2/ Bài mới: Hoạt động của thầy - GV ghi baûng. * Hoạt động 1: Giải thích nghóa . ? Haõy giaûi thích nghóa cuûa từ trượng và từ tráng sĩ? * Trượng : đơn vị đo độ dài bằng 10 thước TQ cổ (tức 3,33m); ở đây hiểu là “rất ca”. * Tráng sĩ: người có sức lực cường tráng, chí khí mạnh meõ hay laøm vieäc. * Hoạt động 2: Xác định nguồn gốc của từ. ? Em hãy cho biết từ trượng và từ tráng sĩ có nguồn gốc từ đâu?  Đây là những từ mượn cuûa tieáng Haùn (tieáng TQ). * Hoạt động 3: Xác định nguồn gốc của từ mượn. - Gọi HS đọc mục I.3 SGK trang 24. Cho Hs tìm.. Hoạt động của trò. Ghi baûng. - Đọc - Goïi 2Hs phaùt bieåu, nhaän xeùt. I. Từ thuần Việt và từ mượn: - Từ mượn là từ vay mượn của tiếng nước ngoài.. - Goïi HS phaùt bieåu.. Vd: ra-ñi-oâ, xaø phoøng, mít, tinh … TỪ Từ thuần Việt. - Gọi HS đọc, tự làm và nhaän xeùt. Trang 15. Lop8.net. Từ mựơn tieáng Haùn. Từ mượn Từ mượn caùc ngoân ngữ khác..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> + Từ mượn của ngôn ngữ Aán – AÂu : ra-ñi-oâ, in-tô-neùt. * Của ngôn ngữ Aán – Âu nhưng đã được Việt hoá: tivi, xaø phoøng, mít tinh, ga, bôm … * Hoạt động 4: Nêu nhận - Hs thảo luận xét về cách viết từ mượn. * Từ mượn đã được Việt - Phát biểu hoá cao: viết như từ Thuần Vieät : mít tinh, xoâ vieát,ten nít. * Từ mượn chưa được Việt hoá hoàn toàn: khi viết nên dùng gạch ngang để nối các tieáng : ra-ñi-oâ, in-tô-neùt, boân-seâ-vích. * Hoạt động 5: Ghi nhớ ? Em hiểu như thế nào là từ mượn? ? Vaäy xeùt veà maët nguoàn gốc có mấy loại từ? * Hoạt động 6: Tìm hiểu nguyên tắc mượn từ. - Gọi HS đọc mục II/25. ? Em hieåu yù kieán cuûa Hoà Chí Minh nhö theá naøo?. * Hoạt động 7: Luyện tập Bài tập 1: Một số từ mượn trong caâu a) Các từ Hán Việt: vô cùng, ngạc nhiên, tự nhiên, sính leã. b) Các từ Hán Việt: gia nhaân. c) Các từ Anh: Pốp, in-tơnét. Baøi taäp 2: Nghóa cuaû tieáng tạo thành từ Hán Việt.. - Gọi 3 -4 HS đọc ghi * Ghi nhớ 1: SGK trang 25. nhớ. - Phaùt bieåu.. II. Nguyên tắc mượn từ: SGK trang 14. - Hs thaûo luaän nhoùm  Làm giàu ngôn ngữ * Ghi nhớ 2: SGK daân toäc nhöng khoâng mượn một cách tuỳ tieän. III. Luyeän taäp: Baøi taäp 1, 2, 3, 4 SGK trang 26.. Trang 16. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> a) Khaùn giaû: + Khaùn : Xem + Giả: người * Độc giả: + Độc : đọc + Giả: người b) Yeáu ñieåm : + Yeáu : quan troïng. + Ñieåm: ñieåm * Yếu lược: + Yeáu : quan troïng + Lược: tóm tắt * Yeáu nhaân: + Yeáu : quan troïng + Nhân : người Bài tập 3: Một số từ mượn a) Là đơn vị đo lường: mét, kiloâmeùt, kilogam … b) Laø teân cuûa caùc boä phaän xe đạp : ghi đông, pê đan … c) Là tên các đồ vật: ra-điô, vi-ô-lông … Baøi taäp 4: - Các từ mượn : Phôn, fan, noác ao..  -. Daën doø: Veà hoïc baøi + laøm baøi taäp. Xem trước bài “tìm hiểu chung về văn Tự Sự” Đọc bài đọc thêm.. Trang 17. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Phaàn C: Laøm vaên. TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN TỰ SỰ I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh - Giúp HS nắm được mục đích giao tiếp của tự sự. - Có khái niệm sơ bộ về các phương thức tự sự trên cơ sở hiểu được mục đích giao tiếp của tự sự và bước đầu biết phân tích các việc trong tự sự. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS: - Giaùo vieân: Giaùo aùn, SGK, baûng phuï. - Hoïc sinh: SGK vaø taäp. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: I/ Kieåm tra baøi cuõ: - Thế nào là từ mượn? - Nguyên tắc từ mượn ? 2/ Bài mới: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò * Hoạt động 1: GV giới thieäu baøi + vieát baûng. ? haèng ngaøy caùc em coù keå - Goïi HS phaùt bieåu. chuyeän vaø nghe keå chuyeän không? Kể những chuyện gì? - HS đọc mục I.1a trang 27. - Gọi HS đọc. ? Theo em, kể chuyện để laøm gì? Cuï theå hôn, khi - Goïi HS phaùt bieåu. nghe kể chuyện người nghe muoán bieát ñieàu gì?  Kể chuyện đễ biết nhận thức về người, sự vật, để giải thích, để khen, chê, … đối với người kể là thông baùo, cho bieát, giaûi thích. Đối với người nghe là tìm hieåu, bieát. GV: Để trả lời các câu hỏi trên người ta cần phải sử dụng thể văn tự sự – kể Trang 18. Lop8.net. Ghi baûng I. YÙ nghóa vaø ñaëc ñieåm chung của phương thức Tự Sự: 1) YÙ nghóa: - Laø keå chuyeän.. - Giúp người kể giải thích sự việc, tìm hiểu con người, nêu vấn đề và bày tỏ thái độ khen, chê..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> chuyện, nghĩa là để đáp ứng yêu cầu tìm hiểu sự việc, con người ;câu chuyện của người nghe, người đọc  đó là phương thức tự sự. * Hoạt động 2: ? Đọc và nghe truyện truyeàn thuyeát Thaùnh Gioùng, em hiểu được những gì? Những nội dung dưới đây đủ chưa? Vì sao? - Gọi HS đọc câu hỏi mục I.2 trang 28. ? Haõy lieät keâ chuoãi chi tieát trong truyeän Thaùnh Gioùng, từ chi tiết mở đầu đến chi tiết kết thúc. Qua đó cho bieát truyeän theå hieän noäi dung chuû yeáu gì?. - Cho HS thaûo luaän nhoùm. - Cử đại diện nhóm phaùt bieåu. - Gọi HS đọc. - Goïi HS phaùt bieåu. * Chi tiết mở đầu: - Vợ chồng nông dân nghèo làng Phù Đổng đã già mà chưa có con. * Caùc chi tieát bieåu hieän dieãn bieán cuûa truyeän: - Bà vợ giẫm vết chân laï – thuï khai thaùc thường – Gióng ra đời – ba naêm khoâng noùi cuời, không hoạt động – Nghe tiếng sứ giả – câu nói đầu tiên – yêu cầu đầu tiên – Cả làng giúp đỡ – Gióng lớn mạnh phi thường – Chiến đấu với giặc Ân – Roi saét gaõy – Nhoå tre laøm vuõ khí – ñuoåi giaëc đến chân núi Sóc – Bay về trời – được phong traàn, phong vương, dân nhớ ơn đời đời. * Chi tieát keát thuùc: - Sự tích tra đằng ngà, laøng chaùy. => Truyeän theå hieän chuû đề đánh giặc giữ nước Trang 19. Lop8.net. 2/ Ñaëc ñieåm chung cuûa phöông thức Tự Sự:.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> của người Việt cổ. Quá trình ra đời, trưởng thaønh cuûa vò anh huøng giữ nước đầu tiên của daân toäc ta. ? Từ thứ tự các sự việc, em - Gọi HS phát biểu. - Kể theo trình tự thời gian haõy suy ra caùc ñaëc ñieåm - Sự việc này nối tiếp sự việc kia chung của phương thức tự dẫn đến một kết thúc. sự? - Theå hieän moät yù nghóa. - Gọi 2 HS đọc. II. Ghi nhớ : - Yêu cầu HS đọc ghi nhớ. SGK trang 28. III. Luyeän taäp: - Laøm baøi 1, 2, 3 trang - Laøm baøi 1, 2, 3 trang 28, 29. * Hoạt động 3: Luyện tập 28, 29. + Baøi taäp 1 trang 28: - Phương thức tự sự trong truyeän : Keå theo quaù trình, trình tự thời gian, sự việc noái tieáp nhau, keát thuùc baát ngờ ngôi kể thứ 3. - YÙ nghóa caâu chuyeän: ca ngợi trí thông minh, linh hoạt của ông già. + Baøi taäp 2 trang 29: IV. Cuûng coá : - Đó là bài thơ tự sự, tuy Đặc điểm chung của phương thức diễn đạt bằng thơ 5 tiếng Tự Sự? nhưng bài thơ đã kể lại 1 câu chuyện có đầu có cuối, coù nhaân vaät, chi tieát dieãn biến sự việc nhằm mục đích cheá gieãu tính tham aên cuûa Mèo khiến Mèo tự sa bẫy cuûa chính mình. - Beù Maây ruû Meøo con ñi đánh bẫy lũ chuột nhắt bằng cá nướng thơm lừng treo lơ lửng trong cái chạn sắt. Cả bé cả Mèo đều nghĩ boïn chuoät seõ vì tham aên maø maéc baãy ngay. Ñeâm, Maây naèm mô thaáy caûnh Chuoät bò sập bẫy đầy lồng. Chúng chí choé khóc lóc đòi xin Trang 20. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>