Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 58: Chơi chữ - Năm học 2006-2007

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 15/12/2006 Ngµy gi¶ng: 17/12/2006 TiÕt 58: Ch¬i ch÷ A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Thế nào là chơi chữ, hiểu một số lối chơi chữ thường dùng. Bước đầu cảm thụ ®­îc caÝ hay cña ch¬i ch÷. B/ Chuẩn bị: - Gi¸o viªn: Tham kh¶o SGV. - Häc sinh: C/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: * Hoạt động 1: KiÓm tra bµi cò * Hoạt động 2: Giíi thiÖu bµi (1 phót) Trong lời ăn tiếng nói hàng ngày, nhân dân ta thường dùng các thành ngữ với mục đích làm cho lời nói thêm sinh động, để giáo dục con cháu … Để hiểu rõ thế nào là thµnh ng÷, bµi häc h«m nay… *Hoạt động 3: Bài mới ( 42 phút). Hoạt động của thầy - Học sinh đọc bài ca dao.. H§ của trò - H/s đọc. ? Bµi ca dao trªn cã néi dung nh­ thÕ nµo.. Nội dung cần đạt I/ ThÕ nµo lµ ch¬i ch÷. 1- VÝ dô sgk – tr163. Mét bµ ®i xem bãi…. ? Trong bµi ca dao tõ nµo ®­îc - Phát biểu nh¾c ®i nh¾c l¹i nhiÒu lÇn. - Lîi (3 lÇn) ? Em nhËn xÐt g× vÒ c¸ch ph¸t ©m cña tõ lîi. - Gièng nhau vÒ ©m than. - GV: Tuy ph¸t ©m gièng nhau nh­ng nghÜa cña chóng nh­ thÕ nµo, ta ®i t×m hiÓu. ? Em hiÓu nghÜa cña tõ lîi 1 nh­ - Phát biểu thÕ nµo.. - Lîi 1: thuËn lîi, lîi Ých …. ? Chó ý c©u cuèi: Cho biÕt nghÜa cña tõ lîi 2,3 lµ g×.. - Lîi 2,3 : thÞt bao quang r¨ng.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ? Tõ lîi 1 vµ tõ lîi 2, 3 thuéc tõ lo¹i g×. - Lîi 1: TÝnh tõ. Ph¸t biÓu - Lîi 2,3: Danh tõ. ? ViÖc sö dông tõ lîi trong bµi ca dao dựa vào hiện tượng gì của từ ng÷. - §ång ©m. - ChuyÓn lo¹i. ? Sö dông tõ lo¹i nh­ vËy cã t¸c dông g×. - Phát biểu - Tạo sự hài hước, dí dỏm. ? T¹i sao trong c©u nãi cña thÇy bói có sự hài hước như vậy. - Gìa rồi còn đòi lấy chồng. - GV: Víi c¸ch sö dông tõ lîi trong bµi ca dao trªn gäi lµ ch¬i ch÷.. => Ch¬i ch÷.. ? Em hiÓu ch¬i ch÷ lµ g× ? T¸c dông ? - H/s đọc ghi nhớ - GV: ®­a bµi tËp nhanh.. - H/s đọc. 2- Ghi nhí sgk – tra164. * Bµi tËp: Còn trời, còn nước, còn non Còn cô bán rượu, anh còn say sưa. ? Em chØ ra tõ ng÷ ch¬i ch÷.. - Say s­a. ? NghÜa cña tõ “say s­a” lµ g×.. - NghÜa tõ “say s­a”: + Yêu thích cảnh đẹp thiên nhiên (trêi, non, nø¬c). + Say mê sắc đẹp của cô gái bán rượu. => Say s­a: lèi ch¬i ch÷ dïng tõ nhiÒu nghÜa.. - Ph¸t biÓu.. ? Em lÊy vÝ dô trong th¬, ca dao cã sö dông ch¬i ch÷. ? T×m tõ ng÷ ch¬i ch÷ ? NghÜa của từ đó.. - VÝ dô: Nhớ nước đau lòng con quốc quốc Thương nhà mỏi miệng cái gia gia. - Ph¸t biÓu Lop6.net. - quèc: + Loµi chim quèc..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> + Nước (Tổ quốc). - Gia: + Loµi chim ®a ®a. + Nhµ. ? C¸ch ch¬i ch÷ nµy dùa trªn cë së nµo. - Ph¸t biÓu. - §ång ©m. II- C¸c lèi ch¬i ch÷. 1- VÝ dô: sgk – tr164.. - GV: quay l¹i vÝ dô trong phÇn 1 ? C¸c tõ “lîi” trong vÝ dô nµy dùa trªn lèi ch¬i ch÷ nµo. - GV: gọi h/s đọc VD1.. - Dùng từ ngữ đồng âm.. ? Ví dụ 1 từ nào dùng để chơi ch÷. - Ph¸t biÓu. - Ranh tướng.. ? Tại sao em cho “ Ranh tướng” lµ ch¬i ch÷. - V× lÏ ra tõ “Ranh” ph¶i viÕt lµ “danh” mới đúng. ? VËy em hiÓu “Ranh” nghÜa lµ nh­ thÕ nµo. - Ph¸t biÓu ? Vậy từ “Ranh tướng” mà “tiếng t¨m nång nÆc” th× cã phï hîp - Ph¸t biÓu víi c©u th¬ kh«ng.. Lop6.net. - Ranh: + Ranh ma. + Ranh m·nh. + TrÎ ranh. - Kh«ng..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> * Hoạt động 4: Hướng dẫn học bài (2 phút). - VÒ häc bµi, lµm bµi tËp 2, 4 (sgk). - ChuÈn bÞ bµi: C¸ch lµm v¨n biÓu c¶m vÒ t¸c phÈm v¨n häc. + Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong sgk. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>