Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 83: Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận - Lại Thị Tiền - Năm học 2006-2007

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ng÷ v¨n 7 - N¨m häc : 2006 - 2007 Ngµy so¹n: 30/1/2007 Ngµy d¹y: 31/1/2007. TiÕt 83. Bố cục và phương pháp lập luận trong bµi v¨n nghÞ luËn.. A. Mục tiêu cần đạt:. 1. KiÕn thøc: BiÕt c¸ch lËp bè côc vµ lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. 2. Kĩ năng: Nắm được mối quan hệ giữa bố cục và phương pháp lập luận của bµi v¨n nghÞ luËn. B. ChuÈn bÞ:. + Gi¸o viªn: So¹n bµi, b¶ng phô, phiÕu häc tËp. + Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động. Hoạt động 1. . KiÓm tra bµi cò :. Em hiểu gì về nội dung tính chất của đề văn nghị luận? Yêu cầu của việc tìm hiểu đề và tìm ý cho bài văn nghị luận? Hoạt động2. Bố cục bài văn nghị luận thường gồm có 3 phần nhiệm vụ của từng phần như thế nào để giúp các em có kĩ năng lập luận trong bài văn nghị luận chúng ta t×m hiÓu bµi h«m nay. Hoạt động 2:. Giíi thiÖu bµi. Bµi míi.. Hoạt động của giáo viên. H§ cña HS. Nội dung cần đạt. - Gọi học sinh đọc bài văn: I. Mèi quan hÖ gi÷a bè côc vµ Tinh thần yêu nước của nhân - Đọc bài lập luận. v¨n. d©n ta. ? LËp luËn lµ g×? - Nh¾c l¹i kiÕn thøc cò. - Lµ c¸ch nªu c¸c lÝ lÏ dÉn chứng để dẫn đến luận điểm. ? Bµi viÕt cã mÊy phÇn? NhiÖm ( Kết luận mà người viết muốn vô cña tõng phÇn. - Suy nghĩ, đạt tới) tr¶ lêi. * Bè côc: Gåm 3 phÇn. - Më bµi. ? PhÇn th©n bµi gåm cã mÊy + Nêu vấn đề bàn luận. ®o¹n v¨n? LuËn ®iÓm cña tõng - Th©n bµi: phÇn. - Tr¶ lêi. Làm sáng tỏ vấn đề đã nêu. + Truyền thống yêu nước trong lÞch sö. + Truyền thống yêu nước trong hiÖn t¹i. 1. Lại Thị Tiền - Trường THCS Trần Can Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ng÷ v¨n 7 - N¨m häc : 2006 - 2007 ? NhiÖm vô cña phÇn kÕt bµi? - Tr¶ lêi. - GV kh¸i qu¸t: Qua bµi v¨n em hiÓu g× vÒ bè côc mét bµi v¨n nghÞ luËn. - GV: §©y lµ néi dung ý 1 phÇn ghi nhí. - Quan s¸t. - Cho học sinh quan sát sơ đồ ( trªn b¶ng phô) - GV: Giới thiệu phần I tương øng víi phÇn më bµi, phÇn II.tương ứng với phần thân bài, phần III. tương ứng với phần kÕt bµi.. - Kết bài: Kết luận vấn đề, đề nghị hành động.. * LËp luËn trong bµi v¨n.. * Hµng ngang. 1. Quan hÖ nh©n qu¶: Cã lßng ? T×m hiÓu c¸ch lËp luËn cña - Trình bày nồng nàn yêu nước, lòng yêu hµng ngang 1,2,3,4. ý kiÕn nước trở thành truyền thống và nã nhÊn ch×m tÊt c¶… 2. Quan hÖ nh©n qu¶: LÞch sö đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại như Bà Trưng, bà Triệu…, chóng ta ph¶i ghi nhí. 3. Quan hÖ tæng- ph©n- hîp tøc là đưa ra một nhận định chung, rồi dẫn chứng bằng các trường hîp cô thÓ dÓ cuèi cïng kÕt luận là mọi người đều có lòng yêu nước. 4. Quan hệ suy luận tương đồng: Từ truyền thống mà suy ra bæn phËn cña chóng talµ ph¸t huy lòng yêu nước. Dó là kết luận, là mục đích, là nhiệm vụ trước mắt. nếu chỉ khẳng định d©n ta cã lßng nång nµn yªu nước mà không dẫn tới kết luận đó thì chẳng cần nghị luận làm g× ! * Hµng däc. 1. Suy luận tương đồng theo dßng thêi gian. - GV: Nhìn vào sơ đồ có thể nói 2. Suy luËn theo dßng thêi gian. mèi quan hÖ gi÷a bè côc vµ lËp 3. Quan hÖ nh©n- qu¶. luận đã tạo thành 1 mạng lưới 3. Lại Thị Tiền - Trường THCS Trần Can Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ng÷ v¨n 7 - N¨m häc : 2006 - 2007 liªn kÕt trong v¨n b¶n nghÞ luận, trong đó phương pháp lập luËn lµ chÊt keo g¾n c¸c phÇn, c¸c ý cña bè côc. ? §Ó x¸c lËp c¸c luËn ®iÓm trong tõng phÇn vµ mèi quan hÖ giữa các phần người ta làm thế - Nhận xét kh¸i qu¸t. nµo. * Ghi nhí: SGK. - Gọi học sinh đọc ghi nhớ. III. LuyÖn tËp. - Bµi v¨n: Häc c¬ b¶n míi cã - Gọi học sinh đọc bài văn. - §äc bµi. thÓ trë thµnh tµi lín. ? Bài văn nêu lên tư tưởng nào? - Xác định - Bài văn nêu lên tư tưởng: Học vấn đề. c¬ b¶n míi cã thÓ trë thµnh tµi ? Tư tưởng ấy thể hiện ở những lín. luËn ®iÓm nµo? H·y t×m c©u - Ph¸t hiÖn. * LuËn ®iÓm. v¨n mang luËn ®iÓm. - ít người biết học cho thành tài. (câu 1 thể hiện luận điểm đó) - ChØ cã chÞu khã häc tËp nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n míi thµnh tµi. - C©u chuyÖn vÒ danh häa §¬ ? Bµi v¨n cã bè côc mÊy phÇn? Vanh- Xi. C¸ch lËp luËn ë tõng phÇn. - Tr¶ lêi. * Bè côc: - Më bµi: C©u1 - LËp luËn suy luận tương phản, nhiều người, ít người. - Th©n bµi: Tõ " Danh ho¹.... cña thêi Phôc H­ng": C©u chuyÖn §¬ Vanh- Xi vÏ trøng. c¸ch lËp luËn lµ suy luËn nh©n qu¶. ? H·y chØ ra ®©u lµ nh©n, ®©u lµ - KÕt bµi: PhÇn cßn l¹i - C¸ch qu¶ trong lËp luËn ë ®o¹n kÕt - Nªu ý kiÕn lËp luËn nh©n qu¶. ( C¸ch d¹y bµi? c¸ nh©n. cña thÇy, c¸ch chÞu khã luyÖn tập các động tác cơ bản của Đơ Vanh- Xi (nh©n)-> Sù thµnh - GV kh¸i qu¸t. c«ng cña §¬ Vanh - Xi (qu¶). Hoạt động 4: Hướng dẫn học ở nhà. - Häc ë nhµ: Ghi nhí. - Soạn: Luyện tập về phương pháp lập luận trong văn nghị luận. 3. Lại Thị Tiền - Trường THCS Trần Can Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>