Giáo án Ngữ văn lớp 6 học kì 2

<span class='text_page_counter'>(1)</span>\\\\\\\Gi¶ng. TiÕt 73. bàI học đường đời đầu tiên T« Hoµi. A. Môc tiªu bµi gi¶ng: - HS hiểu được nội dung, ý nghĩa của đoạn trích “Bài học đường đời đầu tiên”. Tính kiêu căng của tuổi trẻ có thể làm hại đến người khác khiến ta phải ân hận suốt đời. Cần sống thân ái với mọi người. - Rèn kĩ năng đọc, kể, phân tích nét đặc sắc về nghệ thuật miêu tả và kể chuyÖn cña bµi v¨n. RÌn t­ duy ng«n ng÷, t­ duy l« gÝch. - Giáo dục tư tưởng, ý thức tránh thói kiêu căng xốc nổi, sống khiêm tốn, biết quan tâm đến người khác. B. Phương tiện thực hiện: GV: Gi¸o ¸n - SGK - TLTK. HS: Vë - SGK. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh: Thảo luận, vấn đáp, phân tích, bình… D. TiÕn tr×nh giê d¹y: 1. Tæ chøc: 6A: 6D: 2. KiÓm tra: Vë bµi so¹n cña häc sinh. 3. Bµi míi: I.T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n: 1. §äc:. - GV đọc mẫu, hướng dẫn HS đọc.. 2. Chó thÝch: ? Qua giíi thiÖu SGK em biÕt g× vÒ t¸c a. T¸c gi¶: gi¶ T« Hoµi vµ t¸c phÈm “DÕ MÌn - Tªn thËt: NguyÔn Sen (1920) phiªu l­u kÝ”? - Viết văn từ trước cách mạng. - Cã nhiÒu t¸c phÈm viÕt cho thiÕu nhi, lµ nhµ v¨n cña tuæi th¬. b. T¸c phÈm: (T¸c phÈm ®­îc s¸ng t¸c n¨m «ng 21 - DÕ mÌn phiªu l­u ký (1941) lµ t¸c tuổi dựa vào kỉ niệm tuổi thơ ở vùng phẩm đặc sắc nổi tiếng nhất của Tô Bưởi quê hương. Tác phẩm được in lại Hoài viết về loài vật dành cho thiếu 5 lÇn -> chuyÓn thµnh phim ho¹t h×nh, nhi. móa rèi…) - T¸c phÈm ®­îc dÞch ra nhiÒu thø tiÕng trªn thÕ giíi. ? H·y kÓ tãm t¾t c©u chuyÖn? hs kÓ - C©u chuyÖn ®­îc kÓ theo lêi cña nh©n ? C©u chuyÖn ®­îc kÓ theo lêi cña nh©n vËt nµo? Thuéc ng«i kÓ thø mÊy? vËt chÝnh (DÕ MÌn), ng«i kÓ thø nhÊt. C¸ch lùa chän vai kÓ nh­ vËy cã t¸c 1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> dông g×? - T¹o nªn sù th©n mËt gÇn gòi gi÷a người kể và bạn đọc. Dễ biểu hiện tâm trạng ý nghĩ thái độ của nhân vật đối víi nh÷ng g× x¶y ra ë xung quanh vµ đối với chính mình. ? C¸c nh©n vËt trong truyÖn ®­îc miªu t¶ qua nghÖ thuËt g×? (Nh©n ho¸) ? VÞ trÝ cña ®o¹n trÝch? GV: ở chương này Dế mèn tự giới thiệu về mình, đặc biệt kể về một câu chuyện đáng ân hận - một bài học đường đời đầu tiên của mình.. c. VÞ trÝ ®o¹n trÝch. Bài học đường đời đầu tiên thuộc chương I của tác phẩm. 3. KiÓu v¨n b¶n vµ PTB§: - Tù sù. - Truyện hiện đại cho thiếu nhi. 4.Bè côc: 2phÇn. + Đoạn 1: Từ đầu-> Sắp đứng đầu thiên hạ rồi: Miêu tả vẻ đẹp cường tr¸ng cña DÕ MÌn + Cßn l¹i: C©u chuyÖn bµi häc ®­êng đời đầu tiên của Dế Mèn … Cã ba sù viÖc chÝnh: + Dế mèn coi thường Dế choắt + DÕ MÌn trªu chÞ Cèc dÉn tíi c¸i chÕt cña DÕ Cho¾t; + Sù ©n hËn cña DÕ MÌn. --> Sù viÖc nghiªm träng nhÊt: DÕ MÌn g©y sù víi Cèc g©y ra c¸i chÕt th¶m thương cho Dế Choắt. II . Ph©n tÝch chi tiÕt v¨n b¶n: a. H×nh ¶nh DÕ MÌn: - H×nh d¸ng: + đôi càng mẫm bóng + vuèt ch©n cøng, nhän ho¾t + đôi cánh dài + ®Çu to, r©u dµi vµ cong - Hành động: + đạp phanh phách + vò phµnh ph¹ch + nhai ngoµm ngo¹p + trÞnh träng , khoan thai vuèt r©u => Chàng dế thanh niên cường tráng, rất khỏe mạnh, dầy sức sống, yêu đời, đẹp trai. - TÝnh c¸ch: + đi đứng oai vệ. ? H·y chia bè côc v¨n b¶n?. ? PhÇn néi dung kÓ chuyÖn vÒ bµi häc đường đời đầu tiên của Dế Mèn có các sù viÖc chÝnh nµo? Sù viÖc nµo lµ nghiªm träng nhÊt?. ? H×nh ¶nh DÕ MÌn ®­îc miªu t¶ qua nh÷ng yÕu tè nµo? (ngo¹i h×nh, ®iÖu bé, tÝnh c¸ch) ? T×m mét sè chi tiÕt miªu t¶ h×nh d¸ng,®iÖu bé , tÝnh c¸ch cña DÕ MÌn?. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bøc ch©n dung tù häa Êy cña DM? 2. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> (Giới thiệu tỉ mỉ, kỹ càng, đầy đủ về hành động, cử chỉ, ngoại hình, tính nÕt.). + cµ khịa víi tÊt c¶ hµng xãm + qu¸t mÊy chÞ Cµo Cµo + đá, ghẹo anh Gọng Vó + tưởng mình sắp đứng đầu thiên hạ ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù miªu t¶ => Kiªu c¨ng, tù phô, kh«ng coi ai ra cña t¸c gi¶? g×, thÝch ra oai víi kÎ yÕu. ( Bức chân dung từ tĩnh đến động, từ hình dáng đến hoạt động, thói quen) ? Tác giả dùng nghệ thuật gì để miêu t¶? -> Dùng động từ, tính từ miêu tả hình ? Thử thay thế các động từ, tính từ dáng, tính cách đặc sắc. bằng những từ đồng nghĩa hoặc gần nghÜa råi rót ra nhËn xÐt vÒ c¸ch dïng tõ cña t¸c gi¶? ( - Cường tráng: khỏe mạnh, to lớn, mạnh mẽ, đẹp đẽ… - Hñn ho¼n: RÊt ng¾n, céc, hun hñn… - Ngoµm ngo¹p: Liªn liÕn, xån xét, c«m cèp, rµo r¹o.. - Ho he: Kh«ng lµm g×, im thin thÝt, im re…) =>Nh×n chung, kh«ng mét tõ ng÷ nµo cã thÓ so s¸nh víi c¸c tõ ng÷ mµ T« Hoài đã dùng. Chúng chính xác , sắc cạnh, nổi bật lạ thường) ? Đoạn văn miêu tả đã làm hiện lên -> C¸ch miªu t¶ cña t¸c gi¶ lµ võa miªu mét chµng DM nh­ thÕ nµo? t¶ h×nh d¸ng chung võa lµm næi bËt c¸c chi tiết quan trọng của đối tượng, vừa miªu t¶ ngo¹i h×nh võa diÔn t¶ cö chØ, hành động --> Dùng lªn mét c¸ch ch©n thùc, sèng động cụ thể về một chàng Dế ở tuổi ? Theo em, DM có quyền hãnh diện mới lớn (thanh niên cường tráng) --> Miêu tả ngoại hình đồng thời bộc với vẻ đẹp đó của mình không? lé tính nết, thái độ của nhân vật. - Có, vì đó là tình cảm chính đáng. - Kh«ng, v× t¹o thãi tù kiªu. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh c¸ch cña DM? ( Nét đẹp và nét chưa đẹp trong tÝnh c¸ch cña DM) - Nét đẹp trong tính cách DM : yêu đời, tự tin - Nét chưa đẹp trong tính cách DM : 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> kiêu căng, tự phụ, hợm hĩnh, không coi ai ra gì, thích ra oai với kẻ yếu => Đoạn văn đặc sắc, độc đáo về NT tả vật : Bằng cách nhân hoá cao độ, dùng nhiều tính từ, động từ, từ láy, so sánh, chọn lọc và chính xác, Tô Hoài để Dế * TiÓu kÕt: Mốn tự hoạ bức chõn dung của mỡnh NT: Nhân hoá, đặc tả DM vừa đẹp vừa vô cùng sống động : 1 thanh niên khoẻ ch­a hoµn thiÖn vÒ tÝnh c¸ch. mạnh, cường tráng, kiêu căng, hợm hĩnh. Đó cũng giống như 1 thanh niên đương thời và nhièu thời ? Tác giả dùng nghệ thuật gì để miêu tả tÝnh c¸ch cña DM? - Đây là một đoạn văn rất đặc sắc, độc đáo về nghệ thuật tả vật. Bằng cách nhân hoá cao độ. ? Em cã nhËn xÐt chung g× vÒ h×nh ¶nh DM trong ®o¹n 1? GV: Bằng sự quan sát tinh tường, sự am hiểu kỹ lưỡng về loài vật nhà văn đã dựng lên được một chân dung ngỗ nghĩnh, ấn tượng về một chàng dế ở tuæi míi lín. *. LuyÖn tËp: - Tãm t¾t néi dung ®o¹n 1, 2. - H×nh ¶nh DM ë ®o¹n 1. ? Nét đẹp và chưa đẹp của DM ở đoạn - Nét đẹp và chưa đẹp của DM ở 1. ®o¹n 1. Người đọc cảm nhận được một chàng dế ở tuổi trưởng thành có vẻ đẹp cường tr¸ng, trÎ trung, trµn ®Çy søc sèng, đồng thời cũng thấy được những nét chưa đẹp, chưa hoàn thiện trong tính nết, trong nhận thức và hành động của mét chµng dÕ thanh niªn ë tuæi míi lín. §ã lµ: B¶n tÝnh kiªu c¨ng, tù phô về vẻ đẹp và sức mạnh của mình, xem thường mọi người, hung hăng, xốc nổi, (tưởng mình là tay ghê gớm, sắp đứng ®Çu thiªn h¹ råi). 4. Cñng cè: - Nh¾c l¹i néi dung chÝnh bµi. - §Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt. 5. Hướng dẫn về nhà: - Häc bµi. - So¹n tiÕp T2. 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¶ng: TiÕt 74.. Văn bản: Bài học đường đời đầu tiên (TrÝch "DÕ MÌn phiªu l­u kÝ") - T« Hoµi.. A. Môc tiªu bµi gi¶ng: - HS hiểu được nội dung, ý nghĩa của đoạn trích “Bài học đường đời đầu tiên”. Tính kiêu căng của tuổi trẻ có thể làm hại đến người khác khiến ta phải ân hận suốt đời. Cần sống thân ái với mọi người. - Rèn kĩ năng đọc, kể, phân tích nét đặc sắc về nghệ thuật miêu tả và kể chuyÖn cña bµi v¨n. RÌn t­ duy ng«n ng÷, t­ duy l« gÝch. - Giáo dục tư tưởng, ý thức tránh thói kiêu căng xốc nổi, sống khiêm tốn, biết quan tâm đến người khác. B .Phương tiện thực hiện: GV: Gi¸o ¸n - SGK - TLTK. HS: Vë - SGK. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh: Thảo luận, vấn đáp, phân tích, bình… D. TiÕn tr×nh giê d¹y: 1.Tæ chøc: 6A: 6D: 2. KiÓm tra bµi cò: ? Tãm t¾t néi dung phÇn 1 ®o¹n trÝch “DMPLK”. Qua ®o¹n mét h×nh ¶nh DM hiÖn lªn nh­ thÕ nµo? 3. Bµi míi: II.T×m hiÓu v¨n b¶n. 3. Ph©n tÝch. b.Bài học đường đời đầu tiên cña DÕ MÌn.. ? Mang tính kiêu căng vào đời, DM đã gây ra những chuyện gì để phải ân hận suốt đời? - Khinh thường Dế Choắt, gây sự với chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt. ? Qua con m¾t cña DÕ MÌn, DÕ Cho¾t * Víi DÕ Cho¾t: ®­îc giíi thiÖu nh­ thÕ nµo? - Nh­ g· nghiÖn thuèc phiÖn. - C¸nh ng¾n cñn, r©u mét mÈu, mÆt ? Trong c©u chuyÖn víi DÕ Cho¾t ë lÇn mòi ngÈn ng¬. sang nhà chơi, Dế Mèn đã bộc lộ điều - Hôi như Cú Mèo. g×?(chó ý c¸ch x­ng h«, lêi lÏ, giäng - Cã lín mµ kh«ng cã kh«n. ®iÖu) - DM gäi DC lµ “Chó mµy” mÆc dï --> Coi thường Dế Choắt, thái độ trịch chạc tuổi nhau. thượng, ra vẻ kẻ cả, đàn anh, khinh thường, không coi Choắt ra gì, không quan tâm, giúp đỡ bạn bè. (Cách đặt tªn dÕ Cho¾t, c¸ch x­ng h« trÞch 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> thượng" chú mày". Khi nghe dế Choắt thỉnh cầu giúp đỡ thì hếch răng lên xì mét h¬i râ dµi vµ lín tiÕng m¾ng má). DÕ MÌn tá ra lµ mét kÎ v« t©m, Ých kØ, không có tình bao dung và lòng thương đồng loại. đã không cho Dế Choắt th«ng ng¸ch l¹i cßn m¾ng má thËm tÖ C¸ch nh×n diÔu cît, ch©m chäc, ? Dưới mắt DM, DC hiện lên ntn? ? Thái độ đó đã tô đậm thêm tính cách g× cña DM? (TÝnh kiªu c¨ng) GV: Và một sự việc bất ngờ đã xẩy ra, vèn tÝnh hay cµ khÞa DÕ MÌn tr«ng thấy chị Cốc đã bày trò trêu chọc... ? V× sao MÌn d¸m g©y sù víi chÞ Cèc to lín h¬n m×nh? Muèn ra oai víi DÕ Cho¾t muèn chøng tỏ mình sắp đứng đầu thiên hạ. ? Em h·y nhËn xÐt c¸ch DM g©y sù víi Cèc b»ng c©u h¸t. “VÆt l«ng c¸i Cèc…” Thái độ xấc xược, ác ý, chỉ nói cho sướng miệng, không nghĩ đến hậu quả. ? ViÖc g©y sù víi chÞ Cèc cã ph¶i lµ hành động dũng cảm không? Vì sao? (Kh«ng dòng c¶m mµ lµ ng«ng cuång -> g©y ra hËu qu¶ nghiªm träng) ? Em hãy nêu diễn biến tâm lý, thái độ cña DÕ MÌn trong viÖc trªu chÞ Cèc dẫn đến cái chết của Dế Choắt?. -> Rất yếu ớt, xấu xí, lười nhác, đáng khinh. * Víi chÞ Cèc:. “VÆt l«ng c¸i Cèc…” => Thái độ xấc xược, ác ý, chỉ nói cho sướng miệng, không nghĩ đến hậu quả.. - Lúc đầu: huyênh hoang trước Dế Cho¾t, kh«ng coi ai ra g×. - Trªu råi: tôt vµo hang, yªn chÝ vÒ sù yªn æn kiªn cè cña n¬i Èn n¸u. - BiÕt chÞ Cèc mæ DÕ Cho¾t khiÕp sî n»m im thin thÝt. - ChÞ Cèc ®i råi, mon men bß lªn, ©n hËn vÒ lçi cña m×nh, thÊm thÝa bµi häc ? Kẻ phải chịu hậu quả trực tiếp của trò đường đời đầu tiên. đùa này là DC nhưng DM có chịu hậu qu¶ nµo kh«ng? + DÕ MÌn: - Mất người bạn láng giềng. - BÞ DÕ Cho¾t d¹y cho bµi häc. - Suốt đời phải ân hận về lỗi lầm của 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> m×nh. - Hối hận và xót thương khi Dế Choắt chÕt. ? Thái độ của DM thay đổi ntn khi DC chÕt? (Quú xuèng, n©ng DÕ Cho¾t lªn than, đắp mộ cho Dế Choắt. Đứng lặng hồi lâu nghĩ về bài học đường đời đầu tiªn). ? Thái độ ấy cho ta hiểu thêm điều gì vÒ DM? - Dế Mèn còn có tình cảm đồng loại biÕt ¨n n¨n hèi lçi. ? Theo em sù ¨n n¨n hèi lçi cña DM cã cÇn thiÕt kh«ng? Cã thÓ tha thø kh«ng? - CÇn thiÕt v× kÎ cã lçi sÏ tr¸nh ®­îc lçi - Cã thÓ tha thø. V× t×nh c¶m cña DM rÊt ch©n thµnh nh­ng còng khã tha thø v× hèi lçi còng kh«ng thÓ cøu sèng được mạng người đã chết. ? Cuối truyện là hình ảnh DM đứng lặng hồi lâu trước nấm mồ bạn. Em thử h×nh dung t©m tr¹ng cña DM lóc nµy? - Cay đắng vì lỗi lầm của mình, xót thương DC, mong DC sống lại. Nghĩ đến việc thay đổi tính cách của mình. ? NhËn xÐt vÒ ngßi bót cña nhµ v¨n khi --> ThÓ hiÖn biÖt tµi cña nhµ v¨n T« Hoµi vÒ c¸ch miªu t¶ tinh tÕ, ch©n thËt miªu t¶ t©m lý nh©n vËt? diễn biến tâm lý nhân vật, qua đó nhận râ thªm tÝnh c¸ch nh©n vËt, huyªnh hoang tự phụ trước kẻ yếu nhưng lại run sợ trước kẻ mạnh. ? Qua sự việc này Dế mèn đã rút rabài --> Bài học về thói ngông nghênh ngỗ ngược, không coi ai ra gì --> gây hoạ häc g×? cho người khác (Cái chết oan uổng của DÕ Cho¾t).Bµi häc Êy ®­îc nãi lªn qua lêi khuyªn cña dÕ Cho¾t --> H·y sèng th©n ¸i, m×nh v× mäi người, đừng nên ích kỷ, kiêu căng hống h¸ch kÎo g©y ra nh÷ng hËu qu¶ xÊu ? Hình ảnh những con vật được miêu tả không lường trước được. trong truyÖn cã gièng víi chóng trong => Võa rÊt gièng, rÊt ch©n thùc víi thực tế không? có đặc điểm nào của những con Dế thật trong thực tế nhưng lại vừa rất giống với một con người ở con người được gán cho chúng? løa tuæi míi lín víi nh÷ng nÐt bång - DÕ MÌn: Kiªu c¨ng nh­ng biÕt lçi. - DÕ Cho¾t: YÕu ít nh­ng biÕt tha thø. bét, xèc næi, thiÕu chÝn ch¾n trong suy 9 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - ChÞ Cèc: Tù ¸i, nãng n¶y. ? Em biÕt t¸c phÈm nµo còng cã c¸ch viết tương tự như vậy? (Đeo nhạc cho Mèo, Hươu và Rùa…). ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch viÕt vÒ loµi vËt cña T« Hoµi?. nghÜ, viÖc lµm.. - Truyện được viết theo lối đồng thoại. Nh©n vËt chÝnh lµ nh÷ng con vËt nhá bé bình thường và rất gần gũi với trẻ em. Loµi vËt ë ®©y còng cã suy nghÜ nãi n¨ng t×nh c¶m, t©m lÝ vµ c¸c quan hệ như ở con người. - NghÖ thuËt miªu t¶ loµi vËt cña T« Hoài rất sinh động. Cách kể chuyện theo ng«i thø nhÊt tù nhiªn, hÊp dÉn, ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt ng«n ng÷ chÝnh x¸c, giµu tÝnh t¹o h×nh. miªu t¶ loµi vËt cña T« Hoµi? c. ý nghÜa cña v¨n b¶n. - Bµi häc vÒ thãi kiªu c¨ng, kÎ kiªu căng có thể làm hại người khác khiến ? Bài học đường đời đầu tiên của DM phải ân hận suốt đời. lµ g×? - Bµi häc vÒ t×nh th©n ¸i: Nªn biÕt sèng đoàn kết với mọi người. 4. Tæng kÕt. + NT: C¸ch quan s¸t miªu t¶ loµi vËt sống động bằng các chi tiết cụ thể ? Em häc tËp ®­îc g× tõ NT miªu t¶ vµ khiÕn c¸c nh©n vËt hiÖn lªn râ nÐt, kÓ chuyÖn cña nhµ v¨n T« Hoµi? chÝnh x¸c. - Trí tưởng tượng độc đáo -> khiến loài vật hiện lên như thế giới loài người. - Dùng ngôi thứ nhất để kể tạo cảm gi¸c hån nhiªn, ch©n thËt. + ND: Miêu tả DM có vẻ đẹp cường tr¸ng nh­ng kiªu c¨ng g©y nªn c¸i chÕt cho DC và bài học đường đời đầu tiên cho DM. III. LuyÖn tËp. ViÕt mét ®o¹n v¨n gåm 4 - 5 c©u nãi vÒ tâm trạng của DM khi đứng trước nấm - Yªu cÇu ng¾n gän tËp trung lµm næi må DC. râ t©m tr¹ng ®au xãt, ©n hËn cña DM khi chãt g©y ra cña DC. 4. Cñng cè: - V× sao DM g©y nªn téi lçi? - Nét đặc sắc về NT khi đứng trước truyện. 5. Hướng dẫn về nhà: - Häc bµi - Soạn: Sông nước Cà Mau - Giê sau häc: Phã tõ. 10 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> TuÇn Gi¶ng:. TiÕt 75. Phã tõ. A. Môc tiªu bµi häc. - N¾m ®­îc kh¸i niÖm phã tõ, hiÓu vµ nhí c¸c lo¹i ý nghÜa chÝnh cña phã tõ. Nhận biết đặt câu có chứa phó từ để thể hiện các ý nghĩa khác nhau. - RÌn luyÖn t­ duy: T­ duy ng«n ng÷, t­ duy khoa häc. - Giáo dục tư tưởng: ý thức dùng phó từ khi đặt câu, dựng đoạn. B. Phương tiện thực hiện. GV: Gi¸o ¸n - SGK - B¶ng phô. HS: Vë - SGK. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. Thảo luận, vấn đáp, quy nạp… D. TiÕn tr×nh giê d¹y. 1. Tæ chøc: 6A: 6D: 2. KiÓm tra: 3. Bµi míi: I. Phã tõ lµ g×? 1. Bµi tËp. - §· ®i nhiÒu n¬i. - B¶ng phô. - Cũng ra những câu đó oái oăm. - Mà vẫn chưa thấy người nào lỗi lạc. - Soi gương được và rất ưa nhìn. - Đầu to ra … rất bướng. ? Nh÷ng tõ g¹ch ch©n bæ sung ý 2. NhËn xÐt. nghÜa cho nh÷ng tõ nµo? “§·, còng, ch­a, rÊt, ra, …” -> Bæ sung ? Tõ ®­îc bæ sung ý nghÜa thuéc tõ cho §T vµ TT. lo¹i nµo? ? Các từ gạch chân đứng ở vị trí nào - Đứng trước và sau ĐT, TT. trong côm tõ? 3. KÕt luËn. ? Nh÷ng tõ g¹ch ch©n lµ phã tõ. VËy - Phã tõ lµ nh÷ng tõ chuyªn ®i kÌm víi phã tõ lµ g×? c¸c §T, TT bæ sung ý nghÜa cho §T, TT. II. C¸c lo¹i phã tõ. 1. Bµi tËp. - Chãng lín l¾m. - B¶ng phô. - §õng trªu vµo. ? T×m c¸c phã tõ bæ sung ý nghÜa cho - Kh«ng tr«ng thÊy t«i. nh÷ng §T, TT in ®Ëm? - §ang loay hoay. - §· tr«ng thÊy. - Phó từ đứng trước ĐT, TT. - Phó từ đừng sau ĐT, TT. - Bæ sung ý nghÜa cho §T, TT. 11 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Phã tõ PT ? §iÒn vµo phã tõ vµo b¶ng ph©n đứng đứng lo¹i. trước sau - ChØ quan hÖ §·, ®ang. thêi gian. - Chỉ mức độ. ThËt, rÊt. L¾m - ChØ sù tiÕp Còng, diễn tương tự. vµo. - ChØ sù phñ định. Kh«ng, - ChØ sù cÇu ch­a. khiÕn. §õng. - ChØ kÕt qu¶ vµ Vµo, ra hướng. - ChØ kh¶ n¨ng. §­îc 2 .KÕt luËn - Có 2 loại phó từ : + Phó từ đứng trước động từ và tính từ - HS đọc ghi nhớ trong SGK. + Phó từ đứng sau ĐT và tính từ III. LuyÖn tËp: BT1. ? T×m phã tõ? + §· (Quan hÖ thêi gian). + Cßn (Sù tiÕp diÔn). + Không (Phủ định). ? Cho biÕt nh÷ng phã tõ Êy bæ sung ý + §Òu (Sù tiÕp diÔn). nghÜa vÒ mÆt nµo cho §T, TT? + §­¬ng, s¾p (thêi gian). + L¹i (Sù tiÕp diÔn). + Ra (Chỉ kết quả và hướng). + Còng, s¾p (TiÕp diÔn, thêi gian). + §­îc (KÕt qu¶). BT2. ThuËt l¹i viÖc DÕ MÌn trªu chÞ Cèc - HS đọc bài tập2. dẫn đến cái chết của Dế Choắt bằng đoạn v¨n cã dïng phã tõ. - Mét h«m, thÊy chÞ Cèc ®ang kiÕm måi Dế Mèn cất giọng đọc một câu thơ cạnh khoÐ råi chui tät vµo hang. ChÞ Cèc rÊt bực, đi tìm kẻ đã trêu mình. Không thấy DÕ MÌn, nh­ng chÞ Cèc tr«ng thÊy DÕ Choắt đang loay hoay trước cửa hang. ChÞ Cèc trót c¬n giËn lªn ®Çu DÕ Cho¾t. 4. Cñng cè: - Nh¾c l¹i kh¸i niÖm vÒ phã tõ. - C¸c lo¹i phã tõ. 5. Hướng dẫn về nhà: - Häc bµi. - Lµm bµi tËp 3 (ViÕt chÝnh t¶). ý nghÜa. 12 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - Giê sau häc: T×m hiÓu chung vÒ v¨n miªu t¶ TuÇn Gi¶ng:. TiÕt 76. T×m hiÓu chung vÒ v¨n miªu t¶ A. Môc tiªu bµi häc: - HS n¾m ®­îc nh÷ng hiÓu biÕt chung nhÊt vÒ v¨n miªu t¶ nhËn diÖn ®­îc bµi v¨n miªu t¶, hiÓu ®­îc t×nh huèng nµo th× dïng v¨n miªu t¶. - RÌn kÜ n¨ng nhËn xÐt, vËn dông v¨n miªu t¶ vµo t×nh huèng cô thÓ. RÌn t­ duy tưởng tượng quan sát. - Giáo dục tư tưởng: ý thức sử dụng văn miêu tả trong cuộc sống. B. Phương tiện thực hiện: GV: SGK - SGV - B¶ng phô. HS: Vë - SGK. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh: Thảo luận, vấn đáp, quy nạp… D. TiÕn tr×nh giê d¹y: 1. Tæ chøc: 6A: 6D: 2. Kiểm tra: ? ở tiểu học em đã học về văn miêu tả? Tả những gì? (Đồ vật, phong cảnh, tả người, tả cảnh sinh hoạt)? 3. Bµi míi: Lªn líp 6 em tiÕp tôc t×m hiÓu vÒ v¨n miªu t¶. V¨n miªu t¶ lµ g×? Chúng ta tìm hiểu tiết này để có câu trả lời.. ? ë t×nh huèng nµo cÇn sö dông v¨n miªu t¶? V× sao? (Tả vị trí, hình dáng, đặc điểm của ng«i nhµ). (Tả vị trí, màu sắc, kích cỡ đặc điểm cña ¸o).. I. ThÕ nµo lµ v¨n miªu t¶. 1. C¸c bµi tËp t×nh huèng. Ba t×nh huèng (SGK). - Cả ba tình huống đều cần sử dụng văn miªu t¶ v× c¨n cø vµo ho¶n c¶nh vµ mục đích giao tiếp. + T×nh huèng 1: T¶ con ®­êng vµ ng«i nhà để người khách nhận ra không bị l¹c. + Tình huống 2: Tả cái áo cụ thể người b¸n hµng kh«ng bÞ lÊy lÉn, mÊt thêi gian. + Tình huống 3: Tả chân dung người lùc sÜ (T¶ h×nh d¸ng, c¬ b¾p, søc lùc).. ? Làm thế nào để người hỏi hình dung ra người lực sĩ? ? Hãy nêu các tình huống khác tương tù? - HS nêu thêm một số tình huống tương 2. Bµi tËp 2: tù. ? ChØ ra 2 ®o¹n v¨n miªu t¶ DMÌn vµ + §o¹n t¶ DÕ Cho¾t: “C¸i anh chµng 13 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> DCho¾t? ? Hai ®o¹n v¨n gióp em h×nh dung ntn vÒ 2 chó dÕ? ? Nh÷ng chi tiÕt, h×nh ¶nh nµo gióp em hình dung ra điều đó? ? NhËn xÐt vÒ c¸ch miªu t¶? (BiÖn ph¸p NT?). ? Em hiÓu thÕ nµo vÒ v¨n miªu t¶?. - HS đọc ghi chú SGK. - HS th¶o luËn BT1. ? Mçi ®o¹n v¨n t¸i hiÖn l¹i ®iÒu g×? ChØ ra đặc điểm nổi bật về sự vật, con người qua mỗi đoạn văn?. - HS th¶o luËn BT2: ? NÕu ph¶i viÕt ®o¹n v¨n miªu t¶ c¶nh mùa đông em sẽ nêu những đặc điểm g×? ? Khi t¶ khu«n mÆt cña mÑ, em sÏ chó ý tới đặc điểm nổi bật nào? * §äc thªm: L¸ rông. ? §o¹n v¨n miªu t¶ c¸c d¹ng kh¸c nhau về những chiếc lá rụng? Qua đó em h×nh dung ntn vÒ sù rông cña mçi chiÕc l¸?. DÕ Cho¾t… ë th×” + §o¹n t¶ DÕ MÌn: “Bëi t«i ¨n… r©u”. - DÕ MÌn: To khoÎ, m¹nh mÏ. - DÕ Cho¾t: GÇy gß, èm yÕu. -> Nhờ hình ảnh miêu tả sinh động “Cµng, ®Çu, r©u, c¸nh” mµ h×nh dung được đặc điểm của hai chú Dế. - C¸ch miªu t¶: Dïng nh÷ng tõ ng÷ gîi tả để làm nổi bật những nét cơ bản của sù vËt. - Dïng phÐp so s¸nh: “… nh­ mét g· nghiện, như người cởi trần…” - Cảm nhận khi quan sát: “Trông đến xÊu…” 3. KÕt luËn. - Văn miêu tả là loại văn giúp người đọc người nghe hình dung được đặc ®iÓm, tÝnh chÊt næi bËt cña sù vËt, con người, phong cảnh… - Trong v¨n miªu tÈ n¨ng lùc quan s¸t của người viết, người nói bộc lộ rõ nhÊt. * Ghi nhí (SGK). II. LuyÖn tËp. BT 1. (1) Đặc tả Dế Mèn khoẻ mạnh, cường tr¸ng. (2) Lượm: em bé liên lạc nhanh nhẹn, vui tươi, hồn nhiên. (3) Cảnh ao hồ, bờ ao ngập nước, sau c¬n m­a c¸c loµi vËt ån µo, huyªn n¸o kiÕm måi. BT 2: §Ò luyÖn tËp. a. Có thể nêu một vài đặc điểm của mùa đông như sau: - L¹nh lÏo, Èm ­ít, giã bÊc, m­a phïn. - §ªm dµi, ngµy ng¾n, trêi ©m u. - C©y cèi tr¬ trôi kh¼ng khiu, l¸ rông. b. Khu«n mÆt mÑ: - Sáng đẹp; hiền hậu, nghiêm nghị. - Vui vÎ, lo ©u, tr¨n trë. - Đôi mắt, nụ cười… - §o¹n v¨n miªu t¶ h×nh ¶nh l¸ rông ë nhiều góc độ khác nhau. Lá rơi cắm phập xuống đất; lá lảo đảo mấy vòng, l¸ nhÑ nhµng móa m¸y víi giã, cã l¸ sî. 14 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> h·i muèn bay trë l¹i cµnh, cã l¸ ©u yÕm b¸m vµo hoa cá. => Cách miêu tả tinh tế, sinh động, sâu s¾c. 4. Cñng cè: - ThÕ nµo lµ v¨n miªu t¶? - Khi miªu t¶ cÇn vËn dông nh÷ng gi¸c quan g×? 5. Hướng dẫn về nhà: - Häc bµi. - Chuẩn bị: Quan sát, tưởng tượng, so sánh… --------------------------------------------------------------------------------------------Gi¶ng: TuÇn TiÕt 77 Sông nước cà mau.. §oµn giái. A. Môc tiªu bµi häc: - Giúp học sinh cảm nhận được sự phong phú và độc đáo của thiên nhiên sông nước Cà Mau, nắm được nghệ thuật miêu tả cảnh sông nước của tác gi¶. - Rèn kĩ năng đọc cảm thụ, phân tích bài văn miêu tả độc đáo. - Giáo dục tư tưởng: Yêu mến, khám phá quê hương đất mũi Cà Mau. B. Phương tiện thực hiện: GV: Gi¸o ¸n - SGK. HS: Vë - SGK. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh: Thảo luận, vấn đáp, qui nạp, phân tích,bình… D. TiÕn tr×nh giê d¹y: 1. Tæ chøc: 6A: 6D: 2. Kiểm tra: ? Tóm tắt: “Bài học đường đời đầu tiên”. Dế Mèn có những đặc điểm gì? Bài học đầu tiên? 3. Bµi míi: Trên bản đồ địa lí VN - có một vùng đất nhô ra ở phía Nam đó là đất mũi Cà Mau. Nhà thơ Xuân Diệu đã từng viết: “Mũi thuyền ta đó mũi Cà Mau.” I.T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n: 1. §äc: - GV hướng dẫn HS đọc. 2. Chó thÝch: ? Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ §oµn a. T¸c gi¶: §oµn Giái (1925 Giái? 1989). Quª: TiÒn Giang. Cã t¸c phÈm độc đáo viết về cuộc sống, thiên nhiên 15 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> & con người Nam Bộ. b. T¸c phÈm: “Đất rừng phương Nam” (1957) là truyÖn dµi næi tiÕng cña t¸c gi¶. ? Giải nghĩa một số từ trong sách giáo - Bài văn “Sông nước Cà Mau” trích từ khoa? chương XVIII của truyện. 2. KiÓu v¨n b¶n vµ PTB§: - Tù sù ? Xác định kiểu VB và PTBĐ? -PTB§ chÝnh: miªu t¶ 3. Bè côc: 3 phÇn. - Từ đầu -> đơn điệu: ấn tượng ban đầu ? Dựa vào trình tự miêu tả hãy tìm bố về toàn cảnh sông nước Cà Mau. côc cña bµi v¨n? - TiÕp -> ban mai: T¶ c¶nh kªnh, r¹ch, s«ng ngßi, rõng ®­íc N¨m C¨n. - Cßn l¹i: C¶nh chî N¨m C¨n. II. Ph©n tÝch chi tiÕt: a. ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau: + VÞ trÝ quan s¸t: ngåi trªn thuyÒn ? Em có nhận xét gì về vị trí của người miªu t¶? (thÝch hîp miªu t¶ c¶nh khi thuyÒn di động nơi này đến nơi khác, phù hợp với việc miêu tả một vùng sông nước rộng lớn, theo một trình tự hợp lí từ xa đến gần, từ kháI quát đến cụ thể. Đặc biệt vị trí đó còn cho phép người kể miêu tả lần lượt các kênh rạch, sông theo hành tr×nh cña con thuyÒn, võa cã thÓ miªu t¶ ®­îc c¶nh quan 2 bªn bê lÉn c¶nh vật trên dòng sông, đồng thời có thể miêu tả được những ấn tượng chung nhÊt vµ nh÷ng c¶m nhËn cô thÓ vÒ cảnh vật vùng sông nước Cà Mau…)). ? Tác giả miêu tả những ấn tượng ban đầu bao trùm về sông nước vùng Cà + Qua thị giác: (nhìn) Mau nh­ thÕ nµo? - S«ng ngßi, kªnh r¹ch ch»ng chÞt, chi ? Để miêu tả cảnh được sống động nhà chít như mạng nhện. văn đã sử dụng những giác quan gì khi - Trên thì trời xanh, dưới thì nước miªu t¶? xanh, chung quanh m×nh còng mµu xanh c©y l¸. + Qua thÝnh gi¸c (nghe) - ¢m thanh r× rµo cña giã, cña rõng, cña tiÕng sãng biÓn. ? Để thể hiện nội dung trên tác giả đã - NT: Tả xen kẽ, liệt kê tính từ chỉ màu 17 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? (Tính từ, từ láy tượng thanh tác động m¹nh vµo thÞ gi¸c, thÝnh gi¸c) ? Em có nhận xét gì về cảnh sông nước Cà Mau qua ấn tượng ban đầu của tác gi¶? ( §ã còng lµ nh÷ng c¶nh vËt rÊt tiªu biÓu cho thiªn nhiªn vïng rõng ngËp mặn nhiệt đới với sự nguyên sơ và đa d¹ng sinh häc cña nã) ? ở đoạn 2, tác giả đã thuyết minh về những tên đất, tên sông như thế nào?. s¾c vµ tr¹ng th¸i c¶m gi¸c. => Mét c¶nh thiªn nhiªn hoang s¬, réng lín ®Çy hÊp dÉn vµ bÝ Èn.. b. C¶nh kªnh r¹ch vµ s«ng ngßi N¨m C¨n: - R¹ch M¸i GiÇm ; 2 bªn bê cã nhiÒu c©y M¸i GiÇm trßn, xèp nhÑ; kªnh Bä M¾t c¬ man nµo lµ Bä M¾t ®en nh­ h¹t võng; Kªnh Ba KhÝa: nh÷ng con Ba ? Cách đặt tên sông ngòi, kênh rạch Cà Khía càng sắc tím đỏ, làm mắm, xé ra…) Mau có điểm gì độc đáo? - Cách đặt tên dân dã, mộc mạc. (Cách đặt tên sông,tên đất) - Người ta đặt tên đất, tên sông theo Người ta đặt tên đất, tên sông theo đặc ®iÓm riªng cña nã. đặc điểm riêng của nó. ? Tại sao người miền này lại đặt tên nh­ vËy? (Trong lịch sử nước ta đây là vùng đất mới. Tên đất, tên sông là do người dân đến đây khai phá đặt -> tô đậm màu dân dã, mang màu sắc địa phương) ? ở đoạn văn trên, tác giả đã lồng miêu t¶ víi thuyÕt minh, gîi lªn cho em Ên tượng gì về quan hệ giữa thiên nhiên và - §o¹n v¨n miªu t¶ kÕt hîp xen kÏ thÓ cuéc sèng n¬I ®©y? loại văn thuyết minh, giải thích đã táI hiÖn l¹i mét c¸ch phong phó c¶nh kªnh rạch vùng Cà Mau đồng thời cho thấy thiªn nhiªn n¬I ®©y thËt hoang d· , con ? Dòng sông Năm Căn được tác giả người sống rất gần với thiên nhiên tiếp cận từ góc độ nào? ? Trong c©u v¨n trªn, nh÷ng tõ ng÷ nµo + ThuyÒn chóng t«I chÌo tho¸t qua chỉ hoạt động của con thuyền? Nhận kênh Bọ Mắt đổ ra con sông Cửa Lớn xÐt vÒ sù chÝnh x¸c vµ tinh tÕ trong xu«I vÒ N¨m C¨n - 1 câu có ĐT “thoát, đổ, xuôi” c¸ch dïng tõ ng÷ cña t¸c gi¶? => những động từ chỉ cùng một hoạt Tho¸t: qua n¬i khã kh¨n nguy hiÓm. động của con thuyền trong những §æ ra: tõ kªnh nhá ->s«ng lín. khung c¶nh, t×nh huèng kh¸c nhau, tõ Xuôi: theo dòng nước chảy êm ả. ? Nếu thay đổi các trình tự ấy thì câu nơI khó khăn nguy hiểm của kênh Bọ văn có ảnh hưởng gì đến nghệ thuật Mắt đổ ra nơI không gian rộng lớn 18 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> diễn đạt không? thoáng đãng của con sông. - Thay đổi trình tự các ĐT -> ND sẽ sai lạc điều đó chứng tỏ tác giả dùng từ kh«ng chØ chÝnh x¸c mµ cßn tinh tÕ. ? Dßng s«ng vµ rõng ®­íc N¨m C¨n ®­îc miªu t¶ b»ng nh÷ng chi tiÕt næi bËt nµo? + Dßng s«ng N¨m C¨n: - Sông hơn ngàn thước, nước đổ ầm Çm. - Cá bơi hàng đàn đen trũi. ? NhËn xÐt vÒ c¸ch miªu t¶ rõng ®­íc? - Rõng ®­íc cao ngÊt…mµu xanh l¸ - Mµu xanh l¸ m¹ (xanh non). m¹, xanh rªu, xanh chai lä… - Mµu xanh rªu (xanh ®Ëm h¬n). - Mµu xanh chai lä (xanh ë kho¶ng c¸ch xa h¬n). -> T¹o ra nh÷ng bËc mµu xanh kh¸c nhau tõ gÇn -> xa. ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt dïng tõ, miªu t¶ cña t¸c gi¶? T¸c dông? - NT: Dïng §T, TT so s¸nh -> lµm næi Cà Mau không chỉ độc đáo ở cảnh bật sự rộng lớn, hùng vĩ của dòng sông thiên nhiên sông nước mà còn hấp dẫn và rừng đước Năm Căn. ở cảnh sinh hoạt cộng đồng nơi chợ bóa. ? Chî N¨m C¨n ®­îc miªu t¶ qua c. C¶nh chî N¨m C¨n: nh÷ng chi tiÕt nµo? - N»m s¸t bªn bê s«ng. - Nh÷ng bÕn vËn hµ nhén nhÞp, däc dµi theo dßng s«ng, nh÷ng lß than.. nh÷ng ng«I nhµ bÌ.. - mãn nÊu, mãn xµo… - vµi c©y kim cuén chØ, 1 bé quÇn ¸o, món nữ trang đất tiền… - con người: những người con gáI xởi lởi, những người Chà Châu Giang bán ? NhËn xÐt cña em vÒ quang c¶nh chî v¶I, nh÷ng bµ cô giµ… N¨m C¨n? + Quen thuộc: ồn ào đông vui, tấp nập ( võa quen thuéc võa l¹ lïng) hµng ho¸ phong phó. (gç chÊt thµnh đống, thuyền bè san sát…) + Lạ lùng: (Độc đáo) - Chî häp trªn s«ng nh­ khu phè næi cã thÓ mua mäi thø. NhiÒu d©n téc: ®a d¹ng vÒ mµu s¾c ? ở đoạn này tác giả chú trọng đến kể chuyÖn, bót ph¸p kÓ ®­îc sö dông ntn trang phôc, tiÕng nãi. - LiÖt kª hµng lo¹t chi tiÕt vÒ chî N¨m vÒ chî N¨m C¨n? Nh÷ng c©u v¨n dµi, nhiÒu vÎ, giµu nh¹c c¨n (Nh÷ng nhµ, nh÷ng lÇu, nh÷ng ®iÖu, nh÷ng chi tiÕt giµu h×nh ¶nh ®­îc bÕn…) miªu t¶ theo lèi liÖt kª . 19 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> ? Qua ®o¹n trÝch “SNCM” em c¶m nhận được gì về vùng đất này? -> Cảnh chợ trù phú đông vui tấp nập hoang sơ mà tươi đẹp, sinh hoạt độc đáo hấp dẫn. 4. Tæng kÕt: ? Nêu những nét nổi bật về nội dung và ND: Miêu tả vùng sông nước TN rộng nghÖ thuËt cña v¨n b¶n? lớn phong phú hoang sơ mà tươi đẹp, sinh hoạt độc đáo hấp dẫn. - Là người am hiểu cuộc sống Cà Mau. NT: BiÕt quan s¸t, so s¸nh nhËn xÐt vÒ đối tượng miêu tả. - Miêu tả sinh động vừa khái quát vừa * Ghi nhí (SGK) cô thÓ. - HS đọc ghi nhớ SGK. - Hình dung, cảm tưởng về vùng đất III. LuyÖn tËp: Cµ Mau qua bµi v¨n? - HS viÕt ®o¹n v¨n nªu c¶m nghÜ cña m×nh vÒ Cµ Mau Bµi v¨n miªu t¶ rÊt hay, rÊt chÝnh x¸c c¶nh quan thiªn nhiªn, cuéc sèng con người vùng sông nước Cà Mau. Đây là vùng đất ở tận cùng phía Nam tổ quốc. C¶nh thiªn nhiªn ë ®©y thËt hïng vÜ, réng lín vµ vÉn cßn hoang d·. Nh÷ng kªnh r¹ch ch»ng chÞt, nh÷ng dßng s«ng lớn, những cây đước và đặc biệt là cuộc sèng chÊt ph¸c, nhén nhÞp cña con người càng khẳng định miền đất này rÊt trï phó, dÔ sèng vµ cã nhiÒu nÐt kh¸c biÖt so víi nh÷ng vïng quª kh¸c BT 1: KÓ tªn, gi¶i thÝch v¾n t¾t vÒ một vài con sông ở địa phương em (S«ng Hång). - Yªu mÕn, tù hµo thiªn nhiªn hïng vÜ BT 2: ViÕt ®o¹n v¨n nªu c¶m nhËn cña trï phó. em vÒ Cµ Mau? 4. Cñng cè: - Cảnh sông nước Cà Mau. - NT miªu t¶ trong bµi v¨n. 5. Hướng dẫn về nhà: - Häc bµi. - So¹n bµi: Bøc tranh cña em g¸i t«i. 20 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> `TuÇn 20 Gi¶ng:. TiÕt 78. so s¸nh. A. Môc tiªu bµi gi¶ng: - HS n¾m ®­îc kh¸i niÖm vµ cÊu t¹o cña so s¸nh. BiÕt quan s¸t sù gièng nhau giữa các sự vật để tạo ra những so sánh đúng, tiến đến tạo những so s¸nh hay. - RÌn kÜ n¨ng nhËn biÕt, sö dông phÐp so s¸nh. RÌn t­ duy ng«n ng÷, t­ duy l« gÝch. - Gi¸o dôc ý thøc sö dông phÐp so s¸nh. B. Phương tiện thực hiện: GV: SGK - Gi¸o ¸n - B¶ng phô. HS: Vë - SGK. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh: Thảo luận, vấn đáp, qui nạp… D. TiÕn tr×nh giê d¹y: 1. Tæ chøc: 6A: 6D: 2. KiÓm tra: ? Phã tõ lµ g×? Cho VD minh ho¹. 3. Bµi míi: I. So s¸nh lµ g×? 1. Bµi tËp: a. TrÎ em nh­ bóp trªn cµnh. -B¶ng phô. b. …Rõng ®­íc dùng lªn cao ngÊt nh­ hai dãy tường thành. c. Con mÌo v»n trong tranh to h¬n c¶ con hæ. 2. NhËn xÐt: ? T×m nh÷ng tËp hîp tõ chøa h×nh ¶nh + C¸c tËp hîp tõ: so s¸nh trong VD a, b? - Bóp trªn cµnh - Hai dãy tường thành vô tận. ? Nh÷ng sù vËt, sù viÖc nµo ®­îc so + C¸c sù vËt, sù viÖc ®­îc so s¸nh: s¸nh víi nhau? - TrÎ em - so s¸nh bóp trªn cµnh. - Rừng đước - hai dãy tường thành. ? Dựa vào cơ sở nào để so sánh như vậy? (Trẻ em: mầm non của đất nước + Cơ sở để so sánh: có nét tương đồng với với búp trên - Dựa vào sự tương đồng (giống nhau cành là sự tươi non, đầy sức sống của về hình thức, tính chất, vị trí, chức c©y cèi trong TN. Đây là sự tương n¨ng…) gi÷a sù vËt, sù viÖc nµy víi sù đồng cả về hình thức và tính chất. Đó vËt, sù viÖc kh¸c. là sự tươi non, đầy sức sống, chứa chan hi vọng) + Rừng đước , dãy trường thành : cao, 21 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> thẳng tắp ? Sự so sánh trên nhằm mục đích gì?. + Mục đích: Tạo ra hình ảnh mới mẻ cho sù vËt, sù viÖc quen thuéc. - Gîi c¶m gi¸c cô thÓ, thÝch thó, hÊp dẫn khi nghe, nói, đọc, viết. - Khả năng diễn đạt phong phú, sinh ? Trong vd c con mèo được so sánh với động của tiếng Việt. - Con mÌo ®­îc so s¸nh víi con hæ. con g×? ? Hai con vËt nµy cã g× gièng vµ kh¸c - Gièng nhau vÒ h×nh thøc: l«ng v»n. nhau? - Kh¸c nhau vÒ tÝnh chÊt: mÌo hiÒn, hæ ? Sù so s¸nh nµy kh¸c víi sù so s¸nh ë d÷. - Nó chỉ ra sự tương phản giữa hình vd a, b nh­ thÕ nµo? thøc vµ tÝnh chÊt cña sù vËt (con mÌo) 3. KÕt luËn: ? Tõ nh÷ng vd trªn em hiÓu so s¸nh lµ g×? - So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc nµy víi sù vËt, sù viÖc kh¸c cã nÐt tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt II. CÊu t¹o cña phÐp so s¸nh: - HS lµm BT ®iÒn vµo b¶ng nh÷ng h×nh 1. Bµi tËp: ¶nh so s¸nh trong phÇn I. VÕ A Phương Từ VÕ B (chỉ sự tiện so so (Sự vật để vËt ®­îc s¸nh s¸nh so s¸nh) so s¸nh) TrÎ em nh­ bóp trªn cµnh. Rõng dùng nh­ hai d·y lªn cao trường ®­íc ngÊt thµnh v« tËn. Con mèo to vằn. hơn. con hổ. *Bài tập : ? VD: a. PhÇn 3 (SGK) vÕ nµo lµ A vÕ - Câu a : Trường Sơn : chí lớn ông cha nµo lµ B? Cửu Long : lòng mẹ bao la sóng trào - Câu b : Như tre mọc thẳng, con người không chịu khuất phục *Nhận xét : Vế B được đảo lên trước ? H·y cho biÕt m« h×nh cÊu t¹o cña vế A phÐp so s¸nh? - Chí lớn ông cha (như) Trường Sơn 22 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> - Lòng mẹ bao la sóng trào (như) Cửu Long + Ngữ cảnh (a) : là cách giải nghĩa từ Trường Sơn (nghĩa là) chí lớn ông cha Cửu Long (nghĩa là) lòng mẹ bao la sóng trào => Đảo vế B : thay thế = dấu hai chấm - HS thảo luận, trao đổi ý kiến. và dấu phảy để nhấn mạnh vế B 2. KÕt luËn: * M« h×nh: - VÕ A: Nªu sù vËt ®­îc so s¸nh. - Vế B: Nêu sự vật dùng để so sánh. * Ghi nhí: (SGK) - Từ ngữ chỉ phương diện so sánh. - Tõ ng÷ chØ ý so s¸nh III. LuyÖn tËp: ? ViÕt tiÕp vÕ B vµo chç trèng? BT 1. a. So sánh đồng loại: Người với người - C« gi¸o nh­ mÑ hiÒn. - ThÇy thuèc nh­ mÑ hiÒn. + So s¸nh vËt víi vËt: ? T×m c¸c c©u v¨n sö dông phÐp so - Kªnh r¹ch chi chÝt nh­ m¹ng nhÖn. s¸nh? b. So s¸nh kh¸c lo¹i: - Vật với người : Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng - Người với vật : c.So sánh cái cụ thể với cái trừu Chí ta như núi Thiên Thai ấy tượng : Đỏ rực chiều hôm dậy cánh đồng T×nh ta như lửa mới nhen - Chúng chị là hòn đá tảng trên trời Như trăng mới mọc như đèn mới khêu Chúng em chuột nhắt cứ đòi lung lay. BT 2. - KhoÎ nh­ lùc sÜ. - Khoẻ như voi (hùm, gấu, trâu….) - §en nh­ cét nhµ ch¸y. - Đen như cột nhà cháy (củ súng, than, - Tr¾ng nh­ b«ng. tam thất…) - Cao nh­ nói. - Trắng như ngó cần (tuyết, vôi…) BT 3. C¸c c©u v¨n sö dông so s¸nh: - Cao như sếu ( sáo, tre đực….) - Cá g·y r¹p, y nh­ cã nh¸t dao. - Hai cái răng đen nhánh…như hai lưỡi liÒm. - Cá nước nhô lên hụp xuống như người bơi. - Rừng đước như hai dãy trường thành. 4. Cñng cè: - CÊu t¹o phÐp so s¸nh. - T¸c dông cña phÐp so s¸nh. 5. Hướng dẫn về nhà: 23 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>