Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 7+8: Tìm hiểu chung về văn tự sự - Đào Thị Ngọc - Năm học 2006-2007

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc: 2006-2007. Ngµy so¹n:13/9/2006 Ngµy d¹y: 14/9/2006. TiÕt : 7, 8. T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù. TiÕt 7: A. Mục tiêu cần đạt: * KiÕn thøc: - Gióp häc sinh: - Nắm được mục đích giao tiếp của tự sự - Có khái niệm sơ lược về phương thức tự sự trên cơ sở hiểu được mục đích giao tiếp của tự sự và bước đầu biết cách phân tích các sự việc trong tự sự. * KÜ n¨ng: - Nhận diện văn bản tự sự trong các văn bản đã, đang và sắp học, bước đầu tập viÕt tËp nãi kiÓu v¨n b¶n tù sù. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Nghiªn cøu, so¹n bµi. - Học sinh: Chuẩn bị bài theo hướng dẫn Sách giáo khoa. C. Tiến trình các tổ chức hoạt động dạy- học: * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ: ? V¨n b¶n lµ g×? Bµi tËp 2 / 18. *Hoạt động 2 : Giới thiệu bài. Hàng ngày các em thường nghe cha mẹ kể chuyện, các em kể cho cha mẹ và bạn bè những câu chuyện mà các em quan tâm thích thú như vậy đã thực hiện qu¸ tr×nh giao tiÕp b»ng tù sù. §Ó gióp c¸c em hiÓu ®­îc v¨n tù sù lµ g×? vµ môc đích giao tiếp của tự sự chúng ta tìm hiểu bài hôm nay. * Hoạt động 3: Bài mới. Häat Hoạt động của thầy. ? Trong cuéc sèng hµng ngµy c¸c em cã kÓ chuyÖn vµ nghe kÓ chuyÖn kh«ng? ? C¸c em nghe vµ kÓ nh÷ng lo¹i 1. động của trß. Nội dung cần đạt. I. ý nghĩa và đặc điểm chung của phương thức tự sự. 1. Bµi tËp. - KÓ chuyÖn Vua Hïng (nh­ cæ tÝch). - HS tr¶ lêi.. Đào Thị Bích Ngọc - Trường trung học cơ sở Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc: 2006-2007 chuyÖn nµo ?. - HS tr¶ lêi.. - Nghe, kÓ truyÖn cæ tÝch, truyÒn thuyÕt.... - Chuyện đời thường và chuyện sinh ho¹t.. ? Theo em khi nghe kÓ chuyÖn người nghe muốn biết điều gì? Gi¸o viªn nªu c¸c t×nh huèng trong SGK /27.. - HS tr¶ lêi.. - Người nghe: - Để tìm hiểu về người, sự vật, sự việc để giải thích, để khen, chê…. ? Để đáp ứng yêu cầu trên người - HS suy kÓ ph¶i lµm g×? nghĩ độc lập tr¶ lêi. GV: Yêu cầu học sinh đọc lại 4 - HS đọc. t×nh huèng SGK. ? Theo em nếu người trả lời kể 1 c©u chuyÖn vÒ An mµ kh«ng liên quan đến việc thôi học của An th× cã thÓ coi lµ c©u chuyÖn - Häc sinh cã nghÜa ®­îc kh«ng? V× sao? ph¸t biÓu ý kiÕn. GV: Qua c¸c bµi tËp ta thÊy: KÓ chuyÖn ph¶i cã 1 ý nghÜa nµo đó. GV: Yêu cầu học sinh đọc bài - HS đọc lại tËp. bµi tËp. ? TruyÖn Th¸nh Giãng mµ em đã được học là 1 văn bản tự sự. v¨n b¶n nµy cho ta biÕt nh÷ng ®iÒu g×? (TruyÖn kÓ vÒ ai? ë thêi - HS tr×nh nµo?) bµy ý kiÕn.. 2. - Người kể: Phải thông báo, cho biÕt, gi¶i thÝch (tù sù).. - Không, vì: Chưa đáp ứng được yêu cầu của người nghe.. 2.Bµi tËp2 (SGK/ 28).. - Truyện kể về 1 người anh hùng ở Làng Gióng; Thời Hùng Vương thứ 6. §ã lµ c©u truþÖn vÒ mét cËu bÐ 3 năm không biết nói, cười bỗng. Đào Thị Bích Ngọc - Trường trung học cơ sở Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc: 2006-2007 vươn vai thành tráng sĩ cưỡi ngựa vung roi đi cứu nước. ? T¹i sao ta biÕt truyÖn ca ngîi công đức của vị anh hùng làng Giãng? ? H·y liÖt kª c¸c sù viÖc theo thứ tự trước sau của truyện ( Bắt ®Çu, diÔn biÕn, kÕt thóc ).. ? Nếu thay đổi các sự việc trên cã ®­îc kh«ng? T¹i sao?. - HS tr¶ lêi.. - Néi dung c©u truyÖn, nh©n vËt, sù việc cho ta thấy điều đó.. - HS liÖt kª c¸c sù viÖc theo thø tù trước sau cña chuyÖn. 1.Sự ra đời của Thánh Gióng 2.Th¸nh Giãng biÕt nãi vµ nhËn trách nhiệm đánh giặc. 3.Th¸nh Giãng lín nhanh nh­ thæi. 4.Thánh Gióng vươn vai thành tráng sĩ đi đánh giặc. 5. Thánh Gióng đánh tan giặc 6. Th¸nh Giãng lªn nói, cëi bá gi¸p s¾t bay vÒ trêi. 7. Vua lập đền thờ phong danh hiÖu. 8. Nh÷ng dÊu tÝch cßn l¹i cña Th¸nh Giãng.. - Häc sinh suy nghÜ tr¶ lêi.. - Không thay đổi được vì đó là 1 chuçi sù viÖc ®­îc s¾p xÕp theo thø tù c©u chuyÖn hoµn chØnh.. GV: TruyÖn më ®Çu lµ sù viÖc Thánh Gióng ra đời và kết thúc lµ dÊu tÝch cßn l¹i vÒ Th¸nh Gióng. Việc xẩy ra trước thường lµ nguyªn nh©n sù viÖc x¶y ra - HS chó ý sau, viÖc sau giíi thiÖu cho viÖc l¾ng nghe. trước. Khi kể các sự việc phải kể nh÷ng chi tiÕt nhá h¬n t¹o nªn sự việc đó. Ví dụ: Sự ra đời của Giãng gåm c¸c sù viÖc: 2 vî 3. Đào Thị Bích Ngọc - Trường trung học cơ sở Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc: 2006-2007 chång «ng l·o muèn cã con; bµ vợ ra đồng giẫm vết chân lạ; Bà mÑ cã thai gÇn 12 th¸ng míi sinh, đứa trẻ lên 3 … ? Theo em truyÖn cã thÓ kÕt thóc - Häc sinh ë sù viÖc 4,5 ®­îc kh«ng? v× sao? suy nghÜ tr¶ lêi. GV: Nếu chỉ nhằm mục đích kể chuyện Gióng đánh giặc thì chỉ - HS nghe. cần kể từ sự việc 2  5 là đủ.. - Kh«ng ®­îc v× nh­ vËy ch­a nªu ®­îc ý nghÜa cña truyÖn  ch­a toµn vÑn.. ? Qua c¸c vÝ dô trªn em h·y cho biết phương thức tự sự là gì? - HS kh¸i qu¸t. GV: Yêu cầu học sinh đọc ghi nhí.. 2. Ghi nhí ( SGK) - HS đọc ghi nhí (SGK).. ? Th«ng qua c©u chuyÖn Th¸nh Gióng người kể nhằm mục đích g×?. - Häc sinh kh¸i qu¸t.. - Nêu vấn đề chống ngoại xâm của d©n téc. - Gi¶i thÝch sù viÖc v× sao cã: §Òn Giãng, lµng Ch¸y … - Bày tỏ thái độ: ca ngợi, tôn vinh người anh hùng.. GV: KÕt thóc lµ hÕt sù viÖc, lµ đã thực hiện xong mục đích giao tiÕp. ? Tự sự nhằm mục đích gì? - Häc sinh đọc ghi nhớ. * Hướng dẫn học ở nhà: - VÒ häc ghi nhí SGK.. Ngµy so¹n: 4. TiÕt 7, 8. Đào Thị Bích Ngọc - Trường trung học cơ sở Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc: 2006-2007. Ngµy d¹y:16/9/2006. T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù ( TiÕp ). A. Mục tiêu cần đạt: * KiÕn thøc: - N¾m ch¾c kiÕn thøc vÒ v¨n tù sù. * KÜ n¨ng: - Häc sinh vËn dông vµo lµm c¸c bµi tËp. - Nhận diện các văn bản tự sự đã đang và sắp học, bước đầu tập viết, tập nói theo kiÓu v¨n b¶n tù sù. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi. - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo c©u hái SGK. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. ? Nêu đặc điểm chung của phương thức tự sự? * Hoạt động 2: Giới thiệu bài. ở tiết học trước, các em đã nắm được đặc điểm chung của văn tự sự. Để giúp các em cñng cè, kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ phÇn nµy tiÕt häc h«m nay chóng ta sÏ ®i luyÖn tËp. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động. Nội dung cần đạt. cña HS. GV: Yêu cầu HS đọc bài tập. ? Trong truyện phương thức tự sù thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo?. 5. - Häc sinh đọc. -HS suy nghÜ tr¶ lêi.. III. LuyÖn tËp. 1. Bµi tËp 1/ 28 a. Phương thức tự sự:. - Phương thức tự sự được thể hiÖn qua viÖc tr×nh bµy 1 chuçi sù viÖc cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, cã më ®Çu, cã kÕt thóc nh»m thÓ hiÖn 1 ý nghÜa.. Đào Thị Bích Ngọc - Trường trung học cơ sở Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc: 2006-2007. ? Hãy xác định chuỗi sự việc trong truyÖn?. ? Chuçi sù viÖc ®­îc kÓ theo tr×nh tù nµo? KÕt thóc chuyÖn ra sao?. ? Xác định ngôi kể? ? C©u chuyÖn thÓ hiÖn ý nghÜa g×?. GV: Yêu cầu học sinh đọc bài tËp 2- a. ? Yªu cÇu cña bµi tËp 2 lµ g×? ? Muèn biÕt bµi th¬ cã ph¶i tù sự không ta cần xác định điều g×?. ? Bµi th¬ cã ph¶i lµ v¨n b¶n tù sù kh«ng? V× sao?. 6. -HS xác định. - Sự việc 1: ông già đốn củi xong, ®­êng xa, kiÖt søc than thë vµ ­íc ®­îc thÇn chÕt mang ®i. - Sự việc 2: Thần chết đến, lão sợ h·i, nhê thÇn nhÊc hé bã cñi lªn vai.. - HS tr¶ lêi.. - HS x¸c định. - Häc sinh nªu ý nghÜa.. - Häc sinh đọc bài tập (a). -HS nªu yªu cÇu bµi tËp. - Häc sinh suy nghÜ tr¶ lêi.. - HS tr¶ lêi.. -> KÓ theo tr×nh tù thêi gian, sù viÖc nèi tiÕp nhau, kÕt thóc bÊt ngê. - Ng«i kÓ thø 3. b, ý nghÜa: - Thể hiện tư tưởng yêu cuộc sống, cho dù đã kiệt sức thì sống vÉn h¬n chÕt, ca ngîi trÝ th«ng minh, biÕn b¸o linh ho¹t cña «ng giµ. 2. Bµi tËp 2/29 a, V¨n b¶n " Sa bÉy". - Néi dung bµi th¬ cã ph¶i lµ 1 chuçi sù viÖc kh«ng, nÕu cã lµ tù sù. -> Bµi th¬ lµ v¨n b¶n tù sù v×: Tuy là thơ nhưng đã kể lại 1. Đào Thị Bích Ngọc - Trường trung học cơ sở Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc: 2006-2007. ? Đồng thời người viết cũng bày tỏ thái độ của mình đó là thái độ - Học sinh g×? ph¸t biÓu suy nghÜ c¸ nh©n. ? H·y kÓ l¹i c©u chuyÖn b»ng - Häc sinh kÓ miÖng? chuyÖn. GV: KÓ l¹i cÇn l­u ý c¸c chi tiết: Bé Mây rủ mèo con đánh bẫy lũ chuột nhắt bằng cá nướng treo l¬ löng trong c¸i c¹m s¾t. - Cả bé, cả mèo đều nghĩ bọn chuét v× tham ¨n mµ m¾c bÉy ngay. - §ªm. M©y n»m m¬ thÊy c¶nh chuét bÞ sËp bÉy ®Çy lång chóng khãc lãc, cÇu xin tha m¹ng. - S¸ng h«m sau, ai ngê khi xuèng bÕp xem, bÐ M©y ch¼ng thÊy chuét, còng ch¼ng cßn c¸ nướng, chỉ có ở giữa lồng mèo ta ®ang cuén trßn ng¸y khß … - HS kÓ l¹i ch¾c mÌo ta ®ang m¬ c©u chuyÖn, đảm bảo các chi tiÕt trªn.. c©u chuyÖn cã ®Çu, cã cuèi, cã nh©n vËt, chi tiÕt, diÔn biÕn sù viÖc. - ChÕ giÔu tÝnh tham ¨n cña mÌo đã khiến mèo sa bẫy của chính m×nh.. b, KÓ.. 3. Bµi tËp 3/29 GV: Yêu cầu học sinh đọc văn - 2 Häc sinh b¶n. đọc văn bản.. a, Víi "HuÕ: khai m¹c tr¹i ®iªu kh¾c quèc tÕ lÇn thø 3" b, Văn bản: "Người Âu lạc đánh tan quân Tần xâm lược". ? Hai v¨n b¶n trªn cã néi dung tù sù kh«ng? V× sao? Tù sù ë 7. Đào Thị Bích Ngọc - Trường trung học cơ sở Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc: 2006-2007 ®©y cã vai trß g×?. ? Tù sù ë ®©y cã vai trß g×?. GV: Yêu cầu học sinh đọc bài tËp 4.. - HS suy nghÜ => C¶ 2 v¨n b¶n trªn cã néi tr¶ lêi. dung tù sù. + V¨n b¶n 1: ThuËt v¾n t¾t viÖc tæ chøc tr¹i ®iªu kh¾c quèc tÕ ë HuÕ nh­ thÕ nµo? + V¨n b¶n 2: Tr×nh bµy 1 sù kiện lịch sử người Âu Lạc đánh tan quân xâm lược - Häc sinh - Tù sù cã vai trß: Giíi thiÖu, suy nghÜ tr¶ tường thuật, kể chuyện thời sự lêi hay lÞch sö. - Sù kiÖn 1 trong 1 b¶n tin. - Sù kiÖn 2 trong 1 bµi lÞch sö. 4. Bµi tËp 4 / 30 - Häc sinh đọc.. ? Mục đích tự sự của câu chuyện lµ g×? - HS tr¶ lêi. ? Điều giải thích đó có thể được nãi lªn qua chuçi sù viÖc nµo? - HS x¸c định.. GV: Gäi häc sinh kÓ tãm t¾t.. 8. - HS kÓ.. -> Gi¶i thÝch sù viÖc (1 tËp qu¸n). - Chuçi sù viÖc: L¹c Long Qu©n nßi Rång, ¢u C¬ dßng Tiªn gÆp nhau, thành vợ chồng đẻ ra bọc tr¨m trøng në ra 100 con, chia con cai quản các phương, lập ra nước Văn Lang vào thời đại Hùng Vương, nguồn gốc của dân téc ViÖt Nam lµ con Rång ch¸u Tiªn. Ví dụ: Tổ tiên người Việt xưa là Hùng Vương, lập nước Văn lang, đóng đô ở Phong Châu. Vua. Đào Thị Bích Ngọc - Trường trung học cơ sở Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Ng÷ V¨n 6 - N¨m häc: 2006-2007 Hïng lµ con trai cña L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬. Long Qu©n người lạc việt, mình rồng thường sống ở nước. Âu Cơ là con gái dßng hä thÇn n«ng, gièng tiªn ë núi phương Bắc. Long Quân và ¢u C¬ gÆp nhau, lÊy nhau. ¢u. GV: Gäi häc sinh nhËn xÐt b¹n kÓ.. - HS nhËn xÐt.. Cơ đẻ ra 1 bọc 100 trứng. Sau nở ra 100 người con. Người con trưởng được chọn làm Vua Hùng. Đời đời nối tiếp làm vua, Từ đó để tưởng nhớ tổ tiên mình, người Việt Nam tự xưng là con Rång, ch¸u Tiªn.. * Hoạt động 4: Hướng dẫn học ở nhà. - Lµm bµi tËp 5/ SGK. - Bµi tËp 1,2,3 / SBT - 9 - 10. - ChuÈn bÞ bµi: S¬n Tinh - Thuû Tinh.. 9. Đào Thị Bích Ngọc - Trường trung học cơ sở Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span>