Giáo án Ngữ văn 6 - Tập 2 - Hồng Diệp

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Hång DiÖp. TiÕt: 81 – 82. Ng÷ v¨n 6. Thø....... ngµy.... th¸ng..... n¨m 2007 Bøc tranh cña em g¸i t«i (T¹ Duy Anh) ----------. A. Môc tiªu bµi häc: - Giúp học sinh đọc và tóm tắt được văn bản "Bức tranh của em gái tôi" - HiÓu ®­îc néi dung vµ ý nghÜa cña truyÖn: T×nh c¶m trong s¸ng vµ lßng nh©n hËu cña người em gái có tài năng đã giúp cho người anh nhận ra hạn chế ở chính mình và vượt lên lòng tự ái. Từ đó hình thành thái độ và cách ứng xử đúng đắn, biết thắng được sự gen tị trước tài năng hay thành công của người khác. - N¾m ®­îc nghÖ thuËt kÓ chuyÖn vµ miªu t¶ t©m lý nh©n vËt trong t¸c phÈm. B.Tiến trình các hoạt động dạy học: * ổn định lớp: * Kiểm tra bài cũ: ? Văn bản “Sông nước Cà Mau” sử dụng những phương thức biểu đại nào ? Phương thức biểu đạt nào chính? . ? Sự trù phú, độc đáo của chợ Năm Căn thể hiện qua chi tiết nào ? * Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi: I. §äc - hiÓu chó thÝch: Giáo viên đọc mẫu 1 đoạn gọi học sinh đọc tiếp. 1. Đọc và tóm tắt: Nhận xét cách đọc . Yªu cÇu häc sinh tãm t¾t v¨n b¶n. GV Gióp häc sinh hiÓu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶: T¹ 2. HiÓu chó thÝch Duy Anh vµ xuÊt xø t¸c phÈm * Tác giả: Là nhà văn hiện đại, có nhiều tác phÈm thµnh c«ng viÕt cho thiÕu nhi. * Tác phẩm: Được giải nhì cuộc thi "Tương lai vÉy gäi "do b¸o TNTP tæ chøc II. §äc - hiÓu v¨n b¶n: *T×m hiÓu bè côc cña v¨n b¶n. ? Bè côc chia lµm mÊy phÇn ? Häc sinh th¶o luËn tr¶ lêi ? V¨n v¶n ®­îc kÓ theo ng«i thø mÊy ? - Ngôi kể thứ nhất (nhân vật người Anh ) > Tác dụng của ngôi kể đó ? miªu t¶ t©m tr¹ng nh©n vËt s©u, tù nh©n vËt t×m ra ®iÓm yÕu cña m×nh. ? Xác định nhân vật chính, nhân vật trung tâm ? - Nhân vật chính: Hai anh em Kiều Phương. - Nhân vật trung tâm : Người anh * Cũng cố dặn dò: Về nhà soạn tiếp phần tiếp theo của tác phẩm để tiết sau học. (HÕt tiÕt 81 chuyÓn tiÕt 82). Bµi cò: H·y tãm t¾t ng¾n ngän v¨n b¶n : Bøc tranh cña em g¸i t«i.. Trang1 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. II. §äc- hiÓu v¨n b¶n (tiÕp): ? Em hãy phân tích diễn biến tâm trạng của 1. Diễn biến tâm trạng của người anh. người anh theo các thời điểm quan trọng sau: * Khi tµi n¨ng cña em ch­a ®­îc ph¸t hiÖn: - Khi tµi n¨ng cña em ch­a ®­îc ph¸t hiÖn . Anh rÊt yªu quý em, coi em lµ trÎ con kh«ng - Khi tµi n¨ng cña em ®­îc ph¸t hiÖn. để ý đến việc em làm. - Khi tài năng của em được khẳng định ( người * khi tài năng của em được phát hiện: Cảm anh đứng trước bức tranh của em gái vẽ mình). thÊy buån, thÊt väng vÒ m×nh, tù ti v× kÐm - Häc sinh tranh luËn tr×nh bµy, ph©n tÝch ®­a ra câi, v× bÞ l·ng quªn. dÉn chøng chi tiÕt. Khã chÞu g¾t gâng víi em g¸i. Tuy nhiªn - Gi¸o viªn nhËn xÐt b×nh ng¾n gän: §©y lµ biÓu vÉn thÇm c¶m phôc tµi n¨ng cña em. hiện tâm lý hay gặp ở tuổi trẻ, đặc biệt là trẻ * Khi đứng trước bức tranh em gái vẽ mình: con: Tự ái, tự ti, mặc cảm trước tài năng của - Bất ngờ ngạc nhiên. người khác. - H·nh diÖn. - XÊu hæ. ? Dùa vµo kiÕn thøc vÒ tõ lo¹i h·y gi¶i nghÜa 3 tõ: Ng¹c nhiªn, h·nh diÖn, xÊu hæ.? - HS tr×nh bµy. ? Theo em, c©u nãi: "Kh«ng ph¶i con ®©u. §Êy lµ..." cã ý nghÜa g×. ? - Häc sinh suy nghÜ tr¶ lêi. ? Đã bao giờ em có tâm trạng như người anh ch­a? h·y kÓ cho c¶ líp cïng nghe. - Häc sinh ph¸t biÓu tù do. ? Nhân vật Kiều Phương được miêu tả qua các phương diện nào ? nhân vật có điểm gì nổi bật? em thÝch ®iÓm nµo nhÊt ? v× sao ?. - Người anh nhận ra lỗi lầm của mình. 2. Nhân vật Kiều Phương : - Nhân vật được miêu tả về các phương diện: + Ngo¹i h×nh. + Cử chỉ hành động, thái độ, quan hệ với người anh. - Đó là một cô bé hôn nhiên, thiếu động, có tµi n¨ng, cã t©m hån trong s¸ng, tr¸i tim nh©n hËu. Rất đáng yêu , đáng mến và đáng trân träng.. III. Tæng kÕt vµ luyÖn tËp: ? Qua c©u chuyÖn em rót ra bµi häc g× ? - Không nên đố kỵ ghen ghét. - Häc sinh ph¸t biÓu tù do. - Tµi nh­ng ph¶i kiªm tèn. - Giáo viên hướng dẫn học sinh tổng kết bài - Ph¶i cã lßng nh©n hËu. - Học sinh đọc ghi nhớ (sgk) * Còng cè dÆn dß: - Giáo viên đưa ra hai ý kiến: Người anh trong truyện vừa đáng thương, vừa đáng tr¸ch. - Người anh trong truyện đánh trách. Em có ý kiến như thế nào ? Trang2 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. - Häc sinh tr¶ lêi. - Gi¸o viªn nhËn xÐt vµ dÆn häc sinh vÒ nhµ häc bµi cò so¹n bµi míi.. Thø....... ngµy.... th¸ng..... n¨m 2007 Tiết 83 – 84 Luyện nói về quan sát tưởng tượng, so sánh và nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. ---------A. Môc tiªu bµi häc: - Giúp học sinh biết cách trình bày và diễn đạt một số vấn đề bằng miệng trước tập thể " Thùc chÊt lµ rÌn luyÖn kü n¨ng nãi". - Từ những nội dung luyện nói, nắm chắc hơn kiến thức đã học về quan sát , tưởng tượng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. B. Tiến trình các họat động dạy học: * ổn định lớp: * Bµi cò: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh: * Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi. 1. Hướng dẫn học sinh chuẩn bị ở nhà. I. ChuÈn bÞ ë nhµ Gi¸o viªn chia häc sinh thµnh 3 nhãm. - Nhãm 1: Bµi tËp 1 - Th¶o luËn tr×nh bµy ba bµi tËp (bµi tËp 1,2, 3 - - Nhãm 2 : Bµi tËp 2 sgk). - Nhãm 3: Bµi tËp 3 * Bµi tËp 1: Tõ truyÖn " Bøc tranh cña em g¸i * LËp dµn ý: tôi", hãy lập dàn ý để trình bày ý kiến của mình - Kiều Phương là một cô bé tinh nghịch, hiếu động hay lục lọi. trước lớp theo hai câu hỏi: ? Theo em Kiều Phương là người như thế nào ? - Có tài năng đặc biệt nhưng không thích tõ c¸c chi tiÕt vÒ nh©n vËt nµy trong truyÖn h·y khoe khoang, bÝ mÊt vÏ tranh. miêu tả lại hình ảnh của Kiều Phương theo - Tài năng được họa sỹ Tiến Lê khen ngợi. - BÞ anh qu¸t n¹t nh­ng kh«ng ghÐt anh, vÉn tưởng tượng của em ? tèt víi anh. - Tỏ rõ tình cảm đối với anh khi chọn anh lµm nh©n vËt chÝnh trong tranh. - Người anh lúc đầu coi thường em gái. ? Anh của Kiều Phương là người như thế nào ? - Khi tµi n¨ng cña em ®­îc ph¸t hiÖn, tá ra - HS th¶o luËn ,tr×nh bµy. c¸u g¾t, kh«ng ch¬i th©n - Ých kû, ghen ghÐt, đố kỵ. - LÐn xem tranh em - thë dµi, kÐm cái. - Khi xem tranh, ngì ngµng, h·nh diÖn, xÊu hæ. Trang3 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. ? hình ảnh người anh trong tranh và hình ảnh - Hình anh người anh trong tranh trái ngược người thực của Kiều Phương khác nhau như thế với hình ảnh người anh ngoài đời. - Anh kÞp nhËn ra thãi xÊu cña m×nh vµ thÊy nµo ? xÊu hæ, ¨n n¨n.... Bµi tËp 2: Học sinh tự lập dàn ý: Giáo viên nhận xét đánh giá. Bµi tËp 3: Lập dài ý cho bài văn miêu tả một đêm trăng. - Đó là một đêm trăng như thế nào ? - Đêm trăng có gì đặc sắc tiêu biểu?. - BÇu trêi trong trÎo, xa vêi vîi. - Đó là đêm trăng rằm rất sáng. - §ªm lµng quª yªn ¶ thanh b×nh. - Vầng trăng mọc như chiếc gương khổng lồ táa ¸nh s¸ng dÞu m¸t. - C©y cèi rung rinh trong giã vµ ¸nh tr¨ng. - Nhµ cöa con ®­êng lµng d¸t ®Çy ¸nh tr¨ng. - Càng về đêm trăng càng lên cao ánh sáng cµng lung linh huyÒn diÖu.. 2. Hướng dẫn học sinh luyện nói: - Giáo viên cử nhóm trưởng điều hành nhóm cña m×nh. C¸c thµnh viªn l¾ng nghe nhËn xÐt. - Luyện nói trước lớp. (gi¸o viªn l¾ng nghe, nhËn xÐt, cho ®iÓm) 3. Tæng kÕt bµi häc: - Gi¸o viªn nhËn xÐt tæng kÕt bµi häc.. II. LuyÖn nãi: 1. Trước nhóm (10 - 15 phút) 2. Trước lớp: (20 - 25 phút) III. Tæng kÕt bµi häc:. *Còng cè dÆn dß: Giáo viên ra bài tập để học sinh về nhà làm: Em cã dÞp ®i chî s¾m tÕt cïng mÑ. Em h·y t¶ l¹i c¶nh chî tÕt ë quª em. - T×m ý. - LËp dµn ý ---------------------Thø....... ngµy.... th¸ng..... n¨m 2007 TiÕt 85 :. Vượt thác (Vâ Qu¶ng) ----------. A. Môc tiªu bµi häc: - Giúp học sinh cảm nhận được vẽ đẹp phong phú, hùng vĩ của thiên nhiên trên sông Thu Bồn và vẽ đẹp của người lao động được miêu tả trong bài. Trang4 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. - Nắm được nghệ thuật phối hợp miêu tả khung cảnh thiên nhiên và hoạt động của con người. B. Tiến trình các hoạt động dạy học: * ổn định lớp. * KiÓm tra bµi cò. Tãm t¾t truyÖn bøc tranh cña em g¸i t«i ? Qua c©u chuyÖn em rót ra ®­îc bµi häc g× ? * Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi. I. §äc - hiÓu chó thÝch. - Giáo viên đọc mẫu 1 đoạn gọi học sinh đọc 1. §äc: - Nhận xét cách đọc. 2. HiÓu chó thÝch: - Gi¸o viªn giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶, ®o¹n trÝch häc. - Gi¸o viªn kiÓm tra mét sè tõ khã II. HiÓu v¨n b¶n: ? Bài văn miêu tả cuộc vượt thác của con thuyền * Bố cục: theo tr×nh tù thêi gian vµ kh«ng gian nh­ thÕ nµo ? - Bµi v¨n miªu t¶ dßng s«ng Thu Bån vµ - Häc sinh th¶o luËn nhãm tr×nh bµy. quang c¶nh hai bªn bê theo hµnh tr×nh cña ?Dựa vào trình tự trên em hãy tìm bố cục của bài con thuyền do dượng Hương Thư chỉ huy qua v¨n ? đoạn sông êm ả ở vùng đồng bằng rồi vượt ®o¹n s«ng cã nhiÒu th¸c gÒnh ë vïng nói, sau -HS th¶o luËn t×m bè côc hîp lý. tíi khóc s«ng ph¼ng lÆng. ? Hành trình con thuyền bắt đầu trong khung 1. Hành trình của con thuyền trước khi cảnh nào ? Cảm nhận đầu tiên về cuộc hành trình ? vượt thác: - Gió nồm mát mẻ, cánh buồn rẽ sóng lướt ? Người miêu tả đứng ở vị trí nào để quan sát ? bon bon, nhẹ nhàng, khoan thai, thoải mái -HS: ở trên thuyền - di động theo con thuyền. hướng về đích. ? Kh«ng gian miªu t¶ nh­ thÕ nµo ? gîi ®iÒu g× ?. - Không gian rộng, êm ả -> vùng đồng bằng cảnh vật êm đềm, hiền hòa, thơ mộng, trù ? Theo hành trình của con thuyền, sắp đến đoạn phú. nhiều thác ghềnh, cảnh vật có sự thay đổi như - Chòm cổ thụ đứng trồng ngâm... núi đột thÕ nµo ? ngột hiện ra như chắn ngang trước mặt. - Häc sinh tr¶ lêi: - Nghệ thuật so sánh nhân hóa - độc đáo ? Tác giả sử dụng biện pháp gì để miêu tả ? ? Qua viÖc miªu t¶ em thÊy c¶nh thiªn nhiªn - Hoang s¬ hïng vÜ. hiÖn ra nh­ thÕ nµo ? - Häc sinh tr×nh bµy - gi¸o viªn tiÓu kÕt: Miêu tả sự thay đổi như thế nhằm dụng ý: Càng xa đồng bằng càng hiểm trở dần - báo hiệu khó 2. Cảnh vượt thác : khăn, thử thách đang chờ đợi. NÊu c¬m ¨n. ? Nhân vật nào được đề cập nhiều nhất trong Trang5 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. cuộc vượt thác ? - Học sinh: Dượng Hương Thư - vai trò chỉ huy ? Tư thế vượt thác ? chứng tỏ điều gì.? - Häc sinh th¶o luËn tr¶ lêi.. - Chu đáo Sµo b»ng tre bÞt s¾t Chủ động lường trước khó khăn. - Nước phóng từ trên cao xuống giữa hai vách đứng chảy đứt đuôi rắn, sào dưới sức chống bị cong l¹i, thuyÒn ... Søc m¹nh dßng th¸c lín. ? Thác nước giữ được miêu tả như thế nào ? - Häc sinh dùa vµo sgk tr¶ lêi. ? Hình ảnh Dượng Hương Thư trong cuộc vượt thác miêu tả qua những động tác nào ? - Häc sinh t×m chi tiÕt trong sgk tr¶ lêi. ? NhËn xÐt nghÖ thuËt dïng tõ ng÷ miªu t¶ ? mục đích.? => Miêu tả sức mạnh của con người, sức bật lớn trong cuộc vượt thác, sức mạnh của con người chiÕn th¾ng mäi c¶n trë chinh phôc thiªn nhiªn. ? Miêu tả ngoại hình Dượng Hương Thư tác giả sö dông nghÖ thuËt g× ? - Häc sinh suy nghÜ tr¶ lêi. ? T¸c gi¶ miªu t¶ h×nh ¶nh c©y cæ thô trong ®o¹n trÝch nh­ thÕ nµo? T¸c gi¶ sö dông nghÖ thuật gì để miêu tả? dụng ý gì ? -HS t×m tr¶ lêi, GV nhËn xÐt. ? Sau cuộc vượt thác thiên nhiên được tiếp tục miªu t¶ nh­ thÕ nµo ?. Pho tượng đồng đúc Dượng HươngThư Hiệp sĩ trường s¬n oai linh -> NghÖ thuËt so s¸nh. - Dùng động từ mạnh: Co, phóng, ghì, trụ, lÊn... -. - Chòm cổ thụ dáng mãnh liệt đứng trầm ng©m, nh÷ng c©y to nh­ nh÷ng cô giµ... -> So s¸nh nh©n hãa ->m¸ch b¶o khã kh¨n thö th¸ch. 3. Cảnh sau khi vượt thác: - Quanh co, nói sõng söng : -> bít hiÓm trë. - Mở ra một vùng ruộng đồng bằng phẳng - HS nªu –GV chèt ý. như để chào đón con người sau cuộc vượt ? C¶m nhËn cña em vÒ bøc tranh thiªn nhiªn th¸c. ®­îc miªu t¶ trong ®o¹n trÝch ? - Thiên nhiên đa dạng phong phú, tươi đẹp, ? Hình ảnh Dượng Hương Thư nổi bật lên những hùng vĩ . vẽ đẹp nào ? - Người chỉ huy dày dạn kinh nghiệm, người đứng mũi chịu sào, quả cảm, bình tĩnh, tự tin - HS tr¶ lêi-GV nhËn xÐt chèt ý. -> vẽ đẹp hùng dũng và sức mạnh của con người lao động giám đối chọi với thiên nhiên - cã kh¶ n¨ng chinh phôc. III. Tæng kÕt luyÖn tËp: Cho học sinh đọc phần ghi nhớ sgk. Hướng dẫn học sinh luyện tập ( về nhà làm) * DÆn dß: - Lµm phÇn luyÖn tËp. Trang6 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. - Chuẩn bị trước bài: So sánh (tiếp theo). ---------------------Thø....... ngµy.... th¸ng..... n¨m 2007 TiÕt 86 :. So s¸nh (TiÕp theo) ----------. A. Môc tiªu bµi häc: - Gióp häc sinh n¾m ®­îc hai kiÓu so s¸nh c¬ b¶n: Ngang b»ng vµ kh«ng ngang b»ng. - HiÓu ®­îc c¸c t¸c dông chÝnh cña so s¸nh. - Bước đầu tạo được một số phép so sánh. B. Tiến trình các họat động dạy học: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ so s¸nh ? cho vÝ dô ? ? Hãy vẽ mô hình phép so sánh. Điền ví dụ đã cho vào mô hình ấy. * Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi. I. C¸c kiÓu so s¸nh: - Gi¸o viªn treo b¶ng phô lªn b¶ng (ghi vÝ dô) * VÝ dô: - Học sinh đọc ví dụ qua bảng phụ. - PhÐp so s¸nh (1) - ch¼ng b»ng. ? H·y t×m phÐp so s¸nh trong khæ th¬ - PhÐp so s¸nh (2) - lµ (b»ng) ? Tõ ng÷ chØ ý so s¸nh trong c¸c phÐp so s¸nh - So s¸nh ngang b»ng: A lµ B. - So s¸nh h¬n kÐm: A ch¼ng b»ng B. trªn cã g× kh¸c nhau ? ? Qua vÝ dô em cã nhËn xÐt g× vÒ quan hÖ gi÷a Cã hai kiÓu so s¸nh c¸c phÐp so s¸nh ? - Häc sinh th¶o luËn nhËn xÐt. ? T×m thªm nh÷ng tõ ng÷ chØ ý so s¸nh ngang - Ngang b»ng: b»ng vµ kh«ng ngang b»ng. + Nh­ (cao nh­ nói). - Häc sinh tù t×m. + Lµ: (mÑ còng lµ c« gi¸o) - Cho học sinh đọc ghi nhớ (sgk) - H¬n kÐm: KÐm, kh«ng b»ng. II. T¸c dông cña so s¸nh: Cho học sinh đọc ví dụ (đoạn văn trong sgk). ? H·y t×m phÐp so s¸nh trong ®o¹n v¨n. - Häc sinh: + Cã chiÕc (l¸ rông) tùa mòi tªn. + Tù cµnh c©y r¬i.... nh­ cho xong chuyÖn. + Cã chiÕc l¸ nh­ con chim... + Cã chiÕc l¸ nhÑ nhµng nh­ thÇm b¶o. + Cã chiÕc l¸ nh­ sî h·i…. ? Trong đoạn văn trên phép so sánh có tác dụng - Tạo ra những hình ảnh cụ thể, sinh động Trang7 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. gì đối với việc miêu tả sự vật sự việc.? giúp người đọc (người nghe) dễ hình dung - Häc sinh th¶o luËn tr¶ lêi. vÒ sù vËt, sù viÖc ®­îc miªu t¶. ? Phép so sánh có tác dụng gì đối với việc thể - Giúp hình dung được những cách rụng hiện tư tưởng tình cảm của người viết ? kh¸c nhau cña l¸ cã hån riªng . ? Phép so sánh có tác dụng gì đối với việc thể - Tạo ra những lời nói hàm súc, giúp người hiển tư tưởng tình cảm của người viết?. đọc người nghe dễ nắm bắt tư tưởng tình cảm của người viết (nói) - cụ thể, thể hiện quan niÖm cña t¸c gi¶ vÒ sù sèng vµ c¸i chÕt. - T¹o ra nh÷ng c©u v¨n hµm sóc giµu h×nh - Cho häc sinh ph©n tÝch thªm t¸c dông cña phÐp ¶nh. so s¸nh ë mét sè vÝ dô kh¸c. *Ghi nhí : Sgk. - Giáo viên cho học sinh đọc ghi nhớ. III. LuyÖn tËp: - Hướng dẫn học sinh làm phần luyện tập: - Lµm bµi tËp 1 - 2 (sgk) - Häc sinh lµm viÖc theo nhãm - tr×nh bµy. - Gi¸o viªn nhËn xÐt cho ®iÓm. * Còng cè dÆn dß: - Cũng cố kiến thức đã học. - Häc thuéc phÇn ghi nhí. - Chuẩn bị bài chương trình địa phương. ---------------------------------------------------------------------------Thø....... ngµy.... th¸ng..... n¨m 2007 Tiết 87: Chương trình địa phương (phần tiếng việt) rèn luyện chÝnh t¶ A. Môc tiªu bµi häc: - Giúp học sinh sửa một số lỗi chính tả do ảnh hưởng của cách phát âm địa phương. - Có ý thức khắc phục các lỗi chính tả do ảnh hưởng của cách phát âm địa phương.. B. Tiến trình các họat động dạy học: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: ? Trong văn bản : " Sông nước Cà Mau’ có những từ nào là từ địa phương. * Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi. I. Néi dung luyÖn tËp: * Viết đúng một số cặp phụ âm cuối dễ mắc lỗi: - c / t. - n/ng. * Cho học sinh viết một đoạn văn trong văn bản " Vượt thác". Trang8 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. - Giáo viên đọc học sinh chép. Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 6 Gi¸o viªn:NguyÔn ThÞ V©n Anh …" Dượng Hương Thư đánh trần đứng sau lái co người đánh chiếc sào xuống lòng sông nghe một tiếng soạc ! thét đã cắm vào sỏi ! Dượng Hương ghì chặt trên đầu sào, lấy thế trụ lại, giúp cho chú Hai và thằng Cù Lao phóng sào xuống nước". II. Mét sè h×nh thøc luyÖn tËp: - H·y ®iÒn tõ vµo c©u: 1. Chưa đến tháng .... mà ai ai cũng đang rạo rực sắm sữa các thứ để vui xuân. 2. Đến ngày tết, ai cũng chuẩn bị các loại bánh... để thờ cúng ông bà tổ tiên. III. LuyÖn tËp: - Giáo viên hướng dẫn học sinh chép các bài thơ,đoạn văn để luyện chính tả. - Học sinh tìm đọc bài thơ "Nhớ" của Nguyên Hồng. - Bài ca dao: Đứng bên ni đồng ... - Hay "§­êng v« Xø NghÖ"... * Còng cè dÆn dß: Xem trước bài phương pháp tả cảnh.. Thø........... ngµy.... th¸ng..... n¨m 2007 TiÕt 88:. Phương pháp tả cảnh. A. Môc tiªu bµi häc: - Gióp häc sinh n¾m ®­îc c¸ch t¶ c¶nh vµ bè côc h×nh thøc cña mét ®o¹n, mét bµi v¨n t¶ c¶nh. - LuyÖn tËp kü n¨ng quan s¸t vµ lùa chän, kü n¨ng tr×nh bµy mét bµi v¨n t¶ c¶nh. B. Tiến trình các hoạt động dạy học: * ổn định lớp. * KiÓm tra bµi cò: ThÕ nµo lµ v¨n miªu t¶ ?. * Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi I. Phương pháp viết văn tả cảnh: - Chia líp thµnh 2 nhãm häc tËp, mçi nhãm - Nhãm 1: PhÇn b tr¶ lêi mét phÇn trong (sgk). - Nhãm 2: PhÇn c ? Văn bản thứ hai tả quang cảnh gì ? Người b. Đoạn văn của đoàn giỏi. viết đã miêu tả cảnh vật ấy theo một thứ tự - Tả cảnh dòng sông Năm Căn. - T¶ theo tr×nh tù tõ giíi s«ng lªn bê, tõ gÇn nµo ? - Học sinh thảo luận nhóm, cử đại diện trả đến xa. lêi c©u hái. c. §o¹n v¨n cña Ng« V¨n Phó. ? V¨n b¶n thø ba lµ mét bµi v¨n miªu t¶ cã * PhÇn më ®Çu: Tõ ®Çu đến vành đai của Trang9 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. 3 phần tương đối trọn vẹn. Em hãy chỉ ra và lũy: Giới thiệu khái quát về lũy làng. tãm t¾t c¸c ý cña mçi phÇn ? * PhÇn thø hai: TiÕp "kh«ng râ" -HS th¶o luËn ,tr¶ lêi. Miªu t¶ cô thÓ 3 vßng cña lòy. * PhÇn cuèi: PhÇn cßn l¹i: C¶m nghÜ, nhËn xÐt vÒ tre. ? Hãy nhận xét về thứ tự miêu tả của tác giả - Tác giả miêu tả từ khái quát đến cụ thể, từ trong ®o¹n v¨n ?. ngoµi vµo trong. - Häc sinh th¶o luËn tr¶ lêi. ? Từ hai ví dụ trên, em cho biết khi tả cảnh * Phương pháp tả cảnh: cần chú đến điều gì ? - T¶ theo tr×nh tù: - Xa - gÇn . -Häc sinh tr¶ lêi-Gi¸o viªn chèt ý. - Trên - dưới - Ngoµi - trong . ? Khi t¶ ë phÇn b, c t¸c gi¶ sö dông nghÖ - BiÕt sö dông hîp lý c¸c tõ ng÷, c¸c phÐp thuËt g× ? so s¸nh, nh©n hãa, c¸c c©u biÓu c¶m... - Häc sinh suy nghÜ tr¶ lêi: II. Luyện tập phương pháp viết văn tả cảnh và bố cục bài tả cảnh: - Gi¸o viªn chia líp thµnh 3 nhãm, mçi - Nhãm 1: bµi 1 nhãm lµm mét bµi tËp. - Nhãm 2: bµi 2 - Häc sinh th¶o luËn trong nhãm vµ tr×nh - Nhãm 3: bµi 3 bµy ý kiÕn. ? Qua phÇn bµi tËp h·y nªu bè côc cña bµi -*Dµn ý c¬ b¶n khi t¶: v¨n t¶ c¶nh ? + Mở bài: Dưới thiệu chung cảnh được tả. - Häc sinh nªu. + Thân bài: Lần lượt tả các chi tiết cụ thể theo tr×nh tù. + KÕt bµi: Nªu c¶m nghÜ, nhËn xÐt vÒ c¶nh. *Còng cè dÆn dß: - Cho học sinh đọc lại phần ghi nhớ. - Häc thuéc phÇn ghi nhí. * viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 –v¨n t¶ c¶nh (lµm ë nhµ) Giáo viên ra đề viết bài tập làm văn số 5 - văn tả cảnh: Hãy viết bài văn tả cảnh sân trường giờ ra chơi.. Thø....... ngµy.... th¸ng..... n¨m 2007 TiÕt 89 - 90 : Buæi häc cuèi cïng (chuyện của một em bé người An - dát) A. Môc tiªu bµi häc: - Gióp häc sinh :. Trang10 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. - Nắm được cốt truyện, nhân vật và tư tưởng của truyện: Qua câu chuyện buổi học tiếng pháp cuối cùng ở vùng An - dát, truyện đã thể hiện lòng yêu nước trong một biểu hiÖn cô thÓ lµ t×nh yªu tiÕng nãi cña d©n téc. - Nắm được tác dụng được của phương thức kể chuyện từ ngôi thứ nhất và nghệ thuật thể hiện tâm lý nhân vật qua ngôn ngữ, cử chỉ, ngoại hình , hành động. B. Tiến trình các hoạt động dạy học: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: - Em có nhận xét về hình ảnh Dượng Hương Thư trong văn bản “Vượt thác “ ? -* Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi . I. §äc - hiÓu chó thÝch: - Giáo viên đọc mẫu gọi học sinh đọc tiếp 1. Đọc - kể tóm tắt. - Gäi häc sinh tãm t¾t t¸c phÈm. 2. HiÓu chó thÝch: - Häc sinh kh¸c nhËn xÐt. * Tác giả: Ađôđê là nhà văn nổi tiếng của Ph¸p thÕ kû XIX. T¸c phÈm cña «ng thÓ - Gi¸o viªn nhËn xÐt. ? Qua phần chú thích em biết gì về tác giả hiện tinh thần yêu nước và lên án xã hội t¸c phÈm t­ b¶n xÊu xa. -Häc sinh tr¶ lêi-. * T¸c phÈm: "Buæi häc cuèi cïng" viÕt vÒ buæi häc cuèi cïng b»ng tiÕng Ph¸p ë vùng lãnh thổ Pháp bị Phổ chiếm đóng. * Nh©n vËt - ng«i kÓ ? Ai lµ nh©n vËt chÝnh ? lêi kÓ theo ng«i - Nh©n vËt chÝnh: ThÇy Ha - men, chó bÐ thø mÊy cña ai ? t¸c dông, ý nghÜa ? Phr¨ng. -HS th¶o luËn tr¶ lêi. - Ng«i kÓ: Lêi cña chó bÐ phr¨ng - Ng«i thø nhÊt. - GV chèt ý. Tạo ấn tượng về câu chuyện có thực, thuËn lîi cho viÖc biÓu hiÖn t©m tr¹ng ý nghÜ cña nh©n vËt. II. §äc hiÓu v¨n b¶n: - Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu * Bố cục: 3 phần bè côc cña v¨n b¶n. - PhÇn 1: Tõ ®Çu " v¾ng mÆt con": ? Em có thể tìm bố cục của truyện không ? Trước buổi học. h·y tr×nh bµy ý kiÕn cña em ? - PhÇn 2: TiÕp " Cuèi cïng nµy": DiÔn (Häc sinh cã thÓ nªu c¸c ý kiÕn, gi¸o viªn biÕn buæi häc . t«n träng t×m ý kiÕn phô hîp). - PhÇn 3: Cßn l¹i: KÕt thóc buæi häc. Còng cè dÆn dß: Về nhà đọc lại văn bản và tìm hiểu chi tiết văn bản theo bố cục (3 phần). (HÕt tiÕt 89 chuyÓn tiÕt 90). * ổn định: * KiÓm tra bµi cò: H·y tãm t¾t v¨n b¶n: “ Buæi häc cuèi cïng.” * Bµi míi: Trang11 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. II. §äc - hiÓu v¨n b¶n: (tiÕp) ? H·y giíi thiÖu vµi nÐt vÒ chó bÐ Phr¨ng ? 1. Chó bÐ Phr¨ng. - Häc sinh nªu ý kiÕn. - Là một chú bé ở vùng An - dát, vùng đất đã bị phổ chiếm đóng, cậu ham chơi, lười häc. ? Trước buổi học Phrăng có suy nghĩ gì ? * Trước buổi học: - Định trốn học nhưng cưỡng lại được. ? Quang cảnh trên đường và ở trường tác - Rất ngạc nhiên trước quang cảnh trên động như thế nào đến Phrăng ? đường và ở trường. ? Trong buæi häc, diÔn biÕn t©m tr¹ng cña * Trong buæi häc: Phr¨ng nh­ thÕ nµo ? H·y ph©n tÝch. - Choáng váng, sững sờ khi biết đó là buổi - Häc sinh nªu ý kiÕn, gi¸o viªn nhËn xÐt, häc tiÕng Ph¸p cuèi cïng. kÕt luËn. - Ân hận và tiếc nuối vì đã lười nhác ham ch¬i. - Xấu hổ vì đã không thuộc bài. - Ch­a bao giê thÊy hiÓu bµi nh­ vËy. - Cảm động trước hình ảnh các cụ già học bµi. ? Hình ảnh thầy Ha - men có tác động * Kết thúc buổi học: như thế nào đến Phrăng lúc kết thúc buổi - Phrăng xúc động trước hình ảnh lớn lao, đẹp đẽ, cao cả của thầy Ha - men. häc ? - Tâm trạng của Phrăng có sự biến đổi sâu sắc. cậu đã hiểu ý nghĩa thiêng liêng của -HS th¶o luËn tr¶ lêi-GV chèt ý. ? Nhờ đâu Phrăng có sự biến đổi nhận xét việc học tiếng Pháp và tha thiết muốn trau s©u s¾c nh­ vËy ? dåi, häc tËp. -HS nªu ý kiÕn. 2. ThÇy gi¸o Ha - men ? Thầy Ha - men hiện ra là một con người - Trang phục: Trang trọng như thế nào ? (phân tích qua trang phục, - Thái độ: Ân cần, nhẹ nhàng, nhiệt tình lời nói thái độ...) say s­a gi¶ng d¹y. - Tâm nguyện: Truyền đến mọi người tình yêu tiếng mẹ đẻ, lòng say mê học tập, ý -HS tr¶ lêi. thøc gi÷ g×n tiÕng nãi d©n téc. ? H·y nªu mét vµi suy nghÜ cña em vÒ - Trong phót cuèi cïng cña buæi häc, thÇy hình ảnh thầy Ha - men trong những phút vô cùng xúc động, đau đớn: Người tái cuèi buæi häc? nhît, nghÑn ngµo kh«ng nãi hÕt c©u, viÕt Học sinh nêu ý kiến ,giáo viên nêu nhận dòng chữ " Nước Pháp muôn năm" rồi như xÐt kÕt luËn. kiệt sức. Hình ảnh rất cao cả đẹp đẽ. ? Em hãy trình bày ý nghĩa tư tưởng của 3. ý nghĩa của truyện: truyÖn. - Phải biết yêu quý, giữ gìn và học tập để - Häc sinh tr×nh bµy. n¾m v÷ng tiÕng nãi d©n téc m×nh, nhÊt lµ - Gi¸o viªn kÕt luËn. khi đất nước rơi vào vòng nô lệ, bởi tiếng nãi kh«ng chØ lµ tµi s¶n quý b¸u cña d©n Trang12 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. tộc mà còn là phương tiện quan trọng để đấu tranh giành độc lập. III. Tæng kÕt luyÖn tËp: ? TruyÖn hÊp dÉn ta bëi nh÷ng yÕu tè 1. Ghi nhí: (sgk) nµo? (lêi kÓ c¸ch miªu t¶, ng«n ng÷ kÓ...) 2. LuyÖn tËp - Häc sinh dùa vµo ghi nhí (sgk) tr¶ lêi - Còng cè bµi häc: c©u hái. - TÝch hîp víi phÇn tËp lµm v¨n - Giáo viên hướng dẫn luyện tập: Viết một ®o¹n v¨n ng¾n (7 - 10 dßng) nªu c¶m nghÜ cña em vÒ thÇy gi¸o Ha - men *còng cè dÆn dß : - Häc thuéc phÇn ghi nhí. So¹n bµi Nh©n ho¸. ----------------------------------------------------------Thø....... ngµy.... th¸ng..... n¨m 2007 TiÕt 91: Nh©n hãa A. Môc tiªu bµi häc: - Gióp häc sinh : - N¾m ®­îc kh¸i niÖm nh©n hãa, c¸c kiÓu nh©n hãa. - N¾m ®­îc t¸c dông chÝnh cña nh©n hãa. - BiÕt dïng c¸c kiÓu nh©n hãa trong bµi viÕt v¨n cña m×nh. B. Tiến trình các hoạt động dạy học: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò : - Cã mÊy kiÓu so s¸nh ? cho vÝ dô ? - So s¸nh cã t¸c dông g× ? * Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi. I. Nh©n hãa lµ g× ? - Học sinh đọc ví dụ: * XÐt vÝ dô: ? T×m phÐp nh©n hãa trong khæ th¬.? - Trêi, c©y mÝa, kiÕn. ? Sù vËt nµo ®­îc nãi tíi trong khæ th¬ ? ? sự vật đó có phải là người không ? - Häc sinh ph¸t hiÖn tr¶ lêi. ? Những từ nào đã biến những vật đó có - Ông, mặc áo giáp, ra trận, múa gươm, hành động, trạng thái như con người. hµnh qu©n. ? Người ta gọi những câu thơ đó sử dụng - Nhân hóa: Là biến những sự vật không phÐp nh©n hãa. VËy nh©n hãa lµ g× ? phải là con người có những đặc điểm, tính chất hoạt động ... như con người. - Häc sinh nªu ý kiÕn. ? So sánh cách diễn đạt (2) - I với ví dụ - Các hình ảnh nhân hóa trong khổ thơ (1) cách miêu tả sự vật, hiện tượng ở khổ trên hay hơn ở chổ các sự vật hiện tượng th¬ hay h¬n ë chæ nµo? được miêu tả trở nên thật sinh động, có sức sống như con người. - Học sinh đọc ví dụ ở phần (2) - I - Tr¶ lêi Nh©n hãa lµm cho c¸c c©u v¨n, c©u Trang13 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. ? VËy t¸c dông cña nh©n hãa lµ g× ? - Cho häc sinh lµm bµi tËp 1 trong (sgk).. th¬ giµu h×nh ¶nh, sù vËt trë nªn gÇn gòi, sống động . II. C¸c kiÓu nh©n hãa:. - Học sinh đọc ví dụ trong (sgk) ? Ví dụ (a) sự vật lão Miệng, bác Tai, cô - Dùng những từ vốn gọi người để gọi vật M¾t, cËu Ch©n, ®­îc nh©n hãa b»ng c¸ch nµo ? ? ở ví dụ (b) hình ảnh cây tre được nhân - Dùng những từ vốn chỉ hoạt động, tính hãa nh­ thÕ nµo ? chất của người để chỉ hoạt động, tính chất cña vËt. ? ở ví dụ (c) xét nhân hóa nhằm mục đích - Coi trâu như bạn - được tâm sự trò g× ?. chuyện như với người trß chuyÖn, xưng hô với vật với người. ? Qua c¸c vÝ dô trªn, ta thÊy cã mÊy kiÓu - Ghi nhí (sgk) nhân hóa thường gặp ? - Häc sinh nªu cã 3 kiÓu nh©n hãa. - Cho học sinh đọc ghi nhớ. - Häc sinh t×m thªm c¸c vÝ dô nh©n hãa nh­ trªn. III. LuyÖn tËp: - HS lµm theo nhãm. -Lµm bµi tËp 2, 3, 4 (sgk) 3 häc sinh lªn b¶ng lµm, c¶ líp lµm ra vë Bài tập 1: Các nhân hoá: đông vui, mẹ -Líp nhËn xÐt- GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. con, anh, em tÝu tÝt, bËn rén. -Lµm cho quang c¶nh bÕn c¶ng ®­îc miêu tả sống động hơn;người đọcdễ hình dung ®­îc c¶nh nhén nhÞp ,bËn rén cña các phương tiện có trên cảng. * Còng cè dÆn dß: - VÒ nhµ häc thuéc phÇn ghi nhí. - Làm thêm bài tập: Tả vườn hoa mùa xuân bằng một đoạn văn ngắn có dùng phép nh©n hãa vµ so s¸nh. - Soạn bài: Phương pháp tả người. Thø....... ngµy.... th¸ng..... n¨m 2007 Tiết 92: Phương pháp tả người A. Môc tiªu bµi häc: - Gióp häc sinh : Trang14 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. - Nắm được cách tả người và bố hình thức của một đoàn, một bài văn tả người. - LuyÖn tËp kü n¨ng quan s¸t vµ lùa chän, kû n¨ng tr×nh bµy nh÷ng ®iÒu quan s¸t lùa chän ®­îc theo thø tù hîp lý. B. Tiến trình các hoạt động dạy học: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: ? Nêu phương pháp viết văn tả cảnh. Và bố cục của một bài văn tả cảnh? *Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi míi. I. Phương pháp viết một đoạn văn, bài văn tả người. - §äc c¸c ®o¹n v¨n . - Nhãm 1: ®o¹n 1 - Học sinh đọc 3 đoạn văn trong sgk. - Nhãm 2: ®o¹n 2 - Gi¸o viªn chia häc sinh thµnh 3 nhãm. - Nhãm 3: ®o¹n 3 - Tr¶ lêi theo c©u hái ë sgk. * Đọan 1: Tả Dượng Hương Thư. ? Dượng Hương Thư có đặc điểm gì nổi bật ? - Dương Hương Thư có thân thể vạm vở, cường tráng có thái độ cương quyết và dũng ? ThÓ hiÖn ë tõ ng÷ vµ h×nh ¶nh nµo?. cảm khi vượt thác. - §¹i diÖn nhãm 1 tr¶ lêi c©u hái. - Như một pho tượng đồng đúc. - C¸c b¾p thÞt cuån cuén , hai hµm r¨ng c¾m chÆt, quai hµm b¹nh ra, cÆp m¾t n¶y löa... - Nhân vật Cai Tứ có đặc điểm gì ? * §o¹n 2: Nh©n vËt Cai Tø. ? Những từ ngữ nào thể hiện điều đó? - Người gầy nhỏ, khuôn mặt toát ra một vẽ x¶o tr¸ kh«ng ngay th¼ng vµ hîm hØnh. - §¹i diÖn nhãm 2 tr×nh bµy. + ThÊp, gÇy , m¸ hãm, cÆp l«ng mµy læm chổm trên gò xương lắp lánh đôi mắt gian hïng, mòi gå dßm xuèng bé r©u mÐp lóc nµo còng h×nh nh­ cè dÊu diÕm ®Ëy ®iÖm c¸i måm tèi om nh­ cöa hang... ? Nhân vật Quắm Đen có đặc điểm gì đáng * Đoạn 3: Nhân vật Quắm Đen. chó ý ? - Trẻ trung, nhanh nhẹ, có những thế đánh hóc hiểm, muốn mau chóng đánh bại đối thủ ? ThÓ hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷ nµo. nên đã dốc hết sức. - §¹i diÖn nhãm 3 tr×nh bµy. + Lăn xã vào, đánh ráo riết, dùng cái sức lực đương trai lấn lướt, hạ nhanh, vờn tả, đánh h÷u. ? Nh©n vËt C¶n Ngò hiÖn lªn nh­ thÕ nµo ? - Nh©n vËt C¶n Ngò: Cao tuæi chËm ch¹p nhưng đã có nhiều kinh nghiệm đấu vật và ? Từ ngữ nào nói lên điều đó? đặc biệt có một sức mạnh tiềm ẩn mà nhìn bề - Häc sinh tr×nh bµy. ngoµi kh«ng thÓ thÊy. + Chậm chạp, lúng túng, đứng như cây trồng, n¾m lÊy khè. Qu¾m §en nhÊc bæng anh ta lªn coi nhÑ nhµng. Trang15 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Hång DiÖp. ? Trong c¸c ®o¹n v¨n trªn ®o¹n nµo tËp trung kh¾c ho¹ ch©n dung nh©n vËt ? Đoạn nào tả người gắn với công việc. ? Yªu cÇu lùa chän chi tiÕt vµ h×nh ¶nh ë mçi ®o¹n cã kh¸c nhau kh«ng ? - Häc sinh th¶o luËn tr×nh bµy.. Ng÷ v¨n 6. - §o¹n 1, 2. - §o¹n 3. - Trong lo¹i kh¾c häa ch©n dung nh©n vËt th× cần tập trung miêu tả các đặc điểm nổi bật cña khu«n mÆt. - Trong loại tả người gắn với công việc cần tập trung miêu tả các hành động của nhân vật và thái độ thể hiện trong công việc. * Bố cục của một bài văn tả người: - Đoạn văn thứ ba gần như một bài văn miêu - Mở bài: Giới thiệu sơ qua người cầm trịch tả hoàn chỉnh có 3 phần. Em hãy chỉ ra và và hai đố vật trước trận đấu. nªu néi dung chÝnh cña mçi phÇn ? - Thân bài: Đi sâu vào miêu tả các hành động thật cụ thể của hai đố vật trong trận đấu và kết qu¶. - Kết bài: Thái độ khâm phục của những người ngồi xem trước sự chiến thắng vẻ vang cña «ng C¶n Ngò. ? Muốn tả người cần chú ý điều gì.? - Xác định đối tượng cần tả. - Học sinh trả lời - đọc ghi nhớ. - Quan s¸t lùa chän c¸c chi tiÕt tiªu biÓu. - Tr×nh bµy kÕt qu¶ quan s¸t... *Còng cè dÆn dß: VÒ nhµ lµm phÇn luyÖn tËp. Säan bµi: §ªm nay B¸c kh«ng ngñ.. Trang16 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 6. Gi¸o viªn : NguyÔn ThÞ V©n Anh Thø....... ngµy.... th¸ng..... n¨m 2007. TiÕt 93 - 94 §ªm Nay B¸c Kh«ng Ngñ ( Minh HuÖ) A. Môc tiªu bµi häc: - Giúp học sinh cảm nhận được vẽ đẹp của hình tượng Bác Hồ trong bài thơ với tấm lòng yêu thương mênh mông, sự chăm sóc ân cần đối với các chiến sỹ và đồng bào, thấy được tình cảm yêu quý, kính trọng của người chiến sỹ đối với Bác Hồ. - Nắm được những đặc sắc nghệ thuật của bài thơ: Kết hợp miêu tả, kể chuyện với biÓu hiÖn c¶m xóc, t©m tr¹ng; nh÷ng chi tiÕt gi¶n dÞ, tù nhiªn mµ giµu søc truyÒn c¶m; thÓ th¬ n¨m ch÷ thÝch hîp víi bµi th¬ cã yÕu tè kÓ chuyÖn. B. Tiến trình các hoạt động dạy học: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò : - Ph©n tÝch t©m tr¹ng cña Phr¨ng trong " Buæi häc cuèi cïng". - KiÓm tra ®o¹n viÕt vÒ thÇy gi¸o Ha - men. * Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi. I. §äc - hiÓu chó thÝch: - Giáo viên đọc m,ẫu 1 lần. 1. §äc. - Hướng dẫn cách đọc: Tình cảm tha thiết. 2. HiÓu - chó thÝch. - Chú ý phân biệt lời thơ kể và lời nói của nhân * Tác giả: Minh Huệ là nhà thơ quân đội. vËt. * T¸c phÈm: " §ªm nay B¸c kh«ng ngñ" lµ - Học sinh đọc lại bài thơ một sáng tác thành công, xúc động về Bác -Gi¸o viªn giíi thiÖu cho Häc sinh râ vÒ t¸c gi¶ Hå. ,t¸c phÈm. 3. §Ò tµi, c¸ch kÓ chuyÖn cña bµi th¬. - Đề tài: Kể về một đêm không ngủ của - Bµi th¬ §ªm nay B¸c kh«ng ngñ kÓ l¹i c©u B¸c trong thêi kú kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. chuyÖn g× ? Em h·y kÓ tãm t¾t diÔn biÕn c©u - C¸ch kÓ chuyÖn: ®©y lµ mét bµi th¬ tr÷ t×nh cã yÕu tè tù sù. KÓ theo ®iÓm nh×n, suy chuyện đó ? nghĩ, tâm trạng của anh đội viên. -Häc sinh tr¶ lêi. ? T¸c dông cña c¸ch kÓ chuyÖn nh­ vËy ?. Hình tượng Bác hiện ra một cách tự nhiªn, cã tÝnh kh¸ch quan trong mèi quan - Häc sinh tr×nh bµy. hệ gần gũi, ấm áp với người chiến sỹ. II. HiÓu v¨n b¶n: ? Qua điểm nhìn, suy nghĩ của anh đội viên, 1. Hình ảnh Bác Hồ kính yêu. h×nh ¶nh B¸c hiÖn ra nh­ thÕ nµo ? - T­ thÕ, h×nh d¸ng: Yªn lÆng, trÇm ng©m - Học sinh nêu ý kiến nhận xét qua: Hình dáng, được khắc họa rõ nét qua lần anh đội viên tư thế, vẻ mặt cử chỉ hành động, lời nói...? thøc dËy. - Học sinh phân tích kỹ các hành động. Trang17 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. - Cử chỉ hành động: Ân cần, yêu thương như người cha, người mẹ B¸c thËt gi¶n dÞ, gÇn gòi mµ lín lao, cao c¶. B¸c yªu thương bộ đội, chiến sỹ dân công, chăm lo cho mọi người ân cần, chu đáo. ? Em h·y ph©n tÝch phÐp so s¸nh trong khæ th¬: " Anh đội viên mơ màng Nh­ n»m trong giÊc méng Bãng B¸c cao lång léng Êm h¬n ngän l÷a hång" - Häc sinh ph©n tÝch nhËn xÐt. - Gi¸o viªn cã thÓ b×nh gi¶ng mét vµi c©u th¬ hay, hình ảnh đẹp. ? H×nh ¶nh cña B¸c khiÕn em cã nh÷ng suy nghÜ c¶m xóc g× ?. - Häc sinh ph¸t biÓu tù do. - Gi¸o viªn s¬ kÕt tiÕt häc.. - NghÖ thuËt so s¸nh chÝnh x¸c, gîi t¶ kh¾c häa râ nÐt sù lín lao cao c¶ cña B¸c. - Cử chỉ hành động của Bác dành cho mọi người khiến anh đội viên cảm thấy ấm lòng hơn cả ngọn lửa hồng trong đêm khuya v¾ng.. (HÕt tiÕt 93 chuyÓn tiÕt 94) *Bài cũ: Hãy đọc thuộc lòng bài thơ "Đêm nay Bác không ngủ" ? Em cã suy nghÜ g× vµ c¶m xóc nh­ thÕ nµo qua h×nh ¶nh cña B¸c thÓ hiÖn trong bµi th¬? II. §äc- hiÓu v¨n b¶n: ( tiÕp) - Hướng dẫn học sinh tìm hiểu cảm nhận được 2. Tình cảm của anh đội viên. tình cảm của anh đội viên dành cho Bác. Häc sinh theo dâi t×m nh÷ng c©u th¬ nãi vÒ t×nh cảm của anh đội viên dành cho Bác. ? Chứng kiến những tình cảm của Bác dành cho - Ngạc nhiên, xúc động khi chứng kiến các mọi người, anh đội viên có tâm trạng như thế cử chỉ ân cần, chu đáo, quan tâm chăm sóc nµo ? của Bác dành cho mọi người. - Häc sinh suy nghÜ, ph¸t biÓu ý kiÕn. - C¶m nhËn ®­îc t×nh yªu lín lao mªnh - Gi¸o viªn nhËn xÐt b×nh gi¶ng ng¾n ngän. m«ng cña B¸c. ? Sù lo l¾ng thÓ hiÖn qua nh÷ng chi tiÕt nµo ? - Lo l¾ng cho søc kháe cña B¸c, tha thiÕt ? V× sao anh cã t©m tr¹ng Êy ? mêi B¸c ngñ. - Häc sinh tr¶ lêi. - Anh n»m bån chån kh«ng yªn v× lo vµ thương Bác tình thương của con dành cho người cha, t×nh c¶m cña nh©n d©n dµnh cho l·nh tô. - Tõ l¸y; nghÖ thuËt t¨ng tiÕn. ? T¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt g×. c¶m thÊy vµ hiÓu ®­îc sù hi sinh cho ? Tại sao từ chổ rất lo lắng nóng ruột bây giờ người khác là hạnh phúc. cảm thấy lòng mình "vui sướng mênh mông" và - Tình thương yêu của Bác có sức truyền Trang18 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Hång DiÖp. "anh thøc lu«n cïng B¸c"?. Ng÷ v¨n 6. c¶m lín kh¬i nguån nh÷ng c¶m xóc mới mẽ trong anh bộ đội. * khæ th¬ cuèi; N©ng ý nghÜa cña c©u chuyÖn, sù viÖc lªn mét tÇm kh¸i qu¸t míi, khiến người đọc thấu hiểu một chân lý đơn gi¶n mµ lín lao: ViÖc B¸c kh«ng ngñ lµ một " lẽ thường tình" vì Bác là Hồ Chí Minh - người suốt đời hy sinh vì dân vì nước. III. Tæng kÕt luËn tËp: ? Bài thơ có nét đặc sắc gì về nghệ thuật ? - Dïng tõ so s¸nh, kÕt hîp kÓ chuyÖn víi - Häc sinh nªu ý kiÕn. biÓu hiÖn t×nh c¶m. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh c¶m cña B¸c dµnh - T×nh c¶m tù nhiªn, gÇn gòi, xuÊt ph¸t tõ cho bộ đội, dân công và anh đội viên dành cho tấm lòng đó là sự đồng cảm giữa lãnh tụ và B¸c ? nh©n d©n. - Häc sinh th¶o luËn nhËn xÐt. - Gi¸o viªn tæng kÕt. - Giáo viên hướng dẫn học sinh làm phần luyện tËp * Còng cè dÆn dß: - Gọi học sinh đọc lại phần ghi nhớ. - VÒ nhµ lµm bµi tËp trong phÇn luyÖn tËp. - ChuÈn bÞ bµi Èn dô. ?Em hiÓu khæ th¬ cuèi bµi nh­ thÕ nµo ? - Häc sinh th¶o luËn, ph¸t biÓu. Thø....... ngµy.... th¸ng..... n¨m 2007 TiÕt 95 :. Èn dô. A. Môc tiªu bµi häc: - Gióp häc sinh n¾m ®­îc kh¸i niÖm Èn dô , c¸c kiÓu Èn dô. - HiÓu vµ nhí ®­îc t¸c dông cña Èn dô. BiÕt ph©n tÝch vµ ý nghÜa còng nh­ t¸c dông cña Èn dô trong thùc tÕ sö dông. - Bước đầu có kỷ năng tự tạo ra cho một số ẩn dụ. B. Tiến trình các hoạt động dạy học: * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò : ? Nh©n hãa lµ g× ? cho vÝ dô minh häa. Trang19 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Hång DiÖp. Ng÷ v¨n 6. ? T¸c dông cña nh©n hãa. * Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi. I. Èn dô lµ g× ? - Hướng dẫn học sinh tìm hiểu khái niệm ẩn dụ * Xét ví dụ: - Học sinh đọc khổ thơ sgk - "Người Cha": chỉ Bác Hồ. ? Cụm từ "Người Cha" trong khổ thơ được dùng - Vì "Bác" với " Người Cha" có những để chỉ ai ? vì sao có thể ví như vậy? phÈm chÊt gièng nhau. - Häc sinh nªu ý kiÕn. ? C¸ch nãi nµy cã g× gièng vµ kh¸c víi phÐp so s¸nh. - Häc sinh tr¶ lêi: - Khác vì nếu dùng so sánh thì phải đầy đủ hơn. - Cô thÓ: B¸c Hå " (vÕ A) lµ vÞ cha giµ d©n téc (vÕ B) trong Èn dô kh«ng cã vÕ A kh«ng cã tõ so s¸nh " lµ". Người ta gọi đó là ẩn dụ. Vậy ẩn dụ là gì ? * ẩn dụ là gọi tên một sự vật hiện tượng này bằng tên sự vật hiện tượng khác có nét - Èn dô cã t¸c dông g× ? - Học sinh nêu ý kiến giáo viên nhận xét kết tương đồng. luËn - Èn dô lµm cho c©u v¨n c©u th¬ hµm sóc, - Học sinh đọc ghi nhớ. gîi h×nh , gîi c¶m. II. C¸c kiÓu Èn dô: - Hướng dẫn học sinh tìm hiểu các kiểu ẩn dụ. * Ví dụ 1: Cho học sinh đọc ví dụ 1: VÒ th¨m nhµ B¸c lµng sen, ? Các từ (thắp), (lửa hồng) được dùng để chỉ Có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng. những hiện tượng hoặc sự vật nào ? chỉ hiện tượng những bông hoa râm - Häc sinh th¶o luËn tr¶ lêi. bót cïng në. ? V× sao cã thÓ vÝ nh­ vËy ? - Vì sắc hoa đỏ như ánh lửa. - Cho học sinh đọc ví dụ 2: - Në th¾p: gièng c¸ch thøc thùc hiÖn ? Cách dùng từ " Nắng giòn tan" có gì đặc biệt * Ví dụ 2: so với cách nói thông thường ? ... Vui nh­ thÊy n¾ng gißn tan... - Häc sinh th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái. từ " giòn tan" thường chỉ vị giác nhưng ở đây đã có sự chuyển đổi cảm - H·y nªu thªm mét sè vÝ dô. gi¸c. - Häc sinh t×m - gi¸o viªn nhËn xÐt. - Gi¸o viªn t×m, gi¶i thÝch ph©n tÝch cho häc sinh hiÓu kû h¬n. - Học sinh đọc ghi nhớ sgk III. LuyÖn tËp: - Hướng dẫn học sinh luyện tập. * §¸p ¸n bµi tËp 1 - Häc sinh lµm bµi tËp trong sgk. - Cách 1 diễn đạt bình thường. - Häc sinh tr×nh bµy, gi¸o viªn nhËn xÐt cho ®iÓm. - C¸ch 2: So s¸nh - Cách 3: Diễn đạt dùng phép ẩn dụ * §¸p ¸n bµi tËp 2. a. ¡n qu¶, kÎ trång c©y (phÈm chÊt). Trang20 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>