Giáo án Tự chọn Ngữ văn 6 - Năm học 2008-2009 (Full)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. Ngày soạn : 20.8.2008 Tiết 1+2.. Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt A. Mục tiêu cần đạt :. Giúp học sinh nắm vững : a) Mục đích của giao tiếp trong đời sống con người, trong xã hội b) Khái niệm văn bản : c) 6 kiểu văn bản – 6 phương thức biểu đạt cơ bản trong giao tiếp ngôn ngữ của con người. - Rèn kỹ năng nhận biết đúng các kiểu văn bản đã học B. Chuẩn bị của thầy và trò:. - Bảng phụ C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học.  ổn định lớp, kiểm tra bài cũ ?Thế nào là từ? Nêu cấu tạo của từ tiếng Việt ?  Tổ chức dạy học bài mới a) Giới thiệu bài : Giới thiệu chương trình và phương pháp học tập phần tập làm văn lớp 6 theo hướng kết hợp chặt chẽ với phần TV và phần VH, giảm lí thuyết, tăng thực hành, luyện tập, giải các bài tập. b) Tiến trình tổ chức các hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh. Nội dung ghi bảng. Hoạt động 1 :. I. Văn bản và mục đích giao tiếp. Hướng dẫn tìm hiểu Khái niệm văn. 1. Phân tích ví dụ :. bản. - Em sẽ nói hay viết  có thể nói 1 tiếng,. ? Trong đời sống khi có 1 tư tưởng 1 câu, hay nhiều câu tình cảm, nguyện vọng mà cần biểu VD : Tôi thích vui. 1. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. đạt cho mọi người hay ai đó biết,. Chao ôi, buồn. em làm thế nào ? ? Khi muốn biểu đạt tư tưởng, tình cảm nguyện vọng ấy 1 cách đầy đủ, trọn vẹn cho người khác hiểu, thì - Phải nói có đầu có đuôi  có mạch lạc, lý lẽ  tạo lập văn bản. em phải làm như thế nào ? ? Em đọc câu ca dao : Ai ơi giữ chí cho bền Dù ai xoay hướng đổi nền mặc ai. ? Câu ca dao trên sáng tác ra để làm - Nêu ra 1 lời khuyên gì ? ? Nó muốn nói lên vấn đề gì (chủ đề - Chủ đề : giữ chí cho bền - Câu 2 làm rõ thêm : giữ chí cho bền là. gì). ? Hai câu 6 và 8 liên kết với nhau không dao động khi người khác thay đổi chí hướng. Chí là : chí hướng, hoài bão,. như thế nào (về luật thơ và về ý) ?. ? Theo em như vậy đã biểu đạt trọn lý tưởng. Vần là yếu tố liên kết câu sau vẹn 1 ý chưa ? Câu cách đó đã có làm rõ ý cho câu trước.  Câu ca dao là một văn bản. thể coi là 1 văn bản chưa ? Giáo viên hỏi : Vậy theo em văn bản là gì. * Văn bản là chuỗi lời nói hoặc viết có chủ đề thống nhất được liên kết mạch lạc ? Lời phát biểu của cô hiệu trưởng nhằm đạt mục đích giao tiếp trong lễ khai giảng năm học có phải - Là văn bản vì là chuỗi lời nói có chủ là 1 văn bản không ? vì sao ?. đề : nêu thành tích năm qua, nêu nhiệm. ? Bức thư em viết cho bạn bè, người vụ năm học mới, kêu gọi, cổ vũ giáo viên thân có phải là 1 văn bản không?. học sinh hoàn thành tốt nhiệm vụ năm học  đây là văn bản nói.. 2. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. ? Đơn xin học, bài thơ, truyện cổ  Văn bản viết, có thể thức, chủ đề tích, thiếp mời.... có phải là văn bản  Đều là văn bản vì chúng có mục đích, yêu cầu, thông tin và có thể thức nhất. không ? - Giáo viên kết luận lại :. định. 2. Bài học : * Giao tiếp là hoạt động truyền đạt, tiếp nhận tư tưởng, tình cảm bằng phương tiện ngôn từ. Nó đóng vai trò quan trọng trong đời sống con người, không thể thiếu. Không có giao tiếp thì con người không thể hiểu, trao đổi với nhau bất cứ điều gì. Ngôn từ là phương tiện quan trọng nhất để thực hiện giao tiếp  đó là giao tiếp ngôn từ. * Văn bản là chuỗi lời nói hoặc viết có chủ đề thống nhất, được liên kết mạch lạc nhằm mục đích giao tiếp - Văn bản có thể dài, ngắn, thậm chí chỉ 1 câu, nhiều câu... có thể viết ra hoặc được nói lên. - Văn bản phải thể hiện ít nhất 1 ý (chủ đề nào đó).. Những văn bản có các kiểu loại gì ? - Các từ ngữ trong văn bản phải gắn kết Được phân loại trên cơ sở nào  với nhau chặt chẽ, mạch lạc phần 2. Hoạt động 2 :. II. Kiểu văn bản và phương thức biểu. Hướng dẫn tìm hiểu các kiểu văn đạt của văn bản bản và phương thức biểu đạt của * Căn cứ phân loại. 3. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. văn bản. - Theo mục đích giao tiếp : (để làm gì). ? Căn cứ vào đâu để phân loại các * Các kiểu văn bản, phương thức biểu kiểu văn bản. đạt : Có 6 kiểu văn bản tương ứng với 6. GV treo bảng phụ có kẻ các kiểu phương thức biểu đạt, 6 mục đích giao văn bản ứng với các phương thức tiếp khác nhau: biểu đạt ( như SGK ) cho HS quan sát Kiểu văn bản, phương thức biểuđạt. Mục đích giao tiếp. Tự sự. Kể diễn biến sự việc. Miêu tả. Tả trạng thái sự vật, con người. Biểu cảm. Bày tỏ tình cảm, cảm xúc. Nghị luận. Nêu ý kiến, đánh giá, bàn luận. Thuyết minh. Giới thiệu, đặc điểm, tính chất, vấn đề... Hành chính, công vụ. Thể hiện quyền hạn, trách nhiệm. Học sinh làm bài tập tình huống : ở. * Bài tập tình huống:. sách giáo khoa. a) Văn bản : hành chính – công vụ : Đơn từ b) Văn bản : thuyết minh, hoặc tường thuật kể chuyện c) Văn bản miêu tả d) Văn bản thuyết minh e) Văn bản biểu cảm. Học sinh nhắc lại nội dung cần đạt g) Văn bản nghị luận của tiết học ở phần ghi nhớ. * Ghi nhớ : SGK. HS đọc to ghi nhớ Hoạt động III Hướng dẫn luyện tập. III. Luyện tập: Bài tập 1 :. 4. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. 5 đoạn văn, thơ trong sách giáo a) Tự sự : kể chuyện, vì có người, có khoa thuộc các phương thức biểu việc, có diễn biến sự việc đạt nào ? Vì sao?. b) Miêu tả vì tả cảnh thiên nhiên : Đêm trăng trên sông c) Nghị luận vì thể hiện tình cảm, tự tin, tự hào của cô gái. e) Thuyết minh vì giới thiệu hướng quay quả địa cầu. Bài tập 2 :Truyền thuyết Con Rồng cháu. Bài tập 2 : Truyền thuyết ‘Con Tiên là: Rồng cháu Tiên’ thuộc kiểu văn bản Văn bản tự sự, kể việc, kể về người, lời nói hành động của họ theo 1 diễn biến. nào ?, vì sao. nhất định. Hoạt động 4 : Hướng dẫn làm bài tập ở nhà - Học thuộc bài -. Bài. tập :. Đoạn. văn. ‘bánh. hình......... chứng dám’ thuộc kiểu văn bản gì ? Tại sao ?. Ngày soạn : 30.8.2008 Tiết 3.. Sự việc và nhân vật trong văn tự sự. A. Mục tiêu cần đạt.. Học sinh nắm vững.. 5. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. - Thế nào là sự việc ? Thế nào là nhân vật trong văn tự sự ? Đặc điểm và cách thể hiện sự việc và nhân vật trong tác phẩm tự sự. Hai loại nhân vật chủ yếu : nhân vật chính và nhân vật phụ. - Quan hệ giữa sự vật và nhân vật. - Kĩ năng nhận diện, phân loại nhân vật, tìm hiểu xâu chuỗi các sự việc, chi tiết trong truyện. B.Chuẩn bị : Bảng phụ ,đọc các tài liệu có liên quan C.Thiết kế bài dạy học. * Kiểm tra bài cũ: * Giới thiệu bài : ở bài trước, ta đã thấy rõ, trong tác phẩm tự sự bao giờ cũng phải có việc, có người. Đó là sự việc (chi tiết) và nhân vật- hai đặc điểm cốt lõi của tác phẩm tự sự. Những vai trò, tính chất, đặc điểm của nhân vật và sự việc trong tác phẩm tự sự nh thế nào ? Làm thế nào để nhận ra ? Làm thế nào để xây dựng nó cho hay, cho sống động trong bài viết của mình ? * Tiến trình tổ chức các hoạt động. Hoạt động của thầy và trò. Nội dung ghi bảng. Hoạt động 1.. I. Đặc điểm của sự việc và nhân vật trong. Hướng dẫn học sinh nắm đặc điểm văn tự sự. của sự việc và nhân vật. GV treo bảng phụ. 1. Sự việc trong văn tự sự. ? Xem xét 7 sự việc trong truyền a. Sự việc trong văn tự sự thuyết "Sơn Tinh, Thuỷ Tinh". em - Sự việc khởi đầu (1) : Vua Hùng kén rể. - Sự việc phát triển (2, 3, 4). hãy chỉ ra : - Sự việc khởi đầu ?. + Hai thần đến cầu hôn.. - Sự việc phát triển ?. + Vua Hùng ra điều kiện kén rể. - Sự việc cao trào ?. + Sơn Tinh đến trước, đợc vợ.. - Sự việc kết thúc ?. - Sự việc cao trào (5. 6). ? Hãy phân tích mối quan hệ nhân. + Thuỷ Tinh thua cuộc, đánh ghen 6. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. quả giữa các sự việc đó ?. dâng nước đánh Sơn Tinh. + Hai lần đánh nhau hàng tháng trời cuối cùng Thuỷ Tinh thua, rút về. - Sự việc kết thúc (7) + Hàng năm Thuỷ Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tinh, nhưng đều thua.  Giữa các sự việc trên có quan hệ nhân quả với nhau. Cái trước là nguyên nhân của cái sau, cái sau là nguyên nhân của cái sau nữa  Tóm lại, các sự việc móc nối với nhau trong mối quan hệ rất chặt chẽ không thể đảo lộn, bỏ bớt một sự việc nào. Nếu cứ bỏ một sự việc trong hệ thống  dẫn đến cốt truyện bị ảnh hưởng  phá vỡ.. Có 6 yếu tố cụ thể cần thiết của sự b. 6 yếu tố ở trong truyện việc trong tác phẩm tự sự là :. - Hùng Vương, Sơn Tinh, Thuỷ Tinh.. - Ai làm ? (nhân vật). - ở Phong Châu, đất của Vua Hùng.. - Xảy ra ở đâu ? (không gian, địa - Thời vua Hùng. điểm). - Do sự ghen tuông của Thuỷ Tinh.. - Xảy ra lúc nào ? (thời gian). - Những trận đánh nhau dai dẳng của 2. - Vì sao lại xảy ra ? (nguyên nhân). thần hàng năm.. - Xảy ra như thế nào ? (diễn biến, - Thuỷ Tinh thua. Hàng năm cuộc chiến quá trình). giữa hai thần vẫn xảy ra.. ? Em hãy chỉ ra 6 yếu tố đó ở truyện ‘Sơn Tinh, Thuỷ Tinh’ ? Theo em có thể xóa yếu tố thời gian, đặc điểm trong truyện này được  Không được vì : Cốt truyện sẽ thiếu không ? Vì sao ?. sức thuyết phục, không còn mang ý nghia 7. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. ? Việc giới thiệu Sơn Tinh có tài có truyền thuyết. cần thiết không ?.  Có cần thiết vì như thế mới có thể. ? Nếu bỏ sự việc vua Hùng kén rể đi chống chọi nổi với Thuỷ Tinh. có được không ?.  Nếu bỏ thì không được, vì không có lí. ? Việc Thuỷ Tinh nổi dậy có lí hay do gì để 2 thần thi tài. không ? Vì sao ?.  Có lí, vì : - Thuỷ Tinh cho rằng mình chẳng kém gì Sơn Tinh. Chỉ vì chậm chân nên mất vợ. Giáo viên : Sự thú vị, sức hấp dẫn vẻ  Tức giận. đẹp của truyện nằm ở các chi tiết thể - Thể hiện tính ghen tuông ghê gớm của hiện 6 yếu tố đó. Sự việc trong thần. truyện phải có ý nghĩa, người kể nêu c. Sơn Tinh có tài chống lụt. sự việc nhằm thể hiện thái độ yêu - Sính lễ là sản vật của núi rừng, dễ cho ghét của mình. Em hãy cho biết sự Sơn Tinh, khó cho Thuỷ Tinh. Sơn Tinh việc nào thể hiện mối thiện cảm của chỉ việc đem của nhà mà đi hỏi vợ nên người kể đối với Sơn Tinh và vua đến được sớm. Hùng ?. - Sơn Tinh thắng liên tục : Lấy được vợ,. ? Sơn Tinh thắng Thuỷ Tinh mấy lần, thắng trận tiếp theo, về sau năm nào cũng có ý nghĩa gì ?. thắng  có ý nghĩa : Nếu để Thuỷ Tinh thắng thì Vua Hùng và thần dân sẽ phải ngập chìm trong nớc lũ, bị tiêu diệt. Từ đó ta thấy câu chuyện này kể ra nhằm để khẳng định Sơn Tinh, Vua Hùng. ? Có thể xóa bỏ sự việc ‘Hàng năm - Không  Vì đó là hiện tượng tự nhiên, ... dâng nước’ được không ? Vì sao ? qui luật của thiên niên ở xứ sở này  Điều đó có ý nghĩa gì ?. Giải thích hiện tượng mưa bão lũ lụt của. Qua phân tích các ví dụ và trả lời các nhân dân ta. câu hỏi. Em hiểu như thế nào về sự Bài học 1 : việc trong văn tự sự ?. Sự việc trong văn tự sự được trình bày 8. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. Học sinh rút ra kết luận .. cụ thể vể : - Thời gian, địa điểm - Nhân vật cụ thể.. Giáo viên chốt lại. - Nguyên nhân, diễn biến, kết quả. Sắp xếp sao cho thể hiện được tư tưởng mà người kể muốn biểu đạt.. Giáo viên chuyển ý 2.. 2. Nhân vật trong văn tự sự. ? Trong truyện ‘Sơn Tinh, Thuỷ Tinh’ a. Nhân vật trong văn tự sự là ai ? ai là nhân vật chính, nhân vật quan - Là kẻ vừa thực hiện các sự việc là kẻ trọng nhất ?. được nói tới, được biểu dương hay bị lên. ? Ai là nhân vật phụ ? Nhân vật phụ án. (người làm ra sự việc, người được nói này có cần thiết không ? Có thể bỏ tới) được không ? Qua đó em hiểu gì về - Nhân vật chính, có vai trò quan trọng nhân vật chính trong văn tự sự.. nhất đó là : Sơn Tinh, Thuỷ Tinh.. ? Nhân vật phụ có vai trò gì ?. - Nhân vật đợc nói tới nhiều nhất là Thuỷ. ? Vậy các nhân vật trong văn tự sự Tinh. được kể nh thế nào ?. - Nhân vật phụ : Hùng Vương, Mị Nơng. Hãy cho biết các nhân vật trong  rất cần thiết  không thể bỏ được vì truyện ‘Sơn Tinh, Thuỷ Tinh’ được nếu bỏ thì câu chuyện có nguy cơ chệch kể như thế nào ?. hướng, đổ vỡ.. Học sinh rút ra kết luận. Bài học 2 - Nhân vật chính là nhân vật được kể. GV kết luận. nhiều việc nhất, là được nói tới nhiều nhất  có vai trò chủ yếu trong việc thể hiện tư tưởng văn bản. - Nhân vật phụ chỉ giúp nhân vật chính hoạt động. b. Nhân vật được kể thể hiện qua các mặt : tên gọi, lai lịch, tính nết, hình dáng, 9. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. việc làm. II. Luyện tập : 1. Kể lại một trong 4 truyện đã học mà Hoạt động 3 :. em yêu thích nhất bằng lời văn của em ? Nói rõ lí do vì sao ? 2- Truyện cổ tích cây tre trăm đốt đã gây cho em nhiều ấn tượng bất ngờ, thú vị . Hãy kể lại câu chuyện bằng lời văn của em . 3- Hãy tự giới thiệu về bản thân em ? III.Hướng dẫn học ở nhà - Nắm nội dung bài học.. Hoạt động 4 :. - Làm bài tập. - Chuẩn bị bài tiếp theo .. Ngày soạn : 7.9.2008 Tiết 4+ 5 :. Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ A/ Mục tiêu cần đạt :. Giúp học sinh : - Hiểu được thế nào là từ nhiều nghĩa - Vận dụng sử dụng trong nói và viết B/ Chuẩn bị :. - - bảng phụ . - Tài liệu có liên quan C/ Tiến trình giờ dạy :. - Kiểm tra bài cũ : GV kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. 10. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. -Giới thiệu bài mới Hoạt động của giáo viên và học sinh. Nội dung ghi bảng. ? Trong thực tế , những từ nào chỉ có duy 1- Thế nào là từ nhiều nghĩa ? - Những khái niệm . VD : Toán học, ô xy. nhất một nghĩa ? HS đọc lại bài thơ Những cái chân- SGK Ngữ văn 6- T1 ? Trong bài có những sự vật nào có chân. - Gậy, compa, kiềng, bàn. ? ? Tác giả nói về chân của những vật ấy như thế nào ? ? Những cái chân ấy có điểm gì chung ?. - Đều là nơi tiếp xúc với đất của sự vật. ? Có phải từ chân chỉ có duy nhất 1 nghĩa - Không, nó có nhiều nghĩa không ? ? Vậy nói chung từ có thể có mấy nghĩa? -> Từ có thể có 1 hoặc nhiều nghĩa ? Em hiểu thế nào là từ nhiều nghĩa ?. - Từ nhiều nghĩa là hiện tượng thêm nghĩa mới cho từ có sẵn mà không cần phải tạo. ? Từ nhiều nghĩa được tạo ra nhằm mục. ra từ mới , nhằm đáp ứng nhu cầu biểu thị. đích gì ?. những khái niệm mới, gọi tên những sự vật mới mà con người nhận thức được vào tiếng nói. ? Giải nghĩa của những từ chân có trong bài ?. 2- Hiện tượng chuyển nghĩa của từ :. ? Theo em, trong những từ trên, có từ giữ. - Chưa. vai trò nghĩa gốc chưa ?. - Chân người. ? Vậy từ nào là nghĩa gốc ? ? Những từ chân trong bài là hiện tượng. - là hiện tượng thêm nghĩa mới cho từ ,. chuyển nghĩa của từ. Em hiểu thế nào là. thay đổi nghĩa cho từ, mà không cần phải. hiện tượng chuyển nghĩa của từ ?. tạo thêm từ mới được gọi là hiẹn tượng. 11. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. ? Lấy VD ?. chuyển nghĩa cuả từ. ? Thế nào là nghĩa gốc, nghĩa chuyển ?. - Nghĩa ban đầu của từ làm cơ sở hình thành các nghĩa khác gọi là nghĩa gốc. Các nghĩa hình thành trên cơ sở nghĩa gốc gọi là nghĩa chuyển. Hoạt động 3 : luyện tập : Bài tập 1 : Xác định nghĩa gốc của các từ : mặt , mũi, đầu. Bài tập 2 : Giải thích nghĩa của các từ đánh trong các VD sau : a) Hồi ấy, ở Thanh Hoá có một người đánh cá tên là Lê Thận ( sự tích Hồ Gươm ) b) Người Âu Lạc đánh tan quân Tần xâm lược ( Lịch sử 6 ) c) Cha đánh trâu cày, con đập đất. ( Em bé thông minh ) Hoạt động 4 : Hướng dẫn học ở nhà : - Nắm nội dung bài học. - Chuẩn bị kiểm tra chuyên đề 3.. Ngày soạn : 21.9.2008 Tiết 6+7 :. Luyện nói kể chuyện. A/ Mục tiêu cần đạt :. Giúp học sinh : 1. Dựa vào dàn bài tập nói kể chuyện dưới nhiều hình thức đơn giản, ngắn gọn 2. Rèn luyện kỹ năng nói, kể trước tập thể sao cho to, rõ, mạch lạc, chú ý phân biệt lời – kể chuyện và lời nhân vật nói trực tiếp 12. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009 B. Chuẩn bị của thầy, trò, hình thức dạy học. - Học sinh : chuẩn bị dàn ý sơ lược, tập nói, tập kể ở nhà - Trên lớp : chia nhóm, tổ tập thể, nhận xét lẫn nhau, cử đại diện kể ở lớp. C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học. I. Hoạt động 1 : Dẫn vào bài * Giáo viên kiểm tra dàn bài của học sinh Nêu yêu cầu tiết học, chia nhóm, tổ, động viên học sinh mạnh dạn, hăng hái tập kể, tập nói trước nhóm, tổ, trước lớp. II. Hoạt động 2 : Hướng dẫn học sinh chuẩn bị Lập dàn bài cho đề sau : Hãy tự giới thiệu về bản thân em ? Dàn bài : a) Mở bài : Nêu lí do kể chuyện. b) Thân bài : + Buổi sáng : dậy, tập thể dục, vệ sinh cá nhân, chuẩn bị sách vở, ăn sáng, đến trường. + Buổi chiều : làm bài tập. Chơi thể thao, giúp bố mẹ quét dọn, lau nhà, làm cơm tối + Buổi tối : xem chương trình phim dành cho thiếu nhi, học bài, chuẩn bị bài cho ngày hôm sau. Nếu ít bài tập , có thể đọc truyện mình ưa thích dành cho lứa tuổi thiếu nhi. c) Kết bài : Nhận xét về công việc và cuộc sống của bản thân. GV dựa trên dàn ý đã lập, cho HS tập nói trước lớp. Cho HS nhận xét, bổ sung. GV đánh giá, nhận xét, cho điểm. III- Luyện tập : Bài tập : Em đã say mê môn ngữ văn ( hoặc môn toán , ngoại ngữ ...) từ lúc nào ? Hãy kể lại một vài kỉ niệm của riêng em đối với môn học đó ? Hoạt động 4 : Hướng dẫn học ở nhà : - Nắm nội dung bài học. 13. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. - Làm bài tập còn lại. - Chuẩn bị kiểm tra viết.. Ngày soạn : 5.10.2008 Tiết 8+9 :. Ngôi kể và lời kể trong văn tự sự A. Mục tiêu cần đạt.. 1. Học sinh nắm vững đặc điểm của hai loại ngôi kể : ngôi thứ nhất và ngôi thứ 3, tác dụng của từng lạo ngôi kể 2. Phân tích các ngôi kể trong các truyện đã học, đã đọc, chuẩn bị lựa chọn sử dụng ngôi kể thích hợp trong bài viết của mình. 3. Văn bản tích hợp : Cây bút thần. B. Chuẩn bị:. - Đọc các tài liệu có liên quan C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học.. * Giới thiệu bài. Hoạt động của giáo viên và học sinh. Nội dung ghi bảng. Hoạt động 1. I. Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn. Hướng dẫn tìm hiểu :Ngôi kể và vai trò của ngôi kể trong văn tự sự. ? Ngôi kể là gì ?. tự sự. 1. Ngôi kể : - Là vị trí giao tiếp mà người kể sử dụng. ? Khi kể xưng tôi thì đó là ngôi thứ khi kể chuyện. mấy trong kể chuyện ?. - Khi người kể xưng tôi  ngôi thứ nhất. - Khi người kể giấu mình, gọi sự vật bằng tên của chúng, kể như người ta kể, thì gọi là ngôi kể thứ ba.. Học sinh đọc đoạn văn số 1 :. 2. Các ngôi kể thường gặp trong tác 14. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. ? Người kể gọi tên các nhân vật là gì ?. phẩm tự sự :. ? Khi sử dụng ngôi kể như thế, tác giả a. Ngôi kể thứ 3. có thể làm những gì ?. - Người kể gọi tên các nhân vật : chính tên. ? (vị trí quan sát của tác giả ở đâu ?). của chúng, tự giấu mình đi như là không có mặt.. HS đọc đoạn văn thứ 2. - Người kể có thể linh hoạt, tự do những gì. ? Trong đoạn này, người kể tự xưng diễn ra với nhân vật. mình là gì ?. - Đây là ngôi kể hay được sử dụng.. ? ‘Tôi’ ở đây có phải là tác giả Tô b. Ngôi kể thứ nhất. Hoài không ?. - Đây là cách chọn ngôi kể thứ nhất.. ? Vị trí của người kể ở ngôi kể thứ Dế mèn tự xưng là ‘Tôi’ – nhưng ‘tôi’ nhất.. không phải là tác giả Tô Hoài.. ? Nếu ở ngôi kể thứ 3, người kể có khả năng làm được như thế hay không ? Vì - Người kể có thể trực tiếp kể ra những gì sao ?. mình nghe, thấy, nghĩ.... Học sinh đọc so sánh hai đoạn văn - Đây cũng là cách kể thường gặp trong trên.. văn tự sự.. ? Trongđoạn 2 ‘Tôi’ có phải là Tô 3. Vai trò của các ngôi kể trong văn tự sự. Hoài không ?. Khi kể, người ta có thể hoàn toàn tự do lựa. Vì sao em biết ?. chọn ngôi kể (hoặc ngôi thứ 3, hoặc ngôi. ? ưu, nhược điểm của ngôi kể này.. thứ nhất).. ? Có thể thay đổi được không ?. a. Ngôi kể thứ nhất : có hai kĩ năng. - Nhân vật ‘tôi’, chính là tác giả (thường gặp hồi kí, tự truyện). - Nhiều khi ‘tôi’ không phải là tác giả mà hoàn toàn do tác giả sáng tạo ra. Khi ấy ‘tôi’, chỉ là một nhân vật trong truyện tự kể về mình, về những điều mình tai nghe, mắt. 15. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. thấy... - Khi đã sử dụng ngôi thứ nhất, tác giả vẫn có thể thay đổi người kể, nhân vật kể Ngôi kể thứ3 có ưu ,nhược điểm gì?. chuyện. - Ưu điểm : tính chủ quan.. Có thể ở đoạn 2 đổi ngôi kể thứ 3, - Nhược điểm : tính khách quan bằng cách thay tôi bằng Dế mèn.. b. Ngôi kể thứ 3. ở đoạn 1 không nên thay.. - Người kể giấu mình, gọi tên các nhân vật. GV chiếu đoạn văn sau khi đã đổi ngôi bằng chính tên của chúng. kể. - Ưu điểm : tính khách quan.. Học sinh đọc ghi nhớ SGK. - Nhược điểm : tính chủ quan. Hoạt động 2. * Ghi nhớ : SGK.. Hướng dẫn luyện tập. II. Luyện tập Hướng dẫn luyện tập. HS suy nghĩ và làm bài tập trên giấy Bài 1 : Thay ngôi kể từ thứ 1 sang ngôi thứ trong . Gv gọi 1 em lên trình bày ,lớp 3 ? nhận xét, Gv chiếu kết quả đúng trên Làm thế nào để thay thế ? Sau khi thay, máy chiếu. nhận xét so sánh hai đoạn văn cũ, mới. Định hướng. Thay các từ ‘Tôi’ bằng từ ‘Dế mèn’ - Đoạn mới nhiều tính khách quan, như là đang xảy ra, hiển hiện trước mắt người đọc qua giọng kể của người trong cuộc. Bài 2 : - Thay tất cả từ ‘Thanh’ bằng từ ‘tôi’. - Nhận xét tương tự câu 1. Bài 3 : Truyện ‘ cây bút thần’ kể theo ngôi thứ 3. Vì không có nhân vật nào xưng tôi. 16. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. khi kể ? Bài 4 : Trong truyền thuyết, cổ tích người ta hay kể chuyện theo ngôi thứ 3 mà không kể theo ngôi thứ nhất. Vì - Giữ không khí truyền thuyết, cổ tích. - Giữ khoảng cách rõ rệt giữa người kể và cả các nhân vật trong truyện. Bài 5 : Khi viết thư cần sử dụng ngôi kể thứ nhất để bộc lộ rõ tính chủ quan, chân thực, riêng tư. Nếu sử dụng ngôi thứ 3 thì nội dung thư lại có nguy cơ thiếu chân thực trước người nhận. III. Hướng dẫn học ở nhà Kể lại truyện cây bút thần bằng ngôi kể thứ nhất. Hoạt động 3. Nhân vật cây bút thần tự kể chuyện mình.. (Hướng dẫn làm bài tập ở nhà). Nhận xét hai cách kể.. Ngày soạn: 19.10.2008 Tiết 10 + 11 : cụm danh từ. A. Mục tiêu cần đạt.. Học sinh cần nắm được : - Đặc điểm của cụm danh từ. - Cấu tạo của phần trung tâm, phần trước và sau danh từ. 17. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. * Luyện kĩ năng nhận biết và phân tích cấu tạo của cụm danh từ trong câu. Đặt câu với các cụm danh từ. * Tích hợp với phần văn ở văn bản : Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng với phần tập làm văn ở việc xây dựng dàn ý văn tự sự. B.Chuẩn bị :. - Bảng cụm danh từ . C. Tổ chức các hoạt động dạy học. * Bài cũ: Lồng kiểm tra trong quá trình dạy học bài mới * Giới thiệu bài. Hoạt động của giáo viên và học sinh GV treo bảng phụ. Nội dung ghi bảng I. Cụm danh từ. ? Học sinh tìm những từ mà các từ in - Xưa : Ngày, Hai : có, vợ chồng đậm bổ nghĩa trong câu :. - Một : Túp lều, ông lão đánh cá, vợ. ? Các từ ngữ phụ là những từ nào ?. chồng.. ? So sánh các cách nói sau :. - Nát trên bờ biển : Túp lều. a. Túp lều – Một túp lều (cụm danh từ) - Từ trung tâm : Ngày, vợ chồng, túp b. Một túp lều (cụm danh từ). lều.. Một túp lều nát (cụm danh từ phức tạp) - Từ, ngữ phụ : xưa, hai, Ông lão đánh c. Một túp lều nát (cụm danh từ phức cá, một, nát, trên bờ biển. tạp). * Nhận xét :. Một túp lều nát trên bờ biển(cụm danh - Nghĩa của cụm danh từ phức tạp, cụ từ phức tạp hơn nữa). thể hơn nghĩa của danh từ.. Học sinh tìm danh từ , phát triển danh - Cụm danh từ càng phức tạp (càng từ đó thành cụm danh từ. Đặt câu với thêm các từ ngữ phụ) thì nghĩa của nó cụm danh từ đó. Nhận xét về hoạt động càng phức tạp hơn. trong câu của cụm danh từ đó so với - VD : Sông  Dòng sông Cửu Long. một từ.. Đặt câu : Dòng sông Cửu Long đổ ra biển Đông bằng chín cửa. 18. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009.  Cụm danh từ hoạt động như 1 danh. ? Cụm danh từ là gì ?. từ, nhưng cụ thể hơn, đầy đủ hơn, làm chủ ngữ trong câu . 2. Ghi nhớ :SGK II. Cấu tạo của cụm danh từ. ? Cấu tạo của cụm danh từ ntn ?. Giáo viên khái quát lại bằng cách vẽ - Các phu ngữ trước có hai loại : Cả mô hình cấu tạo cụm danh từ. (chỉ số lượng ước khoảng) ; ba (chỉ số. ? Liệt kê những từ ngữ phụ thuộc đứng lượng chính xác). trước, đứng sau danh từ trong các danh - Các phụ ngữ đứng sau có hai loại : từ trên, sắp xếp chúng thành loại.. + ấy, sau : Chỉ vị trí để phân biệt.. Học sinh điền các cụm danh từ trong + Đực, nếp : Chỉ đặc điểm câu trên vào đúng các mô hình của a. Mô hình tổng quát cụm danh từ. danh từ. Cụm danh từ Phần truớc. Phần trung tâm. t1. t2. T1. T2. Tất cả. Những. Em. Học sinh. Phần sau S1 Chăm ngoan. S2 ấy. b. Trong cụm danh từ - Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho danh từ các ý nghĩa về số và lượng. - Các phụ ngữ ở phần sau nêu lên đặc điểm của sự vật mà danh từ biểu thị hoặc xác định vị trí của vật ấy trong không gian hay thời gian. Hoạt động 3 : Luyện Tập : Bài tập 1 : Cho đoạn trích sau : 19. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Kế hoạch dạy học bài học Tự chọn Ngữ Văn 6 : 2008-2009. Một anh đi thả ống lươn, một buổi sáng tinh sương, đã thấy hắn trần truồng và xám ngắt trong một cái váy đụp để bên một cái lò gạch bỏ không, anh ta rước lấy và đem cho một người đàn bà goá mù. Người đàn bà goá mù này bán hắn cho một bác phó cối không con và khi bác phó cối này chết thì hắn bơ vơ, hết đi ở cho nhà này lại đi ở cho nhà nọ. Năm hai mươi tuổi, hắn làm canh điền cho ông Lí Kiến, bây giờ là cụ Bá Kiến ăn tiên chỉ làng. ( Nam Cao- Chí Phèo ) a) Tìm và ghi các cụm danh từ có trong đoạn trích trên vào mô hình cấu tạo cụm danh từ. b) Nhận xét về cấu tạo của các cụm danh từ có trong đoạn trích trên . Bài tập 2 : Đọc lại truyện ếch ngồi đáy giếng và ghi lại các cụm danh từ vào mô hình cấu tạo cụm danh từ Bài tập 3 : Viết một đoạn văn có sử dụng các cụm danh từ. Gạch chân các cụm danh từ ấy. Hoạt động 4: Hướng dẫn học ở nhà Nắm vững khái niệm và cấu tạo của cụm danh từ Soạn bài tiếp theo. Ngày soạn: 1.11.2008 Tiết 12 + 13 : Luyện tập :. xây dựng bài văn tự sự Kể chuyện đời thường. A. Mục tiêu cần đạt.. 1. Học sinh nắm được thế nào là tự sự, kể chuyện đời thường. - Các bước : Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý, phương hướng chuẩn bị viết bài.. 20. Trường THCS Đức Tín Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>