1
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Đ I H C ĐÀ N NG
PH M TH CÂN
T CH C CÔNG TÁC K TỐN TRÁCH NHI M T I
CƠNG TY CP THI T K VI N THÔNG TIN H C ĐÀ N NG
Chun ngành : K tốn
Mã ngành
: 60.34.30
TĨM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH
Đà N ng, Năm 2011
2
Cơng trình đư c hồn thành t i
Đ I H C ĐÀ N NG
Ngư i hư ng d n khoa h c: GS.TS. TRƯƠNG BÁ THANH
Ph n bi n 1: TS. TR N ĐÌNH KHƠI NGUN
Ph n bi n 2: PGS.TS. LÊ Đ C TỒN
Lu n văn đư c b o v t i H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p Th c
sĩ Qu n tr kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 08 tháng 01
năm 2012
* Có th tìm hi u lu n văn t i :
- Trung tâm thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng
- Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng.
3
M
Đ U
1. S c n thi t c a ñ tài nghiên c u
K tốn nói chung và k tốn qu n tr nói riêng là m t trong
nh ng cơng c quan tr ng đ i v i các nhà qu n tr doanh nghi p trong
vi c ra quy t đ nh, qu n lý, ki m sốt, ñánh giá ho t ñ ng.
K toán trách nhi m là m t b ph n c a k toán qu n tr s
cung c p thơng tin đ y ñ , thích h p cho vi c ñánh giá năng l c c a các
nhà qu n lý trong vi c l a ch n quy t ñ nh và ñánh giá k t qu th c
hi n quy t đ nh đó t i t ng c p qu n lý thông qua vi c u quy n hay
phân c p qu n lý.
2. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u
Lu n văn t p trung nghiên c u nh ng n i dung cơ b n v k
toán trách nhi m và vi c v n d ng k toán trách nhi m trong các doanh
nghi p tư v n thi t k và xây l p.
Ph m vi nghiên c u c a đ tài là h th ng k tốn trách nhi m
t i Công ty C ph n Thi t k Vi n thông Tin h c Đà N ng.
3. M c đích nghiên c u c a đ tài
K th a nh ng nghiên c u lý lu n trong nư c và nư c ngoài;
Nghiên c u th c ti n v t ch c trách nhi m ñang di n ra t i Công ty
C ph n Thi t k Vi n thông Tin h c Đà N ng, ph n ánh cơ c u t
ch c, trách nhi m qu n lý và tài chính c a các b ph n ñ i v i m c tiêu
c a t ch c. T đó rút ra nh ng k t lu n làm cơ s khoa h c v k tốn
trách nhi m, đánh giá thành qu ho t ñ ng c a các b ph n thông qua
các ch tiêu nh m giúp cho nhà qu n lý c a doanh nghi p th c hi n m t
cách ñ ng b , phát huy và khai thác ti m năng c a các b ph n đ hồn
thành m c tiêu chung c a doanh nghi p.
4
4. Phương pháp nghiên c u
V m t phương pháp lu n, lu n văn ñư c th c hi n theo quan
ñi m duy v t bi n ch ng, duy v t l ch s , phương pháp ti p c n h
th ng.
Phương pháp nghiên c u c th c a ñ tài là xây d ng cơ s lý
lu n v k toán trách nhi m t nh ng k t qu nghiên c u trong nư c và
nư c ngồi, t đó nghiên c u th c tr ng v k toán trách nhi m t i
Công ty C ph n Thi t k Vi n thông Tin h c Đà N ng và s d ng
phương pháp đi u tra đi n hình, phương pháp phân tích t ng h p,
phương pháp th c ch ng ñ ñ i chi u các v n ñ … trên cơ s ñó ñưa ra
nh ng n i dung c n hoàn thi n phù h p v i kh năng th c hi n ñư c.
5. K t c u c a lu n văn
Ngoài ph n m ñ u và k t lu n, ph l c danh m c tài li u tham
kh o thì lu n văn đư c chia làm 3 chương:
Chương 1: Nh ng v n ñ lý lu n cơ b n v t ch c k toán
trách nhi m
Chương 2: Th c tr ng v t ch c k tốn trách nhi m t i Cơng
ty C ph n Thi t k Vi n thông Tin h c Đà N ng
Chương 3: M t s gi i pháp hoàn thi n t ch c k toán trách
nhi m t i Công ty C ph n Thi t k Vi n thông Tin h c Đà N ng
CHƯƠNG 1
NH NG V N Đ LÝ LU N CƠ B N
V T
CH C K TOÁN TRÁCH NHI M
1.1. Khái quát v k toán trách nhi m
1.1.1. Khái ni m k toán trách nhi m
K toán trách nhi m là h th ng k tốn cung c p thơng tin v
k t qu , hi u qu ho t ñ ng c a các b ph n, các ñơn v trong m t
doanh nghi p. Đó là cơng c đo lư ng, đánh giá ho t ñ ng c a nh ng
5
b ph n liên quan ñ n ñ u tư, l i nhu n, doanh thu, chi phí mà b ph n
đó có quy n ki m sốt và có trách nhi m tương ng.
1.1.2. M c đích c a k tốn trách nhi m
M c đích c a k tốn trách nhi m là đo lư ng, qua đó ñánh giá
trách nhi m qu n lý và k t qu ho t ñ ng c a t ng b ph n trong vi c
th c hi n m c tiêu chung c a tồn doanh nghi p.
1.1.3. K tốn trách nhi m là n i dung cơ b n c a k tốn qu n tr
* Thơng tin k toán trách nhi m h th ng dư i d ng so sánh ñư c
* Phương pháp phân lo i chi phí ph i đáp ng m c tiêu qu n lý
c th
* Phương pháp ñ th - bi u ñ bi u th m i quan h c a thơng tin
* K tốn trách nhi m s d ng phương pháp phân tích riêng thích
h p đ cung c p thơng tin
1.1.4.
nh hư ng v thái đ c a ngư i qu n lý ñ i v i h th ng k
toán trách nhi m
H th ng k toán trách nhi m s cung c p các ch tiêu, các
công c và các báo cáo làm cơ s cho vi c ñánh giá k t qu c a t ng b
ph n và trách nhi m c a t ng c p qu n lý. Do v y thái ñ c a t ng nhà
qu n tr b ph n s
nh hư ng ñ n hi u qu c a h .
1.2. N i dung t ch c k toán trách nhi m
1.2.1. T ch c phân c p qu n lý là cơ s c a t ch c k toán trách
nhi m
T ch c phân c p qu n lý là vi c ngư i qu n lý giao quy n ra
quy t ñ nh cho c p qu n lý th p hơn trong quá trình ho t ñ ng c a
doanh nghi p. Và c p dư i đó ch ra quy t đ nh trong ph m vi trách
nhi m c a mình.
1.2.2. T ch c các trung tâm trách nhi m
1.2.2.1. Khái ni m v trung tâm trách nhi m:
6
Trung tâm trách nhi m là m t b ph n , nơi mà nhà qu n tr b
ph n ch u trách nhi m v vi c hoàn thành trách nhi m c a b ph n
mình. M t công ty g m nhi u trung tâm trách nhi m. H th ng k toán
trách nhi m trong m i quan h v i cơ c u t ch c thơng qua sơ đ sau:
H th ng k
tốn trách
nhi m
Cơ c u t
ch c qu n lý
Ch tiêu
ñánh giá
Trung tâm
ñ u tư
H i ñ ng
qu n tr
RI, ROI
Trung tâm l i
nhu n
T ng công
ty, công ty,
chi nhánh
Chênh l ch
l i nhu n, T
l l i nhu n
Trung tâm
doanh thu
Xí nghi p,
xư ng
Chênh l ch doanh
thu, T l l i
nhu n trên doanh
thu
Trung tâm
chi phí
T ,đ is n
xu t, thi cơng
Chênh l ch chi
phí, T l chi phí
trên doanh thu
Sơ ñ 1.1 M i quan h gi a h th ng k toán trách nhi m
v i cơ c u t ch c qu n lý
1.2.2.2 Xây d ng các trung tâm trách nhi m
Trung tâm trách nhi m
Đ u vào
Đ u ra
Công vi c
Các ngu n l c s d ng
Hàng hoá ho c d ch v
V n
7
a. Trung tâm chi phí
Trung tâm chi phí là trung tâm mà
đó ngư i qu n lý ch có
quy n ki m sốt và ch u trách nhi m đ i v i chi phí phát sinh.
b. Trung tâm doanh thu
Trung tâm doanh thu là m t b ph n trong m t t ch c mà
ngư i có trách nhi m nhi m qu n lý
đây có quy n ñi u hành và có
trách nhi m ñ i v i doanh thu ñ t ñư c trong ph m vi mình qu n lý.
c. Trung tâm l i nhu n
Trung tâm l i nhu n là trung tâm trách nhi m mà
đó nhà
qu n lý ch u trách nhi m v k t qu kinh doanh s n ph m, d ch v c a
trung tâm đó, nhưng khơng có quy n quy t đ nh đ n v n ñ u tư.
d. Trung tâm ñ u tư
Trung tâm ñ u tư là trung tâm có quy n cao nh t, trung tâm này
thư ng thu c v các ch ñ u tư hay ñ i di n c a m t nhóm ngư i b
v n vào doanh nghi p.
Khi ñánh giá hi u qu c a trung tâm ñ u tư ta thư ng d a vào
các ch tiêu tài chính sau:
-
T l hồn v n đ u tư ROI (Return on investment)
-
L i nhu n còn l i RI (Residual income)
1.2.3. Ch tiêu ñánh giá thành qu các trung tâm trách nhi m
a. Các ch tiêu ñánh giá thành qu c a trung tâm chi phí
Đ ñánh giá thành qu c a trung tâm chi phí thông thư ng d a
trên các ch tiêu cơ b n sau:
Chênh l ch chi phí
Chênh l ch t l chi
phí trên doanh thu
= Chi phí th c t - Chi phí d tốn
=
Chi phí th c t
Doanh thu th c t
-
Chi phí d tốn
Doanh thu d tốn
8
b. Các ch tiêu ñánh giá thành qu trung tâm doanh thu
Đánh giá thành qu c a trung tâm doanh thu đư c th hi n qua
tình hình th c hi n nh ng ch tiêu cơ b n sau:
Chênh l ch doanh thu = Doanh thu th c t - Doanh thu d toán
Chênh l ch t l l i
nhu n trên doanh thu
=
L i nhu n th c t
-
Doanh thu d toán
L i nhu n d toán
Doanh thu d tốn
c. Các ch tiêu đánh giá thành qu c a trung tâm l i nhu n
Thành qu c a trung tâm l i nhu n ñư c th hi n t p trung qua
2 ch tiêu cơ b n sau:
Chênh l ch l i nhu n = L i nhu n th c t - L i nhu n d toán
Chênh l ch t l
l i nhu n trên v n
=
L i nhu n th c t
V n ho t đ ng d tốn
-
L i nhu n d tốn
V n ho t đ ng d tốn
d. Các ch tiêu ñánh giá trung tâm ñ u tư
- T su t sinh l i c a v n ñ u tư (ROI)
L i nhu n
ROI
=
V n ñ u tư
- Thu nh p th ng dư (RI)
RI = L i nhu n c a trung tâm đ u tư - Chi phí s d ng v n
1.2.4. T ch c h th ng báo cáo k toán trách nhi m
1.2.4.1. Đ c ñi m c a t ch c h th ng báo cáo k toán trách nhi m
T ch c h th ng báo cáo k toán trách nhi m là vi c t ch c
h th ng các báo cáo ph n ánh k t qu v các ch tiêu tài chính ch y u
theo th c t đ t ñư c và theo d toán
t ng trung tâm trách nhi m
trong m t kho ng th i gian nh t ñ nh.
1.2.4.2. N i dung c a t ch c h th ng báo cáo k toán trách nhi m
a. Báo cáo trách nhi m c a trung tâm chi phí
9
- Đánh giá m c đ hồn thành k ho ch s n xu t trong m i
quan h v i k ho ch tiêu th
- Ki m soát chi phí trong m i quan h v i doanh thu ư c tính
- Đánh giá m c đ hồn thành các chi phí đ nh m c và chi phí
d tốn
- Xác đ nh các ngun nhân ch quan và khách quan tác đ ng
đ n tình hình th c hi n các đ nh m c và d tốn chi phí
b. Báo cáo trách nhi m c a trung tâm doanh thu
Th hi n t t c các doanh thu phát sinh, chi phí phát sinh
theo d tốn và theo th c t ; t l l i nhu n trên doanh thu và t l chi
phí trên doanh thu.
c. Báo cáo trách nhi m c a trung tâm l i nhu n
Báo cáo k t qu s n xu t kinh doanh theo hình th c s dư
đ m phí t o đi u ki n cho nhà qu n tr ki m sốt chi phí, doanh thu c a
các trung tâm l i nhu n
d. Báo cáo trách nhi m c a trung tâm đ u tư
Trình bày thu nh p và tình hình tài chính d toán và th c
hi n c a m t b ph n, cung c p thông tin k p th i cho nhà qu n tr c p
cao giúp cho h có nh ng đi u ch nh k p th i nh m làm tăng sinh l i
c a doanh nghi p
1.2.5. Vai trò và phân lo i c a d toán trong h th ng k toán trách
nhi m
1.2.5.1. Vai trị c a d tốn trong h th ng k toán trách nhi m
- Giúp cho vi c ki m soát l i nhu n và ho t ñ ng kinh doanh
- D toán là m t tiêu chí h u ích đ so sánh k t qu th c hi n
- Vi c so sánh gi a d tốn và th c t cịn giúp ích cho doanh
nghi p trong ñánh giá các nhà qu n tr
1.2.5.2. Phân lo i d toán trong h th ng k toán trách nhi m
a. D toán b ph n
10
D tốn b ph n thư ng đư c l p theo m t trong ba tiêu th c:
N i dung kinh t c a các ho t ñ ng, ñ a ñi m phát sinh và th i gian
ho t đ ng.
b. D tốn chung
Trên cơ s t ng h p các ch tiêu d toán
các c p cơ s , các
phòng ban ch c năng s t ng h p các ch tiêu c a d toán b ph n
thành d toán chung cho doanh nghi p. D toán chung s giúp cho nhà
qu n tr c p cao có m t cái nhìn t ng qt tồn di n v tồn b ho t
đ ng c a doanh nghi p và hư ng các b ph n ñ n vi c th c hi n các
m c tiêu chung.
K T LU N CHƯƠNG 1
Tóm l i, k toán trách nhi m là m t b ph n c a k toán qu n
tr , cung c p cho nhà qu n tr các ch tiêu ñ ñánh giá k t qu c a t ng
b ph n trong m t t ch c.
Nhi m v c a k toán trách nhi m là xây d ng các trung tâm
trách nhi m cho phù h p v i cơ c u t ch c và ñ c ñi m kinh doanh
c a đơn v . Thơng qua đó thi t l p h th ng thông tin k toán qu n tr
ph c v cho m c tiêu qu n tr doanh nghi p.
Trong chương 1 c a lu n văn, tác gi ñã t p trung khái qt đ c
đi m k tốn trách nhi m, xác ñ nh n i dung c a t ch c k toán trách
nhi m như vi c t ch c phân c p qu n lý; t ch c các trung tâm trách
nhi m; xác ñ nh các ch tiêu ñánh giá thành qu qu n lý và xác l p các
h th ng báo cáo k toán trách nhi m có liên quan. Đ ng th i đánh giá
đư c vai trị c a d tốn trong h th ng k toán trách nhi m.
11
CHƯƠNG 2
TH C TR NG V T
CH C K TOÁN TRÁCH NHI M T I
C.TY CP THI T K VI N THÔNG TIN H C ĐÀ N NG
2.1. Gi i thi u v Công ty CP Thi t k Vi n thơng tin h c Đà N ng
2.1.1. Q trình hình thành và phát tri n
Th c hi n ch trương c a Nhà nư c cơng ty đã chuy n đ i
hình th c s h u t doanh nghi p nhà nư c sang công ty c ph n.
Ngoài lĩnh v c tư v n l p d án đ u tư và thi t k d tốn , công ty
kinh doanh nhi u ngành ngh m i là giám sát, thi cơng xây l p các
cơng trình vi n thông, công ngh thông tin, xây d ng cơng nghi p, b o
an, đi u khi n t ñ ng, dân d ng và ñ u tư xây d ng h t ng cho thuê.
2.1.2. Đ c ñi m t ch c s n xu t kinh doanh c a công ty
Công ty CP Thi t k Vi n Thông Tin h c Đà N ng kinh doanh
các ngành ngh sau:
- D ch v tư v n l p d án ñ u tư và thi t k d toán
- D ch v xây d ng, l p ñ t và b o dư ng
- D ch v cho thuê cơ s h t ng vi ng thông
- D ch v giám sát thi công xây d ng và l p đ t thi t b
Cơng ty xây d ng mơ hình t ch c s n xu t như sau:
- Phòng ban ch c năng g m có phịng T ch c hành chính,
Phịng ngiên c u KHKTCN, Phịng k ho ch kinh doanh, Phịng k
tốn TKTC
- Các xư ng thi t k : T ch c và th c hi n công tác tư v n, l p
d án ñ u tư, thi t k k thu t thi công và giám sát thi công
- Ban qu n lý d án - cơ s h t ng: Tri n khai th c hi n cơng
tác đ u tư, t ch c qu n lý, b o dư ng và v n hành cơ s h t ng cho
thuê
- Xí nghi p d ch v tư v n xây d ng: Có tư cách pháp nhân,
th c hi n l p đ t, thi cơng xây l p, b o dư ng cơng trình
12
H i đ ng qu n tr
Ban ki m sốt
Giám ñ c
Phó GĐ
P. NC
KHCN
XN
D.v
Tư v n
XD
KT trư ng
Ban
QL
DA
CSHT
Đ i xây l p
P. KTTKTC
P. TCHC
P. KHKD
Xư ng
Thi t
k 1
Xư ng
Thi t
k 2
Xư ng
Thi t
k 3
Xư ng
Thi t
TT
DD
Đ i ng c u và b o dư ng
Sơ ñ 2.1: Sơ ñ cơ c u t ch c cơng ty
* Quy trình s n xu t c a các xư ng thi t k
Nghiên c u
h sơ d án
Kh o sát
d án
L p báo cáo
kh o sát DA
L p DA
đ u tư
Hồn thi n h
sơ DADT theo
phê duy t và
l p h sơ QT
Nghiên c u
h sơ d án
Kh o sát
thi t k
L p báo cáo
kh o sát TK
L p
TKDT
Hoàn thi n h
sơ TKDT theo
phê duy t và l p
h sơ quy t tốn
Nghiên c u
h sơ TKDT
Giám sát
thi cơng
L p báo cáo
giám sát
NT ctác
giám sát
Sơ đ 2.2 Quy trình s n xu t c a các xư ng thi t k
L p h sơ quy t
tốn cơng tác
giám sát thi
cơng
13
* Quy trình s n xu t c a Xí nghi p D ch v tư v n xây d ng
Xem trong b ng lu n văn chính th c
* Công tác s n xu t c a Ban qu n lý d án - CSHT
Tri n khái công tác ñ u tư h t ng cho thuê g m nhà tr m, c t
anten, máy phát ñi n, ngu n ñi n lư i AC; Ph i h p v i cơng ty tìm đ i
tác đ thương th o ký k t h p ñ ng cho thuê h th ng cơ s h t ng
trên; T ch c v n hành, b o dư ng, b o tri h t ng cho thuê; T ch c
công tác ng c u ngu n đi n AC khi có s c m t ñi n lư i AC.
2.1.3. Đ c đi m t ch c k tốn t i cơng ty
K tốn trư ng
Phó P. K tốn kiêm
k tốn t ng h p
K toán
v n
b ng
ti n,
thanh
toán n i
b
K tốn K tốn
ngun t.lương
v t li u, và các
kho n
cơng c
trích
d ng
theo
c ,
lương
TSCĐ
K tốn
theo dõi
XN.,
xư ng
TK và
đ i XL
K tốn
kh i lg
và các
kho n
ph i thu
ph i tr
Th
qu
KT xí nghi p và KTñ i xây l p , ng c u
Sơ ñ 2.4 Sơ ñ t ch c b máy k tốn c a cơng ty
2.2. Th c tr ng t ch c k toán trách nhi m t i Công ty c ph n
Thi t k Vi n thông tin h c Đà N ng
2.2.1. T ch c phân c p qu n lý trong công ty
14
2.2.1.1. Phân c p qu n lý v tài chính
* Đ i v i công ty
* Đ i v i đơn v h ch tốn ph thu c là Xí nghi p D ch v tư
v n xây d ng
* Đ i v i các đơn v h ch tốn tr c ti p t i công ty như các
xư ng thi t k , Ban qu n lý d án - CSHT
2.2.1.2. Phân c p công tác l p các k ho ch
Vi c phân c p l p k ho ch c a công ty g m: K ho ch s n
xu t kinh doanh; K ho ch ñ u tư phát tri n; K ho ch s a ch a l n;K
ho ch nghi m thu – thanh toán; K ho ch cung c p v t tư thi t b ; K
ho ch cung c p v n; K ho ch lao ñ ng - ti n lương…
2.2.1.3. Phân c p cơng tác đ u th u và giao khốn
a, T ch c cơng tác đ u th u
Quá trình l p h sơ tham gia ñ u th u t i công ty như sau ( Sơ
ñ 2.5)
H i ñ ng qu n tr
Giám ñ c
P. KT TKTC
P. TCHC
P. NC
KHKTCN
L p h sơ
năng l c
nhân s
Đ xu t k thu t, TK
bpháp t.cơng, tính tốn
Kh.lư ng VT
P. KHKD
L p h sơ tài chính,
cc p giá vtư, ñm c
giá xd ng
Trên nh ng cơ s ñ xu t k thu t, bi n pháp thi công,
k.lư ng thi cơng, đgiá v t tư, đ nh m c XD, h sơ tài chính L P H SƠ D TH U
Sơ đ 2.5 Sơ đ Phân cơng ch c năng nhi m v ph c v công tác ñ u
th u
15
Cơng ty
Ph n thu bù đ p chi phí
qu n lý c a cơng ty
Xí nghi p
Ph n thu bù ñ p chi phí
qu n lý c a Xí nghi p
Đ i thi cơng
Ph n thu bù đ p chi phí
tr c ti p thi cơng cơng
trình
Sơ đ 2.6 Sơ ñ Phân c p công tác ñ u th u, giao khốn
b, T ch c cơng tác giao khốn
b.1/ T ch c giao khốn
b.2/ Hình th c giao khốn:
* Giá giao khốn đư c tính cho t ng lo i cơng trình nhưng ph i
đ m b o duy trì đư c b máy qu n lý
2.2.2. Phân tích tình hình qu n lý doanh thu, chi phí và v n đ u tư
t i Cơng ty c ph n Thi t k Vi n thông tin h c Đà N ng
2.2.2.1. Tình hình qu n lý doanh thu
Doanh thu d ch v xây l p ñư c h ch toán vào TK 5114.
Doanh thu d ch v tư v n thi t k đư c h ch tốn vào TK 5113 (thông
kê chi ti t cho t ng xư ng). Doanh thu d ch v cho thuê cơ s h t ng
đư c h ch tốn vào TK 5112.
2.2.2.2. Tình hình qu n lý chi phí
T i Cơng ty CP Thi t k Vi n thông Tin h c Đà N ng có 3
ngành ngh kinh doanh khác nhau do v y v công tác t ch c qu n tr
chi phí c a m i lĩnh v c là khác nhau.
2.2.2.3 Tình hình qu n lý v n ñ u tư
16
Công ty c ph n thi t k Vi n thơng tin h c Đà N ng v n đ u
tư ñư c theo dõi và qu n lý t p trung t i công ty. Theo quy ch v phân
c p tài chính, Cơng ty giao v n cho Xí nghi p d ch v Tư v n xây d ng
qu n lý và s d ng.
2.2.3. Các ch tiêu ñánh giá thành qu qu n lý t i Công ty c ph n
Thi t k Vi n thông tin h c Đà N ng
Các ch tiêu ñánh giá thành qu qu n lý t i công ty g m: Ch
tiêu đánh giá cơng tác đ u th u và giao khốn; Ch tiêu đánh giá tình
hình th c hi n k ho ch; Các ch tiêu ñánh giá hi u qu kinh doanh.
2.2.4. T ch c h th ng báo cáo n i b trong Công ty c ph n Thi t
k Vi n thông tin h c Đà N ng
B ng 2.1 Trình t l p báo cáo k tốn n i b
Chi phí, doanh thu có kh năng
H th ng báo cáo n i b
ki m sốt
T i Cơng ty
Chi phí kh u hao tài s n c đ nh
B ng tính kh u hao tài s n c
đ nh
Chi phí s a ch a tài s n c đ nh
Chi phí s a ch a tài s n c ñ nh
k ho ch và th c hi n
T ng h p chi phí s n xu t d ch v
Bi u 02b/BCNB Báo báo chi phí
xây l p
xây l p cơng trình theo t ng
kho n m c chi phí
T ng h p chi phí s n xu t d ch v
Bi u 02a/BCNB Báo cáo chi phí
Tư v n thi t k
s n xu t kinh doanh theo y u t
T ng h p chi phí s n xu t d ch v
Bi u 02a/BCNB Báo cáo chi phí
cho thuê cơ s h t ng
s n xu t kinh doanh theo y u t
T ng doanh thu c a t ng d ch v ,doanh thu
B ng t ng h p k t qu s n xu t
c cơng ty, chi phí qu nlý doanh nghi p
kinh doanh tồn cơng ty.
17
Các ñơn v tr c thu c, chi nhánh
T ng h p chi phí s n xu t d ch v
Bi u 02b/BCNB Báo báo chi phí
xây l p
xây l p cơng trình theo t ng
kho n m c chi phí
Doanh thu c a t ng d ch v
Bi u 01 “ Báo cáo nhanh”
Chi phí qu n lý
B ng t ng h p chi phí qu n lý
2.3. Đánh giá th c tr ng t ch c công tác k tốn trách nhi m t i
cơng ty
K T LU N CHƯƠNG 2
Qua th c tr ng công tác k tốn và qu n lý c a cơng ty, tác gi
rút ra m t s nh n xét công tác t ch c k toán trách nhi m t i Công ty
CP Thi t k Vi n thông tin h c Đà N ng như sau:
Qua th c tr ng t ch c cơng tác k tốn t i cơng ty. Tác gi
nh n th y r ng công ty ñã bư c ñ u th c hi n ñư c phân c p qu n lý và
hình thành các trung tâm trách nhi m phù h p v i quy mô c a công ty.
Đ ng th i công ty ñã xây d ng ñư c các quy ch ho t ñ ng và ban
hành ch tiêu, báo cáo ñ ñánh giá thành qu c a các b ph n.
Tuy nhi n h th ng k toán trách nhi m t i Công ty c ph n
Thi t k Vi n thơng Tin h c Đà N ng cịn nhi u m t h n ch . Vi c
phân c p qu n lý và xác ñ nh các trung tâm trách nhi m chưa ñư c c
th . Vi c ñánh giá k t qu c a các doanh nghi p ch y u ch d a vào
doanh thu là chính chưa tính đ n hi u qu qu n lý c a các đơn v . Cơng
ty chưa xây d ng ñư c ñ nh m c chi phí cho t ng b ph n nên vi c
ki m sốt chi phí chưa đ t hi u qu .H th ng báo báo n i b còn sơ sài
chưa mang tính thư ng xuyên nh hư ng ñ n vi c n m b t thông tin
k p th i c a doanh nghi p. Ngoài ra qui trình thu th p thơng tin ph c v
18
cho vi c l p báo cáo n i b cịn thi u tính h th ng và chưa đ ng b
gi a các ñơn v .
Qua nghiên c u h th ng k toán trách nhi m c a công ty, cùng
v i vi c v n d ng lý lu n và nh ng nghiên c u trư c, tác gi rút ra
nh ng bi n pháp ñ b sung, đi u ch nh nh m giúp cơng ty nâng cao
vai trò c a các trung tâm, xây d ng phương pháp ñánh giá k t qu và
hi u qu kinh doanh m t cách toàn di n hơn.
CHƯƠNG 3
M TS
GI I PHÁP HOÀN THI N T
TRÁCH NHI M T I CƠNG TY C
CH C K TỐN
PH N THI T K VI N
THÔNG TIN H C ĐÀ N NG
3.1. S c n thi t ph i hoàn thi n t ch c k toán trách nhi m t i
Công ty c ph n Thi t k Vi n thông Tin h c Đà N ng
Qua vi c nghiên c u nh ng cơ s lý lu n v t ch c k toán
trách và th c tr ng t ch c k tốn t i Cơng ty c ph n Thi t k Vi n
thông Tin h c Đà N ng. Tác gi nh n th y r ng c n ph i ñưa ra các
bi n pháp nh m hồn thi n cơng tác t ch c k tốn trách nhi m đ
ph c v cho u c u qu n lý là m t vi c c n thi t và có ý nghĩa th c
ti n.
3.2. Nh ng yêu c u ñ t ra v h th ng k tốn trách nhi m t i
Cơng ty c ph n Thi t k Vi n thông tin h c Đà N ng
H th ng k toán trách nhi m ñư c xây d ng ph i g n v i ñ c
thù s n xu t kinh doanh t i công ty; H th ng k tốn trách nhi m ph i
đáp ng đư c u c u qu n lý kinh t , tài chính
các c p trong cơng
ty; H th ng k tốn trách nhi m xây d ng ph i phân bi t rõ quy n h n
và trách nhi m c th c a t ng nhà qu n lý
m i c p; H th ng k toán
19
trách nhi m ph i xây d ng h th ng báo cáo n i b khoa h c ñ m b o
ph c v cung c p thông tin c a k toán trách nhi m.
3.3. M t s gi i pháp xây d ng h th ng k tốn trách nhi m t i
Cơng ty c ph n Thi t k Vi n thông tin h c Đà N ng
T ch c k toán trách nhi m theo cơ c u phân c p qu n lý mơ
hình m i g m 2 xí nghi p và 1 Ban qu n lý; Xây d ng b máy k tốn
hồn thi n vi c x lý thơng tin trong các trung tâm trách nhi m; Hồn
thi n cơng tác ñánh giá thành qu qu n lý c a các trung tâm trách
nhi m; Hoàn thi n t ch c h th ng báo cáo k toán trách nhi m
3.3.1. Hoàn thi n t ch c phân c p qu n lý và xây d ng các trung
tâm trách nhi m theo mơ hình m i c a cơng ty
3.3.1.1. T ch c phân c p qu n lý t i Công ty c ph n Thi t k Vi n
thông Tin h c Đà N ng
* C p th 1: là các xư ng thi t k , các ñ i xây l p, các ñ i ng
c u. Nhà qu n tr c a c p này là các trư ng xư ng, ñ i trư ng.
* C p th 2: là các xí nghi p. Nhà qu n tr c p này là các giám
đ c xí nghi p và ch u trách nhi m v m i ho t ñ ng c a chi nhánh.
* C p th 3: Tồn cơng ty - là c p qu n lý cao nh t.
Công ty
P. T ch c Hành
chính
XN d ch v Xây d ng
Đ i xây l p
P. K toán
TKTC
P. K. ho ch
kinh doanh
XN tư v n Thi t k
Xư ng thi t k 1,2,3,TTDĐ
P. Ng c u
KHKTCN
Ban qu n lý DA - CSHT
Đ i ng c u 1,2,3
Sơ ñ 3.1 Sơ ñ cơ c u phân c p qu n lý t i Công ty C ph n Thi t k
Vi n thông Tin h c Đà N ng
20
Quan h ch đ o
Ghi chú:
Quan h cơng vi c
3.3.1.2. Xây d ng mơ hình t ch c các trung tâm trách nhi m t i Công
ty c ph n Thi t k Vi n thông Tin h c Đà N ng theo cơ c u phân c p
qu n lý.
a, Xác đ nh mơ hình t ch c các trung tâm trách nhi m
D a vào cơ c u phân c p qu n lý, mơ hình t ch c các trung
tâm trách nhi m ñư c thi t l p g m 3 c p qu n lý:
- C p th nh t là các xư ng, ñ i s n xu t ñây là các trung tâm
chi phí.
- C p th hai là các Xí nghi p, Ban qu n lý d án - CSHT tr c
thu c công ty. Đây là các trung tâm l i nhu n.
- C p th ba là xét trên toàn cơng ty đây là trung tâm đ u tư
Cơng ty
Trung tâm đ u tư
Các Xí nghi p
Trung tâm l i nhu n
Đ i xây
l p
1,2,3
Trung
tâm chi
phí
Ban qu n lý d án – CSHT
Trung tâm l i nhu n
Xư ng
T.k
1,2,3,TT
DĐ
Trung
tâm chi
phí
Đ i ng
c u 1,2,3
Trung
tâm chi
phí
Sơ đ 3.2 Mơ hình t ch c k toán trách nhi m
21
b, Xác ñ nh m c tiêu và nhi m v c a các trung tâm trách
nhi m sau: Trung tâm đ u tư (Cơng ty); Trung tâm l i nhu n (Xí
nghi p); Trung tâm chi phí.
Đ qu n lý chi phí có hi u qu c n thi t ph i xây d ng b mã
chi phí.
3.3.2. Xác đ nh b máy k tốn cho mơ hình t ch c k tốn trách
nhi m t i Cơng ty c ph n Thi t k Vi n thông Tin h c Đà N ng.
Mơ hình t ch c b máy k tốn đư c đư c xây d ng trên cơ
s n n t ng c a b máy k toán cũ. K toán t i m i ph n hành trong b
máy k tốn c a cơng ty ph i v a th c hi n nhi m v c a k tốn tài
chính và v a th c hi n nhi m v c a k toán qu n tr cho cơng vi c
đư c giao c a mình.
S b trí nhân s ph c v cho mơ kình k tốn trách nhi m có
th đư c thi t l p như sau:
Trung tâm trách
nhi m
* Trung tâm đ u tư
C p cơng ty
Nhà qu n tr
Nhân s k tốn
Giám đ c cơng Phịng K tốn cơng ty,
ty
qu n lý tốn b ho t đ ng
tài chính c a công ty
* Các trung tâm l i Các giám đ c xí Phịng k tốn c a các xí
nghi p và giám nghi p và k tốn ban
nhu n
Các xí nghi p và Ban đ c Ban
* Các trung tâm chi
+ Các trư ng + Các nhân viên th ng kê
phí
+ Trung trâm chi phí xư ng,
đ i
các xư ng, đ i thi cơng.
đ nh m c
trư ng
Th c hi n vi c t p h p t t
c các chi phí phát sinh
các xư ng, các đ i thi
cơng đ báo cáo cho
trư ng xư ng và ñ i
trư ng
+ Trung tâm chi phí + Trư ng các + Nhân viên k tốn t i
t do
phịng ban ch c công ty, t ng h p nh ng
năng
chi phí phát sinh v qu n
lý t i văn phịng công ty
22
3.3.3. Hồn thi n cơng tác đánh giá thành qu c a các trung tâm
trách nhi m
3.3.3.1. Đánh giá thành qu c a trung tâm chi phí
Đánh giá thành qu c a trung tâm chi phí d a trên cơ s các
báo cáo chi phí k ho ch và th c hi n.
3.3.3.2. Đánh giá thành qu c a trung tâm l i nhu n
Vi c ñánh giá thành qu c a trung tâm l i nhu n d a vào các
ch tiêu sau: T l l i nhu n trên doanh thu; T su t doanh thu trên v n
ñ u tư; T su t l i nhu n trên chi phí SXKD. D a trên các ch tiêu trên
giám đ c cơng ty có th so sánh, đánh giá v tình hình ho t đ ng s n
xu t kinh doanh c a t ng trung tâm l i nhu n.
3.3.3.3. Đánh giá thành qu c a trung tâm ñ u tư
Vi c ñánh giá thành qu c a trung tâm đ u tư có th d a trên
hai ch tiêu tài chính sau: T l hồn v n đ u tư (ROI) và L i nhu n
cịn l i (RI).Ch tiêu ROI tuy là m t ch tiêu t i ưu nhưng v n có nh ng
h n ch và ch tiêu RI kh c ph c ñư c nh ng h n ch c a ch tiêu ROI.
3.3.4. Hoàn thi n t ch c h th ng báo cáo k tốn trách nhi m
Sơ đ trình t báo cáo trong h th ng k toán trách nhi m c a
cơng ty s đư c th c hi n như sau:
Báo cáo th c hi n c a các phịng ban, t ng h p
Cơng ty
l i trong Báo cáo th c hi n c p công ty
Phịng Ban
Báo cáo th c hi n c a xí nghi p, t ng h p l i
trong Báo cáo th c hi n c a các phịng ban
Xí nghi p
Báo cáo th c hi n c a các xư ng, ñ i t ng
h p l i trong Báo cáo th c hi n c p xí nghi p
Xư ng, ñ i
23
3.3.4.1. Xây d ng báo cáo d tốn chi phí t i các trung tâm
Báo cáo d tốn đư c l p chi ti t theo các hao phí t o nên đơn
giá t ng cơng viêc.
3.3.4.2. Xây d ng báo cáo th c hi n chi phí c a các trung tâm trách nhi m
Báo cáo th c hi n chi phí đư c l p cho t ng trung tâm chi phí.
Báo cáo này s là căn c quan tr ng ñ ñánh giá thành qu c a các
trung tâm chi phí.
3.3.4.3. Xây d ng báo cáo d toán t i các trung tâm l i nhu n
Báo d tốn các trung tâm l i nhu n đư c xây d ng theo t ng
cơng trình, h ng m c cơng trình (đ i v i Xí nghi p xây l p); theo t ng
kỳ th c hi n (Xí nghi p tư v n thi t k và Ban qu n lý DA - CSHT).
3.3.4.4 Xây d ng Báo cáo th c hi n t i các trung tâm l i nhu n
T các báo cáo c a trung tâm chi phí, k t h p v i báo cáo k t
qu kinh doanh. Các ñơn v l p báo cáo th c hi n v i tư cách là các
trung tâm l i nhu n ñ ñánh giá ho t ñ ng c a mình.
3.3.4.5. Xây d ng báo cáo d toán t i trung tâm ñ u tư
Báo cáo d toán trung tâm ñ u tư ñư c l p t i c p cao nh t c a
Cơng ty. Báo cáo d tốn đư c l p làm cơ s cho vi c ñánh giá hi u
qu ho t ñ ng c a các ñơn v thành viên và hi u qu c a t ng lĩnh v c
ñ u tư. Báo cáo d tốn đ u tư đư c l p trên cơ s báo cáo d toán c a
các trung tâm l i nhu n, d tốn b ng cân đ i c a ñơn v thành viên.
3.3.4.6. Xây d ng báo cáo th c hi n t i trung tâm ñ u tư
Báo cáo th c hi n c a trung tâm ñ u tư ñư c l p t i cơng ty đ
theo dõi, phân tích đánh giá hi u qu và ch t lư ng ñ u tư. Đây là báo
cáo t ng quát nh t trong các lo i báo cáo c a các trung tâm trách nhi m.
Báo cáo này có th giúp cho H i đ ng qu n tr và Ban giám đ c có
nh ng thông tin c n thi t cho vi c ra các quy t ñ nh. B ng báo cáo này
ñư c thi t k như sau:
24
B ng 3.14 Báo cáo th c hi n trung tâm đ u tư q 4 năm 2010 t i
Cơng ty CP Thi t k Vi n thông Tin h c Đà N ng
Đ
Ch tiêu
V
T
1.Doanh thu
D
Th c
trư c
toán
hi n
Chênh l ch
Năm
D
trư c
tốn
10.462
11.625
11.768
1.306
143
8.910
9.900
10.048
1.138
148
3.L i nhu n
1.552
1.724
1.720
167
-4
4.V n đ u tư bình
9.900
11.000
11.000
1.100
0
990
1.100
1.100
110
0
13
14,8
14,6
1.6
-0,2
0,95
1,06
1,07
0.12
0.01
14
15,6
15,6
1,6
562
624
620
57
-4
174
193
190
15
-3
2.Chi phí s n xu t
trđ
Năm
kinh doanh
qn
5.Chi phí s d ng
v n (4) x 10%
6.T su t sinh l i trên
doanh thu (ROS) =
(3)/(1)x100
7.Vịng quay v n đ u
tư
(1)/(4)
8.T l hồn v n ROI
(3)/(4)=(6)x(7)
9.L i nhu n còn l i
RI
(3)-(5)
10. EVA = (3)x75%(5)
25
3.4. M t s gi i pháp qu n lý b sung đ hồn thi n t ch c k tốn
trách nhi m t i Cơng ty c ph n Thi t k Vi n thông Tin h c Đà
N ng
Lãnh đ o cơng ty ph i ti n hành c u trúc l i mơ hình ho t đ ng
kinh doanh c a doanh nghi p. Ph i t ch c b máy k tốn hư ng đ n
k t h p c k tốn tài chính và k toán qu n tr . Doanh nghi p ph i ñào
t o b i dư ng ñ i ngũ nhân viên k tốn có trình đ chun mơn và
ph i am hi u v nh ng ki n th c khác như qu n tr h c, th ng kê và
tốn h c
K T LU N CHƯƠNG 3
Trong tồn b chương ba này, tác gi ñã t p trung ñưa ra các
gi i pháp nh m hoàn thi n t ch c k tốn trách nhi m t i Cơng ty C
ph n Thi t k Vi n thông Tin h c Đà N ng.
Trên cơ s th c tr ng cơng tác k tốn trách nhi m t i cơng ty
và đ nh hư ng chi n lư c m r ng qui mô s n xu t c a cơng ty. Tác gi
đã hồn thi n t ch c k tốn trách nhi m theo mơ hình m i phù h p
v i yêu c u c a công ty trong th i gian t i.
K t h p gi a th c ti n và lý lu n tác gi đã hồn thi n các n i
dung: T ch c phân c p qu n lý và xác đ nh các trung tâm trách nhi m;
Hồn thi n cơng tác đánh giá thành qu qu n lý t i công ty; t ch c h
th ng báo cáo k tốn trách nhi m và đ c bi t xây d ng b sung m t s
ñ nh m c chi phí riêng cho cơng ty.
Trên cơ s các ch tiêu ñánh giá và báo cáo c a h th ng k
tốn trách nhi m cơng ty thành qu c a các nhà qu n lý t đó giám đ c
cơng ty s có nh ng bi n pháp đi u ch nh ho c kích thích đ thúc đ y
q trình tăng trư ng c a doanh nghi p m t cách h p lý theo m c tiêu
ñã ñ ra.