Giáo án môn Sinh học 6 - Bài 50, bài 51

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TRƯỜNG THCS BIÊN GIỚI. Sinh hoïc 6. Chöông X: VI KHUAÅN – NAÁM – ÑÒA Y * Muïc tieâu chöông : 1. Kiến thức : - Mô tả được vi khuẩn là sinh vật nhỏ bé, tế bào chưa có nhân, phân bố rộng rãi. Sinh sản chủ yếu bằng cách phân đôi. - Nêu được vi khuẩn có lợi cho sự phân hủy chất hữu cơ, góp phần hình thành mùn, dầu hỏa, than đá, góp phần lên men, tổng hợp vitamin, chất kháng sinh. - Nêu được nấm và vi khuẩn có hại, gây nên một số bệnh cho cây, động vật và người. - Nêu được cấu tạo, hình thức sinh sản, tác hại, công dụng của nấm. - Nêu được cấu tạo và vai trò của địa y. 2. Kyõ naêng: - HS rèn kỹ năng quan sát, mô tả, nhận biết các loại nấm với địa y - HS reøn kyõ naêng phaân tích caùc ñaëc ñieåm cuûa vi khuẩn, naám vaø ñòa y - HS rèn Kỹ năng vận dụng kiến thức về lợi ích của nấm để sử dụng chế biến thức ăn, phòng các bệnh ngoài da. 3. Thái độ: HS có ý thức bảo vệ thực vật, ngăn chặn sự phát triển cùa Nấm có hại, phòng ngừa một số bệnh ngoài da do Nấm. Baøi 50 Tieát 61 . Tuần: 32. Baøi 50: VI KHUAÅN 1. Muïc tieâu: 1.1 / Kiến thức: - Mô tả được vi khuẩn là sinh vật nhỏ bé, tế bào chưa có nhân, phân bố rộng rãi. Sinh sản chủ yếu bằng cách phân đôi. - Nêu được vi khuẩn có lợi cho sự phân hủy chất hữu cơ, góp phần hình thành mùn, dầu hỏa, than đá, góp phần lên men, tổng hợp vitamin, chất kháng sinh. - Nêu được nấm và vi khuẩn có hại, gây nên một số bệnh cho cây, động vật và người. 1.2 / Kó naêng: - Reøn kó naêng phân tích để đánh giá mặt lợi và hại của vi khuẩn trong đời sống. - Kó naêng tìm kiếm và xử lí thông tin khi tìm hiểu về khái niệm, đặc điểm cấu tạo, phân bố và số lượng và vai trò của vi khuẩn trong thiên nhiên, trong nông, công nghiệp và đời sống. 1.3 / Thái độ: - Giaùo duïc loøng yeâu thích moân hoïc, có ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường. 2. Trọng tâm: - Vai trò của vi khuẩn đối với thực vật và con người 3 / Chuaån bò: 3.1* Giaùo vieân: - Tranh veõ Vai trò của vi khuẩn trong đất. 3.2* Hoïc sinh: - Nghiên cứu bài 50, trả lời các câu hỏi sau: + Vi khuẩn có kích thước, hình dạng và cấu tạo như thế nào? Giaùo vieân: TRAÀN THÒ LAØI. Lop6.net. Naêm hoïc 2010 - 2011.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> TRƯỜNG THCS BIÊN GIỚI. Sinh hoïc 6. + Thế nào là vi khuẩn kí sinh, vi khuẩn hoại sinh? 4 / Tieán trình: 4.1/ Ổn định tổ chức và kiểm diện: - Kieåm tra sæ soá HS: ......................... 4.2/ Kieåm tra miệng: - GV: Nguyên nhân nào khiến ho đa dạng thực vật ở Việt Nam bị giảm sút? Thịt mua về khơng ướp ngày sau kho ăn được không? (10ñ) - HS: Bị khai thác bừa bãi cùng với sự khai pha tràn lan. (5đ) - HS: không ăn được vì có mùi hôi (5ñ) 4.3/ Giảng bài mới: Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung baøi hoïc Hoạt động 1: Mở bài : Có những sinh vật trong tự nhiên hết sức nhỏ bé mắt thường không thể nhìn thấy, nhưng chúng có vai trò 1/ Hình dạng, kích thước và cấu rất quan trọng đối với đời sống và sức khoẻ con người. Chúng có tạo của vi khuẩn. mặt ở khắp nơi, chúng gồm: vi sinh vật, trong đó có vi khuẩn và - Kích thước: rất nhỏ, từ 1- vài phần virus. nghìn mm. Hoạt động 2: Mơ tả được vi khuẩn là sinh vật nhỏ bé, tế bào chưa - Hình dạng: hình que, hình cầu, hình daáu phaåy… có nhân, phân bố rộng rãi. Sinh sản chủ yếu bằng cách phân đôi. - Caáu taïo: ñôn giaûn, chöa coù nhaân - GV: treo tranh veõ caùc daïng vi khuaån, yeâu caàu HS quan saùt vaø hoàn chỉnh. hỏi: vi khuẩn có những hình dạng nào? vi khuẩn không có diệp luïc, vaäy noù soáng baèng caùch naøo? 2/ Cách dinh dưỡng. - HS quan sát hình, trả lời: hình hạt, hình que, dấu phẩy… - Dị dưỡng: hoại sinh hoặc kí sinh. - GV: yêu cầu HS đọc thông tin SGK, và hỏi: vi khuẩn có kích - Một số vi khuẩn có khả năng tự thước và cấu tạo như thế nào? hãy nhận xét sự phân bố của vi dưỡng. khuẩn trong tự nhiên? 3/ Phân bố và số lượng. - HS đọc thông tin, trả lời rồi rút ra kết luận. - Trong tự nhiên nơi nào cũng có vi khuẩn: trong đất, trong nước, trong Hoạt động 3: Nêu được vi khuẩn cĩ lợi cho sự phân hủy chất hữu cơ, góp phần hình thành mùn, dầu hỏa, than đá, góp phần lên men, khoâng khí vaø cô theå sinh vaät. tổng hợp vitamin, chất kháng sinh. - Nêu được nấm và vi khuẩn có hại, gây nên một số bệnh cho 4/ Vai troø cuûa vi khuaån. cây, động vật và người.. a/ Vi khuẩn có lợi. - GV treo tranh: vai trò của vi khuẩn trong đất, yêu cầu HS quan sát, hoàn thành bài tập điền từ SGK. - HS quan sát tranh, hoàn thành bài tập: vi khuẩn, muối khoáng, - Phân huỷ chất hữu cơ thành chất chất hữu cơ. vô cơ, góp phần hình thành than đá, - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK và hỏi: vi khuẩn có lợi ích dầu lửa. gì? - Nhiều vi khuẩn ứng dụng trong - HS đọc thông tin, trả lời, rút ra kết luận. coâng nghieäp, noâng nghieäp vaø cheá - GV: có những vi khuẩn kí sinh trong cơ thể người và gây bệnh. Haõy keå teân moät vaøi beänh do vi khuaån gaây ra. - HS keå teân: beänh lao, dòch taû… - GV: các thức ănh như rau, quả, thịt cá… để lâu thì sẽ như thế naøo? - HS trả lời. - GV: vậy, vi khuẩn có những tác hại gì? Giaùo vieân: TRAÀN THÒ LAØI. Lop6.net. biến thực phẩm. b/ Vi khuaån coù haïi.. - Caùc vi khuaån kí sinh gaây beänh cho người, nhiều vi khuẩn hoại sinh làm hỏng thực phẩm gây ô nhiễm môi Naêm hoïc 2010 - 2011.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TRƯỜNG THCS BIÊN GIỚI. Sinh hoïc 6. - HS trả lời, rút ra kết luận. trường. Hoạt động 4: Sơ lược về vi rus. 5/ Sơ lược về vi rus - GV yêu cầu Hs nghiên cứu thông tin SGK và hỏi: hãy kể tên moät vaøi beänh do vi ruùt gaây ra? - HS nghiên cứu thông tin, trả lời. - Vi ruùt raát nhoû, chöa coù caáu taïo teá - GV: vi rus có cấu tạo và kích thước như thế nào? bào, kí sinh bắt buộc và thường gây - HS trả lời, rút ra kết luận beänh cho vaät chuû. - GV mở rộng: khi điều kiện bất lợi như khó khăn về thức ăn và nhiệt độ thì vi khuẩn kết thành bào xác. 4.4. Câu hỏi, bài tập củng cố: - GV: vi khuẩn có lợi ích và tác hại như thế nào? - HS: a/ Vi khuẩn có lợi. - Phân huỷ chất hữu cơ thành chất vô cơ, góp phần hình thành than đá, dầu lửa. - Nhiều vi khuẩn ứng dụng trong công nghiệp, nông nghiệp và chế biến thực phẩm. b/ Vi khuaån coù haïi. - Các vi khuẩn kí sinh gây bệnh cho người, nhiều vi khuẩn hoại sinh làm hỏng thực phẩm gây ô nhiễm môi trường 4.5. Hướng dẫn học sinh tự học: - Học thuộc bài và trả lời câu hỏi sgk: + Vi khuẩn có lợi ích và tác hại như thế nào? + Các vi khuẩn kí sinh gây bệnh cho người, nhiều vi khuẩn hoại sinh làm hỏng thực phẩm gây ô nhiễm môi trường ? - Xem bài 51, trả lời các câu hỏi sau: + Moác traéng vaø naám rôm coù caáu taïo nhö theá naøo? Chuùng sinh saûn baèng gì? + Naám coù ñaëc ñieåm gì gioáng vi khuaån? 5. Ruùt kinh nghieäm: - Phöông phaùp: .............................................................................................................................................. - Sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học:.............................................................................................................. - Noäi dung:...................................................................................................................................................... Giaùo vieân: TRAÀN THÒ LAØI. Lop6.net. Naêm hoïc 2010 - 2011.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> TRƯỜNG THCS BIÊN GIỚI. Sinh hoïc 6. Baøi 51 Tieát 62 . Tuần: 32. Baøi 51: NAÁM 1. Muïc tieâu: 1.1 / Kiến thức: - Nêu được cấu tạo, hình thức sinh sản, tác hại, công dụng của nấm. 1.2 / Kó naêng: - Kĩ năng tìm kiếm, xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh hình về khái niệm, đặc điểm cấu tạo, về vai trò của một số loại nấm. 1.3 / Thái độ: - Giáo dục ý thức bảo vệ thực vật. 2. Trọng tâm: - Cấu tạo của Mốc Trắng và nấm 3/ Chuaån bò: 3.1* Giaùo vieân: - Mẫu Nấm rơm. Phieáu hoïc taäp, baûng phuï. 3.2* Hoïc sinh: - Mang theo một số loại nấm (nếu có). 4 / Tieán trình: 4.1/ Ổn định tổ chức và kiểm diện: - Kieåm tra sæ soá HS: ......................... 4.2/ Kieåm tra miệng: - GV: vi khuaån taùc haïi nhö theá naøo? Đồ đạc hoặc quần áo để nơi ẩm thấp lâu ngày có hiện tượng gì? (10ñ) - HS: + / Vi khuaån coù haïi.(5ñ) .Các vi khuẩn kí sinh gây bệnh cho người, nhiều vi khuẩn hoại sinh làm hỏng thực phẩm gây ô nhiễm môi trường. + Xuất hiện những chấm đen 4.3/ Giảng bài mới: Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Mở bài : Những chấm đen trên quần áo – đồ đạc là do một số nấm mốc gây nên. Vậy nấm và mốc có cấu tạo và sinh sản, chức năng của chúng như thế nào đối với đời sống con người. Hoạt động 2: Quan sát hình dạng và cấu tạo mốc trắng. - GV nhắc lại thao tác xem kính hiển vi, hướng dẫn HS cách lấy mẫu mốc và yêu cầu quan sát về hình dạng, màu sắc, cấu tạo sợi mốc, hình dạng, vị trí túi bào tử… (nếu có mẫu). - HS quan sát mẫu, đối chiếu với hình vẽ… - GV mời đại diện từng nhóm nhận xét về hình dạng, cấu tạo sợi moác… - HS đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung roài ruùt ra keát luaän. - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, so sánh, đối chiếu kết quả… Giaùo vieân: TRAÀN THÒ LAØI. Lop6.net. Noäi dung baøi hoïc. A/ Moác traéng vaø naám rôm. I/ Moác traéng. 1/ Quan saùt hình daïng vaø caáu taïo moác traéng. - Hình dạng: dạng sợi, phân nhánh nhieàu. Khoâng maøu, khoâng dieäp luïc. - Cấu tạo: sợi mốc có chất tế bào, nhieàu nhaân, khoâng coù vaùch ngaên Naêm hoïc 2010 - 2011.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> TRƯỜNG THCS BIÊN GIỚI. Sinh hoïc 6. Hoạt động 3: Làm quen một vài loại mốc khác - GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK, quan sát hình 51.2 và hỏi: phân biệt các loại nấm này với nấm mốc trắng? - HS nghiên cứu thông tin, quan sát hình, trả lời câu hỏi, rút ra keát luaän Hoạt động 4: Quan sát hình dạng cấu tạo của nấm rơm. - GV yeâu caàu HS quan saùt maãu naám rôm, phaân bieät caùc phaàn cuûa naám (muõ naám, cuoáng naám, chaân naám). - HS quan saùt naám rôm, phaân bieät… - GV: Nhìn mặt dưới mũ nấm thấy có gì? - HS trả lời. - GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK, nêu cách sinh sản cuûa naám rôm? - GV: Trong những năm gần đây, nghề nuôi trồng nấm ăn đã tọa ra sản phẩm có giá trị được người tiêu dung ưa chuộng và cung cấp mặt hang xuất khẩu quan trọng ( Nấm hương, nấm rơm, nấm mộc nhĩ, nấm bào ngư…).. giữa các tế bào. 2/ Một vài loại mốc khác. - Moác töông - Moác xanh - Mốc rượu II/ Naám rôm. - Cấu tạo: gồm 2 phần là sợi nấm và mũ nấm. Sợi nấm gồm nhiều tế bào phân biệt nhau bởi vách ngăn, mỗi teá baøo coù 2 nhaân vaø khoâng coù dieäp luïc.. 4.4. Câu hỏi, bài tập củng cố: - GV: Moác traéng coù caáu taïo nhö theá naøo? - HS: Cấu tạo: sợi mốc có chất tế bào, nhiều nhân, không có vách ngăn giữa các tế bào. - GV: Naám rôm coù ñaëc ñieåm gì? - HS: gồm 2 phần là sợi nấm và mũ nấm. Sợi nấm gồm nhiều tế bào phân biệt nhau bởi vách ngaên, moãi teá baøo coù 2 nhaân vaø khoâng coù dieäp luïc. - Đọc phần “Em có biết” 4.5. Hướng dẫn học sinh tự học: - Học thuộc bài và trả lời câu hỏi sgk: + Moác traéng coù caáu taïo nhö theá naøo? + Naám rôm coù ñaëc ñieåm gì? - Xem bài 51 (tt), trả lời các câu hỏi sau: + Tại sao quần áo hay đồ đạc lâu ngày không phơi nắng hoặc để nơi ẩm thường bị nấm mốc? + Naám coù taàm quan troïng nhö theá naøo? 5. Ruùt kinh nghieäm: - Phöông phaùp: .............................................................................................................................................. - Sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học:.............................................................................................................. - Noäi dung:...................................................................................................................................................... Giaùo vieân: TRAÀN THÒ LAØI. Lop6.net. Naêm hoïc 2010 - 2011.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>