Giáo án môn Hình học 7 - Năm 2010 - 2011 - Tiết 12: Định lý

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn : 7 - 8 - 2003. Tieát 12. Ngaøy daïy :. §7. ÑÒNH LYÙ. A. MUÏC TIEÂU  Hoïc sinh bieát caáu truùc cuûa moät ñònh lyù ( giaû thieát vaø keát luaän).  Biết thế nào là chứng minh một định lý .  Bieát ñöa moät ñònh lyù veà daïng “ Neáu ….thì”  Làm quen với mệnh đề lôgíc : p  q . B. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC  GV: SGK + Thước kẻ, bảng phụ ( giấy trong , máy chiếu ).  HS : SGK + Thước kẻ, êke. C. QUÁ TRÌNH DẠY HỌC TRÊN LỚP Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1 : KIỂM TRA (7 ph). GV neâu caâu hoûi kieåm tra Moät HS leân baûng kieåm tra - Phát biểu tiên đề Ơclít , vẽ hình minh  Phát biểu tiên đề Ơclít (SGK) Veõ hình : hoïa . M ·. b a. - Phát biểu tính chất hai đường thẳng  Phát biểu tính chất hai đường thẳng song song , vẽ hình minh hoạ . Chỉ ra song song ( trang 93 SGK ) moät caëp goùc sole trong , moät caëp goùc Veõ hình : c đồng vị, một cặp góc trong cùng phía . A3 2 b 4 1 3 2 4 1B. GV nhaän xeùt cho ñieåm. HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn . Sau đó GV giới thiệu : Tiên đề Ơclít và tính chất hai đường thẳng song song đều là các khẳng định đúng . Nhưng tiên đề Ơclít được thừa nhận qua vẽ hình, qua kinh nghiệm thực tế . Còn tính chất hai đường thẳng song Trang 36 Lop7.net. a.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ngày soạn : 7 - 8 - 2003. Ngaøy daïy :. song được suy ra từ những khẳng định được gọi là đúng , đó là định lý. Vậy định lý là gì ? Gồm những phần nào ? Thế nào là chứng minh định lý ? Đó là baøi hoïc cuûa ngaøy hoâm nay . Hoạt động 2 : 1 ) ĐỊNH LÍ (18 ph) GV cho HS đọc phần đinh lí trang 99 1 / Định lý: SGK . HS đọc SGK. GV hoûi : Vaäy theá naøo laø moät ñònh lí ? HS : Định lí là một khẳng định được suy ra từ những khẳng định được coi là đúng , không phải đo trực tiếp hoặc vẽ GV : cho HS laøm ?1 Tr 99 SGK. hình hoặc nhận xét trực giác . HS phaùt bieåu laïi ba ñònh lí cuûa baøi . GV : Em nào có thể lấy thêm ví dụ về “ Từ vuông góc đến song song” các định lí mà ta đã được học . HS: Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau. * Một đường thẳng cắt hai đường sao cho coù moät caëp goùc sole trong baèng nhau thì hai đường thẳng đó song song với nhau. * Nếu một đường thẳng cắt hai đường thaúng song song thì hai goùc sole trong baèng nhau . GV : Nhắc lại định lí “ Hai góc đối đỉnh thì baèng nhau”. Yeâu caàu HS leân baûng veõ HS veõ hình hình cuûa ñònh lí , kí hieäu treân hình veõ Ô1 ; Ô2 .. 1. O. 2. GV : Theo em trong định lí trên điều đã HS : Cho biết Ô1 và Ô2 là hai góc đối đỉnh cho là gì ? Đó là gỉa thiết . * Điều phải suy luận là gì ? Đó là kết Phải suy ra : Ô1 = Ô2 . luaän . GV: Giới thiệu : Vậy trong một định lí . Ñieàu cho ta bieát laø giaû thieát cuûa ñònh lí vaø ñieàu suy ra laø laø keát luaän cuûa ñònh lí .. Trang 37 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ngày soạn : 7 - 8 - 2003. Ngaøy daïy :. GV : Moãi ñònh lí goàm maáy phaàn , laø HS : Moãi ñònh lyù goàm hai phaàn : những phần nào ? a) Giả thiết : Là những điều cho biết trứơc. b) Kết luận : Những điều cần suy ra. GV : Giaû thieát vieát taét laø GT. Keát luaän vieát taét laø KL . GV: Mỗi định lí có thể phát biểu dưới daïng : “ Nếu …… thì ….” Phần nằm giữa từ nếu và từ thì là giả thiết . Sau từ thì là kết luận . GV: Em hãy phát biểu lại tính chất hai HS : Nếu hai góc là đối đỉnh thì hai góc góc đối đỉnh dưới dạng “ Nếu …thì …” đó bằng nhau . GV: Dựa vào hình vẽ trên bảng em hãy HS : vieát giaû thieát , keát luaän baèng kí hieäu. GT Ô1 và Ô2 đối đỉnh. GV : Cho HS laøm ?2 ( trang 100 SGK ) GV : Gọi 1 HS đứng tại chổ trả lời câu a.. GV: Goïi HS2 leân baûng laøm caâu b.. KL. Ô1 = Ô2 .. HS1: a) 1) Giả thiết : Hai đường thẳng phân biệt cùng song song với đường thứ ba. 2) Kết luận : Chúng song song với nhau. HS2 :. a. GT. a // c , b // c. b. KL. a // b. c. -. Cho HS laøm baøi taäp 49 trang 101 SGK ( Đưa đề bài lên màn hình ).. . GT : Nếu một đường thẳng cắt hai đường thẳng sao cho có một cặp góc sole trong baèng nhau. KL: Hai đường thẳng đó song song..  b)  GT: Nếu một đường thẳng cắt hai đường thẳng song song .  KL: Hai goùc sole trong baèng nhau. Hoạt động 3 : 2) CHỨNG MINH ĐỊNH LÍ ( 12 ph).. Trang 38 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ngày soạn : 7 - 8 - 2003. Ngaøy daïy :. GV trở lại hình vẽ : Hai góc đối đỉnh thì 2 / Chứng minh định lý: baèng nhau. 3 1  O 2. HS : Hỏi : Để có kết luận Ô1 = Ô2 ở định lí Ta có : Oˆ 1  Oˆ 3  180 0 ( vì kề bù) này , ta đã suy luận như thế nào? Oˆ 2  Oˆ 3  180 0 ( vì keà buø)  Oˆ  Oˆ  Oˆ  Oˆ  180 0 . 1. 3. 2. 3.  Oˆ 1  Oˆ 2. Quá trình suy luận trên đi từ giả thiết đến kết luận gọi là chứng minh ñònh lí . - GV đưa vài ví dụ . Chứng minh định lí : Góc tạo bởi hai tia phân giác của hai góc keà buø laø moät goùc vuoâng leân maøn hình. GV hoûi : Tia phaân giaùc cuûa moät goùc laø gì? . Vì vaäy khi Om laø tia phaân giaùc cuûa xOˆ z ta coù : 1 xOˆ m  mOˆ z  xOˆ z 2 On laø phaân giaùc cuûa xOˆ y ta coù : 1 zOˆ n  nOˆ y  zOˆ y 2 GV : Taïi sao mOˆ z  zOˆ n  mOˆ n . Taïi sao. . . 1 ˆ 1 xOz  zOˆ y  .180 0 2 2. HS đọc định lí ( 2 cách – SGK). HS quan saùt hình veõ, giaû thieát , keát luaän cuûa ñònh lí . HS : Tia phaân giaùc cuûa moät goùc laø tia nằm giữa hai cạnh của góc và tạo với hai cạnh đó hai góc kề bằng nhau.. HS : Vì có tia Oz nằm giữa hai tia Om, On. HS: Vì xOˆ z vaø zOˆ y laø hai goùc keà buø , neân tổng của hai góc góc đó bằng 1800.. HS: Muốn chứng minh một định lí ta cần : GV : Chúng ta vừa chứng minh một định - Vẽ hình minh hoạ định lí .. Trang 39 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ngày soạn : 7 - 8 - 2003. Ngaøy daïy :. lí .Thông qua định lí này , em hảy cho - Dựa theo hình vẽ viết giả thiết , kết biết muốn chứng minh một định lí ta cần luận bằng kí hiệu. laøm theá naøo ? - Từ các giả thiết đưa ra các khẳng định và nêu kèm theo các căn cứ của nó cho đến khi kết luận . HS : Chứng minh định lí là dùng lập GV : Vậy chứng minh định lí là gì ? luận để từ giả thuyết suy ra kết luận . Hoạt động 4 : CŨNG CỐ (6 ph) Định lí là gì ? Định lí gồm những phần HS trả lời câu hỏi . naøo ? GT laø gì ? KLlaø gì ? - Tìm trong các mệnh đề sau , mệnh đề HS trả lời . naøo laø ñònh lí ? Haõy chæ ra GT , KL cuûa ñònh lí . a) Nếu một đường thẳng cắt hai đường a) Là một định lý thẳng song song thì hai góc trong cùng  GT: Nếu một đường thẳng cắt hai đường thẳng song song . phía buø nhau.  KL: Hai goùc trong cuøng phía buø nhau. b) Hai đường thẳng song song là hai b) Không phải là định lí mà là định nghĩa. đường thẳng không có điểm chung . c) Trong ba ñieåm thaúng haøng , coù moät vaø c) Khoâng phaûi laø ñònh lí maø laø tính chaát chỉ một điểm nằm giữa hai điểm còn lại thừa nhận được coi là đúng . . d) Khoâng phaûi laø ñònh lí vì noù khoâng phaûi d) Hai góc bằng nhau thì đối đỉnh . GV: Có thể giới thiệu mệnh đề c là một là một khẳng định đúng . tiên đề . Hoạt động 5 : HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ ( 2 ph) Học thuộc định lí là gì, phân biệt giả thiết, kết luận của định lí, nắm vững các bước chứng minh một định lí . Baøi taäp veà nhaø soá 50, 51, 52 trang 101, 102 SGK. Baøi soá 41, 42 trang 81 SBT.. Trang 40 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>