Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 41: Bài ca nhà tranh bị gió thu phá (Tiếp)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tiết: 41 Tên bài dạy: Bµi ca nhµ tranh bÞ giã thu ph¸ I.MỤC TIÊU BÀI DẠY. a. Kiến thức: - Cảm nhận được lòng nhân đạo, vị tha của Đỗ Phủ, thấy được vị trí và ý nghĩa của những yếu tố tự sự, miêu tả trong văn biểu cảm, bước đầu cảm nhận bút pháp hiện thực, giọng trầm uất của nhà thơ trứ danh này b. Kĩ năng: - Rèn luyện kỹ năng đọc, tìm hiểu phân tích bản dịch thơ trữ tình tự sự c. Thái độ: Tình yêu thương con người. II. CHUẨN BỊ. a. Của giáo viên: So¹n GA, ¶nh ch©n dung §ç Phñ, b×nh gi¶ng ng÷ v¨n 7 b. Của học sinh: So¹n bµi III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP. a. Ổn định tổ chức 1 phút. b. Kiểm tra bài cũ: Thời gian 5 Hồi hương ngẫu thư. Nội dung kiểm tra. Hình thức kiểm tra miệng. Đối tượng kiểm tra khá. c. Giảng bài mới,củng cố kiến thức, rèn kĩ năng. Thời gian 15. Hoạt động của giáo viên * Giới thiệu bài. Hoạt động 1 : Hướng dẫn tìm hiểu t¸c gi¶, thÓ th¬ - Dùa vµo chó thÝch *, em h·y giíi thiệu đôi nét về tác giả Đỗ Phủ và t¸c phÈm? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ thÓ th¬? - Theo em, bµi th¬ gåm mÊy phÇn? ND cña mçi phÇn lµ g×? ( Thö gi¶i thÝch v× sao cã phÇn dµi, phÇn ng¾n?) * Hiện tượng hiếm thấy trong thơ cổ. Hoạt động của học sinh. - Chó thÝch * (SGK, 132) - Mçi ®o¹n 5 c©u  sè lÎ - §o¹n cuèi : > 7 ch÷/ 1c©u : diễn đạt ước mơ cao cả, nên câu th¬ cÇn më réng. Lop7.net. Nội dung ghi bảng I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶ (721 – 770) - Cã mét (t) ng¾n lµm quan nh­ng gÇn như suốt đời sống trong cảnh đau khổ, bÖnh tËt. 2. ThÓ th¬ : thÓ cæ 3. Bè côc : 4 phÇn - PhÇn 1 : 5 c©u th¬ ®Çu : T¶ c¶nh giã thu thæi bay m¸i nhµ tranh. - PhÇn 2 : 5 c©u th¬ tiÕp theo : KÓ viÖc trẻ con cướp tranh và sự bất lực của nhà.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 25. Hoạt động 2 : Hướng dẫn tìm hiểu ND cña bµi th¬ - ë phÇn 1, nhµ th¬ kÓ hay t¶? Em h×nh dung c¶nh c¨n nhµ cña §P sau trËn giã m¹nh ntn? - §· khæ v× nhµ tèc m¸i, nhµ th¬ cßn khæ thªm v× lý do g× n÷a? - Cảm xúc của em khi đọc 2 câu thơ : “ M«i kh« miÖng ch¸y gµo… Quay vÒ, chèng gËy…! ” - ë ®o¹n th¬ nµy, t¸c gi¶ kÕt hîp c¸c phương thức biểu đạt nào? Em hãy ph©n tÝch nçi khæ c¶u nhµ th¬ ë ®o¹n 3 nµy. - Ước mơ của ĐP là gì? Có người cho rằng ước mơ đó thật viển vông. Em có tán thành ý kiến đó không? Em hiÓu g× vÒ nhµ th¬ qua ­íc m¬ đó? Hoạt động 3 : Hướng dẫn tổng kết * Gọi HS đọc ghi nhớ (SGK, 134) * Đọc diễn cảm bài thơ, đọc đoạn v¨n vÒ §ç Phñ.. C¶nh giã thu thæi m¹nh cuèn bay c¶ ba líp m¸i nhµ tranh. trẻ con cướp tranh, xen lẫn nỗi giận dữ, đắng cay, bất lực.. - KÓ chuyÖn - TÊm lßng cña bËc th¸nh nh©n. IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: So¹n hai bµi th¬ tiÕp theo V. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG:. Lop7.net. th¬. - PhÇn 3 : 8 c©u th¬ tiÕp theo : T¶ nçi khổ của gia đình ĐP trong đêm mưa. - PhÇn 4 : 5 c©u cßn l¹i : ­íc m¬ cña nhµ th¬ II. Ph©n tÝch 1. Khæ th¬ ®Çu - Miªu t¶ kÕt hîp tù sù : C¶nh giã thu thæi m¹nh cuèn bay c¶ ba líp m¸i nhµ tranh.  Sù bÊt ngê, tiÕc nuèi cña t¸c gi¶ 2. Khæ th¬ 2 - Kể chuyện trẻ con cướp tranh, xen lẫn nỗi giận dữ, đắng cay, bất lực. 3. Khæ th¬ 3 - T¶, kÓ vµ biÓu c¶m + Nçi khæ vÒ vËt chÊt + Trằn trọc suốt đêm trong mệt mỏi, đói, lo lắng, buồn rầu, thương con, thương mình. + Cay đắng, ấm ức và bất lực 4. Khæ th¬ 4 - ¦íc m¬ cã mét ng«i nhµ chung v÷ng ch·i cho mu«n ngh×n d©n ®en, kh«ng hÒ nghĩ cho bản thân, cho gia đình.  Lòng nhân ái, vị tha, xả thân vì người kh¸c..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tiết: 42. KiÓm tra v¨n. Tên bài dạy:. I.MỤC TIÊU BÀI DẠY. a. Kiến thức: - Học sinh thuộc lòng các văn bản trữ tình dân gian và trung đại từ bài 4 đến bài 10 - Nắm được nội dung cơ bản về tư tưởng và nghệ thuật trong các văn bản đó b. Kĩ năng: Vận dụng kiến thức c. Thái độ: nghiêm túc II. CHUẨN BỊ. a. Của giỏo viờn: Đề bài, đáp án. b. Của học sinh: Giấy kt III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP. a. Ổn định tổ chức 1 phút. b. Kiểm tra bài cũ: Thời gian. Nội dung kiểm tra. Hình thức kiểm tra. Không kt. Đối tượng kiểm tra. miệng. c. Giảng bài mới,củng cố kiến thức, rèn kĩ năng. Thời gian. Hoạt động của giáo viên * Giới thiệu bài. *Hoạt động 1. Đề bài trong sổ lưu đề. Hoạt động của học sinh Làm bài. *Hoạt động 2. Theo dõi, thu bài. IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: V. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUN Tiết: 43. Lop7.net. Nội dung ghi bảng.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Tên bài dạy:. Từ đồng âm. I.MỤC TIÊU BÀI DẠY. a. Kiến thức: - Hiểu được thế nào là từ đồng âm. b. Kĩ năng: - Biết cách xác định nghĩa của từ đồng âm. c. Thỏi độ: - Có thái độ cẩn trọng, tránh gây nhầm lẫn hoặc khó hiểu do hiện tượng đồng âm. II. CHUẨN BỊ. a. Của giáo viên: So¹n GA, cuèn “ Tõ vùng ng÷ nghÜa ” b. Của học sinh: So¹n bµi III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP. a. Ổn định tổ chức 1 phút. b. Kiểm tra bài cũ: Thời gian 5 Từ trái nghĩa. Nội dung kiểm tra. Hình thức kiểm tra miệng. Đối tượng kiểm tra kh. c. Giảng bài mới,củng cố kiến thức, rèn kĩ năng. Thời gian 15. 25. Hoạt động của giáo viên * Giới thiệu bài. Hoạt động 1 : Hướng dẫn HS tìm hiểu khái niệm từ đồng âm - Gi¶i thÝch nghÜa cña hai tõ “ lång ” trªn cã liªn quan g× víi nhau kh«ng? - Tõ vÝ dô trªn, em h·y rót ra kh¸i niệm thế bnào là từ đồng âm? Hoạt động 2 : Hướng dẫn HS cách sử dụng từ đồng âm - Dùa vµo ®©u mµ em ph©n biÖt ®­îc nghÜa cña hai tõ “ lång ” trong c¸c c©u v¨n trªn?. Hoạt động của học sinh. “ lång” : nh¶y dùng lªn “ lång ” : vËt b»ng tre, s¾t dïng để nhèt chim ,vÞt, gµ,… “ kho ” chỉ hoạt động -Đưa cá về để nhập kho (2) “ kho ” chỉ chỗ chứa đựng - Ng÷ c¶nh  tõ lo¹i. Lop7.net. Nội dung ghi bảng I. Kh¸i niÖm 1. VD (SGK, 135) a. “ lång” : nh¶y dùng lªn b. “ lồng ” : vật bằng tre, sắt dùng để nhèt chim ,vÞt, gµ,…  Hai từ đồng âm 2. Ghi nhí 1 (SGK, 135). II. Sử đụng từ đồng âm 1.VD (SGK, 135).

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - C©u “ §em c¸ vÒ kho ” nÕu t¸ch khái ng÷ c¶nh th× tõ “ kho ” cã mÊy nghÜa? Em h·y thªm vµo c©u nµy một vàu từ để câu kể trở thành đơn nghÜa. - Cơ sở để hiểu đúng nghĩa của từ đồng âm là gì? Hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tËp BT1 (SGK, 136) BT2 (SGK, 136) BT3 (SGK, 136) §Æt c©u : - Gọi HS đặt câu  chấm điểm BT4 (SGK, 136). - §­a c¸ vÒ mµ kho (1)  “ kho ” chỉ hoạt động -Đưa cá về để nhập kho (2)  “ kho ” chỉ chỗ chứa đựng 2. Ghi nhí 2 (SGK, 136) - Cao : cao thÊp, cao d¸n - Ba : Ba con mÌo, ba cña con - Tranh : bøc tranh, tranh giµnh - Sang : giµu sang, sang ch¬i * Ph©n biÖt tõ nhiÒu nghÜa/ tõ đồng âm - Hiện tượng đồng âm : cái vạc vµ con v¹c. III. LuyÖn tËp BT1 (SGK, 136) BT2 (SGK, 136) BT3 (SGK, 136) BT4 (SGK, 136). IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: - BTVN : BT3 (SGK, 136)- ¤n tËp phÇn tiÕng ViÖt  kiÓm tra 1 tiÕt V. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG:. Tiết: 44 Tên bài dạy:. C¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong v¨n biÓu c¶m Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> I.MỤC TIÊU BÀI DẠY. a. Kiến thức: - Hiểu được vai trò của các yếu tố tự sự, miêu tả trong văn biểu cảm và có ý thức vận dụng đúng. b. Kĩ năng: - Luyện tập vận dụng hai yếu tố đó. c. Thái độ: II. CHUẨN BỊ. a. Của giáo viên: So¹n GA, cuèn “ N©ng cao NV 7 ” b. Của học sinh: So¹n bµi III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP. a. Ổn định tổ chức 1 phút. b. Kiểm tra bài cũ: Thời Nội dung kiểm tra gian 5 Cách lập ý bài văn biểu cảm. Hình thức kiểm tra miệng. Đối tượng kiểm tra kh. c. Giảng bài mới,củng cố kiến thức, rèn kĩ năng. Thời gian 15. 10. Hoạt động của giáo viên * Giới thiệu bài. Hoạt động 1 : Xác định phương thức biểu đạt trong bài thơ “ Bài ca nhµ tranh bÞ giã thu ph¸ ” - H·y chØ ra yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong bµi th¬ trªn vµ nªu ý nghÜa cña chúng đối với bài thơ? Hoạt động 2 : Hướng dẫn HS tìm hiÓu VB cña Duy Kh¸n ( trÝch “Tuæi th¬ im lÆng” ) * Gọi HS đọc - Em h·y chØ ra c¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ trong ®o¹n v¨n vµ c¶m nghÜ cña t¸c gi¶? - NÕu kh«ng cã yÕu tè tù sù vµ miªu. Hoạt động của học sinh. Nội dung ghi bảng. I. Tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n biÓu c¶m - PhÇn 1 : Miªu t¶ + tù sù 1. VB “ Bµi ca nhµ tranh bÞ giã thu ph¸ ” - PhÇn 2 : Tù sù + biÓu c¶m cña §ç Phñ - PhÇn 3 : Tù sù + miªu t¶ + - PhÇn 1 : Miªu t¶ + tù sù biÓu c¶m - PhÇn 2 : Tù sù + biÓu c¶m - PhÇn 4 : BiÓu c¶m trùc tiÕp - PhÇn 3 : Tù sù + miªu t¶ + biÓu c¶m - PhÇn 4 : BiÓu c¶m trùc tiÕp 2. §o¹n v¨n trÝch “ Tuæi th¬ im lÆng ” a. YÕu tè miªu t¶ : cña Duy Kh¸n - Nh÷ng ngãn ch©n… a. YÕu tè miªu t¶ : - Gan bµn ch©n… - Nh÷ng ngãn ch©n… - Mu bµn ch©n… - Gan bµn ch©n… b. YÕu tè tù sù : - Đêm nào bố cũng ngâm nước - Mu bàn chân… b. YÕu tè tù sù : nãng hoµ muèi… Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> tả thì yếu tố biểu cảm có thể bộc lộ - Bố đi chân đất… ®­îc hay kh«ng? c. C¶m nghÜ cña t¸c gi¶ - §o¹n v¨n trªn miªu t¶, tù sù trong - Bè ¬i!… niềm hồi tưởng. Hãy cho biết tình cảm đã chi phối tự sự và miêu tả ntn? Hoạt động 3 : Hướng dẫn HS 15 luyÖn tËp BT1 (SGK, 138) - Yªu cÇu HS kÓ l¹i b»ng v¨n xu«i biÓu c¶m + Giã lÆng, m©y ®en kÞt bÇu trêi - KÓ l¹i ­íc m¬ cña t¸c gi¶ IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: - BTVN : BT2 (SGK, 139) - Tự sự : Chuyện đổi tóc rối lấy kẹo - Miêu tả : cảnh chải tóc của người mẹ ngày xưa, hình ảnh người mẹ - BiÓu c¶m : Lßng nhí mÑ kh«n xiÕt V. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG:. Lop7.net. - Đêm nào bố cũng ngâm nước nóng hoµ muèi… - Bố đi chân đất… c. C¶m nghÜ cña t¸c gi¶ - Bè ¬i!…  YÕu tè tù sù + miªu t¶ lµm nÒn t¶ng cho c¶m xóc ®­îc béc lé II. LuyÖn tËp.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>