Gián án nv7 tuần 17 - 2010

Tuần : 17 Ngày soạn: 01/12/2010
Tiết PPCT: 65 Ngày dạy: 06 /12/2010
HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
SÀI GÒN TÔI YÊU
Minh Hương
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Thấy vẻ đẹp của cảnh sắc, thiên nhiên, con người và tình cảm đậm đà, sâu sắc của tác giả với Sài Gòn.
- Nắm được nghệ thuật biểu hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả.
B.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG, THÁI ĐỘ:
1. Kiến thức:
- Những nét đẹp riêng của thành phố Sài Gòn: thiên nhiên, khí hậu, cảnh quan và phong cách con
người.
- Nghệ thuật biểu cảm nồng nhiệt, chân thành của tác giả.
2. Kỹ năng:
- Đọc – hiểu văn bản tùy bút có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm.
- Biểu hiện tình cảm, cảm xúc về một sự việc qua những hiểu biết cụ thể.
3. Thái độ:
- Giáo dục lòng yêu quê hương đất nước, yêu thủ đô yêu dấu của đất nước.
C.PHƯƠNG PHÁP:
- Phát vấn, phân tích, bình giảng , đọc diễn cảm.
D.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:.
1.Ổn định lớp: Kiểm diện HS 7A1 …………………………………
2. Kiểm tra bài cũ: GV kiểm tra sự chuẩn bị bài ở nhà của HS
- Cảm nghĩ của em về văn bản “Mùa xuân của tôi”
3.Bài mới: Nói đến thành phố Sài Gòn là nói đến thành phố Hồ Chí Minh – thành phố mang tên Bác.
Là một trong nhữnh thành phố lớn của cả nước. Nơi đây có bến Nhà Rồng mà Bác của chúng ta đã ra đi
tìm đường cứu nước. Và nơi đây đã trở thành di tích lịch sử. Có nhiều nhà văn nhà thơ đã viết về thành
phố này với một tình cảm rất sâu nặng. Hôm nay chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu một trong những bài tùy bút
về thành phố này.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI DẠY
GIỚI THIỆU CHUNG

Cho hs đọc chú thích sgk, đưa bản đồ Việt Nam chỉ trên bản
đồ vị trí thành phố Sài Gòn, cũng có thể cho hs xem một số
tranh ảnh về cảnh và người ở Sài gòn
GV: Em thấy văn bản đề cập tới địa danh Sài Gòn ,theo em
nơi đây còn mang tên nào khác ?
- Thành phố Hồ Chí Minh .Tên gọi này được xuất hiện từ sau
tháng 4-1975 . Hiện nay là một thành phố lớn và có số dân
đông nhất trong các tỉnh và thành phố ở nước ta, là trung tâm
kinh tế lớn nhất của Việt Nam .
GV: Qua tìm hiểu bài ở nhà em thấy văn bản này thuộc thể
loại nào ? Được viết theo phương thức biểu đạt nào?
GV Chú thích thêm: Tính từ thời điểm thành lập phủ Gia Định
(1697) - thời chúa Nguyễn Phúc Chu, và Sài Gòn trở thành thủ
phủ chính của xứ Nam Kì đến 1997 là 300 năm Chủ đề mà
I. GIỚI THIỆU CHUNG
1. Tác giả: Minh Hương
2. Tác phẩm.
- Viết theo phương thức biểu đạt
biểu cảm.
- Văn bản Sài Gòn tôi yêu là bài
tùy bút trích trong tập tùy bút –
bút ký “Nhớ Sài Gòn” viết vào
cuối tháng 12- 2000. Bài viết đã
bộc lộ tình cảm cảm xúc của tác
giả về thành phố Sài Gòn (kỷ niệm
Sài Gòn 300 tuổi).
- Thể loại :Tuỳ bút
* Nội dung :Văn bản thể hiện
những ấn tượng nhiều m,ặt và tình
văn bản lựa chọn trong văn bản là gì ?

HS: ghi bảng.
ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Gv: Nêu yêu cầu đọc. Đây là bài tùy bút ghi lại những tình
cảm cảm xúc của tác giả về Sài Gòn khi đọc các em chú ý đọc
thật diễn cảm để thể hiện cảm xúc chân thành và sâu sắc của
tác giả.
Gv đọc mẫu: gọi học sinh đọc tiếp.
Tìm hiểu nghĩa của một số từ khó :
GV: Trong văn bản, tác giả cảm nhận về Sài Gòn tên những
phương diện nào ?
Tác giả đã cảm nhận về Sài Gòn ở nhiều phương diện như
thiên nhiên, thời tiết, cuộc sống sinh hoạt và phong cách người
Sài Gòn.
GV: Vậy bài viết này có thể chia làm mấy đoạn ? Nêu nội
dung từng đoạn ?
Gv: Sau đây ta sẽ đi tìm hiểu văn bản theo bố cục này.
GV: Hãy đọc diễn cảm lại đoạn 1? Nêu nội dung của đoạn
văn
Mở đầu văn bản tác giả giới thiêu như thế nào về thành phố
Sài Gòn - Vẫn trẻ, ba trăm năm còn xuân chán ; cứ trẻ hoài
như một cây tơ đương độ nõn nà
GV: Ngay phần mở đầu tác giả đã ngợi ca Sài Gòn bằng cách
nào?
HS: So sánh đối chiếu một cách khéo léo. Đối chiếu so sánh
lịch sử của Sài Gòn với lịch sử đất nước.
GV: Cảm nhận chung của tác giả đối với Sài Gòn?
HS: Tác giả đã nhận xét: Sài Gòn vẫn trẻ, cái đô thị này vẫn
còn xuân chán….Sài Gòn vẫn trẻ hoài.
GV: Tác giả nhắc lại nhiều lần từ “tôi yêu” nhằm nhấn mạnh
điều gì? Qua đây em hiểu gì về tình cảm, thái độ của tác giả

với thành phố Gòn ?
Gv: Và chúng ta thấy tình yêu Sài Gòn của tác giả còn bộc lộ
rõ hơn ở đoạn hai. Tình cảm ấy thể hiện rất phong phú và
nồng nàn. Mở đầu đoạn 2 tác giả đã viết “ Tôi yêu Sài Gòn tha
thiết như người đàn ông….”.
GV: Khi nhắc đến khí hậu thời tiết tác giả đã sử dụng những
từ ngữ hình ảnh nào ?
Gv: Đây là kiểu thời tiết đặc trưng của kiểu khí hậu thời tết
Nam Bộ nói chung và Sài Gòn nói riêng. Đây là kiểu thời tiết
ít nơi trên đất nước ta có được.
GV: Tác giả nhắc đến những đặc điểm thiên nhiên Sài Gòn
cảm yêu mến tha thiết nồng nàn
của tác giả về th ành phố Sài Gòn
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
1. Đọc và tìm hiểu chú thích
- Tông chi, bản địa, hồ hà, chơn
thành, thị thiêng, guốc vông trơn,
xá, sắc ô ...
2. Tìm hiểu văn bản :
a. Bố cục: 3 đoạn
+ Đoạn một: “từ đầu…..ngọc ngà
này” : ấn tượng chung ,bao quát
về Sài Gòn
+ Đoạn hai: Tiếp đến hơn 5 triệu:
cảm nhận vê thiên nhiên con
người Sài Gòn.
+ Đoạn 3: Còn lại. Khẳng định
tình yêu của tác giả về vùng đất
Sài Gòn.
b. Phân tích :

b1. Cảm nhận chung về Sài
Gòn
* Sài Gòn là 1 thành phố trẻ có
sức sống mãnh liệt.
- Tác giả yêu và tự hào về thành
phố của mình đang sống.
b2. Cảm nhận về thiên nhiên và
con người Sài Gòn.
a) Thiên nhiên Sài Gòn.
- Sài Gòn là một thành phố rất sôi
động có những nét đẹp độc đáo về
thời tiết:
+ Thời tiết trái trứng, trở trời,
đang ui ui buồn bỗng trong vắt lại
như thủy tinh
- Môi trường sống tự nhiên của
Sài Gòn đang bị hủy diệt dần.
với một thái độ như thế nào?Từ ngữ nào đã thể hiện rõ điều
này?
GV: Em cảm nhận như thế nào về vùng đất Sài Gòn dưới sự
miêu tả và cảm nhận của Minh Hương?
Gv: Tình cảm của tác giả đối với Sài Gòn trong mảnh đất này
là tình cảm yêu mên tha thiết, tác giả yêu Sài Gòn như máu
thịt của mình. Chính vì tình cảm gắn bó này mà tác giả đã cảm
nhận được những nét đẹp riêng của thiên nhiên, khí hậu Sài
Gòn.Tất cả những thứ này đều trở lên gần gũi với tác giả. Vì
vậy tác giả đã đưa một quy luật về quy luật tâm lý con người.
Yêu nhau yêu cả đường đi. Ghét nhau ghét cả tông ti họ
hàng”. Và do vậy ,bằng tình cảm chân thành, có ít nhiều thiên
lệch , nhà văn đã thể hiện một cách tha tha thiết tình cảm yêu

mến, tự hào về mảnh đất, nhịp sống của Sài Gòn
Gv: yêu cầu học sinh chú ý vào đoạn “Miền Nam là đất
lành….mình đang sống”.
Gv: Bên cạnh những nét đặc sắc về thiên nhiên môi trường Sài
Gòn thì con người Sài Gòn dưới ngòi bút của mình hiện lên
như thế nào?
Gv: yêu cầu học sinh đọc thầm từ chỗ “ở trên đất này ….
hàng triệu người khác”.
GV: ở đoạn này tác giả đã cảm nhận về con người, về đặc
điểm cư dân Sài Gòn?
Gv: Tác giả đã tưởng như Sài Gòn là quê hương của tất cả mọi
người. Nếu như ai đã và đang sống ở Sài Gòn thì đều cảm
nhận được một điều Sài Gòn là quê hương của mình, là nơi
sinh ra và nuôi dưỡng mình lớn lên. Sài Gòn sẵn sàng đón tất
cả mọi người nếu như những người đó có tình yêu đối với Sài
Gòn.
GV: Phong cách chung của con người Sài Gòn được tác giả
cảm nhận như thế nào?
Gv: Đó là phong cách của những con người vốn là con cháu
của những người đi mở đất sống ở rừng sâu U Minh, rừng
đước, rừng chàm, kênh rạch chi chít và nắng gió hoặc của
những con người từ bao phương xa lạ vì mưu sinh mà phiêu
dạt, bá trụ lại vùng đất địa linh mến khách này.
* Và sau lời giới thiệu về phong cách người Sài Gòn tác giả đã
miêu tả với chúng ta phong cách tự nhiên của các cô gái Sài
Gòn.
GV: Vậy phong cách của các cô gái Sài Gòn được tác giả
miêu tả như thế nào?
- Dáng đi khỏe khoắn, mạnh dạn, yểu điệu thướt tha.
- Phong cách e thẹn, ngượng nghịu như vầng trăng mới ló.

- Nụ cười tươi tắn thơ ngây.
GV: Qua đây em rút ra nhận xét gì về phong cách người Sài
Gòn?
GV: Viết về hình ảnh những con người Sài Gòn em thấy thái
độ của nhà văn như thế nào ?
Tác giả phê phán lên án những kẻ
vô trách nhiệm với môi trường.
b) Đặc điểm cư dân và phong
cách con người Sài Gòn.
- Người Sài Gòn cởi mở, mến
khách, dễ hoà hợp với mọi người
- Người Sài Gòn tự nhiên, cởi mở,
bộc trực, chân thành, trọng đạo
nghĩa, giàu lòng yêu nước, bất
khuất dám xả thân vì chính nghĩa.
b3. Tác giả khẳng định lại cảm
xúc của mình
- Tình yêu Sài Gòn của tác giả là
một tình yêu say đắm thiết tha,
cháy bỏng.
- Khẳng định một tình cảm yêu
mến bền chặt, đằm thắm không
thể nào tả xiết được đối với thành
phố Sài Gòn
3. Tổng kết:
* Nghệ thuật:
- Tạo bố cục văn bản theo mạch
cảm xúc về thành phố Sài Gòn.
- Sử dụng ngôn ngữ đậm đà màu
sắc Nam Bộ.

- Lối viết nhiệt tình, có chỗ hóm
hỉnh, trẻ trung.
* Ý nghĩa văn bản:
- Văn bản là lời bày tỏ tình yêu tha
* Gọi hs đọc đoạn kết
GV Để khảng định lại tình cảm của mình ,cách diễn dạt của
tác giả có gì đặc sắc ? Cùng với lời khảng định ,tác giả còn
nhắn gửi bạn đọc điều gì ? -Hãy yêu Sài Gòn da diết như tôi
GV: Qua đoạn văn ,em cảm nhận được gì về tình cảm của
nhà văn đối với Sài Gòn ?
GV: Qua bài viết này tác giả muốn gửi gắm điều gì?
GV: Qua văn bản ,em cảm nhận được gì về tình cảm của tác
giả đối với Sài Gòn. Muốn nhắn gửi tới bạn đọc chúng ta điều
gì ?
HS rút ra nghệ thuật và ý nghĩa văn bản?
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
GV gợi ý: Hs viết đoạn văn ngắn về những nét độc đáo riêng
biệt ở Đạ Long như: mưa nắng bất thường, thời tiết như một
thiếu nữ đỏng đảnh, khó tính, có lúc hiền hòa, êm diệu, có lúc
nắng lắm và mưa cũng nhiều…
thiết, bền chặt của tác giả đối với
thành phố Sài Gòn.
III.HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:
- Học và nắm vững nội dung văn
bản.
- Tự tìm hiểu thêm về các đặc
điểm thiên nhiên, cuộc sống: kiến
trúc, phong cách con người cảu 3
thành phố tiêu biểu cho 3 miền:
Sài Gòn, Huế, Hà Nội .

- Viết bài văn nghị luận ngắn nêu
rõ những nét riêng biệt độc đáo ở
quê hương em hoặc ở địa phương
mà em từng gắn bó.
E. RÚT KINH NGHIỆM:
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
*************************************
Tuần : 17 Ngày soạn: 01/12/2010
Tiết PPCT: 66 - 67 Ngày dạy: 09 /12/2010
ÔN TẬP TÁC PHẨM TRỮ TÌNH
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Hệ thống hóa kiến thức những tác phẩm trữ tình dân gian, trung đại, hiện đại ở học kì 1, từ đó hiểu rõ
hơn sâu hơn giá trị nội dung, nghệ thuật của chúng.
B.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG, THÁI ĐỘ:
1. Kiến thức:
- Khái niệm về tác phẩm trữ tình và thơ trữ tình.
- Một số đặc điểm chủ yếu của thơ trữ tình.
- Một số thể thơ đã học.
- Giá trị nội dung và nghệ thuật của một số tác phẩm trữ tình đã học.
2. Kỹ năng:
- Rèn kĩ năng ghi nhớ, hệ thống hóa, tổng hợp, phân tích chứng minh.
- Cảm nhận, phân tích tác phẩm trữ tình.
3. Thái độ:
- Có cái nhìn đúng đắn, hình thành thái độ yêu mến, cảm phục đối với những tác phẩm trữ tình.
C.PHƯƠNG PHÁP:
- Phát vấn, phân tích, bình giảng, lập bảng thống kê.
D.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:.
1.Ổn định lớp: Kiểm diện HS 7A1 …………………………………

2. Kiểm tra bài cũ: GV kiểm tra sự chuẩn bị bài ở nhà của HS
3.Bài mới: GV nêu vai trò của tiết ôn tập và vào bài.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI DẠY
HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC
GV: Trước khi đi vào bài tập hôm nay bạn nào nhắc lại cho cô
giáo biết thế nào là văn biểu cảm.
- Văn biểu cảm là văn viết ra nhằm để thể hiện tình cảm cảm
xúc, sự đánh giá của con người đối với thế giới xung
quanh để khơi gợi sự đồng cảm nơi người đọc.
GV: Văn biểu cảm gồm những thể loại nào?
- Văn xuôi biểu cảm, thơ trữ tình, ca dao trữ tình.
GV: Vậy em hãy kể tên các văn bản trữ tình mà em đã học?
- Ca dao trữ tình, Sông núi nước Nam, phò giá về kinh,
Bánh trôi nước.
GV: Theo em nguồn gốc của hai chữ “trữ tình” được bắt
nguồn từ đâu?
GV: Hãy cho biết tên tác giả của các tác phấm sau: Cảm nghĩ
trong đêm thanh tĩnh, Phò giá về kinh, Tiếng gà trưa, Cảnh
khuya, Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê, Bạn đến chơi
nhà, Bài ca nhà tranh bị gió thu phá?
- Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh: Lí Bạch.
- Phò giá về kinh: Trần Quang Khải.
- Tiếng gà trưa: Xuân Quỳnh.
- Cảnh khuya: Hồ Chí Minh.
- Ngẫu nhiên viết: Hạ Tri Chương.
- Bạn đến chơi nhà: Nguyễn Khuyến.
- Bài ca nhà tranh bị gió thu phá: Đỗ Phủ.
Gọi học sinh lên bảng làm.
GV: Qua hai bài tập này em thấy tác phẩm trữ tình được sáng
tác ra với mục đích gì?

- Các tác phẩm trữ tình được sáng tác với mục đích thể hiện
tình yêu thiên nhiên, yêu Tổ quốc, tình yêu thiên nhiên sâu
lắng, tinh thần nhân đạo cao cả của các nhà thơ.
GV: Qua đây em thấy tác phẩm trữ tình là gì? Quan sát vào
bảng thống kê trên bảng em thấy thể loại nào chiếm đa số?
- Các tác phẩm thơ chiếm đa số.
Gv: Trong thơ trữ tình còn có cả các tác phẩm của tác giả dân
gian. Đó chính là ca dao trữ tình và các tác phẩm thơ của các
thi nhân.
GV: Trong thơ chỉ dùng phương thức biểu đạt là biểu cảm em
có đồng ý như vậy không?
- Trong thơ phương thức biểu đạt chính là biểu cảm ngoài ra
còn dùng phương thức biểu đạt tự sự và miêu tả như ở bài:
Bài ca nhà tranh bị gió thu phá, chứ không phải chỉ có sử
dụng phương thức biểu đạt biểu cảm.
GV: Em hiểu cụm từ tác giả dân gian là như thế nào?
- Tác giả dân gian là tập thể quần chúng nhân dân.
GV: Hãy đọc một bài ca dao và nêu nội dung bài ca dao mà
em vừa đọc?
I.HỆ THỐNG HÓA KIẾN
THỨC :
- Tác phẩm trữ tình là những tác
phẩm viết ra nhằm biểu đạt những
tình cảm, cảm xúc trong lòng
người viết.
* Những thể loại cơ bản
1. Thơ trữ tình.
a) Ca dao trữ tình
+ Khái niệm: Ca dao dân ca chỉ
các thể loại trữ tình dân gian do

tập thể sáng tác và lưu truyền bằng
miệng.Ca dao dân ca diễn tả đời
sống nội tâm của con người.Ca
dao là phần lời thơ, dân ca kết hợp
lời thơ và phần nhạc.
+ Nội dung:
- Những câu hát về tình cảm gia
đình.
- Những câu hát về tình yêu quê
hương đất nước con người.
- Những câu hát than thân.
- Những câu hát châm biếm.