Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 20 - Tiết 80: Đề văn nghị luận: Việc lập dàn ý cho bài văn nghị luận

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn : Tuaàn 20. TiÕt 80. I. Muïc ñích yeâu caàu : Giuùp hoïc sinh - Nhận rõ đăïc điểm và cấu tạo của bài văn nghị luận, các bước tìm hiểu đề văn nghị luận và các yêu cầu chung của một bài văn nghị luận, xác định luận đề và luận điểm - Nhận biết luận điểm, tìm hiểu đề bài văn nghị luận và tìm ý, lập ý. II. Các bước lên lớp : 1. Ổn định lớp : 2. Kiểm tra bài cũ : Thế nào là luận đề, luận điểm, luận cứ, lập luận trong văn bản nghị luận? 3. Bài mới : Giới thiệu : Với văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, … trước khi làm bài người viết phải tìm hiểu kỹ càng đề bài và yêu cầu của đề. Với văn nghị luận cũng vậy. Nhưng đề nghị luận, yêu cầu của bài văn nghị luận vẫn có những đặc điểm riêng.. Hoạt động của thầy. Hoạt động cuûa troø. Hoạt động 1 : - Giáo viên treo 9 đề bài lên bảng sau đó gọi học sinh đọc - Đề tài 1: đề cập đến vấn đề gì ? (Các đề còn lại hỏi tương tự) Diễn giảng : Vậy thì các em thấy người ta đã nêu lên những vấn đề để chúng ta cùng baøn baïc, cuøng neâu leân yù kieán cuûa mình. Ví dụ như là Tiếng Việt có giàu đẹp không? Hay là đời sống của Bác giản dị như thế naøo? - Và theo các em cô có thể lấy các đề tài * Được, vì mục đích trên làm đề cho bài văn nghị luận được của các đoạn văn này hay khoâng? là để người viết bàn luaän, ñöa ra yù kieán cuûa mình. - Đề 1, 2 có tính chất gì? * (giải thích, ca ngợi) - Đề 3, 4, 5 có tính chất gì? * Khuyeân nhuû, phaân tích. - Đề 6, 7? * Suy nghó, baøn luaän. - Đề 8, 9? * Tranh luaän,phaûn bác, lật ngược vấn đề. * Vậy thì các em thấy đề bài thường có * Giải thích, ca ngợi, những tính chất gì ? hãy kể? phaân tích, khuyeân nhuû, *Trong quá trình tìm hiểu từ hồi nãy suy nghĩ, bàn luận, giờ em nào có thể nói lại thử xem (cho cô phản bác, lật ngược biết) đề văn nghị luận nêu lên điều gì và vấn đề … Lop7.net. Noäi dung kieán thức I. Tìm hiểu đề văn nghị luaän 1. Noäi dung vaø tính chaát của đề văn nghị luận. 1. Loái soáng giaûn dò cuûa Baùc Hoà. 2. Tiếng Việt giàu đẹp  Đề có tính chất giải thích, ca ngợi. 3. Thuoác ñaéng daõ taät 4. Thaát baïi laø meï thaønh coâng 5. Chớ nên tự phụ  Đề có tính chất khuyên nhuû, phaân tích. 6. Không thầy đố mày làm neân vaø hoïc thaày khoâng taøy hoïc baïn coù maâu thuaãn nhau hay khoâng? 7. Gần mực thì đen, gần đèn thì raïng  Đề có tính chất suy nghĩ, baøn luaän. 8. Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau neân chaêng ? 9. Thaät thaø laø cha dai phaûi.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> có tính chất gì? (ghi nhớ : sgk chấm 1) - Bây giờ cô sẽ chọn một đề văn để chúng ta cuøng tìm hieåu. - Đề nêu lên vấn đề gì? Hay ý chính của vấn đề là gì? - Ai chớ nên tự phụ, tức là đối tượng ở đây laø daønh cho ai ? - Khuynh hướng tư tưởng của đề là khẳng ñònh hay phuû ñònh? - Với đề văn này đòi hỏi người viết phải laøm gì? * Từ việc tìm hiểu đề này hãy cho biết : Trước một đề văn, muốn làm bài tốt ta cần tìm hiểu điều gì trong đề ? (Chấm 2 trong ghi nhớ sgk) * Chúng ta cần tìm hiểu xong đề văn nghị luận rồi, bây giờ chúng ta sẽ lập ý cho bài văn nghị luận. Chúng ta sẽ lập ý cho đề bài văn “Chớ nên tự phụ” - Luận điểm được nêu ra trong bài là gì? - Vậy tự phụ là gì ? -Tự phụ tốt hay xấu. - Đã là tính xấu thì nó sẽ có lợi hay có hại đối với mọi người ? * Bước tiếp theo chúng ta sẽ tìm luận cứ. Em nào có thể nhắc lại cho cô luận cứ bao goàm gì ? - Cho nên trước tiên chúng ta cần phải có lyù leõ. - Trước hết chúng ta phải biết lý lẽ là gì? Vì sao khuyên chúng ta chớ nên tự phụ ? - Vậy tự phụ là tốt hay xấu? Có lợi hay có haïi ? - Tự phụ có hại như thế nào? Gợi ý : + Xem mình hơn người khác thì có caàn phaûi hoïc khoâng? + Coù caàn phaûi trao doài coá gaéng trong hoïc taäp khoâng? + Có nỗ lực trong học tập không? - Như vậy một con người không có nhu cầu học, không trao dồi, nỗ lực trong học tập thì sẽ trở thành 1 con người không có chí tiến thuû - Ngoài ra, khi thấy mình hơn người khác thì sẽ có thái độ gì? - Nếu xem người khác bằng mình thì mình không học, không cố gắng thì từ từ mình có gioûi khoâng?. chaêng? Đề có tính chất tranh luận, phản bác, lật ngược vấn đề. * Hs trả lời * Hs trả lời * Hs trả lời. 2. Tìm hiểu đề văn nghị luận * Ví duï: SGK. * Ghi nhớ: Ý 2. * Khuyeân nhuû, phaân tích. II. Laäp daøn yù cho baøi vaên * Hs trả lời. nghò luaän. 1. Xaùc ñònh luaän ñieåm. Luaän ñieåm chính : - Luận điểm : Chớ nên tự phụ Luaän ñieåm phuï : - Tự phụ ? - Tự phụ là một tính xấu - Tác hại của nó đối với mọi * Hs trả lời. người - Tác hại của nó đối với bản thaân. * Hs trả lời 2. Tìm luận cứ - Luận cứ 1 : Tự phụ ? * Lý lẽ + dẫn chứng. - Luận cứ 2 : Có hại Lyù leõ : - Khoâng coù nhu caàu hoïc * Tự : bản thân. - khoâng coù chí tieán thuû Phụ : đánh giá mình Hậu quả : cao hơn người khác. - Thái độ đối với mọi người * Vì tự phụ thường dẫn không tốt đến những hậu quả - Lạc hậu xaáu. - Bò xaõ hoäi xa laùnh Dẫn chứng : - Học sinh tự phụ - Cơ quan tự phụ - Bác sĩ tự phụ 3. Xây dựng lập luận : Trình tự, hợp lý, chặt chẽ. Ghi nhớ : Sgk  Coi thường, xem * III. Luyeän taäp: SGK. thường người khác. * Không giỏi, trở nên laïc haäu. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> * Rõ ràng tự phụ là có hại, nhưng có hại cho ai? + Học sinh tự phụ thì như thế nào? + Cơ quan có nhiều người tự phụ thì sẽ dẫn đến hậu quả gì + Bác sĩ mà tự phụ thì sẽ ra sao? (Blues traéng  bs thanh) * Vaäy caùc em thaáy trình baøy nhö theá naøy thì đã trình tự, hợp lý, chặt chẽ chưa ? (rồi) - AØ, khi mà chúng ta đã trình bày được như thế này là chúng ta đã biết cách lập luận rồi đó.. * cho baûn thaân, cho người khác) * Hs trả lời. * Hs trả lời. * Chúng ta vừa hoàn thành xong bài học, cô mời 1 em đọc lại cho cô phần ghi nhớ. 4. Củng cố : Đọc ghi nhớ 5. Daën doø : Hoïc baøi Đọc bài tham khảo Chuẩn bị bài tiếp theo : Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>