Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 13 đến 72 - THCS Hai Lâm

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án Ngữ văn 8 Ngµy so¹n:......./......./.......... TiÕt 13. l·o h¹c. A. mục tiêu cần đạt Gióp häc sinh c¶m nhËn: -Phẩm chất khốn cùng, nhân cách cao quý của Lão Hạc, qua đó là số phận đau thương và phẩm chất tiềm ẩn của người nông dân lao động trong xã hội cũ. -Niềm thương cảm và trân trọng của tác giả dành cho người nông dân. Kết hîp tù sù víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. KÓ chuyÖn ng«i thø nhÊt. - Giáo dục học sinh biết yêu thương những con người lao động nghèo khổ. b. Phương pháp: Đàm thoại - Thảo luận. c. chuÈn bÞ - Thầy: Nghiên cứu bài. Soạn bài chu đáo. - Trß: Häc bµi - So¹n bµi theo c©u hái gîi ý ë Sgk. d. TiÕn tr×nh lªn líp I. ổn định tổ chức: Nắm sỉ số lớp II. KiÓm tra bµi cò: - Số phận và phẩm chất của người phụ nữ nông dân trong xã hội cũ được phản ánh như thế nào qua đoạn trích Tức nước vỡ bờ. III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Có những người nuôi chó, quý chó như người, như con. Nhưng quý chó đến mức như lão Hạc thì hiếm. Và quý đến thế, tại sao lão vẫn bán chó để tự dằn vặt hành hạ mình, và cuối cùng tự tìm đến cái chết dữ dội, thê thảm? Nam Cao muốn gửi gắm điều gì qua thiên truyện đau thương và vô cùng xúc động nµy? 2. TriÓn khai bµi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi gi¶ng Hoạt động 1 I. T×m hiÓu chung 1. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm a. T¸c gi¶: Nam Cao (1915-1951), Gv: Yêu cầu Hs đọc mục chú thích ở quª ë lµng §¹i Hoµng, phñ LÝ Nh©n, Sgk. tØnh Hµ Nam. - Lµ mét nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c víi nh÷ng truyÖn ng¾n, truyÖn dµi Gv: Gọi 1 Hs tóm tắt một vài nét về chân thực chuyên viết về người nông t¸c gi¶, t¸c phÈm. dân nghèo đói bị vùi dập và người trí thøc nghÌo sèng mßn mái, bÕ t¾c trong x· héi phong kiÕn cò. b. T¸c phÈm: L·o H¹c lµ mét trong nh÷ng truyÖn ng¾n xuÊt s¾c viÕt vÒ người nông dân của Nam Cao, đăng lÇn ®Çu n¨m 1943. 36 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án Ngữ văn 8 2. §äc, t×m hiÓu chó thÝch Hướng dẫn học sinh khi đọc cần chú a. Đọc: ý phân biệt các giọng đọc của các nh©n vËt. Yªu cÇu häc sinh c¾t nghÜa mét sè tõ b. T×m hiÓu chó thÝch khã trong Sgk. 3. Bè côc: Gv: V¨n b¶n nµy ®­îc chia lµm mÊy - 2 ®o¹n: + Đoạn 1: Từ đầu đến thêm đáng ®o¹n? ý mçi ®o¹n? buån. Hs: 4 ®o¹n: => Hoµn c¶nh vµ nçi lßng cña l·o - §o¹n 1: L·o H¹c t©m sù víi «ng H¹c. giáo về đứa con trai. - §o¹n 2: L·o H¹c t©m sù víi «ng + §o¹n 2: Cßn l¹i. gi¸o vÒ "cËu Vµng". => C¸i chÕt cña l·o H¹c. - §o¹n 3: Nçi ray røt, ©n hËn cña l·o H¹c sau khi b¸n "cËu Vµng". - §o¹n 4: C¸i chÕt cña l·o H¹c. Hoạt động 2 Gv: T¹i sao mét con chã l¹i ®­îc gäi lµ cËu Vµng.. Gv: LÝ do khiÕn l·o H¹c ph¶i b¸n cËu Vµng?. Gv: Cuộc bán cậu Vàng đã lưu lại trong t©m trÝ l·o H¹c nh­ thÕ nµo? Gv: Bé d¹ng cña l·o H¹c khi nhí l¹i sù viÖc nµy? Gv: §éng tõ Ðp trong c©u Nh÷ng vÕt. II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. Ph©n tÝch: a. Hoµn c¶nh vµ nçi lßng cña l·o H¹c. - L·o nghÌo, mÊt vî, sèng c¶nh "gµ trống nuôi con", cô độc chỉ có con chã l·o nu«i lµm b¹n, ®­îc l·o gäi lµ CËu Vµng. - Bi kịch của con trai -> thương con mà đành bất lực. - Lão bòn vườn cho con, chịu khổ mét m×nh. - Yêu quý kỷ vật của con, đồng thời lµ niÒm an ñi duy nhÊt cña l·o trong cảnh cô độc. - Sau khi bÞ èm, cuéc sèng cña l·o qu¸ khã kh¨n, l·o nu«i th©n kh«ng næi. - Quyết định bán cậu Vàng là kết quả của những đắn đo, dằn vặt, khổ tâm. - Nã cã biÕt g× ®©u... thÕ mµ l·o xö víi t«i nh­ thÕ nµy? - Lão cười như mếu... ầng ậng nước. Mặt lão đột nhiên co rúm lại... đánh lõa mét con chã... -> Gợi lên gương mặt cũ kĩ, già nua, 37. Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án Ngữ văn 8 nhăn... chảy ra có sức gợi tả như thế khô héo; một tâm hồn đau khổ đến cạn kiệt cả nước mắt, một hình hài nµo? thật đáng thương... -> Miêu tả sinh động -> Khắc hoạ đặc sắc nội tâm nhân vật: đau xót đến cùng cực trước tình thế bắt buộc. Gv: Những từ ngữ tượng hình, tượng - ầng ậng nước, miệng móm mém, thanh nào được sử dụng để tạo hình cụ hu hu khóc. thể, sinh động của lão Hạc? Gv: Từ đó có thể hình dung lão Hạc là - ốm yếu và nghèo khổ. con người như thế nào? - Vô cùng yêu thương loài vật. Gv: Mảnh vườn và món tiền gửi ông - Mảnh vườn là tài sản duy nhất của giáo có ý nghĩa như thế nào đối với lão Hạc có thể dành cho con trai. l·o H¹c? Mảnh vườn ấy gắn liền với danh dự, bæn phËn cña kÎ lµm cha. - Món tiền ba mươi đồng bạc cả đời dµnh dôm sÏ ®­îc dïng phßng khi l·o chÕt cã tiÒn ma chay. Mãn tiÒn Êy mang ý nghÜa danh dù cña kÎ lµm cha. Gv: Em nghÜ g× vÒ viÖc l·o H¹c tõ - Sù viÖc nµy cho thÊy l·o H¹c lµ chối mọi sự giúp đỡ? người tự trọng, không để người đời thương hại hoặc xem thường. Gv: Từ đó, phẩm chất nào của lão Hạc - Coi trọng bổn phận là cha, coi trọng ®­îc béc lé? danh giá làm người. Gv: Cũng từ đó, hiện lên một số phận - Nghèo khổ và cô đơn trong sự trong con người như thế nào? s¹ch. -> Hoàn cảnh nghèo khổ đáng thương nhưng nhân cách đáng quý: coi trọng bổn phận làm cha (gởi lại mảnh vườn cho con), coi träng danh gi¸ lµm người (không nhờ vả ai, gửi tiền lo ma chay sau nµy). Gv: Cảm xúc muốn ôm choàng lấy lão - Tình xót thương, đồng cảm. mà oà lên khóc đã diễn tả tình cảm nµo cña «ng gi¸o dµnh cho l·o H¹c? Gv: T×nh c¶m nµo cña «ng gi¸o dµnh - T×nh an ñi, chia sÎ. cho l·o H¹c biÓu hiÖn trong lêi mêi ¨n khoai, uống nước chè? Gv: Lêi «ng gi¸o (¤ng con m×nh ¨n - Cuéc sèng khèn khã nh­ng t×nh khoai, ... Thế là sướng) gợi cho ta cảm người vẫn trong sáng, ấm áp. nghĩ gì về tình người trong cuộc đời - Tình cảm chân thật của những người nghèo khổ là niềm vui có thật để khèn khã? Gv: Từ đó, phẩm chất nào của ông người ta sống giữa cuộc đời khốn 38 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án Ngữ văn 8 gi¸o ®­îc béc lé?. khã... - Lßng nh©n ¸i dùa trªn sù ch©n t×nh vµ đồng khổ. Gv: Em hiểu gì về ông giáo từ ý nghĩ: - Ông giáo là người hiểu đời, hiểu “Chao ôi! Đối với những người ở người, có lòng vị tha cao cả. quanh ta, nÕu ta... kh«ng bao giê ta thương"? E. Cñng cè, dÆn dß * Cñng cè: - Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt «ng gi¸o qua ®o¹n trªn? * DÆn dß: - Häc bµi. - So¹n tiÕt 2 cña bµi L·o H¹c. Rót kinh nghiÖm :....................................................................................................... .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... . Ngµy so¹n:......./......./.......... TiÕt 14 l·o h¹c (TiÕp theo) A. mục tiêu cần đạt Gióp häc sinh c¶m nhËn: - Phẩm chất khốn cùng, nhân cách cao quý của Lão Hạc, qua đó là số phận đau thương và phẩm chất tiềm ẩn của người nông dân lao động trong xã hội cũ. - Niềm thương cảm và trân trọng của tác giả dành cho người nông dân. - KÕt hîp tù sù víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. KÓ chuyÖn ng«i thø nhÊt. - Giáo dục học sinh biết yêu thương những con người lao động nghèo khổ. b. Phương pháp: Đàm thoại -Thảo luận. c. chuÈn bÞ - Thầy: Nghiên cứu bài. Soạn bài chu đáo. - Trß: Häc bµi - So¹n bµi theo c©u hái gîi ý Sgk. d. TiÕn tr×nh lªn líp I. ổn định tổ chức: Nắm sỉ số II. KiÓm tra bµi cò: - KÕt hîp bµi míi. III. Bµi míi: 1.Đặt vấn đề: Lão Hạc trình bày câu chuyện nhờ vả một cách vòng vo, dài dòng vì lão khó nói, vì câu chuyện quá hệ trọng, vì trình độ nói năng của. 39 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án Ngữ văn 8 lão Hạc hạn chế. Nhưng quả thật đây là ý định đã nung nấu từ lâu trong lão. Lão đã quyết mới hướng giải quyết sự khó xử trong hoàn cảnh của mình. 2. TriÓn khai bµi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi gi¶ng Hoạt động 1 b. C¸i chÕt cña l·o H¹c. Bằng những việc làm cụ thể, lão - Lão Hạc đang vật vã ở trên giường, Hạc đã chuẩn bị cái chết cho mình. đầu tóc rũ rượi, ... ; khắp người chốc Tác giả đã dành đoạn cuối cùng để chốc lại bị giật mạnh một cái, nảy đặc tả cái chết của lão Hạc. lªn. Gv: T×m chi tiÕt miªu t¶ c¸i chÕt cña l·o H¹c? Gv: Để đặc tả cái chết của lão Hạc, - Tạo hình ảnh cụ thể, sinh động về tác giả đã sử dụng liên tiếp các từ cái chết dữ dội, thê thảm của lão Hạc. tượng hình và tượng thanh như vật - Làm cho người đọc cảm giác như vã, rũ rượi, xộc xệch, long sòng sọc, cùng chứng kiến cái chết của lão Hạc. tru trÐo... §iÒu nµy cã t¸c dông g×? Gv: Theo em, một người đã tự đầu - Có ý thức về lẽ sống (chết trong còn độc chết để giữ mảnh vườn cho con, hơn sống đục). một người quyết dành dụm cho - Trọng danh dự làm người hơn cả sự ngày chết của mình những đồng tiền sống. ít ỏi, thì đó phải là người có phẩm chÊt nh­ thÕ nµo? Thảo luận: Cái chết đau thương của Cái chết đau thương của lão Hạc mang tÝnh chÊt bi kÞch. l·o H¹c mang tÝnh chÊt bi kÞch. Gv: NÕu gäi tªn bi kÞch l·o H¹c th× em sẽ chọn cách gọi nào dưới đây: - Đó là bi kịch của sự nghèo đói. - Đó là bi kịch của sự nghèo đói, bế t¾c, cïng ®­êng. - §ã lµ bi kÞch cña t×nh phô tö. - §ã lµ bi kÞch cña t×nh phô tö, b¶o toµn tµi s¶n cho con. - §ã lµ bi kÞch cña phÈm gi¸ lµm - §ã lµ bi kÞch cña viÖc b¶o toµn người. phẩm giá làm người. -> Một người trọng danh dự, một tình thương con vô bờ bến. Tại sao em chọn cách gọi đó? - Häc sinh tù béc lé. Gv: Theo em, bi kịch lão Hạc tác -> Tình cảm xót thương. động như thế nào đến người đọc. - Lòng tin vào những điều tốt đẹp trong phẩm chất người nông dân lao động. Khi nghe Binh Tư nói về lão Hạc, - Cuộc đời thật đáng buồn, vì đói ông giáo cảm thấy cuộc đời thật nghèo có thể đổi trắng thay đen, biến đáng buồn. Nhưng khi chứng kiến người lương thiện như lão Hạc thành kÎ trém c¾p nh­ Binh T­. §¸ng buån 40 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án Ngữ văn 8 c¸i chÕt cña l·o H¹c, «ng gi¸o l¹i nghĩ "Không! Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, hay vẫn đáng buồn nhưng lại đáng buồn theo một nghĩa kh¸c".. Gv? Trong ý nghĩ đó nói thêm với ta ®iÒu cao quý nµo trong t©m hån nh©n vËt «ng gi¸o. Hoạt động 2 Gv: Nh÷ng ®iÒu s©u s¾c nµo vÒ sè phận và phẩm chất của người nông dân lao động trong xã hội cũ?. vì đáng để ta thất vọng. - Cái nghĩa khác của cuộc đời đáng buồn đó là một con người lương thiện như lão Hạc đành phải chết chỉ vì kh«ng cßn t×m ®©u ra miÕng ¨n tèi thiÓu h»ng ngµy. - Cuộc đời chưa hẳn đã đáng buồn, vì kh«ng g× cã thÓ huû ho¹i ®­îc nh©n phẩm người lương thiện như lão Hạc, để ta có quyền hi vọng, tin tưởng ở con người. -> Träng nh©n c¸ch. - Kh«ng mÊt lßng tin vµo nh÷ng ®iÒu tốt đẹp ở con người. 2. Ghi nhí - Số phận người nông dân trước cách mạng đau thương, cùng khổ nhưng bản chất lương thiện và nhân cách cao quý.. Gv: Víi em, ®iÒu nhËn thøc nµo s©u s¾c h¬n c¶? - Häc sinh tù béc lé. Gv: Nh©n vËt «ng gi¸o trong v¨n b¶n L·o H¹c lµ h×nh ¶nh cña nhµ v¨n Nam Cao. Tõ nh©n vËt nµy, em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ Nam Cao?. - Là nhà văn của những người lao động nghèo khổ mà lương thiện. - Giàu lòng thương người nghèo. - Cã lßng tin m·nh liÖt vµo nh÷ng phẩm chất tốt đẹp của người lao động... - KÓ chuyÖn kÕt hîp víi miªu t¶ vµ Th¶o luËn nhãm: Em häc tËp ®­îc g× tõ nghÖ thuËt kÓ biÓu c¶m. chuyÖn cña Nam Cao trong v¨n b¶n - Sö dông c¸c chi tiÕt cô thÓ, sinh động để khắc hoạ nhân vật. L·o H¹c? - Lèi kÓ chuyÖn tù nhiªn, ch©n thùc, hÊp dÉn tõ ng«i thø nhÊt. - T×nh huèng truyÖn bÊt ngê, c¶m động. - Miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt tinh tÕ. e. cñng cè, dÆn dß * Cñng cè: - §äc diÔn c¶m toµn bµi. - Gọi Hs đọc lại mục ghi nhớ. - Gv chèt l¹i néi dung môc ghi nhí. 41 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án Ngữ văn 8 - HÖ thèng l¹i néi dung toµn bµi. * DÆn dß: - Häc bµi. - Tìm đọc những tác phẩm của Nam Cao. - So¹n bµi C« bÐ b¸n diªm. *Rót kinh nghiÖm :................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngµy so¹n:......./......./.......... TiÕt 15. từ tượng hình, từ tượng thanh. A. mục tiêu cần đạt - Kiến thức: Hiểu được thế nào là từ tượng hình, tượng thanh. - TÝch hîp víi V¨n ë v¨n b¶n L·o H¹c, víi TËp lµm v¨n qua bµi Liªn kÕt ®o¹n v¨n... - Rèn luyện kĩ năng sử dụng từ tượng hình, tượng thanh. b. Phương pháp: - Quy nạp, đàm thoại, thảo luận. c. chuÈn bÞ - Thầy: Nghiên cứu bài. Soạn bài chu đáo. - Trß: Häc bµi - Lµm bµi tËp. D. tiÕn tr×nh lªn líp I. ổn định tổ chức: Nắm sỉ số lớp II. KiÓm tra bµi cò: - Thế nào là trường từ vựng? Cho ví dụ? - Lµm bµi tËp 6. III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Từ tượng hình, từ tượng thanh là những thuật ngữ đã được dùng quen trong Việt ngữ học. Tượng ở đây là một yếu tố Hán Việt có nghĩa là "mô phỏng". Vậy, từ tượng hình là gì? Từ tượng thanh là gì? Tính hình tượng và sắc thái biểu cảm của từ tượng hình và từ tượng thanh như thế nào? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu được điều đó. 2. TriÓn khai bµi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi gi¶ng Hoạt động 1 I. §Æc ®iÓm, c«ng dông Gọi Hs đọc các đoạn trích trong bài 1. Ví dụ: (Sgk) 42 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án Ngữ văn 8 L·o H¹c cña nhµ v¨n Nam Cao. Gv: Trong c¸c tõ in ®Ëm trªn, nh÷ng tõ nµo gîi t¶ h×nh ¶nh, d¸ng vÎ, tr¹ng th¸i cña sù vËt? Gv: Nh÷ng tõ ng÷ nµo m« pháng ©m thanh cña tù nhiªn, cña con người? Gv: Nh÷ng tõ gîi t¶ h×nh ¶nh, d¸ng vÎ, tr¹ng th¸i hoÆc m« pháng ©m thanh nh­ trªn cã t¸c dông g× trong v¨n miªu t¶ vµ tù sù? Bài tập nhanh: Tìm những từ tượng hình, tượng thanh trong đoạn văn sau: Anh DËu uèn vai ng¸p dµi mét tiÕng. UÓ o¶i, chèng tay xuèng ph¶n, anh võa rªn võa ngáng ®Çu lªn. Run rÈy cÊt b¸t ch¸o, anh míi kề vào đến miệng, cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song, tay thước và d©y thõng. ? Từ tượng hình là gì? Từ tượng thanh lµ g×? Chóng cã t¸c dông g× trong v¨n miªu t¶ vµ tù sù? Gọi Hs đọc ghi nhớ. Gv chèt l¹i néi dung môc ghi nhí. Gv: Tìm một số từ tượng hình và từ tượng thanh? Hoạt động 2 Hs tù lµm bµi tËp 1. ? Tìm từ tượng hình, từ tượng thanh trong nh÷ng ®o¹n v¨n? Hoạt động nhóm: Chia lớp thành 2 nhãm, thi t×m tõ xem nhãm nµo nhanh h¬n. ? Tìm ít nhất năm từ tượng hình gợi tả dáng đi của người.. 2. NhËn xÐt: - Nh÷ng tõ gîi t¶ h×nh ¶nh, d¸ng vÎ, tr¹ng th¸i cña sù vËt: mãm mÐm, xång xộc, vật vã, rũ rượi, xộc xệch, sòng säc. - Nh÷ng tõ gîi t¶ ©m thanh m« pháng âm thanh của tự nhiên, của con người: hu hu, ­ ö. -> Gîi ®­îc h×nh ¶nh, ©m thanh cô thể, sinh động; có giá trị biểu cảm cao.. - Các từ tượng hình: Uể oải, run rẩy. - Các từ tượng thanh: Sầm sập.. 3. Ghi nhí: (Sgk). VÝ dô: - Ha ha, hô hố -> Từ tượng thanh. - Cười khẩy, cười nụ -> Từ tượng h×nh. II. LuyÖn tËp Bài tập 1: Các từ tượng hình: Rón rén, lÎo khoÎo, cháng quÌo. Các từ tượng thanh: Soàn soạt, bịch, bèp. Bµi tËp 2: Tìm ít nhất 5 từ tượng hình gợi tả dáng đi của người: )Đi) lò dò, khật khưỡng, ngất ngưởng, lom khom, dò dÉm, liªu xiªu... 43. Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án Ngữ văn 8 ? Phân biệt ý nghĩa của các từ tượng thanh tả tiếng cười? Hoạt động nhóm Nhãm 1: ? Ha h¶?. Bµi tËp 3: Ph©n biÖt ý nghÜa cña các từ tượng thanh tả tiếng cười. - Cười ha hả: từ gợi tả tiếng cười to, sảng khoái, đắc ý, tỏ ý rất khoái chí. - Cười hì hì: từ mô phỏng tiếng cười Nhãm 2: ? H× h×? phát cả ra đằng mũi, vừa phải, thường biÓu lé sù thÝch thó, cã vÎ hån nhiªn, hiÒn hoµ.. Nhãm 3: ? H« hè? - Cười hô hố: là từ mô phỏng tiếng cười to, vô ý và thô lỗ, gây cảm giác khó chịu cho người nghe. Nhãm 4: ? H¬ hí? - Cười hơ hớ: Từ mô phỏng tiếng cười tho¶i m¸i, vui vÎ, kh«ng cÇn che ®Ëy, giữ gìn. Cười to, hơi vô duyên. Bài tập 4: Đặt câu với các từ tượng Hoạt động nhóm hình, tượng thanh: ? Đặt câu với các từ tượng hình, - Gió thổi ào ào, nhưng vẫn nghe tượng thanh? tiÕng cµnh kh« g·y r¾c r¾c. - Cô bé khóc, nước mắt rơi lã chã. - Trên cành đào đã lấm tấm những nụ hoa. - §ªm tèi, trªn con ®­êng khóc khuûu thấp thoáng những đốm sáng đom đóm lập loè. E. Cñng cè, dÆn dß * Cñng cè: - Thế nào là từ tượng hình? - Thế nào là tượng thanh? - C«ng dông cña chóng? - Cho vÝ dô? * DÆn dß: - Xem trước bài Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội. *Rót kinh nghiÖm :................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngµy so¹n:......./......./........ TiÕt 16. liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n 44. Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án Ngữ văn 8 A. mục tiêu cần đạt - KiÕn thøc: HiÓu ®­îc vai trß vµ tÇm quan träng cña viÖc sö dông c¸c phương tiện liên kết để tạo ra sự liên kết giữa các đoạn văn trong văn bản. - Tích hợp với Văn ở văn bản Lão Hạc, với Tiếng Việt qua bài Từ tượng hình, từ tượng thanh. - Rèn luyện kĩ năng sử dụng phương tiện liên kết. b. Phương pháp: - §µm tho¹i - Quy n¹p. c. chuÈn bÞ - Thầy: Nghiên cứu bài. Soạn bài chu đáo. - Trò: Học bài - Xem trước bài. D. tiÕn tr×nh lªn líp I. ổn định tổ chức: Nắm sỉ số II. KiÓm tra bµi cò: - Nªu c¸ch tr×nh bµy néi dung cña ®o¹n v¨n? III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Liên kết đoạn văn nhằm mục đích làm cho ý của các ®o¹n v¨n võa ph©n biÖt nhau, võa liªn m¹ch víi nhau mét c¸ch hîp lÝ, t¹o tÝnh chØnh thÓ cho v¨n b¶n. Muèn vËy, ph¶i t¹o mèi quan hÖ ng÷ nghÜa chÆt chÏ, hîp lÝ giữa các đoạn văn với nhau và sử dụng các phương tiện liên kết phù hợp. Vậy, có c¸c c¸ch liªn kÕt ®o¹n v¨n nµo trong v¨n b¶n. 2. TriÓn khai bµi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi gi¶ng I. T¸c dông cña viÖc liªn kÕt c¸c Hoạt động 1 ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n 1. VÝ dô: Sgk Gọi Hs đọc ví dụ 1 - Sgk, T.50. Gv: Hai đoạn văn trên có mối liên - Đoạn 1: Tả sân trường Mĩ Lí trong hÖ g× kh«ng? V× sao? ngày tựu trường. - §o¹n 2: Nªu c¶m gi¸c cña nh©n vËt tôi một lần ghé qua thăm trường. - Hai ®o¹n v¨n trªn cïng mét ng«i trường (tả và phát biểu cảm nghĩ), nh­ng thêi ®iÓm t¶ vµ ph¸t biÓu nghÜ kh«ng hîp lý: viÖc t¶ c¶nh hiÖn t¹i víi cảm giác về ngôi trường ấy không có sự gắn bó với nhau (đánh đồng thời gian hiÖn t¹i vµ qu¸ khø) nªn sù liªn kết giữa hai đoạn còn lỏng lẻo, do đó người đọc cảm thấy hụt hẫng. §äc 2 ®o¹n v¨n cña Thanh TÞnh - Bæ sung ý nghÜa vÒ thêi gian ph¸t Gv: Cụm từ trước đó mấy hôm bổ biểu cảm nghĩ cho đoạn văn. sung ý nghÜa g× cho ®o¹n v¨n thø 2? 45 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án Ngữ văn 8 Gv: Theo em, với cụm từ trên, hai - Cụm từ ấy đã tạo ra sự liên kết về đoạn văn đã liên kết với nhau như hình thức và nội dung với đoạn thứ thÕ nµo? nhất, do đó hai đoạn văn trở nên gắn bã chÆt chÏ víi nhau, liÒn ý liÒn m¹ch. -> Là phương tiện liên kết hai đoạn v¨n. Th¶o luËn nhãm: - Có dấu hiệu về ý nghĩa xác định thời Gv: Cụm từ trước đó mấy hôm là gian quá khứ của sự việc và cảm nghĩ, phương tiện liên kết hai đoạn văn. nhờ đó hai đoạn văn trở nên liền m¹ch. Gv: Hãy cho biết tác dụng của việc - Là phương tiện liên kết rõ ràng, liên liªn kÕt ®o¹n trong v¨n b¶n? kÕt 2 ®o¹n v¨n vÒ mÆt h×nh thøc, lµm cho ý gi÷a c¸c ®o¹n v¨n liÒn m¹ch víi nhau, gãp phÇn t¹o nªn sù hoµn chØnh cña v¨n b¶n. Hoạt động 2 II. C¸ch liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n Gọi Hs đọc 2 đoạn văn trong sgk. 1. Dùng từ ngữ để liên kết các đoạn v¨n Gv: Hai ®o¹n v¨n trªn liÖt kª hai - Sau c©u liªn kÕt. kh©u cña qu¸ tr×nh lÜnh héi vµ c¶m thô t¸c phÈm v¨n häc. T×m c¸c tõ ng÷ liªn kÕt trong hai ®o¹n v¨n trªn? Gv: Tìm ý nghĩa quan hệ giữa hai * Dùng từ ngữ có tác dụng liệt kê để ®o¹n v¨n trªn? liªn kÕt ®o¹n v¨n: Gv: Kể thêm các phương tiện liên - Trước hết, đầu tiên, cuối cùng, sau kÕt ®o¹n v¨n? n÷a, sau hÕt, trë nªn, mÆt kh¸c, mét mặt, một là, hai là, thêm vào đó, ngoµi ra,... * Dùng từ ngữ có ý nghĩa tương phản, §äc 2 ®o¹n v¨n trªn Gv: Tìm quan hệ ý nghĩa giữa hai đối lập để liên kết đoạn văn. ®o¹n v¨n trªn? Gv: T×m tõ ng÷ liªn kÕt hai ®o¹n - Nh­ng. v¨n trªn? Gv: Kể thêm các phương tiện liên - Các từ ngữ liên kết đoạn mang ý kÕt? nghĩa đối lập: Nhưng, trái lại, tuy vậy, tuy nhiên, ngược lại, thế mà, nhưng mµ, vËy mµ,... Th¶o luËn: §äc l¹i 2 ®o¹n v¨n ë môc 1.2 (I) - Từ đó thuộc loại chỉ từ. Cho biết đó thuộc từ loại nào? Gv: Trước đó là khi nào? - Trước đó là thời quá khứ. 46 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo án Ngữ văn 8 Gv: Trước đó là trước lúc nhân vật tôi lần đầu tiên cắp sách đến trường. Kể các chỉ từ dùng để liên kÕt c¸c ®o¹n v¨n? §äc hai ®o¹n v¨n cña B¸c. Gv: Ph©n tÝch mèi quan hÖ ý nghÜa gi÷a hai ®o¹n v¨n trªn? Gv: T×m tõ ng÷ liªn kÕt trong hai đoạn văn đó? Gv: Hãy kể tiếp các phương tiện liªn kÕt mang ý nghÜa tæng kÕt, kh¸i qu¸t?. * Dùng các đại từ, chỉ từ để liên kết ®o¹n v¨n: Nµy, nä, kia, Êy, vËy, thÕ,.... - Quan hÖ tæng kÕt, kh¸i qu¸t. - Nãi tãm l¹i.. * Dïng c¸c tõ ng÷ mang ý kh¸i qu¸t, tổng quát để liên kết đoạn văn: Nhìn chung, tãm l¹i, nãi tãm l¹i, tæng kÕt l¹i, nãi mét c¸ch tæng qu¸t th×, nãi cho cïng, cã thÓ nãi... Học sinh đọc ví dụ sgk. 2. Dùng câu nối để liên kết các đoạn v¨n. Gv: T×m c©u liªn kÕt gi÷a 2 ®o¹n - ¸i chµ, l¹i cßn chuyÖn ®i häc n÷a c¬ v¨n? đấy! Gv: Tạo sao câu đó có tác dụng liên - Vì nó nối tiếp và phát triển ở cụm từ kÕt? bè... cho mµ ®i häc trong ®o¹n v¨n trªn. Gv: Có thể sử dụng các phương tiện 3. Ghi nhớ: (Sgk) liên kết chủ yếu nào để thể hiện quan hÖ gi÷a c¸c ®o¹n? Gọi Hs đọc mục ghi nhớ Sgk Gv chèt l¹i néi dung môc ghi nhí. Hoạt động 3 III. LuyÖn tËp Bµi tËp 1: ? T×m c¸c tõ ng÷ cã t¸c dông liªn - §o¹n a: Nãi nh­ vËy: tæng kÕt. kết đoạn văn trong những đoạn - Đoạn b: Thế mà: tương phản. trÝch? Cho biÕt chóng chØ mèi quan - §o¹n c: Còng (nèi ®o¹n 2 víi ®o¹n hÖ ý nghÜa g×? 1), Tuy nhiªn (nèi ®o¹n 3 víi ®o¹n 2). Còng thÕ mµ: nèi tiÕp, liÖt kª. Tuy nhiên: tương phản. ? Chän c¸c tõ ng÷ hoÆc c©u thÝch Bµi tËp 2: hîp ®iÒn vµo chç trèng? a. Từ đó oán nặng... b. Nãi tãm l¹i ph¶i cã khen... c. Tuy nhiên, điều đáng kể là,... d. ThËt khã tr¶ lêi. L©u nay t«i vÉn lµ.... E. Cñng cè, dÆn dß * Cñng cè: 47. Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo án Ngữ văn 8 - T¸c dông cña viÖc liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n? - C¸ch liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n? - Häc sinh nh¾c l¹i phÇn ghi nhí. - Gv chèt l¹i néi dung toµn bµi. * DÆn dß: - Häc bµi. - Lµm tiÕp c¸c bµi tËp cßn l¹i. - Xem trước bài mới. *Rót kinh nghiÖm :................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngµy so¹n:......./......./.......... TiÕt 17. từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội. A. mục tiêu cần đạt - Học sinh hiểu được thế nào là từ ngữ địa phương và thế nào là biệt ngữ xã héi. - Tích hợp với Văn ở các văn bản đã học, với Tập làm văn qua bài Tóm tắt t¸c phÈm tù sù. - Rèn luyện kĩ năng sử dụng các lớp từ trên đúng chỗ và có hiệu quả. b. Phương pháp: Quy nạp. c. chuÈn bÞ - ThÇy: So¹n bµi - Nghiªn cøu bµi. - Trß: Häc bµi - Lµm bµi tËp. D. tiÕn tr×nh lªn líp I. ổn định tổ chức: Nắm sỉ số II. KiÓm tra bµi cò: - Thế nào là từ tượng hình, từ tượng thanh? Cho ví dụ? - Lµm bµi tËp 3. III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Tiếng Việt là thứ tiếng có tính thống nhất cao. Người Bắc Bộ, người Trung Bộ và người Nam Bộ có thể hiểu được tiếng nói của nhau. Tuy nhiên, bên cạnh sự thống nhất cơ bản đó, tiếng nói mỗi địa phương cũng có kh¸c biÖt vÒ ng÷ ©m, tõ vùng vµ ng÷ ph¸p (næi bËt lµ sù kh¸c biÖt gi÷a ng÷ ©m vµ từ vựng, sự khác biệt về ngữ pháp tuy có nhưng ít). Trong chương trình THCS trước đây, về phương ngữ chỉ nói đến từ ngứ địa phương. Trong chương trình mới, ở tiết học này có thêm phần biệt ngữ xã hội. Vậy từ ngữ địa phương là gì? Biệt ngữ xã héi lµ g×? 48 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo án Ngữ văn 8 2. TriÓn khai bµi: Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 - Học sinh đọc ví dụ sgk.. Néi dung bµi gi¶ng I. Từ ngữ địa phương 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: Gv: Bắp và bẹ đều có nghĩa là ngô, - Từ ngô được dùng phổ biến hơn vì nh­ng trong 3 tõ b¾p, bÑ vµ ng« tõ nã n»m trong vèn tõ vùng toµn d©n, nµo ®­îc dïng phæ biÕn h¬n? V× cã tÝnh chuÈn mùc v¨n ho¸ cao. sao? Gv: Trong 3 từ trên từ nào được gọi - Hai từ bắp và bẹ là từ địa phương vì là từ địa phương? nã chØ ®­îc dïng trong ph¹m vi hÑp. Bµi tËp nhanh: Tõ mÌ ®en, tr¸i - NghÜa lµ võng ®en, qu¶ døa. th¬m cã nghÜa lµ g×? Gv: Chúng là từ địa phương ở vùng - Từ ngữ địa phương Nam Bộ. nµo? 3. Ghi nhí: SGK Hoạt động 2 II. BiÖt ng÷ x· héi - Học sinh đọc ví dụ (a) sgk. 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: Gv: Tại sao trong đoạn văn này có - Tác giả dùng mẹ để miêu tả những chỗ tác giả dùng mẹ, có chỗ lại dùng suy nghĩ của nhân vật, dùng mợ để mî? nhân vật xưng hô đúng với đối tượng vµ hoµn c¶nh giao tiÕp. Gv: Trước Cách mạng tháng 8, trong - Tầng lớp xã hội trung lưu thường tầng lớp xã hội nào ở nước ta mẹ dùng các từ này. ®­îc gäi lµ mî? Học sinh đọc ví dụ (b) sgk. Gv: C¸c tõ ngçng, tróng tñ cã nghÜa - Tõ ngçng cã nghÜa lµ ®iÓm 2 lµ g×? - Từ trúng tủ có nghĩa là đúng cái phần đã học thuộc lòng. Gv: Tầng lớp xã hội nào thường - Tầng lớp học sinh, sinh viên thường dïng c¸c tõ ng÷ nµy? dïng c¸c tõ ng÷ nµy. Bµi tËp nhanh: Cho biÕt c¸c tõ : - TrÉm lµ c¸ch x­ng h« cña nhµ vua. TrÉm, khanh, long sµng, ngù thiÖn cã -Khanh lµ c¸ch vua gäi c¸c quan. nghÜa lµ g×? - Long sàng là giường của vua. - Ngù thiÖn lµ vua dïng b÷a. Gv: Tầng lớp nào thường dùng các từ - Tầng lớp vua quan trong triều đình ng÷ nµy? phong kiến thường dùng các từ ngữ nµy. 3. Ghi nhí: SGK Hoạt động 3 III. Sử dụng từ ngữ địa phương và biÖt ng÷ x· héi Gv: Khi dùng các từ ngữ này cần chú - Cần lưu ý đến đối tượng giao tiếp, 49 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giáo án Ngữ văn 8 ý ®iÒu g×? Gv: Trong c¸c t¸c phÈm th¬ v¨n c¸c t¸c gi¶ cã thÓ sö dông líp tõ nµy, vËy chóng cã t¸c dông g×? Gv: Cã nªn dïng líp tõ nµy mét c¸ch tuú tiÖn kh«ng? V× sao? Hoạt động 4 Hoạt động nhóm: Tìm một số từ ngữ địa phương nơi em ở hoặc ở vùng kh¸c mµ em biÕt?. ? T×m mét sè tõ ng÷ cña tÇng líp häc sinh hoÆc cña tÇng líp x· héi kh¸c nhau mµ em biÕt? Gi¶i thÝch? ? Trường hợp nào nên dùng từ ngữ địa phương, trường hợp nào không nên dùng từ ngữ địa phương?. t×nh huèng giao tiÕp, hoµn c¶nh giao tiếp để đạt hiệu quả giao tiếp cao. - Để tô đậm sắc thái địa phương hoặc tÇng líp xuÊt th©n, tÝnh c¸ch cña nh©n vËt. - Kh«ng nªn l¹m dông líp tõ ng÷ nµy mét c¸ch tuú tiÖn v× nã dÔ g©y ra sù tèi nghÜa, khã hiÓu. * Ghi nhí: SGK IV. LuyÖn tËp Bµi tËp 1: Thèng kª mét sè tõ ng÷ địa phương. a. NghÖ TÜnh: - Nhót: d­a muèi. - Chẻo: một loại nước chấm. - T¾c: mét lo¹i hä qu¶ quýt. b. Nam Bé: - Nãn: mò vµ nãn. - Vườn: vườn và nông thôn. - MËn: qu¶ roi. Bµi tËp 2: - Häc g¹o: häc thuéc lßng mét c¸ch m¸y mãc. - Phe phÈy: bu«n b¸n bÊt hîp ph¸p. Bµi tËp 3: a. Nªn. d. Kh«ng. b. Kh«ng. c. Kh«ng. e. Kh«ng. g. Kh«ng.. E. Cñng cè, dÆn dß * Cñng cè: - Cách dùng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội. * DÆn dß: - Häc bµi. Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i. *Rót kinh nghiÖm :................................................................................................................................... .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... Ngµy so¹n:......./......./.......... TiÕt 18. tãm t¾t v¨n b¶n tù sù 50. Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giáo án Ngữ văn 8 A. mục tiêu cần đạt - Häc sinh hiÓu ®­îc thÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù vµ n¾m ®­îc c¸c thao t¸c tãm t¾t c¸c v¨n b¶n tù sù. - Tích hợp với Văn qua các văn bản đã học, với Tiếng Việt qua bài Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội. - RÌn luyÖn kÜ n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù nãi riªng, c¸c v¨n b¶n x· héi nãi chung. b. Phương pháp: Đàm thoại- Quy nạp. c. chuÈn bÞ - ThÇy: So¹n bµi - Nghiªn cøu bµi. - Trò: Học bài - Xem trước bài. D. tiÕn tr×nh lªn líp I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò:Nªu t¸c dông cña viÖc liªn kÕt c¸c ®o¹n trong v¨n b¶n? III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Chúng ta đang sống trong một thời đại bùng nổ thông tin. Chỉ tính riêng sách văn học và sách giáo khoa Ngữ văn mà chúng ta cần đọc cũng đã là một con số khá lớn, vì vậy để kịp thời cập nhật thông tin, chúng ta có thể đọc các bản tóm tắt tác phẩm hoặc tóm tắt tác phẩm giúp cho người khác có điều kiện nhanh chóng nắm được thông tin mà họ cần. Hai kĩ năng đọc bản tóm tắt vµ tãm t¾t t¸c phÈm lu«n cã mèi quan hÖ g¾n bã chÆt chÏ víi nhau, bæ trî cho nhau để góp phần hoàn thiện kĩ năng tóm tắt tác phẩm tự sự mà chúng ta sẽ tìm hiểu và luyÖn tËp trong tiÕt häc h«m nay. 2. TriÓn khai bµi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi gi¶ng Hoạt động 1 I. ThÕ nµo lµ tãm t¾t v¨n b¶n tù sù - Trong cuéc sèng h»ng ngµy, cã những văn bản tự sự chúng ta đã học nh­ng nÕu muèn ghi l¹i néi dung chính của chúng để sử dụng hoặc thông báo cho người khác biết thì ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. Gv: Tõ gîi ý trªn, theo em thÕ nµo lµ - Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù lµ dïng lêi tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? v¨n cña m×nh tr×nh bµy mét c¸ch ng¾n gän néi dung chÝnh cña v¨n b¶n đó. Gv: Em h·y lùa chän c©u tr¶ lêi - Ghi l¹i mét c¸ch ng¾n gän, trung đúng nhất? thµnh víi nh÷ng néi dung chÝnh cña v¨n b¶n tù sù. Hoạt động 2 II. C¸ch tãm t¾t v¨n b¶n tù sù 1. Những yêu cầu đối với văn bản tãm t¾t 51 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo án Ngữ văn 8 Gv: V¨n b¶n tãm t¾t trªn kÓ l¹i mét néi dung v¨n b¶n nµo? Gv: V× sao em biÕt ®­îc? Gv: V¨n b¶n tãm t¾t trªn cã nªu ®­îc néi dung chÝnh cña v¨n b¶n Êy kh«ng? Gv: V¨n b¶n tãm t¾t trªn cã g× kh¸c so víi v¨n b¶n nµy?. - KÓ vÒ v¨n b¶n S¬n Tinh, Thuû Tinh. - BiÕt ®­îc lµ nhê vµo c¸c nh©n vËt chÝnh vµ sù viÖc chÝnh. - Nªu ®­îc néi dung chÝnh. - Kh¸c nhau:. + Nguyªn v¨n truyÖn dµi h¬n. + Số lượng các nhân vật và chi tiết trong truyÖn nhiÒu h¬n. + Lêi v¨n trong truyÖn kh¸ch quan h¬n. Gv: Tõ viÖc t×m hiÓu trªn, h·y cho - KÓ l¹i sù viÖc chÝnh xoay quanh biết các yêu cầu đối với một văn bản nhân vật chính. - KÓ l¹i cèt truyÖn mét c¸ch ng¾n tãm t¾t? gọn, bảo đảm trung thực với các sự viÖc, nh©n vËt chÝnh cã s¸ng t¹o cÇn thiết và phải diễn đạt bằng lời văn cña m×nh. 2. Các bước tóm tắt văn bản Gv: Muèn viÕt ®­îc v¨n b¶n tãm t¾t, - §äc kÜ toµn bé v¨n b¶n cÇn tãm t¾t theo em ph¶i lµm nh÷ng viÖc g×? để nắm chắc nội dung, hiểu đúng chủ đề văn bản. Hs tr¶ lêi. - Lùa chän nh÷ng sù viÖc chÝnh vµ Gv nhËn xÐt- bæ sung. nh©n vËt chÝnh. - S¾p xÕp cèt truyÖn tãm t¾t theo mét tr×nh tù hîp lÝ. - ViÕt b¶n tãm t¾t b»ng lêi v¨n cña m×nh. 3. Ghi nhí: SGK E. Cñng cè, dÆn dß * Cñng cè: Học sinh đọc lại phần ghi nhớ. * DÆn dß: Häc bµi. Xem trước bài Tóm tắt văn bản tự sự. *Rót kinh nghiÖm :................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 52 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo án Ngữ văn 8 Ngµy so¹n:......./......./.......... TiÕt 19. LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. A. mục tiêu cần đạt - Vận dụng các kiến thức đã học ở tiết 18 vào việc luyện tập tóm tắt văn bản tù sù. - Tích hợp với các văn bản Văn và các kiến thức về Tiếng Việt đã học. - RÌn luyÖn c¸c thao t¸c tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. b. Phương pháp: Đàm thoại - Thảo luận - Viết. c. chuÈn bÞ - ThÇy: So¹n bµi - Nghiªn cøu bµi. - Trò: Học bài - Chuẩn bị bài trước. D. tiÕn tr×nh lªn líp I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò: - Em h·y nªu quy tr×nh tãm t¾t v¨n b¶n tù sù? III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Chúng ta đang sống trong một thời đại bùng nổ thông tin. Chỉ tính riêng sách văn học và sách giáo khoa Ngữ văn mà chúng ta cần đọc cũng đã là một con số khá lớn, vì vậy để kịp thời cập nhật thông tin, chúng ta có thể đọc các bản tóm tắt tác phẩm hoặc tóm tắt tác phẩm giúp cho người khác có điều kiện nhanh chóng nắm được thông tin mà họ cần. Hai kĩ năng đọc bản tóm tắt vµ tãm t¾t t¸c phÈm lu«n cã mèi quan hÖ g¾n bã chÆt chÏ víi nhau, bæ trî cho nhau để góp phần hoàn thiện kĩ năng tóm tắt tác phẩm tự sự mà chúng ta sẽ tìm hiểu và luyÖn tËp trong tiÕt häc h«m nay. 2. TriÓn khai bµi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi gi¶ng I. T×m hiÓu c©u hái 1 (Sgk). Hoạt đông 1 Gv: Em hãy nhận xét bản tóm tắt - Bản tóm tắt đã nêu tương đối đầy trong sgk? đủ các sự việc, nhân vật chính nhưng tr×nh tù cßn lén xén. Gv: Theo em, sắp xếp các sự việc - Lão Hạc có một người con trai, một nh­ thÕ nµo lµ hîp lÝ? mảnh vườn và một con chó. - Con trai lão đi đồn điền cao su, lão chØ cßn l¹i cËu Vµng. - Vì muốn giữ lại mảnh vườn cho con, l·o ph¶i b¸n con chã, mÆc dï Gv dÉn d¾t Hs s¾p xÕp c¸c sù viÖc viÖc b¸n chã khiÕn l·o buån b· vµ cho hîp lÝ. ®au xãt. - TÊt c¶ sè tiÒn Ýt ái dµnh dôm ®­îc, l·o göi «ng gi¸o vµ nhê «ng gi¸o 53 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo án Ngữ văn 8 trông coi mảnh vườn. - Cuéc sèng mçi ngµy mét khèn khã, Hs trình bày kết quả trước lớp. l·o kiÕm ®­îc g× ¨n nÊy vµ tõ chèi Líp nhËn xÐt, gãp ý, ®iÒu chØnh, bæ nh÷ng g× «ng gi¸o ngÊm ngÇm gióp sung. đỡ. Gv nhËn xÐt- bæ sung. - Mét h«m, l·o xin Binh T­ Ýt b¶ chã, nói là đánh bả một con chó và ngỏ ý rủ Binh Tư cùng uống rượu. - ¤ng gi¸o rÊt ng¹c nhiªn vµ buån khi nghe Binh T­ kÓ l¹i chuyÖn Êy. - Lão Hạc đột nhiên chết một cách d÷ déi. - C¶ lµng kh«ng hiÓu v× sao l·o chÕt, chØ cã Binh T­ vµ «ng gi¸o hiÓu. Gv: Sau khi s¾p xÕp hîp lÝ, h·y viÕt tãm t¾t truyÖn ng¾n L·o H¹c b»ng mét v¨n b¶n ng¾n gän (kho¶ng 10 dßng). - Häc sinh tù viÕt. * L·o H¹c lµ 1 l·o n«ng nghÌo khæ, vî mÊt sím, sèng c¶nh gµ trèng nu«i con. Tài sản quý báu của lão là con trai, mảnh vườn và con chó. Vì nghèo, không lấy được vợ, con trai lão Hạc phẩn chí di xa làm đồn điền cao su. Cuéc sèng ngµy cµng tóng quÈn, kh«ng muèn phiÒn ai vµ x©m ph¹m tµi s¶n cña con, l·o H¹c b¸n chã, göi tiÒn lo hËu sù vµ nhê «ng gi¸o tr«ng con m¶nh vườn cho con. Không còn cách gì để sống, một hôm lão xin Binh Tư ít bả chó nói là để trộm chó rồi cùng Binh Tư uống rượu. Ông giáo biết chuyện rÊt buån. L·o H¹c bçng nhiªn chÕt - mét c¸i chÕt thËt d÷ déi. C¶ lµng kh«ng ai hiÓu v× sao l·o chÕt trõ Binh T­ vµ «ng gi¸o. Hoạt động 2 II. T×m hiÓu c©u hái 2 (Sgk) Gv: H·y nªu nh÷ng sù viÖc tiªu biÓu - Anh DËu ®ang èm nÆng. và các nhân vật quan trọng trong - Cai lệ và người nhà lí trưởng đến thóc s­u. đoạn trích Tức nước vỡ bờ? - Anh Dậu đành nhẫn nhục van xin nhưng chúng không động lòng. - Chị Dậu vẫn nín nhịn để tìm cách gi¶m bít sù hung h·n cña kÎ lßng Hs nªu lang d¹ thó. Gv nhËn xÐt- bæ sung. Gv: Nh©n vËt chÝnh trong ®o¹n trÝch - Nh­ng kh«ng ®­îc, chÞ vïng lªn quyÕt liÖt. nµy lµ ai? - Cuộc chiến đấu không cân sức nh­ng phÇn th¾ng nghiªng vÒ chÞ DËu. - Chị Dậu, cai lệ, người nhà lí trưởng. Gv: Em h·y viÕt mét v¨n b¶n tãm t¾t - Häc sinh tù viÕt 54 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo án Ngữ văn 8 đoạn trích Tức nước vỡ bờ? Hoạt động 3 Gv: T¹i sao nãi c¸c v¨n b¶n T«i ®i häc cña Thanh TÞnh vµ Trong lßng mÑ cña Nguyªn Hång rÊt khã tãm t¾t?. III. T×m hiÓu c©u hái 3 (Sgk) - Hai v¨n b¶n T«i ®i häc cña Thanh TÞnh vµ Trong lßng mÑ cña Nguyªn Hồng khó tóm tắt vì: đó là những v¨n b¶n tr÷ t×nh, chñ yÕu miªu t¶ những diễn biến trong đời sống nội tâm của nhân vật, ít các sự việc để kể l¹i. Gv: NÕu muèn tãm t¾t th× ta ph¶i lµm - NÕu muèn tãm t¾t hai v¨n b¶n nµy g×? th× trªn thùc tÕ chóng ta ph¶i viÕt l¹i truyÖn. §©y lµ mét c«ng viÖc khã kh¨n, cÇn ph¶i cã thêi gian vµ vèn sèng cÇn thiÕt míi thùc hiÖn ®­îc. Học sinh đọc thêm tóm tắt truyện Dế MÌn phiªu l­u kÝ vµ truyÖn Quan ©m ThÞ KÝnh. E. Cñng cè, dÆn dß * Cñng cè: - Học sinh tóm tắt một truyện đã học trong chương trình lớp 7. * DÆn dß: - Häc bµi. - Mçi em tãm t¾t mét truyÖn mµ em thÝch. *Rót kinh nghiÖm :................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngµy so¹n:......./......./.......... TiÕt 20. tr¶ bµi viÕt sè 1. A. mục tiêu cần đạt - ¤n l¹i kiÕn thøc kiÓu v¨n tù sù kÕt hîp víi viÖc tãm t¾t t¸c phÈm tù sù. - Tích hợp với các văn bản tự sự đã học trong chương trình Ngữ văn đã học ở líp 6,7,8. - RÌn luyÖn c¸c kÜ n¨ng vÒ ng«n ng÷. b. Phương pháp: Đàm thoại. c. chuÈn bÞ - ThÇy: So¹n bµi - ChÊm bµi. - Trß: Xem l¹i phÇn lÝ thuyÕt. 55 Giáo viên: Hô Thị Mai. THCS Hai Lâm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>