Sáng kiến kinh nghiệm Tạo thói quen tốt cho học sinh học môn Ngữ văn

<span class='text_page_counter'>(1)</span>T¹o thãi quen tèt cho häc sinh häc m«n ng÷ v¨n IĐặt vấn đề 1- C¬ së lý luËn Ng÷ v¨n lµ mét m«n häc cã vÞ trÝ quan träng, bëi häc v¨n chÝnh lµ häc c¸ch lµm người. Vẫn biết như thế song với sự phát triển của xã hội và nhu cầu về học vấn, dường nh­ m«n Ng÷ v¨n kh«ng ®­îc träng dông trong viÖc chän ngµnh nghÒ v× vËy th¸i độ của học sinh đối với môn học cũng có nhiều vấn đề phải lưu tâm. Triệu Thành là một đơn vị miền núi, trình độ dân trí và công tác xã hội hoá giáo dục còn thấp so với mặt bằng chung của toàn huyện thì vấn đề thả nổi việc học ở học sinh là một điều đáng bàn. V× vËy, t¹o thãi quen häc tËp cho häc sinh lµ mét c«ng viÖc quan träng, mét hoạt động sư phạm cần thiết của người giáo viên nói chung và của người giáo viên môn Ngữ văn nói riêng. Bởi qua công việc này sẽ giúp cho học sinh lưu ý đến việc học của mình hơn và từ đó sẽ mang lại kết quả học tập tốt hơn. 2- Thùc tr¹ng Trong những năm gần đây, Bộ giáo dục và đào tạo phát động phong trào “ Hai không với bốn nội dung” trong đó có chú ý tới việc “học thực chất, dạy thực chất” thì kéo theo chất lượng học tập của học sinh còn quá thấp bởi một thực trạng đáng buån lµ: + Học sinh lười học bài, không nhớ bài học. + Häc sinh viÕt sai lçi chÝnh t¶ qu¸ nhiÒu vµ ch÷ qu¸ xÊu. Đây mới chỉ là hai trong số nhiều thực trạng đáng báo động khác. Song đây là hai thùc tr¹ng mµ t«i bµn tíi trong bµi viÕt nµy; Còng lµ mét gi¸o viªn, còng mang những trăn trở nghề nghiệp như các đồng chí, tôi đã suy ngĩ và xây dựng cho mình một phương pháp rèn luyện cho học sinh thói quen tốt nhằm khắc phục những tồn t¹i trªn.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> II-. BiÖn ph¸p thùc hiÖn. Bước 1: Đi học tập thêm kinh nghiệm dạy học ở một số đơn vị như: THCS Nguyễn ChÝch - §«ng S¬n; THCS Hîp Th¾ng – TriÖu S¬n; THCS §«ng Anh - §«ng S¬n; THCS ThÞ TrÊn – TriÖu S¬n….. Bước 2: Lập kế hoạch thực hiện Tôi đã đặt ra hai thói quen tốt cho học sinh là: 1. Thói quen chuẩn bị bài ở nhà, đặc biệt là phần tác giả, tác phẩm. 2. Thói quen khi đặt bút viết là phải viết cẩn thận, hạn chế lỗi chính tả và có ý thức về việc viết đúng. Vậy làm thế nào để rèn được hai thói quen này? A- Trước hết tôi rèn thói quen thứ nhất : chuẩn bị bài ở nhà, cụ thể là phần t¸c gi¶ t¸c phÈm nh­ sau: Đây là một yêu cầu tất yếu của đổi mới hương pháp dạy học song cũng không phải là giáo viên cũng đã áp dụng. Giáo viên thường vẫn dạy say mê hết cả thời gian yêu cÇu häc sinh chuÈn bÞ bµi míi. Nh­ vËy, t«i rÌn thãi quen thø nhÊt nµy cho häc sinh bắt đầu từ việc dặn dò cho học sinh ở cuối tiết học trước đó. VÝ dô: Khi d¹y ë líp 8 – tiÕt 100 lµ bµi: ViÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy luËn ®iÓm. Th× ®iÒu tÊt yÕu ë cuèi tiÕt nµy t«i ph¶i dÆn cho häc sinh viÖc chuÈn bÞ kÜ phÇn t¸c gi¶ t¸c phÈm cña tiÕt 101 – Bµn luËn vÒ phÐp häc. - ChuÈn bÞ b»ng c¸ch yªu cÇu häc sinh häc thuéc phÇn t¸c gi¶ - t¸c phÈm ( tuy nhiªn kh«ng ph¶i chØ yªu cÇu häc sinh häc m×nh phÇn nµy mµ ph¶i c¶ so¹n văn trước khi tới lớp học ) - Sau bước dặn dò, nhắc nhở học sinh học tập, thì khi ngày mai có giờ Ngữ văn những em đã chuẩn bị, đã thuộc bài thì rất hào hứng và tự tin còn các em ch­a thuéc th× sÏ thÊy rÊt xÊu hæ. - Lớp trưởng và các tổ trưởng theo dõi các bạn đã chuẩn bị bài qua việc xung phong trả lời, đồng thời ghi chép chính xác những em chưa thuộc, nạp danh sách lại cho tôi và tôi yêu cầu kiểm tra vào tiết tiếp đó. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Tôi khích lệ, cho điểm hoặc động viên các em đã thuộc, tôi phê bình khiển trách, nhắc nhở các em học sinh không thuộc bài. Nếu tái phạm đến lần thứ 3, tôi sẽ mời phụ huynh trao đổi. - Thời gian đầu tôi tập trung gọi những em học sinh khá và đã chuẩn bị bài tốt, khi mà các em học sinh thuộc đối tượng này đã quen với cách học mà tôi yêu cầu, thì tôi liên tục gọi các em học sinh yếu, kém để các em có ý thức học b¾t ®Çu tõ viÖc ngµy mai c« kiÓm tra cho tíi khi thµnh th¹o, thµnh thãi quen th× th«i. - Khi cả 2 đối tượng khá giỏi và yếu kém trong lớp đã quen với cách học này. T«i chuyÓn sang kiÓm tra b»ng c¸ch: b¾t th¨m ngÉu nhiªn; tr×nh bµy sù hiÓu biết của em về 1 tác giả, tác phẩm nào đó dưới hình thức ngoại khoá; hái hoa d©n chñ ( 1 k× 1 lÇn hoÆc 1 n¨m 1 lÇn ). Häc sinh rÊt hµo høng phÇn thi kiÕn thøc nhí l©u nµy. Chó ý thi nhí t¸c gi¶ theo c¸c thêi k× v¨n häc vµ thuéc c¸c bµi th¬, hoÆc c¸c ®o¹n v¨n hay. - Vì đối tượng là học sinh miền núi, tôi đặc biệt chú ý khi dặn các em học bài cũ, nếu phần tác giả đã in ở những tiết trước hoặc ở tài liệu khác, giáo viên ph¶i yªu cÇu häc sinh s­u tÇm tµi liÖu vµ häc thuéc. VÝ dô: ë tiÕt “ThuÕ M¸u” ®iÒu tÊt häc sinh sÏ ph¶i tham kh¶o tµi liÖu kh¸c vÒ t¸c gi¶. - Kh«ng chØ häc thuéc t¸c gi¶ - t¸c phÈmmµ häc sinh cßn thuéc c¶ v¨n b¶n ( trữ tình) hoặc tóm tắt cốt truyện (tự sự ) trước khi học bài mới. Bản thân tôi rất nhẹ nhàng khi khi vào tiết học mới vì học sinh đã chuẩn bị bài thành thói quen ë phÇn nµy. T«i chØ bæ sung thªm mét vµi chi tiÕt më réng mµ s¸ch gi¸o khoa kh«ng cã khi giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ - t¸c phÈm. B- §èi víi thãi quen thø 2 lµ ph¶i viÕt cÈn thËn, h¹n chÕ lçi chÝnh t¶ vµ cã ý thức viết đúng. Không biết tự bao giờ, học sinh viết cẩu thả và viết sai như là một hiện tượng phổ biến ở cấp 2. Có lẽ bởi thói quen viết ẩu, viết sai ấy hình thành vì đã yếu ở cấp. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 1, song khi lªn cÊp 2 gi¸o viªn Ýt chó ý tíi ch÷ cña häc sinh. §Æc biÖt lµ ch­a cã biện pháp để làm thay đổi điều đó như chấm vở chẳng hạn. - Năm nào cũng vậy, trước khi vào năm học mới, tôi yêu cầu học sinh phải ghi chÐp cÈn thËn cña m«n Ng÷ v¨n c¶ n¨m vµ cuèi n¨m t«i sÏ chÊm vë ghi, vë so¹n. - §ã lµ lý do thø nhÊt khiÕn häc sinh l­u ý khi ghi chÐp bé m«n. Song t«i vÉn thường xuyên nhắc nhở về việc ghi chép; có thể kiểm tra bất chợt việc ghi bài . Có khen thưởng và phê bình kịp thời, hoặc phạt chép lại nhiều lần nếu ghi thiÕu bµi hoÆc viÕt cÈu th¶. - Nhưng hiệu quả hơn cả là tôi thường thực hiện bằng sửa lỗi sai khi chấm và trừ điểm khi sai lỗi chính tả.( Đây là biện pháp tác động tới học sinh có ý thức viết đúng một cách nhanh nhất ). - Tôi thường xuyên nhắc nhở: nếu viết ẩu, viết xấu, trình bày cẩu thả tôi dứt kho¸t kh«ng chÊm bµi. Bëi t«i cho r»ng: sù cÈu th¶ lµ ®iÒu tèi kÞ trong m«n Ng÷ v¨n. V× vËy víi nh÷ng viÖc lµm trªn t«i còng h¹n chÕ ®­îc phÇn nµo lçi này của học sinh. Đây không phải là việc đơn giản đặc biệt chú ý ở đối tượng yÕu kÐm. III-. KÕt qu¶. - Từ cách thực hiện trên, tôi thấy việc chuẩn bị bài ở nhà của học sinh đã thành thói quen trước mỗi tiết học, học sinh cơ bản khắc phục được lỗi sai khi viết và có ý thức viết đúng, trình bày cẩn thận hơn. Cụ thể: Học kỳ I của năm học2008 -2009 có khoảng 1/3 lớp thuộc bài trước khi đến lớp theo yêu cầu của giáo viên. Song sang học kỳ II, số học sinh thuộc bài trước chiếm tỉ lệ khoảng 3/4 lớp và có hôm cả lớp thuộc. ( Đối tượng thực hiện là học sinh lớp 8A, 8B gồm 61 em). Khi học, học sinh đã nắm được những nét cơ bản Êy, b¶n th©n t«i còng nhÑ nhµng h¬n ë mèi tiÕt d¹y vµ chØ tËp trung ®i khai th¸c v¨n b¶n mµ th«i. - Về thói quen thứ 2: Tôi đã nhận ra sự thay đổi cơ bản ở chữ viết của các em, đặc biệt là bộ phận học sinh yếu kém có sự chuyển biến cơ bản. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Së dÜ t«i chän ¸p dông hai thãi quen nµy v× Ýt nhÊt, khi cã ®­îc hai thãi quen này học sinh cũng sẽ tránh được điểm liệt ở các kỳ thi, đặc biệt là kì thi vào THPT. Tôi không quan niệm nội dung đã trình bày là sáng kiến mà là một vài kinh nghiÖm nhá mµ b¶n th©n t«i thÊy cã hiÖu qu¶ trong qu¸ tr×nh d¹y häc môn Ngữ văn; đặc biệt là đối tượng học sinh yếu kém. Chân thành mong nhận được sự góp ý của đồng nghiệp. TriÖu S¬n, ngµy 10 th¸ng 4 n¨m 2009 Người thực hiện. Lª Th¬. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>