Giáo án Đại số 10 - Chương I: Mệnh đề - Tập hợp

<span class='text_page_counter'>(1)</span>CHƯƠNG I: MỆNH ĐỀ – TẬP HỢP §1: Mệnh đề I. Muïc Tieâu. 1. Về kiến thức - Học sinh nắm được khái niệm mệnh đề, nhận biết được một câu có phải là mệnh đề hay không. - Nắm được các khái niệm mệnh đề phủ định, kéo theo, tương đương. Biết khái niệm mệnh đề chứa biến. - Hiểu yù nghĩa caùc kí hieäu  vaø kí hieäu  . 2. Về kó naêng - Biết lập mệnh đề phủ định của một mệnh đề, mệnh đề kéo theo và mệnh đề tương đương từ hai mệnh đề dã cho và xác định tính đúng – sai của các mệnh đề này. - Biết chuyển mệnh đề chứa biến thành mệnh đề bằng cách: hoặc gán cho biến một giá trị cụ thể trên miền xác định của chúng, hoặc gán các kí hiệu  và  vào phía trước nó. - Biết sử dụng các kí hiệu  và  trong các suy luận toán học. - Biết cách lập mệnh đề phủ định của một mệnh đề chứa kí hiệu  và  . 3. Về tư duy: Phaùt triển tư duy loâgic. 4. Về thaùi ñộ: Reøn tính cẩn thận, chính xaùc, khoa học, thẩm mĩ. II. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc. 1. Thực tiễn: HS biết xác định câu đúng – câu sai – chưa phải câu. 2. Phöông tieän - Giaùo vieâên: SGK- SGV - phieáu baøi taäp – giaùo aùn. - Học sinh: SGK - vở học sinh – đồ dùng học tập. III. Phöông phaùp. - Thuyết trình, vấn đáp, đan xen hoạt động nhóm nhằm giúp học sinh phát hiện vaø giải quyết vấn ñề. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. Tieát 1. 1. Hoạt động 1. Giớùi thiệu chương I. (2phút) Chương I mở rộng hiểu biết của học sinh về lý thuyết tập hợp mà các em đã biết ở lớp dưới. Cung cấp cho các em các khái niệm và các phép toán về mệnh đề và tập hợp, giúp các em hình thành khả năng suy luận có lí, khả năng tiếp nhận, biểu đạt vấn đề mọt cách chính xác. 2. Hoạt động 2: Mệnh đề, mệnh đề chứa biến. (10phút) HĐ 2.1: Mệnh đề. (5phút). Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của giáo viên - Mỗi câu sau thuộc loại caâu? a. HN laø thuû ñoâ cuûa nöớc VN. b. 23  5. c. Đẹp quá! d. Ai gioûi nhaát? - câu a,b đúng hay sai?. Hoạt động của học sinh - Trả lời câu hỏi. a. Caâu khaúng ñònh. b. Caâu khaúng ñònh. c. Caâu caûm. d. Caâu hoûi. - caâu a laø khaúng ñònh đúng, câu b là khẳng ñònh sai. - Phaùt bieåu vaø ghi cheùp.. - Người ta nói câu a,b là những mệnh đề. Vậy mệnh đề là gì? Lấy VD? HĐ 2.2: Mệnh đề chứa biến. (5phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - “ n chia heát cho 2” coù - Neáu n chaün: Laø MÑÑ phải là mệnh đề không? - Neáu n leû: Laø MÑS - Người ta nói câu trên là mệnh đề chứa biến. - Yeâu caàu HS laáy theâm VD.. 3. Hoạt động 3: Phủ định của một mệnh đề. (10phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Đưa ra hai câu khẳng - Trả lời và ghi chép. định, một câu đúng, một caâu sai. Yeâu caàu HS phaùt bieåu caâu phuû ñònh. _ Neâu khaùi nieäm, cho VD.. Lop12.net. Noäi dung I. Mệnh đề – mệnh đề chứa biến. 1. Mệnh đề Mỗi mệnh đề phải hoặc đúng hoặc sai Một MĐ không thể vừa đúng vừa sai * Ví duï: - Mệnh đề đúng: “ 3 là số voâ tyû”. - Mệnh đề sai: “ 3 là số hữu tỷ”. -Không là mệnh đề: “ Thích theá!”. Noäi dung 2. Mệnh đề chứa biến Chöa laø MÑ nhöng khi cho bieán 1 giaù trò cuï theå thì noù trở thành MĐ. *. Ví duï: P :" x  y  3" +. ( x; y )  (1;1) thì P laø MÑÑ. +. ( x; y )  (2; 2) thì P laø MÑS. Noäi dung II. Phủ định của mệnh đề. *. Ví duï: P : “Haø Noâi laø thuû đô của nước pháp” P :” HaøNoäi khoâng phaûi laø thủ đô nước Pháp”. * Kí hieäu MÑ phuû ñònh cuûa P laø P . Nếu P đúng thì P sai, nếu P sai thì P đúng..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> 4. Hoạt động 4: Mệnh đề kéo theo. (20phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Cho câu nói: “Nếu trái - Cho biết ví dụ vừa đất không có nước thì cho có phải là MĐ chưa không có sự sống” neáu laø MÑ thì tìm choã + GV gợi ý để hs tìm ra khác nhau với những MĐ đã biết. liên từ nếu …thì - Chia nhoùm. - Dựa vào mệnh đề kéo Gọi HS trong nhóm thành theo đúng –sai đó rút ra lập mệnh đề kéo theo, HS kết luận về tính đúng khác nhận xét mệnh đề sai của mệnh đề kéo vừa thành lập đúng hay sai theo. . HS: Xem vd 4 GV Cho theâm vaøi tình huoáng veà MÑ keùo theo đúng và MĐ kéo theo sai. - Ghi cheùp.. Noäi dung III. Mệnh đề kéo theo. 1. Mệnh đề kéo theo *. Cho hai mệnh đề P và Q. Mệnh đề “ Nếu P thì Q” được gọi là mệnh đề kéo theo. *. Kí hieäu: P  Q đọc ”P kéo theo Q”, hay “Từ P suy ra Q”, *. MÑ P  Q chæ sai khi P đúng và Q sai. *. Các định lí toán học thừơng là những MĐ đúng và thừơng có dạng: P  Q . Trong đó: P: giaû thuyeát, Q: keát luaän P là điều kiện đủ để có Q Hoặc Q là ĐK cần để có P.. 5. Hoạt động 5: Củng cố. (3phút) - Yêu cầu HS nắm được các kiến thức về: Mệnh đề, mệnh đề chứa biến, phủ định của mệnh đề, mệnh đề kéo theo. - Hoàn thành các bài tập 1;2 (SGK/Tr9). --------------------&------------------Tiết 2 (tiếp theo) 1. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. (10phút) - Cho ví dụ mệnh đề P  Q yêu cầu hs cả lớp lập mệnh đề Q  P. - Gọi đại diện 2 HS lên bảng trình bày. HS khác nhận xét, GV nhận xét, đánh giaù. 2. Hoạt động 2: Mệnh đề đảo – Hai mệnh đề tương đương. (20phút) HĐ 2.1: Đặt vấn đề. (5phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung - Phaân tích VD ñöa ra - Nghe giaûng. trong phaàn kieåm tra baøi cuõ. - Người ta gọi mệnh đề Q. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>  P là mệnhk đề đảo của. mệnh đề P  Q. HĐ 2.2: Mệnh đề đảo. (7phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Yeâu caàu HS phaùt bieåu - Thực hiện yêu cầu khái niệm MĐ đảo của cuûa GV - Ghi cheùp. moät MÑ. - Yeâu caàu hoïc sinh laáy VD.. HĐ 2.3: Mệnh đề tương đương. (8phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - “Nếu hbh có hai đường - làm bài và nhận xét. chéo vuông góc với nhau thì hbh đó là một hình thoi”. Hãy lập MĐ đảo của MÑ treân? Roài xeùt tính đúng, sai của 2 mệnh đề? - Xem ví duï 5 vaø thaønh laäp - HS laøm baøi theo mệnh đề tương đương của nhóm và phát biểu. ví duï sau: P: “ Tam giaùc ABC laø tam giác đều “ Q: “tam giaùc ABC coù hai trung tuyeán baèng nhau vaø co ùmoät goùc baèng 600 GV cho HS thaûo luaän theo nhóm khoảng 2 phút gọi 1 soá em trình baøy HS khaùc nhaän xeùt ruùt ra keát luaän, giaùo vieân Noäi dung Hoạt động 3: Kí hiệu  và  . (10phút). Lop12.net. Noäi dung IV. Mệnh đề đảo – Hai mệnh đề tương đương. 1. Mệnh đề đảo. *. Mệnh đề Q  P là mệnh đề đảo của mệnh đề P  Q *. Ví duï:P  Q: “ Neáu ABC coù hai goùc 600 thì ABC đều”. Q  P: “ Nếu ABC đều thì noù coù hai goùc baèng 600 ”. Noäi dung 2. Mệnh đề tương đương. Noäi dung trong SGK,trang 7..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung - Hướng dẫn HS xem VD V. Kí hieâu  vaø  . và bài tập thực hành trong Noäi dung SGK, trang 7;8. SGK. Hoạt động 4: Củng cố. (5phút) - Yêu cầu HS hiểu được MĐ đảo, MĐ tương đương. - HS bieát duøng kí hieäu  vaø  . - Yêu cầu hoàn thành các bài tập: 3 – 7 (SGK/Tr9;10). --------------------&------------------Tieát 3: Luyeän taäp I. Muïc tieâu. 1. Về kiến thức. - Ôn tập cho hs các kiến thức đã học về MĐ và áp dụng MĐ vào suy luận toán học. 2. Veà kó naêng . - Trình bày các suy luận toán học. - Nhận xét và đánh giá một vấn đề. 3. Veà tö duy: Phaùt triển tư duy logic. 4. Về thaùi ñộ: Reøn tính cẩn thận, chính xaùc, khoa học, thẩm mĩ. II. Chuaån bò phöông tieän daïy hoïc. 1. Thực tiễn: kiến thức cũ về MĐ, MĐ phủ định, MĐ kéo theo, MĐ tương đương, đk cần, đk đủ, đk cần và đủ, MĐ chứa biến. 2. Chuaån bò: - GV: Phieáu baøi taäp, phaán maøu. - HS: Chuẩn bị bài trước khi đến lớp. III. Phöông phaùp. - Cho HS làm viêch theo nhóm. Gọi đại diện HS trình bày kết quả. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Hoạt động 1. Lí thuyết. (10phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung - Hãy định nghĩa mệnh đề I. Lí thuyeát. kéo theo, MĐ phủ định, - Trả lời câu hỏi của giáo (Baûng phuï toùm taét ND lí vieân. MÑ töông ñöông ? thuyeát) - Haõy neâu ÑK caàn, ñieàu kiện đủ, ĐK cần và đủ?. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> 2. Hoạt động 2. Bài tập. (30 phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Laøm BT1 - 4 HSTL HS khaùc nhaän xeùt. - GV NX Laøm BT2 - GV NX - Laøm BT3. - 4 HSTL HS khaùc nhaän xeùt - 4 HSTL HS khaùc nhaän xeùt.ù. - GV NX. Laøm BT4. - 3 HSTL ghi treân baûng HS khaùc nhaän xeùt.. - GV NX. Laøm BT5. - 3 HSTL ghi treân baûng HS khaùc nhaän xeùt. - GV NX - 4 HSTL ghi treân baûng HS khaùc nhaän xeùt. Laøm BT7 - GV NX. Lop12.net. Noäi dung II. Baøi taäp. Baøi taâp 1 (Tr.9 SGK ) a. laø MÑ c. MÑ chứa biến b. MĐ chứa biến d. MĐ Baøi taâp 2 (Tr. 9 SGK ) a. Đúng c. Đúng b. Sai d.Sai Baøi taâp 3 (Tr.9 SGK ) a. Neáu a+b chia heát cho c thì a vaø b cuøng chia heát cho c b. a vaø b cuøng chia heát cho c là ĐK Đủ để a + b chia heát cho c c. a + b chia heát cho c laø ĐK Cần để a và b cùng chia heát cho c Baøi taâp 4 (Tr.9 SGK ) a. ĐK Cần và Đủ để 1 số chia heát cho 9 laø toång caùc chữ số chia hết cho 9 b. ĐK Cần và Đủ để 1 tứ giaùc laø hình thoi laø hình bình hành có 2 đường chéo vuoâng goùc c. ĐK Cần và Đủ để phöông trình baäc 2 coù 2 No phân biệt là biệt thức  > 0 Baøi taäp 5 (Tr. 10 SGK) a. xR: x.1 = x b.  xR:x+x = 0 c.  xR: x + (-x) = 0.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Baøi taäp 7 (Tr.10 SGK) a. nN: n khoâng chia heát cho n (Ñ) b. xQ : x2  2 (Ñ) c. xR : x x + 1 (S) d. xR : 3x  x2 + 1 (S) 3. Hoạt động 3: Củng cố. (5phút) -Nhắc lại các k/n đã ôn trong bài. - Phát phiếu bài tập. Yêu cầu HS hoàn thiện các bài tập trong SBT và phiếu BT đã phát. --------------------&------------------Tiết 4: §2: Tập Hợp I. Muïc tieâu. 1. Về kiến thức. - Hiểu được khái niệm tập hợp, tập con, hai tập hợp bằng nhau. 2. Veà kó naêng. - Sử dụng đúng các ký hiệu ,, , , , . - Biết biểu diễn tập hợp bằng các cách :liệt kê các phần tử của tập hợp hoặc chỉ ra tính chất đặc trưng của tập hợp. - Vận dụng các khái niệm tập con , hai tập hợp bằng nhau vào giải bài tập. - Thực hiện được các phép toán lấy giao, hợp của hai tập hợp, phần bù của một tập con trong những ví dụ đơn giản. 3. Veà tö duy: Phaùt trieån tö duy loâgic. 4. Về thái độ: Rèn tính chính xác, khoa học, thẩm mĩ. II. Chuaån bò. 1. Thực tiễn: Ở lớp 9 HS đã làm quen với khái niệm tập hợp. 2. Chuaån bò: - HS: SGK, vở ghi, đồ dùng học tập. III. Phöông phaùp: IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Hoạt động 1. Khái niệm tập hợp. (20phút) 1. HĐ1.1. Tập hợp và phần tử. (5phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung - Ơû lớp 6 các em đã làm - HS nhớ lại khái niệm I. Khái niệm tập hợp. quen với khái niệm tập tập hợp. HS làm việc 1. Tập hợp và phần tử. hợp, tập con, tập hợp bằng theo nhóm và đưa ra kết *. VD :. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> nhau. Haõy cho ví duï veà một vài tập hợp? - Moãi HS hay moãi vieân phấn là một phần tử của tập hợp.. - Duøng caùc kí hieäu , để viết các mệnh đề sau: a. 3 laø moät soá nguyeân. b. 2 khoâng phaåi laø soá hữu tỉ.. quaû nhanh nhaát - Cho 1 vaøi ví duï. - HS laøm vieäc theo nhóm. Đại diện mỗi nhoùm trình baøy keát quaû.. 2. HĐ1.2: Cách xác định tập hợp. (10phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh *. Nhấn mạnh: mỗi - Thực hiện yêu cầu của phần tử của tập hợp liệt GV. keâ moät laàn. - Yeâu caàu HS: +. A  1; 2,3;5;6;10;15;30 . +. Liệt kê các phần tử của tập hợp các ứoc  1 +. B  1;   hoặc nguyeân döông cuûa 30.  2 +. Taäp caùc nghieäm cuûa B   x  R 2 x 2  x  1  0 . phöông trình: 2 2x  x 1  0 . - GV nhaän xeùt , toång keát *. Nhaán maïnh : moät taäp hợp cho bằng hai cách, từ lieät keâ chuyeån sang tính chất đặc trưng và ngược laïi *. Noäi dung. HĐ1.3: Tập hợp rỗng. (5phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh *. Khi nói đến tập hợp - Liệt kê các phần tử của là nói đến các phần tử tập hợp cuûa noù . Tuy nhieân coù A   x  R x 2  x  1  0 . những tập hợp không. Lop12.net. - Tập hợp các HS lớp 10A5 . - Tập hợp những viên phaán trong hoäp phaán. - Tập hợp các số tự nhiên. *. Nếu a là phần tử của X, taäp KH: a  X ( a thuoäc X ). *. Nếu a không là phần tử cuûa taäp X, KH : a  X ( a khoâng thuoäc X ). Noäi dung 2. Cách xác định tập hợp. - Khi liệt kê các phần tử của tập hợp ta viết các phần tử của nó trong dấu ... . - Coù hai caùch XÑ moät taäp hợp: C1: Liệt kê các phần tử cuûa noù. C2: Chæ ra tính chaát ñaëc trưng cho các phần tử của noù. - VD. B - Minh hoạ tập hợp baèng biểu đồ Ven: Noäi dung 3. Tập hợp rỗng. - Tập hợp rỗng, kí hiệu là  , là tập hợp không chứa phần tử nào..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> chứa phần tử nào, đó là taäp roãng. - Cho VD veà 1 taäp roãng. *. Noäi dung. 2. Hoạt động 2. Tập hợp con. (10 phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Biểu đồ minh hoạ sau nói gì về quan hệ giữa taäp caùc soá nguyeân Z vaø tập các số hữu tỉ Q? Có theå noùi moãi soá nguyeân laø một số hữu tỉ không?. - Z naèm trong Q. Moãi soá nguyên Z là một số hữu tỉ Q.. Noäi dung II. Tập hợp con. 1. Ñònh nghóa. SGK/Tr.12. 2. Kí hieäu. A  B ( A chứa trong B). B  A ( B chứa A hoặc B bao haøm A ). A  B  (x : x  A . Q. x  B) .. Z. - Ruùt ra nhaän xeùt. - Noäi dung.. - Neáu A khoâng phaûi laø taäp rỗng thì A chứa ít nhất một phần tử: KH: A    x : x  A.. - Ghi cheùp.. 3. Hoạt động 3: Tập hợp bằng nhau. (5phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Yêu cầu HS làm bài - Thực hiện yêu cầu của thực hành số 6 trong GV. SGK. - Nhaän xeùt. Noäi dung. 4. Hoạt động 4: Củng cố. (10phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Nhắc lại các kiến thức cô baûn. - Yêu cầu HS làm nhanh - HS thực hiện yêu cầu của baøi taäp: 1a, 2b, 3a. HS GV. thảo luận theo nhóm, đại. Lop12.net. 3. Tính chaát. a. A  A với mọi tập hợp A. b. Neáu A  B vaø B  C thì A  C . c.   A với mọi tập hợp A. Noäi dung III. Tập hợp bằng nhau. SGK/Tr.12.. Noäi dung. BT1a: A  3;6;9;12;15;18 . BT2b:. A  B; B  A . Vaäy. A  B.. BT3a:. Caùc taäp con:.  ;a ;b ;a; b..

<span class='text_page_counter'>(10)</span> dieän nhoùm trình baøy keát BTVN: Caùc baøi taäp coøn laïi quaû. trong SGK, SBT. --------------------&------------------Tiết 5: §3: Các phép toán tập hợp. I. Muïc tieâu. 1. Về kiến thức. - Hiểu được các phép toán giao, hợp của hai tập hợp, hiệu của hai tập hợp, phaàn buø cuûa moät taäp con. 2. Veà kó naêng. - Sử dụng đúng các ký hiệu ,, , , \, CE A . - Thực hiện được các phép toán lấy giao, hợp của hai tập hợp, phần bù của một tập con trong những ví dụ đơn giản. - Biết dùng biểu đồ Ven để biểu diễn giao, hợp của hai tập hợp. 3. Veà tö duy: Phaùt trieån tö duy logic. 4. Về thái độ: Rèn tính cẩn thận, khoa học, chính xác, thẩm mĩ. II. Chuaån bò. 1. Thực tiễn: HS đã biết về tập hợp trong chương trình toán lớp 9. 2. Chuaån bò: - GV: SGK, SBT, giáo án, đồ dùng dạy học. - HS: SGK, SBT, các đồ dùng học tập. III. Phöông phaùp. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Hoạt động 1. Kiểm tra bài cũ. (5phút) - GV: Goïi HS leân baûng trình baøy: +. Có mấy cách xác định một tập hợp? VD? +.Tập các số nguyên dương và tập các số tự nhiên có bằng nhau không? +. Tìm taát caû caùc taäp con cuûa taäp A  a; 2; 4; b;6 . 2. Hoạt động 2. Giao của hai tập hợp. (10phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Yeâu caàu HS laøm baøi - Laøm baøi. thực hành số 1 trong - Phaùt bieåu ñònh nghóa. SGK/Tr.13. - Gợi ý HS phát biểu ñònh nghóa giao cuûa hai tập hợp. 3. Hoạt động 3. Hợp của hai tập hợp. (10phút). Lop12.net. Noäi dung I. Giao của hai tập hợp. 1. Ñònh nghóa: SGK/Tr.13 2. Kí hieäu: C  A  B . Vaäy: A  B  {x x  A va x  B}. x  A x A B   x  B.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Hoạt động của giáo viên - Yeâu caàu HS laøm baøi thực hành số 2 trong SGK/Tr.14. - Gợi ý HS phát biểu định nghĩa hợp của hai tập hợp.. Hoạt động của học sinh - Laøm baøi. - Phaùt bieåu ñònh nghóa.. Noäi dung II. Hợp của hai tập hợp. 1. Ñònh nghóa: SGK/Tr.14. 2. Kí hieäu: C  A  B. Vậy: A  B  {x x  A hoặc x  B} . x  A . x A B   x  B. 4. Hoạt động 4. Hiệu và phần bù của hai tập hợp. (10phút). Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung - Yeâu caàu HS laøm baøi - Laøm baøi. II. Hieäu vaø phaàn buø cuûa hai thực hành số 3 trong tập hợp. - Phaùt bieåu ñònh nghóa. SGK/Tr.14. 1. Hiệu của hai tập hợp. - Gợi ý HS phát biểu *. ÑN: SGK/Tr14. định nghĩa hợp của hai *. KH: C  A \ B . tập hợp. A \ B  {x | x  A Vaäy: vaø - Ñöa ra ñònh nghóa phaàn x  B} . bù của hai tập hợp. x  A x A\ B   x  B. 2. Phần bù của hai tập hợp. SGK/Tr.15. 5. Hoạt động 5. Củng cố. (10phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Nhắc lại các kiến thức cô baûn. - Yêu cầu HS làm nhanh - HS thực hiện yêu cầu baøi taäp: 1;2 trong SGK. cuûa GV. HS thaûo luaän theo nhoùm, đại diện nhóm trình bày keát quaû.. Noäi dung Baøi 1. A  B  { coù,neân } . A  B  { coù, chí, thì, neân,. coâng, maøi, saét, ngaøy, kim } . A \ B  { chí, thì } . B \ A  { coâng, maøi, saét, ngaøy, kim } . Baøi 2: HS trình baøy. BTVN: Caùc baøi taäp coøn laïi trong SGK, SBT. --------------------&------------------Tiết 6: §4: Các tập hợp số. I. Muïc tieâu.. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> 1. Về kiến thức. - Biết được các tập số tự nhiên, tập số nguyên, tập số hửu tỉ, tập số thực và các tập con thường dùng của tập số thực. 2. Veà kyõ naêng. - Sử dụng đúng các ký hiệu ,, , , , \, CE A . - Thực hiện được các phép toán lấy giao, hợp của hai tập hợp, phần bù của một tập con trong những ví dụ đơn giản. - Biết dùng biểu đồ Ven để biểu diễn giao, hợp của hai tập hợp. 3. Veà tö duy: Phaùt trieån tö duy logic. 4. Về thái độ: Rèn tính cẩn thận, khoa học, chính xác, thẩm mĩ. II. Chuaån bò. 1. Thực tiễn: HS đã biết về các tập hợp số từ cấp 2. 2. Chuaån bò: - GV: SGK, giáo án, đồdùng dạy học. - HS: SGK, đồ dùng học tập. III. Phöông phaùp. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Hoạt động 1. Kiểm tra bài cũ. (5phút) - GV: Gọi HS trình bày có bao nhiêu cách xác định một tập hợp? Lấy VD? 2. Hoạt động 2. Các tập hợp số đã học. (10phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung - Hỏi: Hãy nêu các tập số - 1HS trả lời. I. Các tập hợp số đã học. mà em đã học? - HS khaùc nhaän xeùt. 1. Tập số tự nhiên N. N  {0;1; 2;3;...} N *  {1; 2;3;...}. 2. Taäp caùc soá nguyeân Z. Z  {...; 3; 2; 1;0;1; 2;3;...}. - Hỏi:Hãy vẽ quan hệ bao - 1HS trả lời. - HS khaùc nhaän xeùt. hàm các tập hợp số ?. Caùc soá -1,-2,-3,… laø caùc soá nguyeân aâm. 3. Tập hợp các số hữu tỉ Q. - Là những số biểu diễn dưới dạng. a trong đó a,b  Z , b  0 b. 4. Tập số thực R. SGK/Tr17.. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> 3. Hoạt động 3. Các tập hợp con thường dùng của R . (20phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung -Trong toán học ta thường II. Các tập hợp con thường gaëp caùc taäp con sau ñaây duøng cuûa R. cuûa taäp R. (SGK/Tr17). - SGK/Tr17. - Ra ví duï: -1HS trả lời. Cho 2 tập hợp - HS ‡ nhaän xeùt A = { x R : -2  x  4} - HS chia nhoùm laøm yù b - Đại diện nhóm trả lời. B =  1 ; 8   3  a. Hãy viết A dưới dạng tập con taäp R b.Haõy tìm:. A  B ;A  B ; A \ B ; B \ A.. - GV nhaän xeùt. 4. Hoạt động 4. Củng cố. (10phút) - GV: Yêu cầu HS làm tại lớp bài 1a; 2b; 3c. - Gọi 3 HS lên bảng trình bày lời giải của 3 bài toán đã giao. - BTVN: Caùc baøi taäp coøn laïi trong SGK vaø SBT. --------------------&------------------Tiết 7: §5: Số gần đúng. Sai số. I. Muïc tieâu. 1. Về kiến thức. - Nhận thức được tầm quan trọng của số gần đúng, ý nghĩa của số gần đúng. - Nắm được thế nào là sai số tuyệt đối, sai số tương đối, độ chính xác của số gần đúng, biết dạng chuẩn của số gần đúng. 2. Veà kó naêng. - Biết cách quy tròn số, biết cách xác định các chữ số chắc của số gần đúng. - Biết dùng ký hiệu khoa học để ghi các số rất lớn và rất bé. 3. Về tư duy: Phát triển tư duy lôgic, tư duy về đại lượng vô cùng lớn, vô cùng bé. 4. Về thái độ: Rèn tính cẩn thận, khoa học, chính xác, thẩm mĩ. II. Chuaån bò. 1. Thực tiễn.: HS đã biết một số VD về số gần đúng trong chương trình học toán ở các lớp dưới như số  ,... 2. Chuaån bò. - GV: SGK, SBT, các đồ dùng dạy học.. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> - HS: SGK, SBT, các đồ dùng học tập. III. Phöông phaùp: - Thuyết trình, vấn đáp, đan xen HĐ nhóm giúp HS phát hiện và giải quyết vấn đề. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Hoạt động 1. Kiểm tra bài cũ. (Không kiểm tra.) 2. Hoạt động 2. số gần đúng. (5phút) HoạHoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung - Cho học sinh chia thành - Các nhóm thực hiện I.Số gần đúng. nhoùm vaø ño chieàu daøi cuûa coâng vieäc vaø cho keát Trong nhiều trường hợp caùi baøn, chieàu cao cuûa caùi quaû. ta không thể biết được giá trị gheá. - So sánh kết quả giữa đúng của đại lượng mà ta chỉ - Qua kết quả của các các nhóm và rut ra nhận biết số gần đúng của nó . nhóm. GV Giới thiệu số xét. Trong đo đạc, tính toán ta gần đúng. thường chỉ nhận đượ các số gần đúng. 3. Hoạt động 3. Sai số tuyệt đối. (20phút). HĐ 3.1. Sai số tuyệt đối của một số gần đúng. (5phút). HoạHoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -Yêu cầu học sinh cho -Tính giá trị gần đúng giá trị gần đúng của 2 cuûa 2 -Giá trị gần đúng của -Đưa ra nhận xét về giá học sinh đưa ra là giá trị trị gần đúng đó gần đúng thiếu hay gần -Tính và đưa ra kết quả đúng thừa?.Nhận xét về độ lệch giữ hai giá trị gần đúng đó -Có thể tính được sai số tuyệt đối của a không ? HĐ 3.2. Độ chính xác của một số gần đúng. (10phút) Hoạ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh. Lop12.net. Noäi dung II.Sai số tuyệt đối . 1. Sai số tuyệt đối của một số gần đúng. (SGK/Tr20). Ví dụ :Giả sử a = 2và một giá trị gần đúng của nó là a=1,41. Ta coù:. . a.  a a . 2  1, 41. Noäi dung.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> - Trong hoạt động 3.1 thì sai số tuyệt đối của a không vượt quá bao nhieâu?. - Học sinh tính toán trả lời.. 2. Độ chính xác của một số gần đúng. (1,41)2=1,9881< 2 1,41< 2 (1,42)2=2,0164>21,42> 2 Do đó.  - Đưa ra khái niệm về độ chính xaùc cuûa moät soá gaàn đúng.. - Ghi cheùp.. a.  a  a  2  1,41  0.01. Vậy sai số tuyệt đối của 1,41 không vượt quá 0,01.  a  d thì a-d  a  a+d Khi đó ta viết a = a  d .d được gọi là độ chính xác của số gần đúng .. HĐ 3.3. Sai số tương đối của một số gần đúng. (5phút) Hoạ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -Yeâu caàu hoïc sinh so -Keát quaû ño chieàu cao sánh độ chính xác của hai của một ngôi nhà 15,2m số gần đúng trong hai  0,1m phép đo. Từ đó đưa ra -Kết quả đo chiều dài khaùi nieäm sai soá töông cuûa moät caùi baøn laø 1,2 m đối  0,1m -Cho keát quaû theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân.. Noäi dung 3. Sai số tương đối của một số gần đúng. SGK/Tr21. Neáu a = a  d thì  a  d. Do đó  a . a . Neáu noù caøng nhoû a. thì chất lượng phép tính toán đo đạc càng cao. Người ta thường viết sai số tương đối dưới dạng phần trăm.. Hoạt động 4. Quy tròn số gần đúng. (15phút) HÑ 4.1. OÂn taäp quy taéc laøm troøn soá. (5phuùt) - SGK/Tr22. HĐ 4.2.Cách viết số quy tròn của số gần đúng dựa vào độ chính xác cho trước. (10phuùt) Hoạ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung - Hãy viết số quy tròn - Thực hiệ yêu cầu của SGK/Tr22. của số gần đúng sau: GV. +. 374529  200. +. 375000. +. 4,1356  0,001. +. 4,14. Hoạt động 5. Củng cố. (5phút). Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> - Laøm nhanh baøi taäp trong SGK. - BTVN: Baøi taäp oân taäp chöông I. --------------------&------------------Tieát 8: OÂn taäp chöông I I. Muïc tieâu 1. Về kiến thức - HS cũng cố lại kiến thức toàn chương I: Mệnh đề, tập hợp, các phép toán về tập hợp, các tập hợp số, sai số, số gần đúng. 2.Veà kyõ naêng - Giải các bài tập đơn giản, bước đầu giải các bài toán khó. 3. Veà tö duy: Phaùt trieån tö duy loâgic. 4. Về thái độ: Rèn tính cẩn thận, khoa học, chính xác, thẩm mĩ. II. Chuaån bò 1. Thực tiền: HS đã được chuẩn bị trước bài tập ở nhà. 2. Chuaån bò. - GV: SGK, SBT, giáo án, đồ dùng dạy học. - HS : Laøm BT chöông I. III. Phương pháp: Vấn đáp và hoạt động nhóm. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1. Hoạt động 1. Kiểm tra bài cũ. (5phút) - Hỏi: Có mấy cách xác định 1 tập hợp? - Hỏi: Hãy nêu ĐN về hợp, giao, hiệu, phần bù của hai tập hợp? 2. Hoạt động 2. Ôn tập lí thuyết. (5phút) - GV củng cố lại lý thuyết bằng bảng phụ treo trước lớp. - HS oân taäp. 3. Hoạt động 3. Bài tập. (30phút) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Gọi HS đứng tậi chỗ làm bài tập - Làm BT từ 1 – 10. - Goïi HS nhaän xeùt. - HS nhaän xeùt. - GV nhaän xeùt vaø cho ñieåm. - Cho HS thaûo luaän nhoùm laøm baøi - Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm tập từ 11 đến 17. - Yêu cầu HS trả lời - Đại diện nhóm TL - Đại diện nhóm khác đưa ra nhận xét. - GV nhaän xeùt vaø cho ñieåm. - Goïi 3HS leân baûng giaûi BT 12 - 3 HS leân baûng.. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - GV goïi HS nhaän xeùt. - HS nhaän xeùt. - GV nhaän xeùt, cho ñieåm. 4. Hoạt động 4. Củng cố. (5phút) - Yêu cầu Hs nắm chắc kiến thức về các phép toán của hai tập hợp, cách quy tròn số. Làm được các dạng bài tập liên quan. - Xem trước phần hàm số đã học ở cấp 2. --------------------&------------------Chương I. MỆNH ĐỀ - TẬP HỢP §1. MỆNH ĐỀ - Tiết 1/2 I. Mục tiêu. Qua bài học học sinh cần nắm được: 1/ Về kiến thức  Biết thế nào là 1 mệnh đề, mệnh đề phủ định, mệnh đề chứa biến, mệnh đề kéo theo.  Phân biệt được điều kiện cần, điều kiện đủ. 2/ Về kỹ năng  Biết lấy ví dụ về mệnh đề, mệnh đề phủ định, xác định được tính đúng sai của 1 mệnh đề.  Nêu được ví dụ về mệnh đề kéo theo.  Phát biểu được 1 định lý dưới dạng điều kiện cần và điều kiện đủ. 3/ Về tư duy  Hiểu được các khái niệm mệnh đề phủ định, mệnh đề chứa biến…  Hiểu được điều kiện cần và điều kiện đủ. 4/ Về thái độ:  Cẩn thận, chính xác.  Tích cực hoạt động; rèn luyện tư duy khái quát, tương tự. II. Chuẩn bị.  Học sinh chuẩn bị kiến thức đã học các lớp dưới  Giáo án, SGK, STK, phiếu học tập, … III. Phương pháp. Dùng phương pháp gợi mở vấn đáp. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1/ Kiểm tra kiến thức cũ 2/ Bài mới HĐ 1: Từ những ví dụ cụ thể, học sinh nhận biết khái niệm. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Trả lời từng bức tranh một. - Yêu cầu Học Sinh nhìn vào 2 Ghi Tiêu đề bài bức tranh, đọc và trả lời tính I/ Mệnh đề - Mệnh đúng sai. - Ghi hoặc không ghi khái đề chứa biến - Đưa ra khái niệm mệnh đề 1. Mệnh đề niệm mệnh đề (đóng khung) SGK. Thường kí hiệu. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> là A, B, C,…P, Q, R,… HĐ 2: Học sinh tự lấy 1 vài ví dụ mệnh đề và không phải mệnh đề. Hoạt động của học sinh. Hoạt động của giáo viên. - Lấy ví dụ về câu mệnh đề -Giáo viên Hướng dẫn lấy 02 và không phải mệnh đề câu mệnh đề (1 đại số, 1 hình học) và 01 câu không phải mệnh đề (thực tế đời sống ). Tóm tắt ghi bảng Ví dụ 1. - Tổng các góc trong 1 tam giác = 1800 . - 10 là số nguyên tố. -Em có thích học Toán không ?. HĐ : Thông qua việc phân tích ví dụ cụ thể, đi đến khái niệm mệnh đề chứa biến. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Trả lời tính đúng sai khi - Xét 2 câu sau: 2. Mệnh đề chứa biến chưa thay n=, x= P(n): “n chia hết cho 3”, n є N (SGK) - Trả lời tính đúng sai khi Q(x): “x >=10” - Hd xét tinh đúng sai,…mệnh thay n=, x= đề chứa biến. HĐ 3: Học sinh tìm giá trị của n để câu “n là số nguyên tố” thành 1 mệnh đề đúng, 1 mệnh đề sai. Hoạt động của học sinh - Học sinh trả lời:. Hoạt động của giáo viên - Nhận xét. Tóm tắt ghi bảng - 02 câu trả lời đúng của học sinh. HĐ : Xét vdụ để đi đến kn phủ định của 1 mđề. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên - Nhận xét mđ P và phủ định - Gv hd hs đọc 2 ví dụ của P giống, khác nhau ? trong SGK. - Ghi chọn lọc - Nhận xét P va pđ của P. Tóm tắt ghi bảng (SGK). HĐ 4: Hs nêu các mđ phủ định của 1 mđ. Hoạt động của học sinh - Hs làm bài. Hoạt động của giáo viên - Gv yêu cầu hs lập các mđ phủ định, xét tính đúng sai của 2 mđề trong SGK.. Tóm tắt ghi bảng Những câu đúng của HS - Chú ý : 77P = P. HĐ : Xét vdụ để đi đến kn mđề kéo théo, đk cần, đk đủ. Hoạt động của học sinh - Đọc vd 3. Hoạt động của giáo viên - Yêu cầu HS đọc vd 3 ở SGk - Kn mđ kéo theo - Tính đúng sai của mđ kéo. Lop12.net. Tóm tắt ghi bảng SGK.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> - Đọc ví dụ 4. theo khi P đúng, Q đ hoặc S. - Ptích vd 4, ý 1 - Đlý là mđ đúng, thường ở dạng kéo theo, đk cần, đủ.. - Ghi chọn lọc. HĐ 5: Củng cố Hoạt động của học sinh - Trả lời theo hd của GV. Hoạt động của giáo viên Hd hs thực hiện HĐ 6 ở SGK Thêm ý lập pđịnh của P, Q. Tóm tắt ghi bảng Ghi những câu đúng. Phiếu học tập : Câu 1: Hãy ghép mỗi ý ở cột thứ nhất với một ý ở cột thứ hai để được kết quả đúng: Cột thứ 1 Cột thứ 2. a) a). Câu 2: Chọn phương án đúng: b) b). c). d). c). d). 3/ BTVN: 1, 2, 3, SGK trang 9. ---------------------------------------------&------------------------------------------Chương I. MỆNH ĐỀ - TẬP HỢP §1. MỆNH ĐỀ - Tiết 2/2 I. Mục tiêu. Qua bài học học sinh cần nắm được: 1/ Về kiến thức  Củng cố kn mđề kéo theo, điều kiện cần, đk đủ.. . .  Biết đuợc mđ tương đương, ký hiệu (với mọi), (tồn tại). 2/ Về kỹ năng  Biết phát biểu mđ dưới dạng đk cần và đủ .  Páht biểu thành lời các mệnh đề chứa ký hiệu với mọi và tồn tại.  Phủ định được mđ chứa ký hiệu với mọi và tồn tại. 3/ Về tư duy  Hiểu được đk cần và đủ  Hiểu được mđ chứa ký hiệu với mọi và tồn tại. 4/ Về thái độ:  Cẩn thận, chính xác.  Tích cực hoạt động; rèn luyện tư duy khái quát, tương tự.. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> II. Chuẩn bị.  Hsinh chuẩn bị kiến thức đã học các lớp dưới, tiết trước.  Giáo án, SGK, STK, phiếu học tập, … III. Phương pháp. Dùng phương pháp gợi mở vấn đáp. IV. Tiến trình bài học và các hoạt động. 1/ Kiểm tra kiến thức cũ Cho mđ P: “Nếu tam giác ABC đều thì có 1 góc = 600”. Hãy phát biểu duới dạng kn “đk cần”, “đk đủ”. 2/ Bài mới HĐ 1: Hđ dẫn đến kn mđ tương đương . Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên Tóm tắt ghi bảng - Thực hiện hđ 7 SGK. - Yêu cầu HS tiến hành hđ 7 Ghi Tiêu đề bài - Đưa ra kn mệnh đề đảo , tg IV/ Mđề đảo. Mđề - Ghi hoặc không ghi kn đuơng tđg SGK. mđề tương đương. - Tìm theo yc của GV. - P => Q và Q => P đều đúng thì ta có - Vd 5, cho hs tìm P, Q mđ P  Q, đọc là…. - Chú ý: Để kiểm tra P  Q đ hay s, ta phải ktra đồng thời P => Q và Q => P . HĐ 2: Giới thiệu ký hiệu với mọi và tồn tại . Hoạt động của học sinh - Theo dõi - Ghi ngắn gọn. Hoạt động của giáo viên -Gv giới thiệu mđ ở vd 6, 7 kh trước rồi đưa câu văn sau. - Cách đọc các ký hiệu…….... HĐ 3 : Hs tiến hành các HĐ 8, 9 SGK . Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên - Hđ 8, 9 ghi ra nháp - Gọi hs lên bảng trình bày. Tóm tắt ghi bảng.  . V/ Ký hiệu và Với mọi; Tồn tại ít nhất hay có 1, … Tóm tắt ghi bảng - Ghi những câu đúng và hay.. HĐ 4: Hd lập mđ phủ định và tìm giá trị đ, s của mđ có chứ a ký hiệu với mọi, tồn tại. Hoạt động của học sinh - Nghe và theo dõi - Ghi công thức….. Hoạt động của giáo viên - Vd 8, SGK - Phủ định mđ chứa 2 kh trên - Cách tìm gtrị đ, s. HĐ 5 : Hs tiến hành hđ 10, 11. Lop12.net. Tóm tắt ghi bảng - Ghi mẫu (công thức).

<span class='text_page_counter'>(21)</span>