Giáo án Lý 7 kỳ 2

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn 10 / 01/ 2011. TUAÀN 19 CHÖÔNG III. ÑIEÄN HOÏC. *** Có mấy loại điện tích ? Những điện tích loại nào thì đẩy nhau , hút nhau ? *** Dòng điện là gì ? Dòng điện có những tác dụng gì ? *** Đo cường độ dòng điện và hiêïu điện thế như thế nào ? *** Cường độ dòng điện và hiệu điện thế có đặc điểm gì trong đoạn mạch nối tiếp và trong đoạn mạch song song ? *** Sử dụng điện như thế nào để đảm bảo an toàn? Tieát 19 Baøi 17 SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT A. Muïc tieâu: 1. Kiến thức: - Học sinh mô tả được một hiện tượng hay một thí nghiệm chứng tỏ một vật bị nhiễm điện do coï xaùt . - Giải thích được một số hiện tượng nhiễm điện do cọ xát trong thực tế ( chỉ ra các vật nào cọ xát với nhau và biểu hiện của sự nhiễm điện.) 2. Kyõ naêng: Bieát laøm thí nghieäm cho vaät nhieãm ñieän baèng caùch coï xaùt. 3. Thái độ : - GDMT: Để giảm tác hại của sét, bảo vệ tính mạng của người và các công trình xây dựng , cần thiết xây dựng các cột thu lôi. B. Chuaån bò : 1. Phöông phaùp : thí nghieäm 2. Đồ dùng : - 1 thước nhựa dẹt - 1 thanh thuỷ tinh - 1 mảnh ny long - 1 mảnh phim nhựa giấy vụn - 1 quả cầu nhựa - 1 mảnh vải khô- 1 mảnh lụa - 1 mảnh len - 1 bút thử điện. C. Tổ chức hoạt động dạy - học : ( 45 phút ) 1. Ổn định lớp : (1 phút ) SS - TT - VS 2. Kieåm tra : ( 0 phuùt ) * Đặt vấn đề : (2 phút ) để giới thiệu chương, GV cho HS đọc 5 câu hỏi ở đầu chương trang 47 SGK . Các em còn biết các hiện tượng điện nào khác ? Đèn điện sáng , quạt điện quay , bếp điện , bàn là điện , nồi cơm điện , tủ lạnh , máy bơm nước...đang hoạt động có liên quan đến điện .Trong chương III các em nghiên cứu về điện. Vào những ngày thời tiết khô ráo , nhất là những ngày khô hanh , khi cởi áo ngoài bằng len , dạ hay sợi tổng hợp , ta thường nghe những tiếng lách tách nhỏ . Nếu khi đó ở trong buồng tối , ta còn thấy chớp li ti. Cũng giống như thế nhưng kì vĩ hơn nhiều là hiện tượng chớp -1Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> và sấm sét trong thiên nhiên . Một trong các nguyên nhân của hiện tượng này là sự nhiễm điện do coï xaùt. 3. Nội dung hoạt động : HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NOÄI DUNG Hoạt động 1 (25 phút ) I/ Vaät nhieãm ñieän: Tìm hieåu vaät nhieãm ñieän 1/ Thí nghieäm 1: +GV hướng dẫn HS làm TN - HS thực hiện TN theo nhö hình 17.1a , 17.1b / 48 nhóm , quan sát hiện tượng SGKvaø ghi keát quaû vaøo baûng vaø ghi vaøo baûng . trang 48 Keát luaän 1: nhieàu vaät sau khi + Từ kết quả TN chọn từ điền - HS thảo luận nhóm để trả cọ xát có khả năng hút các vật vaøo keát luaän 1/ 49SGK lời kết luận . khaùc . + GV hướng dẫn HS làm TN - HS laøm TN theo nhoùm . 2/ Thí nghieäm 2 : nhö hình 17.2/ 49 SGK . Keát luaän 2 : Nhieàu vaät sau khi + Điền từ vào kết luận 2 . - Thảo luận nhóm để coï xaùt coù khaû naêng laøm saùng trả lời kết luận 2 bóng đèn bút thử điện . *** Caùc vaät sau khi bò coï xaùt coù khaû naêng huùt caùc vaät khác hoặc làm sáng bóng đèn bút thử điện được gọi là các vaät nhieãm ñieän hay caùc vaät mang ñieän tích . - GV đọc các câu hỏi C1, C2, II/Vaân duïng: C3 trang 49. + HS trả lời. 4. Vaän duïng - Cuûng coá (15phuùt ) *** Vận dụng : Các nhóm thảo luận trả lời C1, C2,C3 C1/ 49 Khi chải đầu bằng lượt nhựa , lượt nhựa và tóc cọ xát vào nhau . Cả lượt nhựa và tóc đều bị nhiễm điện . Do đó tóc bị lượt nhựa kéo thẳng ra . C2/ 49 Caùnh quaït bò nhieãm ñieän neân huùt buïi . C3/ 49 Göông soi , kính bò nhieãm ñieän neân huùt caùc buïi vaûi. *** Cuûng coá : - Coù theå nhieãm ñieän cho vaät baèng caùch naøo? ( Coï xaùt) - Vaät nhieãm ñieän coøn goïi laø gì? ( Vaät mang ñieän tích ) - Vật nhiễm điện có khả năng gì? ( Hút vật khác , làm sáng bóng đèn bút thử điện) - Đọc có thể em chưa biết . - GDMT: Để giảm tác hại của sét, bảo vệ tính mạng của người và các công trình xây dựng , cần thiết xây dựng các cột thu lôi. 5. Hướng dẫn về nhà: (1phút ) -2TRẦN THỊ NHỰT Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Học bài - Làm bài tập 1,2,3,4/ 18 SBT- Xem bài: hai loại điện tích. D. Ruùt kinh nghieäm : Ngày soạn 10 / 01 /2011. TUAÀN 20 Tieát 20 Baøi 18 HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH A. Muïc tieâu: 1. Kiến thức: - Biết chỉ có hai loại điện tích là điện tích dương và điện tích âm, hai điện tích cùng dấu thì đẩy nhau , traùi daáu thì huùt nhau. - Nêu được cấu tạo nguyên tử gồm : hạt nhân mang điện tích dương và các electron mang điện tích aâm quay xung quanh haït nhaân. 2. Kỹ năng: Phân biệt và giải thích được vì sao vật nhiễm điện dương và vật nhiễm điện aâm. 3. Thái độ : - GDMT : Trong các nhà máy thường xuất hiện bụi gây hại đến sức khỏe của công nhân. Bố trí các tấm kim loại nhiễm điện để hút các bụi lông giữ môi trường trong sạch, bảo vệ sức khỏe coâng nhaân. B. Chuaån bò : 1. Phöông phaùp :thí nghieäm 2. Đồ dùng :- hình vẽ to mô hình đơn giản của nguyên tử - 3 mảnh ni long màu trắng đục cỡ 13cm x 25 cm - 1 bút chì vỏ gỗ còn mới - 1 kẹp giấy - 2 thanh nhựa tiết diện tròn có lỗ ở giữa để đặt vào trục quay - 1 mảnh len - 1 mảnh lụa - 1 thanh thuỷ tinh - 1 trục quay có mũi nhọn thẳng đứng . C. Tổ chức hoạt động dạy - học : ( 45 phút ) 1. Ổn định lớp : (1 phút ) SS - TT - VS 2. Kieåm tra : (3 phuùt ) Hoûi : Coù theå laøm cho vaät nhieãm ñieän baèng caùch naøo ? Vaät bò nhieãm ñieän coù khaû naêng gì? Đáp : + Có thể làm nhiễm điện cho vật bằng cách cọ xát . + Vật nhiễm điện có khả năng hút các vật khác và có khả năng làm sáng bóng đèn bút thử điện. *** Đặt vấn đề : ( 1 phút ) Một vật bị nhiễm điện ( mang điện tích ) có khả năng hút các vật khác . Nếu hai vật đều bị nhiễm điện thì chúng hút nhau hay đẩy nhau ? Để hiểu rõ điều này hôm nay các em nghiên cứu bài 18: Hai loại điện tích. 3. Nội dung hoạt động : -3Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS - HS thực hiện TN theo Hoạt động 1 ( 7 phút ) Laøm TN 1 , taïo ra 2 vaät nhieãm nhoùm vaø ruùt ra nhaän xeùt . điện cùng loại và tìm hiểu lực tác dụng giữa chúng .. Hoạt động 2 ( 13 phút ) Laøm TN2 , phaùt hieän hai vaät -HS laøm TN theo nhoùm vaø nhieãm ñieän huùt nhau vaø mang ruùt ra nhaän xeùt . điện tích khác loại.. + Chọn từ thích hợp điền vào keát luaän trang 51 SGK.. - Từng cá nhân HS điền từ vaøo keát luaän.. Hoạt động 3 ( 10 phút ) Tìm hiểu sơ lược về cấu tạo nguyên tử . + GV treo hình 18.4 giới thiệu - HS quan sát mô hình. cho caùc em bieát ñaây laø moâ hình đơn giản của nguyên tử . -4Lop7.net. NOÄI DUNG I/ Hai loại điện tích: Thí nghieäm 1: ( hình 18.1, 18.2 / 50 SGK) Nhaän xeùt: hai vaät gioáng nhau , được cọ xát như nhau thì mang điện tích cùng loại và khi đặt gần nhau thì chúng đẩy nhau. Thí nghieäm 2 : ( hình 18.3/ 50 SGK ) Nhận xét : thanh nhựa và thanh thuỷ tinh khi được cọ xát thì chuùng huùt nhau do chuùng mang điện tích khác loại. *** Keát luaän chung : - Có hai loại điện tích . Các vật mang điện tích cùng loại thì đẩy nhau , mang điện tích khác loại thì hút nhau . - Người ta quy ước gọi ñieän tích cuûa thanh thuyû tinh khi coï xaùt vaøo luïa laø ñieän tích döông ( + ) , ñieän tích cuûa thanh nhựa sẫm khi cọ xát vào vaûi khoâ laø ñieän tích aâm ( - ). II/ Sơ lược về cấu tạo nguyên tử : ( SGK trang 51 ). TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> 4. Vaän duïng - Cuûng coá (9phuùt ) ** Vận dụng : HS trả lời C2, C3, C4 / 52 C2: Trước khi cọ xát , trong mỗi vật đều có điện tích dương va điện tích âm . Điện tích dương tồn tại ở tâm nguyên tử , các điện tích âm tồn tại ở các êlectron chuyển động quanh hạt nhân . C3 : Trước khi cọ xát các vật không hút mảnh giấy vụn vì các vật chưa bị nhiễm điện , các điện tích âm và dương trung hoà lẫn nhau. C4: Sau khi cọ xát , mảnh vải nhiễm điện dương ( 6 dấu + và 3 dấu - ) , thước nhựa nhiễm điện âm ( 4 dấu + và 7 dấu - ) .Thước nhựa nhiễm điện âm do nhận thêm êlectron , mảnh vải nhiễm điện dương do mất bớt êlectron . ** Cuûng coá : - Đọc ghi nhớ . - Đọc có thể em chưa biết . - GDMT : Trong các nhà máy thường xuất hiện bụi gây hại đến sức khỏe của công nhân. Bố trí các tấm kim loại nhiễm điện để hút các bụi lông giữ môi trường trong sạch, bảo vệ sức khỏe coâng nhaân. 5. Hướng dẫn về nhà: (1phút ) - Hoïc baøi . - Laøm baøi taäp 1,2,3,4/ 19 SBT. - Xem baøi :doøng ñieän - nguoàn ñieän. D. Ruùt kinh nghieäm :. -5Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ngày soạn 10/ 01/ 2011. TUAÀN 21 Tieát 21 Baøi 19 DOØNG ÑIEÄN - NGUOÀN ÑIEÄN A. Muïc tieâu: 1. Kiến thức: - Mô tả một thí nghiệm tạo ra dòng điện , nhận biết có dòng điện( bóng đèn bút thử điện sáng , đèn pin sáng , quạt điện quay ...) và nêu được dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng. - Nêu được tác dụng chung của các nguồn điện là tạo ra dòng điện và nhận biết các nguồn thường dùng với hai cực của chúng ( cực dương , cực âm của pin hay ăc qui ). - Mắc và kiểm tra để đảm bảo một mạch điện kín gồm pin , bóng đèn , công tắc và dây nối, đèn sáng . 2. Kỹ năng: nhận biết được cực âm , cực dương của pin hay ắc qui , mắc mạch điện một caùch thaønh thaïo. 3. Thái độ : có ý thức trong học tập . B. Chuaån bò : 1. Phương pháp : thí nghiệm , vấn đáp 2. Đồ dùng : * Đối với cả lớp : các loại pin . * Đối với mỗi nhóm HS : - 1 pin đèn - 1 bóng đèn pin lắp sẵn vào đế đèn - 1 công tắc- 5 đoạn dây nối có vỏ cách điện , mỗi đoạn dài khoảng 30 cm . C. Tổ chức hoạt động dạy - học : ( 45 phút ) 1. Ổn định lớp : (1 phút ) SS - TT - VS 2. Kieåm tra : (5phuùt ) Hỏi 1 : Có mấy loại điện tích ? Đó là điện tích gì ? Các vật nhiễm điện tương tác với nhau như theá naøo ? Đáp 1: Có hai loại điện tích : điện tích âm và điện tích dương. Các vật nhiễm điện cùng loại thì đẩy nhau , các vật nhiễm điện khác loại thì hút nhau. Hỏi 2 : Nêu cấu tạo nguyên tử . Đáp 2 : SGK / 51 *** Đặt vấn đề : (1 phút ) Có điện thật ích lợi và thuận tiện . Đèn điện có thể bật, tắt dễ dàng , sáng trưng ngay dưới trời mưa , gió . Ngoài ra còn có quạt điện , nồi cơm điện máy thu thanh , ti vi , tủ lạnh . Các thiết bị nầy hoạt động nhờ có dòng điện chạy qua . Vậy dòng điện là gì? 3. Nội dung hoạt động : -6Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> HOẠT ĐỘNG GV Hoạt động 1 ( 10 phút ) Tìm hieåu doøng ñieän laø gì? + GV hướng dẫn HS đối chiếu hình 19.1a, 19.1b để tìm hiểu sự tương tự giữa dòng điện và dòng nước + Gọi HS trả lời C2 + Điền từ vào nhận xét . + Doøng ñieän laø gì ? *** Hoạt động 2 ( 20 phút ) Tìm hiểu các nguồn điện thường duøng . + Haõy keå teân moät soá nguoàn ñieän ? + GV cho HS quan sát các loại pin để xác định cực dương , cực âm.. + GV hướng dẫn HS mắc mạch điện nhö hình 19.3 /54 SGK , kieåm tra mạch điện , đóng khoá K để đèn saùng .. HOẠT ĐỘNG HS. NOÄI DUNG I/ Doøng ñieän :. -a/ nước - b/ chaûy - Nhieãm ñieän cho maûnh phim nhựa . - ( dòch chuyeån ) - Laø doøng caùc ñieän tích dịch chuyển có hướng.. ** Doøng ñieän laø doøng caùc ñieän tích dòch chuyeån coù hướng . II/ Nguoàn ñieän: 1/ Caùc nguoàn ñieän thường dùng : như pin , ắc qui , đinamô xe đạp -Pin , aêc qui, ñinamoâ xe ...Mỗi nguồn điện đều có đạp ( pin tiểu , pin tròn, pin hai cực : cực dương( + ), vuông , pin dạng cúc áo...) cực âm( - ) . 2/ Maïch ñieän coù nguoàn ñieän: Doøng ñieän chaïy - Các nhóm HS thực hiện qua maïch ñieän kín bao maéc maïch ñieän. goàm caùc thieát bò ñieän được nối liền với hai cực cuûa nguoàn ñieän baèng daây ñieän.. 4. Vaän duïng - Cuûng coá (7phuùt ) ** Vận dụng: Từng HS trả lời C4,C5,C6 / 54 SGK C4:1. Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng . 2. Đèn điện sáng khi có dòng điện chạy qua . 3. Quạt điện hoạt động khi có dòng điện chạy qua . 4. Đèn điện sáng cho biết có dòng điện chạy qua nó . 5. Các điện tích dịch chuyển có hướng tạo thành dòng điện . C5 : Đèn pin, rađiô, máy tính bỏ túi , đồng hồ , đồ chơi trẻ em. C6 : Để nguồn điện này hoạt động thắp sáng đèn , ấn cho núm xoay của nó tì sát vào vành xe đạp , đạp cho bánh xe quay , nối dây từ đinamô tới đèn không có chỗ hở. ** Củng cố : Đọc ghi nhớ . 5. Hướng dẫn về nhà: ( 1 phút )-Học bài - Làm bài tập 1,2,3/10 SBT - Đọc bài 20 D. Ruùt kinh nghieäm :. -7Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ngày soạn 15 / 01 / 2011. TUAÀN 22 Tieát 22 Baøi 20. CHAÁT DAÃN ÑIEÄN VAØ CHAÁT CAÙCH ÑIEÄN DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI A. Muïc tieâu: 1. Kiến thức: -Nhận biết trên thực tế chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua , chất cách điện là chất khoâng cho doøng ñieän ñi qua . - Kể tên một số vật dẫn điện và vật cách điện thường dùng . - Nêu được dòng điện trong kim loại là dòng các êlectron tự do dịch chuyển có hướng 2. Kyõ naêng: Phaân bieät chaát daãn ñieän vaø chaát caùch ñieän. 3. Thái độ : Nghiêm túc trong học tập. B. Chuaån bò : 1. Phöông phaùp : thí nghieäm 2. Đồ dùng : * Đối với cả lớp : - Một số dụng cụ hay thiết bị dùng điện: bóng đèn, công tắc , ổ lấy điện , dây nối , quạt điện. - Moät tranh veõ hình 20.1, 20.3/ 55- 56 SGK - Maïch ñieän maéc saün treân baûng . * Đối với mỗi nhóm : - 1 bóng đèn sợi đốt - 1 phích cắm điện nối với một đoạn dây điện có vỏ bọc cách điện - pin - 1 bóng đèn pin- 5 đoạn dây nối có vỏ bọc cách điện - 2 mỏ kẹp - 1 số vật cần xác định xem là chaát daãn ñieän hay chaát caùch ñieän. C. Tổ chức hoạt động dạy - học : ( 45 phút ) 1. Ổn định lớp : (1 phút ) SS - TT - VS 2. Kieåm tra : ( 5 phuùt ) Hoûi1: Doøng ñieän laø gì ? Đáp 1: Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng . Hỏi 2: Nguồn điện để làm gì ? Đáp 2: Nguồn điện có khả năng cung cấp dòng điện để các dụng cụ điện hoạt động . *** Đặt vấn đề : ( 1 phút ) Dòng điện ở mạch điện gia đình nếu chạy trực tiếp qua cơ thể người sẽ rất nguy hiểm tới tính mạng . Vì vậy tất cả các dụng cụ và thiết bị dùng điện đều phải được chế tạo đảm bảo an toàn cho người sử dụng . Chúng gồm những bộ phận dẫn điện và những bộ phận cách điện . Vậy chất dẫn điện là gì ? Chất cách điện là gì? 3. Nội dung hoạt động : -8Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> HOẠT ĐỘNG GV Hoạt động 1 ( 15 phút ) Tìm hieåu chaát daãn ñieän vaø chaát caùch ñieän. + GV hướng dẫn HS quan sát hình 20.1 và bóng đèn để trả lời các câu hoûi sau ñaây: +Boä phaän naøo cho doøng ñieän chaïyqua? + Boä phaän naøo khoâng cho doøng ñieän chaïy qua? + Daây toùc , choát caém , loõi daây...laø những vật được làm bằng chất dẫn ñieän . Vaäy chaát daãn ñieän laø gì? + Trụ thuỷ tinh, vỏ nhựa của phích cắm , vỏ dây... được chế tạo từ chất caùch ñieän . Vaäy chaát caùch ñieän laø gì? + GV hướng dẫn HS làm TN để xác ñònh xem moät vaät laø vaät daãn ñieän hay caùch ñieän . + Hãy kể tên 3 vật liệu thường dùng để làm vật dẫn điện và 3 vật liệu thường dùng để làm vật cách ñieän. Hoạt động 2 ( 15 phút ) Tìm hiểu dòng điện trong kim loại . + Kim loại là chất gì ? + Trong nguyên tử hạt nào mang ñieän tích döông , haït naøo mang ñieän tích aâm? + Các nhà khoa học đã phát hiện và khẳng định rằng trong kim loại có các êlectron thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do. HOẠT ĐỘNG HS. NOÄI DUNG I/ Chaát daãn ñieän vaø chaát caùch ñieän:. - HS quan saùt . - Dây tóc , dây trục , hai đầu dây đèn , hai chốt cắm, lõi daây. -Truï thuyû tinh , thuyû tinh ñen , vỏ nhựa có phích cắm , vỏ dây. - Laø chaát cho doøng ñieän ñi qua.. - Laø chaát khoâng cho doøng ñieän ñi qua.. - HS laøm TN theo nhoùm vaø hoàn thành bảng trang 56.. * Chaát daãn ñieän laø chaát cho doøng ñieän ñi qua .Như: đồng , sắt , nhoâm... * Chaát caùch ñieän laø chaát khoâng cho doøng ñieän ñi qua . Nhö : nhựa , thuỷ tinh , cao su.... - Chất dẫn điện như đồng , sắt , nhoâm... chaát caùch ñieän nhö: nhựa, thuỷ tinh, cao su.... - Laø chaát daãn ñieän. - Tâm nguyên tử là hạt nhân mang ñieän tích döông . Xung quanh haït nhaân laø caùc eâlectron mang ñieän tích aâm.. -9Lop7.net. II/ Doøng ñieän trong kim loại: 1/ EÂâlectron trong kim loại: Trong kim loại có các êlectron thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do trong kim loại . Chúng được gọi là các TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> trong kim loại . Chúng được gọi là êlectron tự do. các êlectron tự do . Phần còn lại của nguyên tử dao động xung quanh những vị trí cố định ( hình 20.3 /56) _ + Kí hiệu nào biểu diễn êlectron tự Kí hiệu êlectron tự do. do? - Kí hieäu kia laø phaàn coøn laïi + Kí hieäu naøo phaàn coøn laïi cuûa của nguyên tử . Chúng mang 2/ Doøng ñieän trong nguyên tử ? Chúng mang điện tích ñieän tích döông vì thieáu kim loại : dòng điện gì? Vì sao? eâlectron trong kim loại là dòng + Xem hình 20.4 haõy cho bieát caùc - Êlectron tự do bị cực âm đẩy các êlectron tự do dịch êlectron tự do bị cực nào của pin và cực dương hút . chuyển có hướng. đẩy , bị cực nào của pin hút ? + Haõy veõ theâm muõi teân cho moãi - HS veõ êlectron tự do này để chỉ chiều dịch chuyển có hướng của chúng . + Điền từ vào kết luận. - HS  4. Vaän duïng - Cuûng coá ( 7 phuùt ) ** Vận dụng : HS trả lời C7,C8,C9 / 57 SGK C7: B. Một đoạn bút chì . C8 : C. Nhựa . C9 : C. Một đoạn dây nhựa. ** Cuûng coá : - Đọc ghi nhớ . - Đọc có thể em chưa biết . 5. Hướng dẫn về nhà: ( 1 phút ) - Học bài - Làm bài tập 1,2,3,4,/21 SBT - Đọc bài 21: Sơ đồ mạch điện - Chiều dòng điện. D. Ruùt kinh nghieäm :. - 10 Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ngày soạn 15 / 01/ 2011 TUAÀN 23 Tieát 23 Baøi 21. SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN A. Muïc tieâu: 1. Kiến thức: - Học sinh biết vẽ đúng sơ đồ của một mạch điện loại đơn giản . - Mắc đúng một mạch điện loại đơn giản theo sơ đồ đã cho . - Biểu diễn đúng bằng mũi tên chiều dòng điện chạy trong sơ đồ mạch điện , cũng như chỉ đúng chiều dòng điện chạy trong mạch điện . 2. Kyõ naêng: maéc maïch ñieän thaønh thaïo . 3. Thái độ : sử dụng điện an toàn , rèn luyện khả năng mềm dẻo và linh hoạt . B. Chuaån bò : 1. Phöông phaùp : thí nghieäm 2. Đồ dùng : ** Đối với cả lớp : - Tranh veõ hình 19.3/ 54, 21. 2/ 59 , veõ treân baûng phuï hình 21.1/ 59 ** Đối với mỗi nhóm: - 1 pin - 1 bóng đèn pin - 1 công tắc - 5 đoạn dây có vỏ bọc cách điện - 1 đèn pin loại ống tròn coù laép saün pin. C. Tổ chức hoạt động dạy - học : ( 45 phút ) 1. Ổn định lớp : (1 phút ) SS - TT - VS 2. Kieåm tra : (0 phuùt ) *** Đặt vấn đề : ( 1 phút ) với những mạch điện phức tạp như mạch điện trong gia đình , mạch điện trong xe máy , ô tô ...các thợ điện căn cứ vảo đâu để có thể mắc các mạch điện đúng yêu cầu cần có ? Họ phải căn cứ vào sơ đồ mạch điện . Trong sơ đồ người ta đã sử dụng một số kí hiệu để biểu diễn các bộ phận của mạch điện . Bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu cách sử dụng kí hiệu để vẽ sơ đồ mạch điện đơn giản. 3. Nội dung hoạt động : HOẠT ĐỘNG GV Hoạt động 1 (10 phút ) Sử dụng kí hiệu để vẽ sơ đồ maïch ñieän vaø maéc maïch ñieän theo sơ đồ . + GV treo baûng kí hieäu moät soá boä phaän cuûa maïch ñieän .. HOẠT ĐỘNG HS. NOÄI DUNG I/ Sơ đồ mạch điện: 1/ Kí hieäu cuûa moät soá boä phaän maïch ñieän : ( SGK trang 58 ). - HS tìm hieåu moät soá kí hieäu . - 11 Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> + Hãy sử dụng kí hiệu để vẽ sơ đồ mạch điện hình 19.3/54 theo đúng vị trí các bộ phận mạch ñieän nhö treân hình. + Hãy vẽ sơ đồ khác so với sơ đồ đã vẽ bằng cách thay đổi vị trí các kí hiệu trong sơ đồ đã vẽ . + Mắc mạch điện theo đúng sơ đồ đã vẽ , tiến hành kiểm tra và đóng công tắc để đảm bảo đèn saùng . Hoạt ñộng 2 ( 10 phuùt ) Xaùc ñònh vaø bieåu dieãn chieàu dòng điện theo qui ước . + Tham khaûo SGK trang 58 neâu quy ước chiều của dòng điện + Xem hình 20.4/ 56 , nhaän xeùt chiều quy ước của dòng điện với chiều dịch chuyển có hướng của các êlectron tự do trong dây dẫn kim loại . + Haõy duøng muõi teân nhö trong sô đồ mạch điện hình 21.1a để biểu dieãn chieàu doøng ñieän trong caùc sơ đồ mạch điện hình 21.1a,b,c,d. K. X. - +. 2/ Sơ đồ mạch điện: Mạch điện được mô tả bằng sơ đồ và từ sơ đồ mạch điện có thể lắp mạch điện tương ứng .. + X. K. - HS  - Ngược chiều nhau.. - HS laøm vieäc caùc nhaân ghi theâm muõi teânvaøo sô đồ .. II/ Chieàu doøng ñieän: *** Quy ước chiều của dòng ñieän : Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các dụng cụ điện tới cực âm của nguoàn ñieän . Dòng điện cung cấp bởi pin hay ắêc qui có chiều không đổi goïi laø doøng ñieän moät chieàu .. 4. Vaän duïng - Cuûng coá ( 7 phuùt ) ** Vận dụng : C6 HS tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của chiếc đèn pin dạng ống tròn thường X duøng . a/ Nguồn điện này gồm có hai chiếc pin , cực dương của nguồn điện lắp về phía đầu . _ b/ Vẽ sơ đồ mạch điện: +. X. K. ** Cuûng coá : - Đọc ghi nhớ . - 12 Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> - Đọc có thể em chưa biết. 5. Hướng dẫn về nhà: ( 1 phút ) - Hoïc baøi. - Laøm baøi taäp 1,2,3/ 22SBT - Xem baøi : taùc duïng nhieät vaø taùc duïng phaùt saùng cuûa doøng ñieän KIEÅM TRA 15 PHUÙT - GV phát đề - HS laøm baøi D. Ruùt kinh nghieäm :. - 13 Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Ngày soạn 10/ 02/ 2011. TUAÀN 24 Tieát 24 Baøi 22. TAÙC DUÏNG NHIEÄT VAØ TAÙC DUÏNG PHAÙT SAÙNG CUÛA DOØNG ÑIEÄN. A. Muïc tieâu: 1. Kiến thức: - Nêu được dòng điện đi qua vật dẫn thông thường đều làm cho vật dẫn nóng lên , kể tên các dụng cụ điện sử dụng tác dụng nhiệt của dòng điện . - Kể tên và mô tả tác dụng phát sáng của dòng điện đối với 3 loại bóng đèn : bóng đèn pin ( đèn dây tóc ) , bóng đèn bút thử điện , bóng đèn điốt phát quang( đèn LED) 2. Kyõ naêng: Maéc thaønh thaïo maïch ñieän ñôn giaûn. 3. Thái độ : - GDBVMT: Do tác dụng nhiệt của dòng điện, có thể gây cháy nổ làm tổn hại và ảnh hưởng môi trường. Để khắc phục, cách đơn giản nhất là làm dây dẫn có điện trở suất nhỏ. Việc sử dụng nhiều kim loại làm vật liệu dẫn điện dẫn đến việc làm cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên. Ngày nay, người ta đang cố gắng sử dụng vật liệu siêu dẫn( có điện trở suất bằng không) trong đời sống và kĩ thuật. B. Chuaån bò : 1. Phöông phaùp : Thí nghieäm 2. Đồ dùng : ** Đối với cả lớp: - 1 biến thế chỉnh lưu - 5 dây nối - 1 công tắc - 1 đoạn dây sắt mảnh - 5 mảnh giấy nhỏ - 1 số caàu chì . ** Đối với mỗi nhóm HS : - 2 pin và đế lắp pin - 1 bóng đèn pin lắp sẵn vào đế đèn - 1 công tắc - 5 đoạn dây nối - 1 bút thử điện - 1 đèn điốt phát quang. C. Tổ chức hoạt động dạy - học : ( 45phút ) 1. Ổn định lớp : (1 phút ) SS - TT - VS 2. Kieåm tra : ( 5 phuùt ) Hỏi 1 : Cho 1 bóng đèn , 1 khoá K , hai nguồn điện nối tiếp , một số dây dẫn hãy vẽ sơ đồ mạch điện để đèn sáng . Đáp 1: X K. + _. Hỏi 2: Nêu quy ước chiều của dòng điện. - 14 Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Đáp 2 : Chiều của dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các dụng cụ điện rồi tới cực aâm cuûa nguoàn ñieän . *** Đặt vấn đề : ( 1 phút ) Khi có dòng điện chạy trong mạch ta không thể nhìn thấy các điện tích dịch chuyển . Làm thế nào để biết có dòng điện trong mạch? 3. Nội dung hoạt động : HOẠT ĐỘNG GV Hoạt động 1 ( 15 phút ) Tìm hieåu taùc duïng nhieät cuûa doøng ñieän . + Haõy keå teân moät soá duïng cuï thieát bị điện thường dùng được đốt nóng khi coù doøng ñieän chaïy qua . + Hướng dẫn HS mắc mạch điện như sơ đồ hình 21. 1/ 60 SGK . + Khi đèn sáng , bóng đèn nóng lên không ? Bằng cách nào để xác nhận điều đó ? + Bộ phận nào của bóng đèn bị đốt noùng maïnh vaø phaùt saùng khi coù doøng ñieän chaïy qua ? + Khi đèn sáng bình thường nhiệt độ của bộ phận đó là bao nhiêu? + Tham khảo bảng nhiệt độ nóng chaûy cuûa moät soá chaát vaø cho bieát vì sao dây tóc bóng đèn thường làm baèng voânfram? + GV thực hiện TN như hình 22.2/ 61 SGK. + Có hiện tượng gì xảy ra với các mảnh giấy khi đóng công tắc ? + Dòng điện đã làm dây tóc như theá naøo? + Điền từ vào kết luận trang 61 SGK. + Gọi HS đọc C4 và trả lời.. HOẠT ĐỘNG HS. NOÄI DUNG I/ Taùc duïng nhieät:. - Bóng đèn dây tóc, bếp điện, noài côm ñieän , baøn laø , loø nướng , lò sưởi , máy sấy tóc , aám ñieän... - HS laép maïch ñieän. - Bóng đèn nóng lên . Có thể xaùc nhaän qua caûm giaùc baèng tay hoặc sử dụng nhiệt kế. - Dây tóc của bóng đèn bị đốt noùng maïnh vaø phaùt saùng . - Nhiệt độ dây tóc bóng đèn lên đến 25000C. - Vì nhiệt độ nóng chảy của voânfram cao hôn 25000C tránh trường hợp dây tóc nóng chaûy . - HS quan saùt .. * Khi coù doøng ñieän chaïy qua , caùc vaät daãn bò - Các mảnh giấy bị cháy đứt noùng leân. vaø rôi xuoáng . * Doøng ñieän chaïy qua - Daây saét noùng leân . dây tóc bóng đèn làm - HS  - Do tác dụng nhiệt của dòng dây tóc nóng tới nhiệt điện , dây dẫn có thể nóng lên độ cao và phát sáng . trên 3270C thì dây chì sẽ đứt và mạch điện hở . - 15 Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Hoạt động 2 ( 15 phút ) Tìm hieåu taùc duïng phaùt saùng cuûa doøng ñieän. + Một trong những tác dụng quan troïng cuûa doøng ñieän laø taùc duïng phát sáng . Nhiều loại đèn hoạt động dựa trên tác dụng này . Quan sát cấu tạo bóng đèn bút thử điện hình 22.3 / 61 , nhận xét hai đầu dây bên trong của đèn ? + Đèn sáng do hai đầu dây đèn nóng sáng hay do vùng chất khí ở giữa hai đầu dây này phát sáng ? + Điền từ vào kết luận. + Haõy quan saùt hình 22.4/ 61 SGK. Khi đèn điốt phát quang sáng thì dòng điện đi qua bản cực nào của đèn ? + Điền từ vào kết luận.. - Hai đầu dây rời nhau.. - Do chất khí ở giữa hai đầu dây bên trong đèn phát sáng . - ( phaùt saùng ). II/ Taùc duïng phaùt saùng : 1. Bóng đèn bút thử ñieän:. Doøng ñieän chaïy qua chất khí trong bóng đèn của bút thử điện làm chaát khí naøy phaùt saùng.. - Đèn điốt phát quang sáng 2. Đèn điốt phát khi bản kim loại nhỏ ở bên quang ( đèn LED ) : trong đèn được nối với cực Đèn điốt phát quang dương của pin và bản kim loại chæ cho doøng ñieän ñi qua to hơn được nối với cực âm. theo moät chieàu nhaát - ( moät chieàu ) định và khi đó đèn sáng.. 4. Vaän duïng - Cuûng coá ( 7 phuùt ) ** Vận dụng : HS trả lời C8,C9 C8: E. Không có trường hợp nào . C9: Nối bản kim loại nhỏ của đèn LED với cực A của nguồn điện và đóng công tắc K . Nếu đèn LED sáng thì cực A là cực dương của nguồn điện , nếu đèn không sáng thì A là cực âm và B là cực dương của nguồn điện . ** Củng cố :- Đọc ghi nhớ . - Đọc có thể em chưa biết . - GDBVMT: Do tác dụng nhiệt của dòng điện, có thể gây cháy nổ làm tổn hại và ảnh hưởng môi trường. Để khắc phục, cách đơn giản nhất là làm dây dẫn có điện trở suất nhỏ. Việc sử dụng nhiều kim loại làm vật liệu dẫn điện dẫn đến việc làm cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên. Ngày nay, người ta đang cố gắng sử dụng vật liệu siêu dẫn( có điện trở suất bằng không) trong đời sống và kĩ thuật. 5. Hướng dẫn về nhà: ( 1 phút ) D. Ruùt kinh nghieäm :. - Hoïc baøi - Laøm baøi taäp 1,2,3 / 22 SBT - Xem baøi 25. - 16 Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Ngày soạn 10 / 02/ 2011. TUAÀN 25 Tieát 25 Baøi 23. TÁC DỤNG TỪ , TÁC DỤNG HOÁ HỌC VAØ TAÙC DUÏNG SINH LÍ CUÛA DOØNG ÑIEÄN A. Muïc tieâu: 1. Kiến thức: - Mô tả một thí nghiệm hoặc một hoạt động của một thiết bị thể hiện tác dụng từ của dòng ñieän. - Mô tả một thí nghiệm hoặc một ứng dụng trong thực tế về tác dụng hoá học của dòng điện . 2. Kỹ năng: Nêu được các biểu hiện do tác dụng sinh lí của dòng điện khi đi qua cơ thể người . 3. Thái độ : - GDBVMT : Các đường dây cao áp có thể gây ra những điện từ trường mạnh, những người dân sống gần đường dây điện cao thế có thể chịu ảnh hưởng của trường điện từ này. Dưới tác dụng của trường điện từ mạnh, các vật đặt trong đó có thể bị nhiễm điện do hưởng ứng điều đó có thể khiến cho tuần hoàn máu của người bị ảnh hưởng, căng thẳng, mệt mỏi. Để giảm thiểu tác hại này, cần xây dựng các lưới điện cao áp xa khu dân cư. - Do tác dụng hóa học kim loại cần bao bọc bằng chất chống ăn mòn hóa học và giảm thiểu các khí thải độc hại. - Vì dòng điện có tác dụng sinh lí , để tránh điện giật cần sử dụng các chất cách điện để cách li dòng điện với cơ thể người và tuân thủ các quy tắc an toàn điện. B. Chuaån bò : 1. Phöông phaùp : thí nghieäm 2. Đồ dùng : ** Đối với cả lớp : - một vài nam châm vĩnh cửu - một vài mẩu dây nhỏ bằng sắt , thép , nhôm - 1 chuông điện dùng với hiệu điện thế 6V - 1 công tắc - 1 bóng đèn loại 6V - 1 bình đựng dung dịch đồng sunfat có nắp nhựa có gắn sẵn hai điện cực bằng than chì - 6 dây nối . ** Đối với mỗi nhóm : -1 nam châm điện - 2 pin loại 1,5 V trong đế lắp pin - 1 công tắc - 5 dây nối - 1 kim nam châm - 1 vài đinh sắt - một vài mẩu dây đồng và dây nhôm. C. Tổ chức hoạt động dạy - học : ( 45 phút ) 1. Ổn định lớp : (1 phút ) SS - TT - VS 2. Kieåm tra : ( 5 phuùt ) Hỏi 1 : Hiện tượng gì xảy ra khi có dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn ? - 17 Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Đáp 1: Dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn làm dây tóc bóng đèn nóng tới nhiệt độ cao và phaùt saùng . Hỏi 2 : Bóng đèn bút thử điện phát sáng là nhờ yếu tố nào ? Đáp 2: Dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn bút thử điện làm chất khí này phát sáng . *** Đặt vấn đề : (1 phút ) Hãy quan sát ảnh chụp cần cẩu dùng nam châm điện trang 47 SGK . Nam châm điện là gì ? Nó hoạt động dựa vào tác dụng gì của dòng điện. 3. Nội dung hoạt động : HOẠT ĐỘNG GV Hoạt động 1 ( 20 phút ) Tìm hiểu tác dụng từ của dòng ñieän . + GV cho thanh nam chaâm huùt maãu saét vuïn , ñöa thanh nam chaâm laïi gaàn kim nam chaâm thì thanh nam chaâm huùt moät đầu và đẩy đầu kia của kim nam chaâm . Vaäy nam chaâm coù tính chaát gì? + GV laøm TN nhö hình 23.1/ 63 SGK . Quan saùt xem coù hiện tượng gì xảy ra khi công tắc ngắt và công tắc đóng? + Ñöa moät kim nam chaâm laïi gần một đầu cuộn dây và đóng công tắc thì có hiện tượng gì xaûy ra ? + Từ thí nghiệm hãy điền từ vaøo keát luaän. + Quan saùt hình 23.2/64 SGK . GV mắc mạch điện , khi đóng công tắc , có hiện tượng gì xảy ra với cuộn dây , miếng sắt và đầu gõ chuông?. + Ngay sau đó mạch hở , hãy chỉ chỗ hở của mạch ? Gỉai. HOẠT ĐỘNG HS. - Nam châm có tính chất từ .. - Khi công tắc đóng , cuộn dây huùt ñinh saét nhoû . Khi ngaét coâng taéc , ñinh saét nhoû rôi. - Ñöa moät kim nam chaâm laïi gaàn một cuộn dây và đóng công tắc thì một cực của kim nam châm bị hút còn cực kia bị đẩy . - HS . NOÄI DUNG I/ Tác dụng từ :. 1. Nam chaâm ñieän:. - Cuoän daây daãn quaán quanh loõi saét non coù doøng ñieän chaïy qua laø nam chaâm ñieän. - Nam chaâm ñieän coù tính chất từ vì nó có khả naêng laøm quay kim nam chaâm vaø huùt vaät baèng saét, theùp.. - Khi đóng công tắc , dòng điện 2. Chuoâng ñieän: Chuông điện hoạt động đi qua cuộn dây và cuộn dây trở dựa vào tác dụng từ của thành nam châm điện . Khi đó cuoän daây huùt mieáng saét laøm cho doøng ñieän đầu gõ chuông đập vào chuông , chuoâng keâu. - Chỗ hở của mạch ở chỗ miếng sắt bị hút nên rời khỏi tiếp điểm . Khi đó mạch hở , cuộn dây - 18 Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> thích tại sao miếng sắt khi đó lại trở về tì sát vào tiếp điểm?. khoâng coøn doøng ñieän ñi qua , không có tính chất từ nên không hút miếng sắt nữa .Do tính chất đàn hồi của thanh kim loại nên miếng sắt lại trở về tì sát vào tieáp ñieåm. + Tại sao chuông kêu liên tiếp - Khi miếng sắt trở lại tì sát vào chừng nào công tắc còn đóng ? tiếp điểm , mạch kín và cuộn dây laïi coù doøng ñieän chaïy qua vaø laïi có từ tính . Cuộn dây lại hút miếng sắt và đầu gõ chuông lại đập vào làm chuông kêu . Mạch lại bị hở . Cứ như vậy chuông kêu liên tiếp chừng nào công tắc II/ Tác dụng hoá học: Hoạt động 2 ( 8 phút ) Doøng ñieän ñi qua dung Tìm hiểu tác dụng hoá học của còn đóng. dịch muối đồng thì nó doøng ñieän . + GV thực hiện thí nghiệm, tách đồng ra khỏi dung - Màu đỏ nhạt , đó là đồng . thỏi than nối với cực âm lúc dịch , tạo thành lớp đồng trước có màu đen , sau vài phút bám trên thỏi than nối với có phủ một lớp màu gì ? Đó cực âm . Ta bảo dòng chính laø chaát gì? điện có tác dụng hoá học. Hoạt động 3 ( 5 phút ) III/ Taùc duïng sinh lí : Nếu sơ ý để cho dòng Tìm hieåu taùc duïng sinh lí cuûa doøng ñieän. điện đi qua cơ thể người + Sô yù chaïm vaøo nôi coù ñieän thì doøng ñieän seõ laøm caùc - Co giật có thể chết người. thì hiện tượng gì xảy ra ? cô co giaät , coù theå tim ngừng đập , ngạt thở và thần kinh bị tê liệt . Đó là taùc duïng sinh lí cuûa doøng GV lưu ý HS thận trọng khi sử ñieän . duïng ñieän. Trong y học , người ta ứng dụng tác dụng sinh lí của dòng điện thích hợp để chữa một số bệnh.. - 19 Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> 4. Vaän duïng - Cuûng coá ( 4 phuùt ) ** Vaän duïng :C7 . C C8. D ** Củng cố : - Đọc ghi nhớ - Đọc có thể em chưa biết. - GDBVMT : Các đường dây cao áp có thể gây ra những điện từ trường mạnh, những người dân sống gần đường dây điện cao thế có thể chịu ảnh hưởng của trường điện từ này. Dưới tác dụng của trường điện từ mạnh, các vật đặt trong đó có thể bị nhiễm điện do hưởng ứng làm điều đó có thể khiến cho tuần hoàn máu của người bị ảnh hưởng, căng thẳng, mệt mỏi. Để giảm thiểu tác hại này, cần xây dựng các lưới điện cao áp xa khu dân cư. - Do tác dụng hóa học kim loại cần bao bọc bằng chất chống ăn mòn hóa học và giảm thiểu các khí thải độc hại. - Vì dòng điện có tác dụng sinh lí , để tránh điện giật cần sử dụng các chất cách điện để cách li dòng điện với cơ thể người và tuân thủ các quy tắc an toàn điện. 5. Hướng dẫn về nhà: ( 1 phút ) - Hoïc baøi - Laøm baøi taäp - OÂn taäp chöông. D. Ruùt kinh nghieäm :. - 20 Lop7.net. TRẦN THỊ NHỰT.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>