Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 20- Trường THCS Trực Đại

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ====================================================================. TuÇn 20 Ngµy so¹n;2-1-009 Ngµy so¹n 6-1 TiÕt 73:. Nhí rõng. (ThÕ L÷ ) ( Lời con hổ ở vườn bách thú) I. Mục đích yêu cầu. - Giúp học sinh hiểu được giá trị nghệ thuật đặc sắc, bút pháp lãng mãn truyền cảm của nhà thơ, từ đó cùng rung động với niềm khát khao tự do mãnh liệt, nỗi chán ghét sâu sắc thực tại tù túng tầm thường giả dối, tâm trạng đầy bi phấn của nhân vật trữ tình con hổ bị nhốt trong cũi sắt ở vườn bách thú. - TÝch hîp víi mét sè t¸c phÈm v¨n häc, víi tËp lµm v¨n. TÝch hîp víi x· héi ViÖt Nam nh÷ng n¨m 1930-1945. - Rèn kỹ năng đọc diễn cảm, thể thơ 8 chữ vần liền, phân tích nhân vật qua diễn biến tâm trạng II. ChuÈn bÞ: Gi¸o viªn: Nghiªn cøu so¹n bµi. §äc tham kh¶o mét sè bµi viÕt vÒ bµi th¬ nhí rõng. Häc sinh :§äc vµ so¹n bµi, tr¶ lêi c©u hái SGK. III. Tiến trình lên lớp.Hoạt động 1 1. ổn định lớp(1’ ). 2. KiÓm tra.(4’ ) ? Tuần 16,17 các em đã học những tác phẩm nào thuộc thể thơ Đường Luật . Em hãy nêu đặc ®iÓm cña thÓ th¬ Êy. 3.Bài mới:Hoạt động 2 - Giíi thiÖu bµi: NÕu th¬ cò lµ gß bã kh¾t khe th× : Th¬ míi lµ tù do, phãng kho¸ng, nÕu th¬ cò là tâm sự, cảm xúc của một lớp người, một thời đại thì thơ mới lại là cái "tôi" cá nhân đầy kiêu hãnh, luôn khát khao một thế giới phi thường. Và nói tới" thơ mới" thì không thể nhắc đến " Nhớ rừng " của Thế Lữ. Tiết học hôm nay cô cùng các em sẽ đến được với tác phẩm này Hoạt động 3 I. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c H? Qua phÇn chuÈn bÞ bµi ë nhµ, em h·y nªu nh÷ng nhËn xÐt phÈm (5t) chÝnh vÒ nhµ th¬ ThÕ L÷ ? 1. T¸c gi¶ ThÕ L÷. GV: Bót danh ThÕ L÷ lµ c¸ch nãi l¸i tªn thËt cña «ng NguyÔn ThÕ L÷ ( 1907 - 1989 ) Thế Lễ ngoài ra còn có hàm ý ông tự nhận mình là người lữ tên thật là Nguyễn Thế khách trên trần thế ở đời chỉ đi săn tìm cái đẹp để vui chơi. L÷. Thế Lữ từng học Cao đẳng mỹ thuật trung ương nên có nhiều - Là nhà thơ có công đầu ảnh hưởng tới sáng tác thơ. Thơ ông không chỉ dạt dào cảm đem lại thắng lợi cho " xóc l·ng m¹n mµ cßn rÊt giÇu mÇu s¾c nh¹c ®iÖu . th¬ míi " Về " thơ mới" đây là tên gọi để phân biệt với thơ cũ. " Thơ - Ông vừa là nhà thơ nổi mới" không quy định chặt chẽ về số câu, số từ, về niêm, luật, tiếng vừa viết truyện " thơ mới có cảm hứng lãng mạn là chủ đạo thơ mới bắc đầu ngắn, vừa là người có suất hiện từ năm 1932 phát triển rực rỡ cho đến năm 1945 thì công đầu trong việc xây dÇn ®i vµo vÕ t¾c vµ khÐp l¹i. dựng nền kịch nói nước =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== Đây là thời kỳ mà cả dân tộc ta đàng trìm đắm dưới ách áp ta. bøc cña thùc d©n phong kiÕn, c¸c nhµ trÝ thøc TiÓu t­ s¶n ý - ¤ng cã rÊt nhiÒu t¸c được điều đó nhưng lại bế tắc trong đường đi. Vì thế một số phẩm hay, nổi tiếng và người đã tìm đến vần thơ để gửi gắm vào đó tâm sự kín đáo được nhà nước truy tặng cña m×nh. giải thưởng HCM. - §©y lµ bµi th¬ hay nhÊt, næi tiÕng nhÊt cña ThÕ L÷ vµ ®­îc vµo tèp 10 bµi th¬ tiªu biÓu nhÊt cña "th¬ míi". - Bµi th¬ lµ tiªu biÓu cho c¶m sóc l·ng m¹n, cho c¸i "t«i " c¸ nhân khát khao đòi tự do, đòi giải phóng khỏi những tầm thường tù túng. Hoạt động 4 GV: Yêu cầu học sinh đọc. Khæ 1 + 4 giäng buån ngao ng¸n, u uÊt. Khæ 2 + 3 + 5 giäng võa hµo høng võa tiÕc nuèi. 2. T¸c phÈm: " Nhí rõng - Bên cạnh đó cần đọc nhấn giọng ở những từ ngữ miêu tả, " 1943 là bài thơ rất nổi những từ ngữ bộc lộ tâm trạng, chú ý đọc liền mạch những tiếng. c©u th¬ v¾t dßng. + Gọi 2 - 3 học sinh đọc bài thơ. Gi¶i thÝch nghÜa cña tõ " sa c¬, oanh liÖt" H? Bài thơ được viết theo phương thức biểu đạt nào? GV: Nhà thơ đã dùng phương pháp miêu tả và nhân hoá để biÓu c¶m. H? Bµi th¬ cã 5 ®o¹n, theo em sÏ gåm mÊy ý? - T©m tr¹ng con hæ trong còi s¾t ( khæ 1 ) Nçi nhí tiÕc qu¸ khø ( Khæ 2+3) - C¨m ghÐt thùc t¹i ( khæ 4 ) - Kh¸t khao tù do ( khæ 5 ). GV: Bài thơ là tâm sự của con hổ ở vườn Bách thú, Theo dòng mạch cảm xúc đó cô trò chúng ta cùng đi tìm hiểu chi tiÕt bµi th¬. Hoạt động 5 H?Hình ảnh con hổ bị nhốt trong cũi sắt ở vườn Bách thú được đặc tả qua những câu thơ nào? Em hãy đọc những câu thơ đó? " GËm mét khèi ... dÇn qua" H?Trong hoàn cảnh bị giam cầm như vậy hổ có hành động g×? Hổ có hai hành đông: + GËm mét khèi c¨m hên + N»m dµi tr«ng ngµy th¸ng. H? ë h×nh ¶nh" GËm mét khèi c¨m hên" t¸c gi¶ dïng nghÖ thuật nào và nhằm diễn đạt điều gì? Gîi ý: ë ®o¹n trÝch: Trong lßng mÑ " cña Nguyªn Hång cã chi tiÕt " Gi¸ nh÷ng cæ tôc ... míi th«i ". II. §äc t×m hiÓu tõ khã, bè côc: (5’). III. T×m hiÓu chi tiÕt bµi th¬ 1. T©m tr¹ng cña con hæ trong còi s¾t(25’). =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== H? VËy ë ®©y t¸c gi¶ dïng h×nh ¶nh: GËm mét khèi c¨m hên" cã ý g×, gièng nh­ thÕ kh«ng? - Có. ở đây tác giả cũng dùng nghệ thuật ẩn dụ để cụ thể hoá nçi c¨m hên nh­ mét khèi vËt chÊt cã thÓ nh×n thÊy ®­îc vµ hæ cã thÓ ngËm ®­îc. GV: " GËm mét khèi c¨m hên trong còi s¾t " c©u th¬ gÇn nh­ toµn lµ vÇn tr¾c r¾n ®anh l¹i, nçi c¨m hên bÞ dån nÐn, chång chÊt nh­ muèn b©th tung lªn trong tõng ch÷, tõng tõ. Sự thật nghiệt ngã đau đớn, con vật vốn là chúa tể của rừng xanh mµ nay bÞ b¾t vÒ ®©y chÞu c¶nh tï h·m. H? VËy v× sao mµ con hæ ph¶i : GËm mét khèi c¨m hên " nh­ vËy? Cã ph¶i v× lý do nµo n÷a? GV: bËt m¸y chiÕu c¶ khæ th¬. H? Không chỉ mất tự do mà còn biến thành đồ chơi, bị coi ngang víi nh÷ng kÎ hÌn kÐm, nh­ vËy t©m tr¹ng cña hæ sÏ thÕ nµo? Nã c¶m thÊy nh­ bÞ sóc ph¹m ghª gím, nªn trong lßng v« cïng uÊt hËn. GV: Đã mất tự do, lại bị coi thường, bị làm nhục như vật hỏi lµm sao kh«ng c¨m hên cho ®­îc? Nçi uÊt hËn Êy lín dÇn theo ngày tháng, nó đọng thành khối nó kết thành hình. H? Vậy hổ có làm gì để giải toả nỗi căm hờn ấy không? Kh«ng. Nã chØ n»m dµi tr«ng ngµy th¸ng dÇn qua th«i. hình ảnh con hổ nằm dài ấy nói lên thái độ gì của hổ?: - BÊt lùc, bu«ng xu«i. H? Nh­ vËy khi miªu t¶ gi÷a bÒ ngoµi vµ thÕ giíi néi t©m bên trong của hổ tác giả đã dùng nghệ thuật gì? -Nghệ thuật đối lập bề ngoài tưởng như nó đã thuần hoá, cam chÞu nh­ng trong lßng th× ngïn ngôt löa c¨m hên. GV: Đúng là sự đối lập gay gắt, trong lòng thì như muốn nổ tung, muèn ph¸t tung hÕt th¶y nh­ng bªn ngoµi th× l¹i kh«ng lµm g× c¶. §ã chÝnh lµ sù phøc t¹p, mÉu thuÉn cña nh÷ng t©m hån d¹t dµo c¶m høng l·ng m¹n nh­ng bÕ t¾c. Chuyển: Thật đúng là " Anh hùng thất thế sa cơ cũng hèn" và càng thấm thía hơn " Trên đời ngàn vạn điều cay đắng. Cay đắng chi bằng mất tự do" Trước thực tại bế tắc không nối thoát ấy con hổ chỉ có hướng: một là quay trở lại quá khứ, hai là ngưỡng vọng, tương lai. nó chØ cã qu¸ khø. §èi lËp gi÷a hai vïng kh«ng gian Êy c¶m høng l·ng m¹n trµo d©ng nh÷ng giai ®iÖu say mª khi nã nhí vÒ qu¸ khø cña m×nh. H?Khi nhớ về quá khứ của mình, hình ảnh nào hiện lên trước nhÊt trong ®Çu hæ? H? Em hãy đọc những câu thơ ấy và cho biết rừng đại ngàn hiÖn lªn qua nh÷ng tõ ng÷ nµo? - Hình ảnh rừng đại ngàn: " Nhớ cảnh sơn lâm ... dữ dội " =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng tõ ng÷ mµ t¸c gi¶ dïng ë ®©y đối với việc gợi tả rừng đại ngàn? - Nh÷ng tõ ng÷ : c¶, giµ, gµo, hÐt, thÐt. - Dùng tính từ và động từ mạnh. - Lµm hiÖn lªn c¶nh rõng hïng vü bÝ hiÓm. GV: Núi rừng đại ngàn vốn đã linh thiêng, hùng vĩ, trong nỗi nhí cña kÎ sa c¬, chÞu tï ®Çy l¹i cµng trë lªn hïng vÜ, linh thiêng hơn bao giờ hết. Thế Lữ đã miêu tả về một thế giới phi thường bằng bút pháp khoa trương lãng mạn và trí tưởng tượng bay bổng kỳ diệu. H? Và trong cái thế giới kỳ vĩ ấy tác giả đã để cho chúa sơn lâm xuất hiện ntn? Em hãy đọc những câu thơ đó . " Ta ... kh«ng tªn kh«ng tuæi " H? Tác giả đã miêu tả sự xuất hiện của chúa sơn lâm theo tr×nh tù nµo? - Bước chân - tấm thân - ánh mắt thần, quắc. GV: ThuyÕt minh bøc tranh. H? Dựa vào đoạn thơ và bức ký hoạ này em hãy tưởng tượng vµ miªu t¶ l¹i h×nh ¶nh chóa s¬n l©m lóc nµy? H? Vậy từ đó em cảm nhận được vẻ đẹp nào của chúa sơn l©m? - Vẻ đẹp uy nghi, dũng mãnh H? Theo em khi nhí l¹i h×nh ¶nh cña m×nh trong qu¸ khø vËy t©m tr¹ng cña hæ sÏ ntn? -Tho¶ m·n, tù hµo. GV: VËy còi s¾t kia sao cã thÓ giam h·m ®­îc t©m hån m·nh hổ ? Chúa sơn lâm ở tù mà tâm hồn ở giang sơn cũ. Bởi ở đó nã kh«ng chØ lµ " chóa tÓ mu«n loµi " mµ nã cßn tho¶ søc Hæ cam chÞu trong còi s¾t t¾m m×nh trong thÕ giíi thiªn nhiªn kú thó. Khổ thơ thứ 3 được coi được coi như một bộ tứ hình đẹp lộng nhưng trong lòng thì ngùn lÉy ngôt löa c¨m hên H?Em hãy đọc khổ thơ này? H?Bé tø b×nh gåm 4 bøc tranh. Em h·y chØ ra 4 bèn bøc tranh Êy trong khæ th¬ nµy? - §ªm vµng. - Ngµy m­a. - B×nh minh. - ChiÒu lªnh l¸ng. ở bốn bức tranh ấy tác giả đã tập trung làm nổi bật những 2. Nỗi nhớ tiếc quá khứ. mÆt nµo ( thêi gian, kh«ng gian, mÇu s¾c vµ ¸nh s¸ng, ©m thanh ) - Không gian rộng lớn có ngày và đêm, sáng chiều, những ngµy m­a, nh÷ng ngµy n¾ng. Mầu sắc tười tắn rực rỡ: mầu vàng của trăng, hồng của bình minh, mầu xanh của cây và đặc biệt là mầu đỏ gay gắt của =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== m¸u vµ mÆt trêi. GV: Kh«ng chØ cã thiªn nhiªn mµ ë bèn bøc tranh Êy cßn một đối tượng khác, được đưa vào miêu tả đó là chúa sơn l©m. H?Chóa s¬n l©m hiÖn lªn qua nh÷ng tõ ng÷ nµo trong mçi bøc tranh? - Say uống ánh trăng tàn - đợi - chết mảnh mặt trời, chiếm. LÆng ng¾m. GiÊc ngñ t­ng bõng. GV: ở mỗi bức tranh đó đều có sự gắn kết, hoà quyện giữa thiªn nhiªn vµ chóa rõng. H? Bức tranh thứ nhất - cảnh những đêm trăng vàng. Em cảm nhận được vẻ đẹp nào ở bức tranh này? GV: ThËt kú diÖu mét m·nh thó mµ ngê ®©u l¹i cã nh÷ng gi©y phót trë thµnh thi sÜ, ®Çy hµo hoa phong nh·. H? ThÕ còn bức tranh thứ hai rừng đại ngàn trong những ngày mưa? - Häc sinh tr×nh bÇy c¶m nhËn. GV: Bức tranh thứ ba rừng đại ngàn trong những sớm bình minh. Cả không gian choáng ngợp một màu sắc tươi sáng rự rì cã mÇu vµng cña n¾ng, s¾c hång cña b×nh minh, mÇu xanh cña c©y tÊt c¶ hoµ quyÖn ®an cµi vµo nhau, l¹i cã ©m thanh tưng bừng, rộn rã cả những đàn chim Chúa sơn lâm lúc này hệt như một bậc đế vương, đang say nồng trong giấc ngủ. H? Bøc tranh thø t­ lµ kú l¹ nhÊt. Em h·y theo dâi vµo nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ nh÷ng bøc tranh nµy? H/ Cách sử dụng từ ngữ, miêu tả ở đây có gì đặc sắc? - Dïng nh÷ng tõ ng÷ m¹nh. H? V× thÕ lµm cho em thÊt miªu t¶ c¶nh hoµng h«n mµ gièng cảnh tượng gì? Cuộc giao chiến giữa những đối tượng nào? - C¶nh mét cuéc chiÕn - gi÷a m·nh thó vµ mÆt trêi. GV: Mặt trời vốn không có đối thủ bởi vì nó là vĩnh hằng la bất diệt, là vĩ đại nhất. ThÕ nh­ng trong cuéc chiÕn nµy mÆt trêi cßn gi÷ nguyªn ®­îc søc m¹nh Êy kh«ng. - Kh«ng: Nã chØ cßn lµ mét" m¶nh nhá bÐ yÕu ít" GV: Mặt trời như bị xé vụn dưới sức mạnh của chúa sơn lâm. Nó như muốn dẫm nát cả vầng thái dương vĩ đại kia, để giành lấy tất cả cho riêng mình. Điểu đó có nghĩa là mãnh hổ không muốn dừng lại ở địa vị chúa tể của muôn loài mà nó muèn trë thµnh chóa tÓ cña vò trô réng lín nµy c¬. Chỉ có thể bằng trí tưởng tượng vô cùng táo bạo, bằng cảm xóc l·ng m¹n m·nh liÖt míi cã thÓ vÏ ®­îc bøc tranh tuyÖt vời đến thế. Đoạn thơ là khúc ca của mãnh thú và rừng đại ngµn. §äc thÇm c¶ ®o¹n th¬. =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== H? Khi miªu t¶ bèn bøc tranh t¸c gi¶ dïng lo¹i c©u g×? C©u hái tu tõ. Nh÷ng c©u hái Êy b¾t ®Çu b»ng nh÷ng tõ nµo? Tõ nµo ®©u, ®©u. H? Với điệp từ " đâu " với những câu hỏi tu từ liên tiếp, đặc biệt là câu thơ cuối cùng đã diễn tả tâm trạng gì của hổ? H? Nh­ vËy qua 3 khæ th¬ trªn em c¶m nhËn ®­îc g× vÒ h×nh ¶nh hæ? - Hæ uÊt hËn v× bÞ mÊt tù do, bÞ h¹ nhôc. - Kh«ng chÊp nhËn thùc t¹i, nã t×m vÒ qu¸ khø, cµng huy hoàng nó lại càng tiếc nuối, đau đớn. GV: Lời đề từ của bài thơ là " lời con hổ trong vườn bách thú " ®©y chÝnh lµ tiÕng nãi cña mét t©m hån l·ng m¹n, tiÕng nãi đòi giải phóng, đòi được tự do ? Tâm sự của con hổ có gì đồng điệu với tâm hồn của người Việt Nam mất nước thời ấy? TiÕt häc h«m sau víi hai khæ th¬ cuèi chóng ta sÏ t×m hiÓu 4, Cñng cè Em hãy đóng dấu x vào các ô trống của những dòng thể hiện đặc điểm của thơ mới. A:Sè c©u sè ch÷ trong bµi th¬ kh«ng h¹n chÕ. B:Liêm luật, bằng, trắc, quy định nghiêm ngặt. C:Số câu số chữ tuân thủ theo quy định chặt chẽ. D: C¶m sóc l·ng m¹n, c¸i "t«i" thÓ hiÖn rÊt râ. E: Chó träng thÓ hiÖn c¸i "ta" c¶m xóc c¸ nh©n mê nh¹t. G: NhÞp ®iÖu th¬ linh ho¹t lêi th¬ phãng kho¸ng.. T©m tr¹ng nuèi tiÕc, ®au đớn, day dứt, giằng xé kh«ng ngu«i. * Bµi tËp.(3phót ). 5.Hướng dẫn về nhà (2phút) Häc thuéc lßng bµi th¬ T×m hiÓu tiÕp khæ th¬ tiÕp theo .Rót kinh nghiÖm =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ====================================================================. TiÕt 74 Ngµy so¹n:3-1-2009 Ngµy d¹y:7-1-2009. Nhí rõng (ThÕ L÷ ) I.Môc tiªu ( thùc tiÕp tiÕt 73) II.ChuÈn bÞ Gv : Nghiªn cøu so¹n bµi Hs :Tr¶ lêi c©u hái sgk vµo bµi tËp III. TiÕn tr×nh lªn líp Hoạt động1 1.ổn định lớp (1’ ) 2.KiÓm tra (4’ ) Nằm trong cũi sắt ở vường bách thú tâm trạng của con hổ được thể hiện qua bài thơ ntn? 3.Bµi míi Hoạt động 2 : Giới thiệu bài Hoạt động 3 3.Tâm trạng của con hổ trước Gv?:§äc ®o¹n 4-5 cảnh vườn bách thú và lời nhắn Gv?: Dưới con mắt của hổ cảnh vườn bách thú hiện ra gửi thống thiết .(25’) nh­ thÕ nµo ? -Hoa ch¨m cá xÐn lèi ph¼ng c©y trång ,suèi ch¶y th«ng dßng ,m« gß thÊp kÐm Gv?: Em c¶m nhËn thÊy ®©y lµ c¶nh nh­ thÕ nµo ? -Đây là cảnh do con người tạo nên ,do con người sắp đặt ,tØa tãt,söa sang . Gv?:Hãy so sánh nhận xét cảnh ở vườn bách thú và cảnh ë rõng trong khæ th¬ trªn ? -Hai cảnh đối lập nhau .Cảnh ở vườn bách thú tầm thường giả dối .Cảnh rừng tự nhiên đại ngàn cao cả âm u Gv?: Tâm trạng của con hổ trước cảnh vườn bách thú ntn? Ghét những cảnh tầm thường giả dối. Gv?:Em cã nhËn xÐt g× vÒ nhÞp ®iÖu ë ®o¹n th¬ nµy Nhịp thơ gấp các sắc thái diễn đạt của từ ngữ ''len dưới lách '' cũng 'học đòi thấp kém '' Gv?:NhÞp th¬ gÊp Êy diÔn t¶ t©m tr¹ng cña con hæ ra sao ? Gv?:Tõ t©m tr¹ng Êy con hæ cÊt lêi nh¾n göi ®iÒu g× ?Göi tíi ai ? Nỗi bực dọc khinh thường chán Gv?: §äc ®o¹n cuèi ghét cao độ của con hổ với thực tại Gv?: Con hæ nh¾n göi ai ? xung quanh Cảnh nước non hùng vĩ ,nơi ta ngự trị =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== Gv: Hình ảnh non nước hùng vĩ được diễn đạt bằng nh÷ng tõ ng÷ kh¸c nhau ®­îc nh¾c ®i nh¾c ®i nh¾c l¹i trong ®o¹n th¬ thÓ hiÖn t©m tr¹ng g× cña con hæ víi nước non . Tiếp tục nhắc lại tâm trạng tiếc thương nhớ nhung vô hạn ,hình ảnh nước non hùng vĩ một thời vàng son đã qua . Hæ göi nçi lßng quÆn ®au ,ngao Gv?: Hæ nh¾n göi ®iÒu g× ? ng¸n, c¨m thï, u uÊt v× ®ang bÞ cÇm tï mÊt tù do mÊt chñ quyÒn Gv:Trong lời nhắn gửi đó là tấm lòng mãi mãi gắn bó thuỷ chung với thiên nhiên non nước H? Lêi nh¾n göi Êy cã liªn quan g× ,cã ý nghÜa g× víi Nçi lßng cña con hæ lµ nçi lßng cña tâm trạng con người Việt Nam mất nước khi ấy ? con người Việt Nam đang căm ghét ,u uất trong cảnh đời nô lệ lu«n s¾t son thuû chung víi gièng nòi nước non ,khát khao cuộc sống tù do mµ nuèi tiÕc qu¸ khø oai hïng cña d©n téc Hoạt động 6 IV .Tæng kÕt (10phót) 1.NghÖ thuËt Gv?:Em có nhận xét gì về cách miêu tả số câu ,số tiếng Bài thơ hoàn toàn đổi mới về nghệ trong c©u ? thuËt sè c©u trong bµi sè ,sè tiÕng H?VÇn luËt so víi bµi th¬ ®­êng ? trong c©u ,c¸ch vÇn kh«ng gß bã . Ng«n ng÷ giµu nh¹c ®iÖu tiÕt tÊu cùc kú phong phó gîi c¶m phãng kho¸ng linh ho¹t c¶m xóc cña nhµ th¬ Gv?:Em cảm nhận được gì về cách dùng từ ngữ hình Sử dụng triệt để hình ảnh nhân hoá ¶nh trong bµi ? 2 .Néi dung Gv :Cảm hứng lãng mạn như men say lôi cuốn người Nhớ rừng là áng thơ yêu nước thầm đọc nó sôi nổi tuôn trào trong suốt bài thơ kÝn m·nh liÖt thiÕt tha .Nhµ th¬ Gv?: Có thể nói ''Nhớ rừng "là áng thơ yêu nước không? mượn lời con hổ để thể hiện lòng v× sao ? căm thù chế độ phong kiến đương thời .Chế độ mà đất nước mất độc lËp ,d©n ta mÊt tù do .Câi lßng lu«n hướng về cuộc sống tự do ,gắn bó thuû chung víi lÞch sö oai hïng cña đất nước 4, Cñng cè: *LuyÖn tËp (3phót) Gv?: §äc vµ nªu yªu cÇu bµi tËp ? ý nghÜa cña c©u th¬ :'' Than «i !Thêi oanh liÖt nay cßn ®©u "trong bµi th¬ nhí rõng lµ g× ? AThể hiện nối nhớ da diết trước cảnh núi non hùng vĩ B.ThÓ hiÖn niÒm tiÕc nuèi kh«n ngu«i qu¸ khø vµng son đã mất =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== C.ThÓ hiÖn niÒm khao kh¸t tù do m·nh liÖt D.ThÓ hiÖn nçi ch¸n ghÐt c¶nh sèng thùc t¹i nh¹t nhÏo tï tóng Gv? : Em chọn đáp án nào ? §¸p ¸n B 5 .Hướng dẫn về nhà(1’) -Häc thuéc lßng bµi th¬ -Ph©n tÝch khæ th¬ '' Nµo ®©u .......cßn ®©u" Rót kinh nghiÖm. TiÕt 75 Ngµy so¹n: 5/1/2009 Ngµy d¹y :9-1-09. C©u nghi vÊn I.Môc tiªu -Gióp häc sinh n¾m ®­îc c©u nghi vÊn vÒ cÊu t¹o vµ ph©n biÖt c©u nghi vÊn víi c¸c c©u kh¸c -Tích hợp với phần văn ở hai văn ở hai văn bản ''Nhớ rừng ","Ông đồ'' với phần làm văn qua bài "ViÕt ®o¹n v¨n cho v¨n b¶n thuyÕt minh '' -RÌn kü n¨ng nhËn diÖn vµ sö dông c©u nghi vÊn -Gi¸o dôc häc sinh sö dông c©u nghi vÊn khi giao tiÕp II.ChuÈn bÞ Gv: Nghiªn cøu so¹n bµi Học sinh : Đọc trước bài III TiÕn tr×nh lªn líp Hoạt động 1 1ổn định lớp (1’) 2 .KiÓm tra :Xen trong giê 3. Bµi míi Hoạt động 2 :Giới thiệu bài: ở dươí tiểu học ta đã học về các kiểu câu: Câu miêu tả, câu trần thuật , câu hỏi, câu bộc lộ c¶m xóc . Nh­ng chóng ta ch­a t×m hiÓu kÜ vÒ b¶n chÊt cña c¸c kiÓu c©u nµy . §Ó gióp ta hiÓu rõ hơn nữa về đặc điểm chức năng của các kiểu câu đó thì hôm nay chúng ta sẽ đi tìm hiểu về c©u nghi vÊn. =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== Hoạt động 3 I . §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc Gv?:Gọi học sinh đọc ví dụ ? n¨ng (27phót ) Gv ?:Dùa vµo kiÕn thøc ë bËc tiÓu häc em h·y t×m c¸c 1VÝ dô c©u nghi vÊn ? Sáng ngày người ta đấm u có đau không ? ThÕ lµm sao u cø khãc m¸i kh«ng ¨n? Hay là u thương chúng con quá ? Gv?: §Æc ®iÓm h×nh thøc nµo cho em biÕt 3c©u trªn lµ c©u nghi vÊn ? Các câu trên đều có dấu chấm hỏi Gv?: Trong c¸c c©u trªn tõ nµo chØ ý nghi vÊn ? C©u 1 tõ "kh«ng " C©u2côm tõ "thÕ lµm sao " C©u 3tõ" hay lµ " Gv: C¸c tõ trªn gäi lµ tõ nghi vÊn Gv?: Qua ph©n tÝch em hiÓu thÕ nµo lµ c©u nghi vÊn ? 2.KÕt luËn : +C©u nghi vÊn lµ c©u cã tõ nghi vÊn :ai ,g×, nµo, ®©u +Khi viÕt c©u nghi vÊn thương kết thúc bằng dấu chấm hỏi +Chức năng :Dùng để hái *Ghi nhí sgk Hoạt động 4 II LuyÖn tËp (15’) Gv?:Đọc xác định yêu cầu bài tập 1? 1.Bµi tËp 1 +Xác định yeu cầu bài tập1? + H×nh thøc :Cã tõ nghi vÊn g× ,t¹i +Những đặc điểm hình thức nàocho biết là câu nghi sao , h¶ vÊn ? ChÞ khÊt tiÒn s­u cã ph¶i kh«ng ? Tại sao con người lại phải khiêm tốn như thế ? V¨n lµ g× ? Chương là gì ? Chó m×nh muèn cïng tí dïa vui kh«ng ? §ïa trß g× ? Hõ ...c¸i g× thÕ ? Chị Cốc béo xù trước cửa nhà ta đấy hả ? 2.Bµi tËp 2 +Xét về mặt hình thức các câu đều Gv:Yêu cầu học sinh đọc và xác định yêu cầu bài tập cã tõ nghi vÊn 2 C©u a, b ,c tõ hay + Chức năng dùng để hỏi ? §Ó thùc hiÖn ®­îc yªu cµu cña bµi tËp th× em ph¶i + KÕt thóc c©u b»ng dÊu chÊm hái c¨n cø vµo ®©u? +Tõ hay kh«ng thÓ thay thÕ b»ng tõ Häc sinh thùc hiÖn yªu cÇu hoÆc .NÕu thay thÕ tõ hay trong c©u Khi viết câu nghi vấn thương kết thúc bằng dấu gì ? Gv?: Em hãy đạt 1câu nghi vấn ? Chiều nay lớp bạn có đi lao động không ? Gv?: ChØ ra tõ nghi vÊn trong c©u trªn ? Gv?: Qua bµi häc h«m nay em cÇn ghi nhí ®iÒu g× ? Gvgọi học sinh đọc phần ghi nhớ. =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== nghi vÊn b»ng tõ hoÆc th× c©u trë nªn sai ng÷ ph¸p hoÆc hiÓu theo thµnh 1c©u kh¸c theo kiÓu c©u trÇn thuËt vµ cã ý nghÜa kh¸c h¼n 3.Bµi tËp 4 Gv yêu cầu học sinh đọc và nêu yêu cầu bài tập Kh¸c nhau vÒ mÆt h×nh thøc :cã ...không ;đã...không Kh¸c nhau vÒ ý nghÜa c©u thø 2gi¶ định là người được hỏi trước đó có vấn đề về sức khoẻ ,nếu giả định này không đúng thật thì câu hỏi trở nªn v« lý ,cßn c©u hái thø nhÊt không có giả định đó Gv yêu cầu học sinh đọc xác định yêu cầu bài tập 5 4.Bµi tËp 5 H·y cho biÕt sù kh¸c nhau vÒ mÆt h×nh thøc vµ ý nghÜa Kh¸c nhau vÒ mÆt h×nh thøc gi÷a cña 2c©u th¬ sau . 2c©u thÓ hiÖn ë trËt tù tõ .Trong c©u a.Bao giê anh ®i Hµ Néi ? (a ) từ "bao giờ" đứng đầu câu còn b .Anh ®i Hµ Néi bao giê ? câub từ 'bao giờ "đứng cuối câu Kh¸c biÖt vÒ mÆt ý nghÜa cña c©u( a ) hái vÒ thêi ®iÓm cña mét hµnh động diễn ra trong tương lai .Câu (b)hái vÒ mét thêi ®iÓm diÔn ra trong qu¸ khø. 5, hướng dẫn về nhà (2phút) Häc thuéc lßng phÇn ghi nhí Lµm tiÕp c¸c bµi tËp cßn l¹i .Rót kinh nghiÖm. =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== TUÇN 21 TiÕt 76 Ngµy so¹n : 5/1/2008 Ngµy d¹y: 12/1/09. ViÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh I.Môc tiªu -Gióp häc sinh biÕt nhËn d¹ng, s¾p xÕp c¸c ý vµ viÕt 1®o¹n v¨n thuyÕt minh ng¾n -Tích hợp với phần văn ở văn bản "Nhớ rừng ",và "Ông đồ " Tiếng việt qua bài" Câu nghi vÊn" -Rèn kỹ năng xác định chủ đề sắp xếp và phát triển các ý khi viết đoạn văn thuyết minh -Giáo dục học sinh viết đoạn văn thuyết minh có từ ngữ chủ đề và câu chủ đề II.ChuÈn bÞ GV: Nghiªn cøu so¹n bµi HS: Đọc trước bài III TiÕn tr×nh lªn líp Hoạt động 1 1 ổn định lớp (1phút) 2.KiÓm tra (4phót) GV?:ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n ?Vai trß cña ®o¹n v¨n trong bµi v¨n ?CÊu t¹o cña ®o¹n v¨n ? GV?: Thế nào là chủ đề của đoạn văn ,câu chủ đề của đoạn văn ? 3.Bµi míi Hoạt động 2: giới thiệu bài mới Hoạt động 3 I §o¹n v¨n trong v¨n trong v¨n Gv?:Gọi học sinh đọc đoạn văn b¶n thuyÕt minh Gv? : Nªu néi dung chÝnh cña ®o¹n v¨n ? 1.NhËn d¹ng ®o¹n v¨n thuyÕt minh (10phót) GV?: §o¹n v¨n trªn cã mÊy c©u ? *VÝ dô §o¹n v¨n trªn cã 5 c©u Gv? Tìm từ ngữ chủ đề trong đoạn văn trên ? Gv?: Tìm câu chủ đề trong đoạn văn trên ? Thế giới đang đứng trước nguy cơ thiếu nước sạch GV?: Các câu sau dùng để làm gì ? Câu 2 :Cung cấp thông tin về nước ngọt Câu3: Cho biết lượng nước ngọt đang bị ô nhiễm Câu 4: Sự thiếu nước ở các nước trên thế giới Câu 5 :Nêu dự báo đến năm 2005 2/3đân số sẽ thiếu nước ngọt Gv ?: C¸c c©u v¨n trong ®o¹n v¨n viÕt ra nh»m muc đích gì ? Giới thiệu về vấn đè thiếu nước sạch trên thế giới hiÖn nay GV?: Đoạn văn dùng để giới thiệu 1sự vật hiện tượng =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== tù nhiªn gäi lµ ®o¹n v¨n g× ? §o¹n v¨n thuyÕt minh GV?: Gọi học sinh đọc ví dụ 2? Gv?: Nªu néi dung cña ®o¹n v¨n ? Giíi thiÖu vÒ «ng Ph¹m V¨n §ång Gv?: Tìm từ ngữ chủ đề của đoạnvăn ?Câu chủ đề của ®o¹n v¨n ? Gv?: Câu chủ đề và từ ngữ chủ đề có vai trò gì trong ®o¹n v¨n ? Lµm râ néi dung cöa ®o¹n v¨n Gv?: Các câu sau dùng để làm gì ? Câu 2 : Giới thiệu quá trình hoạt động cách mạng và những cương vị lãnh đạo Đảng và nhà nước mà đồng chÝ Ph¹m V¨n §ång tõng tr¶i qua C©u3:Nãi vÒ quan hÖ cña «ng víi Chñ TÞch Hå ChÝ Minh Gv?: Đoạn văn viết ra nhằm mục đích gì ? Giới thiệu một danh nhân( một con người nổi tiếng ) GV :§o¹n v¨n giíi thiÖu giíi thiÖu mét danh nh©n một con người nổi tiếng theo kiểu cung cấp tri thức gäi lµ ®o¹n v¨n thuyÕt minh Gv?: Qua ph©n tÝch vÝ dô em thÊy khi viÕt ®o¹n v¨n *KÕt luËn thuyÕt minh em cÇn ph¶i l­u ý ®iÒu g× ? Khi viÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh cÇn trình bày ró chủ đề của đoạn tránh lẫn ý cña ®o¹nv¨n kh¸c 2.Söa l¹i ®o¹n v¨n thuyÕt minh (15phót) Gv?: Gọi học sinh đọc ví dụ ? *VÝ dô Gv?: §o¹n v¨n trªn lµ ®o¹n v¨n miªu t¶ hay thuyÕt minh ? Gv?: Đoạn văn trên thuyết minh về đồ vật gì ? ThuyÕt minh vÒ chiÕc bót bi Thuyết minh về chiếc đèn bàn GV?: Trước hết muốn viết đoạn văn thuýêt minh về chiÕc bót bi em cÇn lµm g× ? -Xác định chủ đề của đoạn -Xác định nội dung của đoạn văn thuyết minh +CÊu t¹o cña chiÕc bót bi +C¸ch sö dông Gv?: §èi chiÕu víi c¸c ý trªn ®o¹n v¨n trong sgk m¾c nh÷ng lçi g× ? Không rõ câu chủ đề ,chưa có ý công dụng ,câu văn lén xén thiÕu m¹ch l¹c GV?: Khi viÕt ®o¹n v¨n thuyÕt minh cÇn t¸ch thµnh 3ý nhá :cÊu t¹o, c«ng dông, c¸ch sö dông =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== GV: Em h·y söa l¹i ®o¹n v¨n ? HiÖn nay bót bi lµ lo¹i bót th«ng dông trªn toµn thÕ giíi .Bót bi kh¸c bót mùc ë chç lµ ®Çu bót bi cã hßn bi nhá .Ngoµi èng nhùa cã vá bót .§Çu bót cã n¾p đậy ,có móc thẳng để cài vào túi áo .Loại bút không cã n¾p ®Ëy th× cã lß xo vµ nót bÊm .Khi viÕt hßn bi l¨nlµm mùc trong èng nhùa ch¶y ra ghi thµnh ch÷ .Khi viết người ta ấn đầu bút cho ngòi bút tròi ra ,khi th«i viÕt th× Ên nót bÊm cho ngßi bót thôt vµo bªn trong vá bót .Dïng bót bi rÊt nhÑ nhµng tiÖn lîi nh­ng häc sinh c¸c líp tiÓu häc kh«ng nªn sö dông v× ®Çu bót bi trßn cøng vµ tr¬n nªn khã cã thÓ luyÖn viÕt ch÷ nÐt thanh nÐt ®Ëm . Gv?: Gọi học sinh đọc đoạn văn (2b) Gv?: Đoạn văn trên giới thiệu với các em đồ vật gì ? GV?: Muốn viết đoạn văn giới thiệu chiếc đèn bàn em cÇn lµm g× ? +Xác định chủ đề của đoạn văn +Xác định nội dung của đoạn văn :cấu tạo,công dụng c¸ch sö dông. GV?: §èi chiÕu víi c¸c ý trªn ,®o¹n v¨n m¾c lçi g× ? Gv cho sinh viÕt ®o¹n v¨n GV :Gọi học sinh đọc bài làm của mình GV nhËn xÐt vµ söa lçi GV?: Qua ph©n tÝch c¸c vÝ dô em thÊy c¸c ý trong ®o¹n v¨n ®­îc s¾p sÕp theo thø tù nµo ? *KÕt luËn C¸c ý trong ®o¹n v¨n ®­îc s¾p xÕp theo cÊu t¹o ,thø tù nhËn nhËn thøc ,thø tù diÔn biÕn cña sù vËt trong thêi gian trước sau hay theo thứ tự chính GV?: Qua bµi häc h«m nay em cÇn ghi nhí ®iÒu g× ? phô Gọi học sinh đọc phần ghi nhớ *Ghi nhí II .LuyÖn tËp (14phót) Hoạt động 4 1.Bµi tËp 1 GV?: Đọc xác định yêu cầu của bài tập ? Viết đoạn mở bài và kết bài cho đề văn "Giới thiệu trường em " Gv?:Khi viết đoạn mở bài em cần đảm bảo yêu cầu gì Mở bài :Một dòng sông uốn lượn ,dịu dµng vµ mÌm m¹i nh­ d¶i lôa .Mét Giới thiệu đối tượng thuyết minh khu«n viªn réng r·i víi nh÷ng ng«i nhµ míi khang trang xen lÉn c©y cæ thụ đã mấy mươi năm tuổi .Một mái nhµ chung víi nh÷ng khu«n mÆt ng©y th¬ ngộ nghĩnh ,hài hước thông minh GV?: PhÇn kÕt bµi nªu nªn néi dung g× ? ...Tất cả ,tất cả làm nên vẻ đẹp của Cảm nghĩ của em về ngôi trường =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸nNg÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================== GVcho học sinh viết bài -Gọi học sinh đọc bài làm trường tôi .ở nơi ấy tôi đẫ lớn nên cña m×nh b»ng nh÷ng hµnh trang quý nhÊt cña cuộc đời .Tôi yêu quý và tự hào về nó .Vµ thËt tuyÖt vêi nÕu t«i ®­îc giíi thiệu về nó đến tất cả các bạn. 4, Cñng cè:. 5.Hướngdẫn về nhà (1phút ) Khi viÕt ®o¹n v¨n huyÕt minh em cÇn lµm g× ? Lµm hoµn chØnh bµi tËp * Rót kinh nghiÖm. =================================================================== Lop8.net Người thực hiện : Trần Thị Chinh N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(16)</span>