Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 15 - Trường THCS Trực Đại

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==============================================================================. TuÇn 15 -TiÕt 57:. Bµi 15. Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c (Phan Béi Ch©u) Ngµy so¹n: 20/11/2008 Ngµy d¹y: I- Mục tiêu cần đạt: giúp HS - Cảm nhận được vẻ đẹp của những chí sĩ yêu nước đầu thế kỉ XX, những người mang chí lớn cứu nước, cứu dân dù ở hoàn cảnh nào vẫn giữ được phong thái ung dung, khí phách hiên ngang, bÊt khuÊt vµ niÒm tin vµo sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc. - Cñng cè n©ng cao hiÓu biÕt vÒ th¬ ThÊt ng«n b¸t có ®­êng luËt, t¸c dông cña nèi nãi khoa trương, phóng đại. - Giáo dục lòng biết ơn, cảm phuch tư thế, ý chí của người anh hùng, nhà cách mạng Phan Bội Châu nói riêng và những chiến sĩ yêu nước đầu thế kỉ nói chung. II- ChuÈn bÞ - GV: Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. t×m hiÓu thªm t­ liÖu vÒ Phan Béi Ch©u ,B¶ng phô - HS: Soạn bài, ôn lại đặc điểm thơ thất ngôn bát cú đường luật ở lớp 7 III- TiÕn tr×nh lªn líp: Hoạt động 1 1, ổn định tổ chức (1’) 2, Kiểm tra bài cũ: (Hình thức vấn đáp )(3’) ?Em hãy phân tích ý nghĩa của bài toán hạt thóc từ thời cổ đại trong văn bản bài toán dân số ?Muèn thùc hiÖn cã qu¶ chÝnh s¸ch d©n sè ,chóng ta ph¶i lµm g× ? -Giám bớt tỷ lệ gia tăng ,sinh để có kế hoạch 3, Bµi míi Hoạt động 2 Giới thiệu bài mới (1’): Gợi lại một số nét về tình hình đất nước và Cách mạng Việt Nam đầu thế kỉ XX với sự xuất hiện của nhà nho yêu nước và tác phẩm của họ. LÞch sö CMVN ®Çu thÕ kØ XX lµ nh÷ng n¨m ®en tèi cña lÞch sö d©n téc. Phong trµo CÇn Vương chống Pháp do các nhà nho lãnh đạo hơn 30 năm cuối thế kỉ XIX đã dập tắt. Phong trào CMVN chuyển sang giai đoạn mới theo khuynh hướng dân chủ tư sản do các nhà nho yêu nước lãnh đạo. Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh là những nhà nho yêu nước tiíep thu tư tưởng mới quyết đem tài sức của mình để thực hiện khát vọng xoay chuyển đất trời, đánh đuổi giặc thù, chấn hưng đất nước – Với lý tưởng đó họ lao vào cuộc đấu tranh gian khổ, hy sinh, thậm chí phải đối diện với cái chết họ với không sờn lòng, nản chí. Bởi thế khi bị rơi vào vòng tù ngục, các chí sĩ cách mạng làm thơ để bày tỏ chí khí khí của mình. Bài thơ “Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác”là một bài thơ thuộc loại thơ đó. Hoạt động 3 I Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c (?) Hãy dựa vào SGK thuyết minh cuộc đời và sự phẩm (5 phút) nghiÖp cña Phan Béi Ch©u? 1 Tác giả,- Là nhà yêu nước, nhà :- Phan Béi Ch©u (1867-1940) - hiÖu Sµo Nam. cách mạng lớn nhất nước ta trong Quª lµng §an NhiÖm-x· Kim Liªn-huyÖn Nam vßng 25 n¨m ®Çu thÕ kû XX. §µn-tØnh NghÖ An. - Năm 33 tuổi đỗ đầu kì thi hương. - Là nhà yêu nước, nhà cách mạng lớn nhất nước ta. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== trong vßng 25 n¨m ®Çu thÕ kû XX. - Đã từng xuất dương sang Nhật, trung Quốc, Thái Lan để mưu đồ sự nghiệp cứu nước. - T¸c phÈm cña «ng bao gåm nhiÒu thÓ lo¹i thÓ hiện lòng yêu nước, thương dân, khát vọng ĐLTD, ý chí kiên cường bền bỉ. + H¶i ngo¹i huyÕt th­ (th¬ ch÷ H¸n) + Sµo Nam thi tËp (th¬ ch÷ H¸n + N«m + Tróng quang t©m sö (tiÓu thuyÕt) + Phan Béi Ch©u niªn biÓu (håi kÝ ch÷ H¸n) (?) Văn bản này được tạo bằng phương thức nào? - BiÓu c¶m (?) Thuéc thÓ lo¹i g×?- VB Tr÷ t×nh (?) NÕu lµ biÓu c¶m th× t×nh c¶m ë ®©y ®­îc biÓu lé trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp? V× sao? (?) VËy nh©n vËt tr÷ t×nh ë bµi th¬ nµy lµ ai? - Là nhà yêu nước Phan Bội Châu. (?) “C¶m t¸c” nghÜa lµ c¶m xóc ®­îc viÕt ra thµnh s¸ng t¸c. VËy “c¶m t¸c…Q§” cã nghÜa nh­ thÕ nµo? - C¶m xóc ®­îc viÕt ra khi bÞ giam trong nhµ ngôc Qu¶ng §«ng. (?)Vì thế hoàn cảnh sáng tác bài thơ có gì đặc biệt - §­îc viÕt trong tï. .GV Lúc này ông đã bị thực dân Pháp kết án tử hình vắng mặt(1912) nên việc vào tù đối với ông là đồng nghĩa với cái chết. Làm xong bài thơ PBC đã ngâm lớn rồi cười vang động cả 4 vách hầu như kh«ng biÕt m×nh ®ang bÞ nhèt trong ngôc. Hoạt động 4 - GV hướng dẫn HS đọc bài thơ - Giäng hµo høng chó ý ng¾t nhÞp 4/3, riªng c©u 3 nhÞp 3/4, c©u cuèi giäng th¸ch thøc, ung dung, nhÑ nhµng. - KÕt hîp gi¶i nghÜa tõ khã trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu bµi th¬. ? V¨n b¶n ®­îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo? (?) Hãy thuyết minh ngắn gọn đặc điểm của thể th¬ nµy vÒ c¸c mÆt. - Số lượng câu, chữ. - C¸ch hiÖp vÇn. - Phép đối. - Bè côc §Ò: c©u1,2 - 4 phÇn Thùc: c©u 3,4 LuËn: c©u 5,6. 2 T¸c phÈm. - Bµi th¬ “vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c”s¸ng t¸c vµo n¨m 1914 .TrÝch “ngôc trung th­” khi PBC bÞ bän qu©n phiÖt tØnh Qu¶ng §«ng (TQ) b¾t giam-PBC lµm bµi thơ này để tự an ủi mình và bày tỏ c¶m xóc trong nh÷ng ngµy ®Çu míi vµo ngôc.. II,§äc vµ t×m hiÓu chó thÝch cÊu tróc v¨n b¶n (5’). =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== KÕt: c©u 7,8 Hoạt động 5 Cho HS đọc ,Gv nhận xét - ThÓ thÊt ng«n b¸t có §­êng luËt. - HS đọc 2 câu đầu và giải thích các từ: hào kiệt, phong l­u (theo chó ý) - Hµo kiÖt - Phong l­u GV-> Từ Hán Việt chỉ người có tài chí, phong thái ung dung, ®­êng hoµng. (?) PhÐp tu tõ g× ®­îc sö dông ë ngay c©u th¬ ®Çu? - §iÖp tõ “vÉn” (?) §iÖp tõ “vÉn” cã t¸c dông g× trong c©u th¬? - Khẳng định phong thái ung dung, đàng hoàng của một bậc anh hùng không thay đổi trong bất kì hoµn c¶nh nµo. (?) C©u th¬ thø 2 nhÞp th¬ vµ giäng th¬ cã g× kh¸c so víi c©u 1? - Nhịp thơ thay đổi từ 4/3 ->3/4 với giọng thơ pha chút đùa vui, dí dỏm. (?) Từ đó hiểu như thế nào về quan niệm sống của PBC? GV: PBC quan niệm rằng con đường cứu nước là một chặng đường dài đầy chông gai. Để về đến đích cần phải có quyết tâm cao nhưng do những khã kh¨n kh¸ch quan th× nhµ tï lµ n¬i dõng ch©n tạm nghỉ để rồi lại tiếp tục đi tiếp (quan niệm này kh«ng chØ cña riªng PBC mµ cña c¶ c¸c nhµ C¸ch m¹ng nãi chung). ?Qua hai c©u th¬ ,em c¶m nhËn ®­îc néi dung c¬ b¶n g× ? - GV l­u ý HS §Æt 2 c©u th¬ vµo hoµn c¶nh t¸c gi¶ lóc bÊy giê (đã lãnh bản án tử hình) mới thấy hết được tư thế tinh thÇn, ý chÝ cña t¸c gi¶. -- HS đọc tiếp câu 3,4 (?) Nhận xét giọng điệu có gì thay đổi so với hai câu đề? - Giọng thơ trầm hẳn xuống để bộc bạch tâm sự cña m×nh. (?) §ã lµ t©m sù g×? -- Là cách gọi mỉa mai về hành động khủng bố người yêu nước của thực dân Pháp (chúng gọi người yêu nước là người có tội). * Chỉ ra phép đối và phân tích tác dụng. III, T×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n (20’) 1 Hai câu đề (5’). *Víi giäng ®iÖu cøng cái pha chót đùa vui,nhà thơ đã diễn tả một phong c¸ch ung dung, b×nh th¶n, đàng hoàng trước tù ngục và quan niệm sống của người tù Cách mạng.. 2, Hai c©u thùc (5’). =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== (?) Em hiểu như thế nào về lơì tâm sự đó? - Tâm trạng đau đớn, gắn nỗi đau của bản thân với nỗi đau của dân tộc. Vì mất nước nên người anh hùng trở thành người có tội. Đó là nỗi đau của một người anh hùng cứu nước. ?Th«ng qua hai c©u th¬ t¸c gi¶ gióp em c¶m nhËn g× vÒ t×nh c¶m ,c¶m xóc cña nhµ th¬ - HS đọc 2 câu 5, 6 Gi¶i thÝch c¸c tõ: bña tay, kinh tÕ (theo chó gi¶i) (?) Ph¸t hiÖn giäng ®iÖu vµ thñ ph¸p nghÖ thuËt ë hai c©u luËn - Giäng th¬ trë l¹i hao høng, s¶ng kho¸i. - Lối nói khoa trương và phép đối Bña tay/ «m chÆt/ bå/ kinh tÕ Mở miệng/ cười tan/ cuộc/ oán thù. (?) Lối nói khoa trương và phép đối có tác dụng gì trong việc biểu hiện hình ảnh người anh hùng hào kiÖt nµy? *- Gîi t¶ khÝ ph¸ch hiªn ngang, hoµi b·o lín lao, kì vĩ của người anh hùng. - HS đọc hai câu kết. ?Em có nhận xết gì về cách diễn đạt của tác giả ở hai câu thơ ? (Dùng cách nhủ thầm ,tự an ủi động viªn m×nh ) ? Nhà thơ đã tự an ủi động viên mình điều gì ? -cßn th©n ,cßn sù nghiÖp (?) C¸c tõ “th©n Êy”vµ “sù nghiÖp” ®­îc hiÓu nh­ thÕ nµo? - “Th©n Êy” chØ PBC - “Sù nghiÖp”chØ sù nghiÖp mµ PBC theo ®uæi. (?) C©u thø 7 sö dông nghÖ thuËt g×? - §iÖp tõ “cßn” (?) §iÖp tõ “cßn” lµm th¬ cho lêi th¬ nh­ thÕ nµo? - > lêi th¬ ®anh thÐp, hïng hån. (?)Em c¶m nhËn ®­îc g× tõ hai c©u th¬ Êy? GV: Nhà thơ khẳng định ý chí hiên ngang, bất khuất, coi thường tù ngục và cái chết – còn sống là còn chiến đấu, còn tin tưởng vào sự nghiệp chÝnh nghÜa cña m×nh v× thÕ mµ kh«ng sî bÊt k× thö th¸ch nµo.. Giọng thơ trầm lắng + phép đối sử dông rÊt chØnh gãp phÇn béc lé t×nh cảm và tâm sự của tác giả đồng thời næi bËt lªn khÝ ph¸ch hiªn ngang trong hoàn cảnh tù đày. 3) Hai c©u luËn (5’). 4) Hai c©u kÕt (5’). *Hai câu kết đã thể hiện niềm tin ,tinh thÇn l¹c quan ®­êng hoµng c­\ngs cái biÕt lµm chñ b¶n th©n ,coi thường gian lao nguy hiểm của người tù cách mạng IV ,Tæng kÕt (5’) Hoạt động 5 (?) §äc bµi th¬ em thÊy bµi th¬ cã gi¸ trÞ g× vÒ 1.NghÖ thuËt ThÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có §­êng luËt nghÖ thuËt? -Giäng ®iÖu th¬ hµo hïng r¾n rái -ThÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có §­êng luËt. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== -Giäng ®iÖu th¬ hµo hïng r¾n rái m¹nh mÏ cã søc m¹nh mÏ cã søc l«i cuèn m¹nh mÏ lôi cuốn mạnh mẽ người đọc. người đọc. -Lối nói khoa trương ,đối ,điệp ngữ -Lối nói khoa trương ,đối ,điệp ngữ 2. Néi dung: ?Bài thơ để lại cho em cảm xúc gì sâu sắc nhất Bài thơ đã làm hiện lên cốt cách Bài thơ đã làm hiện lên cốt cách của một người của một người anh hùng với phong anh hùng với phong thái ung dung, đàng hoàng, thái ung dung, đàng hoàng, khí khÝ ph¸ch hiªn ngang, bÊt khuÊt ,cã niÒm tin m·nh ph¸ch hiªn ngang, bÊt khuÊt ,cã liệt vào sự nghiệp cứu nước trong chốn lao tù của niÒm tin m·nh liÖt vµo sù nghiÖp nhà yêu nước PBC. cứu nước trong chốn lao tù của nhà -> Đây chính là những phẩm chất tốt đẹp của yêu nước PBC. những người tù yêu nước những năm đầu thế kỉ XX. . Ghi nhớ (1 phút):Gọi hs đọc ghi nhớ sgk V. LuyÖn tËp Hoạt động 6 Bài tập :Nhận đinh nào nói đúng 4, Cñng cè (4’) nhất thái độ của Phan Bội Châu về 1- H·y t×m thªm nh÷ng bµi th¬ thÓ hiÖn phÈm chÊt sù nghiÖp cña b¶n th©n m×nh trong tốt đẹp của người tù yêu nước. hai c©u th¬ : 2- Chỉ ra đặc điểm của thể thơ thất ngôn bát cú “Bña tay «m chÆt bå §­êng luËt.thÓ hiÖn trong bµi th¬ ? kinh tÕ VD : Câu 3,4; câu 5,6 bắt buộc phải đối ý, đối Mở mệng cười tan cuộc lêi. o¸n thï “ §·/ kh¸ch kh«ng nhµ/ trong/ bèn biÓn A: ThÓ hiÖn quyÕt t©m kh«i phôc Lại/ người có tội/ giữa/ năm châu lại đất nước trong mọi hoàn cảnh ,dù Bña/ tay/ «m chÆt/ bå/ kinh tÕ hoàn cảnh ấy có bi đát đến đâu Mở miệng/ cười tan / cuộc/ oán thù. B: ThÓ hiÖn ý chÝ quyÕt t©m kh«i Tạo nên sự đăng đối, hài hoà làm cho tầm vóc phục lại nền kinh tế của đất nước nh©n vËt trë nªn lín lao, k× vÜ. ,xo¸ bá thï hËn C: Không thay đổi ý chí ,lạc quan -Cho hs trả lời miệng .GV nêu đáp án đúng :D tin tưởng và một lòng thay đổi sự 5 Hướng dẫn về nhà : (1’) nghiệp cứu nước ,cứuđời -Häc n¾m ch¾c gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt D: Cả A,B,c,đều đúng Lµm bµi tËp :Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ Hai c©u thùc vµ hai c©u luËn cña ba× th¬ Về nhà HS tìm thêm ví dụ phân tích phép đối và t¸c dông cña nã. -Tìm hiểu trước bài thơ :”Đập đá ở Côn Lôn “ * Rót kinh nghiÖm :. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==============================================================================. Bµi 15 - TiÕt 58. Đập đá ở Côn Lôn (Phan Ch©u Trinh ) Ngµy so¹n: 20/11/2008 . Ngµy d¹y: / /2008 I. Mục tiêu cần đạt: Qua bài giảng GV giúp HS cảm nhận được vẻ dẹp của những chí sĩ yêu nước đầu thế kỉ XX. Những người mang chí lớn cứu nước, cứu dân. Phong thái ung dung, khí phách hiên ngang, bất khuất với niềm tin không đổi dời cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. HiÓu ®­îc søc truyÒn c¶m nghÖ thuËt qua giäng th¬ khÈu khÝ hµo hïng cña t¸c gi¶. II. ChuÈn bÞ Thầy : Nghiên cứu soạn giáo án .Đọc thêm tài liệu để tìm hiểu về cuộc đời sự nghiệp cña Phan Ch©u Trinh. + B¶ng phô. Trò :Tìm hiểu trước bài học III. Tiến trình hoạt động dạy và học Hoạt động 1 1, ổn định tổ chức. (1’) 2 KiÓm tra bµi cò. (3’) Em hãy đọc thuộc lòng bài thơ “vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác”. Phân tích vẻ đẹp hai c©u cuèi. Gợi ý:+ Khẳng định tư thế hiên ngang của con người đứng cao hơn cái chết. + Khẳng định ý chí thép gang mà kẻ thù không thể nào bẻ gãy được. + Con người ấy sống là còn chiến đấu còn tin tưởng vào sự nghiệp chính nghĩa của mình, thắng lợi. Vì vậy không sợ trước một gian khổ thử thách nào. 3 . Bµi míi: Hoạt động 2 :Dẫn vào bài (1’) GV Cũng như Phan Bội Châu ,Phan Châu Trinh cũng là một nhà nho yêu nước ,nhà cách mạng lớn ở nước ta đầu thế kỉ XX .Vậy tinh thần ,ý chí và nghị lực của ông như thế nào ,giờ học hôm nay chúng ta tìm hiểu một bài thơ của ông dó là :”Đập đá ở Côn Lôn”. Hoạt động 3 ?Em hiÓu g× vÒ nhµ th¬ Phan Ch©u Trinh ? GV ÔNg là người học giỏi ,,thi đỗ phó bảng ,làm quan mét thêi råi caÝo quan ®i du ngo¹n nhiÒu n¬i -Từng dạy học ở đông kinh nghĩa thục và nêu cao phong trµo duy t©n -1908ông bị bắt và bị đày đi Côn Đảo và bị vu cho tội khởi xướng phong trào chống thuế ở Trung kì .Sau hơn ba năm được tha và ông đã sang pháp sống ,hoạt động cổ vũ cho phong trào yêu nước và tư tưởng dân chủ -1926 ông về nước và bị mất đột ngột .Đám tang ông ®­îc tæ chø víi nghi lÔ mét quèc tang vµ trë thµnh mét. 1. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm (5’) 1 T¸c gi¶ (1872-1926), quª Hµ §«ng. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== phong trào yêu nướcrầm rộ khắp Bắc-Trung -Nam ? Nêu hoàn cảnh ra đời của ? §Çu n¨m 1908 nh©n d©n Trung Kú næi dËy chèng sưu thuế Phan Châu Trinh bị bắt, bị kết án chém và đày ra Côn đảo (tháng 4 - 1908). Nhiều tháng sau nhiều thân sĩ yêu nước khắp Trung Kỳ, Bắc kỳ cũng bị đày ra đấy. Ông đã viết bài thơ này để động viên an ủi mình và các đồng chí.. Hoạt động 4 Bµi th¬ ®­îc viÕt theo thÓ th¬ nµo ?Bè côc cña bµi th¬ gåm mÊy phÇn ? - 4 câu đầu;Nêu việc đập đá và khí phách của người tù - 4 câu tiếp :ý chí kiên cường ,tấm lòng son sắt của người chiÕn sÜ c¸ch m¹ng GV Bài thơ vẫn có đủ bố cục 4 phần nhưng xét về ý thì 4 c©u ®Çu cã ý lÌn m¹ch ,4c©u sau cã ý liÒn m¹ch nª cã thÓ chia 2 phÇn nh­ trªn ?Nªu néi dung cña bµi th¬ ? Hs đọc phần chú thích để tìm hiểu nghĩa của từ khó ? Theo em bài thơ này cần đọc với giọng như thế nào ? Khẩu khí ngang tàng giọng điệu hào hùng của tác giả. GV đọc Gọi hs đọc,nhận xét cách đọc Hoạt động 5 ? Gọi hs đọc 4 câu thơ đầu GV :Như ta đã biết ,bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nhà thơ đang là tù nhân và phải lao động khổ sai là đập đá - Đập đá vốn là công việc rất cực nhọc,nhất là lại ở trong tï vµ thiªn nhiªn kh¾c nghiÖt ? Mở đầu bài thơ ,tác giả đã giới thiệu về công việc đập đá như thế nào ? -Lµm trai ….nói non ? ? Qua câu thơ tác giả đã gợi ra trước mắt ta hình ảnh nào? (Tư thế đứng của một kẻ làm trai giữa đất trời Côn L«n ) ?Em cã c¶m nhËn g× vÒ t­ thÕ Êy ? - Đây không phải là thế đứng của kẻ tầm thường mà là tư thế của người đang làm phận sự của một kẻ anh hùng ,một bậc trượng phu đàng hoàng hiên ngang ,lẫm liệt . GV Đúng như vậy ,từ xa xưa nhân dân ta cũng đã từng quan niệm kẻ làm trai tức là phải đồng nghĩa với anh hùng .Chí làm trai là chí khí của người anh hùng như Nguyễn Công Trứ đã từng nói:. 2 T¸c phÈm : - Viết khi tác giả đang bị tù đày ë C«n §¶o -ThÓ th¬ :ThÊt ng«n b¸t có §­êng luËt -Néi dung :Bµi th¬ thÓ hiÖn tÊm lòng yêu nước, khí phách hiên ngang kiên cường lẫm liệt của người tù yêu nước II. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch, bè côc v¨n b¶n (5’). III. T×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n (20’) 1 , Bèn c©u th¬ ®Çu: Tư thế người tù :Hiên ngang ..... =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== ChÝ lµm trai, Nam B¾c T©y §«ng Cho phØ søc vÉy vïng trong bèn bÓ. Hay như :Làm trai cho đáng nên trai Phó Xu©n còng tr¶i §ång Nai còng tõng ?Nh­ vËy ,qua c©u th¬ më ®Çu em hiÓu g× vÒ t­ thÕ th¸I độ của nhà thơ ? - Sừng sững hiên ngang toát lên vẻ đẹp hùng tráng) (Ca dao) GV Có thể nói đó là cách nói của con người có chí khí ,có tư thế hiên ngang không hề nao núng trước khó khăn thö th¸ch ? §äc 3 c©u th¬ tiÕp? ?Đến 3 câu thơ này em thấy nhà thơ đã làm gì ? -Miêu tả công việc đập đá ?Công việc đập đá được tác giả miêu tả như thế nào ? Lõng lÉy lµm cho lë nói non Xách búa đánh tan năm bảy đống Ra tay ®Ëp bÓ mÊy tr¨m hßn ? §äc c¸c c©u th¬ lªn ,c¶m nhËn vÒ g× c«ng viÖc cña người tù đó? Dùng búa khai thác đá ở hòn núi ngoài Côn Đảo, công viÖc vÊt v¶ nÆng nhäc GV mục đích của kẻ thù là chọn việc đập đá để cưỡng bức lao động huỷ hoại sức lực và làm tê liệt ý chí đấu tranh của người tù. ?Trong 3 c©u th¬ t¸c gi¶ dïng nghÖ thuËt g×? Cã ph¶i ë ®©y thuÇn chØ diÔn t¶ nçi vÊt v¶ cùc nhäc cña c«ng viÖc đập đá không? -Đùng từ láy “lừng lẫy “gợi tả âm thanhh đập đá làm chấn động đát trời Mµ t¸c gi¶ muèn nãi víi chóng ta ®iÒu g× lín h¬n vÒ tÇm vóc người tù? Bằng bút pháp ẩn dụ khoa trương câu thơ không chỉ miêu tả chân thực công việc lao động nặng nhọc vất vả mà còn kh¾c ho¹ tÇm vãc khæng lå, søc m¹nh to lín, khÝ thÕ hiªn ngang lừng lẫy như bước vào cuộc chiến đấu đầy quyết liệt với kẻ thù không đội trời chung -Dïng h×nh ¶nh gîi t¶ “Lµm cho lë nói non “nãi lªn hiÖu quả của một sức mạnh phi thường ,một chiến công vang dội làm kinh thiên động địa ? Nhận xét cách sử dụng từ miêu tả hành động? Xách búa, ra tay, làm cho lở núi non, đánh tan năm baye đống, đập bể mấy trăm hòn.-đây là cách sử dụng liên tiếp hàng loạt những động từ mạnh ,các số từ chỉ lượng ?Qua cách miêu tả ấy ,em có suy nghĩ gì về hành động. Câu thơ mở đầu đã thể hiện mét t­ thÕ hiªn ngang,mét th¸i độ kiêu hãnh của người có chí lớn,có khát vọng hành động mãnh liệt để tự khảng định vị trÝ cña chÝnh m×nh. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== việc làm đập đá của người tù? -Hành động quả quyết, mạnh mẽ phi thường với sức m¹nh ghª gím, thÇn kú. -Hành động ấy còn thể hiện một thái độ căm phẫn bất b×nh mét tinh thÇn quyÕt t©m chèng l¹i bÊt c«ng ,s½n sàng hành động vì công lí ?Qua 4 câu thơ em có cảm nhận gì về hình ảnh người tù C¸ch m¹ng. GV: Hình ảnh người tù cách mạng trong tư thế ngạo nghễ vươn cao ngang tầm vũ trụ. Biến một công việc đập đá lao động cưỡng bức mệt nhọc vất vả thành một công việc chinh phục thiên nhiên dũng mãnh của con người có sức m¹nh thÇn k×. ? Đọc 4 câu thơ này em liên tưởng sức mạnh của nhân vËt nµo trong thÇn tho¹i? Mở rộng liên tưởng: Tầm vóc lớn lao phi thường của người tù như Đam San, S¬n Tinh, Thuû Tinh, Th¸nh Giãng trong c¸c truyÖn thÇn tho¹i cæ x­a. ? Cảm nhận khái quát của em về hình ảnh người tù đập đá? Ph©n tÝch + th¶o luËn nhãm: + Câu thơ dựng lên tượng đài uy nghi về con người anh hïng víi khÝ ph¸ch hiªn ngang lÉm liÖt sõng s÷ng gi÷a đất trời. + Khẩu khí ngang tàng ngạo nghễ của con người giám coi thường gian nan, thử thách.. *Bèn c©u th¬ ®Çu cña bµi th¬ đã dựng lên bức tượng đài uy nghi về về hình tượng người tù nh©n C«n §¶o ,nh÷ng anh hïng cứu nước giữa chốn địa ngục trÇn gian víi khÝ ph¸ch hiªn ngang lÉm liÖt ®­êng hoµng víi chí khí ngang tàng sẵn sàng đối mÆt víi gian nan, thö th¸ch. 2- Bèn c©u th¬ cuèi:. ChuyÓn ý: NÕu 4 c©u th¬ ®Çu lµ sù miªu t¶ kÕt hîp víi biÓu c¶m th× 4 c©u th¬ cuèi t¸c gi¶ trùc tiÕp béc lé c¶m xóc vµ suy nghÜ cña m×nh. ? §äc hai c©u luËn em h·y nghiªn cøu kÕt cÊu cña nã? Chỉ ra kết cấu đối lập? Th¸ng ngµy Th©n sµnh sái Mïa n¾ng D¹ s¾t son ? Ngoài hình ảnh đối lập tác giả còn dùng biện pháp nghệ thuËt g×? - Èn dô :m­a, n¾ng; th©n sµnh sái; d¹ s¾t son ? Th«ng qua h×nh ¶nh Èn dô m­a, n¾ng; th©n sµnh sái; dạ sắt son nhà thơ muốn gửi gắm đến ta điều gì? Ta cảm nhËn cô thÓ tõng h×nh ¶nh? HS-GVnhận xét và phân tích một số vấn đề còn thiếu . + Th¸ng, ngµy: thêi gian kh«ng ph¶i lµ mét sím mét chiÒu, mµ dµi d»ng dÆc, triÒn miªn qua nhiÒu n¨m th¸ng, dÎo dai bÒn bØ.. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== + M­a, n¾ng: thö th¸ch vÊt v¶, gian khæ. + Thân sành sỏi, dạ sắt son: ý chí chiến đấu bền gan vững chí không bao giờ thay đổi. ? Cả hai câu 5,6 tác giả kín đáo bày tỏ tâm sự gì của m×nh. Em h·y nãi hé nhµ th¬ ? GVB: Bằng hình ảnh ẩn dụ đối lập tương phản tác giả đã khẳng định: Dù gặp gian khổ hiểm nguy tác giả vẫn bền gan, vững chí, đó là tấm lòng son sắt của người chiến sÜ c¸ch m¹ng kh«ng g× lay chuyÓn næi. ChuyÓn ý: Câu kết 7,8 là chủ đề của bài thơ. ? Em h·y nhËn xÐt kÕt cÊu th¬ trªn? - Câu kết đối lập: Sự nghiệp >< ý chí cách mạng Những kẻ vá trời khi lỡ bước Gian nan chi kÓ viÖc cán con ? §äc c©u th¬ nh÷ng kÎ v¸ trêi cña Phan Ch©u Trinh giúp chúng ta liên tưởng đến câu chuyện thần thoại nào ở Trung Quèc? - Bà Nữ Oa đội đá vá trời giúp đàn con thoát khỏi cơn ho¹n n¹n. ? Ngoài hình ảnh đối lập tác giả còn sử dụng hình ảnh ẩn dụ? Chỉ ra hình ảnh ẩn dụ đó? Phân tích? - Hình ảnh ẩn dụ, đối lập, giữa những người giám mưu đồ sự nghiệp lớn đánh giặc cứu nước, cứu dân đầu thế kỉ XX. Một công việc mà ai cũng tin sức người có thể làm được. Nhưng thử thách gian khổ Nữ Oa đội đá vá trời mà ®­îc xem nh­ viÖc cán con. ? Hai c©u kÕt 7, 8 gióp em c¶m nhËn ®­îc g×? Ta thấy được một hình ảnh đẹp ngang tàng lẫm liệt của người anh hùng cứu nước, dù gặp gian nguy mà không ờn lòmg nản chí - ông rất lạc quan tin tưởng sắt đá vào sự nghiÖp c¸ch m¹ng th¾ng lîi.. B»ng nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh tương phản ,đối lập ,giọng điệu th¬ cíng cái ngang tµng nhµ thơ đã giúp ta cảm nhận thấy một nụ cười bất khuất lạc quan ,một vẻ đẹp lẫm liệt phi thường cña mét chiÕn sÜ c¸ch m¹ng mµ kh«ng mét nhµ tï nµo cã thÓ khuÊt phôc ®­îc. Më réng gi¶ng thªm: Bài thơ mang nặng tư tưởng nho giáo – coi trọng cái tôi một mình có thể xoay chuyển được trái đất. Hoạt động 5 ? §äc diÔn c¶m bµi th¬. ? Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ ? -Lµ bµi th¬ thÊt ng«n b¸t có §­êng luËt -Giäng ®iÖu th¬ cøng cái ,khÈu khÝ ngang tµng ,c¸ch nói khoa trương tạo nên vẻ đẹp cao cả của bài thơ -Sö dông bót ph¸p l·ng m¹n hµo hïng ,t¹o ra h×nh tượng nghệ thuật giàu chất sử thi gây ấn tượng mạnh. IV. Tæng kÕt (5’) 1 NghÖ thuËt - Lµ bµi th¬ thÊt ng«n b¸t có §­êng luËt - Giäng ®iÖu th¬ cøng cái ,khÈu khÝ ngang tµng ,c¸ch nãi khoa trương tạo nên vẻ đẹp cao cả cña bµi th¬. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== cho người đọc. ?Qua bài thơ ,em cảm nhận được gì về tính cách ,thái độ và khí phách của người tù cách mạng ? - Qua bài thơ ,tác giả giúp ta thấy được vẻ đẹp của một nh©n c¸ch lín .§ã lµ t­ thÕ hiªn ngang ,khÝ ph¸ch hµo hùng ,ý chí kiên định ,tinh thần bất khuất của người tù chiÕn sÜ c¸ch m¹ng Phan Ch©u Trinh ? §äc ghi nhí SGK Hoạt động 6 4,cñng cè (3’) Th¶o luËn tæ: C¸c tæ:tr×nh bµy - GV cho điểm đánh giá,. Gọi hs lên bảng :Hãy chọn, khoanh tròn đáp án mà em cho là đúng Nhận xét nêu đáp án : Câu 2: B C©u 3 :D. 5. Hướng dẫn về nhà (1’). - Sö dông bót ph¸p l·ng m¹n hào hùng ,tạo ra hình tượng nghÖ thuËt giµu chÊt sö thi g©y ấn tượng mạnh cho người đọc 2 Néi dung - Qua bµi th¬ ,t¸c gi¶ gióp ta thấy được vẻ đẹp của một nhân c¸ch lín .§ã lµ t­ thÕ hiªn ngang, khÝ ph¸ch hµo hïng ,ý chí kiên định, tinh thần bất khuất của người tù chiến sĩ c¸ch m¹ng Phan Ch©u Trinh IV LuyÖn tËp 1 Bµi tËp1 ? So s¸nh sù gièng nhau vÒ vÎ đẹp hào hùng lãng mạn của các nhà nho yêu nước và cách m¹ng ®Çu thÕ kØ XX qua hai bµi th¬. + Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c + Đập đá ở Côn Lô 2 Bµi tËp 2 : Phan Béi Ch©u vµ Phan Châu Trinh đã sử dụng thÓ th¬ nµo .khi viÕt hai bµi th¬:” Vµo nhµ ngôc Qu¶ng Đông cảm tác” “Đập đá ở Côn L«n” A: ThÊt ng«n tø tuyÖt B :ThÊt ng«n b¸t có C :Tù do D :Ngò ng«n Bài tập 3 :Hình ảnh “đá “trong bài thơ “Đập đá ở Côn Lôn”là hình ảnh tượng trưng cho ®iÒu g× ? A ;Nh÷ng khã kh¨n ng¸ng trë mà con người phảI khắc phục B : Nh÷ng thuËn l¬Þ mµ con người có được trên đường đời C : Những mối hận thù đối với bän thùc d©n D : Bè lũ bán nước và cướp nước. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== + Häc thuéc lßng hai bµi th¬ cña Phan Béi Ch©u vµ Phan Ch©u Trinh. + Ph¸t biÓu c¶m nhËn s©u s¾c bµi th¬ nµy. +C¸c em lµm bµi tËp SGK +-Chuẩn bị bài mới : ôn tập các bài dấu câu đã học trong chương trình lớp 6,7,8 *Rót kinh nghiÖm. TiÕt 59. ¤n luyÖn vÒ dÊu c©u Ngµy so¹n : 20/11/2008 . Ngµy d¹y :. I.Mục tiêu cần đạt Hệ thống hoá kiến thức về dấu câu đã học từ lớp 6-lớp 8 . -Tích hợp với các văn bản văn và kiểu văn bản TLV đã học . -Rèn kĩ năng sử dụng và kĩ năng sửa lỗi về đấu câu Giáo dục ý thức sử dụng đúng mục dích ,công dụng của các loại dấu câu IIChuÈn bÞ ThÇy:So¹n bµi vµ b¶ng phô . Trò :Ôn lại các kiểu dấu câu đã học . III. TiÕn tr×nh lªn líp Hoạt động 1 1, ổn định tổ chức (1’) 2. KiÓm tra bµi cò :KÕt hîp trong giê 3.Bµi míi : Hoạt động 2 I. Tổng kết về dấu câu ( 15’) ?ở lớp 6 chúng ta đã được học những dấu câu nào? Nêu công dụng của những dấu câu đó ?Hs trao dổi ,thảo luận và trả lời câu hỏi -Bốn loại dấu câu đã học là :dấu chấm ,dấu chấm hỏi ,dấu chấm than ,dấu phảy GVhướng dẫn học sinh lập bảng thống kê công dụng của các loại dấu câu Sè TT DÊu c©u vµ C«ng dông h×nh thøc dÊu 1 DÊu chÊm Dùng để kết thúc cau trần thuật ,một đoạn văn ,câu văn .. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== DÊu hái .. -Dùng để kết thúc câu nghi vấn .. DÊu chÊm than .. -Dùng để kết thúc câu cầu khiến ,câu cảm thán. DÊu phÈy .. -Dùng để phân cách các thành phần và các bộ phận củacâu. 2 3. 4 GV Ngoài tác dụng của riêng mỗi loại dấu ,các dấu này còn có tác dụng bày tỏ thái độ ,tình cảm của người viết Ví dụ : Nó mà cũng làm thơ ư (Ngạc nhiên trước một điều không thể ngờ tới ) ?ở lớp 7 , lớp 8 chúng ta đã học những dấu câu nào ? -Dấu chấm lửng , Dấu chấm phẩy ,Dấu gạch ngang . Dấu gạch nối ., Dấu ngoặc đơn . DÊu hai chÊm .DÊu ngoÆc kÐp . ?H·y nªu c«ng dông cña mçi lo¹i dÊu nµy ? Sè TT 1. DÊu c©u DÊu chÊm löng. 2. DÊu chÊm phÈy .. 3. DÊu g¹ch ngang. 4. DÊu g¹ch nèi .. Nèi c¸c tiÕng trongmét tõ phiªn ©m. 5. .Dấu ngoặc đơn. -§¸nh dÊu phÇn cã chøc n¨ng chó thÝch. 6. . DÊu hai chÊm .. --§¸nh dÊu tõ ng÷ ,c©u ,®o¹n d·n trùc tiÕp . Đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc biệt hoặc có hàm ý mỉa mai .đánh dấu tên tác phẩm …………………………………………………….. -§¸nh dÊu tõ, ng÷ ,c©u ,®o¹n trùc tiÕp -Đánh dấu từ ngữ câu được hiểu theo nghĩa đặc biệt hoÆc cã hµm ý mØa mai .§¸nh dÊu tªn t¸c phÈm ,tê b¸o ,t¹p chÝ ,tËp san ..dÉn trong c©u v¨n. …………. …………………... DÊu ngoÆc kÐp .. C«ng dông BiÓu thÞ bé phËn ch­a liÖt kª hÕt ,biÓu thÞ lêi nãi ng¹p ngõng ,ng¨t qu·ng lµm gi·n nhÞp ®iÖu c©u v¨n ,hµi hước dí dỏm . DÊu chÊm phÈy . -§¸nh dÊu ranh giíi cña mét c©u ghÐp phøc t¹p -§¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c bé phËn trong mét phÐp liÖt kª -§¸nh dÊu bé phËn gi¶i thÝch ,chó thÝch trong c©u ,đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật ,biểu thị sự liÖt kª ,nèi c¸c tõ trong 1 liªn danh. GV dấu gạch nối không phải là một dấu câu,nó chỉ là một quy định về chính tả . về hình thức :ngắn hơn dấu gạch ngang . Vì vậy cần chú ý phân biệt để sử dụng cho chính xác .Các dÊu c©u trªn võa cã t¸c dông ph©n biÖt c¸c phÇn néi dung kh¸c nhau trong c©u v¨n ,võa lµ những dấu hiệu về chính tả rất chặt chẽ ,Vì vậy phải nhất thiết dùng đúng lúc đúng chỗ. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== Hoạt động 3 II. Các lỗi thường gặp về dấu GV: Sử dụng các phương pháp để học sinh trình bày lấy câu (10’) vÝ dô thùc tÕ , vÝ dô tõ c¸c v¨n b¶n , t¸c dông . ? Viêt một đoạn văn có sử dụng một số loại dấu câu đã häc ? VD Tác phẩm “Lão Hạc “làm em vô cùng xúc động trong xã hội cũ ,biết bao người nông dân đã sống nghèo khổ … ?Theo em trong trường hợp này ,người viết đã mắc lỗi gì khi sö dông dÊu c©u ? -Thiếu dấu ngắt câu sau từ xúc động ?V× sao em biÕt -Vì đến đó câu văn đã diễn đạt được một ý trọn ven .phần đằng sau đã chuyển sang một ý khác :ý 1 :ấn tượng về tác phÈm “L·o H¹c “ ý 2 :cuộc sống của người nông dân trong xã hội cò GV Vì phần văn bản này có 2 lời văn ,diễn đạt 2 ý trrọn vÑn c¶ vÒ néi dung lÉn h×nh th­c nªn ph¶I dïng dÊu ng¾t c©u ?Em h·y söa l¹i cho hîp lÝ ? ->1. ThiÕu dÊu ng¾t c©u khi Yªu cÇu häc sinh tr×nh bµy nhËn xÐt , gi¸o viªn bæ sung ?Qua ví dụ này ta thấy khi sử dụng dấu câu,người viết đã câu đã kết thúc . m¾c lçi sai g× ? ? §äc vÝ dô 1 s¸ch gi¸o khoa trang 151 , em thÊy vÝ dô này ngắt câu như thế đã đúng chưa ? hãy sửa lại ? ? ở ví dụ 2 , người viết dùng dấu chấm sau từ “ này “ đúng hay sai ? vì sao ? - Sai ,v× c¨n cø vµo néi dung vµ h×nh thøc cña c©u :Ch­a th«ng b¸o cho ta mét néi dung trän vÑn :Thêi cßn trÎ cña ai ,ai là người học ởt trường ,câu mới chỉ có thành phần tr¹ng ng÷ .?Theo em nªn söa c©u nh­ thÕ nµo cho hîp lÝ ? -nªn thay thÕ b»ng dÊu “,” ->2. Dïng dÊu ng¾t c©u khi ?Qua vÝ dô ta thÊy khi viÕt v¨n chóng ta sÏ cã thÓ m¾c lçi c©u ch­a kÕt thóc . nµo khi sö dông dÊu c©u ? ? §äc VD 3 , Ph©n tÝch cÊu tróc ng÷ ph¸p cña c©u ? ? NhËn xÐt g× vÒ chøc vô ng÷ ph¸p cña c¸c tõ ë bé phËn chñ ng÷ ? -§ång chøc vô ng÷ ph¸p ?Để phân biệt ranh giới giữa các thành phần đồng chức người ta phải dùng dấu gì - Dïng dÊu ph¶y ?Như vậy trong ví dụ người viết đã thiếu dấu gì ? dấu ph¶y ->3. Thiếu dấu thích hợp để ?Em hãy sửa lại cho đúng ? ?Qua vÝ dô ta thÊy khi viÕt v¨n chóng ta sÏ cã thÓ m¾c lçi t¸ch c¸c bé phËn cña c©u khi. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== nµo kh¸c khi sö dông dÊu c©u ? -* XÐt VD 4 , ta thÊy lÉn lén c«ng dông cña c¸c dÊu c©u . ?Cho biÕt vÝ dô cã mÊy c©u ? (3 c©u ) ?Nªu néi dung cña tõng c©u ?NhËn xÐt c¸ch sö dông dÊu c©u cuèi c¸c c©u ? -C©u 1 :Dïng sai dÊu (?) -C©u 2 :dïng sai dÊu (.) -C©u 3 dïng sai dÊkÕt thóc c©u ?Căn cứ vào đâu em cho là người viết dùng sai dấu ?(Môc®ich nãi ) ?Theo em nên sửa như thế nào cho đúng ? -Cuèi c©u 1 :Dïng dÊu (?) Cuèi c©u 2 :Dïng dÊu (?) -Cuèi c©u 3 (!) ?Theo em vì sao người viết dùng sai dấu ở những trường hîp nµy ? -NhÇm lÉn c«ng dông gi÷a c¸c dÊu c©u ?Như vậy khi sử dụng dấu câu người ta cũng có thể mắc lçi sai nµo ? ? Gọi học sinh đọc phần ghi nhớ SGK .  Ghi nhí SGK trang 151 . Hoạt động 4 : GV đưa bài tập đã chép trên bảng phụ ? Gọi Hs đọc và nêu yêu cầu bài tập 1 ? - Điền dấu câu thích hợp vào chỗ có dấu ngoặc đơn. Giáo viên gợi ý để học sinh làm bài tập -?Muốn điền đúng dấu câu trong các dấu câu trong ®o¹n v¨n trªn em lµm thÕ nµo -Phân tích cấu trúc câu, xác định mục đích nói của mçi c©u -HiÓu râ mèi quan hÖ cña c©u víi c¸c c©u ,c¸c thµnh phÇn c©u víi nhau , -NhËn biÕt râ ®©u lµ lêi kÓ cña t¸c gi¶ ,®©u lµ lêi cña nh©n vËt … Cho hs thảo luận nhóm cử đại diện nhóm lên bản điền nhanh đáp án của nhóm GVnhận xét đưa đáp án đúng : GV Cho hs đọc bài tập 2 sgk ,nêu yêu cầu của bài tập Phát hiện lỗi về dấu câu sau đó sửa lại cho thích hợp . -Cho hs nhËn xÐt nhanh lçi sai ,nªu c¸ch söa ?Cho biết nguyên nhân của lỗi sai trong các trường hợp trªn ? GV nhËn xÐt söa. cÇn thiÕt. ->4 .LÉn lén c«ng dông c¸c dÊu c©u *Ghi nhí SGK III LuyÖn tËp : (15’) 1. Bµi tËp 1. 2. Bµi tËp 2. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== ?§Ó lµm bµi tËp em cÇn chuÈn bÞ nh÷ng g× ? -Nội dung đề tài.Số lượng câu cần diễn đạt . Kiếu câu sẽ viÕt C¸c dÊu c©u cÇn sö dông.Mèi quan hÖ gi÷a c¸c c©u . -Cho hs lµm bµi ra giÊy nh¸p Gọi một số hs đọc bài tập .Hs khác nhận xét ,Sửa chữa lçi sai (NÕu cã ) Hoạt động 5 4,Cñng cè (3’) ?Qua ôn tập em thấy trong tiếng Việt Người ta dùng dấu câu để làm gì ? -Làm phương tiện ngữ pháp để tạo câu ?Khi dùng dấu câu làm phương tiện ngữ pháp ,dấu câu có t¸c dông g× ? --Gióp ta ph©n biÖt ®­îc cÊu t¹o ng÷ ph¸p cña c©u trong v¨n b¶n +ChØ ra ranh giíi gi÷a c©u víi c©u ,gi÷a c¸c thµnh phÇn trong câu đơn,các vế trong câu ghép ,giữa các yếu tố trong côm tõ GV Dấu câu còn là phương tiện để người viết biểu thị các sắc tháI ý nghĩa về tư tưởng ,tình cảm, thái độ ?Khi dïng dÊu c©u chóng ta sÏ cã thuËn lîi g× ? -Giúp người đọc hiểu rõ ràng chính xác nội dung ,ý nghĩa ,dụng ý biểu đạt của người viết ?Nếu dùng sai dấu câu sẽ dẫn đến hậu quả gì ? -G©y sù hiÓu lÇm hoÆc sai l¹c néi dung ý nghÜa cÇn diÔn đạt GV Do đó dấu câu là phương tiện hết sức quan trọng .Khi t¹o lËp v¨n b¶n døt kho¸t ph¶I sö dông dÊu c©u .Song khi sö dông ta ph¶i n¾m ch¾c c«ng dông cña mçi loại để sử dụng cho đúng thì văn bản mới đạt hiệu quả cao 5 . Hướng dẫn về nhà : (1’) - Häc thuéc phÇn ghi nhí. - Lµm hoµn chØnh bµi tËp 1,2 . - ¤n tËp chuÈn bÞ bµi kiÓm tra tiÕng viÖt 1 tiÕt . * Rót kinh ngiÖm. 3 Bµi tËp 3 :H·y viÕt mét ®o¹n văn có sử dụng dấu câu đã học vµ nªu râ c«ng dông cña dÊu câu mà em đã sử dụng .. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== TiÕt 60. KiÓm tra TiÕng ViÖt Ngµy so¹n:20/11/2008. Ngµy d¹y:. I / Mục tiêu cần đạt : - Kiểm tra những kiến thức Tiếng Việt đã được học từ các lớp 6,7,8 (chủ yếu là học kỳ I lớp 8)để đánh giá năng lực nhận thức ,vận dụng các loại dấu câu khi tiếp nhận văn bản và khitạo lËp v¨n b¶n - Có ý thức tích hợp với các kiến thức về văn và tập làm văn đã học. -. RÌn luyÖn c¸c kÜ n¨ng thùc hµnh TiÕng ViÖt. -Giáo dục ý thức chọn lọc sử dụng đúng dấu câu khi viết văn bản II ChuÈn bÞ : Thầy :Ra đề bài –chép ra bảng phụ .Hoặc in sẵn trên giấy kiểm tra Trò :.Ôn tập theo hướng dẫn của giáo viên III TiÕn tr×nh lªn líp Hoạt động 1 1, ổn định tổ chức(1’) 2, KiÓm tra : (43’) Hoạt động 2 GV: giao đề cho học sinh * §Ò bµi : I . PhÇn tr¾c nghiÖm :(3®iÓm ) Hãy khoanh tròn vào chữ cái in hoa đầu mỗi câu trả lời đúng cho mỗi câu hỏi sau : C©u 1 :Tõ nµo cã nghÜa bao hµm ph¹m vi nghÜa cña c¸c tõ sau A Con người B: M«n häc C: nghÒ nghiÖp §: tÝnh c¸ch Câu 2: những từ” Trau dồi, buôn bán, sản xuất” được xếp vào trường từ vựng nào? A: Hoạt động kinh tế B: Hoạt động chính trị C: hoạt động văn hoá D: Hoạt động xã hội Câu3: trong các từ sau từ nào là từ tượng thanh? A: vui vÎ B: Hu hu C: Çng Ëng D: mãm mÐm Câu 4: trong các từ sau từ nào là từ tượng hình ? A: Xãt xa B: ¸I ng¹i C: Mãm mÐm D: Vui vÎ C©u 5 : nh÷ng t×nh th¸i tõ sau thuéc nhãm t×nh th¸i tõ nµo? Chø ,µ, ­, ch¨ng A: T×nh th¸i tõ cÇu khiÕn B: T×nh th¸i thøa tõ nghi vÊn C: T×nh th¸I tõ c¶m th¸n D: T×nh th¸I tõ biÓu thÞ s¾c th¸I t×nh c¶m C©u 6: C©u” Em cÇn cè g¾ng h¬n n÷a trong häc tËp” cã sö dông phÐp tu tõ nãi gi¶m nãi tr¸nh kh«ng? A: cã B: Kh«ng C©u 7: Trong nh÷ng c©u sau c©u nµo lµ c©u ghÐp? A: Những vết nhăn xô lại với nhau , ép cho nước mắt xảy ra B: Bây giờ thì tôI không xót xa năm quyển sách của tôI qúa như trước nữa.. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ============================================================================== C: C¸i ®Çu l·o ngoÑo vÒ mét bªn vµ c¸i miÖng mãm mÐm cña l·o mÕu nh­ con nÝt. Câu 8: Dấu hai chấm và dấu ngoặc kép trong ví dụ sau dùng để làm gì? Hôm sau , bác sĩ bảo Xiu : “ Cô ấy khỏi nguy hiểm rồi, chị đã thắng. Giờ chỉ còn việc bồi dưỡng và chăm nom, thế thôi” A: Cùng đánh dấu lời dẫn trực tiếp B: đánh dấu sự bổ sung và lời dẫn trực tiếp C: §¸nh dÊu sù thuyÕt minh vµ lêi dÉn trùc tiÕp D: §¸nh dÊu sù gi¶i thÝch vµ lêi dÉn trùc tiÕp. II. PhÇn tù luËn : (7®iÓm ). 1. Viết một đoạn văn khoảng 5-7 câu thuyết minh về loài hoa em yêu trong đó có sử dụng 3-4 lo¹i dÊu c©u 2. Ph©n tÝch c«ng dông cña mét lo¹i dÊu c©u em sö dông trong ®o¹n v¨n . B. Yªu cÇu vµ biÓu ®iÓm . I. PhÇn tr¾c nghiÖm (4®) §¸p ¸n: C©u 1-C, C©u 2- A, C©u 3- B, C©u 4- C, C©u 5- B, C©u 6- A, C©u 7- C, C©u 8- D => mỗi câu đúng cho 1điểm . II. Tù luËn 1. Viết đoạn văn đủ số câu ,đúng nội dung và sử dụng đủ 3-4 loại dấu câu ,kết cấu chặt chÏ râ rµng ,l«gÝch .(5®iÓm ). 2. Phân tích đúng công dụng của một loại dấu câu được sử dụng trong đoạn văn(1điểm ) . Hoạt động 3 3.Häc sinh tiÕn hµnh lµm bµi .(43’) 4, Cñng cè : - NhËn xÐt chung giê lµm bµi 5, Hướng dẫn về nhà (1’) Ôn lại toàn bộ kiến thức đã học về Tiếng Việt nắm chắc các dạng bài tập . +ôn lại đặc điểm của văn thuyết minh . +C¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh . +§Æc diÓm cña th¬ thÊt ng«n b¸t có . + §äc lÞ c¸c truyÖn L·o H¹c , T«i ®i häc , ChiÕc l¸ cuèi cïng . -Chuẩn bị trước bài : Thuyết minh về một thể loại văn học : IV Rót kinh nghiÖm. =============================================================================. Người thực hiện : Vũ Thị Hương. Lop8.net. N¨m häc : 2008-2009.

<span class='text_page_counter'>(19)</span>