Giáo án môn học Ngữ văn 7 - Trường TH & THCS Dân Chủ - Tuần 16

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Ngµy so¹n:..../..../2009 Ngµy gi¶ng:.../..../2009. Bµi 15: TËp lµm v¨n. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3. TuÇn 16 TiÕt 61. A. Môc tiªu bµi häc gióp HS: - Kiến thức: Thấy được năng lực làm bài văn biểu cảm về một con người, thể hiện qua những ưu, nhược điểm của bài viết. - Kĩ năng: Biết bám sát yêu cầu bài ra, yêu cầu vận dụng các phương thức tự sự, miêu tả và biểu cảm trực tiếp để đánh giá bài văn viết của mình, sửa lại những chỗ chưa đạt. - Thái độ: Có ý thức nhận và sửa lỗi sai. B. ChuÈn bÞ - ThÇy : ChÊm bµi, thèng kª lçi sai cña HS ; b¶ng phô. C. Phương pháp - Phương pháp: Trao đổi, vấn đáp, đàm thoại; giảng giải, khái quát. - HS: hoạt động nhóm, cá nhân, thực hành. D. TiÕn tr×nh giê d¹y I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò: III. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: Đọc lại đề bµi. HS: Đọc lại đề bài, GV chép đề lên bảng.. Ghi b¶ng : Đề bài: Cảm nghĩ về người thân.. Hoạt động 2: Tự hoạt I. Tìm hiểu đề – Lập dàn ý động- lập dàn ý cho đề ( TiÕt 51 – 52 ) bµi. HS: Phân tích, tự hoạt động xây dựng dàn ý đại cương. GV: Chèt ghi Hoạt động 3: Nêu biểu ®iÓm GV: Nªu biÓu ®iÓm cho tiÕt 51 – 52 Hoạt động 4: Nhận xét bµi lµm häc sinh: GV: Nªu ­u, khuyÕt ®iÓm Hoµng ThÞ T×nh. II. BiÓu ®iÓm ( TiÕt 51 – 52 ) III. NhËn xÐt bµi lµm häc sinh: 1. ¦u ®iÓm: 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 tõng mÆt. - Nắm được yêu cầu của đề, đa số học sinh biết kết hợp tù sù vµ miªu t¶. - Một số bài viết tương đối tốt: GiangA, Lã Nam → Đã biết chọn các chi tiết đặc sắc, có ý nghĩa để biểu c¶m vµ c¶m xóc ch©n thµnh. - Mét sè bµi lµm cã tiÕn bé: Chu Nam, Th¾ng 2. Nhược điểm: - VÉn nhiÒu häc sinh sai c¸c lo¹i lçi: ThuËn, Ph¹m Trường, Thiệp... - Chữ rất xấu, cẩu thả: Văn, P Trường. Thắng, Hải - Chưa biết biểu cảm qua tự sự, miêu tả  Chỉ đơn thuần kể chuyện, miêu tả: Hoa, C Trường, Hường.... Hoạt động 5: Chữa lỗi GV: - Tr¶ bµi cho häc sinh - Chän mét sè lçi tiªu biÓu yªu cÇu häc sinh ch÷a sau đó giáo viên bổ sung, sửa đúng. HS: Ch÷a lçi trong bµi cña m×nh (vµo vë bµi tËp Ng÷ v¨n). Hoạt động 6: Công bố ®iÓm.. IV. Ch÷a lçi Dïng sai - Tõ khi tõ chèi giÆc Ph¸p.. Nguyªn nh©n C¸ch söa - Diễn đạt ý - Tõ khi c¸o ch­a râ, dïng quan vÒ ë Èn , tõ sai. kh«ng hîp t¸c víi giÆc Ph¸p - T×nh b¹n nh xi - Dïng tõ sai. - T×nh b¹n lµ sù măng của cuộc đời. g¾n bã, lµ niÒm vui cña con ngêi - §äc xong bµi th¬ nµy , em cã c¶m gi¸c thËt lµ th¾m thiÕt.. - Dïng tõ. - KiÖt suÊt, thuÇn n«m, tr©n thµnh.. - Sai chÝnh t¶. V. C«ng bè ®iÓm:. - §iÓm 9: 1 GV: C«ng bè ®iÓm cho häc - §iÓm 7, 8: 3 sinh - §äc bµi hay nhÊt Hoµng ThÞ T×nh. -§äc xong bµi th¬ nµy , em thÊy t×nh c¶m cña nhµ th¬ víi b¹n thËt lµ th¾m thiÕt. - KiÖt xuÊt, thuÇn N«m, ch©n thµnh. 282 Lop7.net. - §iÓm 5, 6: - §iÓm >5:. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 IV. Cñng cè: Gi¸o viªn ? kh¸i qu¸t lçi hay m¾c ph¶i → c¸ch ch÷a ? V. Hướng dẫn học bài và chuẩn bị bài sau: - TiÕp tôc söa lçi, hoµn thiÖn bµi lµm. - ¤n tËp c¸c t¸c phÈm tr÷ t×nh cho tiÕt sau - Thống kê lại các tác giả, tác phẩm trữ tình đã học, nắm chắc nội dung mỗi tác phÈm (theo ghi nhí/ Sgk) - Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong sgk (Trang 180 vµ 192) E. Rót kinh nghiÖm. ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... -----------------------------------------------------Ngµy so¹n:..../..../2009 Ngµy gi¶ng:.../..../2009. Bµi 16. «n tËp t¸c phÈm tr÷ t×nh. TuÇn 16 TiÕt 62. A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS: - Kiến thức: Bước đầu nắm được khái niệm trữ tình và một số đặc điểm nghệ thuật phæ biÕn cña t¸c phÈm tr÷ t×nh, th¬ tr÷ t×nh. - Kĩ năng: Củng cố những kiến thức cơ bản và duyệt lại một số kỹ năng đơn giản đã được cung cấp và rèn luyện, trong đó cần đặc biệt lưu ý cách tiếp cận một tác phẩm tr÷ t×nh. - Thái độ: ý thức tìm hiểu về tác phẩm trữ tình. B. ChuÈn bÞ - GV: Sgk, sgv, tµi liÖu tham kh¶o. b¶ng phô. - HS: §äc, tr¶ lêi c©u hái. C. Phương pháp - Phương pháp: quy nạp + diễn dịch, vấn đáp, trao đổi: hoạt động cá nhân, nhóm. D. TiÕn tr×nh giê d¹y: I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp khi «n tËp III. Bµi míi:. Hoµng ThÞ T×nh. 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Hoạt động của thầy và trò Ghi b¶ng Hoạt động 1: Ôn tập theo các nội I, Nội dung ôn tập: dung yªu cÇu trong sgk. 1. Thèng kª tªn t¸c gi¶ - theo t¸c phÈm GV?: C©u hái 1 (sgk/180)? HS: Lªn b¶ng lµm. - Lý Bạch – Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh. GV: Chữa đúng. - TrÇn Quang Kh¶i – Phß gi¸ vÒ kinh. - H¹ Tri Ch¬ng – NgÉu nhiªn viÕt nh©n buæi... GV?: Các tác phẩm trên có đặc điểm gì giống nhau về PTBĐ? Đó - Nguyễn Khuyến – Bạn đến chơi nhà - Trần Nhân Tông – Buổi chiều đứng ở… cã ph¶i lµ t¸c phÈm tr÷ t×nh - §ç Phñ – Bµi ca nhµ tranh bÞ… kh«ng? V× sao? - Hå ChÝ Minh – C¶nh khuya. HS: PTB§: BiÓu c¶m  c¸c t¸c phÈm tr÷ t×nh v× béc lé t×nh c¶m, Xu©n Quúnh – TiÕng gµ tra.  C¸c t¸c phÈm th¬ tr÷ t×nh: BiÓu lé t×nh c¶m, c¶m xóc cña t¸c gi¶. c¶m xóc cña t¸c gi¶. GV?: ThÕ nµo lµ th¬ tr÷ t×nh? HS: Ph¸t biÓu ý kiÕn theo ghi nhí. 2. S¾p xÕp tªn t¸c phÈm phï hîp víi néi dung t­ - Bài tập 2, 3, 4, giáo viên hướng tưởng, tình cảm được biểu hiện: dẫn hoạt động theo nhóm. Mỗi nhãm hoµn thµnh mét bµi tËp. T¸c phÈm Nội dung, tư tưởng, - Sau khi HS hoàn thành cử đại t/c¶m ®­îc biÓu hiÖn. diÖn tr¶ lêi. Bµi ca nhµ tranh bÞ giã - Nh©n c¸ch thanh cao, GV: Ch÷a – nhËn xÐt, thu phá (Mao ốc vị thu sự giao hòa tuyệt đối Cã thÓ hái thªm HS vÒ ý nghÜa phong së ph¸ ca) (1) víi thiªn nhiªn. (a) của tên tác phẩm hoặc đặc điểm T×nh yªu thiªn nhiªn, næi bËt cña tõng t¸c phÈm? Qua đèo ngang (2) lßng yªu níc s©u nÆng GV: §¸nh s« thø tù c¸c t¸c phÈm vµ phong th¸i ung lµ: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8. dung, l¹c quan (b) - Số thứ tự nội dung, tư tưởng là: Ngẫu nhiên viết nhân Tình cảm quê hương a, b, c, d, ®, e, g, h. buæi míi vÒ quª (3) s©u n¾ng trong kho¶nh HS: Nèi: 1- d; 2 - ®; 3 – g; 4 – khắc đêm vắng (c) e; 5- h; 6 – a; 7- e; 8 – b. Sông núi nước Nam Tinh thần nhân đạo, (4) lßng vÞ tha cao c¶ (d) TiÕng gµ tr­a (5) Nỗi nhớ thương quá khứ đi đôi với nỗi buån c« d¬n thÇm nặng giữa núi đèo hoang s¬ (®) Bài ca Côn Sơn (Côn ý thức độc lập tự chủ S¬n ca) (6) vµ quyÕt t©m tiªu diÖt địch (e) Hoµng ThÞ T×nh. 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Cảm nghĩ trong đêm thanh tÜnh (7). C¶nh khuya (8). HS: Tr×nh bµy tªn t¸c phÈm víi thÓ lo¹i .. HS: Tr×nh bµy BT 4 BT §iÒn tõ : HS lªn b¶ng ®iÒn tõ HS nhËn xÐt , GV tæng hîp ý kiÕn. Hoạt động 2 : Đọc ghi nhớ : HS : §äc ghi nhí GV: Chèt l¹i ND ghi nhí. Tình cảm quê hương ch©n thµnh pha chót xãt xa lóc míi trë vÒ quª (g) Tình cảm gia đình, quê hương qua những kỷ niệm đẹp của tuổi thơ. (h). 3. S¾p xÕp tªn t¸c phÈm - thÓ th¬: T¸c phÈm Sau phót chia li Qua dÌo Ngang Bµi ca C«n S¬n TiÕng gµ tr­a Sông núi nước Nam. ThÓ th¬ Song thÊt lôc b¸t B¸t có ®­êng luËt Luc b¸t Th¬ tù do TuyÖt có ®­êng luËt. 4, H·y t×m nh÷ng ý kiÕn mµ em cho lµ kh«ng chÝnh x¸c a, c, e, i, k . 5. §iÒn vµo chç trèng. a, ....tËp thÓ vµ truyÒn miÖng. b, ThÓ th¬ ®­îc ca dao tr÷ t×nh sö dông nhiÒu nhÊt lµ th¬ lôc b¸t . c, Mét sè thñ ph¸p NT cña ca dao tr÷ t×nh lµ so s¸nh , nh©n ho¸ , ®iÖp ng÷ , Èn dô , ho¸n dô ... * Ghi nhí : SGK / 182. IV. Cñng cè : - GV chèt l¹i c¸c kiÕn thøc trong 2 tiÕt «n tËp. V. Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài sau : - Häc thuéc ghi nhí . - Làm đủ BT. - ChuÈn bÞ tiÕp tiÕt 2: LuyÖn tËp E. Rót kinh nghiÖm. ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... Hoµng ThÞ T×nh. 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Ngµy so¹n:..../..../2009 Ngµy gi¶ng:.../..../2009. Bµi 16. «n tËp t¸c phÈm tr÷ t×nh. TuÇn 16 TiÕt 63. A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS: - Kiến thức: Bước đầu nắm được khái niệm trữ tình và một số đặc điểm nghệ thuật phæ biÕn cña t¸c phÈm tr÷ t×nh, th¬ tr÷ t×nh. - Kĩ năng: Củng cố những kiến thức cơ bản và duyệt lại một số kỹ năng đơn giản đã được cung cấp và rèn luyện, trong đó cần đặc biệt lưu ý cách tiếp cận một tác phẩm tr÷ t×nh. - Thái độ: ý thức tìm hiểu về tác phẩm trữ tình. B. ChuÈn bÞ - GV: Sgk, sgv, tµi liÖu tham kh¶o. b¶ng phô. - HS: §äc, tr¶ lêi c©u hái. C. Phương pháp - Phương pháp: quy nạp + diễn dịch, vấn đáp, trao đổi: hoạt động cá nhân, nhóm. D. TiÕn tr×nh giê d¹y: I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp khi «n tËp III. Bµi míi:. Hoµng ThÞ T×nh. 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Hoạt động của thầy và trò GV: Hướng dẫn HS làm phần luyÖn tËp.. Ghi b¶ng II, LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1(192). GV?: §äc vµ nªu yªu cÇu bµi tËp? - Néi dung tr÷ t×nh: Nçi buån lo s©u l¾ng cña nhµ HS: Đọc câu thơ và giải nghĩa các thơ. Nỗi niềm lo nước, thương dân luôn thường tõ trong chó thÝch. trùc vµ lµ nçi lo duy nhÊt cña nhµ th¬: “ Bui cã một lòng chung với nước...”- đó là nét đẹp trong GV?: H·y nãi râ néi dung tr÷ tư tưởng, tình cảm của Nguyễn Trãi. - H×nh thøc thÓ hiÖn: t×nh vµ h×nh thøc thÓ hiÖn cña những câu thơ đó? + Dßng 1: BiÓu c¶m trùc tiÕp. Dïng lèi kÓ vµ miªu t¶. HS: Tr×nh bµy miÖng. + Dßng 2: BiÓu c¶m gi¸n tiÕp. Dïng lèi nãi Èn dô t« ®Ëm t×nh c¶m ë c©u 1. GV?: §äc vµ nªu yªu cÇu bµi tËp? HS: So s¸nh t×nh huèng hÓ hiÖn t×nh c¶m vµ c¸ch thÓ hiÖn ë 2 bµi th¬ cña LÝ B¹ch vµ H¹ Tri Chương. HS: H§N sau khi hoµn thµnh cử đại diện trả lời. GV: Ch÷a – nhËn xÐt,. 2. Bµi tËp 2(192) - Bài “Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh”: Tình cảm quê hương được biểu hiện lúc xa quê. Biểu hiện trùc tiÕp thÓ hiÖn mét c¸ch nhÑ nhµng s©u l¾ng. - Bµi “NgÉu nhiªn viÕt nh©n buæi míi vÒ quª”: Tình cảm được biểu hiện lúc mới đặt chân trở lại quª nhµ. BiÓu hiÖn gi¸n tiÕp, ®­îm mµu s¾c hãm hØnh mµ ®­îm buån.. GV: So sánh 2 bài để thấy được ®iÓm gièng vµ kh¸c vÒ c¶nh vËt vµ 3. Bµi tËp 3(193) t×nh c¶m ®­îc thÓ hiÖn? - Đêm đỗ thuyền ở Phong Kiều ( Phần đọc thêmHS: TLN trả lời. Bµi 9.Trang 12) * Bµi R»m th¸ng giªng: - Cảnh vật có những yếu tố giống nhau: đêm khuya, tr¨ng, thuyÒn, dßng s«ng... - M¨u s¾c kh¸c: + “Đêm đỗ thuyền ở phong kiều”: Cảnh vật yên tÜnh ch×m trong u tèi. + “R»m th¸ng giªng”: C¶nh tr¨ng s¸ng sèng động huyền ảo.. Hoµng ThÞ T×nh. 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 - Chñ thÓ tr÷ t×nh: + Bài “Đêm đỗ thuyền ở phong kiều”: Là lữ kh¸ch thao thøc kh«ng ngñ v× nçi buån xa xø.. HS: §äc néi dung bµi TLN tr¶ lêi.. + Bài “Rằm tháng giêng”: Là người chiến sĩ vừa hoàn thành công việc trọng đại với sự nghiệp cách m¹ng  C¶ 2 bµi cã mèi quan hÖ gi÷a c¶nh vµ t×nh đều rất hòa quyện. 4. Bµi tËp 4(193) - Chọn câu trả lời đúng: b, c, e. IV. Cñng cè : - GV chèt l¹i c¸c kiÕn thøc trong 2 tiÕt «n tËp. V. Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài sau : - Häc thuéc ghi nhí . - Làm đủ BT. - ChuÈn bÞ tiÕp bµi sau: ¤n tËp TiÕng viÖt. E. Rót kinh nghiÖm. ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ------------------------------------------------------------Ngµy so¹n:..../..../2009 TuÇn 16 Ngµy gi¶ng:.../.../2009 Bµi 16 TiÕt 64. ¤n tËp tiÕng viÖt. A.Môc tiªu bµi häc Qua bµi gióp HS: - Kiến thức: Hệ thống hoá những kiến thức Tiếng Việt đã học ở học kì I về từ ghép, từ láy, đại từ, quan hệ từ, yếu tố Hán Việt... - KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng tæng hîp vÒ gi¶i nghÜa tõ, c¸ch sö dông tõ khi nãi, viÕt. - Thái độ: Giáo dục ý thức nghiêm thức ôn tập. B. ChuÈn bÞ - ThÇy : §å dïng: B¶ng phô, PhiÕu häc tËp... T liÖu tham kh¶o. - Trò : Ôn tập các kiến thức đã học Hoµng ThÞ T×nh. 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 C. Phương pháp - Ph¸t vÊn, quy n¹p thùc hµnh. - H×nh thøc tæ chøc. D.TiÕn tr×nh giê d¹y I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò: ? KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña H. III. Bµi míi: Hoạt động của Thầy & Trò HS : nªu yªu cÇu bµi tËp 1 GV: yêu cầu H vẽ lại sơ đồ vào vở. GV: ThÕ nµo lµ tõ phøc? Cho vÝ dô GV: Tõ phøc cã mÊy lo¹i? lµ nh÷ng lo¹i nµo? GV: Tõ ghÐp lµ g×? cho VD minh ho¹? GV: Cã mÊy lo¹i tõ ghÐp? ThÕ nµo lµ tõ ghÐp chính phụ, ghép đẳng lập? Mỗi loại cho một ví dô? GV: Tõ l¸y lµ g×? cã mÊy lo¹i? thÕ nµo lµ l¸y toµn bé, thÕ nµo lµ l¸y bé phËn? vÝ dô? GV:Thế nào là Đại từ? Có mấy loại đại từ? Cho VD? HS: Tr¶ lêi -> GV chèt ghi b¶ng. Ghi b¶ng 1. Vẽ sơ đồ ( SGK – T183). a. Tõ ghÐp: + Ghép C-P: nhà máy, xe đạp + GhÐp §-L: S¸ch vë. b. Tõ l¸y: + L¸y toµn bé: xanh xanh. + L¸y bé phËn: . L¸y phô ©m ®Çu . L¸y vÇn c. §¹i tõ: - Đại từ để hỏi: + Hỏi người, sự vật + Hỏi về số lượng + Hỏi về hoạt động, tính chất - Đại từ để trỏ: + Trá ngêi, sù vËt + Trỏ số lượng + Trỏ hoạt động, tính chất.. HS: đọc bài tập 2 và cho biết yêu cầu của bài 2. Bài tập /184: tËp LËp b¶ng so s¸nh quan hÖ tõ víi DT, GV: Hướng dẫn H lập bảng so sánh. §T,TT vÒ ý nghÜa vµ chøc n¨ng. ? ThÕ nµo lµ quan hÖ tõ? ý nghÜa chøc n¨ng cña quan hÖ tõ? Tõ lo¹i Quan hÖ tõ Danh tõ §éng tõ TÝnh tõ ý nghÜa ý nghÜa - Biểu thị các - Biểu thị ngời, - Chỉ hành - Biểu thị đặc qht như:sở hữu, sự vật, hiện động, tr¹ng ®iÓm, tÝnh chÊt so sánh, nhân tượng khái thái của sự vật của sv, hđộng, qu¶ gi÷a c¸c bé niÖm tr¹ng th¸i. phËn cña c©u Hoµng ThÞ T×nh. 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Chøc n¨ng - Liªn kÕt c¸c - Lµm chñ ng÷ - VÞ ng÷ - VÞ ng÷ - Chñ ng÷( mÊt - chñ ng÷ tõ, côm tõ, c¸c trong c©u kh¶ n¨ng kÕt thµnh phÇn c©u, - lµm VN c¸c c©u, c¸c hợp với: đã, ®o¹n trong VB. ®ang, sÏ.. 3.Bài tập 3/ 184: Giải nghĩa các yếu tố Hán -Việt đã học: + B¹ch ( b¹ch cÇu) – Tr¾ng. + B¸n ( b¸n th©n) – Mét nöa. + Cô ( cô độc ) – Một mình, lẻ loi. + C­ ( c­ tró) – ë + Dạ ( dạ hương, dạ hội) - đêm. + Đại ( đại lộ, đại thăng) – to, lớn. + §iÒn ( ®iÒn chñ, c«ng ®iÒn) – ruéng. + Hµ ( s¬n hµ) – s«ng + HËu ( hËu vÖ ) – sau + Hồi ( hồi hương) – về, trở lại. + H÷u ( h÷u Ých) – cã. + Lùc (nh©n lùc) – søc. + Méc ( th¶o méc) c©y. + NguyÖt ( nguyÖt thùc) tr¨ng. + NhËt ( nhËt kÝ) ngµy. + Quốc ( quốc ca) nước + Tam ( tam quèc) ba. + T©m ( yªn t©m) lßng. + Th¶o ( th¶o nguyªn) cá. + Thiªn ( thiªn niªn kØ) ngh×n + ThiÕt ( thiÕt gi¸p) s¾t, thÐp. + Th«n ( th«n, x·) lµng, xãm. + Th­ ( th­ viÖn ) s¸ch + Tiền ( tiền đạo) trước. + Tiểu ( tiểu đội ) nhỏ + Tiếu ( tiếu lâm) cười. + Vấn ( vấn đáp) hỏi.. GV? Thế nào là từ đồng nghĩa? Có mấy loại từ đồng nghĩa? Mỗi loại cho một ví dô minh ho¹? HS:. 4.Từ đồng nghĩa - Kh¸i niÖm: lµ nh÷ng tõ cã nghÜa gièng nhau hoÆc gÇn gièng nhau: - Cã hai lo¹i: + §ång nghÜa hoµn toµn. + §ång nghÜa kh«ng hoµn toµn. 5. Tõ tr¸i nghÜa - Lµ nh÷ng tõ cã nghÜa tr¸i ngîc nhau. * Tìm từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa. GV? ThÕ nµo lµ tõ tr¸i nghÜa? Cho vÝ dô minh ho¹ HS:. GV? Thế nào là từ đồng âm? cho ví dụ minh ho¹? HS : tr¶ lêi ... GV? Phân biệt từ đồng âm với từ nhiều nghÜa? HS:tr¶ lêi ... Hoµng ThÞ T×nh. Từ đã cho - BÐ - Th¾ng - Ch¨m chØ. §ång nghÜa - Nhá - §­îc - Siªng n¨ng. Tr¸i nghÜa - To, lín - thua, b¹i - lười biếng.. 6. Từ đồng âm - Lµ tõ ph¸t ©m gièng nhau nh­ng nghÜa kh¸c xa nhau 282. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 7. Thµnh ng÷. GV? ThÕ nµo lµ thµnh ng÷? cho vÝ dô minh ho¹. HS: tr¶ lêi. - Là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thÞ mét ý nghÜa hoµn chØnh. 8. §iÖp ng÷. GV? ThÕ nµo lµ ®iÖp ng÷? cã mÊy d¹ng ®iÖp ng÷? VD minh ho¹? HS:. - Lµ biÖn ph¸p lÆp l¹i tõ ng÷ ( hoÆc c¶ mét c©u) lµm næi bËt ý, g©y cÈm xóc m¹nh - C¸c d¹ng ®iÖp ng÷: + §iÖp ng÷ c¸ch qu·ng + §iÖp ng÷ nèi tiÕp + §iÖp ng÷ chuyÓn tiÕp. IV. Cñng cè: G: HÖ thèng l¹i néi dung kiÕn thøc «n tËp cÇn ghi nhí H: Mô tả, nhắc lại trên sơ đồ, bảng phụ V. Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài sau: - ¤n tËp kÜ l¹i toµn bé kiÕn thøc TiÕng ViÖt võa «n tËp. - Lµm hoµn chØnh bµi tËp. E. Rót kinh nghiÖm. ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... .......................................................................................................................... Hoµng ThÞ T×nh. 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Ngµy so¹n:..../..../2009 Ngµy gi¶ng: ..../.../2009. Bµi 14: TiÕng ViÖt. ChuÈn mùc sö dông tõ. TuÇn 17 TiÕt 68. A. Mục tiêu cần đạt gióp HS: - KiÕn thøc: N¾m ®­îc c¸c yªu cÇu trong viÖc sö dông tõ. - Kĩ năng: Trên cơ sở nhận thức các yêu cầu đó, tự kiểm tra thấy được những nhược ®iÓm cña b¶n th©n trong viÖc sö dông tõ. - Thái độ: Có ý thức dùng từ đúng chuẩn mực, tránh thái độ cẩu thả khi nói và viết. B. chuÈn bÞ - Thầy : Sgk, sgv, tæng kÕt bµi d¹y, b¶ng phô. _ Trò : Học thuộc bài cũ, làm đủ BT. C. Phương pháp - Quy nạp, vấn đáp, trao đổi, thực hành. - Hoạt động nhóm, hoạt động cá nhân. D. TiÕn tr×nh bµi d¹y I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò: GV? ThÕ nµo lµ ch¬i ch÷? c¸c lèi ch¬i ch÷? lÊy vÝ dô? (ghi nhí /163- 164). §¸p ¸n: - Chơi chữ là lợi dụng đặc sắc về âm, về nghĩa của từ ngữ để tạo sắc thái dí dỏm, hài hước... làm câu văn hấp dẫn và thú vị. - Các lối chơi chữ: + Dùng từ ngũ đồng âm. + Dïng lèi nãi tr¹i ©m + Dïng c¸ch ®iÖp ©m + Dïng nèi nãi l¸i + Dùng từ ngữ trái nghĩa, đồng nghĩa, gần nghĩa. - VÝ dô: “ Nu«i lîn ¨n c¬m n»m Nuôi tằm ăn cơm đứng”  Ch¬i ch÷ b»ng c¸ch sö dông tõ tr¸i nghÜa. - HS nhận xét-> GV đánh giá cho điểm. III. Bµi míi: * GTBM: Trong thực tế: những lời ăn tiếng nói hàng ngày, đặc biệt khi viết văn(tạo lập văn bản) chúng ta thường hay phạm lỗi về sử dụng từ. Điều đó làm ảnh hưởng nhiều đến hiệu quả giao tiếp. Nguyên nhân chính là do các em chưa nắm được những yêu cầu trong việc sử dụng từ. Vậy làm thế nào để cấc em có thể nắm vững được những yêu cầu khi sử dụng từ để việc giao tiếp ( đặc biệt là viết văn) cuă chúng ta cã hiÖu qu¶ h¬n-> Chóng ta sÏ cïng nhau t×m hiÓu néi dung bµi häc: ChuÈn mùc sö dông tõ. Hoµng ThÞ T×nh. 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Hoạt động 1: HS tìm hiểu các ví dụ trong sgk (mục I, II, III, IV, V). HS: §äc c¸c vÝ dô trong sgk ë c¶ 5 môc GV? Quan s¸t tõ môc I môc IV, yªu cÇu mçi môc gièng nhau nh­ thÕ nµo? HS: - ChØ ra c¸ch dïng tõ (in ®Ëm) sai nh­ thÕ nµo? - Chỉ ra nguyên nhân của lỗi sai đó. - Nªu c¸ch ch÷a. GV: Yêu cầu HS: Dựa vào phần chuẩn bị của mỗi cá nhân ở nhà HS sẽ hoạt động theo nhóm  thống nhất ý kiến chung( ghi vào bảng nhóm) cử đại diện nhóm phát biÓu theo yªu cÇu cña mçi môc (3 yªu cÇu trªn)  gi¶i thÝch v× sao em ch÷a nh­ vËy. HS: Chia lµm 4 nhãm.( Nhãm 1-3: lµm phÇn I + II; Nhãm 2-4: lµm phÇn III + IV) - Thêi gian: 5 – 7 phót. -> Nhãm 3+4: D¸n kÕt qu¶ b¶ng chÝnh-> Nhãm 1+2: NhËn xÐt, bæ sung. GV: + HS : Nhận xét- bổ sung đầy đủ phần trả lời của mỗi nhóm và chốt lại kiến thức c¬ b¶n cña bµi häc b»ng b¶ng phô sau HS ghi vµo vë. Hoạt động của thầy và trò GV: Chó ý: * Môc II: HS ph¶i gi¶i nghÜa ®­îc c¸c tõ in ®Ëm tõ đó mới thấy rằng: dùng từ như vậy không đúng nghÜa. * Mục III: Xác định từ loại- khả năng kết hợp của từ in ®Ëm ChuÈn mùc sö dông tõ I. Sö dông tõ đúng âm, đúng chính t¶ II. Sö dông từ đúng nghÜa. Tõ dïng sai. Ghi b¶ng A, Néi dung bµi häc: 1. VÝ dô: sgk/166- 167 2. NhËn xÐt. Nguyªn nh©n. - dïi - tËp tÑ. - Sai do sử dụng ngôn ngữ địa phương. - Viết, đọc không đúng âm (do từ gần ©m) - kho¶ng kh¾c - ViÕt sai chÝnh t¶ - s¸ng sña - cao c¶ - biÕt. Hoµng ThÞ T×nh. C¸ch söa - Vïi - bËp bÑ - kho¶nh kh¾c. * Sử dụng từ không đúng nghĩa (vì kh«ng hiÓu nghÜa cña tõ): - S¸ng sña:+ Nhµ cöa cã nhiÒu ¸nh - Tươi đẹp s¸ng chiÕu vµo t¹o c¶m gi¸c thÝch. + Cã nhiÒu nÐt lé vÎ th«ng minh. + Cách diễn đạt rõ ràng, rành mạch. + Tốt đẹp và triển vọng. - Cao cả: Cao quý đến mức không còn - sâu sắc (quý cã thÓ h¬n. b¸u) - Lương tâm: Yếu tố nội tâm giúp con 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 người có thể tự đánh giá hành vi của mình về mặt đạo đức. - Biêt: Nhận rõ được người, vật, hay sự việc hoặc khả năng làm được việc đó. III. Sö dông từ đúng tính chÊt ng÷ ph¸p cña tõ. - hµo quang - ¨n mÆc - th¶m h¹i - gi¶ t¹o - phån vinh. IV. Sử dụng - lãnh đạo đúng sắc thái biÓu c¶m, hîp phÈm chÊt. - chó hæ. - DT kh«ng thÓ sö dông lµm VN nh­ TT. - §T kh«ng thÓ dïng nh­ DT - TT kh«ng thÓ dïng nh­ DT (kh«ng kết hợp với từ chỉ lượng ở đằng trước) - Nãi (viÕt) tr¸i víi quy t¾c trËt tù tõ tiếng Việt (DT luôn đi trước ĐT). - cã - Hµo nho¸ng - Thªm tõ “c¸ch” (sù) vào trước từ “¨n mÆc” hoÆc đổi kết cấu c©u: chÞ ¨n mÆc thËt gi¶n dÞ. - Bá “víi nhiÒu”  thªm “rÊt”  rÊt th¶m h¹i. - phån vinh gi¶ t¹o. - Lãnh đạo: người đứng đầu các tổ chøc hîp ph¸p, chÝnh nghÜa-> T¹o s¾c - CÇm ®Çu (chØ huy) th¸i t«n träng. => Lãnh đạo: Sắc thái trang trọng, không phù hợp dùng để chỉ kẻ xâm lược. - Cầm đầu: người đứng đầu các tổ chức phi ph¸p, phi nghÜa-> S¾c th¸i khinh bØ, coi thường. - nã (con hæ) -“ chú” đặt trước danh từ chỉ động vật mang sắc thái đáng yêu không phù hîp víi con hæ trong v¨n c¶nh.. V. Kh«ng l¹m dông tõ địa phương, tõ H¸n- ViÖt. GV: §­a hai vÝ dô sau lªn b¶ng phô: 1.T«i ná biÕt chi m«! 2. Con yªu cÇu mÑ mua cho con c¸i ¸o! Hoµng ThÞ T×nh. 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 GV? Em cã hiÓu néi dung ë c©u vÝ dô1 kh«ng? V× sao? Tõ nµo trong vÝ dô 2 kh«ng thÝch hîp? V× sao? HS: - VD1: Nội dung khó hiểu do dùng từ địa phương. - VD2: Tõ “yªu cÇu”  kh«ng thÝch hîp víi v¨n c¶nh v× nã lµm mÊt ®i sù trong s¸ng cña tiÕng viÖt; c©u v¨n cøng nh¾c, khã nghe. GV: KÕt luËn: VD1: nªn dïng tõ toµn d©n dÔ hiÓu (chóng tao cã biÕt ®©u nµo!) GV? Trong trường hợp nào thì không nên dùng từ địa phương? T¹i sao kh«ng nªn l¹m dông tõ H¸n ViÖt? HS: - Không nên dùng từ địa phương khi nói, giao tiếp với người ở địa phương khác gây khó hiểu cho người giao tiếp. - Kh«ng nªn l¹m dông tõ H¸n- VÞªt v×: +) Lµm cho lêi nãi , bµi viÕt thiÕu tù nhiªn, cøng nh¾c. +) §Ó gi÷ g×n sù trong s¸ng cña tiÕng viÖt. GV? Khi nào thì nên sử dụng từ ngữ địa phương, từ Hán- Việt? HS: Khi giao tiếp với người cùng địa phương. - Khi viết: dùng từ địa phương với dụng ý nghệ thuật: tạo màu sắc, sắc thái địa phương đối với người đọc. * Dïng tõ H¸n- ViÖt khi: * Kh«ng l¹m dông tõ - Muèn t¹o s¾c th¸i trang träng, cæ x­a. địa phương, từ Hán – - T¹o s¾c th¸i tao nh·, tr¸nh g©y c¶m gi¸c th« tôc, ghª sî. ViÖt. - Khi trong TV cã tõ thay thÕ. GV: Kết luận:  không nên lạm dụng từ địa phương, từ HánViệt GV? Khi sử dụng từ, cần chú ý đến những chuẩn mực nào? HS: Khái quát theo ghi nhớ đọc ghi nhớ /sgk/167. Hoạt động 2: Luyện tập GV: §­a b¶ng phô mét sè lçi HS m¾c trong bµi tËp lµm v¨n: HS xác định lỗi sai- nguyên nhân và cách sửa?. 3. Ghi nhí: SGK/167.. B, LuyÖn tËp:. 1. Quảng Ninh quê em là vùng biển dầu và đẹp. N¬i ®©y læi tiÕng víi nh÷ng ranh lam th¾ng c¶nh vµ nhiÒu cảnh đẹp. 2. Dù phải đi xa đến đâu, dù phải đến những nơi cùng cực của thời gian, anh vẫn hướng về quê hương Hoµng ThÞ T×nh. 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 3. Cách đối xử của anh ấy rất đoàng hoàng. 4. Người chiến sĩ ấy đã anh dũng tử trận. HS: Xác định: - lỗi sai (gạch chân) - Nguyªn nh©n sai: + 1, ViÕt sai chÝnh t¶ diễn đạt thừa từ (và nhiều cảnh đẹp  thắng cảnh) + 2, Dïng sai nghÜa cña tõ cïng cùc thay b»ng tËn cïng. +3, Viết sai từ gần âm: đoàng thay bằng đàng. +4, Dïng tõ tö trËn kh«ng phï hîp víi s¾c th¸i biÓu c¶m hi sinh. HS: Tù t×m trong vë viÕt v¨n cña m×nh nh÷ng lçi sai ->®­a ra c¸ch söa. GV: Gäi 2-3 HS. IV. Cñng cè: Kh¸i qu¸t l¹i nh÷ng l­u ý khi sö dông tõ? V. Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài sau - Thuộc ghi nhớ sgk; tìm những lỗi sai trong bài tập làm văn xác định nguyên nhân sai c¸ch söa. - TiÕt sau: «n tËp v¨n biÓu c¶m: yêu cầu: đọc kỹ, trả lời câu hỏi sgk /168. E. Rót kinh nghiÖm. ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... .......................................................................................................................... Hoµng ThÞ T×nh. 282 Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(17)</span>