Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 23, 24 - Trường PTCS Hướng Việt

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt. TUẦN 23 TiÕt:85.. Ng¾m tr¨ng- §i ®­êng ( Hå ChÝ Minh ). Ngày soạn: Ngày dạy: Lớp: 8 A. Môc tiªu: I. ChuÈn. 1/. KiÕn thøc: - Hiểu biết bước đầu về tác phẩm thơ chữ Hán của Hồ Chí Minh. - Tâm hồn giàu cảm xúc trước vẽ đẹp thiên nhiên và phong thái của Hồ Chí Minh trong hoàn cảnh ngục tù - Ý nghĩa khái quát mang tính triết lí của hình tượng con đường và con người vượt qua những chặng đường gian khó. - Sự khác nhau giữa thơ chữ Hán và văn bản dịch bài thơ ( biết được gữa hai văn bản có sự khác nhau, mức độ hiểu sâu sắc về nguyên tác sẽ được bổ sung sau này). 2/. KÜ n¨ng : - Đọc diễn cảm 2 bản dịch tác phẩm. - Phân tích được một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm 3/. Thái độ: Yêu mến, cảm phục trước tâm hồn nghệ sĩ đầy lạc quan, yêu thiên nhiên của Bác I. Më réng vµ n©ng cao. ............................................................................................................................................. B. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Đàm thoại, nêu vấn đề, thảo luận. Kĩ thuật động nóo C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Học bài cũ, soạn bài theo câu hỏi hướng dẫn. D. TiÕn tr×nh d¹y häc: I. ổn định và kiểm tra bài cũ.. §äc diÔn c¶m bµi th¬ “ Tøc c¶nh P¸c Bã” vµ tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬? II. Bµi míi: 1. ĐVĐ: Trong thời gian 14 tháng bị chính quyền Tưởng giới Thạch bắt giam, HCM đã viết tập “ Nhật kí trong tù” với 133 bài. đó là một tác phẩm văn chương vô giá, đúng như Xuân Diệu nhận xét “ cái hay vô song của tập thơ là chất người cộng sản HCM”. Bên cạnh tình yêu con người, tình yêu đất nước thì tình cảm đối với thiên nhiên là một nét nỗi bật trong thơ Người, đặc biệt là ở những bài thơ viết về trăng. Tiết học hôm nay chúng ta sẽ được chứng kiến một cuộc “ Ngắm trăng” thật đặc biệt của Bác Hồ và cũng qua đó ta thấy vẽ đẹp tâm hồn của B¸c thÓ hiÖn rÊt râ trong bµi th¬ “ Ng¾m tr¨ng” 1 bµi th¬ hay trong tËp “ NhËt kÝ trong tï”.. 2. TriÔn khai bµi d¹y: Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1:. Néi dung kiÕn thøc I/ - T×m hiÓu chung. -1-. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt. GV đọc bản phiên âm nguyên tác, sau đó 1 HS đọc phần giải nghĩa từ. ( GV kiÓm tra 1 sè tõ H¸n ViÖt quen thuéc). Gọi 1 HS khác đọc bản dịch nghĩa. GV đọc bản mẩu dịch thơ. Gọi 2 HS đọc lại phiên âm và dịch thơ. HS đọc kĩ chú thích để hiểu thêm tập thơ “ NhËt kÝ trong tï” bµi th¬ ®­îc lµm theo thÓ th¬ g×? Hoạt động 2: Theo em, người xưa có thú vui gì khi thưởng nguyÖt vµ hä ng¾m tr¨ng trong hoµn c¶nh nh­ thế nào? có rượu, hoa..” Khi xem hoa nở, khi chê tr¨ng lªn”, “ §ªm thanh híp nguyÖt nghiªng chÐn” ng¾m tr¨ng khi t©m hån th¶nh th¬i. Cßn B¸c ng¾m tr¨ng trong hoµn c¶nh nµo? “ Ch¼ng ®­îc tù do....tr¨ng thu”. Vì sao Bác chỉ nhắc đến thiếu hoa và rượu? Trước cảnh đẹp đêm trăng, tâm hồn Bác thể hiÖn nh­ thÕ nµo? Em thö so s¸nh c©u dÞch víi nguyªn t¸c? - Nguyªn t¸c: c©u nghi vÊn. - Câu dịch: Câu tường thuật, sự bối rối, tự vấn đã mất, thay vào đó là một sự phủ định. V× sao B¸c l¹i cã t©m tr¹ng bèi rèi nh­ vËy? Vì trăng đẹp lộng lẫy như vậy nhưng Người không được “ thưởng nguyệt” một cách thực sù ( kh«ng tù do, l¹i thiÕu 2 thø quan träng nhÊt). HS đọc câu 3, 4 ( lưu ý bản phiên âm). Dï cã bèi rèi nh­ vËy nh­ng B¸c vÉn quyÕt định như thế nào? Nghệ thuật độc đáo thể hiện ở hai câu thơ nµy?. 1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬: Trong nhà tù của Tưởng Giới Thạch Trung Quèc). (. 2 /§äc, hiÓu chó thÝch: 3/ ThÓ th¬: ThÊt ng«n tø tuyÖt II/ - T×m hiÓu bµi th¬: 1/ C©u 1, 2:. Hoµn c¶nh ng¾m tr¨ng cña B¸c: ë tï, không rượu, không hoa. Chỉ nhắc thiếu hoa, rượu-> đón nhận đêm trăng đẹp với tư cách của một người thi nh©n. Tâm trạng: Bối rối, xúc động, xốn xang rất nghÖ sÜ.. 2/ C©u 3, 4: Chủ động đón trăng bằng tấm lòng.. NghÖ thuËt: Nh©n ho¸: §èi: Nh©n.......nguyÖt. NguyÖt.....thi gia. => quan hệ bạn bè-> 2 cái đẹp giao hoà trở thµnh b¹n t©m giao, tri kØ. Qua nghệ thuật đó, cho ta biết được gì về  sự vượt ngục về tinh thần. quan hệ giữa người và trăng? Có ý kiến cho rằng đây là một sự vượt ngục về tinh thần. Em có suy nghĩ gì về ý kiến đó? Em cã suy nghÜ g× vÒ viÖc B¸c tù nhËn m×nh lµ thi gia khi tr¨ng ng¾m l¹i B¸c? c©u 3 B¸c dùng chữ nhân để chỉ người ngắm trăng. -2-. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt. nhưng câu cuối, người ngắm trăng biến thành thi gia. Trước vằng trăng, không còn tù ngục, * Tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm, chan hoà, không còn tù chỉ có người thơ và tri kĩ vầng yêu thiên nhiên, phong thái ung dung. tr¨ng. ChØ víi t­ c¸ch lµ thi gia, B¸c míi cã thể giao hoà thân mật, say sưa đến vậy. Qua bµi th¬ em hiÓu ®­îc g× vÒ t©m hån B¸c? Hoạt động 3: III/ - Tæng kÕt: Theo em gi¸ trÞ néi dung vµ gi¸ trÞ nghÖ thuËt 1/. Néi dung: cña bµi th¬ nµy lµ g×? 2/. NghÖ thuËt: 3. Cñng cè: - HS đọc diễn cảm bài thơ, qua bài thơ em có rút ra được cho bản thân bài học gì không? 4.Hướng dẫn học bài: - Häc thuéc lßng bµi th¬. - N¾m néi dung, nghÖ thuËt. - S­u tÇm nh÷ng bµi th¬ viÕt vÒ tr¨ng cña B¸c. 5. Rót kinh nghiÖm. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... TiÕt 86.. C©u c¶m th¸n Ngày soạn: Ngày dạy: Lớp: 8 A. Môc tiªu: I. ChuÈn. 1/. KiÕn thøc: - Đặc điểm hình thức của câu cảm thán. - Chức năng của câu cảm thán . 2/. KÜ n¨ng : - Nhận biết câu cảm thán trong các văn bản. Sử dụng câu cảm thán phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. 3/. Thái độ: Gi¸o dôc HS ý thøc Häc tËp. I. Më réng vµ n©ng cao. ............................................................................................................................................. B. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Qui n¹p, thế..Kĩ thuật động não C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Học bài cũ, xem trước bài mới. D. TiÕn tr×nh d¹y häc:. -3-. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt. I. ổn định và kiểm tra bài cũ.. ThÕ nµo lµ c©u cÇu khiÕn? LÊy vÝ dô c©u cÇu khiÕn cã tõ ng÷ cÇu khiÕn vµ mét c©u cÇu khiÕn cã ng÷ ®iÖu cÇu khiÕn? II. Bµi míi: 1. §V§: Trùc tiÕp.. 2. TriÔn khai bµi d¹y: Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1: I/ - §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng Yêu cầu 1 HS đọc hai ví dụ SGK ( lưu ý: đọc 1/ Ví dụ: ( SGK). diÔn c¶m). 2/ NhËn xÐt: Trong những đoạn trích trên câu nào là câu Xác định câu cảm thán: c¶m th¸n? A: Hìi ¬i L·o H¹c! B: Than «i! Đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu cảm Đặc điểm hình thức: thán? khi viết câu cảm thán thường kết thúc Có từ ngữ cảm thán: Hỡi ôi, than ôi. b»ng dÊu g×? Khi viÕt: kÕt thóc c©u c¶m th¸n b»ng dÊu theo em víi c©u c¶m th¸n cÇn l­u ý ®iÒu g× khi chÊm than. đọc? đọc giọng diễn cảm. câu cảm thán dùng để làm gì? theo em người Chức năng: bộc lộ trức tiếp cảm xúc. viÕt ( nãi) cã thÓ béc lé c¶m xóc b»ng nh÷ng kiÓu c©u nµo kh¸c ( c©u nghi vÊn, cÇu khiÕn, trÇn thuËt) nh­ng trong c©u c¶m th¸n, c¶m xóc của người viết được bộc lộ có gì đặ biệt? Cảm xúc được biểu thị bằng phương tiện đặc thù: từ ng÷ c¶m th¸n. khi viết đơn biên bản, hợp đồng hay trình bày mét kÕt qu¶ cña mét bµi to¸n.....cã thÓ dïng c©u c¶m th¸n kh«ng? V× sao? Kh«ng, v× v¨n b¶n hµnh chÝnh c«ng vô vµ v¨n b¶n khoa häc lµ ng«n ng÷ duy lÝ, ng«n ng÷ cña t­ duy l« gÝc. Vậy qua tìm hiểu em hãy cho biết đặc điểm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©u c¶m th¸n? häc 3/ Ghi nhí: SGK sing đọc ghi nhơ. Hoạt động 2: II/ - LuyÖn tËp: Xác định câu cảm thán: “ Than ôi! “ “ lo thay” 1/ Bài tập 1: “ nguy thay” “ Hìi c¶nh rõng ......¬i”, “ Chao «i.....th«i” Ph©n tÝch tÝnh chÊt vµ c¶m xóc ®­îc thÓ hiÖn 2/ Bµi tËp 2: trong nh÷ng c©u sau ®©y? a). Lời than thở của người nông dân dưới ở đây có câu là câu cảm thán vì không co hình chế độ phong kiến. thức đặc trưng của kiểu câu này. b). Lời than của người chinh phụ trước nỗi tru©n chuyªn do chiÕn tranh g©y ra. c). Tâm trạng bế tắc của nhà thơ trước cuéc sèng. d). Sự ân hạnh của dế mèn trước cái chết thảm thương của Dế Choắt.. -4-. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt 3/ Bµi tËp 3:. HS tự đặt câu giáo viên nhận xét. 3. Cñng cè: §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©u c¶m th¸n? 4.Hướng dẫn học bài: Bµi cò: - N¾m kÜ ghi nhí. - Lµm bµi tËp 4 SGK Bµi míi: - ¤n tËp kÜ v¨n thuyÕt minh chuÈn bÞ viÕt bµi 5. Rót kinh nghiÖm. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... TiÕt 87- 88:. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 Ngày soạn: Ngày dạy: Lớp: 8 A. Môc tiªu: I. ChuÈn. 1/. KiÕn thøc: Giúp HS biết được kiến thức thể loại bài văn thuyết minh qua bài thực hành. 2/. KÜ n¨ng : Rèn luyện kĩ năng làm bài văn thuyết minh về một đồ dùng. 3/. Thái độ: Giáo dục HS có ý thức tìm hiểu một đồ dùng, viết văn bản thuyết minh. I. Më réng vµ n©ng cao. ............................................................................................................................................. B. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Thực hành,Kĩ thuật động não C. ChuÈn bÞ:. 1/ GV:Soạn bài, ra đề, đáp án, biểu điểm. 2/ HS: ¤n tËp kÜ vÒ v¨n thuyÕt minh. D. TiÕn tr×nh d¹y häc: I. ổn định và kiểm tra bài cũ.. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS II. Bµi míi: 1. §V§: Trùc tiÕp.. 2. TriÔn khai bµi d¹y: -5-. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt. GV: Ghi đề lên bảng: Đề: “ Giới thiệu một đồ dùng trong học tập hoặc trong sinh hoạt. Yªu cÇu: - Xác định đúng thể loại thuyết minh. - Sử dụng phương pháp thuyết minh phù hợp. - Ng«n ng÷ chÝnh x¸c vµ dÔ hiÓu. - Bố cục đầy đủ ba phần: Mở bài, thân bài, kết bài. + Dµn ý: I/. Më bµi. - Giới thiệu được một đồ dùng tuỳ chọn trong học tập hoặc trong cuộc sống. II/. Th©n bµi. - Giới thiệu nguồn gốc, đặc điểm, tính chất, cách dùng, công dụng, sự gắn bó và ý nghĩa của đồ dùng trong học tập hoặc trong sinh hoạt. III/. KÕt bµi. - Cảm nghĩ của em về đồ dùng đó.. * BiÓu ®iÓm: + Điểm 9, 10: - Đầy đủ nội dung, lời văn trong sáng, ngôn ngữ chính xác, dễ hiểu, hấp dÉn. + Điểm 7, 8: Nội dung cơ bản đầy đủ, lời văn khá trôi chảy, sử dụng khá phù hợp các phương pháp thuyết minh song còn sai một số lỗi về chính tả. + Điểm 5, 6: Đã nắm được phương pháp thuyết minh song diễn đạt còn lủng củng, còn sai chÝnh t¶. Điểm 3, 4: Nội dung thuyết minh còn sơ sài, diễn đạt chưa trôi chảy, sai nhiều lỗi chính t¶, ý vông. + Điểm 1,2: Hiểu sai yêu cầu của đề, văn viết cẩu thả, sai nhiều lỗi chính tả. 3. Cñng cè: GV thu bµi vµ nhËn xÐt giê lµm bµi. 4.Hướng dẫn học bài: Bµi Cò: - Xem l¹i tÊt c¶ c¸c bµi häc vÒ v¨n thuyÕt minh - Xem lại những kiểu câu đã học. Bµi míi: - Soạn bài: Chuẩn bị trước bài câu Trần thuật 5. Rót kinh nghiÖm. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... -6-. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt. TUẦN 24 TiÕt 89.. C©u trÇn thuËt Ngày soạn: Ngày dạy: Lớp: 8 A. Môc tiªu: I. ChuÈn. 1/. KiÕn thøc: - Đặc điểm hình thức của câu trần thuật - Chức năngcủa câu trần thuật. 2/. KÜ n¨ng : - Nhận biết câu trần thuật trong các văn bản - Sử dụng câu trần thuật phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. 3/. Thái độ: Cã ý thøc tÝch cùc häc tËp.. I. Më réng vµ n©ng cao. ............................................................................................................................................. B. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Qui n¹p, gợi mở.Kĩ thuật động não C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Học bài cũ, xem trước bài mới. D. TiÕn tr×nh d¹y häc: I. ổn định và kiểm tra bài cũ. - KiÓm tra bµi tËp 3, 4.. ThÕ nµo c©u c¶m th¸n? cho vÝ dô? II. Bµi míi: 1. §V§: Trùc tiÕp.. 2. TriÔn khai bµi d¹y: Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: HS đọc các ví dụ ở sách giáo khoa. Cho biÕt c¸c c©u ®­îc dÉn trong vÝ dô 1 (SGK) có dấu hiệu hình thức đặc trưng của câu cầu khiÕn, nghi vÊn, c¶m th¸n hay kh«ng?. Néi dung kiÕn thøc I/ - §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng 1/ VÝ dô: ( SGK). 2/ NhËn xÐt: Xác định câu trần thuật: Trừ câu “ Ôi Tào Khª” cßn l¹i tÊt c¶ lµ c©u trÇn thuËt. Chøc n¨ng: Những câu đó gọi là câu trần thuật. Vậy những a). Câu 1, 2 trình bày suy nghĩ về truyền câu đó dùng để làm gì? thèng cña d©n téc. C©u 3: Yªu cÇu. b). C©u 1: KÓ C©u 2: Th«ng b¸o. c). C¶ hai c©u: Miªu t¶ ngo¹i h×nh. d). Câu 2: Nhận định. C©u 3: Béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc.. -7-. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt. Trong c¸c kiÓu c©u nghi vÊn, cÇu khiÕn, c¶m th¸n vµ trÇn thuËt, kiÓu c©u nµo ®­îc dïng nhiÒu nhÊt? V× sao? C©u trÇn thuËt. V× phÇn lớn hoạt động của con người xoay quanh nh÷ng chøc n¨ng cña c©u trÇn thuËt-> gÇn nh­ tất cả các mục đích giao tiếp khác nhau đều có thÓ thùc hiÖn ®­îc b»ng kiÓu c©u nµy. Gọi 2 HS đọc to rõ ghi nhớ Hoạt động 2: Xác định kiểu câu và chức năng của những kiểu câu đó? ( Bài tập 1 SGK). b). Câu 1, trần thuật dùng để kể, câu 2 cảm th¸n béc lé t×nh c¶m vµ c¶m xóc, c©u 3 trÇn thuËt béc lé t×nh c¶m. HS đọc yêu cầu của bài tập 2 ( phần này giáo viên đã cho học sinh tìm hiểu tiết trước, văn bản chỉ hướng dẫn và kiểm tra lại) Xác định các kiểu câu và chức năng? GV cho Hs làm sau đó gọi một số em trình bày bµi lµm. HS kh¸c nhËn xÐt.. 3/ Ghi nhí: SGK II/ - LuyÖn tËp: 1/ Bµi tËp 1: a). 3 câu đều là câu trần thuật. Câu 1: để kể. C©u 2, 3: Béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc. 2/ Bµi tËp 2: 3/ Bµi tËp 3: a). C©u cÇu khiÕn. b). C©u nghi vÊn. c). C©u trÇn thuËt: cả ba câu đều dùng để cầu khiến những ở câu b, c: ý cầu khiến ( đề nghị) nhẹ nhµng, nh· nhÆn, lÞch sù h¬n. 4/Bµi tËp 5:. Đặt câu trần thuật dùng để hứa hẹn xin lỗi, c¶m ¬n, chóc mõng. GV cho HS đặt câu, sau đó 4 HS trình bày bài lµm, HS kh¸c nhËn xÐt. 3. Cñng cè: ThÕ nµo c©u trÇn thuËt? Trong tÊt c¶ c¸c kiÓu c©u nghi vÊn, cÇu khiÕn, c¶m th¸n, trÇn thuËt, th× kiÓu c©u nµo ®­îc sö dông nhiÒu nhÊt? V× sao? 4.Hướng dẫn học bài: Bµi cò: - N¾m kÜ néi dung bµi häc, ph©n biÖt ®­îc c©u trÇn thuËt víi c¸c kiÓu c©u kh¸c. - Lµm bµi tËp 4, 6 SGK Bµi míi: - Đọc văn bản “ Chiếu dời đô”. Lưu ý chú thích. - So¹n bµi theo c©u hái SGK. 5. Rót kinh nghiÖm. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... -8-. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt. TiÕt 90.. Chiếu dời đô ( LÝ C«ng UÈn ) Ngày soạn: Ngày dạy: Lớp: 8 A. Môc tiªu: I. ChuÈn. 1/. KiÕn thøc: - Chiếu : thể văn chính luận Trung đại, có chức năng ban bố mệnh lệnh của nhà vua. - Sự phát triển của quốc gia Đại Việt đang trên đà lớn mạnh. - Ý nghĩa trọng đại của sự kiện dời đô từ Hoa Lư ra thành Thăng Long và sức thuyết phục mạnh mẽ của lời tuyên bố quyết định dời đô. 2/. KÜ n¨ng : - Đọc-hiểu một văn bản theo thể chiếu. - Nhận ra, thấy được đặc điểm của kiểu nghị luận Trung đại ở một văn bản cụ thể 3/. Thái độ: HS vận dụng bài học để viết văn nghị luận. I. Më réng vµ n©ng cao. ............................................................................................................................................. B. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Nêu vấn đề, thảo luận, đàm thoại.Kĩ thuật động nóo C. ChuÈn bÞ:. 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Học bài cũ, soạn bài theo câu hỏi hướng dẫn. D. TiÕn tr×nh d¹y häc: I. ổn định và kiểm tra bài cũ. - §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m bµi th¬ “ Ng¾m tr¨ng” em thÝch c©u th¬ nµo nhÊt? Ph©n tích thàn công về nội dung, nghệ thuật của hình ảnh thơ đó?. §äc thuéc lßng bµi “ §i ®­êng” em rót ra ®­îc bµi häc g× cho b¶n th©n qua bµi th¬. II. Bµi míi: 1. §V§: LÝ C«ng UÈn tøc lµ LÝ Th¸i Tæ lµ mét vÞ vua th«ng minh, nh©n ¸i, cã chÝ lín vµ lËp ®­îc nhiÒu chiÕn c«ng. N¨m Canh TuÊt Niªn HiÖu ThuËn Thiªn thø nhÊt 1010, D©n téc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh nên việc dựa vào địa thế núi rừng không còn phù hợp nữa nên Lí Công Uẩn đã viết bài Chiếu bày tỏ ý định dời đô từ Hoa Lư ra thành Đại La. Chúng ta cùng tìm hiểu bài chiếu này để nắm nội dung và cách lập luận như thế nào mà có giá trị thuyết phục m¹nh mÏ.. 2. TriÔn khai bµi d¹y: Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1: I/ - T×m hiÓu chung Gọi HS đọc chú thích. 1/T¸c gi¶, t¸c phÈm : Em h·y giíi thiÖu nh÷ng nÐt nçi bËt vÒ LÝ. -9-. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt. C«ng UÈn? Em h·y cho biÕt v¨n b¶n nµy ®­îc viÕt thÓ lo¹i gì? dựa vào chú thích, em hãy nêu những đặc ®iÓm nçi bËt cña thÓ chiÕu? Bµi chiÕu ®­îc LÝ C«ng UÈn viÕt nh»m môc đích gì? GV hướng dẫn học sinh đọc diễn cảm, làm nỗi bËt tÝnh thuyÕt phôc cña bµi chiÕu. GV đọc mẫu, gọi 1 HS đọc lại bài. Qua co bạn đọc em có thể nhận ra bài chiếu được viết theo phương thức biểu đạt nào? Nghị luận, vì sao em biÕt? HS đọc kĩ các từ khó ở chú thích. GV cã thÓ hái l¹i mét sè tõ. Hoạt động 2: Em hãy đọc đoạn từ đầu cho đến “ Cho nên vận nước dài lâu, phong tục phồn vinh” và cho biết tác giả đề cập đến điều gì? Theo suy luận của tác giả thì việc dời đô của các vua nhà Chương, nhà Chu nhằm mục đích g×? Quy luËt kh¸ch quan phï hîp víi nguyÖn väng cña mu«n d©n? Kết quả của việc dời đô ấy?. 2. / §äc, hiÓu tõ khã:. II/ - T×m hiÓu v¨n b¶n: 1/ Viện dẫn sử sách nói về việc dời đô cña c¸c vua thêi x­a bªn Trung Quèc: Nhà Chương nhà Chu nhiều lần dời đô nh»m m­u toan nghiÖp lín, x©y dùng vương triều phồn thịnh, tính kế lâu dài cho thÕ hÖ sau. Kết quả: Đất nước vững bền, phát triển thịnh vượng.. Tính thuyết phục cảu các chứng cớ và lí lẽ đó lµ g×? cã s½n trong lÞch sö ai còng biÕt, còng thõa nhËn. í định dời đô bắt nguồn từ kinh nghiệm lịch sử đã cho thấy ý chí mãnh liệt nào của Lý Công UÈn còng nh­ cña d©n téc ta thêi lÝ?. C¸ch viÖn dÉn thÓ hiÖn: Noi gương sáng, không chịu thua các triều đại hưng thịnh trước. Muốn đưa đất nước đến hùng mạnh lâu dµi. 2/ Soi sö s¸ch vµo t×nh h×nh thùc tÕ, nhËn Đọc đoạn từ “ Thế mà hai chử nhà đến không xét tính chất phê phán hai triều Đinh, Lê, thể không dời đổi” và cho biết ở đoạn này tác đóng đô một chổ là một hạn chế: gi¶ lËp luËn b»ng c¸ch nµo? Theo Lý C«ng UÈn viÖc hai nhµ §inh, Lª kh«ng noi theo dÊu cò cã nh÷ng h¹n chÕ nµo? Triều đại không lâu bền trăm họ hao tổn. VËy tÝnh thuyÕt phôc cña lÝ lÏ vµ chøng cí trªn là gì? đề cập đến sự thật của đất nước. B»ng nh÷ng hiÓu biÕt lÞch sö, h·y gi¶i thÝch lÝ do hai triÒu §inh, Lª vÉn ph¶i dùa vµo vïng núi Hoa Lư để đóng đô? căn cú chú thích 8. Thời đó nước ta luôn chống chọi với nạn ngoại Câu cuối: Bộc lộ cảm xúc tác động đến x©m. tình cảm của người đọc. Tính thuyết phục của lí lẽ dời đô được tăng lên khi người viết lòng vào cảm xúc của mình: Khát vọng muốn thay đổi đất nước để. - 10 -. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt. Trẫm rất đau xót...dời đổi. Cảm xúc đó phản phát triển đến hùng cường khẳng định sự ¸nh k× väng nµo cña LÝ C«ng UÈn. cÇn thiÕt ph¶i dêi. 3/. Khẳng định thành la là một nơi tốt nhất để định đô: §äc ®o¹n cuèi vµ cho biÕt ®o¹n nay t¸c gi¶ Lîi thÕ cña Thµnh §¹i La tÊt c¶ c¸c mÆt, khẳng định điều gì? vị thế địa lí, vị thế địa vị, văn hóa, dân cưThành Đại La có những lợi thế gì để chọn làm > Thắng địa của đất Việt. kinh đô của Đất Nước. Kì vọng thống nhất đất nước, hi vọng về sù v÷ng bÒn cña quèc gia. Kì vọng về một đất nước vững mạnh và Người viết bộc lộ kì vọng gì qua những sự tiên hùng cường ®o¸n cña m×nh? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÕt thóc bµi chiÕu: lµ mét c©u hái kh«ng ph¶i lµ mét mÖnh lÖnh? Kết thúc mang tính chất đối thoại, trao đổi tạo sự đồng cảm. Hoạt động 3 : III/ - Tæng kÕt: §äc bµi chiÕu em hiÓu k× väng nµo cña nhµ vua 1/. Néi dung: vµ cña d©n téc ®­îc ph¶n ¸nh? - Ghi Nhí: S¸ch gi¸o khoa. Qua bµi chiÕu em tr©n träng nh÷ng phÈm chÊt nào của Lí Công Uẩn? Yêu nước cao cả, tầm Niềm tin vào tương lai dân tộc. nhìn sáng suất về vận mệnh đất nước. Sự đúng đắn về quan điểm dời đô được chứng minh nh­ thÕ nµo trong lÞch sö? NhËn xÐt vÒ tr×nh tù lËp luËn vµ c¸ch thøc lËp 2/. NgÖ thuËt: luËn? 3. Cñng cè: NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶? 4.Hướng dẫn học bài: Bµi cò: - Häc tËp c¸ch lËp luËn cña LÝ C«ng UÈn? - N¾m néi dung, nghÖ thuËt. Bµi míi: - Xem tiếp bµi: “ Câu Phủ đinh”. 5. Rót kinh nghiÖm. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... TiÕt 91.. Câu phủ định Ngày soạn: Ngày dạy: Lớp: 8 A. Môc tiªu: - 11 -. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Lê Thị Hương Trường PTCS Hướng Việt I. ChuÈn. 1/. KiÕn thøc: - Đặc điểm hình thức của câu phủ định. - Chức năng của câu phủ định. 2/. KÜ n¨ng : - Nhận biết câu phủ định trong các văn bản. - Sử dụng câu phủ định phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. 3/. Thái độ: Cã ý thøc tÝch cùc häc tËp. II. Më réng vµ n©ng cao. ............................................................................................................................................. B. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Nêu vấn đề, đàm thoại, phân tích.Kĩ thuật động nóo C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu bµi, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Học bài cũ, xem trước bài mới. D. TiÕn tr×nh d¹y häc: I. ổn định và kiểm tra bài cũ.. - ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ? lÊy 2 vÝ dô vÒ c©u trÇn thuËt víi nh÷ng chøc n¨ng kh¸c nhau? II. Bµi míi: 1. §V§: Trùc tiÕp... 2. TriÔn khai bµi d¹y: Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: Gi¸o viªn treo b¶ng phô ( vÝ dô 1 SGK). HS đọc kĩ các ví dụ 1. ? Các câu b, c, d có đặc điểm hình thức gì khác so víi c©u a? Câu b, c, d gọi là câu phủ định. Vì chứa các từ ngữ phủ định. Em h·y cho biÕt c©u b, c, d cã g× kh¸c so víi c©u a vÒ chøc n¨ng? Câu a: dùng để khẳng định sự việc. HS đọc kĩ ví dụ 2 ( SGK). Trong đoạn trích câu nào là câu phủ định? Kh«ng ph¶i, nã chÇn....cµn. §©u cã! MÊy «ng thÇy bãi xem voi dïng nh÷ng c©u phñ định dùng để làm gì? câu phủ định 1 phủ định điều gì và câu phủ định 2 phủ định điều gì? Thế nào là câu phủ định? Câu phủ định dùng để lµm g×? Hoạt động 2: Xác định câu phủ định bác bỏ?. - 12 -. Lop8.net. Néi dung kiÕn thøc I/ - §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng 1/ VÝ dô: ( SGK). 2/ NhËn xÐt: VÝ dô 1: c©u b, c, d cã c¸c tõ kh«ng, chưa, chẳng-> từ ngữ phủ định-> câu phủ định. Chức năng: phủ định sự việc. VÝ dô 2: - Xác định câu phủ định. Chøc n¨ng: ph¶n b¸c mét ý kiÕn, mét nhận định của người đối thoại. 3/ Ghi nhí: SGK II/ - LuyÖn tËp: 1/ Bµi tËp 1: Câu phủ định bác bỏ: Cô cø t­áng thÕ chø nã ch¶ hiÓu g× ®©u..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt Không chúng con không đói......... V× sao? V× nã ph¶n b¸c mét ý kiÕn mét nhËn định trước đó? Những câu ở bài tập 2 có phải là câu phủ định không? Về hình thức nó có gì đặc biệt? Em hãy nhận xét ý nghĩa của những câu đó?. 2/ Bµi tËp 2: 3 câu a, b, c đều là câu phủ định những có điểm đặc biệt là có một từ phủ định kết hợp với một từ phủ định khác, hoặc kÕt hîp víi mét tõ nghi vÊn. 3/ Bµi tËp 3: ViÕt l¹i: ph¶i bá tõ n÷a, c©u sÏ lµ “ Thay kh«ng b»ng ch­a cho c©u v¨n cña T« cho¾t ch­a dËy ®­îc n»m thoi thãp” Hoµi vµ viÕt l¹i c©u. C©u v¨n cña T« Hoµi thÝch hîp víi m¹ch cña c©u chuyÖn h¬n. ChØ ra sù kh¸c biÖt cña 2 c©u: Chưa: biểu thị ý nghĩa phủ định đối với điều mà cho đến một thời điểm nào đó không có nhưng sau thời điểm đó có thể có. 4/ Bµi tËp 4: Không: phủ định nhưng không có hàm ý là về sau cã thÓ cã. HS đọc kĩ bài tập 4. Các câu ở đây không phải là câu phủ định vì không có từ ngữ phủ định nhưng được dùng để biểu thị ý phủ định ( phủ định bác bỏ. 3. Cñng cè Thế nào là câu phủ định? Câu phủ định dùng để làm gì? 4.Hướng dẫn học bài: Bµi cò: - N¾m kÜ néi dung bµi häc - Lµm bµi tËp 5 (SGK). Bµi míi: - Xem soạn trứơc: “ Hịch tướng sĩ”. 5. Rót kinh nghiÖm. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... TiÕt 92.. Hịch tướng sĩ (TrÇn Quèc TuÊn ) Ngày soạn: Ngày dạy: Lớp: 8 A. Môc tiªu: I. ChuÈn. 1/. KiÕn thøc: - 13 -. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Lê Thị Hương Trường PTCS Hướng Việt - Sơ giản về thể hịch. - Hoàn cảnh lịch sử liên quan đến sự ra đời của bài Hịch tướng sĩ. - Tinh thần yêu nước, ý chí quyết thắng kể thù xâm lược của quân dân thời Trần. - Đặc điểm văn chính luận ở Hịch tướng sĩ. 2/. KÜ n¨ng : - Đọc-hiểu một văn bản viết theo thể hịch - Nhận biết được không khí thời đại sục sôi thời Trần ở thời điểm dân tộc ta chuẩn bị cuộc kháng chiến chống giặc Mông- Nguyên xâm lược lần thứ hai. - Phân tích được nghệ thuatạ lạp luận, cách dùng các điển tích, điển cố trong văn bản nghị luận trung đại 3/. Thái độ: Vận dụng bài học để viết văn nghị luận. Có sự kết hợp giữa tư duy logic và tư duy hình tượng, giữa lí lẽ và tình cảm, giáo dục học sinh tình cảm yêu đất nước. II. Më réng vµ n©ng cao. ............................................................................................................................................. B. Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Nêu vấn đề, thảo luận.Kĩ thuật động nóo C. ChuÈn bÞ: 1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Học bài cũ, soạn bài theo câu hỏi hướng dẫn. D. TiÕn tr×nh d¹y häc: I. ổn định và kiểm tra bài cũ. Nêu những đặc điểm nỗi bật của thể “ Chiếu”? mục đích để lý công uẩn viết bài “ Chiểu dời đô”?. Bài “ Chiếu dời đô” phản ánh kì vọng gì của nhà vua và của dân tộc Việt thời đó? II. Bµi míi: 1. ĐVĐ: Trong ba cuộc kháng chiến chống mông nguyên đời Trần thì cuộc kháng chiến thứ 2 là gay go, quyết liệt nhất. Giặc cậy thế mạnh, ngang ngược, hống hách. Ta sôi sục căm thù, quyết tâm chiến đấu. Nhưng hàng ngũ tướng sĩ cũng có người dao động, có tư tưởng cầu hòa. để cuộc chiến đấu giành thắng lợi, điều quan trọng là phải đánh bại những tư tưởng dao dộng, bàng quan, phải giành thế áp đảo cho tư tưởng quyết chiến, quyết thắng. Vì vậy Trần Quốc Tuấn, một danh tướng kiệt xuất thời Trần, đã viết bài Hịch nhằm khích lệ tướng sÜ, nªu cao tinh thÇn quyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng.. 2. TriÔn khai bµi d¹y: Hoạt động của thầy và trò Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1: I/ - TiÕp xóc v¨n b¶n HS đọc kĩ chú thích (*) 1/ T¸c gi¶, t¸c phÈm: Em h·y nªu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ TrÇn Quèc TuÊn? Em hãy nêu những đặc điểm chính của thể Hịch về hình thức, mục đích, t/ động? Trần Quốc Tuấn viết bài “ Hịch tướng sĩ” nhằm mục đích gì? Gi¸o viªn nhÊn m¹nh thªm vÒ hoµn c¶nh ra đời của bài hịch GV hướng dẫn học sinh đọc với giọng phù 1/ Đọc, hiểu từ khó:. - 14 -. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Lê Thị Hương. Trường PTCS Hướng Việt. hợp, cống gắng chuyển đổi giọng điệu thích hîp víi néi dung tõng ®o¹n. Chó ý tÝnh chÊt c©n xøng, nhÞp nhµng cña c©u v¨n biÒn ngÉu. L­u ý chó thÝch 17, 18, 22, 23. Theo em cã thÓ chia bµi hÞch ra thµnh mÊy ®o¹n theo néi dung? Nªu néi dung c¬ b¶n cña mçi ®o¹n?. a. §äc: b/ Tõ khã: c/ KÕt c©u: gåm 4 ®o¹n. §o¹n 1: Tõ ®Çu.....l­u tiÕng tèt. §o¹n 2: Huèng chi....còng vui lßng. Đoạn 3: Các người....được không? §o¹n 4: Cßn l¹i.. 3. Cñng cè Theo em bµi hÞch cã thÓ chia mÊy phÇn? 4.Hướng dẫn học bài: So¹n tiÕp bµi tiÕt 2 5. Rót kinh nghiÖm. .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... - 15 -. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span>