Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 8 - Tuần 8 - Tiết 29 - 30 - Bài 8: Văn bản: Chiếc lá cuối cùng (trích)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 12/ 10/ 2008 TuÇn: 8 TiÕt: 29 - 30 bµi 8: v¨n b¶n:. chiÕc l¸ cuèi cïng (trÝch) O. Hen-ri. a. môc tiªu. Gióp h/s: Qua ®o¹n trÝch gÝup h/s kh¸m ph¸ nh÷ng nÐt c¬ b¶n trong nghÖ thuËt truyÖn ng¾n của nhà văn Mĩ O Hen-ri, rung động trước cái hay, cái đẹp và lòng thông cảm của tác giả đối với những nỗi bất hạnh của người nghèo. b. chuÈn bÞ. - GV: Gi¸o ¸n, t­ liÖu vÒ nhµ v¨n O Hen-ri. - HS: §äc chó thÝch, tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK. c. lªn líp. I. ổn định tổ chức. II. KiÓm tra bµi cò. - HS 1: C¶m nghÜ cña em vÒ hai nh©n vËt §«n-ki-h«-tª vµ Xan-ch« Pan-xa trong đoạn trích: ''Đánh nhau với cối xay gió''. Qua đó em hiểu gì về nhà văn Xéc - van- tet? - HS 2: Nhận xét nào nói đầy đủ nhất tính cách của Đôn-ki-hô-tê được thể hiện trong ®o¹n trÝch: ''§¸nh nhau víi cèi xay giã''. A. Là một người có nhiều điểm tốt đẹp. B. Là một người có hành động nực cười. C. Là một người hết sức điên rồ cả trong ước muốn lẫn hành động. D. Gåm A vµ B. III. Bµi míi. 1. Giíi thiÖu bµi. Tình cảm tương thân tương ái của con người luôn là một tình cảm đẹp và là mạch cảm hứng bất tận của thơ văn. Chính những tình cảm cao đẹp ấy đã giúp con người có được nghị lực và niềm tin để vượt qua mọi khó khăn thử thách trong cuộc sống. Điều đó ®­îc thÓ hiÖn qua truyÖn ng¾n ''ChiÕc l¸ cuèi cïng''. 2. TiÕn tr×nh bµi d¹y. Thêi gian. Hoạt động GV Hoạt động 1: Hướng dẫn h/s đọc và tìm hiểu chú thÝch. - GV nêu yêu cầu đọc: giäng nhÑ nhµng, biÓu c¶m, chú ý lời đối thoại nhân vật. - GV đọc mẫu. Gọi h/s đọc. Hoạt động HS. Lop7.net. ND cần đạt I. §äc, chó thÝch 1. §äc..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> vµ nhËn xÐt? - Hs đọc. HS khác nhận xét. ? Cho h/s hỏi - đáp chú - Hs hỏi - đáp chú thích. thÝch: 1, 4, 8? ? Nªu nh÷ng nÐt hiÓu biÕt - Lµ nhµ v¨n MÜ chuyªn viÕt cña em vÒ t¸c gi¶? truyÖn ng¾n. - Thể hiện tinh thần nhân đạo cao cả, tinh yêu thương người ? Nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch? nghÌo khæ. - N»m ë phÇn cuèi cña truyÖn. Hoạt động 2: Hướng dẫn h/s t×m hiÓu v¨n b¶n. ? §o¹n trÝch cã mÊy nh©n - 3 nh©n vËt: Gi«n-xi, Xiu, Cô vËt? Nh©n vËt nµo lµ nh©n B¬men. vËt chÝnh? ? Theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n * Gi«nxi: NghÖ sÜ nghÌo ®ang bÞ cho biÕt Gi«nxi, Xiu, cô s­ng phæi. B¬men ®­îc giíi thiÖu lµ - T©m tr¹ng: ch¸n n¶n, tuyÖt người ntn? có những suy vọng. - Suy nghÜ kú quÆc, l¹ lïng. nghÜ g× ? * Xiu: Nghệ sĩ nghèo. Thương yªu Gi«nxi. * Cô B¬men: NghÖ sÜ nghÌo. Thương yêu Giônxi. ? Gi«nxi cã t©m tr¹ng ntn - C« nghÜ: ''§ã lµ nh÷ng chiÕc l¸ ..... th× em sÏ chÕt''. khi nh×n nh÷ng chiÕc l¸? ? Qua đó em thấy Giônxi là - Có suy nghĩ kỳ quặc, lạ lùng; là cô gái đáng thương và yếu người ntn? ®uèi. ? Trước những suy nghĩ kỳ - '' Em thân yêu ..... chị sẽ làm gì quÆc l¹ lïng cña Gi«nxi, ®©y?''. Xiu đã nói ntn? Tìm chi tiÕt? ? Qua đó em thấy Xiu là - Rất thương yêu Giônxi. - Kiên trì, an ủi, thương xót. người ntn? ? Trong đoạn văn đó: ''Ngày - Tự sự và miêu tả: hôm đó ... thấp kiểu Hà + Tự sự: Ngày hôm đó ........ Lan''. Trong đoạn văn này + Miêu tả: chiếc lá thường xuân tác giả đã sử dụng yếu tố gì? ....... gió bấc lại ào ào ................. H·y chØ ra ? ? Tác giả sử dụng những yếu - Kiên cường, dai dẳng vượt qua tố này làm cho những chiếc cái khắc nghiệt của thời tiết để sống, để tồn tại. l¸ hiÖn lªn ntn? ? Khi trêi võa s¸ng Gi«nxi - KÐo mµnh lªn.. Lop7.net. 2. Chó thÝch. - T¸c gi¶ :. - T¸c phÈm: II. T×m hiÓu v¨n b¶n. 1. Gi«n - xi:.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> có những hành động gì? ? Cã ý kiÕn cho r»ng hµnh động này là hành động tàn nhẫn, theo em điều đó có đúng không? Em hãy lí gi¶i?. - Giôn xi là người tàn nhẫn, lạnh lïng thê ¬ víi chÝnh b¶n th©n m×nh, víi cuéc sèng ®ang t¾t dần trong cơ thể mình. Từ đó cô không để ý, không mấy quan tâm đến sự lo lắng, ân cần chăm sãc cña c« b¹n Xiu. Tµn nhÉn, thờ ơ, chán chường không phải lµ b¶n tÝnh cña c« mµ do bÖnh nÆng, do thiÕu nghÞ lùc g©y nªn. Cô đã sắn sàng đón đợi lúc mình lìa đời như chiếc lá cuối cùng lìa cµnh. ? Khi kéo mành lên, cô nhìn - Chiếc lá thường xuân vẫn còn thấy những gì? Cô có những đó. cử chỉ, hành động gì. Hãy t×m vµ ph©n tÝch? NhËn xÐt c¸c nh©n vËt Gi«n-xi - Hành động: kéo mành lên. - Chiếc lá thường xuân vẫn còn đó. - "Em thËt lµ c« bÐ h­ .... tÖ ntn. Muèn chÕt lµ mét téi ... xin tí cháo sữa, rượu vang ... chiếc gương ... xem nấu nướng. - §Êu tranh nghiªm kh¾c víi b¶n th©n muèn sèng, vui, quyÕt t©m tho¸t khái c¬n hiÓm nghÌo.. Xiu - ''Em th©n yªu, th©n yªu ... g× ®©y''. - Kiên trì, an ủi, thương xót. - QuÊy mãn ch¸o gµ. - Giàu tình yêu thương, đức hi sinh.. ? Qua nh÷ng chi tiÕt trªn em hãy phân tích sự biến đổi trong t©m tr¹ng cña Gi«n xi?. B¸c B¬-men - Trong hoµn c¶nh thêi tiÕt kh¾c nghiÖt: m­a, gió, tuyết; ban đêm. - Người bác ướt sũng và. l¹nh buèt, h¨ng say quyÕt t©m hoµn thµnh ChiÕc l¸ cuèi cïng kiÖt t¸c. - Giàu tình yêu thương, đức hi sinh.. - Cô nhận ra những hành động lúc trước là sai. Đó chính là sự đấu tranh với bản thân mình một c¸ch nghiªm kh¾c. T©m tr¹ng: tù xem m×nh trong gương, xem nấu nướng, vẽ vịnh Napl¬. ? Vì sao Giôn-xi lại có diễn - Giôn-xi có sự thay đổi suy biÕn t©m lÝ nh­ vËy? nghĩ, tâm trạng đó là sự khâm Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ? Em hãy đánh giá bệnh t×nh cña Gi«n-xi lóc nµy ntn? ? KÕt thóc truyÖn Xiu kÓ chuyÖn cho Gi«n-xi nghe vÒ b¸c B¬-men. B¸c B¬-men lµm viÖc trong hoµn c¶nh ntn? Khi hoµn thµnh bøc kÝ häa «ng ph¶i tr¶ gi¸ ntn? ? Qua những chi tiết đó cho thấy bác Bơ-men là người ntn? C©u hái th¶o luËn : ? Qua lêi kÓ cña Xiu chiÕc l¸ cuèi cïng lµ mét kiÖt t¸c? ý kiÕn cña em ntn?. - GV: KiÖt t¸c cña b¸c B¬men lµ sù tÝch lòy tæng hßa h¬n 40 n¨m cÇm bót, sù dồn tụ cao độ của cái tâm và c¸i tµi khiÕn t¸c phÈm cña b¸c trë thµnh bÊt tö. NghÖ thuËt ch©n chÝnh phôc vô con người và vì con người. ? KÕt thóc truyÖn t¸c gi¶ chØ để cho Xiu kể chuyện về bác Bơ-men mà không để cho Gi«n-xi nãi mét lêi nµo. phục sự gan góc, kiên cường của chiÕc l¸. ChiÕc l¸ mong manh, nh­ng chèng chäi víi giã tuyÕt, víi thiªn nhiªn kh¾c nghiÖt b¸m lÊy d©y leo, b¸m lÊy cuéc sèng. Chiếc lá cuối cùng ấy đã đem lại nhiÖt t×nh tuæi trÎ vÒ cho c«. - Chính cô đã tự chữa bệnh cho mình nhờ chiếc lá mà vượt qua c¬n hiÓm nghÌo. - Hoµn c¶nh thêi tiÕt kh¾c nghiÖt: m­a, giã, tuyÕt, l¹i lµm vào ban đêm. Khi hoàn thành bức kí họa, người bác ướt sũng vµ l¹nh buèt. B¸c bÞ bÖnh s­ng phổi, rồi qua đời. - H¨ng say, quyÕt t©m trong lao động nghệ thuật để vẽ được kiệt t¸c: ''ChiÕc l¸ cuèi cïng''. Hs th¶o luËn: §¹i diÖn tr×nh bµy - §­îc vÏ trong ©m thÇm, trong ®iÒu kiÖn thêi tiÕt kh¾c nghiÖt. - Nó rất đẹp, rất giống lá thật từ cuống lá màu xanh sẫm, đến rìa l¸ h×nh r¨ng c­a nhuèm mµu vàng úa, giống đến nỗi với con m¾t chuyªn m«n cña hai c« häa sÜ trÎ kh«ng ph©n biÖt næi l¸ thËt hay l¸ gi¶. - T¸c phÈm ®­îc vÏ b»ng tÊm lßng vµ sù hi sinh cña b¸c B¬men.. - C¸ch bè trÝ t×nh tiÕt vµ kÕt truyÖn cã t¸c dông lµm cho c©u chuyÖn diÔn biÕn mét c¸ch tù nhiªn mµ cßn béc lé râ h¬n. Lop7.net. 2. B¸c B¬-men. 3. Nh©n vËt Xiu. - Giµu t×nh yªu thương, hết lòng víi b¹n..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> vÒ b¸c B¬-men. VËy em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÕt thóc truyện đó? Xiu là người như thÕ nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh b¹n gi÷a Xiu vµ Gi«n-xi? ? NghÖ thuËt tiªu biÓu cña v¨n b¶n nµy lµ g×?. phÈm chÊt cña Xiu: kÝnh phôc, nhí tiÕc b¸c häa sÜ vµ hÕt lßng víi b¹n.. - §ã lµ t×nh b¹n thuû chung, ch©n thµnh biÕt hi sinh cho nhau. - Nghệ thuật đảo ngược tình 4. Nghệ thuật: huèng: + LÇn 1: §èi víi Gi«n-xi ai còng nghÜ c« sÏ chÕt v× bÖnh nÆng, v× thÊt väng vÒ cuéc sèng vËy mµ Giôn-xi đã khỏi bệnh. + LÇn 2: §èi víi b¸c B¬-men, tõ người khẻo mạnh, bị sưng phổi qua đời sau hai ngày. - Cèt truyÖn chÆt chÏ, x©y dùng diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt. ? Víi nghÖ thuËt nh­ vËy, - Lµ bøc th«ng ®iÖp mµu xanh tư tưởng chủ đề của tác gửi tới bạn đọc khắp nơi về: phÈm lµ g×? + Tình yêu thương của những häa sÜ nghÌo. + Søc m¹nh cña t×nh yªu cuéc sèng chiÕn th¾ng bÖnh tËt. + Søc m¹nh gi¸ trÞ nh©n sinh, nh©n ¸i. - Gọi HS đọc ghi nhớ. - §äc ghi nhí SGK. * Ghi nhí. Hoạt động 3: Hướng dẫn III . LuyÖn tËp luyÖn tËp. ? Hãy tưởng tượng cảnh cụ Hình thức cá nhân: B¬-men vÏ chiÕc l¸ vµ minh - Hs vÏ tranh. häa b»ng tranh vÏ? - Gv bæ sung vµ cho ®iÓm. IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà. 1. Cñng cè: - Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh c¸ch cña 3 nh©n vËt trung t©m cña truyÖn? - Tác giả đã cho ta thấy tình bạn của những hoạ sĩ như thế nào? - Bøc kiÖt t¸c cuèi cïng cña cô B¬-men cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo? V× sao? 2. Hướng dẫn về nhà: - Häc thuéc ghi nhí. - So¹n bµi: ''Hai c©y phong''.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>