Giáo án Địa lý 7 - Trường thcs Lê Quý Đôn

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. Ngµy so¹n: ......./ ...... / 2008 Ngµy gi¶ng: ...... / ..... / 2008 PhÇn mét:. Thành phần nhân văn của môi trường. TiÕt 1. Bµi 1:. D©n sè. I- Môc tiªu bµi häc:. 1- KiÕn thøc: Sau khi häc song, HS cã nh÷ng hiÓu biÕt c¨n b¶n vÒ: - D©n sè vµ th¸p tuæi - DS là nguồn lao động của địa phương - T×nh h×nh vµ nguyªn nh©n cña sù gia t¨ng DS - Hậu quả của việc bùng nổ DS đối với các nước đang phát triển. 2- KÜ n¨ng: - Hiểu và nhận biết được sự gia tăng dân số với BNDS qua bản đồ dân số. - Rèn kỹ năng đọc và khai thức thông tin từ các Bản đồ dân số và tháp tuổi 3- Thái độ: - Có ý thức thực hiện và tuyên truyền chính sách DS KHHGĐ của Đảng và nhà nước ta. II- Phương tiện dạy học:. H. 1.2 phãng to.. III- Các hoạt động trên lớp:. 1- ổn định tổ chức: 7A : 7B: 2- KiÓm tra bµi cò: Kh«ng kiÓm tra. 3- Bµi míi: - Giới thiệu bài: DS là một vấn đề quan trọng hàng đầu hiên nay vì nó có ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn lao động và sự phát triển kinh của các quốc gia trên thế giới. Vậy làm cách nào để biết được hiện nay trên TG có bao nhiêu người, trong đó có bào nhiêu nam, bao nhiªu n÷? ViÖc d©n sè t¨ng nhanh lµ do nh÷ng nguyªn nh©n nµo? HËu qu¶ cña viÖc DS tăng nhanh đối với sự phát triển KT-XH các nước ra sao? Chúng ta cùng tìm hiểu bài h«m nay. Hoạt động của GV và HS * H§1: C¸ nh©n -GV: Gọi HS đọc mục 1 (SGK Tr3) -CH:Làm thế nào để biết số dân của một địa phương? -GV: Theo em, c«ng t¸c ®iÒu tra DS cho ta biÕt ®iÒu g×? ( Tổng số dân, nguồn lao động, số người trong độ tuổi lao động, giới tính, nguồn lao động.....) -CH: VËy, em hiÓu thÕ nµo lµ DS? ( Dựa vào thuật ngữ SGK Tr186 để trả lời ) -CH: Dân số thường được biểu hiện bằng cách nµo? -GV: Hướng dẫn HS cách đọc và NX tháp tuổi qua viÖc QS H1.1(SGK) -HS: Ph©n tÝch th¸p tuæi.. Néi dung 1- Dân số, nguồn lao động. - C¸c cuéc ®iÒu tra d©n sè cho biÕt tình hình dân số, nguồn lao động ... của một địa phương, một nước. a- D©n sè: Lµ tæng sè d©n sinh sèng trên một đơn vị diện tích lãnh thổ tại một thời điểm nào đó. - Dân số thường được biểu hiện b»ng th¸p tuæi. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. -CH: Trong tổng số trẻ em mới sinh ra cho đến 4 tuổi ở mỗi nước ước tính có bao nhiêu bé trai, bao nhiªu bÐ g¸i? -HS: Th¸p A: Trai : 5,5 triÖu G¸i: 5,6 triÖu Th¸p B: Trai: 4,5 triÖu G¸i: 4,8 triÖu -GV: H×nh d¹ng cña 2 th¸p tuæi cã sù kh¸c nhau ntn? Th¸p tuæi cã h×nh d¹ng ntn th× tØ lÖ người trong độ tuổi lao động cao? -HS: Tháp A: Đáy tháp mở rộng => Số người trong độ tuổi lao động thấp => Tháp DS trẻ Tháp B: Đáy tháp thu hẹp => Người trong độ tuổi lao động cao => Tháp DS già - CH: Qua QS vµ ph©n thÝch th¸p tuæi cho ta biết đựơc những đặc điểm gì của DS? -GV: Giới thiệu về qui định của nhà nước về độ tuổi lao động. ( theo qui định vủa pháp luật) là tõ 16 tuæi trë lªn. * H§2: Nhãm vµ c¸ nh©n -HS: Quan s¸t vµ ph©n tÝch H1.2 -GV: NhËn xÐt vÒ t×nh h×nh t¨ng DS thÕ giíi tõ đầu TK XIX đến cuối TKXX ? Nguyên nhân ? -HS: Tính toán rút ra khoảng thời gian để DS tăng thêm một tỉ người.. -CH: D©n sè TG b¾t ®Çu t¨ng nhanh tõ n¨m nµo?(1804). T¨ng vät tõ n¨m nµo?(1900) - HS: Từ đó rút ra nhận xét : DS tăng nhanh trong thời gian vừa qua, đặc biệt là vào khoảng 2 thÕ kØ gÇn ®©y. -CH: V× sao trong nh÷ng n¨m ®Çu CNTK 16 DSTG t¨ng chËm? Vµ nguyªn nh©n nµo lµm cho DS t¨ng nhanh trong 2 thÕ kû gÇn ®©y? H: Em h·y nªu hËu qu¶ cña sù gia t¨ng DS qu¸ nhanh ? LÊy VD? ( Nghèo đói, bệnh tật, thất học....) HS: §äc thuËt ng÷ " Gia t¨ng DS" trang 187 * H§3: TL -GV: §­a ra tiªu chuÈn vÒ tØ lÖ gia t¨ng DS tù nhiªn lµ 2,1%/ n¨m => Bïng næ DS -HS: §äc tõ: "DS thÕ giíi .......nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn chËm" -CH: HËu qu¶ cña sù bïng næ DS? ( Kinh tÕ ph¸t triÓn chËm, c¸c nhu cÇu vÒ XH không được đáp ứng, an ninh trật tự không được đảm bảo....) -GV: Hướng dẫn HS phân tích H.1.3 và 1.4. C¸ch tÝnh:. - Tháp tuổi cho ta biết các độ tuổi của dân số, số nam-nữ, số người trong, dưới và trên độ tuổi LĐ hiện tại và trong tương lai của địa phương. b- Độ tuổi lao động: Là lứa tuổi có khả năng lao động do nhà nước qui định. (được thống kê để tính ra nguồn lao động ) 2- D©n sè thÕ giíi t¨ng nhanh trong TK XIX vµ XX. DS thÕ giíi t¨ng nhanh nhê tiÕn bé trong kinh tÕ - XH vµ y tÕ.. 3- Sù bïng næ d©n sè. - Bïng næ DS x¶y ra khi tØ lÖ gia t¨ng DS tù nhiªn lµ trªn 2,1%/ n¨m. - Hậu quả: Khó đáp ứng được đầy đủ các điều kiện XH, thiếu ăn, an ninh trật tự không đảm bảo..... Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. TØ lÖ gia t¨ng DS tù nhiªn = TØ lÖ sinh - TØ lÖ tö. ( §¬n vÞ: % hoÆc %0 ) -HS: TLN theo néi dung CH sau: +Nhóm 1: Tỉ lệ sinh, tỉ lệ tử ở các nước phát triÓn lµ bao nhiªu? +Nhóm 2: Tỉ lệ sinh, tỉ lệ tử ở các nước đang ph¸t triÓn lµ bao nhiªu? + Nhãm 3: So s¸nh sù gia t¨ng DS ë 2 nhãm nước trên? -GV: Tỉ lệ sinh của các nước đang phát triển vẫn ở mức cao 25%0 trong khi đó tỉ lệ tử giảm nhanh đã đẩy các nước này vào tình trạng BNDS? - CH: BNDS x¶y ra khi nµo? Trong nh÷ng n¨m gần đây ( từ năm 1950 đến 2000 ) nhóm nước nµo cã tØ lÖ gia t¨ng DS tù nhiªn cao h¬n? V× sao? -HS: ở các nước đang phát triển. Nguyên nhân: Do tØ lÖ gia t¨ng DS tù nhiªn cao. -GV: VN thuộc nhóm nước có nền kinh tế nào?có trong tình trạng BNDS không? Nước ta có chính sách gì để hạ tỉ lệ sinh? -HS: Nâng cao sự hiểu biết của người dân. Thùc hiªn chÝnh s¸ch KHH G§ -CH: Nªu nh÷ng biÖn ph¸p gi¶i quyÕt tÝch cùc để khắc phục việc BNDS? -HS: BF( KHHG§, ph¸t triÓn GD, TiÕn hµnh CM nông nghiệp và CNH,HĐH đất nước...) - GV: KÕt luËn. - Sự gia tăng dân số không đều trên TG. Dân số ở các nước phát triển đang giảm. BNDS ở các nước đang ph¸t triÓn ( Ch©u ¸, Ch©u Phi, MÜ La Tinh). - C¸c chÝnh s¸ch d©n sè vµ ph¸t triÓn KT-XH đã góp phần hạ thấp tỉ lệ gia tăng dân số ở nhiều nước.. 4- Cñng cè: - Tr¶ lêi CH cuèi SGK - HS §äc n«i dung ghi nhí SGK 5- H.D.V.N: - Bµi cò: - Häc kü bµi, Lµm BT trong S¸ch VBT§L 7 - Lµm bµi tËp 2 (trang 6) - Bài mới: Đọc trước bài: “Sự phân bố dân cư. Các chủng tộc trên thế giới.” ChuÈn bÞ m¸y tÝnh. Ngµy..... th¸ng...... n¨m 2008 DuyÖt gi¸o ¸n tuÇn 1 T.T: NguyÔn ThÞ Kim TuyÕt Ngµy so¹n: ......./ ...... / 2008. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. Ngµy gi¶ng: ...... / ..... / 2008 TiÕt 2. Bµi 2 sù ph©n bè d©n c­ vµ c¸c chñng téc trªn thÕ giíi I- Môc tiªu bµi häc:. 1- KiÕn thøc: Sau khi häc song HS cÇn: - Biết được sự phân bố dân cư không đều. - Các khu vực đông dân của thế giới. - Nhận biết được sự khác nhau và sự phân bố của 3 đại chủng chính trên thế giới. 2- KÜ n¨ng: - Rèn luyện kĩ năng đọc bản đồ phân bố dân cư. - NhËn biÕt qua ¶nh vµ trªn thùc tÕ 3 chñng téc chÝnh trªn TG. 3- Thái độ: Đoàn kết dân tộc, không phân biệt chủng tộc.. II- PHương tiện dạy học:. - Lược đồ phân bố dân cư trên thế giới. - Tranh, ¶nh 3 chñng téc chÝnh.. III- Các hoạt động trên lớp:. 1- ổn định tổ chức: 7A : 7B: 2- KiÓm tra bµi cò: * Câu hỏi 1: Dân số là gì? Tháp tuổi cho biết những đặc điểm gì của dân số? * C©u hái 2: BNDS TG x¶y ra khi nµo? Nªu nguyªn nh©n, hËu qu¶ vµ c¸ch gi¶i quyÕt ? 3- Bµi míi: - Giới thiệu bài: Loài người xuất hiện trên Trái đất hàng triệu năm với các chủng tộc khác nhau. Ngày nay con người đã sinh sống hầu khắp mọi nơi trên Trái đất. Có nơi dân cư tập trung đông, có nơi lại thưa thớt. Vậy trên Thế giới người ta phân chia ra làm các chñng téc nµo? Hä ph©n bè ra sao? Chóng ta cïng t×m hiÓu bµi ngµy h«m nay. Hoạt động của GV và HS * H§1:C¸ nh©n - GV: Giíi thiÖu vµ ph©n biÖt râ 2 thuËt ng÷ “D©n sè” vµ “D©n c­” ( Dân cư: Là tất cả những người sống trên 1 lãnh thổ, định lượng bằng MĐDS) - HS: Đọc thuật ngữ " Mật độ DS " SGK trang 187. - CH: B»ng nh÷ng hiÓu biÕt vÒ M§DS. H·y kh¸i qu¸t c«ng thøc tÝnh M§DS ? (Mất độ DS =. Néi dung 1- Sù ph©n bè d©n c­. * Mật độ dân số: là số dân trung bình sinh sống trên một đơn vị l·nh thæ.. Dan sè . Đơn vị: người/km2) DiÖn tÝch. - GV: Cung cÊp c¸c sè liÖu vÒ DS vµ DT cña tr¸i đất: - Mật độ DS trung bình thế giới: DT: 149 000 000 km2 46 người/km2 DS: 6 300 000 000 người. - HS: tính mật độ DS trung bình của thế giới Mất độ DS trung bình của thế giới:. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. =. Trường THCS Lê Quý Đôn. 6 300 000 000  46 ( người/ km2 ) 149000000. - Sè liÖu M§DS cho biÕt t×nh h×nh phân bố dân cư của một địa - HS: QS B§ H2.1(SGK Tr7) cho biÕt: phương, một nước... - CH:+ Một chấm đỏ bao nhiêu người? - Dân cư phân bố không đều trên + Sè liÖu MDDS cho biÕt ®iÒu g×? + Có khu vực chấm đỏ thưa, nơi không có TG: chấm đỏ thể hiện điều gì? + Như vậy, mật độ chấm đỏ thể hiện điều + Tập trung đông ở những đồng bằng châu thổ ven biển, những đô g×? thÞ lµ n¬i cã khÝ hËu tèt, ®iÒu kiÖn - HS: Quan sát lược đồ phân bố dân cư thế giới. -CH: Em hãy xác định những khu vực tâp trung sinh sống và giao thông thuân tiện (§«ng ¸, Nam ¸, §«ng Nam ¸, đông dân cư trên thế giới? - HS:+ Xác định qua lược đồ những khu vực tập Đông Nam Braxin....) trung đông dân trên TG ? (§«ng B¾c Hoa K×., T©y vµ Trung ¢u, §«ng Nam Braxin, Trung §«ng, §«ng ¸, §«ng Nam ¸ + Xác định hai khu vực có mật độ DS cao nhÊt thÕ giíi? ( §«ng ¸, Nam ¸.) + Tại sao dân cư tập trung đông ở những + Phân bố thưa ở những vùng hoang mạc, vùng núi hiểm trở, địa khu vực đó? - HS: Xác định qua lược đồ những khu vực tập cực, xa biển (Hoang mạc Xahara, trung th­a d©n trªn TG ? T¹i sao d©n c­ tËp trung B¾c ¸,....) thưa ở những khu vực đó? - CH: Cho biÕt nguyªn nh©n cña sù ph©n bè 2- C¸c chñng téc. không đều? (Phụ thuộc vào điều kiện sinh sống * Chủng tộc: Là tập hợp những người có đặc điểm hìmh thái bề vµ ®i l¹i) ngoµi gièng nhau, di truyÒn tõ thÕ * H§2: Nhãm vµ c¸ nh©n -GV: Yêu cầu HS đọc thuật ngữ " Chủng tộc " hệ này sang thế hệ khác như: màu da, tãc, tÇm vãc, mµu m¾t.... SGK trang 186 và đọc SGK cho biết: - CH: + Căn cứ vào đâu để chia dân cư trên TG ra *Căn cứ vào hình thái bên ngoài (mµu da, tãc, m¾t, mòi...) cã thÓ thµnh c¸c chñng téc? + Cã mÊy chñng téc chÝnh trªn TG? KÓ chia d©n c­ trªn TG ra thµnh 3 chñng téc chÝnh: tªn? - GV: Chia líp thµnh 3 nhãm. Mçi nhãm th¶o - M«ng«l«it: Da vµng ( ch©u ¸ ) luận 1 chủng tộc lớn về vấn đề:(thời gian 5 phút.) - Nêgrôit: Da đen ( Châu Phi ) - CH: Phân tích đặc điểm hình thái bên ngoài của - Ơrôpêôit: Da trắng ( Châu Âu ) c¸c chñng téc theo ¶nh chôp?§Þa bµn sinh sèng chủ yếu của các chủng tộc đó? + Nhãm 1: Chñng téc M«ng«l«it. + Nhãm 2: Chñng téc Nªgr«it. + Nhãm 3: Chñng téc ¥r«pª«it. - HS: C¸c nhãm tr×nh bµy néi dung th¶o luËn. Nhãm kh¸c bæ xung. -GV: ChuÈn kiÕn thøc. (+ M«ng«l«it: Da vµng, m¾t ®en,tãc ®en, tÇm voc thÊp, mòi kh«ng cao.. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. + Nªgr«it: Da ®en, tãc xo¨n, mòi tÑt vµ to, m«i dµy, tÇm voc trung b×nh. + ¥r«pª«it: Da tr¾ng, m¾t xanh, tÇm vãc to cao, tóc lượn sóng, mũi cao, môi mỏng.) - GV: KÕt luËn chung ( Mọi người đều có cấu tạo cơ thể như nhau. Sự kh¸c nhau bªn ngoµi do di truyÒn, kh«ng cã chñng téc nµo thÊp h¬n hay cao quý h¬n. Ngµy nay 3 chủng tộc đã chung sống, làm việc, học tập ë c¸c ch©u lôc vµ c¸c quèc gia trªn TG) 4- Cñng cè: - CH 1: Dân cư trên thế giới thường sinh sống ở những khu vực có điều kiện như thế nµo? - CH 2: Căn cứ vào đâu mà người ta phân chia thành các chủng tộc lớn trên thế giới? Sù ph©n bè cña c¸c chñng téc lín trªn thÕ giíi? 5- HDVN: - Bµi cò: + Häc kü bµi, lµm bµi tËp 2 SGD Tr 9 + Lµm BT trong S¸ch vë BT§L 7 - Bài mới: Đọc trước bài: “Quần cư đô thị hóa.” Ngµy..... th¸ng...... n¨m 2008 DuyÖt gi¸o ¸n tuÇn 2. T.T: NguyÔn ThÞ Kim TuyÕt Ngµy so¹n: ......./ ...... / 2008 Ngµy gi¶ng: ...... / ..... / 2008 TiÕt 3. Bµi 3 quần cư đô thị hóa. I- Môc tiªu bµi häc:. 1- KiÕn thøc: Sau khi häc song, HS cÇn: - Nắm được đặc điểm cơ bản của quần cư nông thôn và quần cư thành thị. - Biết được vài nét về lịch sử phát triển và sự hình thành các siêu đô thị. 2- KÜ n¨ng - Nhận biết được quần cư đô thị hay quần cư nông thôn qua ảnh hoặc trên thực tế. - Xác định được các siêu đô thi lớn trên thế giới thông qua lược đồ. 3- Thái độ : - Yêu thiên nhiên đất nước , thái độ về và hành động đối với việc bảo vệ MT. II- PHương tiện dạy học:. - Lựơc đồ phân bố dân cư và đô thị lớn trên TG. - ảnh các đô thị ở Việt Nam hoặc Thế giới.(nếu có). III- Các hoạt động trên lớp:. 1- ổn định tổ chức: 2- KiÓm tra bµi cò:. 7A :. 7B:. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. Câu hỏi 1: Dân cư TG thường sinh sống chủ yếu ở những khu vực nào? Tại sao?( Lµm bµi tËp 2.3,2.4- S¸ch vë BT§L7) Câu hỏi 2: Căn cứ trên cơ sở nào để chia dân cư TG ra thành các chủng tộc chính?Kể tên các chủng tộc đó? Nêu đặc điểm hình thái bên ngoài và sự phân bố của các đại chủng này? ( Làm BT 2- SGK Tr9) 3- Bµi míi: - Giới thiệu bài: Từ xa xưa, con người đã biết quây quần bên nhau để tạo nên sức mạnh nhằm khai thác và chế ngự tự nhiên.Các làng mạc và đô thị dần hình thành trên bề mặt TĐ. Vậy, quá trình đó diễn ra ntn và sự phân bố các quần cư đô thị lớn ra sao, chóng ta cïng t×m hiÓu bµi häc ngµy h«m nay. Hoạt động của GV và HS Néi dung *H§1: C¸ nh©n vµ nhãm 1- Quần cư đô thị và quần cư - HS: - §äc thuËt ng÷ " quÇn c­ " SGK trang 188 n«ng th«n. - Q. s¸t H 3.1 vµ 3.2 - Cã 2 kiÓu quÇn c­ chÝnh lµ -CH: Cã mÊy kiÓu qu©n c­? KÓ tªn? quÇn c­ n«ng th«n vµ quÇn c­ - GV: Chia líp thµnh 2 nhãm. Mçi nhãm t×m hiÓu 1 thµnh thÞ. kiÓu qu©n c­ - Các đặc điểm cơ bản của quần -CH: Cho biết sự khác nhau giữa 2 kiểu quần cư về cư đô thị và quần cư nông thôn hoạt động sản xuất? Mật độ dân số? Cách thức tổ chøc sinh sèng? QuÇn c­ QuÇn + Nhãm 1: QuÇn c­ n«ng th«n §Æc ®iÓm N«ng cư đô + Nhóm 2: Quần cư đô thị th«n thÞ S¶n xuÊt S¶n - HS: C¸c nhãm tr×nh bµy néi dung th¶o luËn. 1.Ho¹t xuÊt động kinh NôngNhóm khác bổ xung. LâmCN( ảnh 1: QC nông thôn : Mật độ nhà cửa và DS tế NN Dich vô thÊp vµ ph©n t¸n, ®­êng x¸ ®i l¹i Ýt vµ ph©n t¸n, 2. Mật độ Dân cư Dân cư chñ yÕu lµ sx n«ng nghiÖp th­a đông ảnh 2: QC đô thị: Mật độ nhà cửa, và DS đông, dân số 3. C¸ch Nhµ cöa Nhµ cöa cã nhiÒu tuyÕn ®­êng, nhµ cöa tËp trung thøc tổ xen đồng xây đông.....Chủ yếu là hoạt động sx công nghiệp và chức sinh ruộng thµnh dÞch vô ) tËp hîp phè sèng - CH: Căn cứ vào đặc điểm trên cho biết lối sống ở thµnh phường nông thôn và đô thị có những điểm gì khác nhau? lµng xãm - GV: (më réng)..... - CH: Liên hệ nơi em cùng gia đình đang sống thuéc lo¹i h×nh qu©n c­ nµo?Theo em kiÓu quÇn c­ nào đang thu hút số đông dân tới sinh sống và làm viÖc? - GV: KÕt luËn(Xu thÕ cña thÕ giíi hiÖn nay lµ ngµy càng có nhiều dân cư sinh sống ở các quần cư đô thÞ) * H§2: C¸ nh©n 2- Đô thị hóa. Các siêu đô thị. - HS: Đọc ND " Các đô thị.... trên thế giới " cho biÕt: - CH: + §« thÞ xu¸t hiÖn á trªn TG tõ khi nµo? - Quá trình đô thị hóa diễn ra từ. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. (Từ thời kì Cổ đại với các đô thị lớn: TQ, ấn Độ, Hi Lạp, Ai Cập, La Mã... là lúc đã có trao đổi hàng hoá, có sự phân công lao động giữa NN và thủ CN.) + Các đô thị phát triển mạnh nhất khi nào? ở ®©u? - GV: Kết luận ( Quá trình phát triển đô thị gắn liền với quá trình phát triển thương nghiệp, thủ CN và CN. Nhiều đô thị phát triển nhanh tróng trở thành siêu đô thị) - GV: Giới thiệu thuật ngữ “siêu đô thị” ( là những đô thị phát triển nhanh tróng và vượt hẳn các đô thị kh¸c) - HS: Quan sát H. 3.3 và lược đồ các siêu đô thị - CH: + Cã bao nhiªu siªu §T trªn TG cã tõ 8 triÖu d©n trë lªn? ( 23) + Châu lục nào có nhiều siêu đô thị từ 8 triệu d©n trë lªn nhÊt? ( Ch©u ¸ – 12) + KÓ tªn cña c¸c siªu §T ë C. ¸ tõ 8 triÖu dân trở lên ?( Tôkiô, Thượng Hải, Bắc Kinh, Niuđêli,.....) + PhÇn lín c¸c siªu §T lín thuéc c¸c nhãm nµo? ( ®ang ph¸t triÓn) - HS: §äc SGK tõ “ N¨m 1950........ ®ang ph¸t triÓn” - CH: HËu qu¶ cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn qu¸ nhanh các siêu đô thị ở trên TG? ( Các vấn đề về môi trường, nhà ở, giao thông, sức kháe.......) - GV: Cho HS xem H11.1, H11.2(SGK Tr37), H16.3, H16.4(SGK Tr54) để thấy rõ hậu quả do quá trình đô thị hoá để lại.. thêi Cæ §¹i. - Vào thế kỷ XIX đô thị phát triển mạnh mẽ ở các nước công nghiÖp . - Đầu thế kỉ XIX: 5% DS các đô thÞ - Năm 2001: 46 % DS ở các đô thÞ - Nhiều đô thị phát triển nhanh chóng trở thành các siêu đô thị .. - Ngày nay số người sống trong các ĐT đã chiếm khoảng một nửa dân số TG và có xu hướng cµng t¨ng.. 4- Cñng cè: - Tr¶ lêi c©u 1 SGK - Xác định và đọc tên 2 SĐT lớn măm 1950, 19875, 2000 trên lược đồ dựa vào b¶ng sè liÖu trang 12 SGK Em h·y nªu sù kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a quÇn c­ thµnh thÞ vµ quÇn c­ n«ng th«n? 5- H.D.V.N: - Bµi cò: + Häc kü bµi cò, Lµm BT trong s¸ch vë BT§L7 + Lµm BT 2 / SGK - Bµi míi: ChuÈn bÞ bµi TH vµ tr¶ lêi c©u hái bµi 4 Ngµy so¹n: ......./ ...... / 2008 Ngµy gi¶ng: ...... / ..... / 2008. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. TiÕt 4.Bµi 4. Thùc hµnh Phân tích lược đồ dân số và tháp tuổi. I- môc tiªu bµi häc.. 1- KiÕn thøc: Sau bµi häc, HS cÇn cñng cè: - Khái niệm mật độ DS và sự phân bố dân cư không đều trên TG. - Các khái niệm: Đô thị, siêu đô thị và sự phân bố siêu đô thị ở Châu á. 2- Kĩ năng: Củng cố và nâng cao một bước các kĩ năng: - Nhận biết một số cách thể hiện mật độ DS, phân bố dân cư và các đô thị trên lược đồ DS. - Đọc và khai thác thông tin trên lược đồ DS. - Đọc sự biến đổi kết cấu DS theo độ tuổi một địa phương qua tháp tuổi, nhận dạng th¸p tuæi. - Qua đó củng cố kiến thức, kĩ năng đã học của toàn chương và vận dụng kiến thức vào tìm hiểu DS Châu á, DS một địa phương. II- PHương tiện dạy học:. - Lược đồ phân bố dân cư Châu á. - Bản đồ tự nhiên Châu á. III- Các hoạt động trên lớp:. 1- ổn định tổ chức: 7A : 7B: 2- KiÓm tra bµi cò: Câu hỏi 1: Em hãy cho biết thế nào là " quần cư đô thị " , " quần cư nông thôn "? Nªu sù kh¸c nhau c¬ b¶n cña hai lo¹i h×nh quÇn c­ nµy? Câu hỏi 2: Xác định trên lược đồ các siêu đô thị ở Châu á? 3- Bµi míi: * Giới thiệu bài: Trong các bài trước, chúng ta đã được tìm hiểu về DS, mật độ DS, tháp tuổi, đô thị.....Để củng cố những nội dung kiến thức này và nâng cao khả năng vận dông trong thùc tÕ, chóng ta t×m hiÓu bµi ngµy h«m nay. Hoạt động của GV và HS Néi dung * H§1: C¸ nh©n 1- Bµi thùc hµnh 1. - HS: Quan s¸t H 4.1 , cho biÕt: -CH: + Đây là lựơc đồ gì? Đọc bảng chú dẫn có mấy - Nơi có mật độ dân số cao thang M§DS? nhÊt: ThÞ x· Th¸i B×nh. + Nơi nào có mật độ DS cao nhất? Mật độ DS là - Nơi có mật độ DS thấp nhất: huyÖn TiÒn H¶i. bao nhiêu? ( TP. Thái Bình - Trên 3000 người/km2) + Nơi có mật độ DS thấp nhất? Mật độ là bao nhiêu? ( huyện Tiền Hải - Dưới 100 người/km2 ) + MĐ nào chiếm ưu trong lược đồ? đọc tên? - GV: KÕt luËn ( M§DS TB (2000) thuéc lo¹i cao ë nước ta. So với MĐDS cả nước là 238 người/km2(2000) thì MĐDS TB cao hơn từ 3 đến 6 lần. -CH: Nguyên nhân của sự phân bố dân cư không đều trªn? ( Do ĐKTN: Những nơi thuận lợi thì dân cư đông Nh÷ng n¬i kh«ng thuËn lîi d©n c­ th­a thít.) * H§2: C¶ líp 9. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. - HS: Q.s¸t H 4.2 vµ H 4.3, tr¶ lêi c©u hái sau: 2- Bµi thùc hµnh 2. - CH: + So sánh số trẻ trong lớp tuổi 0-4 ở năm 1989 - Số trẻ trong độ tuổi 0-4: víi n¨m 1999? + N¨m 1989: kho¶ng 5% + N¨m 1999: kho¶ng 7,2% - Nhóm tuổi lao động năm + Lớp tuổi nào đông nhất năm 1989? Chiếm bao 1989 và năm 1999: + Lớp tuổi đông nhất năm nhiªu % ? + Lớp tuổi nào đông nhất năm 1999? Chiếm bao 1989 là 15 -19: Chiếm 12% + Lớp tuổi đông nhất năm nhiªu % ? + Hình dạng tháp tuổi có gì thay đổi giữa 2 thời 1999 là 20 - 24: Chiếm 11,6% điểm 1989 và 1999 ? (đáy? thân?)Rút ra nhận xét về - Hình dáng 2 tháp tuổi: + Tháp tuổi 1989 có: đáy mỏ kÕt cÊu d©n sè cña 2 th¸p tuæi? réng, th©n thu hÑp kÕt cÊu d©n sè trÎ. + Tháp tuổi 1999 có: đáy thu hÑp l¹i , th©n më réng kÕt - GV KÕt luËn cÊu d©n sè giµ. - CH: + Nhãm tuæi nµo t¨ng vÒ tØ lÖ? (nhãm tuæi L§) Sau 10 n¨m DS TP. HCM + Nhãm tuæi nµo gi¶m vÒ tØ lÖ? (nhãm trÎ) đã già đi. H§3: C¸ nh©n 3- Bµi thùc hµnh 3. - GV: Treo bản đồ phân bố dân cư Châu á - HS : Q.sát bản đồ, kết hợp QS H 4.4. Đọc tên lược đồ, - Các khu vực tập trung đông d©n: §«ng Nam ¸, §«ng ¸, đọc tên các kí hiệu trong bảng chú giải và cho biết: - CH: Những khu vực nào tập trung đông dân cư? Các Nam á. - Các đô thị lớn của Châu á đô thị lớn của Châu á thường tập trung ở đâu? thường tập trung ven biển của - HS: Xác định qua lược đồ - CH: Các siêu đô thị nằm ở khu vực nào của Châu á? 2 đại dương là TBD,ÂĐD, dọc các con sông lớn và đồng Thuộc các nước nào? b»ng n¬i cã ®iÒu kiÖn sinh sèng, giao th«ng thuËn tiªn vµ cã khÝ hËu Êm ¸p... - Các siêu đô thị: + T«ki«, ¤xacac«bª (NB) + B¾c Kinh, Thiªn T©n, Thượng Hải (TQ) + Ma-ni-la (Philippin) + Gia-các-ta (Inđônêxia) + Niuđêli, Mum bai, Kasari, C«ncata (¢§) 4- Cñng cè: Câu hỏi : Nêu các bước đọc bản đồ? Tháp tuổi cho chúng ta biết điều gì? 5- H.D.V.N: - Bài cũ: Tìm tên các đô thị lớn tập trung đông dân ở lược đồ H. 4.4 - Bµi míi: + ¤n l¹i bµi TH + Đọc trước bài 5: ‘ Đới nóng, môi trường xích đạo ẩm”.. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 10.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. Ngµy..... th¸ng...... n¨m 2008 DuyÖt gi¸o ¸n tuÇn 3. T.T. ThÞ TuyÕt. Ngµy so¹n: ......./ ...... / 2008 Ngµy gi¶ng: ...... / ..... / 2008 Phần hai: Các môi trường địa lí.. Chương I môi trường đới nóng. Hoạt động kinh tế của con người ở môi trường đới nóng. TiÕt 5. Bµi 5. Đới nóng. Môi trường xích đạo ẩm.. I- Môc tiªu bµi häc:. 1- KiÕn thøc: Sau khi häc song, HS cÇn: - Xác địmh được vị trí của đới nóng trên TG và các kiểu môi trường của đới nóng. - Trình bày được đặc điểm của môi trường xích đạo ẩm ( nhiệt độ và lượng mưa cao quanh năm, có rừng rậm thường xanh quanh năm ) 2- KÜ n¨ng: - Đọc và phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa và sơ đồ lát cắt rừng rậm xanh quanh n¨m. - Nhận biết môi trường xích đạo qua một đoạn văn mô tả và ảnh chụp. II- PHương tiện dạy học:. - Lược đồ phân bố môi trường trên thế giới. - ảnh rừng rậm thường xanh quanh năm và rừng ngập mặn (Sác). - b¶ng phô.. III- Các hoạt động trên lớp:. 1- ổn định tổ chức: 7A : 7B: 2- KiÓm tra bµi cò: Câu hỏi 1: Xác định các khu vực tập trung đông dân cư ở châu á? Câu hỏi 2: Cho biết tên các đô thị lớn ở Châu á? 3- Bµi míi: * Giíi thiÖu bµi: - GV: Hái l¹i kiÕn thøc líp 6: Trên bề mặt TĐ có mấy đới KH? Chia làm mấy vành đai? - GV: Tương ứng với mỗi vành đai là một môi trường địa lí ( 1 môi trường đới nóng, 2 môi trường đới lạnh, 2 môi trường ôn hòa ). Đặc điểm tự nhiên và con người ở những môi trường này ntn, chúng ta cùng tìm hiểu bài học ngày hôm nay. Hoạt động của GV và HS Néi dung * H§1: C¶ líp I- §íi nãng - HS: Qsát H. 5.1 và lược đồ trên bảng 1- VÞ trÝ. - CH: Em hãy xác định giới hạn của môi trường đới - Trải dài giữa 2 chí tuyến 11. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. nóng? ( Từ vĩ độ nào đến khoảng vĩ độ nào? ) - HS: Dùa vµo hai ®­êng vÜ tuyÕn 30oB vaø 30oN ( đới nóng nằm giữa hai chí tuyến nên gọi là nội chí tuyÕn) - GV: đới nóng còn gọi là nội CT vì đới nóng là KV 1 n¨m cã 2 lÇn MT chiÕu th¼ng gãc vµ 2 CT lµ giíi h¹n cuèi cïng cña MT chiÕu th¼ng gãc 1 lÇn vµ ®©y lµ kV cã gãc MT chiÕu s¸ng lín nhÊt , nhËn ®­îc lượng nhiệt của MT cao nhất nên nơi đây gọi là đới nãng. - CH: Loại gió nào thổi thường xuyên trong khu vực nµy? - HS: Giã TÝn phong. - CH:+ Em hãy trình bày đặc điểm khí hậu của môi trường đới nóng? (HS nhắc lại kiến thức đã học trong chương trình lớp 6) + §íi nãng cã diÖn tÝch nh­ thÕ nµo so víi c¸c đới KH khác? - HS: Đọc " đới nóng........ trên thế giới " trang 15. - CH: Qua nôi dung trên cho biết đặc điểm của thực vật và động vật đới nóng? ( phong phú và đa dạng ) - HS: Đọc nội dung phần chú giải lược đồ - CH: Cho biết các kiểu môi trường của đới nóng? Mở rộng: Việt Nam nằm ở trong môi trường nào? ( Nhiệt đới gió mùa ) * H§2: C¸ nh©n/ nhãm. - HS: Quan s¸t H5.1 - CH: Hãy xác định vị trí của môi trường x. đạo ẩm? - HS: Lên bảng xác đinh qua lược đồ lớn ( từ 50 B đến 50 N ) - CH: Quèc gia nµo n»m trän trong MT X§ Èm? - HS: Xác định địa điểm Xin-ga-po qua lược đồ - GV: Chia líp thµnh 2 nhãm ( thêi gian TL 5 phót.) + Nhóm 1: Đường biểu diễn nhiệt độ trong năm cho thấy nhiệt đô trung bình năm của Xin-ga-po có đặc ®iÓm g×? (Gợi ý: Nhiệt độ tháng cao nhất, thấp nhất, biên độ dao động nhiệt của biểu đồ ) - HS: Tháng có nhiệt độ cao nhất: 280C NhiÖt độ Tháng có nhiệt độ thấp nhất: 250 C cao quanh 0 Biên độ dao động nhiệt : 3 C n¨m - GV: Đưa ra các tiêu chí để đánh giá: + trªn 200C : Th¸ng nãng + Từ 10oC đến 200C: Tháng mát. + Từ 5 C đến 10 C : Tháng lạnh.. thµnh 1 vµnh ®ai liªn tôc bao quanh T§ ( 30° B – 30 °N). - DiÖn tÝch: lín nhÊt - Gồm có bốn kiểu môi trường + Môi trường xích đạo ẩm + Môi trường nhiệt đới +Môi trường nhiệt đới gió mùa + Môi trường hoang mạc. 2- §Æc ®iÓm: - Gió thổi thường xuyên là gió TÝn Phong. - Nhiệt độ cao quanh năm - Lượng mưa lớn. - §éng thùc vËy: Phong phó ®a d¹ng. II- Môi trường xích đạo. 1- KhÝ hËu - Từ 50 vĩ Bắc đến 50 Nam. - Những đặc điểm cơ bản của khÝ hËu:. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 12.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. + Từ -5 C đến 5 C : Rét đậm. + tõ -5 C: Qu¸ rÐt HS: Dựa trên tiêu chí trên để nhận xét. + Nhóm 2: Lượng mưa cả năm là khoảng bao nhiêu? Sự phân bố lượng mưa trong năm ra sao? Sự chªnh lÖch gi÷a th¸ng cao nhÊt vµ th¸ng thÊp nhÊt lµ bao nhiªu mm? - GV: - Cung cấp lượng mưa TB các tháng cho HS theo b¶ng phÇn phô lôc - Đưa ra các tiêu chí đánh giá về lượng mưa TB c¸c th¸ng: + Trªn 100 mm: Th¸ng m­a nhiÒu + Từ 50 mm đến 100 mm: Tháng khô +Từ 25 mm đến 50 mm : Tháng hạn + Dưới 25 mm : Th¸ng kiÖt - HS: Sử dụng máy tính để tính toán, đối chiếu, so sánh để rút ra kết luận: (Lượng mưa lớn và phân bố đều quanh năm.) - CH: Với đặc điểm như vậy về nhiệt độ và lượng mưa, theo em độ ẩm sẽ ntn?( Độ ẩm lớn ) - GV: Như vậy hình dạng biểu đồ KH Xin-ga-po là đại diện cho tính chất KH ở MT XĐ ẩm + Nhãm 3: Qua viÖc ph©n tÝch B§ H 5.2, em h·y cho biết đặc điểm cơ bản của khí hậu MT XĐ ẩm? - HS: C¸c nhãm tr×nh bµy néi dung th¶o luËn. Nhãm kh¸c bæ xung. -GV: ChuÈn kiÕn thøc. - HS: Q.s¸t H 5.3 vµ ¶nh. - CH: Em h·y miªu t¶ vÒ rõng rËm xanh quanh n¨m?( C©y cao, t¸n réng, nhiÒu d©y leo....) - HS: Qs¸t H. 5.4 vµ l¸t c¾t... - CH: + Cho biết: Rừng có mấy tầng? đó là những tÇng nµo? + T¹i sao rõng ë ®©y l¹i cã nhiÒu tÇng? - HS: Cã 4 tÇng chÝnh ( kÓ tªn 4 tÇng ) Giải thích: Do lượng mưa lớn và nhiệt độ cao quanh n¨m. - CH: Đặc điểm của rừng sẽ ảnh hưởng tới động vật ntn? Vïng cöa s«ng vµ ven biÓn cßn cã rõng g×? - HS: Quan s¸t H 5.5. Rõng ngËp mÆn - CH: Em h·y miªu t¶ rõng ngËp mÆn? - HS: Rễ dài ( Do chế độ thủy triều lên xuống ) thân c©y cao => C©y thÝch nghi víi tù nhiªn. - HS: Đọc đoạn văn của bài tập 3 để thấy rõ hơn về rừng xích đạo xanh quanh năm: ( - Rõng c©y r©m r¹p. + Nhiệt đô cao quanh năm trên 25oC + Biên độ nhiệt thấp thấp: 30 C. + Lượng mưa lớn: Từ 1500 đến 2500mm/n¨m. + §é Èm TB cao : > 80%. 2- Rõng rËm xanh quanh n¨m. - Độ ẩm và nhiệt độ cao tạo ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho rõng r©m xanh quanh n¨m ph¸t triÓn. - Trong rõng cã nhiÒu lo¹i c©y, mäc thµnh nhiÒu tÇng rËm r¹p vµ cã nhiÒu lo¹i chim, thó sinh sèng.. - Vïng cña s«ng, ven biÓn cã rõng ngËp mÆn (cßn gäi lµ rõng S¸c). Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 13.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. - C©y cèi vµ d©y leo bèn phÝa - BÇu kh«ng khÝ oi bøc, ngét ng¹t) 4- Cñng cè: * Câu hỏi: Nêu đặc điểm cơ bản của MT XĐ ẩm? Làm bài tập 3? * Lµm bµi tËp 4: NhËn biÕt ¶nh chôp: Rõng rËm xanh quanh n¨m ( v× cã nhiÒu tÇng c©y ) - Hình A: Nhiệt độ cao quanh năm,BĐDĐ nhiệt thấp 2-3 0C Lượng mưa lớn: > 1500 mm/năm Tương ứng với ảnh chụp - Hình B: Nhiệt độ dao động lớn. Lượng mưa cao, có tháng khô hạn. - Hình C: Nhiệt độ dao động lớn. Lượng mưa TB Môi trường nhiệt đới gió mùa. 5- H.D.V.N : - Bài cũ: + Học kỹ bài: Môi trường xích đạo ẩm + Lµm bµi tËp trong s¸ch Vë BT §L 7 - Bài mới: Đọc trường bài: “ Môi trường nhiệt đới” 6- Phô lôc Bảng lượng mưa TB các tháng của Xin-ga-po. Th¸ng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Lượng mưa 240 180 185 195 170 180 170 190 175 190 (mm). 11. 12. 240. 240. Ngµy so¹n: ......./ ...... / 2008 Ngµy gi¶ng: ...... / ..... / 2008 TiÕt 6 Bµi 6. Môi trường nhiệt đới I- Môc tiªu bµi häc:. 1- KiÕn thøc: Sau khi häc song, häc sinh cÇn: - Nắm được đặc điểm của môi trường nhiệt đới(nóng quanh năm và có thời kì khô hạn) và khí hậu nhiệt đới. ( nóng quanh năm và lượng mưa thay đổi: càng về gần chí tuyến, cµng gi¶m dÇn vµ thêi k× kh« h¹n k¸o dµi ) - Nhận biết được cảnh quan đặc trưng của môi trường nhiệt đới là xa van đồng cỏ nhiệt đới. 2- KÜ n¨ng: - Củng cố và rèn luyện kĩ năng đọc bản đồ nhiệ độ và lượng mưa cho học sinh. - Củng cố kĩ năng nhận biét môi trường địa lí cho học sinh qua ảnh chụp. II- PHương tiện dạy học:. 1- Lược đồ môi trường địa lí. 2- Biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa của môi trường nhiệt đới. 3- ảnh xa van và động vật nhiệt đới.. III- Các hoạt động trên lớp:. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 14.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. 1- ổn định tổ chức: 7A : 7B: 2- KiÓm tra bµi cò: Câu hỏi 1 : Môi trường đới nóng phân bố chủ yếu trong giới hạn của các vĩ tuyến nào? Nêu tên các kiểu môi trường của đới nóng ? Câu hỏi 2: Nêu đặc điểm chủ yếu của môi trường xích đạo ẩm? Làm BT 4 SGK. 3- Bµi míi: - Giới thiệu bài: Môi trường nhiệt đới có khí hậu nòng, lượng mưa càng về gần các chí tuyến càng giảm dần. Khu vực nhiệt đới là một trong những nơi đông dân nhất thế giíi. Hoạt động của GV và HS * H§1: C¸ nh©n/nhãm - HS: Quan s¸t H5.1. - CH: Em hãy xác định vị trí của môi trường nhiệt đới? - HS: Xác định khoảng toạ độ vĩ tuyến. - GV: Giới thiệu, xác định vị trí của 2 địa điểm Ma-la-can(Xu-®¨ng) vµ Gia-mª-na(S¸t) trªn H5.1. Chia líp thµnh 2 nhãm, c¸c nhãm quan s¸t H6.1 vµ H6.2 thảo luận vấn đề sau: ( Thời gian TL 5 phút ) - CH: Phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa ở Xu đăng và Sát để rút ra nhận xét chung cho nhịêt độ và lượng mưa ở môi trường? ( Gợi ý: -Tìm nhiệt độ của tháng cao nhất và nhiệt độ của tháng thấp nhất để tìm ra biên độ dao động nhiÖt ? - Nh÷ng th¸ng m­a nhiÒu, th¸ng m­a Ýt vµ th¸ng kh«ng m­a lµ nh÷ng th¸ng nµo? ) + Nhãm 1: Xu ®¨ng. + Nhãm 2: S¸t. -HS: C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn. Nhãm kh¸c bæ xung. - GV: NhËn xÐt vµ chuÈn kiÕn thøc. * H§2: C¸ nh©n - GV: Giíi thiÖu c¸c thuËt ng÷ míi “Rõng hµnh lang” vµ “Xa van” - HS: Quan s¸t H6.3 vµ H6.4. - CH: Cho biÕt sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a xa van ë Kªnia vµ xa van ë Trung Phi ? (xavan Keânia ít möa hôn vaø khoâ haïn hôn xa van Trung Phi => caây coái ít hôn, coû cuõng không xanh tốt bằng ).lượng mưa rất ảnh hưởng tới môi trường nhiệt đới, xavan hay đồng cỏ cao là thảm thực vật tiêu biểu của môi trường nhiệt đới . - HS: - Đọc "Thiên nhiên ..... đất feralit.". Néi dung 1- KhÝ hËu: * VÞ trÝ: - Từ 50B đến chí tuyến Bắc - Từ 50N đến chí tuyến Nam. * §Æc ®iÓm khÝ hËu:. - Nhiệt độ: + Quanh n¨m cao,TB:trªn 220 C + Biên độ nhịêt tăng dần về 2 chí tuyến dao động: trên 100C + Có 2 lần nhiệt độ lên cao - Lượng mưa: + TB: Từ 500mm đến 1500mm. + Cã hai mïa râ rÖt lµ mïa m­a vµ mïa kh«( mïa kh« kÐo dµi tõ 3 đến 9 tháng) 3- Các đặc điểm khác của môi trường. - Thiên nhiên có sự thay đổi theo mïa: + Mïa m­a: C©y cá ph¸t triÓn, động vật phong phú đa dạng, mïa lò cña c¸c con s«ng + Mïa kh«: C©y cá kÐm ph¸t triển, động vật di cư, lượng nước s«ng gi¶m. - Thực vật thay đổi dần về hai chÝ tuyÕn: Rõng th­a xa van C©y bôi gai.. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 15.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. - CH:+Sự thay đổi lượng mưa của môi trường nhiệt đới theo mùa có ảnh hưởng tới thiên nhiên ntn? + Thảm thực vật có thay đổi không và thay đổi như thế nào? + Mực nước sông thay đổi như thế nào? + Vì sao thiên nhiên vùng nhiệt đới lại có đặc ®iÓm nh­ vËy? - HS: Do đặc điểm khí hậu => chi phối tới đặc điểm của đất đai, thổ nhưỡng, thực vật. - CH: +Vì sao thực vật lại thay đổi dần về hai chí tuyến?( Do càng gần về 2 chí tuyến thì lượng mưa giảm dần kéo theo sự thay đổi của thảm thực vật). + Tại sao đất ở miền đồi núi lại có màu đỏ vµng? T¹i sao xa van ngµy cµng më réng? + Tại sao khí hậu nhiệt đới có 2 mùa mưa và khô hạn rõ rệt lại là khu vực đông dân nhất TG? - GV: NhËn xÐt vµ tæng kÕt. - Sông ngòi nhiệt đới có 2 mùa nước: là mùa lũ và mùa cạn. - Đất: pheralit đỏ vàng dễ bị sói mßn, röa tr«i nÕu kh«ng canh t¸c hîp lÝ vµ ph¸ rõng bõa b·i.. - §Êt vµ khÝ hËu thÝch hîp víi nhiều loại cây lương thực và cây công nghiệp. Đây là nơi đông d©n nhÊt TG.. 4- Cñng cè: - Lµm bµi tËp sè 4.(SGK Tr22) - Nêu đặc điểm của khí hậu nhiệt đới ? 5- H.D.V.N : - Bài cũ: + Học kỹ bài: Môi trường nhiệt đới. + Lµm BT trong s¸ch vë BT§L7 - Bài mới: Đọc trước bài: “ Môi trường nhịêt đới gió mùa ẩm.” Ngµy..... th¸ng...... n¨m 200. DuyÖt gi¸o ¸n tuÇn 4. ********************************************************************** Ngµy so¹n: ......./ ...... / 2009 Ngµy gi¶ng: ...... / ..... / 2009 TiÕt 7. Bµi 7 Môi trường nhiệt đới. I- môc tiªu bµi häc.. 1- KiÕn thøc: Sau khi häc xong HS cÇn n¾m ®­îc: - Sơ lược nguyên nhân hình thành gió mùa ở đới nóng và đặc điểm của gió mùa mùa hạ và gió mùa mùa đông. - Nắm được hi đặc điển cơ bản của môi trường nhiệt đới gió mùa ( nhiệt độ, lượng mưa thay đổi theo mùa gió, htờo tiêt biến đổi thât thường ). - Hiểu được môi trường nhiệt đới gió mùa môi trường đặc sắc và đa dạng ở đới nóng. 2- KÜ n¨ng. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 16.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. Rèn luyện cho học sinh kĩ năng đọc bản đồ, ảnh địa lí, biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa. Nhận biết khí hậu nhiệt đới gió mùa qua biểu đồ . II- PHương tiện dạy học:. - Bản đồ khí hậu Việt Nam - Bản đồ khí hậu Châu á hoặc Thế giới. - ảnh, tranh về các loại cảnh quan nhiệt đới gió mùa ẩm.. III- Các hoạt động trên lớp:. 1- ổn định tổ chức: 7A : 7B: 2- KiÓm tra bµi cò: Câu hỏi 1: Em hãy trình bày đặc điểm của khí hậu nhiệt đới gió mùa? Giải thích tai sao vùng nhiệt đới có đất màu đỏ vàng? Câu hỏi 2: Nêu các đặc điểm khác của môi trường nhiệt đới ? Làm BT 4 (SGK) 3- Bµi míi: - Giới thiệu bài: Trong đới nóng, có một khu vực cùng vĩ độ với môi trường nhiệt đới và hoang mạc nhưng thiên nhiên có nhiều nét đạc sắc. Đó là vùng nhiệt đới gió mùa. Hoạt động của GV và HS * H§1: C¸ nh©n/ nhãm - HS: Xác định vị trí của môi trường nhiệt đới gió mïa trªn H5.1. - GV: Em hãy cho biết môi trường nhiệt đới gió mùa ph©n bè ë nh÷ng khu vùc nµo ? - HS: Khu vùc §N¸ vµ Nam ¸. - GV: Giíi thiÖu thuËt ng÷ “Giã mïa” - GV: Hướng dẫn HS đọc và phân tích chú giải ở 2 lược đồ.H7.1 và H7.2 - CH: Nhận xét về hướng gió thổi về mùa hạ và mùa đông ở khu vưc Đông Nam á và Đông á. - HS: + Mïa h¹: Giã Nam vµ T©y Nam + Mùa đông: Gió Bắc và Đông Bắc - CH: + Do đặc điểm của hướng gió thổi, 2 mùa gió mang theo tÝnh chÊt g×? + Em h·y gi¶i thÝch t¹i sao l¹i cã sù chªnh lệch lớn về lượng mưa giữa mùa hạ và mùa đông? - HS: Mïa h¹: Giã tõ biÓn thæi vµo. Mùa đông: Gió từ trong lục địa thổi ra - GV: yêu cầu HS quan sát và phân tích biểu đồ H 7.3 vµ 7.4 . Chia líp thµnh 2 nhãm TL CH sau: - CH: Phân tích diễn biến nhiệt độ và lượng mưa của 2 địa điểm Hà Nội và Mum-bai: -HS: C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn. Nhãm kh¸c bæ xung. §Þa ®iÓm YÕu tè ph©n tÝch 1- Nhiệt độ:. Hµ néi. Néi dung 1- KhÝ hËu: * Vị trí: từ 5oB đến chí tuyến B¾c lµ khu vùc §N¸ vµ Nam ¸.. - Mïa h¹: giã tõ ¢§D, TBD vào đất liền: mát mẻ, mưa lớn. - Mùa đông: gió từ đất liền thổi ra biÓn: kh«, l¹nh. Gió mùa làm thay đổi chế độ nhiệt và lượng mưa rõ rệt.. Mumbai. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 17.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. + Cao nhÊt: + ThÊp nhÊt: B§D§ nhiÖt 2- Lượng mưa Th¸ng m­a nhiÒu Th¸ng Ýt m­a.. Trường THCS Lê Quý Đôn. 300C 170C 130C. 290C 230C 60C. 6 th¸ng 6 th¸ng. 4 th¸ng 8 th¸ng. - GV: chuÈn kiÕn thøc (HN có mùa đông lạnh, Mum-bai nóng quanh năm. Cả 2 địa điểm đều có lượng mưa trên 1500mm, mùa đông ở HN mưa nhiều hơn Mum-bai) - CH: + Nêu đặc điểm nổi bật của KH nhiệt đới gió mïa? + Em hãy so sánh khí hậu giữa 2 môi trường: Nhiệt đới và nhiệt đới gió mùa? ( * Giống nhau: Nhiệt độ và lượng mưa cao. * Kh¸c nhau: Nhiệt đới Nhiệt đới gió mùa Cã mét mïa kh« kh«ng Cã mét mïa kh« nh­ng có mưa từ 3 đến 9 tháng ít mưa. Đủ để cây có thể tån t¹i  Rút ra kết luận về sự đa dạng và thất thường của thời tiết.( thể hiện ở lượng mưa, mùa mưa,.....) -HS:Lấy ví dụ về sự thay đổi thất thường của thời tiết : “Bao giờ cho đến tháng 3. Hoa g¹o rông xuèng bµ giµ cÊt ch¨n” “RÐt th¸ng 3 bµ giµ chÕt cãng”. * §Æc ®iÓm næi bËt cña khÝ hËu nhiệt đới gió mùa: - Nhiệt độ và lượng mưa thay đổi theo mùa gió. + Nhiệt độ TB năm : trên 200C + Biên độ nhiệt TB: 80C + Lượng mưa TB: >1000mm, mùa khô ngắn có lượng mưa nhá. - Thời tiết có sự thay đổi thất thường hay gây ra thiên tai, lũ lôt, h¹n h¸n.. * H§2: C¸ nh©n. - HS: Quan s¸t H.75 vµ H 76 - CH: Em hãy miêu tả sự thay đổi cảnh sắc thiên nhiªn theo mïa ë rõng cao su? - HS: Mïa h¹: C©y xanh tèt Mïa kh«: l¸ vµng, c©y rông l¸. - CH: Em hãy lấy ví dụ cụ thể để chứng minh nhịp điệu mùa có ảnh hưởng đến thiên nhiên và cuộc sống con người? - HS: Thiên nhiên: Cây cối thường hay rụng lá về mùa khô, cơ cấu cây trồng thay đổi theo mùa vụ. Con người: Thay đổi nếp sinh hoạt, giờ giấc làm viÖc, trang phôc…. - CH: Cảnh sắc thiên nhiên có thay đổi theo không gian kh«ng? V× sao?Liªn hÖ víi KH gi÷a miÒn B¾c vµ miÒn Nam VN? - GV KL chung( TN nhiệt đới gió mùa biến đổi theo. 3- Các đặc điểm khác của môi trường. - Cảnh sắc thiên nhiên thay đổi theo mïa, theo kh«ng gian. - Cã nhiÒu th¶m thùc vËt kh¸c nhau: + Rừng mưa xích đạo + Rừng rậm nhiệt đới. + Đồng cỏ cao nhiệt đới. + Rõng ngËp mÆn. - Môi trường nhiệt đới gió mùa là môi trường đa dạng và phong phú nhất đới nóng.  Đây là môi trường thích hîp cho trång c©y LT, c©y c«ng nghiệp nhiệt đới.. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 18.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. mùa , không gian tuỳ thuộc vào lượng mưa trong  Là nơi dân cư tập trung đông. n¨m víi nhiÒu c¶nh quan kh¸c nhau) - CH: Kể tên các cảnh quan rừng của MT nhiệt đới gió mùa? MT nhiệt đới gió mùa thích hợp với việc trång c¸c lo¹i c©y g×? ( HS khái quát lại nội dung vừa đọc) 4- Cñng cè: * Nêu đặc điểm nổi bật của khí hậu nhiệt đới gió mùa? * Tại sao nói: Môi trường nhiệt đới gió mùa thiên nhiên rất đa dạng và phong phú? 5- HDHB: - Bài cũ: + Học kỹ bài: Môi trường nhiệt đới gió mùa + Lµm bµi tËp s¸ch vë BT§L7. - Bài mới: “Các hình thức canh tác trong nông nghiệp ở đới nóng.” Ngµy so¹n: ......./ ...... / 2009. Ngµy gi¶ng: ...... / ..... / 2009. TiÕt 8. Bµi 8. Các hình thức canh tác trong nông nghiệp ở đới nóng. I- Môc tiªu bµi häc:. 1- KiÕn thøc: Sau khi häc song, HS cÇn: - Nắm được các hình thức canh tác trong nông nghiệp: Làm rẫy, thâm canh lúa nước, s¶n xuÊt theo qui m« lín. - Nắm được mqh giữa canh tác lúa nước với phân bố dân cư. 2- KÜ n¨ng: - N©ng cao kÜ n¨ng ph©n tÝch ¶nh §Þa lÝ. - Rèn luyện kĩ năng lập sơ đồ các mối quan hệ. II - PHương tiện dạy học:. - ¶nh 3 h×nh thøc canh t¸c trong n«ng nghiªp (nÕu cã) - ¶nh chôp vÒ ruéng bËc thang ë VN.. III - Các hoạt động trên lớp:. 1- ổn định tổ chức: 7A : 7B: 2 KiÓm tra bµi cò: Câu hỏi 1: Em hãy nêu đặc điểm nổi bật của KH nhiệt đới gió mùa ẩm? Câu hỏi 2: Trình bày sự đa dạng của môi trường nhiệt đới gió mùa ? 3- Bµi míi: * Giới thiệu bài: Trong những bài học trước, chúng ta đã được học về đặc điểm tự nhiên của môi trường đới nóng. Là khu vực dân cư sinh sống đông nhất trên TG. Vậy, hoạt động nông nghiệp cuả con người ở môi trường này diễn ra ntn? Chúng ta cùng tìm hiÓu bµi ngµy h«m nay. Hoạt động của GV và HS Néi dung * H§1: C¸ nh©n. 1- Làm nương rẫy. - GV: Giới thiệu ( Làm nương rẫy là hình thức canh - Là hình thức canh tác lâu đời tác nông nghiệp lâu đời nhất của xã hội loài người. nhất của XH loài người. 19. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n §Þa lý 7. Trường THCS Lê Quý Đôn. VËy h×nh thøc nµy biÓu hiÖn ntn? - HS: Qs¸t H8.1 vµ 8.2.Miªu t¶ ¶nh. - CH: Qua ảnh dưới đây, miêu tả một số biểu hiện cho thấy sự lạc hậu của hình thức xs làm nương rẫy? - HS: + H.8.1: Đốt nương làm rẫy, gây ô nhiễm môi trường, phá huỷ thiên nhiên. + H8.2: C«ng cô sx th« s¬ vµ thñ c«ng (que) - CH: Liªn hÖ VN, hiÖn nay cßn h×nh thøc s¶n xuÊt nµy kh«ng? ®ang x¶y ra ë ®©u? * H§2: Th¶o luËn nhãm. - HS: Khai th¸c th«ng tin theo SGK, Q.S H8.3, H8.4 H8.6. - GV: Chia lớp thành 4 nhóm TL vấn đề sau: + Nhóm 1 : Điều kiện nào để phát triển nghề trồng lúa nước? Nêu sự phân bố của môi trường nhiệt đới giã mïa? ( KH nhiệt đới gió mùa: Nhiệt độ cao, lượng mưa lớn, nguồn lao động dồi dào. KV Đông á và ĐNá) + Nhãm 2: Ph©n tÝch vai trß, ®¨c ®iÓm cña viÖc th©m canh lúa nước trong đới nóng? Thâm canh lúa nước cã thÓ ph¸t triÓn kÐo theo ngµnh kinh tÕ nµo? + Nhãm 3: T¹i sao ruéng cã bê vïng, bê thöa vµ ruộng bậc thang ở vùng đồi núi ? ( Giữ nước, chống sói mòn và chống rửa trôi nước, bảo vệ môi trường) + Nhóm 4: Tại sao các nước trong khu vực đới nóng có tình trạng nước thiếu lương thực? Nước tự túc lương thực? Nước xuất khẩu lương thực? - HS: C¸c nhãm tr×nh bµy néi dung th¶o luËn. Nhãm kh¸c bæ xung. -GV: ChuÈn kiÕn thøc. - CH: §Æc ®iÓm cña sù ph©n bè d©n c­ ë nh÷ng KV thâm canh lúa nước? (Dân cư tập trung đông đúc) - GV: Mở rộng và liên hệ thực tiễn của các nước VN, TQ, ấn Độ về các chính sách đối với sự phát triÓn n«ng nghiÖp. * H§3: C¸ nh©n. - HS: Qs¸t H8.5 - CH: Em hãy miêu tả về hình thức của hoạt động sx này (DT, công cụ sản xuất, số lượng lao động, năng suất, sản lượng)? - HS: Dựa vào ảnh chụp nêu lên đặc điểm của hình thøc nµy ? - GV: ChuÈn KT. -CH: + Mục đích của việc sản xuất hàng hoá theo qui m« lín? (XuÊt khÈu). + §ån ®iÒn cho thu ho¹ch nhiÒu n«ng s¶n, t¹i. - §Æc ®iÓm: + C«ng cô s¶n xuÊt th« s¬. + N¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ thÊp. + Khai th¸c kinh tÕ kh«ng bÒn v÷ng.. 2- Lµm ruéng vµ th©m canh lúa nước. - Ph©n bè: §N¸, Nam ¸, §«ng ¸. - Điều kiện thuận lợi để thâm canh lúa nước phát triển mạnh : + Khí hậu nhiệt đới gió mùa + Địa hình đồng bằng, đất phù sa mµu mì + Chủ động tưới tiêu + Lao động dồi dào + Nhiệt độ cao: trên 00C +Lươngmưa:trên1000mm/năm. - Thâm canh lúa nước cho phép t¨ng vô, t¨ng n¨ng suÊt, t¨ng sản lượng. Tạo điều kiện cho ch¨n nu«i ph¸t triÓn.. - Lµ nh÷ng khu vùc tËp trung đông dân cư. 3- S¶n xuÊt n«ng nghiÖp hµng ho¸ víi qui m« lín. - Chuyªn m«n ho¸ trång trät theo qui m« lín. - Năng suất, chất lượng cao. - Mục đích: Xuất khẩu.. Gi¸o viªn: Cï xu©n §«ng Lop7.net. 20.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>