Giáo án Ngữ văn 8 tuần 11 đến 13

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. TuÇn 11 – TiÕt 41 Ng÷ v¨n:. Ngµy so¹n:28/10/2008. KiÓm tra v¨n A. Môc tiªu. - Giúp hs vận dụng những kiến thức đã học để làm bài kiểm tra. Qua đó, gv nắm được khả năng nhận thức của hs để có phương pháp giảng dạy cho phù hợp. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy, viÕt ®o¹n, nªu c¶m nhËn vÒ t¸c phÈm, nh©n vËt... - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, nghiªm tóc khi lµm bµi. B. ChuÈn bÞ: - GV: Giáo án, thảo luận nhóm ra đề - HS: Giấy,bút, ôn tập các bài đã học C. TiÕn tr×nh d¹y – häc - Tæ chøc - KiÓm tra: ViÖc chuÈn bÞ cña hs - Bµi míi I. §Ò bµi. PhÇn 1: Tr¾c nghiÖm. C©u 1 a. Nhận định nào sau đây nói đúng nhất nội dung chính của đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” ? A. V¹ch trÇn bé mÆt tµn ¸c cña x· héi thùc d©n phong kiÕn ®­¬ng thêi. B. Chỉ ra nỗi cực khổ của người nông dân bị áp bức. C. Cho thấy vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông dân: vừa giàu lòng yêu thương vừa có sức sèng tiÒm tµng m¹nh mÏ. D. KÕt hîp c¶ ba néi dung trªn. b. Trong tác phẩm, Lão hạc hiện lên là một con người như thế nào ? A. Là một người nông dân có số phận đau thương nhưng có phẩm chất cao quý. B. Là người nông dân sống ích kỷ đến mức gàn dở. C. Là người nông dân có thái độ sống vô cùng cao thượng. D. Là người nông dân có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ. c. Dòng nào nói đúng nhất giá trị của các văn bản: Trong lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ, Lão Hạc A. Gi¸ trÞ hiÖn thùc C. Cả A- B đều đúng B. Giá trị nhân đạo D. Cả A -B đều sai d. V× sao cã thÓ nãi ChiÕc l¸ cuèi cïng mµ cô B¬ men vÏ lµ mét kiÖt t¸c A. V× chiÕc l¸ mµ cô B¬ men vÏ rÊt gièng chiÕc l¸ thËt B. Vì chiếc lá ấy đã mang lại sự sống cho Giôn xi C. Vì cụ coi đó là một kiệt tác của mình D. Vì cả Giôn và Xiu chưa bao giờ nhìn thấy chiếc lá nào đẹp hơn thế C©u 2: Nèi tªn t¸c gi¶ ë cét A víi tªn t¸c phÈm ë cét B cho phï hîp Cét A: T¸c gi¶ Nèi A - B Cét B: T¸c phÈm 1.T«i ®i häc a. Ai ma tèp 2.§¸nh nhau víi cèi xay giã b. Thanh TÞnh 3.Trong lßng mÑ c. ¥. Hen- ri 4.Hai c©y phong d. Nguyªn Hång e. Xec- van- tec C©u 3.T×m nh÷ng côm tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng a.TruyÖn C« bÐ b¸n diªm kÓ vÒ sè phËn ……………. cña mét em bÐ nghÌo ph¶i ®i b¸n diªm cả vào đêm giao thừa ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. b.Truyện đã thể hiện niềm thương cảm của nhà văn đối với những ………………. PhÇn 2: Tù luËn Câu 4:Tóm tắt đoạn trích" Tức nước vỡ bờ"bằng một đoạn văn khoảng 5 - 7 câu. Câu 5: Trong các văn bản đã học của truyện kí Việt Nam, em thích nhất nhân vật nào, trong tác phÈm nµo? V× sao ? II. §¸p ¸n - BiÓu ®iÓm Phần trắc nghiệm: Mỗi ý đúng 0,25 điểm C©u 1(1®) a-D b-A c-C d-A C©u 2(1®) 1 - b 2-e 3-d 4-a C©u 3(0,5®) a. bÊt h¹nh b. em bÐ nghÌo khæ PhÇn 2: Tù luËn. C©u 4: ( 5®iÓm) - Nội dung: Tóm tắt ngắn gọn, đủ nội dung và diễn biến chính của toàn văn bản - H×nh thøc: Mét ®o¹n v¨n Tãm t¾t: Buæi s¸ng h«m Êy, khi chÞ DËu ®ang ch¨m sãc anh DËu võa míi tØnh th× bän cai lÖ vµ người nhà lí trưởng sầm sập kéo vào thúc sưu. Mặc những lời van xin tha thiết của chị, chúng cứ một mực sông tới đòi bắt trói anh Dậu. Tức quá hoá liều chị Dậu vùng dậy, đấnh ngã hai tên tay sai độc ác. C©u 5: ( 2,5 ®iÓm) - Néi dung: häc sinh nªu ®­îc ý kiÕn riªng cña m×nh vÒ nh©n vËt, t¸c phÈm mµ m×nh yªu thích song phải thể hiện được những xúc cảm thẩm mĩ đúng đắn, tinh tế, giải thích được căn cứ vÒ lùa chän cña m×nh. - H×nh thøc: bè côc nh­ mét ®o¹n v¨n D. Củng cố - Hướng dẫn - Gv nhËn xÐt giê lµm bµi. - Gv thu bµi vÒ chÊm. - Về nhà ôn tập lại kiến thức về ngôi kể đã học. - TËp lµm dµn ý cña bµi " LuyÖn nãi " _____________________________________________ TiÕt 42. Ngµy so¹n:28/10/2008 TËp lµm v¨n:. LuyÖn nãi: KÓ chuyÖn theo ng«i kÓ kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. A. Môc tiªu. - Giúp hs biết trình bày miệng trước tập thể một cách rõ ràng, gãy gọn, sinh động về một c©u chuyÖn cã kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Rèn kĩ năng diễn đạt bằng lời. - Giáo dục sự tự tin trước đám đông. B. ChuÈn bÞ: - GV: Sgk, sgv, Gi¸o ¸n - HS: ChuÈn bÞ bµi ë nhµ C. TiÕn tr×nh d¹y – häc - Tæ chøc - KiÓm tra: ViÖc chuÈn bÞ cña hs ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TR¦êNG THCS - Bµi míi. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. ? ThÕ nµo lµ kÓ theo ng«i thø nhÊt vµ ng«i thø ba ? Nªu t¸c dông cña mçi lo¹i ng«i kÓ ? - Hs nh¾c l¹i kiÕn thøc cò.. ? LÊy mét sè vÝ dô trong c¸c v¨n b¶n đã học ? Hs tù lÊy vÝ dô minh ho¹ ? Tại sao người ta phải thay đổi ngôi kÓ ?. ? §äc ®o¹n trÝch sau kÓ l¹i theo lêi cña chÞ DËu ( ng«i 1). ? T×m c¸c yÕu tè biÓu c¶m?. ? T×m c¸c yÕu tè miªu t¶? - Gv chia nhãm cho hs th¶o luËn - Hs kể trước nhóm – cử đại diện kể trước lớp. - Hs kể theo nội dung đã chuẩn bị. - Gv nhËn xÐt - cho ®iÓm thùc hµnh. I. ¤n tËp vÒ ng«i kÓ. 1 KÓ theo ng«i thø nhÊt: - Người kể xưng tôi trong câu chuyện ( người kể trực tiÕp kÓ ra nh÷ng g× m×nh nghe, thÊy, tr¶i qua, trùc tiÕp nãi ra nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m cña chÝnh m×nh như là người trong cuộc ). 2. KÓ theo ng«i thø ba: - Người kể tự dấu mình đi, gọi tên các nhân vật bằng tên gọi của chúng ( người kể linh hoạt, tự do kể nh÷ng g× diÔn ra víi nh©n vËt ). - KÓ theo ng«i thø nhÊt: T«i ®i häc, Nh÷ng ngµy th¬ Êu, L·o H¹c - Kể theo ngôi thứ ba: Tắt đèn, Cô bé bán diêm - Là đẻ thay đổi điểm nhìn đối với sự việc và nhân vật:Người trong cuộc kể khác người ngoài cuộc. Sự việc có liên quan đến người kể khác sự việc không liên quan đến người kể. - Là để thay đổi thái độ miêu tả, biểu cảm: Người trong cuéc cã thÓ buån vui theo c¶m tÝnh chñ quan. Người ngoài cuộc có thể dùng miêu tả biểu cảm để gãp phÇn kh¾c ho¹ tÝnh c¸ch nh©n vËt. II. ChuÈn bÞ luyÖn nãi ( LËp dµn ý kÓ chuyÖn) 1. Sù viÖc. - Cuộc đối đầu những kẻ đi thúc sưu với người xin khÊt s­u - Nhân vật chính: Chị Dởu, cai lệ, người nhà lí trưởng - Ng«i kÓ: thø ba 2. C¸c yÕu tè biÓu c¶m * C¸c tõ x­ng h«: - Van xin nÝn nhÞn: Ch¸u van «ng - BÞ øc hiÕp, phÉn né: Chång t«i ®au èm… - C¨m thï vïng lªn: Mµy trãi ngay… mµy xem ! 3. C¸c yÕu tè miªu t¶ - ChÞ Dëu x¸m mÆt lo sî ho¶ng hèt - Chị nghiến 2 hàm răng: sự tức dận căm thù lên đến đỉnh điểm không kiềm chế được nữa - Cảnh chị Dởu đánh tên cai lệ và người nhà lí trưởng chứng tỏ được sức mạnh phản kháng của chịNgười nông dân bị áp bức dồn đến bước đường cïng. III. LuyÖn nãi - Gv yªu cÇu hs khi kÓ lêi kÓ ph¶i râ rµng kÕt hîp với các động tác, cử chỉ, nét mặt để miêu tả và biểu cảm ( Hs phải đóng vai chị Dậu – kể theo ngôi thứ nhÊt).. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> TR¦êNG THCS Ng÷ v¨n 8 - Gv đọc cho học sinh nghe văn bản đã chuẩn bị. Ví dụ: Tôi tái xám mặt, vội vàng đặt con bé xuống đất, chạy đến đỡ lấy tay người nhà lí trưởng vµ van xin: “ ch¸u van «ng, nhµ ch¸u võa míi tØnh ®­îc mét lóc «ng tha cho !” Tha nµy, võa nãi hắn vừa bịch luôn vào ngực tôi mấy bịch rồi lại sấn đến để trói chồng tôi. Lóc Êy, h×nh nh­ tøc qu¸ kh«ng thÓ chÞu ®­îc t«i liÒu m¹ng cù l¹i: - Chång t«i ®au èm «ng kh«ng ®­îc phÐp hµnh h¹. Cai lệ tát vào mặt tôi một cái đánh bốp, rồihắn cứ nhảy vào chồng tôi. Tôi nghiến hai hàm răng: - Mµy trãi ngay chång bµ ®i, bµ cho mµy xem. Råi t«i tóm lÊy cæ h¾n, Ên dói ra cöa, søc cña anh chµng nghiÖn ngËp nµy lµm sao chÞu næi søc cảu tôi, nên hắn ngã chỏng quèo trên mặt đất trong khi miệng vẫn lảm nhảm thét chói vợ chồng t«i. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. D. Củng cố – Hướng dẫn. ? Kiểu phương thức tự sự giúp ích cho em những điều gì trong cuộc sống hàng ngày? - VÒ nhµ «n tËp l¹i toµn bé kiÕn thøc vÒ kiÓu bµi tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Tìm hiểu trước bài " Câu ghép". __________________________________________ TiÕt 43. Ngµy so¹n: 29/10/2008 TiÕng ViÖt :. C©u ghÐp A. Môc tiªu. - Giúp hs nắm được khái niêm và đặc điểm của câu ghép. - NhËn biÕt vµ vËn dông ®­îc hai c¸ch nèi c¸c vÕ c©u trong c©u ghÐp. - Tạo ý thức dùng câu ghép đúng trong nói và viết. B. ChuÈn bÞ: - GV: Sgk, sgv, Gi¸o ¸n - HS: §äc bµi ë nhµ C. TiÕn tr×nh d¹y – häc - Tæ chøc - KiÓm tra: 15’ KiÓm tra 15 phót. I.§Ò bµi PhÇn I. tr¾c nghiÖm. Chọn một từ ở cột A điền vào chỗ trống trong câu ở cột B để được các câu có sử dụng biện ph¸p nãi gi¶m nãi tr¸nh A B 1. Phóc hËu a. Anh Êy…………………… khi nµo? 2. HiÕu th¶o b. Em…………………….®i ch¬i nhiÒu nh­ vËy. 3. Hi sinh c.CËu nªn ……………………víi b¹n bÌ h¬n! 4. Kh«ng nªn d. Nó không phải là đứa………………..với cha mẹ! 5. Hoµ nh· PhÇn II. Tù luËn. H·y viÕt mét ®o¹n v¨n tõ 7 – 10 c©u cã sö dông biÖn ph¸p tu tõ nãi gi¶m, nãi tr¸nh ? II.§¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm. PhÇn I . Tr¾c nghiÖm(1 ®iÓm) ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> TR¦êNG THCS Ng÷ v¨n 8 Mỗi câu đúng được 0,25 điểm. PhÇn II. Tù luËn (9 ®iÓm) Yêu cầu viết được một đoạn văn hoàn chỉnh về nội dung và hình thức trong đó có sử dụng biện pháp tu từ nói giảm nói tránh hợp lý, đúng mục đích. - Bµi míi: I. §Æc ®iÓm cña c©u ghÐp. - Gv cung cÊp b¶ng phô ghi vÝ 1. VÝ dô: dô sgk.. 2. NhËn xÐt. ? T×m c¸c côm C - V trong nh÷ng - T«i(CN)/ quªn thÕ nµo ®­îc nh÷ng c¶m gi¸c trong c©u in ®Ëm ? s¸ng Êy(cn) n¶y në trong lßng t«i(vn) nh­ mÊy cµnh ? Phân tích cấu tạo của những câu hoa tươi(cn)/ mỉm cười giữa bầu trời quang cã hai hoÆc nhiÒu côm C - V ? đãng(vn).(VN) - Buổi mai hôm ấy,(TN)/ một buổi mai đầy sương thu và giã l¹nh,(TN)/ mÑ t«i(CN)/ ©u yÕm n¾m tay t«i dÉn ®i(VN) /trªn con ®­êng lµng dµi vµ hÑp.(TN) - Cảnh vật chung quanh tôi(CN)/ đều thay đổi(VN), vì chính lòng tôi(CN)/ đang có sự thay đổi: hôm nay tôi (cn)/®i häc(vn).(VN) ? Hãy phân biệt xem câu nào có Sơ đồ các cụm C - V: C©u 1: TN - TN- C- V- TN. côm C- V nhá n»m trong côm C©u 2: C- V( c- v nh­ c- v ). C- V lín; c©u nµo c¸c côm C - V C©u3: C- V, v× C- V ( c- v). kh«ng bao chøa lÉn nhau ? ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. ? Trong hai lo¹i c©u trªn, c©u nµo là câu đơn ? - Gv c©u cßn l¹i lµ c©u ghÐp. VËy thÕ nµo lµ c©u ghÐp ? - Hs ph¸t biÓu. Gv nhËn xÐt, nhÊn m¹nh.. ? T×m c¸c c©u ghÐp trong vÝ dô? ? Trong c¸c c©u ghÐp, c¸c vÕ c©u ®­îc nèi víi nhau b»ng c¸ch nµo ?. - Hs tæng kÕt l¹i nh÷ng c¸ch nèi c¸c vÕ c©u ghÐp.. ? T×m nh÷ng c©u ghÐp- cho biÕt. - Câu 1 & 2: câu đơn. - C©u ghÐp lµ c©u do hai hoÆc nhiÒu côm C–V kh«ng bao chøa nhau t¹o thµnh, mçi côm C–V ®­îc gäi lµ mét vÕ c©u. 3. Ghi nhí: - Hs đọc - GV nhấn mạnh. II. C¸ch nèi c¸c vÕ c©u. 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: - C©u 1, 3 ,6 * C¸c vÕ c©u nèi víi nhau b»ng c¸ch: - Nèi b»ng 1 qht.( C- v× - V; nh­ng C - V) - Nèi b»ng 1 cÆp qht ( bµi tËp 2 ). - Nối bằng 1 cặp phó từ, đại từ, chỉ từ đi đôi với nhau ( h«- øng). ( Bµi tËp 4 ) - Kh«ng dïng tõ nèi, gi÷a c¸c vÕ cÇn cã dÊu ( , ; :) 3. Ghi nhí: - Hs đọc - gv nhấn mạnh. III. LuyÖn tËp Bµi 1: a.U van DÇn, U l¹y DÇn ( dÊu phÈy) ChÞ con cã ®i… míi DÇn chø ( dÊu phÈy) Sáng nay người ta… thưởng không(dấu phẩy). ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. các vế câu được nối với nhau bằng Nếu Dần không…nữa đấy ( quan hệ từ nếu, dấu phẩy, c¸ch nµo? cặp đại từ đây đấy) b. C« t«i… ra tiÕng( dÊu phÈy) Giá như… mới thôi(qht giá - thì, từ thì bị lược bỏ) c. Tôi im lặng… cay đắng( dấu hai chấm) d. Hắn làm nghề… lương thiện quá(qht nên, bởi vì) Bµi 2: a.V× trong nhµ cã mÌo nªn c¸c con chuét rÊt sî h·i ? Đặt câu với mỗi cặp quan hệ từ b. Nếu khôngđi chơi nắng thì Lan đã không bị cảm sau? nÆng. c. Tuy phải làm vất vả nhưng tôi vẫn cố gắng vươn lên trong häc tËp d. Kh«ng nh÷ng mÌo b¾t chuét giái mµ nã cßn lµ con vËt rÊt hiÒn tõ­a ve vuèt Bµi 3: - Bá bít mét qht: Trong nhµ cã mÌo, c¸c con chuét rÊt ? Chuyển câu ghép vừa đặt được sợ hãi thµnh nh÷ng c©u ghÐp míi b»ng 1 - §¶o trËt tù c¸c vÕ: C¸c con chuét rÊt sî h·i v× trong trong hai c¸ch sau: nhµ cã mÌo D. Củng cố – Hướng dẫn. ? ThÕ nµo lµ c©u ghÐp? Cho vÝ dô? - Lµm tiÕp c¸c bµi tËp cßn l¹i - Tìm hiểu trước bài "Tìm hiểu chung..." ________________________________________ TiÕt 44. Ngµy so¹n:29/10/2008 TËp lµm v¨n:. T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh A. Môc tiªu. - Giúp hs hiểu được vai trò, vị trí và đặc điểm của văn bản thuyết minh trong đời sống con người. - NhËn biÕt ®­îc vai trß cña v¨n b¶n thuyÕt minh. - Giáo dục ý thức sử dụng văn bản thuyết minh đúng mục đích. B. ChuÈn bÞ: - GV: Sgk, sgv, Gi¸o ¸n - HS: §äc bµi ë nhµ C. TiÕn tr×nh d¹y – häc - Tæ chøc - KiÓm tra: Kh«ng kiÓm tra - Bµi míi: I.Vai trò và đặc điểm chung của văn bản thuyết minh. - Hs đọc các ví dụ sgk. 1.Văn bản thuyết minh trong đời sống con người. a. VÝ dô ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. b. NhËn xÐt. - V¨n b¶n 1: Tr×nh bµy lîi Ých cña c©y dõa, lîi Ých nµy gắn với đặc điểm của cây dừa Bình Định mà các cây ? Mçi v¨n b¶n trªn tr×nh bµy, giíi dõa kh¸c kh«ng cã. thiÖu, gi¶i thÝch ®iÒu g× ? - V¨n b¶n 2: gi¶i thÝch vÒ t¸c dông cña chÊt diÖp lôc làm cho người ta thấy lá cây có màu xanh. - V¨n b¶n 3: Giíi thiÖu HuÕ nh­ lµ mét trung t©m v¨n hoá nghệ thuật lớn của Việt Nam với những đặc điểm tiªu biÓu riªng cña HuÕ. - Các loại văn bản đó thường gặp ở sgk, sách khoa học ? Em thường gặp các loại văn bản phổ thông, cẩm nang du lịch, giấy thuyết minh đồ vật ... đó ở đâu ? - C¸c tê r¬i qu¶ng c¸o c¸c lo¹i vËt dông sinh ho¹t: ti vi, đài, máy giặt... ? H·y kÓ thªm mét vµi v¨n b¶n => Vai trß: th«ng dông, xuÊt hiÖn nhiÒu trong mäi lÜnh cïng lo¹i mµ em biÕt ? vực đời sống. ? Qua tr¶ lêi nh÷ng c©u hái trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ vai trß cña v¨n b¶n thuyÕt minh ? 2. §Æc ®iÓm chung cña v¨n b¶n thuyÕt minh. - Hs quan s¸t c¸c vÝ dô phÇn 1 a. VÝ dô: sgk. b. NhËn xÐt: - Kh«ng ph¶i lµ v¨n b¶n tù sù, miªu t¶ hay biÓu c¶m v×: ? C¸c v¨n b¶n trªn cã thÓ xem lµ + Kh«ng tr×nh bµy sù viÖc, diÔn biÕn, nh©n vËt. văn bản tự sự hay miêu tả, nghị +Không miêu tả trình bày chi tiết cụ thể để cảm nhận luËn, biÓu c¶m kh«ng ? V× sao ? được sự vật, con người mà chủ yếu làm cho ngời ta hiÓu. + Kh«ng tr×nh bµy ý kiÕn, luËn ®iÓm mµ chØ cã kiÕn ? Chóng kh¸c víi c¸c v¨n b¶n Êy ë thøc. chç nµo ? * C¸c kiÕn thøc cã tÝnh kh¸ch quan, x¸c thùc vµ h÷u Ých cho con người. ? Các văn bản trên có những đặc - Đặc điểm chung: Trình bày đặc điểm, tính chất, điểm chung nào làm chúng trở nguyên nhân... tiêu biểu của sự vật, hiện tượng trong tự thµnh mét kiÓu riªng ? nhiªn, x· héi. ? Các văn bản trên đã thuyết minh về đối tợng bằng những phương - Phương thức: giới thiệu và giải thích. thøc nµo ? ? Ng«n ng÷ cña c¸c v¨n b¶n trªn - Ng«n ng÷: chÝnh x¸c, râ rµng, chÆt chÏ vµ hÊp dÉn. có đặc điểm gì ? 3 .Ghi nhí: - Hs th¶o luËn- ph¸t biÓu. - Hs đọc - gv nhấn mạnh. - Gv nhËn xÐt II. LuyÖn tËp. Bµi 1 ? C¸c v¨n b¶n sau cã ph¶i lµ v¨n - Hai v¨n b¶n: Khëi nghÜa N«ng V¨n V©n vµ Con giun b¶n thuyÕt minh kh«ng? đất là văn bản thuyết minh cung cấp kiến thức lịch sử, mét v¨n b¶n cung cÊp kiÕn thøc khoa häc sinh vËt. Bµi 2. ? V¨n b¶n th«ng tin…2000 thuéc - V¨n b¶n vÒ th«ng tin…2000 thuéc v¨n b¶n nghÞ luËn loại văn bản nào? Phần nội dung đề xuất hành động tích cực bảo vệ môi trường, nhưng đã trong v¨n b¶n cã t¸c dông g×? sử dụng yếu tố thuyết minh để nói rõ tác hại của bao ni ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. lông, làm cho đề nghị có sức thuyết phục cao Bµi 3. - C¸c v¨n b¶n kh¸c cÇn ph¶i sö dông yÕu tè thuyÕt minh ? C¸c v¨n b¶n kh¸c nh­ tù sù… cã v×: + Tù sù: Giíi thiÖu sù viÖc nh©n vËt. cÇn yÕu tè thuyÕt minh kh«ng? + Miêu tả: Tả cảnh vật con người, thời gian, không gian. + Biểu cảm: Đối tượng gây cảm xúc là con người và sự vËt. + NghÞ luËn: luËn ®iÓm, luËn cø D. Củng cố – Hướng dẫn ? ThÕ nµo lµ v¨n b¶n thuyÕt minh? - Häc bµi vµ lµm bµi tËp - So¹n bµi " ¤n dÞch thuèc l¸".. ____________________________________________________________________________ TuÇn 12 – TiÕt 45. Ngµy so¹n:3/11/2008. V¨n b¶n:. «n dÞch, thuèc l¸. A. Môc tiªu - Giúp hs xác định được quyết tâm phòng chống thuốc lá trên cơ sở nhận thức được tác hại to lớn, nhiều mặt của thuốc lá đối với đời sống cá nhân và cộng đồng. - Nhận biết được sự kết hợp chặt chẽ giữa hai phương thức lập luận và thuyết minh trong v¨n b¶n. - Gi¸o dôc ý thøc kh«ng dïng thuèc l¸. B. ChuÈn bÞ: - GV: Sgk, sgv, Gi¸o ¸n - HS: Tr¶ lêi c©u hái sgk C. TiÕn tr×nh d¹y – häc - Tæ chøc - KiÓm tra: ? Häc xong v¨n b¶n Th«ng tin vÒ…2000 mçi chóng ta cÇn ph¶i lµm g×? - Bµi míi: - Gv hướng dẫn cách đọc. - Gv gọi hs đọc, có nhận xét và uốn n¾n. - Gv cïng hs gi¶i thÝch c¸c chó thÝch cã trong v¨n b¶n. ? H·y gi¶i thÝch tªn v¨n b¶n vµ dông ý của dấu phẩy được thể hiện ở tiêu đề. I . §äc – hiÓu v¨n b¶n 1. §äc- chó thÝch - Khi đọc phải rõ ràng, mạch lạc đồng thời thể hiện ®­îc sù l« gÝch, khoa häc trong viÖc tr×nh bµy vÊn đề và cách nêu tác hại cũng như những kiến nghị cña v¨n b¶n. - Chỉ dịch thuốc lá và thái độ nguyền rủa, tẩy chay dịch bệnh này. Dấu phẩy đặt vào giữa hai từ có. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. v¨n b¶n ?-. dụng ý tu từ để nhấn mạnh sắc thái biểu cảm vừa c¨m tøc võa ghª tëm 2. Bè côc (3 phÇn: + Tõ ®Çu ... cßn nÆng h¬n c¶ AIDS: Th«ng b¸o vÒ ? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy phÇn n¹n dÞch thuèc l¸. vµ nªu néi dung tõng phÇn ? + TiÕp theo... con ®­êng ph¹m ph¸p: T¸c h¹i cña thuèc l¸. + Cßn l¹i: Nh÷ng kiÕn nghÞ chèng thuèc l¸. 3. Ph©n tÝch. a. Th«ng b¸o vÒ n¹n dÞch thuèc l¸. ? Nh÷ng th«ng tin nµo ®­îc th«ng b¸o - Cã nh÷ng «n dÞch míi xuÊt hiÖn vµo cuèi thÕ kØ trong phÇn ®Çu cña v¨n b¶n ? này, đặc biệt là nạn AIDS và ôn dịch thuốc lá. - ¤n dÞch thuèc l¸ ®ang ®e do¹ søc khoÎ vµ tÝnh ? Trong đó, thông tin nào được nêu mạng loài người thành chủ đề cho văn bản này ? ? Em hãy nhận xét về đặc điểm lời văn - Sử dụng các từ của ngành y tế( ôn dịch, dịch hạch, thuyÕt minh trong c¸c th«ng tin nµy ? thæ t¶ ), phÐp so s¸nh t¹o cho th«ng b¸o ng¾n gän, chính xác đồng thời nhấn mạnh được hiểm hoạ to ( Th¶o luËn) lín cña dÞch bÖnh nµy. ? Em đón nhận thông tin này với thái độ nào: - Ngạc nhiên vì bất ngờ - Hs tù béc lé - Kh«ng ng¹c nhiªn - Míi - Kh«ng míi - Hs quan s¸t phÇn 2 cña v¨n b¶n. b. T¸c h¹i cña thuèc l¸. ? Hãy tìm tác hại của thuốc lá được -Phương diện: sức khoẻ, đạo đức cá nhân và cộng thuyết minh trên những phương diện đồng. nµo ? - Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc thấm vào cơ ? Tác hại của thuốc lá tác động đến thể người hút. sức khoẻ con người được phân tích trên - Tác hại cụ thể của các chất: hắc ín, ô-xít cáccác chứng cứ nào ? bon, ni-c«-tin. (hs tù t×m ). - Khói thuốc còn làm ảnh hưởng tới người xung quanh (giống người hút ). ? Nhận xét các chứng cứ dùng để - Các chứng cứ khoa học, được phân tích và minh thuyÕt minh trong ®o¹n nµy ? ho¹ b»ng c¸c sè liÖu thèng kª rÊt cã tÝnh thuyÕt ? Từ đó em hãy khái quát lên tác hại phục. của thuốc lá đến sức khoẻ của con - Huỷ hoại nghiêm trọng sức khoẻ con người, là người ? nguyªn nh©n cña nhiÒu c¨n bÖnh nguy hiÓm chÕt ? Những thông tin trên, có thông tin người. nào mới mẻ đối với em? - Hs tù béc lé. ? Tác hại của thuốc lá tác động đến - Tỉ lệ thanh - thiếu niên ở các thành phố lớn nước đạo đức con người được phân tích trên ta ngang với các thành phố Âu- Mĩ. Từ muốn có tiền c¸c chøng cø nµo ? hót thuèc dÔ sinh ra trém c¾p. Tõ nghiÖn thuèc cã thể dẫn đến nghiện ma tuý. ? ở phần này, tác giả đã sử dụng biện - Tác giả sử dụng biện pháp so sánh là chính ( tỉ lệ ph¸p NT nµo ? thanh thiÕu niªn hót thuèc ë thµnh phè VN vµ ¢u, ? Dông ý g× ? MÜ; Sè tiÒn ë VN vµ ¢u, MÜ ) - Cảnh báo nạn đua đòi hút thuốc dễ nảy sinh các tệ ? Mức độ tác hại của thuốc lá đến đạo ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. đức con người? ? Nh÷ng th«ng tin nµy cã hoµn toµn míi víi c¸c em kh«ng? ? Toµn bé th«ng tin phÇn th©n bµi cho ta hiÓu vÒ thuèc l¸ ntn?. ? T×m th«ng tin chÝnh cña phÇn nµy ? ? Em hiÓu thÕ nµo lµ chiÕn dÞch vµ chiÕn dÞch chèng thuèc l¸ ? ? Trong sè nh÷ng th«ng tin vÒ chiÕn dÞch chèng thuèc l¸, em chó ý nhiÒu hơn đến thông tin nào ? ? H·y t×m c¸ch thuyÕt minh ë phÇn nµy ? ? Tác dụng của phương pháp đó ? ?Khi nªu kiÕn nghÞ, t¸c gi¶ bµy tá th¸i độ ntn ? ? Em hiÓu g× vÒ thuèc l¸ sau khi t×m hiÓu " ¤n dich, thuèc l¸"? ? T¸c gi¶ v¨n b¶n lµ nhµ khoa häc, b¸c sÜ NguyÔn Kh¾c ViÖn. §iÒu nµy cho thÊy nhµ khoa häc cÇn cã vai trß g× trong đời sống hiện đại ?. nạn khác nhau ở thanh thiếu niên nước ta. - Huỷ hoại lối sống, nhân cách người Việt Nam , nhÊt lµ c¸c thanh thiÕu niªn. - Hs tù béc lé. - Là một thứ độc hại ghê gớm đối với sức khoẻ cá nhân và cộng đồng có thể huỷ hoại nhân cách tuổi trÎ. c. KiÕn nghÞ chèng thuèc l¸. - ChiÕn dÞch chèng thuèc l¸. - Chiến dịch: huy động khẩn trương nhiều lực lượng trong thời gian nhất định để thực hiện một mục đích. - Chiến dịch chống thuốc lá: huy động nhiều lực lượng trong xã hội để chống hút thuốc lá. - Hs tù béc lé. - Dïng c¸c vÝ dô, sè liÖu thèng kª vµ so s¸nh + ở Bỉ vi phạm phạt 40-> 500 đô la + C. ¢u kh«ng cßn thuèc l¸ + Nước ta nghèo… - Thuyết phục người nghe tin ở tính khách quan của chiÕn dÞch chèng thuèc l¸. - Cæ vò nhiÖt t×nh vµ tin ë chiÕn th¾ng. III. Tæng kÕt. - Hs tù tæng kÕt. Gv nhËn xÐt vµ nhÊn m¹nh träng t©m bµi. - Ghi nhớ: hs đọc. - C¸c nhµ khoa häc ph¶i cã th«ng tin kÞp thêi, chÝnh xác đến cộng đồng khi có dịch để có biện pháp phßng ngõa.. D. Củng cố – Hướng dẫn. ? Em dự định sẽ làm gì trong chiến dịch chống thuốc lá rộng khắp hiện nay ? Bài 1: Hs dựa vào bảng thống kê trong phần đọc thêm 1 sau đó dựa vào đó lập bảng thống kê tương tự với thông tin tự điều tra ở người thân và bạn bè. Bài 2: Hs đọc kỹ bài đọc thêm số 2 để xác định ý nghĩa thông báo của văn bản, từ đó để nªu c¶m nghÜ cña b¶n th©n. - Đọc trước bài: Câu ghép __________________________________________ TiÕt 46. Ngµy so¹n:3/11/2008 TiÕng viÖt:. C©u ghÐp ( tiÕp theo ). A. Môc tiªu. - Gióp hs hiÓu ®­îc c¸c kiÓu quan hÖ gi÷a c¸c vÕ trong c©u ghÐp. - Nhận biết và đặt câu được với các cặp từ quan hệ trong câu ghép. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> TR¦êNG THCS Ng÷ v¨n 8 - Giáo dục ý thức sử dụng các kiểu quan hệ câu ghép đúng hoàn cảnh giao tiếp trong khi nãi vµ viÕt. B. ChuÈn bÞ: - GV: Sgk, sgv, Gi¸o ¸n - HS: Tr¶ lêi c©u hái sgk C. TiÕn tr×nh d¹y – häc - Tæ chøc - KiÓm tra: ? ThÕ nµo lµ c©u ghÐp? C¸c c¸ch ghÐp? - Bµi míi: I. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u. - Hs đọc ví dụ và trả lời câu 1. Ví dụ: hái. 2. NhËn xÐt: ? Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ - Hai vÕ trong c©u ghÐp cã quan hÖ kÕt qu¶ - nguyªn c©u trong c©u ghÐp sau cã quan nh©n. hÖ g× ? Vế 1: nêu kết quả( tiếng Việt đẹp ). ? Trong mqh đó, mỗi vế câu biểu Vế 2: nêu nguyên nhân ( do tâm hồn và cuộc đấu tranh thÞ ý nghÜa g× ? của nhân dân ta đẹp). - C¸c kiÓu quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ cña c©u ghÐp: bæ ? Dựa vào những kiến thức đã học sung, đồng thời, nối tiếp, tương phản, điều kiện ... ở các lớp dưới, hãy nêu thêm - Hs phân tích: nh÷ng quan hÖ ý nghÜa cã thÓ cã vd1: quan hÖ bæ sung: L·o kh«ng hiÓu t«i, t«i nghÜ vËy, gi÷a c¸c vÕ c©u ? Cho vÝ dô minh vµ t«i cµng buån l¾m. (Nam Cao) . ho¹ ? vd2: quan hệ đồng thời: Cuối cùng mây tan và mưa t¹nh. - Hs nªu vµ lÊy vÝ dô. Gv nhËn vd3: quan hÖ nèi tiÕp: Trêi næi giã råi mét c¬n m­a Ëp xÐt. đến . vd4: quan hệ tương phản: Vợ tôi không ác nhưng thị khổ - Gv cung cÊp b¶ng phô ghi qu¸ råi (Nam Cao). các ví dụ để hs phân tích hiểu rõ vd5: quan hÖ ®iÒu kiÖn: NÕu bµ con ®i lµm th× thËt con vấn đề . Chú ý đến cặp qht. t«i chÕt oan (Vâ Huy T©m) . vd5: Quan hệ nhượng bộ: Tuy trời mưa nhưng nó vẫn tới trường đúng giờ. vd6: Quan hệ lựa chọn: Cậu hay là tớ làm đúng bài tập nµy. vd7. Quan hệ tăng tiến: Mọi người đóng góp bao nhiêu tôi đóng góp bấy nhiêu. ? Gi÷a c¸c vÕ c©u ghÐp cã quan 3. Ghi nhí. - HS đọc hÖ ntn? II. LuyÖn tËp Bµi 1 a. Quan hÖ nguyªn nh©n- kÕt qu¶. ? Xác định ý nghĩa giữa các vế vế 1: kết quả; vế 2: nguyên nhân; vế 3: giải thích. trong c©u ghÐp vµ cho biÕt mçi vÕ b. Quan hÖ ®iÒu kiÖn- kÕt qu¶ vÕ1: nªu ®iÒu kiÖn; vÕ 2: nªu kÕt qu¶. biÓu thÞ ý nghÜa g×? c. C¸c vÕ cã quan hÖ t¨ng tiÕn. d. Các vế câu có quan hệ tương phản. e. Dïng tõ råi nèi 2 vÕ c©u. Bµi 2. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. ? T×m c©u ghÐp trong nh÷ng ®o¹n trÝch trªn? ? Xác định quan hệ ý nghĩa giữa c¸c vÕ c©u? ? Cã thÓ t¸ch mçi vÕ c©u trªn thành một câu đơn không? Vì sao?. - Hs đọc và nêu yêu cầu bài 3. ? Quan hÖ ý nghÜa giuq· c¸c vÕ c©u ghÐp thø 2 lµ quan hÖ g×?Cã nên tách thành câu đơn không? ? Thử tách thành câu đơn và so s¸nh?. C¸c c©u ghÐp: a. - Trêi xanh th¼m… xanh th¼m. - Trời rải mây…hơi sương. - Trêi ©m u…nÆng nÒ. - Trêi Çm…giËn d÷. b - Khi mÆt trêi… th× trêi míi quang. - N¾ng võa nh¹t… mÆt biÓn. - Quan hÖ gi÷a c¸c vÕ c©u lµ quan hÖ nguyªn nh©n kÕt qu¶. - Kh«ng nªn t¸ch c¸c vÕ c©u v× chóng cã quan hÖ vÒ ý nghÜa kh¸ chÆt chÏ vµ tinh tÕ Bµi 3. a. VÒ néi dung mçi c©u tr×nh bµy mét sù viÖc vÒ l·o H¹c nhê «ng Gi¸o. b. VÒ lËp luËn thÓ hiÖn c¸ch diÔn gi¶i cña L.H¹c c. VÒ quan hÖ ý nghÜa: chØ râ mèi quan hÖ gi÷a t©m tr¹ng vµ hoµn c¶nh cña nh©n vËt L. H¹c víi sù viÖc mµ nhân vật L. Hạc có nguyện vọng nhờ ông Giáo giúp đỡ. d.Nếu tách thành những câu đơn riêng thì quan hệ trên bị phá vỡ. Các câu đơn có thể vẫn đảm bảothong tin sự kiện hoàn chỉnh, nhưng thông tin bộc lộ sẽ khó đầy đủ nh­ c©u ghÐp. Bµi 4. a. Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u ghÐp thø 2 lµ quan hÖ ®iÒu kiÖn kÕt qu¶, tøc lµ gi÷a c¸c vÕ cã sù rµng buéc kh¸ chặt chẽ nên không tách thành câu đôn. b. Nếu tách mỗi vế thành một câu đơn thì ta có cảm tưởng nhân vật nói nhát gừng vì quá nghẹn ngào đau đớn. ViÕt nh­ t¸c gi¶ khiÕn ta h×nh dung ra sù kÓ lÓ, van nØ tha thiÕt cña nh©n vËt.. D. Củng cố – Hướng dẫn ? Khi sö dông c©u ghÐp ph¶i chó ý ®iÒu g× ? - Hoàn thiện nốt các bài tập còn lại vào vở như đã chữa trên lớp. - Tìm hiểu trước bài " Phương pháp thuyết minh " ________________________________________ TiÕt 47. Ngµy so¹n:4/11/2008 TËp lµm v¨n:. Phương pháp thuyết minh. A. Môc tiªu. - Giúp hs nhận rõ được yêu cầu của phương pháp thuyết minh. - Nhận biết và vận dụng sử dụng các phương pháp thuyết minh đã học. - Giáo dục cách trình bày phương pháp khoa học, rõ ràng. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. B. ChuÈn bÞ: - GV: Sgk, sgv, Gi¸o ¸n - HS: Tr¶ lêi c©u hái sgk C. TiÕn tr×nh d¹y – häc - Tæ chøc - KiÓm tra:? ThÕ nµo lµ v¨n b¶n thuyÕt minh? ? §Æc ®iÓm chung cña v¨n b¶n thuyÕt minh? - Bµi míi. I. Tìm hiểu các phương pháp thuyết minh. 1. Quan sát, học tập, tích luỹ tri thức để làm bài - Hs đọc lại văn bản thuyết minh đã văn thuyết minh. a. VÝ dô. t×m hiÓu ë tiÕt 44. b. NhËn xÐt. ? Hãy cho biết các văn bản ấy đã sử - Tri thức về khoa học, sinh học, lịch sử, địa lí . - Muèn cã tri thøc ph¶i: dông c¸c lo¹i tri thøc g× ? + Quan sát: nhìn ra sự vật có những đặc trưng gì ? ?Làm thế nào để có các tri thức ấy ? + §äc s¸ch, häc tËp, tra cøu. + Tham quan, quan sát để có tri thức. ?Vai trß cña quan s¸t, häc tËp, tÝch - VËy quan s¸t, häc tËp, tÝch lòy cã vai trß rÊt quan träng khi lµm v¨n thuyÕt minh. luü ë ®©y ntn ? ? Bằng tưởng tượng suy luận có thể - Khẳng định: không thể tưởng tượng hư cấu, suy có tri thức để làm bài văn thuyết diễn ra tri thức được. Vì tri thức có tính khách quan, xác thực, khoa học đúng đắn. minh ®­îc kh«ng ? 2 .Phương pháp thuyết minh. - Gv cung cấp bảng phụ ghi ví dụ a. Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích. sgk. - Từ là, sau từ đó thường giải thích làm rõ các đặc ? Trong các câu văn trên ta thường điểm và công dụng riêng của sự vật. gặp từ gì ? Sau từ ấy, người ta cung cÊp mét kiÕn thøc ntn ? - Phương pháp nêu định nghĩa: sự vật + là + đặc ? Hãy nêu vai trò và đặc điểm của điểm, công dụng của sự vật. câu văn định nghĩa, giải thích trong v¨n b¶n thuyÕt minh? b. Phương pháp liệt kê: ? Ví dụ 2: Phương pháp liệt kê có tác - T. dụng: làm cho vấn đề trừu tượng trở nên cụ thể, dụng ntn đối với việc trình bày tính dễ nắm bắt và có sức thuyết phục. Làm cho người chÊt cña sù vËt ? đọc dễ liên hệ thực tế, cảm nhận vấn đề sâu sắc hơn. c.Phương pháp nêu ví dụ: ? Ví dụ 3: chỉ ra ví dụ trong đoạn văn - T dụng: dễ liên hệ với thực tế, các con số đều có cơ sau và nêu tác dụng của nó đối với sở, đáng tin cậy. viÖc tr×nh bµy c¸ch sö ph¹t nh÷ng người hút thuốc lá ở nơi công cộng ? d. Phương pháp dùng số liệu ? Ví dụ 4: Đoạn văn sau cung cấp - Làm người đọc dễ liên hệ thực tế. nh÷ng sè liÖu nµo ? NÕu kh«ng cã sè liệu, có thể làm sáng tỏ được vai trò e. Phương pháp so sánh cña cá trong thµnh phè kh«ng ? - Phương pháp so sánh: từ những ví dụ khác biệt ? Ví dụ 5: Cho biết tác dụng của nhau qua so sánh người đọc tự rút ra những ưu, phương pháp so sánh ? nhược, hơn, kém. g. Phương pháp phân loại, phân tích. ? Ví dụ 6: Bài thuyết minh về Huế đã - Huế thuyết minh theo phương pháp phân tích để lần trình bày các đặc điểm của thành phố ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. HuÕ theo nh÷ng mÆt nµo ?. lượt giới thiệu Huế qua từng phương diện. 3 Ghi nhí: - Hs đọc- Gv nhấn mạnh. II. LuyÖn tËp. Bµi 1. ? Chỉ ra phạm vi tìm hiểu vấn đề thể - Phạm vi tìm hiểu vấn đề trong bài thuyết minh " hiÖn trong bµi viÕt? ¤n dÞch, thuèc l¸" : + KiÕn thøc cña mét b¸c sÜ: khãi thuèc l¸ cã t¸c h¹i tới phổi, hồng cầu, động mạch ntn. + Kiến thức của người quan sát đời sống xã hội: hút thuèc l¸ lµ v¨n minh, sang träng, .... + Kiến thức của một người có tâm huyết đối với vấn đề xã hội bức xúc. Bµi 2. ? Bài viết đã sử dụng phương pháp - Các phương pháp thuyết minh trong bài: so sánh, thuyÕt minh nµo? đối chiếu; phân tích từng tác hại; nêu số liệu. - Hs tù t×m vÝ dô trong bµi minh ho¹. Bµi 3. ? Văn bản này đã sử dụng phương - Kiến thức: Cụ thể. ph¸p thuyÕt minh nµo? - Phương pháp chủ yếu: Dùng số liệu, sự kiện cụ thể. Bµi 4. - Cách phân loại như của bạn lớp trưởng đối với bạn häc yÕu trong líp lµ kh«ng nªn, kh«ng hîp lÝ bëi v× §äc vµ nªu yªu cÇu bµi 4 nh÷ng lêi lÏ kh«ng ®­îc tÕ nhÞ. - Trong trường hợp này nên dùng cách nói giảm, nói tránh để vấn đề nhẹ nhàng hơn đối với người nghe và đối tượng được nói đến. D. Củng cố – Hướng dẫn. . ? Trong các hoạt động học tập, sinh hoạt hàng ngày, em thường sử dụng các phương pháp thuyÕt minh khi nµo ? - Về nhà học bài. Hoàn thiện các bài tập còn lại như đã làm ở trên lớp. - ChuÈn bÞ kiÕn thøc cho tiÕt tr¶ bµi: lËp dµn ý, c¸ch viÕt bè côc, yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m... cã thÓ viÕt trong bµi. ______________________________________________ TiÕt 48. Ngµy so¹n:4/11/2008. Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n, bµi tËp lµm v¨n sè 2. A. Môc tiªu. - Gióp hs th«ng qua tiÕt tr¶ bµi rót ra ®­îc c¸ch viÕt v¨n b¶n tù sù xen miªu t¶ vµ biÓu cảm, đồng thời biết cách làm một bài kiểm tra văn đúng yêu cầu. - Nhận biết và khắc phục những lỗi sai về chính tả, diễn đạt, câu, bố cục…. - Giáo dục ý thức tự khắc phục những nhược điểm để hoàn thiện bài viết. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. B. ChuÈn bÞ - GV:giµo ¸n, b¶n nhËn xÐt nh÷ng lçi sai cô thÓ cña hs tæng hîp khi chÊm. - HS: xem lại những kiến thức liên quan đến bài viết C. TiÕn tr×nh d¹y – häc. - Tæ chøc. - KiÓm tra: - Bµi míi. I. §Ò bµi: TLV: Nếu là người được chứng kiến cảnh lão Hạc kể chuyện bán chó với ông Giáo trong truyện ngắn của Nam Cao thì em sẽ ghi lại câu chuyện đó ntn? V¨n: §Ò in s½n II. Dµn ý - §¸p ¸n - Xem tiÕt 35- 36, 41 III. NhËn xÐt chung 1. ¦u ®iÓm: a. Bµi kiÓm tra v¨n - Phần trắc nghiệm: do các em ôn kĩ các kiến thức trong phần truyện kí Việt Nam hiện đại nên hầu hết các em đều khoanh tròn vào những trường hợp đúng. - Phần tự luận: các em xác định đúng yêu cầu của đề nên bài luận , nội dung phù hợp với yêu cầu của đề là nêu sở thích và giải thích lí do. b. Bµi viÕt sè 2. - Đa số bài viết của các em đã thể hiện được rõ nét về chủ đề, bố cục, liên kết đoạn, câu…. - 2/ 3 số bài viết của các em sạch sẽ, đúng chính tả. - Một số bài viết có sự sáng tạo trong diễn đạt, cách tạo tình huống, kết hợp hài hoà các yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. - Bµi viÕt tèt: Xoan, Trang (8A), Th­, B×nh (8C) 2. Nhược điểm: a. Bµi kiÓm tra v¨n - PhÇn tù luËn c¸c em hÇu hÕt tr×nh bµy cßn bÈn, ch÷ xÊu, dËp xo¸ nhiÒu. - Một số em do không nghe hướng dẫn cách làm và nắm bài chưa tốt nên ở câu hỏi phần tự luận lại đi trả lời sau đó mới viết bài luận. - Mét sè bµi khi nªu ý thÝch vµ gi¶i thÝch lÝ do cßn hêi hît, s¬ sµi thiÕu l« gÝch. b. Bµi viÕt v¨n sè 2. - Một số bài viết bố cục chưa rõ ràng, chủ đề , diễn đạt, liên kết câu, đoạn… còn vụng về, rêi r¹c. - §a sè bµi viÕt cña c¸c em t¹o t×nh huèng cßn hêi hît, s¸o rçng, theo mét khu«n mÉu nhÊt định, ít sáng tạo và gây bất ngờ sâu sắc. - 1/ 3 bµi viÕt kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m cßn s¬ sµi, ch­a hîp lÝ . - Một số hs chưa có sự tiến bộ ở bài viết này mặc dù gv đã sửa rất nhiều lỗi ở bài viết trước - Bµi viÕt yÕu: Tu©n, B¾c (8A), Thµnh, Giái(8C) * Gv nhận xét cụ thể từng bài tốt, xấu dựa vào phần đã tổng kết trong quá trình chấm. IV. Tr¶ bµi - ch÷a lçi - GV tr¶ bµi cho hs rót kinh nghiÖm - Trao đổi bài để nhận xét- rút kinh nghiệm bài của mình - Gọi hs lên chữa một số câu sai về cách dùng từ, đặt câu, chính tả Vd: TruyÖn ng¾n l·o H¹c. Lµ mét truyÖn ng¾n cña Nam Cao => TruyÖn ng¾n l·o H¹c cña Nam Cao lµ t¸c phÈm… Lão hạc là người lông rân hiền nành chất phát ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> TR¦êNG THCS Ng÷ v¨n 8 => Lão Hạc là người nông dân hiền lành chất phát GV đọc một số bài viết tốt và một số bài viết yếu để hs tham khảo và rút kinh nghiệm. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. D. Củng cố - Hướng dẫn - Gv gäi lÊy ®iÓm vµo sæ. - Hs tù rót ra mét sè kÜ n¨ng khi lµm bµi. - VÒ nhµ «n l¹i c¸c kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m b»ng c¸ch kÓ lại những câu chuyện thường gặp trong cuộc sống hằng ngày qua ghi nhật kí trong đó các em sử dông yÕu tè miªu t¶ ch©n dung nh©n vËt, miªu t¶ quang c¶nh ... vµ biÓu c¶m c¶m xóc cña m×nh vÒ c©u chuyÖn hoÆc sù viÖc trong c©u chuyÖn - So¹n bµi: “ Bµi to¸n d©n sè ".. ________________________________________________________________________ TuÇn 13 – TiÕt 49 V¨n b¶n:. Ngµy so¹n:11/11/2008. Bµi to¸n d©n sè A. Môc tiªu. - Giúp hs nắm được mục đích và nội dung chính mà tác giả đặt ra qua văn bản là cần phải hạn chế sự gia tăng dân số, đó là con đường “ tồn tại hay không tồn tại” của chính loài người. - ThÊy ®­îc c¸ch viÕt nhÑ nhµng, kÕt hîp víi kÓ chuyÖn, lËp luËn khi thÓ hiÖn néi dung bµi viÕt. - Giáo dục ý thức biết tuyên truyền về hậu quả của vấn đề tăng dân số. B. ChuÈn bÞ: - GV: Sgk, sgv, Gi¸o ¸n - HS: Tr¶ lêi c©u hái sgk C. TiÕn tr×nh d¹y – häc - Tæ chøc - KiÓm tra:? Nªu t¸c h¹i cña thuèc l¸ vµ c¸ch phßng chèng? - Bµi míi. - Giáo viên hướng dẫn học sinh I. Đọc - hiểu văn bản cách đọc văn bản. 1. §äc – chó thÝch. - Đây là văn bản nhật dụng phục vụ cho vấn đề dân số Gv hướng dẫn cách đọc. và tương lai của dân tộc, nhân loại. Mượn câu chuyện - Gv hướng dẫn hs giải thích một số về một bài toán cổ để tác giả lên tiếng báo động về chú thích liên quan đến bài học. nguy c¬ bïng næ vµ gia t¨ng d©n sè thÕ giíi, nhÊt lµ các dân tộc chậm phát triển, nên khi đọc phải thể hiện sự rõ ràng, mạch lạc nhưng nhẹ nhàng kèm thái độ đánh giá của tác giả khi thuyết minh, lập luận. 2. ThÓ lo¹i. ? V¨n b¶n trªn thuéc thÓ lo¹i nµo? - V¨n b¶n nhËt dông: NghÞ luËn chøng minh, gi¶i ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. thíchvấn đề xã họi: Dân số gia tăng và những hậu quả cña nã. ? Văn bản được trình bày theo phư- - Phương thức lập luận kết hợp với thuyết minh và biểu ơng thức biểu đạt nào? Vì sao ? cảm vì mục đích của văn bản này là bàn về vấn đề ds nh­ng trong khi bµn luËn, t¸c gi¶ l¹i kÕt hîp víi thuyÕt minh bằng số liệu thống kê, so sánh kèm theo thái độ đánh giá. 3. Bè côc (gåm 3 phÇn.)- MB: ( Tõ ®Çu … s¸ng m¾t ra): Bµi to¸n d©n sè vµ kÕ hoạch hoá gia đình dường như đã được đặt ra từ thời cổ ? Hãy tìm bố cục văn bản và lập đại. thµnh dµn ý chi tiÕt ? - TB: ( … sang đến ô thứ 31 của bàn cờ) : Tập trung làm sáng tỏ vấn đề tốc độ gia tăng ds thế giới là hết søc nhanh chãng. * Dµn ý chi tiÕt phÇn th©n bµi: - Nêu bài toán cổ và dẫn đến kết luận: nếu tăng theo cÊp sè nh©n th× dï khëi ®iÓm cã lµ 1 th× kÕt qu¶ còng lµ mét con sè khñng khiÕp. - So sánh sự gia tăng dân số với hạt thóc đã đến ô thứ 31 cña bµn cê. - Thùc tÕ mçi phô n÷ cã thÓ sinh nhiÒu con, lín h¬n hai rất nhiều nên chỉ tiêu mỗi gia đình có 2 con là khó thùc hiÖn. - KB: ( Còn lại) : Kêu gọi loài người hạn chế sự bùng nổ và gia tăng dân số vì đó là con đường tồn tại của chính loài người. 4. Ph©n tÝch Hs theo dâi phÇn më bµi. a. Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình. ? Theo em tác giả “sáng mắt ra ” vì - Vấn đề DS – KHHGĐ được đặt ra từ thời cổ đại - D/ s là số người sinh sống trên phạm vi một quốc gia, ®iÒu g× ? ? Em hiểu thế nào là vấn đề d/s và châu lục, toàn cầu - Gia tăng dân số ảnh hưởng đến tiến bộ xã hội và là kế hoạch hoá gia đình? nguyên nhân của đói nghèo - D/s gắn liền với kế hoạch hoá gia đình tức là vấn đề sinh sản -> Vấn đề đã và đang được quan tâm toàn cầu ? Khi nói “sáng mắt ra” tác giả - Mong mọi người “ sáng mắt ra” như mình. muốn nói gì với người đọc ? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch më bµi - Më bµi rÊt nhÑ nhµng, gi¶n dÞ, th©n mËt t¹o sù gÇn gòi, tù nhiªn, dÔ thuyÕt phôc. cña t¸c gi¶ ? T¸c dông ? - Theo dâi phÇn th©n bµi. ? Để làm rõ vấn đề d/s kế hoạch hoá gia đình tác giả đã lập luận và thuyÕt minh trªn c¸c ý chÝnh nµo? ? Cã thÓ tãm t¾t bµi to¸n cæ ntn?. b. Làm rõ vấn đề DS – KHHGĐ. - Vấn đề d/s được nhìn nhận từ một bài toán cổ - Bµi to¸n d©n sè ®­îc tÝnh to¸n tõ mét c©u chuyÖn trong kinh th¸nh - Vấn đề d/s được nhìn nhận từ thực tế sinh sản của con người - Tính số lượng hạt thóc theo cấp số nhân có khởi điểm. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. ? Tõ bµi to¸n cæ t¸c gi¶ ®­a ra vÊn đề gì? ? Bµn vÒ d©n sã tõ mét bµi to¸n cæ cã t¸c dông g×? ? ë phÇn tiÕp theo t¸c gi¶ ®­a ra néi dung g×? T¸c dông. ? ë néi dung tiÕp t¸c gi¶ thèng kª những gì? Mục đích? ? Các nước có tỷ lệ tăng dân số cao thuéc c¸c ch©u lôc nµo? V× sao? ? H·y suy luËn t×m mèi quan hÖ gi÷a d©n sè vµ sù ph¸t triÓn x· héi? ? NhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ trong phÇn th©n bµi? ? Em hiÓu g× vÒ c©u nãi cuèi cïng của tác giả: Đừng để cho… dài lâu h¬n cµng tèt ? ? T¹i sao t¸c gi¶ cho r»ng: §ã lµ con đường… loài người? ? Từ đó nhận xét về thái độ, quan điểm của tác giả về vấn đề DS KHHGĐ ?. lµ 1, kÕt thóc lµ « 64. - Số lượng hạt thóc tăng theo cấp số nhân được đem so sánh tương ứng với số người được sinh ra trên trái đất. §©y lµ mét con sè khñng khiÕp. - G©y høng thó, dÔ hiÓu. - Sè liÖu thuyÕt minh d©n sè khëi ®iÓm tõ “kinh thánh” đến nay xấp xỉ sang ô thứ 30 của bàn cờ. Từ đó để mọi người đều có thể thấy được mức độ gia tăng dân số nhanh chóng trên trái đất một cách dễ hiểu, rất thuyÕt phôc. - Thống kê để thuyết minh dân số tăng từ khả năng sinh sản của người phụ nữ. Từ đó cảnh báo nguy cơ tiÒm Èn cña gia t¨ng d©n sè tù nhiªn vµ c¸i gèc cña KHHGĐ là sinh đẻ có kế hoạch - Châu Phi, Châu á (trong đó có Việt Nam). Đều thuéc c¸c ch©u lôc nghÌo nµn, l¹c hËu. - T¨ng d©n sè cao, nhanh sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn x· hội. Ngược lại nghèo nàn, lạc hậu sẽ làm tăng dân số. - Lí lẽ đơn giản, số liệu, dẫn chứng đầy đủ, vận dụng linh hoạt các phương pháp thuyết minh và kết hợp các dÊu c©u (:;). c. Thái độ của tác giả về vấn đề DS - KHGĐ - Nếu không hạn chế sự gia tăng dân số sẽ đến lúc con người không còn đất sống. Vậy con người muốn sống phải hạn chế gia tăng DS, thực hiện KHHGĐ để hạn chÕ gia t¨ng d/s trªn toµn cÇu. - Muốn sống con người cần phải có đất đai- đất không sinh ra, con người ngày một nhiều -> con người muốn tồn tại cần phải hạn chế gia tăng d/s. Đây là vấn đề sèng cßn cña nh©n lo¹i. - NhËn thøc ®­îc hiÓm ho¹ cña gia t¨ng DS vµ biÖn pháp hạn chế. Tác giả là người có trách nhiệm và trân trọng cuộc sống tốt đẹp của con người. III.Tæng kÕt.. ? Qua tìm hiểu văn bản đã giúp em hiểu gì về nội dung và cách trình * Ghi nhớ: Hs đọc bµy néi dung cña t¸c gi¶ trong v¨n b¶n ?. D. Củng cố – Hướng dẫn. ? ở địa phương em, mọi người đã thực hiện KHHGĐ như thế nào ? - Hs về nhà đọc phần đọc thêm để làm các bài tập luyện số 1. - Tìm hiểu bài: "Dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm".. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. TiÕt 50. Ngµy so¹n:11/11/2008 TiÕng viÖt:. dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. A. Môc tiªu. - Giúp hs hiểu rõ công dụng của dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. - Biết sử dụng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm khi nói và viết. - Giáo dục ý thức viết câu và sử dụng đúng dấu câu cho phù hợp. B. ChuÈn bÞ: - GV: Sgk, sgv, Gi¸o ¸n - HS: Tr¶ lêi c©u hái sgk C. TiÕn tr×nh d¹y – häc - Tæ chøc - KiÓm tra:? Quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ c©u ghÐp ntn? - Bµi míi. - Gv cung cấp bảng phụ ghi ví dụ I. Dấu ngoặc đơn. sgk. 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt. * Dùng để đánh dấu: ? Dấu ngoặc đơn trong những đoạn a. Phần giải thích để làm rõ ngụ ý "họ" là người bản trích trên được dùng để làm gì ? xø. b. Thuyết minh về một loại động vật tên của nó là tên gọi của con kênh "Ba Khía", nhằm giúp người đọc hiểu rõ được đặc điểm của con kênh này. c. Bæ sung thªm th«ng tin vÒ n¨m sinh - mÊt cña t¸c ? NÕu bá phÇn trong dÊu ( ) th× ý gi¶ vµ phÇn tØnh cña Miªn Ch©u. nghĩa cơ bản của những đoạn trích - Không thay đổi vì đó là phần chú thích để cung cấp trên có thay đổi không ? th«ng tin kÌm thªm mµ kh«ng thuéc phÇn nghÜa c¬ b¶n. - Gv cung cấp thêm về trường hợp dùng dấu( ) để tỏ ý hoài nghi, mỉa 3 Ghi nhớ: mai (?), (!). - Hs đọc - Gv nhấn mạnh. ? Dấu ngoặc đơn có công dụng gì? II. DÊu chÊm than. - Gv cung cÊp b¶ng phô ghi vÝ dô 1. VÝ dô: sgk. 2. NhËn xÐt. ? Dấu hai chấm trong những đoạn * Dùng để đánh dấu báo trước: trích sau dùng để làm gì ? a. Lời đối thoại( của Mèn đối với Choắt) b. Lời dẫn trực tiếp.( T. Mới dẫn lại lời của người xưa) c. Phần giải thích lí do thay đổi tâm trạng của tác giả trong ngµy ®Çu tiªn ®i häc. 3.Ghi nhí: ? Vậy dấu hai chấm có công dụng - Hs đọc - Gv nhấn mạnh. g×? III. LuyÖn tËp Bài 1. Công dụng của dấu ngoặc đơn là: ? Gi¶i thÝch c«ng dông cña dÊu a. §¸nh dÊu phÇn gi¶i thÝch ý nghÜa cña c¸c côm tõ ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> TR¦êNG THCS. Ng÷ v¨n 8. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. ngoặc đơn trong những đoạn trích "tiệt nhiên, định phận tại thiên thư, hành khan thủ bại sau? h­ ". b. Đánh dấu phần thuyết minh nhằm giúp người đọc hiÓu râ ®­îc trong 2290m chiÒu dµi cña cÇu cã tÝnh c¶ phÇn cÇu dÉn. c. §¸nh dÊu phÇn bæ sung. PhÇn nµy cã quan hÖ lùa chän víi phÇn ®­îc chó thÝch( cã phÇn nµy th× kh«ng có phần kia) người tiếp nhận hoặc là người đọc, người nghe. Bµi 2. C«ng dông cña dÊu hai chÊm lµ: ? Giải thích công dụng của dấu hai a. Đánh dấu báo trước phần giải thích cho ý"họ thách chÊm trong ®o¹n trÝch sau? nÆng qu¸". b. Đánh dấu báo trước lời đối thoại của Dế Choắt và DÕ MÌn - Đánh dấu báo trước lời dẫn trực tiếp lời khuyên của DÕ Cho¾t víi DÕ MÌn. c. Đánh dấu báo trước phần thuyết minh cho ý: đủ mµu lµ nh÷ng mµu nµo - §äc vµ nªu yªu cÇu bµi 3 Bµi 3. - Có thể bỏ được nhưng nội dung đặt sau dấu hai chấm kh«ng ®­îc nhÊn m¹nh b»ng. Bµi 4. ? Có thể thay dấu hai chấm bằng -Thay được vì ý nghĩa của câu cơ bản không thay đổi dấu ngoặc đơn được không? ý nghĩa người viết coi dấu ngoặc đơn có tác dụng kèm thêm cña c©u? chø kh«ng thuéc phÇn nghÜa c¬ b¶n cña c©u. - Kh«ng thÓ thay dÊuhai chÊm b»ng dÊu ( ) v× trong câu này vế: Đông khô - nước không thể coi là phần chó thÝch. Bµi 5. ? Bạn đó đánh dấu ngoặc đơn đúng - Sai vì dấu ( ) cả dấu “ ” bao giờ cũng dùng thành cặp. hay sai? Dấu chấm cuối cùng phải đặt sau dấu ngoặc đơn thứ hai ? Phần được đánh dấu bằng dấu( ) có phải là một bộ phận của câu - Chỉ để báo trước cho phần giải thích thuyết minh cho kh«ng? một phần trước đó. D. Củng cố – Hướng dẫn. ? Em đã học bao nhiêu loại dấu câu ? Hãy so sánh công dụng của chúng ? - VÒ nhµ häc bµi. Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i - Đọc trước bài: “Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh”. ___________________________________________ TiÕt 51. Ngµy so¹n:12/11/2008 TËp lµm v¨n:. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________. Gi¸o viªn: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>