Giáo án Sinh học 12 - Tiết 22: Tạo giống bằng công nghệ Gen - Nguyễn Kim Hoa

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n sè 22 – Sinh häc 12 Gi¸o ¸n sè: 22. T¹o gièng b»ng c«ng nghÖ gen Ngµy so¹n: / / Ngµy gi¶ng: / /. A – ChuÈn bÞ bµi gi¶ng: I – Môc tiªu bµi häc: Sau khi häc xong bµi, HS cÇn 1) VÒ kiÕn thøc: - Gi¶i thÝch ®­îc c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n nh­: c«ng nghÖ gen, DNA t¸i tæ hîp, thÓ truyÒn, plasmit - Trình bày các bước cần tiến hành trong kỹ thuật chuyển gen. - C¸c øng dông cña c«ng nghÖ gen trong viÖc t¹o ra c¸c gièng sinh vËt biÕn đổi gen 2) Kü n¨ng: - Phân tích, khái quát, tổng hợp các kiến thức đã học 3) Thái độ: - Liên hệ với việc bảo vệ môi trường II – ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn 1– Tµi liÖu: 1. Sinh häc 12 – s¸ch gi¸o viªn. 2. Gi¸o tr×nh di truyÒn häc - §ç Lª Th¨ng & §inh §oµn Long 3. Công nghệ sinh học trên người và động vật 2– ThiÕt bÞ d¹y häc: - Gi¸o ¸n ®iÖn tö, phßng m¸y chiÕu (nÕu cã). - Tranh phãng to h×nh 20.1- SGK vµ c¸c tµi liÖu liªn quan III – Träng t©m bµi häc: - Công nghệ gen và các bước cần tiến hành của công nghệ gen. IV – Phương pháp: - Trùc quan, ph¸t vÊn, th¶o luËn, gîi më. B – TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: I – Më ®Çu: 1. ổn định tổ chức – Kiểm tra sỹ số lớp 2. Kiểm tra bài cũ: - Kỹ thuật nhân bản vô tính ở động vật - T¹o gièng thùc vËt b»ng c«ng nghÖ tÕ bµo II – Vào bài mới : GV đặt vấn đề Néi dung kiÕn thøc I – C«ng nghÖ gen 1) Kh¸i niÖm: Quy tr×nh t¹o nh÷ng TB hoặc sinh vật có gen bị biến đổi hoặc cã thªm gen míi - Kü thuËt trung t©m cña c«ng nghÖ gen lµ kü thuËt chuyÓn gen = kü thu©t tạo DNA tái tổ hợp để chuyển DNA từ TB cho  TB nhËn NguyÔn Kim Hoa. Hoạt động của thầy và trò * Hoạt động 1: Tìm hiểu về các vấn đề c¬ b¶n cña c«ng nghÖ gen: * GV ph¸t vÊn: - C«ng nghÖ gen lµ g×? + HS dựa vào kiến thức đã có của SH 9 và công nghệ 10 để trả lời - GV chØnh söa  hoµn thiÖn kh¸i niÖm * GV khẳng định: kỹ thuật chuyển gen lµ kü thuËt trung t©m cña c«ng nghÖ gen 1. Lop12.net. THPT Ng« QuyÒn.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n sè 22 – Sinh häc 12 2) Quy tr×nh chuyÓn gen: - T¹o DNA t¸i tæ hîp - §­a DNA t¸i tæ hîp vµo TB nhËn - Ph©n lËp dßng TB chøa DNA TTH a/ T¹o DNA t¸i tæ hîp - DNA t¸i tæ hîp: Pt’ DNA ®­îc l¾p r¸p tõ c¸c ®o¹n DNA tõ c¸c TB kh¸c nhau (thÓ truyÒn + gen cÇn chuyÓn) - ThÓ truyÒn = Vector : Pt’ DNA nhá có k/n x đôi độc lập và có k/n gắn vào hÖ gen TB + C¸c lo¹i thÓ truyÒn: Plasmit, phage  - Kü thuËt t¹o DNA TTH = c¸ch: + T¸ch chiÕt thÓ truyÒn & gen cÇn chuyÓn + Sö dông E – giíi h¹n (E c¾t giíi h¹n – Restrictase)  ®Çu dÝnh + Sd E nèi – Ligase g¾n  DNA TTH b/ §­a DNA TTH vµo TB nhËn - Dïng CaCl2 hoÆc xung ®iÖn  d·n mµng TB  DNA TTH x©m nhËp dÔ dµng: BiÕn n¹p - Khi vector lµ VR = t¶i n¹p c/ Ph©n lËp (t¸ch) dßng TB chøa DNA TTH - Nhận biết TBVK đã nhận DNA TTH dïng vector cã dÊu chuÈn hoÆc gen đánh dấu II – øng dông CNG trong t¹o gièng biến đổi gen 1) Khái niệm SV biến đổi gen - SV có hệ gen bị biến đổi phục vụ lợi ích của con người - Các PP làm biến đổi hệ gen sinh vật + Đưa gen lạ (thường của loài khác) vµo hÖ gen: SV chuyÓn gen + Biến đổi gen có sẵn: + Lo¹i bá hoÆc lµm bÊt ho¹t gen nµo đó trong hệ gen. 2) Một số thành tựu tạo # biến đổi gen a/ T¹o §V chuyÓn gen b/ Tạo giống cây trồng biến đổi gen c/ Tạo dòng VSV biến đổi gen.. NguyÔn Kim Hoa. * GV: Quy tr×nh chuyÓn gen gåm c¸c bước cơ bản là gì? + HS dựa vào tài liệu: có 3 bước cơ bản * GV treo tranh quy tr×nh t¹o DNA TTH - DNA t¸i tæ hîp lµ g×? + HS dùa vµo SGK vµ tr¶ lêi - ThÓ truyÒn lµ g×? T¹i sao chuyÓn gen tõ TB nµy  TB kh¸c l¹i cÇn thÓ truyÒn + HS dùa vµo SGK vµ tr¶ lêi. - T¹o DNA TTH b»ng c¸ch nµo? + HS: Sö dông E- giíi h¹n & E – nèi - Muèn cho DNA TTH x©m nhËp vµo TB nhËn dÔ dµng th× cÇn ph¶i lµm g×? + HS: Kích thước DNA không quá lớn. - NhËn biÕt, ph©n lËp c¸c dßng TB cã chøa DNA TTH? + HS: Thể truyền phải có gen đánh dấu hoÆc gen th«ng b¸o lµ nh÷ng gen mµ khi nã biÓu hiÖn  dÔ dµng nhËn biÕt * Hoạt động 2: Tìm hiểu về ứng dụng của CNG trong tạo giống biến đổi gen * GV: Sinh vật biến đổi gen là gì? + HS: ….. * GV ®­a ra c¸c VD vÒ øng dông cña công nghệ gen  HS rút ra các phương pháp làm biến đổi hệ gen của sinh vật. * GV cïng HS ph©n tÝch c¸c thµnh tùu của công nghệ biến đổi gen **))TÝch hîp néi dung BVMT: - T¹o c¸c gièng vËt nu«i, c©y trång quý hiếm; VSV biến đổi gen làm sạch MT, phân huỷ rác, cống rãnh nước thải, các vÕt dÇu loang trªn biÓn… sö dông trong 2. Lop12.net. THPT Ng« QuyÒn.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n sè 22 – Sinh häc 12 xö lý ¤NMT III. Cñng cè: - Nh¾c l¹i kiÕn thøc träng t©m, cÇn nhí cña bµi - §äc phÇn ghi nhí. - Tr¶ lêi c©u hái: C©u 1 (SGK – 86): C (NÕu kh«ng cã thÓ truyÒn th× khã cã thÓ thu ®­îc nhiÒu s¶n phÈm cña gen trong TB nhËn) Câu 2: Vi khuẩn E.coli sản xuất Insulin của người là thành quả của: A. Dïng kü thuËt chuyÓn gen nhê thÓ truyÒn lµ Plasmit B. Lai tÕ bµo xoma C. Gây đột biến nhân tạo D. Dïng kü thuËt vi tiªm. IV. DÆn dß: - Tr¶ lêi c©u hái Trang 86 – SGK. - Đọc trước bài “Di truyền học người” Ngµy th¸ng n¨m 200 Ký duyÖt cña TTCM V. Rót kinh nghiÖm bµi gi¶ng: ………………………………………………………………………………………. ……………..………………………………………………………………………... ….………………………...…………………………………………………………. ..…….…………………………………...…………………………………………... ……...……….……………………………………………...……………………….. …..……...……………………………………………………………………………. NguyÔn Kim Hoa. 3 Lop12.net. THPT Ng« QuyÒn.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>