Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 12, 13, 14

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn: 08/10/2011 Ngày dạy:. Tuaàn 12 Tieát 45 Văn bản :. ÔN DỊCH THUỐC LÁ I/. Mục tiêu:. - Biết cách đọc-hiểu, nắm bắt các vấn đề xã hội trong một văn bản nhật dụng ; - Có thái độ quyết tâm phòng chống thuốc lá . - Thấy được sức thuyết phục bởi sự kết hợp chặt chẽ phương thức lập luận và thuyết minh trong văn bản . II/. Kiến thức chuẩn:  Kiến thức : Mối nguy hại ghê gớm toàn diện của tệ nghiện hút thuốc lá đối với sức khỏe con người và đạo đức xã hội . Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt lập luận và thuyết minh trong văn bản .  Kĩ năng : - Đọc-hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội cấp thiết . - Tích hợp với phần Tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh một vấn đề của đời sống xã hội . III/. Hướng dẫn - thực hiện:. Hoạt động của giáo viên. Nội dung. Hoạt động 1 : Khởi động . - Ổn định lớp . - Kiểm tra bài cũ : 1.Em hãy nêu tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông không đúng ? 2. Văn bản này thuộc loại văn bản gì ? và nêu mục đích của văn bản này . Hoạt động 2 : Đọc-hiểu văn bản .. Hướng dẫn học sinh đọc 1. vaên 2. baûn vaø tìm hieåu chuù thích : - GV cho đọc Hs văn bản và tìm hiểu chú thích ( cho 2 HS đọc văn bản một lần mỗi Hs đọc 2. I/. Tìm hiểu chung:. 1. Xuất xứ: “Ôn dịch, thuốc lá” thuộc kiểu văn bản nhật dụng đề cập đến vấn đề xã hội có nhiều tác hại .. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> phaàn): Rõ ràng, mạch lạc, chú ý dòng chữ in nghiêng cần đọc chậm , những câu cần đọc giọng phù hợp : “Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi! Tội nghiệp thay những cái thai còn nằm trong bụng mẹ.”. 2.Ý nghĩa nhan đề : Nhan đề văn bản thể hiện quan điểm, thái độ đánh giá đối với tệ nạn thuốc lá .. - GV hướng dẫn HS tìm hiểu ý nghóa teân goïi vaên baûn ? Tại sao nhan đề lại viết Ôn dịch, thuốc lá ? Dấu phẩy đặt ở đây có ý nghĩa gì ?  GV chốt : + So sánh ôn dịch, thuốc lá với ôn dịch, đại dịch khác . + Gây sự chú ý cho người đọc. + Dấu phẩy ở giữa là cách nhấn mạnh và mở rộng nghĩa: Lên án, nguyền rủa, … - GV hướng dẫn Hs chia bố cục. - Boá cuïc chia laøm maáy phaàn ? Nội dung chính của từng phần? GV nhận xét và sửa chữa cách chia và nêu nội dung của từng phần . Hoạt động 3 : Phân tích .. II/ Đọc –Hiểu văn bản :. - GV hướng dẫn HS phân tích vaên baûn.. 1/ Nội dung:. - HS đọc đoạn 1.. - Đối với người hút thuốc : Bệnh đường họng, gây ung thư, nhồi maùu cô tim .. a/ Đoạn 1 nêu nhận định về thuốc lá: đe dọa sức khỏe và tín mạng con người. Không cần bàn luận chứng minh gì thêm. - GV cho Hs đọc thầm đoạn 2 và neâu caâu hoûi: vì sao taùc giaû daãn. a/ Taùc haïi cuûa thuoác laù :. - Đối với người không hút : Đau tim, vieâm pheá quaûn, öng thö ….. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> lời Trần Hưng Đạo bàn về việc đánh giặc trước khi phân tích tác hại của thuốc lá? Điều đó tác duïng gì trong laäp luaän ? - GV neâu ví duï boå sung veà taùc haïi cuûa khoùi thuoác laù. - GV chốt : Thuốc lá đe dọa sức khỏe và tính mạng lồi người, gây ảnh hưởng xấu về đạo đức .kl. - Thieät haïi veà kinh teá, xaõ hoäi .. => Thuốc lá đe dọa sức khỏe và tính mạng lồi người, gây ảnh hưởng xấu về đạo đức .. - GV neâu caâu hoûi: vì sao taùc giaû ñaët giaû ñònh “Toâi huùt, toâi bò bệnh, mặc tôi” trước khi nêu lên những tác hại về phương diện XH cuûa thuoác laù. - GV toùm noäi dung. - GV neâu caâu hoûi: Vì sao taùc giaû đưa ra những số liệu để so sánh tình hình hút thuốc lá ở VN với nước Aâu – Mỹ trước khi đưa ra kiến nghị: đã đến lúc mọi người. . .oân dòch naøy”. Hỏi : Văn bản có kết hợp và dẫn chứng như thế nào ? Hỏi : trong văn ản sử dụng thủ pháp nghệ thuật tu từ gì để thuyết minh ? * GV chốt : Kết hợp lập luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động với thuyết minh cụ thể, phân tích trên cơ sở khoa học .Sử dụng thủ pháp so sánh để thuyết minh một cách thuyết phục một vấn đề y học liên quan đến tệ nạn xã hội .. b/ Giaûi phaùp haïn cheá huùt thuoác laù:. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Làm gì để chống hút thuốc lá? (Tích hợp bảo vệ môi trường trực tiếp : Hạn chế và bỏ thuốc lá : Tính chất nguy hiểm của thuốc lá (liên hệ các dịch : dịch tả, dịch hạch, đại dịch HIV  ôn dịch thuốc lá còn tệ hơn) ; phê phán lời chống chế (tác giả bác bỏ luận điểm sai lầm, hút là quyền của anh nhưng anh không có quyền đầu độc người khác) - Gv toùm laïi noäi dung - Yêu cầu Hs đọc phần ghi nhớ (SGK tr 122). - Tuyeân truyeàn, ñöa ra khaåu hieäu. - Caám quaûng caùo thuoác laù …. 2/ Nghệ thuật : -Kết hợp lập luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động với thuyết minh cụ thể, phân tích trên cơ sở khoa học . -Sử dụng thủ pháp so sánh để thuyết minh một cách thuyết phục một vấn đề y học liên quan đến tệ nạn xã hội. 3/ Ý nghĩa văn bản: Với những phân tích khoa học, tác giả đã chỉ ra các tác hại của việc hút thuốc lá, từ đó phê phán và kêu gọi mọi người ngăn ngừa tệ nạn hút thuốc lá.. Hoạt động 4 : luyện tập :. IV. Luyeän taäp :. Gv cho Hs đọc BT1  Nêu yêu cầu của bài tập và hướng dẫn Hs về nhà thực hiện .(dựa theo sách báo và tài liệu trên internet). Hs thực hiện ở nhà .. - BT2 Gv cũng thực hiện như bài taäp 1 . (dựa vào đọc thêm SGK/122,123) III/ Hướng dẫn tự học :. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Về nhà sưu tầm tranh ảnh, tài liệu của tệ nghiện hút thuốc lá và khói thuốc lá đối với sức khỏe cà con người và cộng đồng. IV/ Củng cố : -Thuốc lá lây lan và ảnh hưởng gì đến con người ? -Với tệ nạn hút thuốc lá của Việt Nam, ta phải làm gì để hạn chế và bò thuốc lá ? V/Dặn dò : -Bài vừa học : + Học thuộc ghi nhớ . + biện pháp hạn chế và bỏ thuốc lá . -Chuẩn bị bài mới : “Câu ghép (tt)” , cần chú ý : + Tìm hiểu các ví dụ để trả lời câu hỏi trong SGK . + Ghi nhớ . + Vẽ sơ đồ câu . -Bài sẽ trả bài : Câu ghép : Ghi nhớ, các ví dụ, bài tập và vẽ sơ đồ câu ghép .. CÂU GHÉP (TT) I/. Mục tiêu: Nắm chắc quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu của câu ghép . II/. Kiến thức chuẩn:  Kiến thức : Mối quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép . Cách thể hiện quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu ghép .  Kĩ năng : - Xác định quan hệ ý nghĩa giữa các vế của câu ghép dựa vào văn cảnh hoặc hoàn cảnh giao tiếp . - Tạo lập tương đối thành thạo câu ghép phù hợp với nhu cầu giao tiếp . III/. Hướng dẫn - thực hiện: Hoạt động của GV -HS. Nội dung. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hoạt động 1 : Khởi động . - Ổn định lớp . - Kiểm tra bài cũ : 1. Thế nào là câu ghép ? Đặt 2 câu ghép có sử dụng cặp quan hệ từ ? 2. Trình baøy caùch noái caùc veá trong caâu gheùp. Phụ : Đặt 1 câu ghép có sử dụng quan hệ từ “Không những. . . mà. . .” sau đó chuyển thành câu ghép mới bằng cách đảo lại trật tự các vế câu hoặc bỏ bớt 1 quan hệ từ.. Giới thiệu bài mới : GV dẫn dắt HS vào bài  GV ghi tựa bài . Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức .. Tìm hiểu về quan hệ ý nghĩa giữa các vế cuûa caâu gheùp : - Gv cho Hs tìm hiểu quan hệ ý nghĩa giữa caùc veá caâu trong phaàn I muïc 1. - GV cho HS đọc bài tập và trả lời câu hỏi: chỉ ra kiểu quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu. - GV yeâu caàu HS nhaän xeùt – Gv nhaán maïnh: +Vế A: Có lẻ tiếng Việt của chúng ta // đẹp (keát quaû) Vế B: (bởi vì) tâm hồn của người Việt Nam ta//rất đẹp …(nguyên nhân) +Quan heä veà yù nghóa: Nguyeân nhaân-keát quaû. - Gv yêu cầu HS đọc bt2 (I) Dựa vào những kiến thức đã học, nêu thêm những mối quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu có ví dụ minh hoïa. Gv nhaán maïnh : + Veá a: bieåu thò yù nghóa khaúng ñònh .. Lop8.net. I. Quan hệ ý nghĩa giữa các veá caâu: 1. Tìm hieåu ví duï: a. Quan hệ ý nghĩa của các vế trong câu ghép .. +Veá A: Coù leû tieáng Vieät của chúng ta // đẹp (kết quaû) Vế B: (bởi vì) tâm hồn của người Việt Nam ta//rất đẹp …(nguyeân nhaân) +Quan heä veà yù nghóa: Nguyeân nhaân-keát quaû. + Veá A: bieåu thò yù nghóa khaúng ñònh ..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> + Veá B: bieåu thò yù nghóa giaûi thích . - GV dựa vào các bài tập 2,3,4 ở tiết trước phaàn luyeän taäp.. + Veá B: bieåu thò yù nghóa giaûi thích .. Gv ñöa ra ví duï: baûng phuï - GV hướng dẫn HS làm bt2: Đặt câu phân tích quan heä yù nghóa . + Các em //phải cố gắng học (để) thầy mẹ//được vui lòng (và) để thầy dạy các em // được sung sướng .(quan hệ mục đích) . + (Neáu) ai // buoàn phieàn cau coù (thì) göông // cuõng buoàn phieàn cao coù theo ...(quan heä ñieàu kieän-keát quaû) +(Mặc dù) nó // vẽ bằng những nét to tướng, (như) ngay cả cái bát múc cám lợn // sứt một miếng cũng trở nên ngộ nghĩnh. (quan hệ töông phản .. *GV lấy bài tập ở phần luyện tập và bổ sung thêm (mở rộng) để tìm các câu ghép có quan hệ ý nghĩa khác . GV gợi ý :. b. Quan hệ ý nghĩa khác của câu ghép. + Caùc em //phaûi coá gaéng học (để) thầy mẹ//được vui lòng (và) để thầy dạy các em//được sung sướng.(quan heä muïc ñích) . + (Neáu) ai // buoàn phieàn cau coù (thì) göông // cuõng buoàn phieàn cao coù theo ...(quan heä ñieàu kieän-keát quaû) +(Maëc duø) noù // veõ baèng những nét to tướng, (như) ngay caû caùi baùt muùc caùm lợn // sứt một miếng cũng trở nên ngộ nghĩnh. (quan heä töông phản). Bài tập 1.c-luyện tập) (quan heä tăng tiến) Như vậy, chẳng những … mà … chẳng những … mà …, … Bài tập 1.e- luyện tập) (quan heä nối tiếp) Hai người/giằng co ..., rồi ai nấy//đều ...nhau [...]. Lop8.net. Bài tập 1.c-luyện tập) +Như vậy, chẳng những … mà … chẳng những … mà.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> VÝ dô: (quan heä lựa chọn) + Mình đọc hay tôi đọc. (Nam Cao) + T«i ch­a lµm kÞp hay anh lµm gióp t«i vËy?. …, … (quan heä tăng tiến) Bài tập 1.e- luyện tập) +Hai người/giằng co ..., rồi ai nấy//đều ...nhau [...] (quan heä nối tiếp) VÝ dô: + Mình đọc hay tôi đọc. (Nam Cao). VÝ dô: (quan heä bổ sung) -Dượng Hương Thư // như một pho đồng đúc, các bắp thịt // cuồn cuộn, hai hàm // răng cắn chặt, quai hàm // bạnh ra …. + T«i ch­a lµm kÞp hay anh lµm gióp t«i vËy? (quan heä lựa chọn). VÝ dô:. - GV keát luaän :. -Dượng Hương Thư // như một pho đồng đúc, các bắp thịt // cuồn cuộn, hai hàm // răng cắn chặt, quai hàm // bạnh ra … (quan heä bổ sung). +. VÝ dô:. VÝ dô: (quan heä đồng thời) -MÑ t«i mÊt, vµ chÞ t«i ®i lÊy chång xa. + Sử dụng quan hệ từ "và" chỉ quan hệ đồng thời Các vế của câu ghép có quan hệ ý nghĩa với nhau khá chặt chẽ. Những quan hệ thường gặp là : quan hệ nhân quả, quan hệ điều kiện (giả thuyết), quan hệ tương phản, quan hệ tăng tiến, quan hệ lựa chọn, quan hệ bổ sung, quan hệ tiếp nối, quan hệ đồng thời, quan hệ giải thích .. - GV. gọi HS đọc ghi nhớ SGK. +MÑ t«i mÊt, vµ chÞ t«i ®i lÊy chång xa.. (quan heä đồng thời,) Sö dông quan hệ từ "và" chỉ quan hệ đồng thêi .. 2. Ghi nhớ : SGK Tr 123 Hoạt động 3 : Luyện tập .. Baøi taäp 1: Xaùc ñònh quan heä yù nghóa caùc veá câu trong những câu ghép dưới đây và cho bieát moãi veá caâu bieåu thò yù nghóa gì trong moái quan heä aáy. Gv choát : a/(1)Caûnh vaät chung quanh toâi // …. ,(2) vì. Lop8.net. II. Luyeän taäp: Baøi taäp 1: Quan heä , bieåu thị ý nghĩa giữa các vế câu.. a/ - quan hệ giữa các vế câu (1) vaø (2) laø quan heä.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> chính lóng tôi // dang ….lớn : (3)… tôi // đi hoïc +quan heä (1)-(2): Nhaân –Quaû +quan heä (2)-(3): Giaûi thích=veá (3) giaûi thích cho veá(2). b/ (1)(Nếu) …loài người // … lưu lại (thì)(2) … nghèo nàn // sẽ đến bực nào ! . Quan heä ñieàu kieän (ñieàu kieän-keát quaû) .. nguyeân nhaân – keát quaû. - Quan hệ giữa vế (2) và (3) laø quan heä giaûi thích, veá (3) giaûi thích cho veá (2) b/ Quan heä ñieàu kieän – keát quaû c/ Quan heä taêng tieán (đã thực hiện ở bài học) .. c/…chẳng những … mà , chẳng những … mà , chẳng những … mà , ….. (5 câu) +caùc caâu coù quan heä taêng tieán .. d/ Quan heä töông phaûn. d/(tuy) rét // vẫn kéo dài , mùa xuân // đã đến bên bờ sông lương . +Quan heä töông phaûn . e/(1) hai người // giằng co nhau….(rồi) (2) ai nấy // đều buông ….. + câu (1) dùng quan hệ từ “rồi” nối hai vế chỉ quan hệ thời gian nối tiếp. + Caâu (2) coù quan heä nguyeân nhaân-keát quaû (vì yếu nên bị lẳng ra ngoài) . - GV cho HS làm tiếp bài tập 2: Gv hướng dẫn cho học sinh đọc và nêu yêu cầu bài tập  laøm baøi taäp . Gv choát : Biển // …..mây trời. Trời // xanh thẳm , biển // … . Trời //… , biển //…. + Tất cả các vế câu ghép đều có nguyên hệ nguyeân nhaân – keát quaû .. e/ Có 2 câu ghép – câu đầu quan hệ từ “rồi” nối 2 vế -> quan heä noái tieáp.(thực hiện ở bài học) Caâu 2 coù quan heä nguyeân nhaân-keát quaû .. Baøi taäp 2: Xaùc ñònh quan heä ý nghĩa giữa các vế câu. Biển // …..mây trời. Trời // xanh thẳm , biển // … . Trời //… , bieån //…. + Taát caû caùc veá caâu gheùp đều có quan hệ nguyên nhân – keát quaû . + Khoâng neân taùch caùc veá. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> + Khoâng neân taùch caùc veá caâu treân thaønh những câu riêng, vì : các vế câu có quan hệ ý nghóa chaët cheõ vaø tinh teá . - Gv cho Hs đọc bài tập 3 , Gv hướng dẫn cho học sinh đọc và nêu yêu cầu bài tập  làm baøi taäp  Hs nhaän xeùt . Gv choát : …. (1)Việc thứ nhất : ……. Nó …(2) Việc thứ hai : ……. Xoùm caû … + Một câu trình bày một sự việc mà Lão Hạc nhờ ông giáo + Lập luận, cách diễn giải của nhân vật Loã Haïc . + Quan heä yù nghóa : Taâm traïng – nguyeän vọng nhờ ông giáo giúp đỡ . + Nếu tách thành những câu riêng biệt thì caùc quan heä trên bị phá vỡ  không tách thành câu đơn rieâng bieät .. Baøi taäp 4: GV hướng dẫn học sinh thực hiện ở nhà . (1) Thôi …..u. (2) Nếu …. Sống được. (3) Thôi … xoùm caû ... + Quan hệ giữa các vế câu của câu ghép thứ hai là quan hệ điều kiện-kết quả , giữa các vế có sự ràng buộc chặt chẽ  không tách thành câu đơn , vì : hình dung ra sự kể lễ, van væ tha thieát cuûa nhaân vaät.. Lop8.net. câu trên thành những câu rieâng, vì: caùc veá caâu coù quan heä yù nghóa chaët cheõ vaø tinh teá . Baøi taäp 3: YÙ kieán veà vieäc taùch caâu : …. (1)Việc thứ nhất : ……. Nó …(2) Việc thứ hai : ……. Xóm caû … + Một câu trình bày một sự việc mà lão Hạc nhờ ông giaùo + Laäp luaän, caùch dieãn giaûi cuûa nhaân vaät lão Haïc . + Quan heä yù nghóa : Taâm trạng – nguyện vọng nhờ ông giáo giúp đỡ . + Nếu tách thành những câu rieâng bieät thì caùc quan heä trên bị phá vỡ  không tách thaønh caâu ñôn rieâng bieät . Baøi taäp 4: Neâu quan heä yù nghóa vaø yù kieán taùch caâu : (1) Thoâi …..u. (2) Neáu …. Sống được. (3) Thôi … xóm caû ... + Quan hệ giữa các vế câu của câu ghép thứ hai là quan heä ñieàu kieän-keát quaû , giữa các vế có sự ràng buộc chaët cheõ  khoâng taùch.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> thaønh caâu ñôn , vì : nhö theá dễ hình dung ra sự kể lể, van væ tha thieát cuûa nhaân vaät.. Hệ thống hoá kiến thức :. III. Hệ thống hoá:. Hoûi : Theá naøo laø caâu gheùp ? Gv choát : +Caâu ñôn laø caâu chæ coù moät cuïm C-V laøm noøng coát caâu. + Khi mở rộng câu đơn thì ta có nòng cốt CV bao hàm các cụm C-V làm thành phần phụ. VD: Meï // veà khieán caû nhaø // đeàu vui .. - Câu ghép là câu có từ hai cụm c-v trở lên và chúng không bao chứa nhau. Mỗi câu có dạng câu đơn và được gọi laø moät veá cuûa caâu gheùp .. Ví duï : Meï // veà khieán caû nhaø/ đều vui Vế a. vế b. (câu A bao chứa câu B) -Gioù // thoåi , maây // bay -Anh // đã bỏ đi mà chị // vẫn còn noùi maõi !. Hoûi : Coù maáy caùch noái caùc veá caâu cuûa caâu gheùp ?. -Heã hoï // haùt thì toâi // cuõng laåm nhaåm haùt theo .. Tích hợp GDMT về câu ghép. + Nối bằng một quan hệ từ .. => câu A không bao chứa câu B .. VD: Chị // quay đi và anh // không nói nữa .. Coù hai caùch noái :. +Nối bằng một cặp quan hệ từ.. + Nối bằng một quan hệ từ .. VD: Bởi vì tôi // ăn uống điều độ nên tôi // chóng lớn laém .. +Nối bằng một cặp quan hệ từ.. + Nối bằng một cặp từ hô ứng .. + Noái baèng daáu phaåy, daáu chaám phaûy vaø daáu hai chaám.. VD: Caøng // hoïc caøng // thaáy toát . + Noái baèng daáu phaåy, daáu chaám phaûy vaø daáu hai chaám. .. Lop8.net. + Nối bằng một cặp từ hô ứng. -Quan heä noái cuûa caùc caâu gheùp: Nguyeân nhaân- keát quaû, ñieàu kieän, töông phaûn, tăng tiến, lựa chọn, bổ sung, tiếp nối, đồng thời, giải thích..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> III/Hướng dẫn tự học : Về nhà tìm câu ghép trong sách báo, bài kiểm tra mà em có và phân tích quan hệ ý nghĩa giữa các vế câu của những câu ghép . IV/Củng cố tổng kết: -Em hãy nêu quan hệ ý nghĩa giữa các câu ghéo . -Mỗi quan hệ giữa các câu ghép thường được đánh dấu bằng gì ? V/Hướng dẫn về nhà : -Bài vừa học : + Học thuộc ghi nhớ . + Xem lại các ví dụ và bài tập . + Nhận biết và phân tích câu ghép . -Chuẩn bị bài mới : TLV “Phương pháp thuyết minh” , chú ý . + Tìm hiểu ví dụ và trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa . + Soạn đủ các bài tập . -Bài sẽ trả bài : Tìm hiểu chung về văn thuyết minh (ghi nhớ , các ví dụ) .. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> PHƯƠNG. PHÁP. THUYẾT. MINH I/. Mục tiêu: Nâng cao hiểu biết và vận dụng phương pháp thuyết minh trong việc tạo lập văn bản. II/. Kiến thức chuẩn:  Kiến thức : Kiến thức về văn bản thuyết minh (trong cụm bài học về văn bản thuyết minh đã học và sẽ học) . Đặc điểm , tác dụng của các phương pháp thuyết minh .  Kĩ năng : - Nhận biết và vận dụng các phương pháp thuyết minh thông dụng . - Rèn luyện khả năng quan sát để nắm bắt được bản chất của sự việc . - Tích lũy và nâng cao tri thức đời sống . - Phối hợp sử dụng các phương pháp thuyết minh để tạo lập văn bản thuyết minh theo yêu cầu . - Lựa chọn các phương pháp phù hợp như : định nghĩa, so sánh, phân tích, liệt kê để thuyết minh về nguốn gốc, đặc điểm, công dụng của đối tượng . III/. Hướng dẫn - thực hiện: Hoạt động của GV-HS. -. Nội dung. Hoạt động 1 : Khởi động . Ổn định lớp . Kiểm tra bài cũ : 1. Theá naøo laø vaên baûn thuyeát minh ?. -. Giới thiệu bài mới : Yêu câu đối với. moät baøi vaên thuyeát minh laø phaûi coù tri thức về đối tượng cần thuyết minh. Tri thức bắt nguồn từ việc học tập, tích lũy hằng ngày từ sách báo đặt biệt là từ quan sát, tìm hiểu của HS. Ở tiết này, ñieàu quan troïng laø caùc em muoán laøm vaên baûn thuyeát minh thì phaûi coù kieán thức. Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức .. Giúp học sinh nhận thức muốn làm. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> bài thuyết minh phải có tri thức : - GV nêu câu hỏi để HS trả lời ôn lại các loại tri thức của văn bản thuyết minh ở tiết 1 . - GV neâu caâu hoûi :. I. TÌM HIEÅU CAÙC PHÖÔNG PHAÙP THUYEÁT MINH:. 1. Quan saùt, hoïc taäp tích luõy tri thức để làm bài văn thuyết minh .. 1a/Các văn bản đã tìm hiểu ở tiết 1 đã sử dụng loại tri thức gì?. - Các tri thức về : Sự vật (cây dừa), khoa học (lá cây, con giun đất), lịch sử (khởi nghĩa Nông Văn Vân), văn hoá (Huế) …. - GV nêu câu hỏi 1b/ Làm thế nào để có các tri thức ấy ?. - Để có tri thức cần : Quan saùt, hoïc taäp tích luyõ, tham quan, tìm hiểu sự vật, hiện tượng cần thuyết minh, nhất là phải nắm bắt được bản chất, đặc trưng của chúng.. - Gv hoûi theâm: Quan saùt, phaân tích laø nhö theá naøo ? Vai troø cuûa quan saùt, hoïc tập, tích luỹ ở đây như thế nào ? Gv choát : -Quan sát: Tìm hiểu đối tượng về màu sắc, hình dáng, kích thước đặc điểm, tính chaát … -Học tập : Tìm hiểu đối tượng qua sách báo, tài liệu và từ điển …(vd: vì sao lá có maøu xanh, KN Noâng Vaên Vaân) -Tham quan: Tìm hiểu đối tượng bằng cách trực tiếp…(vd: Cây dừa …, Huế ) -Quan sát đối tượng về hình dáng, kích thước, đặc điểm. -Tìm hiểu mối quan hệ giữa đối tượng với các đối tượng khác xung quanh .Tìm hieåu quaù trình phaùt sinh, phaùt trieån, toàn taïi vaø maát ñi .. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> -Ghi cheùp soá lieäu cho thaät chính xaùc . ==> Neâu khaúng ñònh yeâu caàu: Muoán laøm vaên baûn thuyeát minh phaûi quan saùt, tìm hiểu, tích lũy tri thức. - GV nêu câu hỏi 1c/ Bằng tưởng tượng, suy luận có thể có tri thức để làm bài văn thuyết minh được hay không ? -Gv chốt : Muốn có tri thức để làm tốt vaên baûn thuyeát minh thì ta phaûi laøm sao? - Gv gọi Hs đọc ghi nhớ (phần ° 1 SGK.Tr : 128). - Ghi nhớ 1 (phần ° 1 SGK.Tr :). Lop8.net. Ghi nhớ: SGK.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Hướng dẫn học sinh tìm hiểu một số phöông phaùp thuyeát minh:. 2. Phöông phaùp thuyeát minh.. - GV yeâu caàu Hs tìm hieåu muïc I. 2 (SGK) và trao đổi thảo luận về từng phöông phaùp.. Coù 6 phöông phaùp nhöng coù theå gheùp thaønh 5 nhö sau :. 1. Phöông phaùp neâu ñònh nghóa, giaûi thích.. a) Phöông phaùp neâu ñònh nghóa, giaûi thích .. - GV hoûi. Trong caùc caâu vaên treân ta thường gặp từ gì?. Sau từ ấy người ta cung cấp kiến thức như thế nào? - Hãy nêu vai trò, đặc điểm của loại câu vaên giaûi thích trong vaên baûn thuyeát minh. 2. Phöông phaùp lieät keâ, neâu ví duï : yeâu cầu Hs đọc nêu ví dụ và số liệu “Thông tin về trái đất. . . nêu câu hỏi để HS trả lời. - GV gợi ý để HS hiểu thêm phương pháp liệt kê có tác dụng như thế nào đối với việc trình bày tính chất của sự vật. - GV cho Hs thấy được tác dụng của VD là làm cho vấn đề trừu tượng trởnên gần gũi hơn và có sức thuyết phục phải có cơ sở thực tế, đáng tin cậy bài “ôn dịch. Lop8.net. b) Phöông phaùp lieät keâ, neâu ví duï ..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> thuoác laù” 3. Phöông phaùp duøng soá lieäu (con soá): - Gv cho học sinh đọc đoạn văn d/  Hỏi : Đoạn văn đã cung cấp những số lieäu naøo ? Neáu khoâng coù soá lieäu, coù theå làm sáng tỏ được vai trò của cỏ trong thaønh phoá khoâng ?. c) Phöông phaùp duøng soá lieäu (con soá) .. Gv choát : VD: Thoâng tin veà ngaøy traùi đất năm 2000 ….  Tin caäy, thuyeát phuïc …. d) Phöông phaùp so saùnh .. 4. Phöông phaùp so saùnh . - Gv neâu caâu hoûi veà caùc so saùnh trong baøi “oân dòch, thuoác laù” vaø cho bieát taùc duïng cuûa phöông phaùp so saùnh. - GV phân tích, khẳng định ý kiến đúng. 5. Phương pháp phân tích, phân loại . Dựa vào câu hỏi SGK. e) Phöông phaùp phaân tích, phân loại .. - GV cho Hs trả lời. - GV chốt ý: Trong thực tế, người viết thường kết hợp cả 5 phương pháp 1 cách hợp lí có hiệu quả. Kết hợp 5 phương pháp hợp lý  coù hieäu quaû  vaên baûn seõ toát hôn .. => GV cho HS đọc ghi nhớ2 SGK trang 128 .. Ghi nhớ 2 : (phần ° 2 -SGK. Tr : 128 ). Hoạt động 3 : Luyện tập .. II . Luyeän taäp.. Baøi taäp 1 :. Bài tập 1 .Phạm vi vấn đề:. -Gv gọi Hs đọc mục 1. II.. - Kiến thức về khoa học (moät baùc só) : Taùc haïi cuûa khói thuốc lá đối với sức khoeû vaø cô cheá di truyeàn. -Gv goïi Hs neâu yeâu caàu . -Gv cho Hs neâu yù kieán . -Gv cho Hs nhaän xeùt .. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> GV choát :. giống loài của con người ….. + Kiến thức khoa học của một bác sĩ .. - Kiến thức về xã hội (nhà taâm lyù); Taâm lyù leäch laïc cuûa một số người coi hút thuốc là lịch sự ….. + Kiến thức tâm lý xã hội trong một xã hội hiện đại … . Cần kiến thức chính xác .. Baøi taäp 2 . Caùc phöông phaùp:. Baøi taäp 2 : -Gv gọi Hs đọc mục 2. II.. - So sánh đối chiếu .. -Gv goïi Hs neâu yeâu caàu .. - Phân tích từng tác hại .. -Gv cho Hs neâu yù kieán .. - Neâu soá lieäu .. -Gv cho Hs nhaän xeùt . GV choát : -. Phương pháp so sánh đối chiếu : So sánh với AIDS, với giặc ngoại xâm .. -. Phöông phaùp phaân tích: Taùc haïi cuûa ni-coâ-tin, cuûa khí caùc-bon. -. Phöông phaùp neâu soá lieäu: soá tieàn mua một bao 555, số tiền phạt ở Bỉ …. Baøi taäp 3 : GV hướng dẫn học sinh thực hiện ở nhà . -Gv gọi Hs đọc mục 3. II. -Gv goïi Hs neâu yeâu caàu .. Baøi taäp 3 : Thuyết minh cần có: + Kiến thức: - Về lịch sử, về cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước - Về quân sự.. -Gv cho Hs neâu yù kieán . -Gv cho Hs nhaän xeùt . GV choát : - Về lịch sử, về cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước - Về quân sự. - Về cuộc sống của các nữ thanh niên xung phong thời chống Mỹ cứu nước …. Lop8.net. - Về cuộc sống của các nữ thanh niên xung phong thời chống Mỹ cứu nước … + Phöông phaùp : duøng soá lieäu và các sự kiện ..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> + Phương pháp : dùng số liệu và các sự kieän . Baøi taäp 4 : GV hướng dẫn học sinh thực hiện ở nhà . GV gợi ý : + Phân loại các đối tượng HS có hợp ý không ? (thuyết phục không?) + Hợp lý ở chỗ nào ? ….. Baøi taäp 4 : Nhận xét phân loại. - Phân loại có sức thuyết phục . - Chỉ ra được nguyên nhân của HS học yếu kém của từng đối tượng . - Từ đó có biện pháp khác nhau . III/Hướng dẫn tự học :. - Sưu tầm, đọc thêm cácvăn bản thuyết minh sử dụng phong phú các phương pháp để học tập : Thư viện, internet … - Đọc kỹ một ố đoạn văn thuyết minh hay : Thư viện, internet … IV/ Củng cố tổng kết: - Muốn có tri thức của kiểu bài thuyết minh ta phải làm sao ? - Để bài văn thuyết minh có sức thuyết phục ta làm như thế náo ? V/Hướng dẫn về nhà : - Bài vừa học : + Học thuộc ghi nhớ . + Xem lại các ví vụ và bài tập . - Chuẩn bị bài mới : Chuẩn bị tiết sau nghe trả bài kiểm tra văn và TLV số 2 . - Bài sẽ trả bài : Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh . *Nhận xét rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................. .................... Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 2 I/. Mục tiêu: - Nắm vững hơn cách làm bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. - Nhận ra được những chỗ mạnh, chỗ yếu khi viết loại bài này và có hướng sửa chữa khắc phục lỗi trong bài viết của mình. II/. Kiến thức chuẩn: III/. Hướng dẫn - thực hiện:. -. Hoạt động 1 : Khởi động . Ổn định lớp . Lớp báo cáo sĩ số . Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh Giới thiệu bài mới : GV dẫn dắt vào tiết trả bài viết . Hoạt động 2:Tìm hiểu đề,lập dàn ý GV ghi đề bài : Nếu là người được chứng kiến cảnh lão Hạc kể chuyện bán chó với ông giáo trong truyện ngắn của Nam Cao thì em sẽ ghi lại câu chuyện đó như thế nào ? -Yêu cầu : HS nhắc lại đề, mục đích, yêu cầu của bài viết -GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hs -Yêu cầu :HS lần lượt nêu các ý để lập dàn ý. -GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hs -GV đưa dàn ý để hs tham khảo : 1) Mở bài : Giới thiệu chung . (1 điểm) - Lão Hạc là hàng xóm gia đình em và gia đình ông giáo . (0,25 điểm) - Lão Hạc rất nghèo. Con trai làm ăn xa, lão chỉ có chú Vàng làm bạn . (0,25 điểm) - Sau trận ốm kéo dài lão không kiếm được việc làm nên chẳng có gì mà ăn qua ngày . (0,25 điểm) - lão quyết định bán chó Vàng . Sau đó lão sang gặp ông giáo để kể chuyện bán chó và nhờ cạy ông giáo . (0,25 điểm) 2) Thaân baøi : - Kể lại diễn biến cuộc gặp gỡ giữa lão Hạc và ông giáo: + Lão Hạc sang nhà ông giáo với vẻ mặt đau khổ . (1,5 điểm) + Lão Hạc kể lại việc mình vừa bán con chó Vàng cho ông giáo nghe rồi tự trách mình là đã lừa con chó . (1,5 điểm) + Ông giáo an ủi lão, cố làm cho lão Hạc vui . (1,5 điểm). Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>