Giáo án phụ đạo Ngữ văn 8 kì 2 - Trường THCS Xuân Hưng

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. Ngµy so¹n: Quê hương. 15/02/2011. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i kiÕn thøc vÒ c©u nghi vÊn - Ôn tập lại các kiến thức và rèn kĩ năng cảm thụ văn qua bài Quê hương B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung ? ThÕ nµo lµ c©u nghi vÊn? 1. Bµi tËp 1 C¸c chøc n¨ng cña c©u nghi - C©u nghi vÊn lµ c©u cã c¸c tõ nghi vÊn, cã chøc n¨ng vÊn? chính là dùng để hỏi, khi viết thường kết thúc bằng dấu hái. +Nã ë ®©u ? +Tiếng ta đẹp như thế nào? +Ai biÕt ? +Nã t×m g× ? +C¸ b¸n ë ®©u ? - Trong nhiều truờng hợp, câu nghi vấn không dùng để hỏi mà dùng để cầu khiến, khẳng định, phủ định, đe doạ, bộc lộ t/c cảm xúc…và không cần người đối thoại trả lêi. - Nếu không dùng để hỏi thì trong một số trường hợp, c©u nghi vÊn cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than, dÊu chÊm, dÊu chÊm löng. §Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ 2. Bµi tËp 2 bài thơ “Quê hương” của Tế *.Tìm hiểu đề Hanh? - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Víi nh÷ng vÇn th¬ b×nh dÞ mà gợi cảm, bài thơ Quê hương của TH đã vẽ lên một bức tranh tươi sáng về một làng quê miền biển, trong đó nổi bật lên h/a khoẻ khoắn, đầy sức sống của người dân làng chài và sinh hoạt lao động làng chài. Bài thơ cho ta thấy t/c quê hương trong sáng tha thiết của nhà thơ. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. Lần lượt phân tích bài thơ theo từng khổ thơ. *. Dµn ý HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc a. Më bµi tìm hiểu để lập dàn bài đảm - Giới thiệu về bài thơ và nội dung chính b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau b. Th©n bµi 1 Hình ảnh quê hương a. Giíi thiÖu chung vÒ lµng quª - H/a quê hương được tác giả giới thiệu: làm nghề chài lưới, nước bao vây ... sông. Cách giới thiệu rất tự nhiên GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. -1-.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. bình dị về nghề nghiệp và vị trí địa lí của làng ta thấy ®©y lµ mét lµng chµi ven biÓn. b. Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá - Đoàn thuyền đánh cá ra khơi trong khung cảnh: trời trong, gió …hồng => một buổi sáng đẹp trời hứa hẹn mét chuyÕn ra kh¬i ®Çy th¾ng lîi. -Trên đó nổi bật là h/a chiếc thuyền và cánh buồm, chiếc thuyền được diễn tả thật ấn tượng: ChiÕc thuyÒn nhÑ ….m· Ph¨ng m¸i…..giang khÝ thÕ b¨ng tíi dòng m·nh lµm to¸t lªn mét søc sèng mạnh mẽ, một vẻ đẹp hùng tráng đầy hấp dẫn. - Cánh buồm được tác giả so sánh, nhân hoá: giương to như……gió. Sự cảm nhận tinh tế, cùng sự liên tưởng độc đáo cánh buồm căng hiện lên với một vẻ đẹp lãng mạn, bÊt ngê, h/a c¸nh buåm tr¾ng c¨ng giã biÓn kh¬i quen thuéc bçng trë lªn lín lao, thiªng liªng vµ rÊt th¬ méng. TH như nhận ra đó chính là biểu tượng của linh hồn làng chµi. Nhµ th¬ võa vÏ chÝnh x¸c c¸i h×nh võa c¶m nhËn ®­îc c¸i hån cña sù vËt. c. Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về - Dân làng đón đoàn thuyền đánh cá trở về trong không khí ồn ào, tấp nập => cảnh đông vui náo nhiệt .Cảnh làng chài đón đoàn thuyền cá trở về là bức tranh sinh động, náo nhiệt, đầy ắp niềm vui và sự sống và họ như thầm cảm ơn trời biển đã cho người dân làng chài trë vÒ an toµn vµ c¸ ®Çy ghe - Người dân làng chài được miêu tả với làn da ngăm r¸m n¾ng, th©n ….vÞ xa x¨m.Víi bót ph¸p võa t¶ thùc vừa sáng tạo độc đáo, người lao động làng chài thật đẹp với nước da nhuộm nắng gió, thân hình vạm vỡ thấm ®Ëm vÞ mÆn mßi, nång to¶ vÞ xa x¨m cña biÓn, trë nªn có tầm vóc phi thường. - Con thuyÒn sau chuyÕn ®i vÊt v¶ ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶: im …n»m, nghe …vá. NghÖ thuËt nh©n ho¸ miªu t¶ con thuyền có hồn như một phần sự sống lao động của làng chài. Con thuyền cũng giống như con người sau một chuyÕn ra kh¬i ®Çy mÖt mái, nã n»m nghØ ng¬i vµ c¶m nhËn vÞ mÆn mßi cña biÓn kh¬i ®ang lan to¶ trong thí vá - Người viết có tâm hồn tinh tế, tài hoa và nhất là có tấm lòng gắn bó sâu nặng với quê hương 2. Nỗi nhớ quê hương(khổ cuối) - Xa quê nhưng tác giả “luôn tưởng nhớ” quê hương. Lối biÓu c¶m trùc tiÕp béc lé nçi nhí ch©n thµnh, tha thiÕt cña nhµ th¬ nªn lêi th¬ gi¶n dÞ, tù nhiªn. - Nhớ về quê hương tác giả nhớ về: Nhớ màu nước ….vôi.Nhớ con …quá đặc biệt là về ''cái mùi nồng mặn''. Dù đi xa, đứa con hiếu thảo của quê hương luôn GV: Dương Văn Biền. Trường THCS Xuân Hưng. -3Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. tưởng nhớ ''mùi nồng mặn'' đặc trưng của quê hương Đó là hương vị riêng đầy quyến rũ, mùi riêng của làng biển rất đặc trưng... * Quê hương là nỗi nhớ thường trực trong tâm hồn tác gi¶, «ng lu«n nhí tíi nh÷ng h/a th©n thuéc trong cuéc sống của người dân làng chài. c. KÕt bµi - Kh¸i qu¸t l¹i gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt 3. ViÕt bµi a. Më bµi HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc - TH cã mÆt trong phong trµo th¬ míi víi nh÷ng bµi th¬ tìm hiểu để viết bài đảm bảo mang nặng nỗi buồn và t/y quê hương đất nước. c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi ''Quê hương'' là bài thơ được in trong tập ''Hoa niên'' xuất b¶n n¨m 1945 më ®Çu cho nguån c¶m høng lín trong suốt đời thơ Tế Hanh. b. Th©n bµi c. KÕt bµi GV gọi một số HS đọc bài và Với những vần thơ bình dị mà gợi cảm, bài thơ Quê cùng nhận xét, chữa bài hoàn hương của TH đã vẽ lên một bức tranh tươi sáng về một chØnh làng quê miền biển, trong đó nổi bật lên h/a khoẻ khoắn, đầy sức sống của người dân làng chài và sinh hoạt lao động làng chài. Bài thơ cho ta thấy t/c quê hương trong s¸ng tha thiÐt cña nhµ th¬. 4.§äc vµ ch÷a bµi 3. Củng cố, hướng dẫn về nhà: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc Khi con tu hó. GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. -4-.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. Ngµy so¹n:. 15/02/2011. Khi con tu hó A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Khi con tu hó B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Đề bài: Cảm nhận của em về 1.Tìm hiểu đề bµi th¬ “Khi con tu hó” cña - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc Tè H÷u? - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuộc sống và niềm khát khao tự do cháy bỏng của người chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. Lần lượt phân tích bài thơ theo từng khổ thơ. 2. Dµn ý a. Më bµi HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc - Tè H÷u ®­îc coi lµ l¸ cê ®Çu cña th¬ ca c¸ch m¹ng vµ tìm hiểu để lập dàn bài đảm kháng chiến. Bài thơ Khi con tu hú được viết trong nhà b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau lao Thừa Phủ(Huế) khi tác giả đương hoạt động cách m¹ng, míi bÞ b¾t giam (7/1939) thÓ hiÖn t©m tr¹ng bøc xúc, hướng tới cuộc sống bên ngoài b. Th©n bµi - C¶nh mïa hÌ ®­îc t¸c gi¶ gîi ra b»ng ©m thanh cña tiếng tu hú - tiếng chim đặc trưng báo hiệu hè về - Tiếng chim tu hú đã thức dậy trong tâm hồn người chiến sĩ trẻ trong tù một khung cảnh mùa hè đẹp với tiếng ve kêu râm ran trong vườn cây, lúa chiêm chín vàng trên cánh đồng, bầu trời cao rộng với cánh diều chao lượn, …Đây là mùa hè rộn rã âm thanh, rực rỡ màu sắc và hương vị ngọt ngào, bầu trời khoáng đạt tự do…Cuéc sèng thanh b×nh ®ang sinh s«i, n¶y në, ngät ngào tràn trề nhựa sống đang sôi động trong tâm hồn người tù. Nhưng tất cả đều trong tâm tưởng. - Nhà thơ đã đón nhận mùa hè bằng thính giác, bằng tâm tưởng, bằng sức mạnh của tâm hồn nồng nhiệt với t×nh yªu cuéc sèng tù do:“Ta nghe…lßng”.ChÝnh v× thÕ nhà thơ người chiến sĩ cách mạng trong tù có tâm trạng ngét ng¹t: Mµ ch©n …tan …«i. Ngét …uÊt th«i. GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. -5-.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo.. HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi. GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh. Nhịp thơ 6/2; 3/3, động từ mạnh (đạp tan phòng, chết uÊt), sö dông nhiÒu th¸n tõ («i, th«i, lµm sao) ta cảm nhận được tâm trạng ngột ngạt uất ức cao độ, khao kh¸t tho¸t c¶nh tï ngôc trë vÒ víi cuéc sèng tù do ë bªn ngoµi. - Mở đầu và kết thúc bài thơ đều có tiếng chim tu hú. TiÕng chim tu hó ë ®Çu bµi lµ tiÕng chim b¸o hiÖu hÌ vÒ mét mïa hÌ trµn ®Çy søc sèng vµ tù do.TiÕng chim tu hó ở cuối bài lại khiến cho người chiến sĩ đang bị giam cảm thÊy hÕt søc ®au khæ, bùc béi  t©m hån ®ang ch¸y lªn kh¸t väng sèng tù do. * TiÕng chim lµ tiÕng gäi tha thiÕt cña tù do, cña thÕ giíi sự sống đầy quyến rũ, thôi thúc giục giã muốn người tù vượt ngục ra ngoài với c/s tự do. c. KÕt bµi - Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong c¶nh tï ®Çy 3. ViÕt bµi a. Më bµi - Tè H÷u ®­îc coi lµ l¸ cê ®Çu cña th¬ ca c¸ch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn. Bµi th¬ Khi con tu hó ®­îc viÕt trong nhµ lao Thừa Phủ(Huế) khi tác giả đương hoạt động cách m¹ng, míi bÞ b¾t giam (7/1939) thÓ hiÖn t©m tr¹ng bøc xúc, hướng tới cuộc sống bên ngoài b. Th©n bµi c. KÕt bµi - Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong c¶nh tï ®Çy. 4.§äc vµ ch÷a bµi. 3. Củng cố, hướng dẫn về nhà: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc - Giê sau kiÓm tra. GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. -6-.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. Ngµy so¹n:. 25/02/2011. c©u cÇu khiÕn Tøc c¶nh P¸c Bã A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ c©u cÇu khiÕn - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Tøc c¶nh P¸c Bã B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung ? ThÕ nµo lµ c©u cÇu khiÕn? 1. Bµi tËp 1 Chøc n¨ng? VD? - C©u cÇu khiÕn lµ c©u cã nh÷ng tõ cÇu khiÕn nh­: h·y, đừng, chớ…nào…hay ngữ điệu cầu khiến, dùng để yêu cÇu, ra lÖnh, khuyªn b¶o - Khi viết câu cầu khiến thường kết thúc bằng dấu chấm than, nh­ng khi ý kiÕn kh«ng ®­îc nhÊn m¹nh th× cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm. VD: Thôi đừng lo lắng – khuyên bảo. Cø vÒ ®i. – yªu cÇu. §i th«i con. – yªu cÇu §Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ 2. Bµi tËp 2 bài thơ “Tức cảnh Pác Bó” *.Tìm hiểu đề cña HCM? - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Tøc c¶nh P¸c Bã cho thÊy tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuộc sống CM gian khổ ở Pác Bó.Với Người làm CM và sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. Lần lượt phân tích bài thơ theo từng câu thơ. HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc 2. Dµn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm a. Mở bài b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau - HCM (1890- 1969) quª ë lµng Kim Liªn – Nam §µn – Nghệ An, là nhà lãnh tụ vĩ đại, nhà thơ lớn, nhà CM của dân tộc VN. Bài thơ Tức cảnh Pác Bó ra đời trong thêi gian B¸c sèng vµ lµm viÖc t¹i hang P¸c Bã – Cao B»ng (2/1941). Bµi th¬ t¶ c¶nh sinh ho¹t, lµm viÖc vµ c¶m nghÜ cña B¸c trong nh÷ng ngµy H§CM gian khæ ë P¸c Bã. b. Th©n bµi - Câu thơ 1 sử dụng phép đối về không gian và đối về thời gian, ngắt nhịp 4/3 sóng đôi tạo cảm giác nhịp nhµng gióp ta hiÓu vÒ cuéc sèng cña B¸c. §ã lµ cuéc GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. -7-.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. sèng hµi hoµ th­ th¸i, ung dung hoµ ®iÖu víi nhÞp sèng cña nói rõng. - C©u th¬ 2 nãi vÒ chuyÖn ¨n cña B¸c ë P¸c Bã. Thøc ¨n chñ yÕu lµ ch¸o bÑ, rau m¨ng. §©y lµ nh÷ng thøc ¨n cã sẵn hàng ngày trong bữa ăn của Bác. Giọng điệu đùa vui: lương thực, thực phẩm ở đây đầy đủ và dư thừa. Bữa ăn của Bác thật đạm bạc giản dị mà chan chứa tình cảm đó là toàn là sản vật của thiên nhiên ban tặng cho con người. Đó cũng là niềm vui của người chiến sĩ CM luôn g¾n bã víi cuéc sèng cña thiªn nhiªn - C©u th¬ 3 nãi vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña B¸c. B¸c lµm việc bên bàn đá chông chênh rất giản dị, đơn sơ. Hình tượng người chiến sĩ được khắc hoạ thật nổi bật vừa chân thực vừa sinh động lại vừa như có một tầm vóc lín lao, mét t­ thÕ uy nghi, lång léng, gièng nh­ mét bức tượng đài về vị lãnh tụ CM. HCM đang dịch sử §¶ngCéng s¶n Liªn X« lµm tµi liÖu huÊn luyÖn c¸n bé đồng thời chính là xoay chuyển lịch sử VN. - Câu thơ thứ 3 là suy nghĩ của Bác về cuộc đời cách m¹ng. §ã lµ cuéc sèng gian khæ nh­ng lµ niÒm vui gi÷a chốn núi rừng – cuộc đời “ sang” - sang trọng giàu có. Đó là TT, cuộc đời làm CM lấy lý tưởng cứu nước làm lẽ sèng kh«ng hÒ bÞ gian khæ khuÊt phôc. Cuộc đời CM của Bác thật gian khổ nhưng Bác thấy đó là niềm vui của người chiến sĩ CM giữa chốn lâm tuyền. Bác là người CM sống lạc quan tự tin yêu đời. HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc c. KÕt bµi tìm hiểu để viết bài đảm bảo - là bài thơ tứ tuyệt bình dị pha lẫn giọng đùa vui Tức c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi c¶nh P¸c Bã cho thÊy tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuéc sèng CM gian khæ ë P¸c Bó.Với Người làm CM và sống hoà hợp với thiên nhiên lµ niÒm vui lín. 3. ViÕt bµi a. Më bµi - HCM (1890- 1969) quª ë lµng Kim Liªn – Nam §µn – Nghệ An, là nhà lãnh tụ vĩ đại, nhà thơ lớn, nhà CM của dân tộc VN. Bài thơ Tức cảnh Pác Bó ra đời trong thêi gian B¸c sèng vµ lµm viÖc t¹i hang P¸c Bã – Cao B»ng (2/1941). Bµi th¬ t¶ c¶nh sinh ho¹t, lµm viÖc vµ c¶m nghÜ cña B¸c trong nh÷ng ngµy H§CM gian khæ ë GV gọi một số HS đọc bài và Pác Bó. cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn b. Th©n bµi chØnh c. KÕt bµi - Tøc c¶nh P¸c Bã lµ bµi th¬ tø tuyÖt b×nh dÞ pha lÉn giọng đùa vui, cho thấy tinh thần lạc quan, phong thái ung dung cña BH trong cuéc sèng CM gian khæ ë P¸c Bó.Với Người làm CM và sống hoà hợp với thiên nhiên lµ niÒm vui lín. GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. -8-.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. 4.§äc vµ ch÷a bµi 3. Củng cố, hướng dẫn về nhà: - Häc bµi, - chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña bµi Ng¾m tr¨ng, §i ®­êng. Ngµy so¹n:. 27/02/2011. c©u cÇu khiÕn Ng¾m tr¨ng, §i ®­êng A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ c©u cÇu khiÕn - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Ng¾m tr¨ng, §i ®­êng B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Ca1 1. Bµi tËp 1 ? ThÕ nµo lµ c©u cÇu khiÕn? - C©u cÇu khiÕn lµ c©u cã nh÷ng tõ cÇu khiÕn nh­: h·y, Cho VD? đừng, chớ…nào…hay ngữ điệu cầu khiến, dùng để yêu cÇu, ra lÖnh, khuyªn b¶o - Khi viết câu cầu khiến thường kết thúc bằng dấu chấm than, nh­ng khi ý kiÕn kh«ng ®­îc nhÊn m¹nh th× cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm. VD a. Thôi đừng lo lắng – khuyên bảo. b. Cø vÒ ®i. – yªu cÇu. c. §i th«i con. – yªu cÇu 2. Bµi tËp 2 Đề bài: Phân tích bài thơ *.Tìm hiểu đề Ng¾m tr¨ng, §i ®­êng cña - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc HCM để thấy phong thái ung - Nội dung cần làm sáng tỏ: là bài thơ tứ tuyệt giản dị dung, tinh thần lạc quan của mà hàm súc Ngắm trăng cho thấy t/y thiên nhiên đến người chiến sĩ cm? say mª vµ phong th¸i ung dung cña BH ngay c¶ trong c¶nh ngôc tï khæ t¨m tèi. §i ®­êng mang ý nghÜa t­ GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. -9-.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. tưởng sâu sắc, từ việc đi đường núi đã gợi ra một chân lí đường đời : vượt qua gian lao chồng chất sẽ tới thắng lợi vÎ vang. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. Lần lượt phân tích bài thơ 2. Dµn ý HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc a. Më bµi tìm hiểu để lập dàn bài đảm - Từ tháng 8- 1942 đến tháng 9-1943, Bác Hồ bị chính b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau quyÒn TGT b¾t giam trong c¸c nhµ lao tØnh Qu¶ng T©y. Trong bóng tối của lao tù, Người đã viết ra những dòng ¸nh s¸ng. §ã lµ nh÷ng dßng th¬ trong NhËt kÝ trong tï. Ng¾m tr¨ng, §i ®­êng lµ hai bµi th¬ tiªu biÓu cña tËp th¬ cho thÊy phong th¸i ung dung, tinh thÇn l¹c quan cña người chiến sĩ cm. b. Th©n bµi * Ng¾m tr¨ng - BH ngắm trăng trong một hoàn cảnh hết sức đặc biệt: trong tù ngục. Bậc tao nhân mặc khách thưởng thức trăng đang trong cảnh tù ngục bị đày đoạ vô cùng cực khổ. Không vướng bận với vật chất tầm thường mà vẫn hoà lòng mình để ngắm trăng. - Câu thơ thứ 2 Vừa để hỏi vừa để bộc lộ cảm xúc của tác giả trước cảnh đêm trăng đẹp. có cái xốn xang bối rối rất nghệ sĩ của HCM trước cảnh đêm trăng quá đẹp. Chứng tỏ Người yêu thiên nhiên một cách say đắm nên đã rung động trước cảnh đêm trăng đẹp dù là trong tù ngục.- Cảm xúc xao xuyến của nhà thơ, không cầm được lòng trước cảnh trăng đẹp. - Bất chấp mọi khó khăn thiếu thốn Người đã thả tâm hồn mình ra ngoài cửa sắt của nhà tù để tìm đến ngắm trăng tức là để giao hoà với thiên nhiên. - Vầng trăng cũng vượt ra qua song cửa sắt của nhà tù để đến với nhà thơ. Cả Người và trăng chủ động tìm đến nhau giao hoà với nhau. Người chủ động đến với trăng, trăng chủ động tìm đến với Người Dường như họ đã trở thµnh tri ©m tri kØ víi nhau. => B¸c rÊt yªu thiªn nhiªn vµ g¾n bã víi thiªn nhiªn. * §i ®­êng - Giọng suy ngẫm, nhịp 4/3.Vừa đi hết núi này lại đến mét líp nói kh¸c cø thÕ khã kh¨n chång chÊt khã kh¨n, gian lao liên tiếp gian lao.khó khăn gian khổ dường như lµ bÊt tËn. - Câu thơ mở ra ý nghĩa chủ đạo của bài thơ đó là nỗi gian lao của người đi đường. Đó là suy ngẫm thấm thía rót ra tõ bao cuéc ®i ®­êng ®Çy khæ ¶i cña nhµ th¬. - giọng điệu khẩn trương thanh thoát hơn, mọi gian lao đã kết thúc, lùi về phía sau, người đi đường lên đến đỉnh cao chót vót là lúc gian lao nhất nhưng đồng thời cũng là GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. - 10 -.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh. Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. lúc mọi khó khăn vừa kết thúc, người đi đường đã đứng trªn cao ®iÓm tét cïng. - Cả một chặng đường gian lao đã kết thúc, h/a nhân vật trữ tình không còn là người đi đường núi vô cùng cực khổ trước mắt sau lưng đều là núi non, mà đã trở thành người khách du lịch đã đi đến được vị trí cao nhất để tha hồ thưởng ngoạn phonh cảnh núi non hùng vĩ bao la trải ra trước mắt. - Câu thơ diễn tả sự vui sướng đặc biệt bất ngờ đó là hạnh phúc vô cùng lớn lao của người chiến sĩ cách mạng hoµn toµn th¾ng lîi qua bao gian khæ hi sinh. C©u th¬ thấp thoáng hiện ra h/a con người đứng trên đỉnh cao th¾ng lîi víi t­ thÕ lµm chñ thiªn nhiªn. c. KÕt bµi - lµ bµi th¬ tø tuyÖt gi¶n dÞ mµ hµm sóc Ng¾m tr¨ng cho thấy t/y thiên nhiên đến say mê và phong thái ung dung cña BH ngay c¶ trong c¶nh ngôc tï khæ t¨m tèi. §i đường mang ý nghĩa tư tưởng sâu sắc, từ việc đi đường núi đã gợi ra một chân lí đường đời : vượt qua gian lao chång chÊt sÏ tíi th¾ng lîi vÎ vang. 3. ViÕt bµi. 4.§äc vµ ch÷a bµi 3. Củng cố, hướng dẫn về nhà: - Häc bµi - Ôn tập câu trần thuật, câu phủ định, chiếu dời đô.. GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. - 11 -.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. Ngµy so¹n: 24/ 3/2011. Chiếu dời đô A. Mục tiêu cần đạt: - Ôn tập lại các kiến thức về câu trần thuật, câu phủ định - Rèn kĩ năng cảm thụ văn qua bài Chiếu dời đô B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Ca 1 1. Bµi tËp 1 ? ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt? - C©u trÇn thuËt kh«ng cã kiÓu c©u cña c©u nghi vÊn, LÊy VD? câu cầu khiến, câu cảm thán, thường để kể thông báo, nhận định, miêu tả… - Ngoµi chøc n¨ng chÝnh trªn ®©y, c©u trÇn thuËt cßn dùng để yêu cầu, đề nghị hay bộc lộ t/c cảm xúc…( vốn lµ chøc n¨ng chÝnh cña c¸c kiÓu c©u kh¸c) - Khi viết, câu trần thuật thường kết thúc bằng dấu chấm, nhưng đôi khi nó có thể kết thúc bằng dấu chấm tham hoÆc dÊu chÊm löng. - §©y lµ kiÓu c©u c¬ b¶n vµ ®­îc dïng phæ biÕn nhÊt trong giao tiÕp. VD: - Ông ấy là một người tốt. - Ngay mai cả lớp đi lao động. ? Thế nào là câu phủ định? 2. Bài tập 2 LÊy VD? - Câu phủ định là câu chứa những từ ngữ phủ định như: kh«ng, ch­a, ch¼ng, ch¶, kh«ng ph¶i, ch¼ng ph¶i (lµ) ®©u cã ph¶i (lµ),….. - Câu phủ định dùng để : + Th«ng b¸o x¸c nhËn kh«ng cã sù vËt, sù viÖc, tÝnh chất, quan hệ nào đó ( câu phủ định miêu tả) + Phản bác một ý kiến, một nhận định( câu phủ định b¸c bá) VD: Nã kh«ng ®i Hµ Néi. T«i ch­a bao giê ch¬i th©n víi nã. Đề bài: Qua bài Chiếu dời đô 3. Bài tập 3 em hãy làm sáng tỏ vai trò *.Tìm hiểu đề của LCU trong việc dời đô? - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: vai trß cña LCU trong viÖc dời đô. - Cách làm: phân tích các luận điểm để thấy được sự thuyÕt phôc khÐo lÐo, lùa chän s¸ng suèt cña LCU. HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc *. Dµn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm a. Më bµi GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. - 12 -.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau. Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. - LCU ( 974- 1028) tøc LÝ Th¸i Tæ, quª ë §×nh B¶ng – Từ Sơn – Bắc Ninh. Ông là người thông minh, nhân ái, có chí lớn có công sáng lập ra vương triều Lí. Năm 1010 LCU viết Chiếu Dời Đô để thuyết phục nhân dân tuân theo mệnh lênh của nhà vua dời đô từ Hoa Lư về Thành §¹i La b. Th©n bµi - Để thuyết phục dời đô LCU đã nêu việc dời đô của các triều đại xưa ở TQ: Nhà Thương : 5 lần dời đô, Nhà Chu : 3 lần dời đô.Theo LCU việc dời đô về trung tâm của các triều đại TQ phù hợp với qui luật khách quan trên vâng lệnh trời, dưới theo ý dân, nhằm mục đích mưu toan nghiệp lớn, xây dựng vương triều phồn thịnh, tính kế lâu dài cho thế hệ sau cho nên kết quả vận nước lâu dài, phong tục phồn thịnh quốc gia giàu mạnh, đất nước bền vững, phát triển thịnh vượng. Việc dời đô của các triều đại này chứng tỏ dời đô là việc làm thường xuyên của các triều đại.Trong lịch sử cũng từng có chuyện dời đô và đã từng đem lại những điều tốt đẹp. Vậy việc dời đô của LTT không có gì là khác thường. - LTT phê phán việc không dời đô của 2 triều Đinh và Lê cứ đóng yên đô thành ở vùng núi Hoa Lư, không theo mệnh trời, không học người xưa nên triều đại ngắn ngñi, nh©n d©n khæ cùc, v¹n vËt kh«ng thÝch nghi, không thể phát triển thịnh vượng trong vùng đất chật chéi. Soi sö s¸ch vµo t×nh h×nh thùc tÕ th× thùc ra 2 triÒu đó thế và lực chưa đủ mạnh để ra nơi đồng bằng, đất phẳng, nơi trung tâm của đất nước phải dựa vào thế núi rừng hiểm trở. Thời Lí, trong đà phát triển đi lên của đất nước, việc đóng đô ở Hoa Lư không còn phù hợp nữa - Bên cạnh lí là tình ''Trẫm rất đau xót về việc đó'', lời văn tác động cả tới tình cảm người đọc, tác giả bộc lộ khát vọng xây dựng đất nước lâu bền, hùng cường. - Theo LCU thành Đại La có nhiều lợi thế để chọn làm kinh đô của đất nước: + Về vị thế địa lí : ở nơi trung tâm đất trời, mở ra bốn hướng, lại có núi có sông, đất rộng mà bằng phẳng, cao mµ tho¸ng tr¸nh ®­îc n¹n lôt léi , chËt chéi… + VÒ vÞ thÕ chÝnh trÞ: lµ ®Çu mèi giao l­u,''chèn tô héi của 4 phương'' là mảnh đất hưng thịnh''muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tươi''.. * Như vậy về tất cả các mặt thành Đại La có đủ mọi điều kiện tốt nhất để trở thành kinh đô của đất nước  nước ta đang trên đà lớn mạnh, thể hiện ý chí tự cường dân tộc. Lý Công Uẩn dời đô là vì lợi ích của trăm dân điều đó cho ta thấy ông là một vị vua sáng suốt có tầm nh×n xa tr«ng réng. - Hai c©u cuèi t¸c gi¶ kh«ng ra mÖnh lÖnh mµ l¹i ra c©u. GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. - 13 -.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. hỏi mang tính chất trao đổi,đối thoại, tâm tình đồng c¶m gi÷a vua vµ d©n, thuyÕt phôc b»ng lÝ vµ t×nh mµ vÉn thể hiện quyết định  đó là nguyện vọng của vua và d©n. * Liên hệ đến Thăng Long - Hà Nội để thấy sự đúng đắn của việc dời đô đã được chứng minh như thế nào trong lich sử nước ta. Thăng Long - Hà Nội luôn vững vµng trong mäi thö th¸ch lÞch sö lu«n lµ tr¸i tim cña Tæ Quèc. c. KÕt bµi - Chiếu dời đô phản ánh khát vọng của nhân dân về một đất nước độc lập, thống nhất, đồng thời phản ánh ý chí tự cường của dân tộc Đại Việt đang trên đà phát triển. Dời đô từ Hoa Lư ra vùng đồng băng chứng tỏ triều đình đủ sức chấm dứt nạn PK cát cứ, thế và lực sánh ngang phương Bắc, thực hiện nguyện vọng của nhân dân thu giang sơn về một mối, xây dựng đất nước độc lập tự cường. Bài chiếu có sức thuyết phục mạnh mẽ vì nói đúng được ý nguyện của nhân dân, có sự kết hợp hài hoµ gi÷a lÝ vµ t×nh. Ca 2 *. ViÕt bµi HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc *.§äc vµ ch÷a bµi tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Củng cố, hướng dẫn về nhà: - Học bài, chuẩn bị ôn tập Hịch tướng sĩ, Hành động nói - Giê sau kiÓm tra, «n tËp.. Ngµy so¹n: 18/3/2011. Hịch tướng sĩ A. Mục tiêu cần đạt: - Ôn tập lại các kiến thức về hành động nói - Rèn kĩ năng cảm thụ văn qua bài Hịch tướng sĩ B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò GV: Dương Văn Biền.. Néi dung. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. - 14 -.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. Ca 1 1.Bµi tËp 1 ? Thế nào là hành động nói? - Hành động nói là hành động được thực hiện bằng lời Các kiểu hành động nói nói nhằm mục đích nhất định. thường gặp? VD? - Một số kiểu hành động nói thường gặp: Người ta dựa theo mục đích của hành động nói mà đặt tên cho nó. Những kiểu hành động nói thường gặp là hỏi, trình bày ( b¸o tin, kÓ,t¶…) ®iÒu khiÓn( cÇu khiÕn, ®e do¹…) høa hÑn, béc lé c¶m xóc. VD: - H«m qua m×nh ®­îc 10 to¸n. ( th«ng b¸o) - T«i rÊt c¨m ghÐt tªn cai lÖ. ( béc lé c¶m xóc) §Ò bµi: Chøng minh HÞch 2.Bµi tËp 2 tướng sĩ của TQT có sự kết * Tìm hiểu đề hîp chÆt chÏ gi÷a lÝ vµ t×nh. - ThÓ lo¹i: NL - Nội dung cần làm sáng tỏ: Hịch tướng sĩ của TQT có sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a lÝ vµ t×nh. - Cách làm: phân tích các luận điểm để thấy được sự sự kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a lÝ vµ t×nh (lÝ lÏ, dÉn chøng vµ t×nh c¶m) HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc *. Dµn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm a. Mở bài: Trần Quốc Tuấn (1231-1300) là người có b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau phẩm chất cao đẹp, có tài năng văn võ song toàn, có c«ng lao lín trong c¸c cuéc kh¸ng chiÕn chèng M«ng Nguyên lần 2 và 3. Hịch tướng sĩ được ông viết khoảng trước cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần 2 (1285) để khích lệ tướng sĩ học tập cuốn ''Binh thư yếu lược''. Để thuyết phục tướng sĩ Hịch tướng sĩ có sự kết hîp chÆt chÏ gi÷a lÝ vµ t×nh b. Th©n bµi - TQT đã nêu những tấm gương trung thần trong sử sách TQ. Họ là tướng Do Vu, VCK; gia thần nhỏ: Dự Nhượng, KĐ; quan nhỏ: Thân khoái. Tác giả nêu tên những trung thần nghĩa sĩ của TQ họ đã xả thân vì chúa bất chấp tính mạng để khích lệ ý chí xả thân vì nước. - Sau khi nêu gương trung thần nghĩa sĩ tác giả chỉ ra hiện tình đất nước dưới tội ác của kẻ thù.Trong thời buổi lo¹n l¹c sø giÆc ®i l¹i nghªnh ngang ngoµi ®­êng, uèn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ, thác mệnh HTL mà đòi ngọc lụa, giả hiệu Vân Nam vương mà thu bạc vàng ... Thật khác nào đem thịt mà nuôi hổ đói...  chúng ngang ngược: đi lại nghªnh ngang, b¾t n¹t tÓ phô. Chóng tham lam tµn b¹o vơ vét, đòi hỏi, hạch sách hung hãn như hổ đói. Bằng giäng v¨n mØa mai ch©m biÕm, lét t¶ b»ng nh÷ng hµnh động thực tế và hình ảnh so sánh ẩn dụ: ''lưỡi cú diều'', ''thân dê chó'' để chỉ sứ nhà Nguyên  nỗi căm giận và khinh bỉ của Trần Quốc Tuấn. Đặt những hình tượng đó trong thế tương quan: ''lưỡi cú diều''  ''sỉ mắng triều đình''; ''thân dê chó''  ''bắt nạt tể phụ''  kích động GV: Dương Văn Biền. Trường THCS Xuân Hưng. - 16 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. mọi người thấy nỗi nhục lớn khi chủ quyền đất nước bị x©m ph¹m. - Lßng c¨m thï giÆc cña TrÇn Quèc TuÊn ®­îc biÓu hiện cụ thể qua thái độ “ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa chỉ căm tøc ch­a x¶ thÞt, lét da, nuèt gan, uèng m¸u qu©n thï, dẫu cho trăm thân này ... vui lòng.  Thái độ uất ức, căm tức đến tột cùng, đến bầm gan tím ruột khi chưa trả được thù cho dân tộc, sẵn sàng hi sinh để rửa mối nhục cho đất nước, vì nghĩa lớn mà coi thường xương tan, thịt n¸t. Lßng c¨m thï ®­îc thÓ hiÖn b»ng nh÷ng tr¹ng th¸i t©m lÝ cao nhÊt tét cïng cña sù lo l¾ng tét cïng cña sù ®au xãt. Mçi ch÷ mçi lêi nh­ ch¶y trùc tiÕp tõ tr¸i tim qua ngọn bút trên trang giấy đã khắc hoạ sinh động hình tượng người anh hùng yêu nước. Khi tự bày tỏ nỗi lòng mình chính Trần Quốc Tuấn đã là một tấm gương yêu nước bất khuất có tác dụng động viên to lớn đối với tướng sĩ. - Trần Quốc Tuấn nêu mối ân tình giữa mình và tướng sĩ để khích lệ ý thức trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi người đối với đạo vua tôi, tình cốt nhục cũng như đối với dân tộc. Cách cư sử của TQT hằng ngày với tướng sĩ ân cần, quan tâm đến cuộc sống của họ “Không có áo……..cho áo,cơm; quan nhỏ thì thăng chức; lương ít thì cấp bổng; đi bộ …cùng nhau vui cười”. Quan hệ giữa Trần Quốc Tuấn và các tướng sĩ là quan hệ tốt đẹp, ân tình trọn vẹn. Đó là mối quan hệ trên dưới nhưng không theo đạo thần chủ mà là quan hệ bình đẳng của những người cùng cảnh ngộ. - Tiếp theo ông phê phán thái độ sống, hành động sai lầm của tướng sĩ để tướng sĩ nhận rõ: nhìn chủ nhục mà không biết lo, thấy nước nhục mà không biết thẹn, thích chọi gà, đánh bạc, thích rượu ngon...  Họ đã đánh mất danh dự của người làm tướng thờ ơ, bàng quan trước vận mệnh đất nước, lao vào các thú vui hèn hạ, toan tính tầm thường. Lối sống hưởng lạc, thái độ bàng quan vô trách nhiệm trước vận mệnh của TQ sẽ dẫn đến hậu quả tai hại khôn lường: thái ấp bổng lôc không còn, gia quyÕn vî con khèn cïng, tan n¸t; x· t¾c, tæ t«ng bÞ giày xéo, thanh danh bị ô nhục...  Một cảnh đau đớn u ¸m do chÝnh hä g©y ra. Cã khi t¸c gi¶ dïng c¸ch nãi th¼ng, gÇn nh­ sØ m»ng; cã khi mØa mai, chÕ giÔu nghiªm kh¾c r¨n ®e lóc l¹i ch©n thµnh bµy tá thiÖt h¬n ''cựa gà ...''  nghệ thuật đối lập để họ thấy được sự vô lí trong cách sống của mình, giọng khích tướng để họ mau chãng muèn chøng minh tµi n¨ng, phÈm chÊt cña m×nh. TrÇn Quèc TuÊn võa ch©n t×nh chØ ra nh÷ng c¸i sai tưởng như nhỏ nhặt nhưng có tính giáo dục rất cao: GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. - 17 -.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. vừa phê phán nghiêm khắc hành động hưởng lạc, thái độ bàng quan trước vận mệnhcủa đất nước. Đó không chỉ lµ thê ¬ n«ng c¹n mµ cßn lµ vong ©n béi nghÜa v« tr¸ch nhiệm với vận mệnh quốc gia. Sự ham chơi hưởng lạc không chỉ là một vấn đề nhân cách mà còn là sự táng tận lương tâm khi vận mệnh đất nước đang nghìn cân treo sợi tóc.vừa chỉ ra những việc đúng nên làm, đó là nªu cao tinh thÇn c¶nh gi¸c ch¨m lo luyÖn tËp vâ nghÖ. Lời phê phán như một lời thức tỉnhcho các tướng sĩ ham chơi bời hưởng lạc để thay đổi cách sống đó. - Cùng với việc phê phán thái độ, hành động sai của họ, ông còn chỉ cho họ thấy những việc đúng lên làm là tinh thÇn c¶nh gi¸c, ch¨m lo luyÖn tËp vâ nghiÖp “Nªn nhí câu ''đặt .. răn sợ''- biết lo xa. Huấn luyện quân sĩ, tập dượt cung tên  tăng cường võ nghệ. Cã thÓ bªu ®Çu, lµm r÷a thÞt ...  chèng ®­îc ngo¹i x©m. Ch¼ng nh÷ng th¸i Êp cña ta m·i m·i v÷ng bÒn ... mà tên họ các ngươi cũng sử sách lưu thơm” Những lời khuyên đó làm cho tướng sĩ thức tỉnh, để thắng kẻ thù, giữ vững nước nhà. - PhÇn cuèi cña bµi hÞch, «ng l¹i mét lÇn n÷a v¹ch râ ranh giới giữa 2 con đường: chính và tà, sống và chết để thuyết phục tướng sĩ. Đó là thái độ rất dứt khoát hoặc là địch hoặc là ta. Ông kêu gọi tướng sĩ học tập Binh thư b»ng c¸ch chØ râ 2 con ®­êng chÝnh vµ tµ, sèng vµ chÕt  động viên ý chí quyết tâm chiến đấu của mọi người mét c¸ch cao nhÊt. c. KÕt bµi - Bài Hịch tướng sĩ của TQT phản ánh tinh thần yêu nước nồng nàn của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chèng ngo¹i x©m, thÓ hiÖn lßng c¨m thï giÆc s©u s¾c, ý chí quyết chiến quyết thắng kẻ thù xâm lược. Đây là mét ¸ng v¨n chÝnh luËn xuÊt s¾c, cã sù kÕt hîp gi÷a lËp luËn chÆt chÏ, s¾c bÐn víi lêi v¨n thèng thiÕt cã søc l«i cuèn m¹nh mÏ. * ViÕt bµi *.§äc vµ ch÷a bµi Ca 2 HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Củng cố, hướng dẫn về nhà: - Học bài, chuẩn bị ôn tập các kiến thức về bài Nước Đại việt ta - Giê sau kiÓm tra GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. - 18 -.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo.. TuÇn 28 Ngµy so¹n: 12/3/09 Ngµy d¹y: Buæi 27 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n, lµm v¨n nghÞ luËn qua ®o¹n trÝch Nước Đại Việt ta của Nguyễn Trãi. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Đề bài: Phân tích Nước Đại 1.Bài tập 1 Việt ta để thấy được tư tưởng * Tìm hiểu đề nh©n nghÜa cña NguyÔn Tr·i. - ThÓ lo¹i: NL - Nội dung cần làm sáng tỏ: tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi qua đoạn trích Nước Đại Việt ta. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c phÇn trong ®o¹n trÝch. HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc *. Dµn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm 1. Mở bài b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau - NT là nhà yêu nước, anh hùng dân tộc, danh nhân v¨n ho¸ thÕ giíi. Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Minh, NguyÔn Tr·i d©ng lªn Lª Lîi ''BN s¸ch'' víi chiến lược tâm công. Kháng chiến thắng lợi, Nguyễn Tr·i thõa lÖnh Lª Lîi viÕt BN§C - mét b¶n tuyªn ngôn độc lập, được công bố vào ngày 17 tháng chạp năm Đinh Mùi. Đoạn trích Nước Đại Việt ta là phần đầu của bài BNĐC nêu luận đề chính nghĩa với hai néi dung chÝnh: nguyªn lÝ nh©n nghÜa vµ ch©n lÝ vÒ sự tồn tại độc lập chủ quyền của dân tộc Đại Việt. 2. Th©n bµi - Nh©n nghÜa theo quan niÖm nho gi¸o lµ quan hÖ giữa người với người, bó hẹp trong đạo vua tôi. Với NguyÔn Tr·i nh©n nghÜa lµ “yªn d©n” vµ ''®iÕu ph¹t'' “ trừ bạo”. Yên dân là làm cho dân được hưởng thái bình hạnh phúc. Điếu phạt: thương dân đánh kẻ có téi. §Æt trong hoµn c¶nh NguyÔn Tr·i viÕt ''B×nh Ng« đại cáo'' thì Người dân mà mà tác giả nói tới là người dân Đại Việt đang bị xâm lược, còn kẻ bạo tàn chính là giặc Minh cướp nước. ở đây hành động điếu phạt GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. - 19 -.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. là trừ giặc Minh bạo ngược để cho dân có cuộc sống yên lành. Đây là tư tưởng nhân nghĩa của cuộc kh¸ng chiÕn. Nh­ vËy nh©n nghÜa g¾n liÒn víi yªu nước chống xâm lược, thể hiện trong mối quan hệ gi÷a d©n téc víi d©n téc. §ã lµ nÐt míi, là sù ph¸t triển của tư tưởng nhân nghĩa ở Nguyễn Trãi so với Nho giáo. Qua đó ta thấy tư tưởng của những vị lãnh tô khëi nghÜa Lam S¬n nh­ NguyÔn Tr·i, Lª Lîi lµ người thương dân, tiến bộ, lấy dân làm gốc, vì dân mà đánh giặc. - Tám câu thơ tiếp tác giả khẳng định chủ quyền dân tộc. Một đất nước có độc lập, chủ quyền là đất nước có nền văn hiến lâu đời, có cương vực lãnh thổ, phong tục tập quán, lịch sử riêng, chế độ riêng ''Núi s«ng ...''; ''phong tôc''; ''Tõ TriÖu ... '' . §ã lµ nh÷ng yÕu tè c¨n b¶n nhÊt cña mét quèc gia, d©n téc.  Nguyễn Trãi đã phát biểu một cách hoàn chỉnh về quèc gia d©n téc. Nh©n nghÜa g¾n liÒn víi chñ quyÒn dân tộc, vì có bảo vệ được đất nước thì mới bảo vệ được dân, mới thực hiện được mục đích cao cả là ''Yên dân''. Nhắc đến điều này NT nhằm khẳng định nước Đại Việt là nước độc lập ngang hàng với phong kiến phương Bắc. Đó là thực tế, tồn tại với chân lí khách quan của lịch sử không thể chối cãi được điều mà kẻ xâm lược luôn tìm cách phủ định. Quan niÖm vÒ quèc gia, d©n téc cña NguyÔn Tr·i cã sù kÕ thõa vµ ph¸t triÓn cao h¬n bëi tÝnh toµn diÖn vµ s©u s¾c cña nã. - PhÇn cuèi cña ®o¹n trÝch b»ng giäng v¨n hïng hån tác giả đã dẫn ra các dẫn chứng để làm sáng tỏ sức m¹nh cña nh©n nghÜa L­u Cung tham …b¹i. TriÖu TiÕt ………vong Cöa Hµm Tö……¤ M·. - NT đã đưa ra những minh chứng đầy thuyết phục vÒ søc m¹nh nh©n nghÜa, søc m¹nh cña chÝnh nghÜa. Kẻ thù cố tình xâm phạm chủ quyền, đi ngược lại chân lí khách quan, lấy tư tưởng nước lớn bá quyền thì trước sau cũng thất bại: Lưu Cung thất bại, Toa §«, ¤ M· bÞ giÕt bÞ b¾t…T¸c gi¶ lÊy chøng cí cßn ghi để chứng minh cho sức mạnh của chính nghĩa đồng thời thể hiện niềm tự hào dân tộc. 3. KÕt bµi - Víi c¸ch lËp luËn chÆt chÏ, chøng cí hïng hån, đoạn trích Nước Đại Việt ta có ý nghĩa như một bản tuyên ngôn độc lập: nước ta là nước có nền văn hiến lâu đời, có lãnh thô riêng, có phong tục tập quán riªng, cã chñ quyÒn, cã truyÒn thèng lÞch sö, kÎ x©m GV: Dương Văn Biền. Trường THCS Xuân Hưng. - 20 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. HS dựa vào kiến thức được lược là phản nhân nghĩa nhất định sẽ thất bại. tìm hiểu để viết bài đảm bảo * Viết bài c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi 1. Më bµi - NT là nhà yêu nước, anh hùng dân tộc, danh nhân v¨n ho¸ thÕ giíi. Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Minh, NguyÔn Tr·i d©ng lªn Lª Lîi ''BN s¸ch'' víi chiến lược tâm công. Kháng chiến thắng lợi, Nguyễn Tr·i thõa lÖnh Lª Lîi viÕt BN§C - mét b¶n tuyªn ngôn độc lập, được công bố vào ngày 17 tháng chạp năm Đinh Mùi. Đoạn trích Nước Đại Việt ta là phần đầu của bài BNĐC nêu luận đề chính nghĩa với hai néi dung chÝnh: nguyªn lÝ nh©n nghÜa vµ ch©n lÝ vÒ sự tồn tại độc lập chủ quyền của dân tộc Đại Việt. 2. Th©n bµi 3. KÕt bµi - Víi c¸ch lËp luËn chÆt chÏ, chøng cí hïng hån, đoạn trích Nước Đại Việt ta có ý nghĩa như một bản tuyên ngôn độc lập: nước ta là nước có nền văn hiến lâu đời, có lãnh thô riêng, có phong tục tập quán riªng, cã chñ quyÒn, cã truyÒn thèng lÞch sö, kÎ x©m GV gọi một số HS đọc bài và lược là phản nhân nghĩa nhất định sẽ thất bại. cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn *.§äc vµ ch÷a bµi chØnh 3. Củng cố, hướng dẫn về nhà: - Häc bµi, «n tËp v¨n nghÞ luËn - Bµi tËp vÒ nhµ: Đề bài: Dựa vào các bài ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch tướng sĩ'', hãy chứng minh rằng: những người lãnh đạo anh minh như Lí Công Uẩn và Trần Quốc Tuấn luôn luôn quan tâm đến viÖc ch¨m lo h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n d©n.. Ngµy so¹n: 12/3/09 Ngµy d¹y: Buæi 28 A. Mục tiêu cần đạt: - Ôn tập lại các kiến thức và rèn kĩ năng làm văn nghị luận qua đoạn trích Nước Đại Việt ta của Nguyễn Trãi và Hịch tướng sĩ của TQT. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: Ra bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: Dùa vµo c¸c bµi 1.Bµi tËp 1 GV: Dương Văn Biền. Trường THCS Xuân Hưng. - 21 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Kế hoạch dạy học Ngữ văn 8. Lớp phụ đạo. ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch * Tìm hiểu đề tướng sĩ'', hãy chứng minh - Thể loại: NL rằng: những người lãnh đạo - Nội dung cần làm sáng tỏ: ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch anh minh như Lí Công Uẩn tướng sĩ'', cho thấy những người lãnh đạo anh minh vµ TrÇn Quèc TuÊn lu«n nh­ LÝ C«ng UÈn vµ TrÇn Quèc TuÊn lu«n lu«n quan luôn quan tâm đến việc chăm tâm đến việc chăm lo hạnh phúc lâu bền của muôn lo h¹nh phóc l©u bÒn cña d©n. mu«n d©n. *. Dµn ý HS dựa vào kiến thức được a) Mở bài: Nguyễn Trãi đã từng viết: tìm hiểu để lập dàn bài đảm ''Tuy m¹nh yÕu tõng lóc kh¸c nhau b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau Song hào kiệt đời nào cũng có''. Trải qua mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước, qua bao thăng trầm của lịch sử, nước ta đã có bao nh÷ng vÞ anh hïng, nh÷ng vÞ vua anh minh vµ cã c¶ tµn b¹o, trong sè nh÷ng vÞ minh qu©n, nh÷ng anh hùng thời đại ta không thể không nhắc tới những vị nh­ LÝ C«ng UÈn, TrÇn Quèc TuÊn, bëi hä lµ nh÷ng vị lãnh đạo anh minh, luôn luôn quan tâm đến việc ch¨m lo h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n d©n. (hoặc mở bài bằng phương pháp đặt câu hỏi) b) Th©n bµi: - T¹i sao hä ®­îc l­u danh thiªn cæ ? Ph¶i ch¨ng hä là những người xuất chúng, tài ba lỗi lạc hay còn vì lí do gì khiến họ thu phục nhân tâm đến như vậy ? Hai tác phẩm ... được nhân dân ta biết đến bởi người viết đã xuất phát từ lòng yêu thương con người. - ''Chiếu dời đô'': Lí Công Uẩn biên soạn để thể hiện tư tưởng muốn rời kinh đô. + Việc dời đô là vất vả, to lớn, tốn kém, rắc rối; nếu muèn sèng yªn th©n th× vua kh«ng lµm nh­ vËy. Nhưng kinh đô ở nơi trung tâm trời đất, thế mạnh, binh hùng không sợ ngoại xâm, dân sẽ được hưởng thái bình  vua đã không quản ngại viết ''Thiên đô chiÕu'' + Ông đã đưa ra các dẫn chứng cụ thể để thuyết phục lòng người: như nhà Thương, nhà Chu; 2 triều Đinh, Lê không theo dấu cũ nên triều đại không được lâu bền. Bằng nhãn quan tinh tường, Lí Công Uẩn đã quyết định chọn Đại La làm kinh đô để dân được cuộc sống yên ổn, thái bình  thương dân, lo cho dân, văn bản là bài ca yêu nước. Lí Công Uẩn là người nhìn xa trông rộng. + Lêi lÏ kÕt hîp hµi hoµ gi÷a lÝ vµ t×nh: søc thuyÕt phôc qua dÉn chøng cô thÓ, t×nh ®­îc thÓ hiÖn ë viÖc không tự quyết định mà hỏi han, bộc lộ nỗi lòng ''trẫm rất đau xót về việc đó'', ''Trẫm muốn dựa .. nghĩ thế nào ?''  Lí Công Uẩn thấu tình, đạt lí, yêu d©n nh­ con. GV: Dương Văn Biền.. Trường THCS Xuân Hưng. Lop8.net. - 22 -.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>