Giáo án Ngữ văn 9 Tuần 14

<span class='text_page_counter'>(1)</span>ND: / / Tuần: 14 ; Tiết: 66+67 LẶNG LẼ SAPA Nguyễn Thành Long I. MTCĐ:  Giúp học sinh cảm nhận được vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện, chủ yêu là nhân vật anh thanh niên trong công việc thầm lặng, trong cách sống và những suy nghĩ, tình cảm, trong quan hệ với mọi người.  Phát hiện đúng và hiểu được chủ đề của truyện, từ đó hiểu được niềm hạnh phúc của con người trong lao động.  Rèn luyện kĩ năng cảm thụ và phát triển các yếu tố của tác phẩm truyện. Miêu tả nhân vật, những bức tranh thiên nhiên. II. Chuẩn bị: 1. Thầy: soạn giáo án + tranh ảnh 2. Trò: Trả lời câu hỏi SGK III. Tiến trình tiết dạy – học: 1. Ổn định T/C: KT sĩ số 2. KT bài cũ: Bài soạn (5’) - Tình huống trong truyện là gì? Phân tích tình huống đó. - Nhân vật ông Hai gợi cho em những suy nghĩ gì về người nông dân Việt Nam trong kháng chiến? 3. Bài mới: Trong mỗi tác phẩm tự sự bao giờ cũng có nhân vật chính và nhân vật phụ. Qua miêu tả nhân vật, tác giả thể hiện chủ đề trong cuộc sống, con người trong lao động. Để thấy điều đó, ta đi tìm hiểu tác phẩm…. TG HĐ của Giáo Viên HĐ của học sinh Nội dung HĐ1: Tìm hiểu - Là nhà văn quân đội I. Tìm hiểu chung: chung văn bản. - Tham gia kháng 1. Tác giả: 5’ ? Em cho biết về chiến chống Pháp. - Nguyễn Thành Long (1925tác giả. 1991) quê ở Duy Xuyên, tỉnh QN. - Viết văn từ thời kì chống Pháp. Là cây bút chuyên viết truyện ngắn và bút kí. ? Nêu hoàn cảnh - Nhân chuyến về 2. Tác phẩm: 5’ sáng tác. Sáng tác 1970 nhân chuyến tác Lào Cai năm 1970 giả về thăm Lào Cai. Giáo viên gọi học Học sinh đọc và nhận 3. Đọc, tìm hiểu chú thích và sinh đọc “Từ xét tóm tắt truyện: đầu…xuất hiện”. - Đọc: chú ý chi tiết kể, tả - Tìm hiểu chú thích: SGK ? Truyện gồm có Giáo viên gọi học - Tóm tắt: 15’ mấy nhân vật, nhân sinh tóm tắt và nhận Tác phẩm kể lại cuộc gặp gỡ của vật nào là chính. xét. 4 nhân vật: Bác lái xe, ông hoạ sĩ. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> HĐ2: Tìm hiểu truyện. 1. Em có nhận xét gì về tình huống truyện? (đơn giản hay phức tạp) ? Vai trò của tình 15’ huống này trong việc giới thiệu nhân vật chính. ? Hãy kể tên các nhân vật phụ. Nếu truyện thiếu các nhân vật phụ thì chủ đề truyện có đầy đủ không? Vì sao? HĐ3: 2. Vị trí nhân vật anh thanh niên trong truyện. Hãy nhận xét cách miêu 15’ tả của tác giả về nhân vật này.. ? Qua câu chuyện của 3 người: Bác lái xe, ông hoạ sĩ, cô kĩ sư, em biết được gì về anh thanh niên, về hoàn cảnh sống. * Giáo viên phân tích thêm chi tiết. ? Em cảm nhận được gì về anh thanh niên.. già, cô kĩ sư và anh thanh niên ở chạm nghỉ chân tại Lào cai. II. Tìm hiểu văn bản: Phân tích đoạn 1 1. Tình huống truyện và nghệ thuật xây dựng nhân vật: - Tình huống trong truyện khá - Tình huống đơn đơn giản, xoay quanh cuộc gặp giản gỡ của 4 nhân vật để từ đó nhân vật chính xuất hiện một cách tự - Nhân vật chính xuất nhiên. hiện tự nhiên. Ông hoạ sĩ già, cô kĩ sư, bác lái xe. - Không vì sẽ không nổi bật rõ về anh thanh niên. - Quan trọng nhằm thể hiện chủ đề.. - Tận tụy, yêu nghề - Vui vẻ với công việc - Sống hài hoà với mọi người. - Vui vẻ, hồn nhiên, khiêm tốn…. Lop11.com. - Nhân vật phụ: Bác lái xe, ông hoạ sĩ già, cô kĩ sư, tất cả nhân vật phụ nhằm giúp cho anh thanh niên thêm nổi bật. 2. Nhân vật anh thanh niên: a. Vị trí của nhân vật anh thanh niên và cách miêu tả của tác giả: - Anh chỉ xuất hiện chốc lát và gặp gỡ với các nhân vật khác nhưng qua miêu tả, tác giả đã để lại cho người đọc ấn tượng sâu sắc. - Ta suy nghĩ về con người và đất SaPa “những người làm việc và lo nghĩ cho đất nước”. b. Những nét về nhân vật anh thanh niên: - Anh chấp nhận sống và làm việc một mình trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m chỉ có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo nhưng anh luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ. - Anh luôn say mê công việc, lấy công việc làm niềm vui. - Anh sắp xếp cuộc sống ngăn nắp, say mê đcọ sách..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ? Em hiểu gì về nghệ thuật khắc hoạ tính cách nhân vật. HĐ4: 3. Phân tích nhân vật ông hoạ sĩ. ? Nhân vật này xuất hiện góp phần làm nổi bật anh thanh niên như thế nào. ? Hình tượng anh 15’ thanh niên được đề cao như thế nào. ? Vì sao tác giả đưa nhân vật cô gái vào câu chuyện.. - Qua lời nói, cử chỉ, hành động  tính cách nhân vật.. - Cởi mở, khiêm tốn, hiếu khách nên anh không cô đơn, buồn tẻ... 3. Các nhân vật khác: a. Nhân vật hoạ sĩ: Ông hoạ sĩ cảm thấy “xúc động, - Cảm động, bối rối bối rối” khi nghe anh thanh niên khi nghe anh thanh kể về mình. niên kể về mình. - Ông khao khát tìm hình ảnh - Hình ảnh đẹp trong đẹp, say mê lao động. suy nghĩ của ông hoạ - Anh thanh niên là mẫu người lí tưởng của ông. sĩ. b. Các nhân vật khác: - Làm nổi bật nhân - Cô kĩ sư qua tiếp chuyện với vật anh thanh niên. - Thể hiện phẩm chất anh thanh niên, cô đã suy nghĩ đúng đắn hơn về công việc của con người ở SaPa. mình. ? Sự xuất hiện của - Bác lái xe: là cầu nối để gắn kết - Tạo điều kiện cho Bác lái xe có ý cuộc gặp gỡ giữa các giữa các nhân vật với anh thanh nghĩa gì. niên và thể hiện phẩm chất con nhân vật. người SaPa say mê lao động để cống hiến cho đất nước. HĐ5: giáo viên III. Tổng kết: hướng dẫn tổng kết. 1. Nội dung: Ca ngợi giá trị lao động của Học sinh nêu nội những con người bình thường, 5’ dung, nghệ thuật. thằm lặng góp phần xây dựng đất Giáo viên cho học nước. sinh đọc ghi nhớ. 2. Nghệ thuật: Truyện xây dựng tình huống hợp lý, cách kể chuyện tự nhiên có sự kết hợp giữu tự sự, trữ tình với b.luận. HĐ6: Luyện tập: Phát biểu cảm nghĩ về nhân vật anh thanh niên: * Gợi ý: 10’ - Anh là người yêu nghề, yêu lao động và công việc. - Chân thật, cởi mở, khiêm tốn. - Hồn nhiên, giàu tình cảm, gây được thiện cảm với mọi người. IV. Củng cố: - Anh thanh niên được giới thiệu như thế nào? - Sự xuất hiện các nhân vật khác xuất hiện có ý nghĩa gì? - Nêu nội dung, nghệ thuật của truyện? V. Dặn dò: Học bài chuẩn bị bài viết số 3. * Rút kinh nghiệm:. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ND: / / Tuần: 14 ; Tiết: 68+69 BÀI VIẾT SỐ 3 I. MTCĐ:  Giúp học sinh biết vận dụng những kiến thức đã học để thực hành viết một bài văn tự sự có sử dụng các yấu tố miêu tả nội tâm và nghị luận..  Rèn luyện kĩ năng diễn đạt, trình bày của học sinh. II. Chuẩn bị: 1. Thầy: soạn đề 2. Trò: xem lại văn nghị luận trong văn bản tự sự và làm bài III. Tiến trình tiết dạy – học: 1. Ổn định T/C: sĩ số (5’) 2. KT bài cũ: không 3. Đề bài: Hãy tưởng tượng mình gặp gỡ và trò chuyện với người lính trong bài thơ “Đồng chí” củ Chính Hữu. Viết bài văn kể lại cuộc gặp gỡ và trò chuyện đó. IV. Củng cố: Xem lại văn bản tự sự. V. Dặn dò: soạn “Người kể chuyện trong văn bản tự sự” của. * Rút kinh nghiệm:. ND: / / Tuần: 14 ; Tiết: 70 NGƯỜI KỂ CHUYỆN TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ I. MTCĐ:  Giúp học sinh hiểu và nhận diện được thế nào là người kể chuyện trong văn bản tự sự, vai trò người kể với ngôi kể.  Rèn luyện kĩ năng nhận diện và tập kết hợp các yếu tố này khi đọc cũng như khi viết văn. II. Chuẩn bị: 1. Thầy: soạn giáo án + SGK 2. Trò: xem và trả lời câu hỏi SGK III. Tiến trình tiết dạy – học: 1. Ổn định T/C: sĩ số 2. KT bài cũ: Bài tập (phần chuẩn bị ở nhà) 3. Bài mới: Trong văn bản tự sự người kể và ngôi kể có vai trò rất quan trọng nhằm dẫn dắt người đọc vào câu chuyện và bộc lộ chủ đề tư tưởng cốt truyện, Để nhận biết điều đó t atìm hiểu “Người kể chuyện trong văn bản tự sự”.. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> TG. HĐ của Giáo Viên HĐ1: giáo viên gọi học sinh đọc đoạn văn trích ở SGK HĐ2: a. Đoạn trích kể về ai? Sự việc gì?. HĐ của học sinh. Nội dung I. Người kể trong văn bản tự sự: - Trong văn tự sự, ngoài hình thức kể chuyện theo ngôi thứ nhất (xưng tôi) còn có hình a. Kể về cuộc chia tay giữa ông hoạ sĩ thức theo ngôi thứ ba. Đó là già, cô kĩ sư với anh Người kể giấu mình nhưng có thanh niên. mặt khắp nơi trong văn bản. người kể này dường như biết b. Ai là người kể? b. Vô xưng (giấu hết mọi việc, mọi hành động, mặt) – ngôi kể thứ ba. tâm tư, tình cảm của các nhân vật. c. Những câu c. Đấy là những câu “giọng …rẻ” và người kể nhận xét về - Người kể chuyện có vai trò “Những…như vậy” anh thanh niên và suy dẫn dắt người đọc đi vào câu nghĩ của anh. chuyện: giới thiệu nhân vật và ? Câu sử dụng. - Câu trần thuật tình huống, tả người và tả cảnh d. Căn cứ người kể d. Căn cứ vào chủ thể vật, đưa ra các nhận xét, đánh giá về những điều được kể. biết hết mọi chuyện đứng ra kể chuyện, đối tượng miêu tả, ngôi kể, điểm nhìn, lời văn. HĐ3: giáo viên gọi Học sinh thực hiện học sinh đọc và ghi phần ghi nhớ. HĐ4: Luyện tập: 1. Đọc đoạn văn “Trong lòng mẹ” của Nguyên Hồng: + Đoạn văn trên người kể là người xưng “tôi” (ngôi nhất) – Bé Hồng. + Đoạn văn kể về cuộc gặp gỡ cảm động với mẹ sau bao ngày xa cách. + Ngôi kể này có ưu điểm: - Diễn biến tâm tư, tình cảm phức tạp của nhân vật. - Nhân vật bộc lộ suy nghĩ về sự việc một cách chủ quan. * Hạn chế: - Miêu tả không bao quát các đối tượng khách quan, đa điều. - Giọng văn đơn điệu. IV. Củng cố: - Trong văn tự sự người kể, ngôi kể như thế nào? 2’ - Thay đổi ngôi kể và nhận xét. V. Dặn dò: xem lại bài – soạn “Chiếc Lược Ngà” của Nguyễn Quang Sáng. * Rút kinh nghiệm:. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>