Giáo trình Tin học ứng dụng trong kinh doanh - Trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm Tp. Hồ Chí Minh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (386.01 KB, 20 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

1
MỤC LỤC

CHƯƠNG 1: MỘT SỐ KHÁI NIỆM VỀ HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU

MICROSOFT ACCESS ... 2

1. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu ... 2

2. Cơ sở dữ liệu quan hệ ... 2

3. Khái niệm về Microsoft Access ... 2

4. Khởi động và thoát khỏi Access ... 3

5. Các thành phần trong tập tin CSDL ... 5

6. CHUẨN BỊ MÔI TRƯỜNG LÀM VIỆC BAN ĐẦU Error! Bookmark not
defined. 
CHƯƠNG 2: BẢNG DỮ LIỆU (TABLE) ... 8

1. Khái niệm về bảng dữ liệu ... 8

2. Tạo bảng dữ liệu ... 9

3. Các chếđộ hiển thị của bảng dữ liệu ... 16

4. Sửa đổi cấu trúc bảng ... 17

5. Thiết lập quan hệ giữa các bảng ... 18

6. Các lỗi thường gặp trong khi cập nhật dữ liệu cho bảng ... 21

7. Trình bày cửa sổ nhập liệu ... 22

8. Xử lý dữ liệu trên bảng... 26

CHƯƠNG 3: TRUY VẤN (QUERY) ... 36

1. Khái niệm ... 50

2. Các phép toán: ... 51

3. Tạo truy vấn bằng lưới QBE ... 52

4. Tạo truy vấn bằng ngôn ngữ SQL ... 72

5. Một số lỗi thường gặp trong quá trình thực hiện truy vấn ... 78

CHƯƠNG 4: BIỂU MẪU (FORM) ... 82

1. Một số khái niệm ... 82

2. Các thành phần của biểu mẫu ... 85

3. Thiết kế một biểu mẫu bằng chếđộ Wizard ... 86

4. Thuộc tính của biểu mẫu và một số thao tác cơ bản trên biểu mẫu ở cửa sổ
thiết kế. ... 89

5. Thiết kế một biểu mẫu bằng chếđộ Design ... 92

6. Tạo các đối tượng điều khiển ... 92

7. Tạo Main Form/Sub Form ... 100

CHƯƠNG 5: REPORT (BIỂU BÁO) ... 107

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

BÀI 1: MỘT SỐ KHÁI NIỆM VỀ HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU 
MICROSOFT ACCESS

Giới thiệu:

Với sự phát triển của công nghệ thông tin hiện nay, sử dụng hệ quản trị cơ

sở dữ liệu, tin học ứng dụng đã trở nên thông dụng và cần thiết với các doanh
nghiệp, công ty, trường học... vì tính tiện dụng rất lớn khi ứng dụng tin học ứng
dụng vào việc quản lý. Tuy nhiên đểđể thực hiện được các công việc trên trước
tiên chúng ta phải hiểu được các khái niệm về hệ quản trị cơ sở dữ liệu

Mục tiêu:

- Xác định được xuất xứ phần mềm acces, khả năng của access, vì sao phải
dùng access;

- Khởi động và thốt được access;

- Trình bày được các khái niệm cơ bản về hệ quản trị CSDL;

- Thực hành được trên cửa sổ database;
- Vận dụng được cơ sở dữ liệu.

Nội dung chính:

1.1.Hệ quản trị cơ sở dữ liệu

Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (Relational Data Management System) là hệ

thống chương trình hỗ trợ cho chức năng quản lý, khai thác dữ liệu theo mơ
hình cơ sở dữ liệu quan hệ.

1.2.Cơ sở dữ liệu quan hệ

- Cơ sở dữ liệu là một kho chứa thông tin về một đối tượng cụ thể.
- Cơ sở dữ liệu quan hệ là những bảng 2 chiều chứa dữ liệu, được cấu

tạo bởi các dòng và các cột. Tên cột gọi là trường (field), các dòng gọi
là mẫu tin (record).

- Cơ sở dữ liệu quan hệ cho phép trích ra các tập hợp dữ liệu con từ các
bảng.

- Cơ sở dữ liệu quan hệ cho phép nối các bảng với nhau.

1.3.Khái niệm về Microsoft Access 
1.3.1Khái niệm

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Đây là một phần mềm chuyên dùng, giúp chúng ta quản lý, bảo trì và
khai thác dữ liệu được lưu giữ một cách có tổ chức bên trong máy tính (lưu
trữ thơng tin dữ liệu bên ngồi vào máy tính dưới dạng các bảng và có thể

tính tốn, xử lý trên dữ liệu trong các bảng đã lưu trữ.)
1.3.2.Đặc điểm của Microsoft Access

1.2.Khởi động và thoát khỏi Access 
1.2.1.1.Khởi động MS Access

Có nhiều cách để khởi động chương trình Microsoft Access, dưới đây

là một số cách thông dụng nhất:

- Nhấp đúp chuột vào biểu tượng shortcut của MS Access trên desktop.
- Nhấp chuột vào Start ---> chọn Program ---> chọn MS Access.

- Nếu trên desktop có thanh Office shortcut, nhấp chuột vào nút có biểu
tượng của MS Access.

- Biểu tượng của chương trình: Microsoft Access
1.2.1.2.Thoát khỏi MS Access

- Chọn nút Close trên cửa sổ chương trình.
- Hoặc vào menu File Exit

1.2.1.3.Các thành phần trong cửa sổ MS Access 
Thanh tiêu đề

- Nằm ở trên cùng cửa sổ.

- Thể hiện tên chương trình.

- Chứa các lệnh và các nút lệnh quản lý cửa sổ.
Thanh menu (thanh trình đơn)

- Nằm dưới thanh tiêu đề.
- Chứa các nhóm lệnh.
Thanh công cụ

- Nằm dưới thanh menu.

- Chứa các biểu tượng, mỗi biểu tượng đại diện cho một hành

động.

Thanh trạng thái

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Hình 1.1 – Thanh công cụ ứng dụng 
Tạo tập tin cơ sở dữ liệu

- Trong cửa sổ chương trình MS Access vào menu File New Xuất
hiện Task Panel trong mục New chọn Blank Database xuất hiện
hộp thoại File New Database

Hình 1.2 Cửa sổ File New Database
- Cửa sổ cơ sở dữ liệu Quan ly Sinh Vien

Thanh tiêu đề

Thanh trạng thái
Thanh công cụ
Thanh menu

Chọn vị trí lưu

Thực hiện lệnh tạo
Nhập tên tập

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Hình 1.3 
 Mở tập tin cơ sở dữ liệu đã tồn tại

- Vào File --> chọn Open hoặc nhấn tổ hợp Ctrl + O
- Chọn vị trí và tên tập tin muốn mở -- > chọn Open.

Hoặc:

- Khi khởi động chương trình, trong Task Panel, tại mục Open a File

chọn tên tập tin csdl đang hiện hữu hoặc chọn More File để mở hộp

thoại Open.

1.3.Các thành phần trong tập tin CSDL 
1.3.1.Cửa sổ Database

Là nơi lưu giữ tất cả các đối tượng của tập tin cơ sở dữ liệu.

1.3.2.Table (Bảng)

Là thành phần cơ bản của một cơ sở dữ liệu trong Access. Tổ chức cơ

sở dữ liệu theo mơ hình quan hệ thực thể có dạng bảng.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Hàng đầu tiên cho biết tên các trường (cột) Field1, Field2,…

Các dòng phía dưới là các vùng thuộc tính của các mẩu tin (Record)
Trong bảng phải có ít nhất một khóa (primary key) của cơ sở dữ liệu.
Khóa gồm một hay nhiều vùng thuộc tính làm cơ sở để phân biệt hai
mẩu tin bất kỳ trong bảng. Dữ liệu trong vùng khóa khơng được trùng với
nhau (no duplicated) và không nên thay đổi dữ liệu trong vùng khóa, dễ

dẫn đến lỗi nghiêm trọng trong hệ thống dữ liệu.

1.3.3.Query (Truy vấn)

Query là công cụ để truy vấn thông tin và thực hiện các thao tác trên
số liệu. Người ta sẽ sử dụng Query để thực hiện việc liên kết dữ liệu từ các

table và lấy ra thông tin cần quang tâm (Select Query). Ngồi ra, Query
cịn là cơng cụ cần thiết để sửa đổi số liệu (Update Query), để tạo ra table
mới (Make Table Query), để nối thêm các mẩu tin vào table (Append
Query), để xóa số liệu (Delete Query), tổng hợp số liệu (Crosstab Query),
và nhiều công dụng khác nữa.

Để thực hiện truy vấn ta có thể sử dụng ngơn ngữ truy vấn có cấu trúc
SQL (Structure Query Language) hoặc cơng cụ truy vấn bằng ví dụ QBE
(Query By Example).

1.3.4.Form (Biểu mẫu)

Form là công cụ cho phép tạo các màn hình dùng để cập nhật hoặc

xem dữ liệu lưu trong các bảng. Nó cịn cho phép tạo ra các hộp thoại hỏi
đáp giữa người sử dụng & hệ thống ứng dụng.

1.3.5.Report (Biểu báo)

Là kết quả đầu ra sau cùng của quá trình xử lý, dùng để in ấn hay thể

hiện các báo cáo có nguồn gốc từ các bảng (Table) hay từ kết quả của các
truy vấn (Query). Biểu báo (Report) có nhiều hình thức trình bày phong
phú, đẹp mắt, không những gồm chữ nghĩa mà cịn gồm cả hình ảnh, đồ

thị.v.v..

1.3.6.Macro (Tập lệnh)

Macro là công cụ cho phép tạo ra các hành động đơn giản trong MS

Access mà khơng cần đến lập trình. Ví dụ như: cho xuất hiện 1 thông báo,

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

7
1.3.7.Module (Bộ mã lệnh)

Một dạng tựđộng hóa cao cấp và chuyên sâu hơn Macro. Đó là những

hàm riêng của người dùng được soạn thảo bằng ngôn ngữ Access Basic,
dành cho các thảo chương viên chuyên nghiệp.

BÀI TẬP THỰC HÀNH

Bài 1: Hãy mở chương trình MS Access, tạo CSDL quanlysinhvien

Bài 2: Ở cửa sổ Object, lần lượt chọn các mục:Table, Query, Form, Report và

quan sát

Bài 3: Tạo mới thêm CSDL quanlynhanvien

Bài 4: Ở thanh menu, nhấn vào Create và lần lượt nhấn vào Table Design,
Query Design, Form Design, Report Design và quan sát

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

BÀI 2: BẢNG DỮ LIỆU (TABLE) 
Giới thiệu:

Bảng là các đối tượng thiết yếu trong một cơ sở dữ liệu vì chúng chứa

tồn bộ thơng tin hoặc dữ liệu. Trước khi tạo bảng, hãy cân nhắc yêu cầu và xác
định toàn bộ các bảng mà có thể cần.

Mục tiêu:

- Trình bày được các khái niệm về bảng;
- Tạo lập được bảng;

- Thiết lập được các trường, thuộc tính;
- Thao tác được với dữ liệu ở dạng datasheet.
Nội dung chính:

2.1 Khái niệm về bảng dữ liệu 
2.1.1 Khái niệm

Là thành phần cơ bản của một cơ sở dữ liệu trong Access. Tổ chức cơ

sở dữ liệu theo mơ hình quan hệ.

Bảng dữ liệu là một bảng 2 chiều dùng để lưu trữ thông tin dữ liệu.
Trong bảng dữ liệu có:

- Các cột (trường): trong một bảng phải có ít nhất là một cột. Trên cùng
một cột chỉ được phép chứa một loại dữ liệu duy nhất. Mỗi cột có các

đặc trưng cơ bản:
- Tên cột (field name)

- Kiểu dữ liệu mà cột sẽ lưu trữ (data type)

- Chiều dài tối đa của dữ liệu được lưu trữ trên một cột (field size)

- Giá trị mặc định ban đầu (default value)

- Các dòng hoặc các mẫu tin: là những thể hiện dữ liệu các cột trong

bảng.

- Khóa chính: gồm một hoặc nhiều trường trong một bảng mà qua một
bộ giá trị cho trước của các trường đó, ta chỉ tìm thấy trong bảng một 
và chỉ một mẫu tin (duy nhất).

Nhận xét:

- Các trường là khóa chính phải ln ln có dữ liệu (không được 
rỗng).

- Dữ liệu trong các trường là khóa chính khơng được phép trùng lặp. 
- Khóa ngoại: là các trường trong bảng, đồng thời các trường này lại là

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

9
2.2Cấu trúc của bảng dữ liệu

Hình 2.1 
2.3 Tạo bảng dữ liệu

2.3.1 Một số giới hạn không thể vượt qua của một Table

Tổng số ký tự tối đa cho tên bảng 64
Tổng số ký tự tối đa cho tên trường (Field name) 64

Tổng số field trong table 255

Tổng số table có thể mở cùng lúc 1024

Kích thước tối đa một table 1 gigabyte
Số ký tự tối đa trong field kiểu Text 255

Tổng số ký tự trong field kiểu memo 65535
Kích thước tối đa một field kiểu OLE Object 1 gigabyte

Tổng số indexes tối đa trong table 32

Tổng số field tối đa trong index 10
Tổng số ký tự tối đa trong một thông báo kiểm chính – validation
Text

255
Tổng số ký tự tối đa trong quy luật kiểm chính –validation Rule 2048
Tổng số ký tự tối đa trong phần mô tả table hay field 255
Tổng số ký tự tối đa trong một Record (không kể field Memo và

OLE)

2000
Tổng số ký tự trong một qui đinh thuộc tính – property Setting 255

2.3.2 Tạo bảng dữ liệu

Trong cửa sổ database chọn thẻ Table chọn nút lệnh New (hoặc

menu Insert Table) để mở hộp thoại New Table
Tên trường

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Hình 2.2

Có thể tạo lập một table mới theo các cách thức sau:

2.3.3 Tạo mới Table bằng Datasheet View

- Trong hộp thoại New Table chọn Datasheet View rồi chọn OK.
- Access đưa ra một mẫu Table gồm 21 hàng và 10 cột. Các cột có

tên là Field1,Field2,… đến Field10.

Để thay đổi tên vùng thuộc tính , chọn một trong hai cách thao
tác sau:

- Rà chuột vào đỉnh cột muốn sửa tên , kích chuột phải (right
click), xuất hiện menu lệnh, chọn Rename Column.

- Vào menu Format Rename Column

2.3.4 Theo sự hướng dẫn của Access (nhưng thường chẳng thích hợp với tổ

chức theo yêu cầu của bạn.)

- Trong hộp thoại New Table chọn Table Wizard rồi chọn OK.
2.3.5 Tạo mới Table bằng Design View

Đây là biện pháp hữu hiệu nhất , tuy mất công nhưng chủ động
và phù hợp với việc tạo cấu trúc cơ sở dữ liệu.

- Trong hộp thoại New Table, chọn Design View rồi chọn OK

xuất hiện cửa sổ thiết kế như sau:

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

- Ta cũng có thể tạo mới một bảng bằng cách trong cửa sổ cơ sở

dữ liệu chọn lệnh Create Table in Design View xuất hiện cửa
sổ thiết kế.

+ Field name (Tên trường): Đặt tên trường

- Bắt đầu bằng ký tự chữ (A-Z,a-z)hoặc số

- Trong tên có thể có khoảng trắng ,nhưng khơng được chứa các 
dấu chấm câu , dấu nháy.

- Chiều dài tối đa 64 ký tự

- Thường đặt tên ngắn gọn , mang tính gợi nhớ. 
+ Data type: Cài đặt kiểu dữ liệu cho trường.

Kiểu dữ liệu Ý nghĩa lưu trữ

Text Kiểu chuỗi có độ dài tối đa 255 kí tự
Memo Kiểu chuỗi có độ dài tối đa 65,535 kí tự
Number Kiểu số

Date / Time Kiểu ngày / giờ

Currency Kiểu số có định dạng theo loại tiền tệ
AutoNumber

Kiểu số nhưng tự động tăng do MS Access 
cung cấp và quản lý, người sử dụng không 
thể cập nhật

Yes / No Kiểu logic

OLE Object Kiểu đối tượng kết nhúng: Word, Excel 
Hyperlink Kiểu chuỗi chỉ đường của một địa chỉ hồ sơ

hoặc một trang Web

Lookup Wizard Tạo một cột để chọn giá trị và tìm kiếm từ
một bảng khác

+ Description (Mô tả trường):

- Dùng để ghi chú ý nghĩa của trường dữ liệu.

- Có thể nhập kí tự hoặc kí số vào ơ này. Các ghi chú này sẽ

được hiển thị trên thanh trạng thái bên dưới màn hình khi mở
rộng bảng ở chếđộ cập nhật dữ liệu (Datasheet View).

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

- Vùng Field properties để khai báo các thuộc tính của một

trường.

- Ý nghĩa các thuộc tính có thể thay đổi tùy theo kiểu dữ liệu của

trường.

- Ví dụ: Cửa sổ thiết kế bảng dữ liệu MONHOC

Hình 2.4

2.4 Một số thuộc tính cơ bản của Field (Field Properties) 
* Thẻ General:

+ Field Size: xác định độ rộng tối đa của dữ liệu trên một trường. Ý

nghĩa thay đổi theo kiểu dữ liệu.

+ Format: quy định cách thức thể hiện dữ liệu (lựa chọn các dạng thể

hiện dữ liệu.)

Kiểu dữ liệu Number

Định dạng Thể hiện Ví dụ minh họa

General Num Đúng sốđã nhập

Currency Có dấu phân cách phần ngàn, số lẻ

và chèn thêm kí tự $

$ 26,530
Euro Định dạng giống kiểu Currency

nhưng chèn thêm kí tự €

€ 2,786.05
Fixed Có dấu phân cách phần ngàn và có

làm trịn, phụ thuộc vào vị trí số lẻ

khai báo trong Decimal Places

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

13
lẻ

Percent Dữ liệu nhập vào được nhân (x) với

100 và chèn thêm kí tự %

Nhập 0.2 20%

Scientific Số nhập vào được hiển thị dưới
dạng số khoa học

Nhập 100 1.0E+02
Kiểu dữ liệu Text

Định dạng Thể hiện Ví dụ minh họa

> Đổi dữ liệu nhập vào thành chữ in
hoa

“tin học” “TIN
HỌC”

< Đổi dữ liệu nhập vào thành chữ in
thường

“INTERNET”

“internet”
@ Dữ liệu bắt buộc nhập

& Dữ liệu không bắt buộc nhập

Kiểu dữ liệu Data / Time

Định dạng Thể hiện Ví dụ minh họa

General Date Ngày giờđầy đủ 2/5/02, 08:42:00 PM
Long Date Thứ, tháng, ngày, năm Sunday, March 16,

2002
Medium

Date

Ngày – tháng – năm 12 – Apr – 02

Short Date Ngày – tháng – năm 5/8/02

Long Time Giờ: phút: giây AM/PM 3:24:53 PM

Medium
Time

Giờ: phút AM/PM 9:28 PM

Short Time Giờ: phút 6:46

Các ký tự định dạng biểu diển filed theo ngàygiờ

Ký tự Công dụng

: Dấu cách giờ phát giây. Định nghĩa bởi International(Control
Panel).

/ Dấu cách Ngày tháng năm.

c Ngày chuẩn theo Standard General Date

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

dddd Tên đầy đủ của ngày trong tuần (Sunday-Saturday)
ddddd Ngày theo chuẩn Standard Sort Date

dddddd Ngày theo chuẩn Standard Long Date

m Tháng trong năm,1 hay 2 cột số tùy theo cần thiết.

mm Tháng trong năm (01-12).

mmm Tên tắt của tháng trong năm (Jan-Dec)

mmmm Tên đầy đủ của tháng trong năm(January-December).

dd/mm/yyyy Dạng đầy dủ của ngày tháng năm.

q Quý trong năm (1-4)
y Ngày trong năm (1-366).

yy Năm khơng có phần thế kỷ (01-99).

yyyy Năm có phần thế kỷ (0100-9999).

h Giờ trong ngày, 1 hay 2 cột số tùy theo yêu cầu (0 – 23)
hh Giờ trong ngày (00 – 23).

n Phút, 1 hay 2 cột số tùy theo yêu cầu (0 – 59).

nn Phút (00 – 59)

s Giây, 1 hay 2 cột số tùy theo yêu cầu (0 – 59).
ss Giây(00-59).

AM/PM,am/pm,A/P,a/p,AM
M

Giờ theo cách chia 12 giờ, sang AM chiều

PM

+ Input Mask: mặt nạ định dạng dữ liệu, quy định cách thức nhập dữ

liệu, dùng để bắt buộc người sử dụng khi nhập dữ liệu vào bảng phải
tuân theo đúng định dạng đó.

Kí tự Ý nghĩa cho phép nhập 
0 Kí số 0 9, bắt buộc nhập

9 Kí số 0 9 và khoảng trắng, không bắt buộc nhập

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

? Kí tự A Z , khơng bắt buộc nhập
A Kí tự hoặc kí số, bắt buộc nhập

a Kí tự hoặc kí số, khơng bắt buộc nhập

& Bất kì một kí tự nào hoặc khoảng trắng, bắt buộc nhập

C Bất kì một kí tự nào hoặc khoảng trắng, không bắt buộc
nhập

. ,: ; - /

Các dấu phân cách: số lẻ, phần ngàn, ngày, giờ (các dấu
phân cách này còn phụ thuộc vào bên trong thuộc tính
Regional Settings của Control Panel trên Windows)

< Chuyển đổi các dữ liệu chuỗi sang thường
> Chuyển đổi các dữ liệu chuỗi sang chữ IN

+ Decimal Place: qui định số chữ số thập phân.

+ Caption: đặt tiêu đề cho trường, tiêu đề này được thể hiện trong bảng
ở chếđộ cập nhật dữ liệu. Nếu khơng khai báo tiêu đề thì MS Access

sẽ lấy tên trường làm tiêu đề.

+ Default Value: cài đặt giá trị mặc định ban đầu của trường khi thêm

một mẫu tin mới.

+ Validation Rule: cài đặt quy tắc kiểm tra dữ liệu nhập vào bảng có hợp

lệ hay không.

+ Validation Text: cài đặt câu thông báo sẽ hiện ra khi nhập dữ liệu

không đúng với quy tắc kiểm tra dữ liệu nhập vào bảng.

+ Required: xác định dữ liệu trên trường là bắt buộc phải nhập hay có

thểđể trống (chọn Yes hoặc No).

+ Allow Zero Length: xác định việc cho phép chứa một chuỗi có chiều

dài bằng 0 (chọn Yes hoặc No).

+ Indexed: xác định có đặt chỉ mục trên trường đó hay khơng.

* Thẻ Lookup:

+ Display control: là thuộc tính thể hiện điều khiển cho phép chọn loại
điều khiển (có thể là Text box, Combo box, List box).

+ Row Source Type: xác định kiểu dữ liệu nguồn (Table/Quety, Value

List, Field List).

+ Row Source: tên nguồn dữ liệu được lấy vào hoặc danh sách các giá

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

+ Bound Column: số thứ tự của trường trong dữ liệu nguồn được tham

chiếu đến.

+ Column Count: số trường (cột) hiển thị trong danh sách.

+ Column Heads: xác định có thể hiện tiêu đề các trường trong danh

sách hay không.

+ Column Widths: độ rộng của các trường trong danh sách.
+ List Rows: số dòng tối đa hiển thị trong danh sách.

+ List Width: độ rộng của cả danh sách.

+ Limit To List: xác định chỉ cho phép chọn các giá trị trong danh sách

(Yes) hoặc không bắt buộc phải chọn giá trị trong danh sách (No).
2.2.5 Tạo khố chính

Các bước thực hiện:

Bước 1: Mở bảng ở chếđộ thiết kế.

Bước 2: Chọn các trường làm nên khóa chính.

Bước 3: Vào Edit ---> chọn Primary Key (hoặc nhấp chuột vào nút
Primary Key trên thanh công cụ)

Chúng ta cũng có thể đặt lại khóa chính cho bảng hoặc xóa khóa 
chính của bảng bằng cách chọn các trường làm khóa cần xóa rồi thực hiện 
bước 3.

2.2.6 Lưu cấu trúc bảng

Để lưu lại cấu trúc bảng vừa thiết kế, ta thực hiện:
Vào File chọn Save

2.3 Các chế độ hiển thị của bảng dữ liệu 
2.3.1Mở bảng ở chế độ thiết kế (Design View)

Khi muốn sửa đổi cấu trúc của bảng. Thực hiện như sau:
- Chọn bảng muốn mở.

- Nhấp chuột vào nút hành động Design.

2.3.2 Mở bảng ở chế độ cập nhật dữ liệu (Datasheet)

Khi muốn nhập dữ liệu cho bảng hoặc xóa, sửa dữ liệu.

- Chọn bảng muốn mở.

- Nhấp chuột vào nút Open hoặc có thể nhấp đúp chuột vào tên bảng.

2.3.3.Chuyển đổi qua lại giữa các chế độ hiển thị

Để chuyển đỗi qua lại giữa các chếđộ hiển thị khi bảng biểu đang mở

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

17
2.4 Sửa đổi cấu trúc bảng

2.4.1 Chọn một hoặc nhiều trường

Chọn một trường: Kích chuột vào đầu thanh chọn (trước tên trường)
của trường cần chọn.

Chọn nhiều trường liên tục:

- Tại vị trí đầu thanh chọn, Drap chuột từ trường đầu tiên kéo đến

trường cuối cùng trong danh sách cần chọn.

- Hoặc nhấn giữ phím Shift, sau đó kích chuột chọn trường đầu

tiên và trường cuối cùng trong danh sách các trường cần chọn.
Chọn nhhiều trường không liên tục: nhấn giữ phím Ctrl, sau đó kích
chuột chọnlần lược các trường.

2.4.2 Chèn một hoặc nhiều trường 
Chèn một trường:

- Chọn vị trí muốn chèn thêm trường.

- Vào Insert chọn Rows (Hoặc kích chuột phải, chọn Insert
Rows) nếu ởchếđộ thiết kế Design View.

Vào Insert chọn Column (Hoặc kích chuột phải, chọn Insert
Column) nếu ở chếđộ nhập dữ liệu Datasheet View.

Chèn nhiều trường:

- Mở bảng biểu ở chếđộ thiết kế Design
- Chọn vị trí chèn thêm trường

- Chọn số lượng dòng đúng bằng số lượng trường cần chèn thêm.

- Vào Insert chọn Rows (Hoặc kích chuột phải, chọn Insert

Rows)

2.4.3 Xóa một hoặc nhiều trường 
- Chọn các trường muốn xóa.

- Vào Edit chọn Delete (Hoặc kích chuột phải, chọn Delete

Rows) nếu ởchếđộ thiết kế Design View.

Vào Edit chọn Delete Column (Hoặc kích chuột phải, chọn
Delete Column) nếu ởchếđộ nhập dữ liệu Datasheet View.
2.4.4 Sao chép, di chuyển trường

- Chọn trường muốn sao chép/ di chuyển.

- Vào Edit chọn Copy/Cut (hoặc nhấn tổ hợp phím

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

- Vào Edit chọn Paste hoặc nhấn tổ hợp phím Ctrl + V.

Ta có thể di chuyển vị trí các trường bằng cách chọn các trường cần di

chuyển Di chuyển chuột đến vị trí đầu các trường vừa chọn sao cho con
chuột hiện thành hình mũi tên màu trắng ( ) Drap chuột tới vị trí mới.

2.4.5Đổi tên trường

Ở chếđộ thiết kế Design View: ta chỉ cần xóa tên cũ sau đó đặt lại tên

mới.

Ở chế độ nhập dữ liệu Datasheet View: Chọn các trường muốn đỗi

tên Vào menu Format chọn (Hoặc kích chuột phải, chọn Rename
Column).

* Sau khi thực hiện các thao tác sửa đổi cấu trúc bảng, ta phải thực hiện 
thao tác lưu cấu trúc bảng để giữ lại những gì ta vừa sửa đổi cho bảng. 
2.5 Thiết lập quan hệ giữa các bảng

2.5.1 Tầm quan trọng của quan hệ giữa các bảng

Các bảng trong cơ sở dữ liệu theo mơ hình quan hệ thực thể kết hợp,
thường ngay sau khi thiết kế xong cấu trúc bạn phải tạo mối quan hệ

(Relationships) giữa các bảng này. Khi thiết lập mối quan hệ, tính chất nhất
quán của dữ liệu sẽđược đảm bảo tốt hơn.

Thí dụ: Trong hệ thống quản lý hồ sơ sinh viên ở một trường đại học

có một bảng SINHVIEN lưu trữ thông tin về cac sinh viên, một bảng
KHOA lưu trữ thông tin về các khoa, một bảng MONHOC lưu trữ thông
tin về các môn học, một bảng KETQUA lưu trữ thông tin về kết quả thi của
các sinh viên ta thấy để phát hiện việc nhập sai mã sinh viên ở bảng kết quả

(trường hợp mã nhập sai không thuộc của sinh viên nào trong trường) thì
bảng này cần có mối liên hệ vớ mã sinh viên ở bảng SINHVIEN để khi
nhập sai trong trường hợp trên thì sẽđưa ra thơng báo lỗi.

2.5.2Các loại quan hệ

Để tạo mối liên kết (Relationships) giữa các table phải thỏa mãn yêu

cầu sau:

- Hai table phải có chung nhau một vùng thuộc tính (Field)để làm vùng

liên kết.

- Tùy theo tính chất của vùng liên kết trong bảng sẽ cho tính nối kết
tương ứng của mối liên kết hai ngôi (hai bảng tham gia liên kết)

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

- Quan hệ một – một (one to one): dùng để mô tả mối quan hệ 1 – 1 của

2 bảng, trong đó, ứng với giá trị của một trường khóa của bảng này chỉ

tìm thấy duy nhất 1 giá trị tương ứng của trường có quan hệ trong
bảng kia.

Ví dụ: Trong một năm học, một giáo viên chỉ được phân công chủ

nhiệm một lớp.

- Quan hệ một – nhiều (one to many): dùng để mô tả mối quan hệ

1 - ∞ (hoặc ∞ -1) của 2 bảng, trong đó, ứng với 1 giá trị của trường
khóa của bảng này cho phép tìm thấy nhiều giá trị trong trường tương

ứng.

Ví dụ: Một sinh viên thì có thể học nhiều mơn học.

- Trong thực tế cịn có mối quan hệ nhiều – nhiều: không dùng trong

cơ sở dữ liệu quan hệ.

2.5.3Các bước tạo quan hệ

Để tạo mối liên kết ta thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Mở cửa sổ quan hệ:

- Vào Tool chọn Relationships (Hoặc hắp biểu tượng trên thanh
Toolbar). Cửa sổ Relationships hiện ra cùng với hộp thoại Show
Table.

Hình 2.5

Bước 2: Đưa các bảng vào cửa sổ quan hệ:

GVCN 1: 1 LỚP

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

- Chọn thẻ Table chọn bảng muốn tạo quan hệ, nhấp chuột vào
nút Add để chèn bảng đã chọn vào cửa sổ quan hệ (hoặc kích

đúp chuột vào tên bảng)

* Trường hợp hộp thoại Show Table đã bịđóng, muốn hiển thị hộp 
thoại này ta vào menu Relationships chọn Shows table (Hoặc 
nhấp phải chuột tại vùng trống trên màn hình chọn Shows table) 
Bước 3: Thiết lập quan hệ giữa các bảng.

- Chọn trường cần tạo quan hệ ở bảng mà trường đó làm khóa

chính, sau đó kéo lê chuột và thả vào trường muốn tạo quan hệở

bảng mà trường đó làm khóa ngoại.

Hình 2.6

- Xác định các qui tắc ràng buộc cho mối quan hệ: chọn ô kiểm tra
hiệu lực của ràng buộc toàn vẹn (Enforce Referential

Integrity).

+ Việc chọn ⌧⌧⌧⌧Enforce Referential Integrity buộc Access

phải kiểm tra gía trị tên vùng liên kết của mẩu tin bên Many
phải ứng với bên One. Từ đó khơng cho phép có một mẩu
tin có giá trị trên vùng liên kết bên many mà khơng có bên

One.

+ Việc chọn ⌧⌧⌧⌧ Cascade Update Related Field sẽ cho phép

khi bạn sửa nội dung giá trị trên vùng nối kết bên One dẩn

đến Access sẽ xóa tất cả các mẩu tin liên hệ ở bên many.

Điều này có thể dẩn đến nguy hiểm trầm trọng. Thí dụ, khi
xóa mã sản phẩm(MSP)trong table SANPHAM dẩn đến các

</div>