Bài giảng Luật hôn nhân và gia đình – ĐH Trà Vinh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.26 MB, 63 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÀ VINH

CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO TRỰC TUYẾN

ISO

9001:2008

LUẬT HƠN

NHÂN &

GIA ĐÌNH

LUẬT HƠN NHÂN & GIA ĐÌNH

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

KHÁI QT LUẬT HƠN NHÂN & GIA ĐÌNH

 Luật hơn nhân và gia đình là

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

KHÁI QUÁT

LUẬT HÔN

NHÂN & GIA

ĐÌNH

LUẬT HƠN NHÂN & GIA ĐÌNH

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

 Luật Hôn nhân và gia đình là

một ngành luật độc lập trong hệ 
thống pháp luật Việt Nam, bao
gồm các quy phạm pháp luật do nhà
nước ban hành hoặc thể chế hoá
nhằm điều chỉnh các quan hệ về

hôn nhân và gia đình (quan hệ nhân
thân và quan hệ tài sản).

Khái niệm luật 
hơn nhân và

gia đình

Khái niệm luật 
hơn nhân và

gia đình

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>



Hãy tìm cho con một người

đàn ơng trung thực làm

chồng, và hãy giúp anh ta

mãi trung thực.

Anh ta giàu hay không

không quan trọng, miễn là

anh ta độc lập.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

CON GÁI!

 Hãy coi trọng niềm kiêu hãnh và

sự đức hạnh của anh ta hơn bất 
cứ điều gì khác.

 Đừng nghĩ về bất cứ sự ưu việt

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

CON GÁI!

 Một người trung thực, biết xét đoán và nhân

đức, vượt lên trên những điều nhỏ mọn của 
thói hão huyền và sự ngông cuồng của trí 
tưởng tượng, coi trọng việc làm điều tốt đẹp 
hơn sự giàu sang, trở nên hữu ích hơn là 
khoe mẽ, sống đơn giản khiêm tốn trong khả 
năng của mình và khơng mắc nợ nần, đó là 
người đáng kính nhất trong xã hội.

 Hãy làm anh ta và tất cả những gì về anh ta

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

HƠN

NHÂN

LÀ

GÌ?

TS. BÙI QUANG XN

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

HƠN NHÂN

 Hơn nhân gia đình hiện hành, hơn

nhân được xem là kết quả của tình 
yêu, là sự kết hợp giữa một người đàn 
ông được gọi là chồng và một người 
phụ nữ được gọi là vợ.

 Đây là sự kết hợp giữa nam và nữ về

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

HƠN NHÂN



Hơn nhân điều chỉnh mối quan hệ

sinh lý giữa đàn ông và phụ nữ,



Cho phép

nam nữ sống chung

với nhau



Đồng thời đặt ra các quy định về

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

HÔN NHÂN

Tuy nhiên,

 về mặt luật pháp, hôn nhân bắt đầu

từ việc đăng ký kết hôn,

 Là việc nam và nữ xác lập quan hệ

vợ chồng với nhau theo quy định

pháp luật

 khi đủ điều kiện kết hôn và đăng ký

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

HƠN NHÂN LÀ GÌ?

 Hơn nhân là quan hệ giữa vợ và chồng sau khi kết

hôn

 Những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hôn nhân vợ

chồng: tự nguyện, tiến bộ và một vợ một chồng, vợ 
chồng bình đẳng.

 Quan hệ hôn nhân được xác lập thông qua sự kiện

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

MỤC TIÊU CỦA HÔN NHÂN

 Mục tiêu của hôn nhân không

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14></div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

MỤC TIÊU CỦA HÔN NHÂN



Sự hợp nhất hai người là

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

MỤC TIÊU CỦA HÔN NHÂN

 Nhưng một khi họ nhận ra rằng

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

ĐẶC ĐIỂM CỦA

HÔN NHÂN

TS. BÙI QUANG XUÂN

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18></div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH

CỦA LUẬT HN & GĐ

TS. BÙI QUANG XUÂN

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH CỦA LUẬT HN & GĐ

Là các quan 
hệ xã hội

phát sinh 
trong lĩnh 
vực HN & 
GĐ

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH



Đối tượng điều chỉnh của

Luật Hôn nhân

và gia đình

là những quan hệ

xã hội

trong lĩnh

vực hơn nhân và gia đình,



Cụ thể là quan hệ nhân thân và tài sản giữa

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH ĐÓ LÀ,

CÁC QUAN HỆ NHÂN THÂN VÀ QUAN HỆ TÀI SẢN.

 QUAN HỆ NHÂN THÂN là nhóm quan hệ chủ đạo và có ý

nghĩa quyết định trong các quan hệ hôn nhân và gia đình,

 Theo đó yếu tố tình cảm gắn bó giữa các chủ thể là một

đặc điểm trong quan hệ hôn nhân – gia đình, các quyền

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

- Quan hệ nhân thân là gì?

Là những quan hệ xã hội phát sinh giữa các thành viên 
trong gia đình về các lợi ích nhân thân, khơng mang nội 
dung kinh tế.

Vd: tình thương yêu, chung thủy, quan tâm, chăm sóc 
giữa các thành viên trong gia đình.

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Là những quan hệ xã hội phát sinh giữa các

thành viên trong gia đình về các lợi ích tài sản.

QUAN HỆ TÀI SẢN

CHẾ ĐỘ SỞ 
HỮU TÀI SẢN

CỦA VỢ, 
CHỒNG

CHẾ ĐỘ SỞ 
HỮU TÀI SẢN

CỦA VỢ, 
CHỒNG

QUAN HỆ CẤP 
DƯỠNG

QUAN HỆ NUÔI 
DƯỠNG

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

ĐẶC ĐIỂM CỦA ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH

Quan hệ nhân thân là quan hệ chủ đạo và có ý nghĩa quyết định

trong mối quan hệ hơn nhân và gia đình.

 Yếu tố tình cảm giữa các thành viên trong gia đình là đặc điểm cơ

bản nhất trong mối quan hệ hôn nhân và gia đình.

 Nghĩa vụ và quyền về hơn nhân và gia đình ln gắn liền với nhân

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

ĐẶC ĐIỂM CỦA ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH



Nghĩa vụ và quyền tồn tại lâu dài, bền vững.



Quyền và nghĩa vụ về tài sản trong hôn

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU CHỈNH

CỦA LUẬT HN & GĐ

TS. BÙI QUANG XUÂN

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU CHỈNH CỦA LUẬT HN & GĐ

KHÁI NIỆM:

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

ĐẶC ĐIỂM CỦA PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU CHỈNH

Quyền và nghĩa vụ của

các chủ thể trong quan hệ

HN & GĐ luôn tương ứng

với nhau.

Quyền và nghĩa vụ của

các chủ thể trong quan hệ

HN & GĐ luôn tương ứng

với nhau.

Việc thực hiện quyền và

nghĩa vụ của các chủ thể

phải xuất phát từ lợi ích

chung của gia đình

Việc thực hiện quyền và

nghĩa vụ của các chủ thể

phải xuất phát từ lợi ích

chung của gia đình

Các chủ thể khơng được

thỏa thuận nhằm làm thay

đổi các quyền và nghĩa vụ.

Các chủ thể không được

thỏa thuận nhằm làm thay

đổi các quyền và nghĩa vụ.

Được đảm bảo thực hiện

bằng sự cưỡng chế của

Nhà nước

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>



Phương pháp điều chỉnh

của

Luật Hôn nhân và gia đình

là những

cách thức

,

biện

pháp

mà các

quy phạm pháp

luật

hôn nhân gia đình



Tác động lên các cơ quan xã

hội thuộc đối tượng điều

chỉnh của nó.

PHƯƠNG PHÁP 
ĐIỀU CHỈNH CỦA 
LUẬT HƠN NHÂN

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

 Phương pháp điều chỉnh của Luật

Hôn nhân và gia đình hết sức mềm 
dẻo, chủ yếu là khuyến khích các chủ 
thể thực hiện các nghĩa vụ và quyền 
hơn nhân – gia đình.

 Chỉ trong những trường hợp đặc biệt

mới dùng biện pháp cưỡng chế như 
hủy hôn nhân trái pháp luật, hạn chế

quyền của cha mẹ đối với con chưa 
thành niên ,…

PHƯƠNG PHÁP 
ĐIỀU CHỈNH 
CỦA LUẬT HÔN

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

KHÁI NIỆM GIA ĐÌNH

TS. BÙI QUANG XUÂN

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

KHÁI NIỆM GIA ĐÌNH

“Gia đình là tập hợp những 
người gắn bó với nhau do 
quan hệ hôn nhân, quan hệ 
huyết thống hoặc quan hệ 
nuôi dưỡng, làm phát sinh các 
quyền và nghĩa vụ giữa họ với 
nhau theo qui định của Luật 
này”.

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

GIA ĐÌNH



Hãy can đảm lên và n ổn gia đình.



Người đàn ơng càng chủ động, tìm được người vợ

cho mình và chung thủy với nàng, anh ta càng

thành công và hạnh phúc.



Chung thủy ở bên cạnh một người phụ nữ sẽ

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

Gia đình

là tập hợp 
những

người gắn 
bó với

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

CÁI GÌ TỐT NHẤT TRONG CUỘC 
ĐỜI CỦA BẠN ?

NẾU ĐẶT CƯỢC CẢ

CUỘC ĐỜI VÀO

CUỘC KINH

DOANH DÀI GẦN 1

THẾ KỶ:

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

KHI VỀ GIÀ HỎI THĂM VÀ KHOE NHAU CÁI GÌ ?

 Con cái là tài sản vô giá

 Đầu tư cho con cái là đầu tư

thơng minh nhất

 Hài hịa giữ sự nghiệp, kiếm

tiền và chăm sóc con cái

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

NGOẢNH LẠI

1. Hãy là tấm gương cho con

2. Hãy là bạn thân của con

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39>

NGUYÊN TẮC HÔN

NHÂN

TS. BÙI QUANG XUÂN

</div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

Những nguyên tắc

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

NHỮNG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA LUẬT HƠN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH

Nội dung cụ thể: (Điều 2 Luật HN&GĐ 
2014)

 Hôn nhân tự nguyện,

</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42>

NHỮNG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA 
ĐÌNH

– Hơn nhân

tự nguyện, tiến bộ,

một vợ,

một chồng, vợ chồng

bình đẳng

.

– Hơn nhân khơng bị phân biệt đối xử

– Vợ chồng có

nghĩa vụ

thực hiện

chính

</div>
(43)<div class='page_container' data-page=43>

NHỮNG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA

ĐÌNH

– Cha mẹ có nghĩa vụ ni dạy con thành người có ích 
cho xã hội, con có nghĩa vụ kính trọng, chăm sóc, ni 
dưỡng ơng bà, các thành viên trong gia đình có nghĩa vụ 
quan tâm chăm sóc giúp đỡ lẫn nhau.

– Khơng phân biệt đối xử giữa các con trong gia đình.

– Nhà nước và tồn xã hội có trách nhiệm bảo vệ phụ nữ

và trẻ em, giúp đỡ người phụ nữ thực hiện chức năng

</div>
(44)<div class='page_container' data-page=44>

NGUN TẮC HƠN NHÂN

 Hơn nhân dựa trên nguyên tắc tự nguyện, 
tiến bộ, là chế độ một vợ một chồng, vợ 
chồng bình đẳng và tơn trọng lẫn nhau.

 Các quốc gia trên thế giới tồn tại nhiều 
kiểu hôn nhân khác nhau như hôn nhân 
một vợ một chồng, hôn nhân nhiều vợ 
nhiều chồng, hôn nhân đa thê, hôn nhân 
đồng tính, nam nữ sống chung như vợ 
chồng,…

</div>
(45)<div class='page_container' data-page=45>

NGUYÊN TẮC HÔN NHÂN THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM

 Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam

hiện nay chỉ công nhận chế độ hôn 
nhân một vợ một chồng.

 Đối với hôn nhân giữa những

người cùng giới tính, mặc dù 
không cấm nhưng Nhà nước vẫn 
không thừa nhận hôn nhân đồng 
giới.

</div>
(46)<div class='page_container' data-page=46>

NGUYÊN TẮC HƠN NHÂN THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM

 Mục đích cơ bản nhất và quan trọng nhất của hôn

nhân là việc sinh sản, nuôi dưỡng và giáo dục con 
cái của vợ chồng. Hôn nhân góp phần duy trì nòi 
giống, đảm bảo tương lai tồn tại của cả một dân tộc.

 Như vậy, hiểu một cách khái quát nhất, hơn nhân

là sự kết hợp hồn tự nguyện giữa 1 nam và 1 nữ 
trên cơ sở bình đẳng và tôn trọng nhau, được xác 
lập sau khi nam nữ đăng ký kết hôn khi đủ điều 
kiện kết hôn và tiến hành tại cơ quan có thẩm 
quyền.

</div>
(47)<div class='page_container' data-page=47>

CÁC CHỨC NĂNG XÃ HỘI CỦA GIA ĐÌNH

3.1. Chức năng duy trì nịi giống
 3.1. Chức năng duy trì nịi giống

3.2. Chức năng giáo dục

3.3. Chức năng kinh tế

</div>
(48)<div class='page_container' data-page=48>

TÌNH YÊU TRONG HƠN NHÂN



Kỳ thực, tình u trong hôn nhân vốn

không cần những lời thề non hẹn biển,

càng không cần thể hiện bằng sự bi tráng

của sinh ly tử biệt.



Nó chẳng qua chỉ là một cuộc sống yên

</div>
(49)<div class='page_container' data-page=49></div>
(50)<div class='page_container' data-page=50>

</div>
(51)<div class='page_container' data-page=51>

PHƯƠNG 
PHÁP

 TỰ NGUYỆN, BÌNH ĐẲNG

</div>
(52)<div class='page_container' data-page=52>



Sự tưởng tượng của phụ nữ diễn

</div>
(53)<div class='page_container' data-page=53>

Có ba người bạn

trung thành:

một

</div>
(54)<div class='page_container' data-page=54>

NỘI DUNG CỤ THỂ



Hôn nhân giữa công dân Việt Nam thuộc các

dân tộc, tôn giáo, giữa người theo tôn giáo với

người không theo tôn giáo, giữa người có tín

ngưỡng với người khơng có tín ngưỡng, giữa

cơng dân Việt Nam với người nước ngồi

được tơn trọng và được pháp luật bảo vệ.

</div>
(55)<div class='page_container' data-page=55>

NỘI DUNG CỤ THỂ

 Nhà nước, xã hội và gia đình có trách nhiệm 
bảo vệ, hỗ trợ trẻ em, người cao tuổi, người 
khuyết tật thực hiện các quyền về hơn nhân 
và gia đình; giúp đỡ các bà mẹ thực hiện tốt 
chức năng cao quý của người mẹ; thực hiện 
kế hoạch hóa gia đình.

 Kế thừa, phát huy truyền thống văn hóa, đạo 
đức tốt đẹp của dân tộc Việt nam về hơn 
nhân và gia đình.

</div>
(56)<div class='page_container' data-page=56>

SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LUẬT HN & GĐ

1. Chế độ hơn nhân- gia đình sau CMT8 đến

24.3.1977

a) Miền bắc Việt nam

b) Miền nam Việt nam

</div>
(57)<div class='page_container' data-page=57></div>
(58)<div class='page_container' data-page=58>

Nguồn
Nguồn
Hiến pháp
Hiến pháp
Luật 
HN&GĐ 
2014
Luật 
HN&GĐ 
2014
Các văn 
bản Pháp 
luật khác
Các văn 
bản Pháp 
luật khác

BL Dân sự

</div>
(59)<div class='page_container' data-page=59>

NGUỒN CỦA LUẬT HN & GĐ

1. Khái niệm:

</div>
(60)<div class='page_container' data-page=60>

NGUỒN CỦA LUẬT HN & GĐ

2. Nguồn của Luật HN & GĐ:



Luật Viết.



Tập qn về hơn nhân gia

đình.

</div>
(61)<div class='page_container' data-page=61>

CÂU HỎI ÔN TẬP

1. Theo Luật hơn nhân và gia đình năm 2014, 
những nguyên tắc cơ bản của chế độ hơn nhân 
và gia đình ở nước ta được quy định như thế 
nào?

2. Để bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình, Nhà 
nước ta cấm thực hiện những hành vi nào?

3. Xử lý việc kết hôn trái pháp luật được quy định 
như thế nào?

4. Giải quyết hậu quả của việc nam, nữ chung sống 
với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết 
hôn được quy định như thế nào?

CHÚNG TA 
CÙNG

</div>
(62)<div class='page_container' data-page=62>

LUẬT HƠN NHÂN & GIA ĐÌNH

TĨM LƯỢC CUỐI BÀI

Trong bài này, chúng ta đã tìm hiểu một số nội

dung cơ bản sau

 Khái niệm về hôn nhân và các đặc điểm của

hôn nhân; khái niệm và các chức năng cơ 
bản về gia đình;

 Nhiệm vụ và các nguyên tắc cơ bản của Luật

Hơn nhân và gia đình Việt Nam;

 Khái niệm, đặc điểm và các vấn đề liên quan

đến quan hệ pháp luật hơn nhân và gia đình;

</div>

Bài giảng Luật hôn nhân và gia đình – ĐH Trà Vinh

<b>LUẬT HƠN </b>

<b>NHÂN & </b>

<b>GIA ĐÌNH</b>

<b>KHÁI QUÁT </b>

<b>LUẬT HÔN </b>

<b>NHÂN & GIA </b>

<b>ĐÌNH</b>



<i><b><sub>Hãy tìm cho con một người </sub></b></i>

<i><b>đàn ơng trung thực làm </b></i>

<i><b>chồng, và hãy giúp anh ta </b></i>

<i><b>mãi trung thực. </b></i>

<i><b>Anh ta giàu hay không </b></i>

<i><b>không quan trọng, miễn là </b></i>

<i><b>anh ta độc lập. </b></i>

<b>CON GÁI! </b>

<b>CON GÁI! </b>

<b>HƠN </b>

<b>NHÂN </b>

<b>LÀ </b>

<b>GÌ?</b>

<b>HƠN NHÂN</b>

<b>HƠN NHÂN</b>



<i><b><sub>Hơn nhân điều chỉnh mối quan hệ </sub></b></i>

<i><b>sinh lý giữa đàn ông và phụ nữ, </b></i>



<i><b><sub>Cho phép </sub></b></i>

<i><b><sub>nam nữ sống chung </sub></b></i>

<i><b>với nhau </b></i>



<i><b><sub>Đồng thời đặt ra các quy định về </sub></b></i>

<b>HÔN NHÂN</b>



<i><b><sub>Sự hợp nhất hai người là </sub></b></i>

<b>ĐẶC ĐIỂM CỦA </b>

<b>HÔN NHÂN</b>

<b>ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH </b>

<b>CỦA LUẬT HN & GĐ</b>

<b>ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH</b>



<b>Đối tượng điều chỉnh của </b>

<b>Luật Hôn nhân </b>

<b>và gia đình </b>

là những quan hệ

xã hội

trong lĩnh

vực hơn nhân và gia đình,



<sub>Cụ thể là quan hệ nhân thân và tài sản giữa </sub>

<i><b>Là những quan hệ xã hội phát sinh giữa các </b></i>

<i><b>thành viên trong gia đình về các lợi ích tài sản.</b></i>



<i><b><sub>Nghĩa vụ và quyền tồn tại lâu dài, bền vững.</sub></b></i>



<i><b><sub> Quyền và nghĩa vụ về tài sản trong hôn </sub></b></i>

<b>PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU CHỈNH </b>

<b>CỦA LUẬT HN & GĐ</b>

<b>KHÁI NIỆM:</b>

<i><b>Quyền và nghĩa vụ của </b></i>

<i><b>các chủ thể trong quan hệ </b></i>

<i><b>HN & GĐ luôn tương ứng </b></i>

<i><b>với nhau.</b></i>

<i><b>Quyền và nghĩa vụ của </b></i>

<i><b>các chủ thể trong quan hệ </b></i>

<i><b>HN & GĐ luôn tương ứng </b></i>

<i><b>với nhau.</b></i>

<i><b>Việc thực hiện quyền và </b></i>

<i><b>nghĩa vụ của các chủ thể </b></i>

<i><b>phải xuất phát từ lợi ích </b></i>

<i><b>chung của gia đình</b></i>

<i><b>Việc thực hiện quyền và </b></i>

<i><b>nghĩa vụ của các chủ thể </b></i>

<i><b>phải xuất phát từ lợi ích </b></i>

<i><b>chung của gia đình</b></i>

<i><b>Các chủ thể khơng được </b></i>

<i><b>thỏa thuận nhằm làm thay </b></i>

<i><b>đổi các quyền và nghĩa vụ.</b></i>

<i><b>Các chủ thể không được </b></i>