Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tuần 11 - Phạm Văn May

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường PTDT Danh Thị Tươi. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 - HỌC KỲ I TUAÀN 11 Tiết 51,52: Đoàn thuyền đánh cá Tiết 53:Tổng kết về từ vựng ( Từ tượng thanh, từ tượng hình...) Tiết 54: Tập làm thơ 8 chữ Tieát 55: Traû baøi kieåm tra vaên TIEÁT 51-52:. ĐOAØN THUYỀN ĐÁNH CÁ ( Huy Caän ) I- MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC:. - Giuùp HS: 1. Kiến thức: Thấy và hiểu được sự thống nhất của cảm hứng về thiên nhiên, vũ trụ và cảm hứng về lao động cảu tác giả đã tạo nênnhững hình ảnh đẹp, tráng lệ, giàu màu sắc lãng mạn trong bài thơ Đoàn thuyền đánh cá. 2.Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng cảm thụ và phân tích các yếu tố nghệ thuật ( hình ảnh, ngôn ngữ, âm điệu ) vừa cổ điển vừa hiện đại trong bài thơ. II- CHUAÅN BÒ: 1- GIAÙO VIEÂN:. SGK, giaùo aùn. 2- HỌC SINH: SGK, tập ghi, bài soạn. III- TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1- ỔN ĐỊNH LỚP: 2- KIEÅM TRA BAØI CUÕ: (. Kieåm tra 15 phuùt ) Chép lại hai khổ thơ đầu trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính. Phân tích hình ảnh của người chiến sĩ lái xe trong hai khổ thơ đó? 3- GIỚI THIỆU BAØI MỚI: 4- TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS HOẠT ĐỘNG 1:. Hướng dẫn tìm. NOÄI DUNG BAØI HOÏC I- TÌM HIEÅU CHUNG 1- TAÙC GIAÛ:. hieåu chung. - Huy Cận quê ở Hà Tĩnh, là nhà thơ HỎI: Nêu những nét chính về - HS phát biểu dựa vào chú nổi tiếng của phong trào thơ mới. nhaø thô Huy Caän? thích. - Ông được nhà nước tặng giải thưởng Hoà Chí Minh naêm 1996. 2- TAÙC PHAÅM:. Baøi thô vieát naêm 1958, khi Mieàn Nêu hoàn cảnh ra đời của - HS phát biểu dựa vào chú Bắc xây dựng cuộc sống mới. baøi thô? thích. HOÛI:. 3- ĐỌC – CHÚ THÍCH: a- ĐỌC:. - GV hướng dẫn HS đọc bài - HS đọc bài thơ. thô. Phaïm Vaên May. b- CHUÙ THÍCH: 4- BOÁ CUÏC:. ( SGK ). - 2 khổ thơ đầu: Cảnh đoàn thuyền ra Trang 107. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi HOẠT ĐỘNG CỦA GV. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG BAØI HOÏC. khơi và tâm trạng của con người. HỎI: Bài thơ được chia mấy - Chia 3 đoạn: - 4 khổ thơ tiếp: Cảnh đoàn thuyền đoạn? Nêu nội dung của từng + 2 khổ thơ đầu: Cảnh đoàn đánh cá trên biển. đoạn? thuyền ra khơi và tâm trạng - Khổ thơ cuối: Cảnh đoàn thuyền của con người. đánh cá trở về. + 4 khổ thơ tiếp: Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển. II- PHAÂN TÍCH: + Khổ thơ cuối: Cảnh đoàn 1- CẢNH ĐOAØN THUYỀN RA KHƠI VAØ thuyền đánh cá trở về. TÂM TRẠNG CỦA CON NGƯỜI HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dẫn - Mặt trời….. phaân tích. ……sập cửa. HỎI: Hai câu thơ đầu sử dụng - So sánh, nhân hóa. -> hình aûnh so saùnh, nhaân hoùa ngheä thuaät gì? => Thieân nhieân huøng vó, meânh moâng, HỎI: Em có nhận xét gì về - Thiên nhiên hùng vĩ, mênh tráng lệ đã đi vào trạng thái nghỉ ngơi. thiên nhiên của hai câu thơ mông, tráng lệ đã đi vào trạng - Câu hát……. treân? thaùi nghæ ngôi. ……. Cuøng gioù khôi. => Khí theá haøo huøng, phaán chaán, laïc quan. 2- CẢNH ĐOAØN THUYỀN ĐÁNH CÁ. HOÛI:. Trong caûnh thieân nhieân - Khí theá haøo huøng, phaán chaán, TREÂN BIEÅN: - Thuyeàn ta…… đó, con người ra khơi với khí lạc quan. ………. Vaây giaêng. theá nhö theá naøo? -> Cảm hứng lãng mạn => Con thuyền bé nhỏ trở nên kì vĩ khổng lồ, hòa HỎI: Hình ảnh con thuyền đánh - Cảm hứng lãng mạn. Con nhập với kích thước rộng lớn của thiên cá trong đêm xuất hiện như thế thuyền bé nhỏ trở nên kì vĩ nhiên, vũ trụ. nào? Thể hiện cảm hứng gì khổng lồ, hòa nhập với kích - Cá nhụ…. …….Haï Long. cuûa nhaø thô? thước rộng lớn của thiên nhiên, ->Điệp từ cá, bút pháp lãng mạn => vuõ truï. Biển rất giàu và đẹp. - Ta haùt….. …… buoåi naøo. HỎI: Khổ thơ thứ tư sử dụng - Nghệ thuật điệp từ, bút pháp => Công việc nặng nhọc của người nghệ thuật gì? Cho ta thấy biển lãng mạn. Biển rất giàu và đánh cá đã thành bài ca đầy niềm vui, nhòp nhaøng cuøng thieân nhieân. giàu đẹp như thế nào? đẹp. - Sao mờ….. ……. Naéng hoàng. HỎI: Qua khổ thơ thứ 5, em hiểu thế nào về khúc ca lao - Công việc nặng nhọc của => Tinh thần lao động hăng say, khẩn người đánh cá đã thành bài ca trương, phấn chấn. động của người đánh cá? đầy niềm vui, nhịp nhàng cùng * Bằng bút pháp lãng mạn và sự tưởng tượng phong phú, điệp từ đoạn thơ thể thieân nhieân. hiện niềm say sưa hào hứng và ước mơ Phaïm Vaên May. Trang 108 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi HOẠT ĐỘNG CỦA GV. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG BAØI HOÏC. Khổ thơ thứ 6 thể hiện bay bổng của con người muốn hòa hợp tinh thần lao động của con - Tinh thần lao động hăng say, với thiên nhiênvà chinh phục thiên người như thế nào? nhiên bằng công việc lao động của khaån tröông, phaán chaán. mình. 3- CẢNH ĐOAØN THUYỀN ĐÁNH CÁ TRỞ HOÛI: Em coù nhaän xeùt gì veà noäi dung và nghệ thuật của những - HS phát biểu dựa vào các VỀ - Caâu haùt…. khổ thơ đó? phần đã phân tích. …… gioù khôi. => Nieàm vui phaán chaán. - Đoàn thuyền …. ……….daëm phôi. => Kết quả thắng lợi, con người làm chuû thieân nhieân. HOÛI:. Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về như thế nào? Kết quả - Đoàn thuyền trở về trong ra sao? caûnh nieàm vui phaán chaán, thu được kết quả thắng lợi. III- TOÅNG KEÁT HOẠT ĐỘNG 3: Hướng dẫn tổng * GHI NHỚ ( SGK ) keát. HOÛI: Neâu noäi dung vaø ngheä - Tự nêu thuaät cuûa baøi thô. IV- LUYEÄN TAÄP HOẠT ĐỘNG 4: Hướng dẫn luyeän taäp. - GV cho HS đọc diến cảm bài - HS phát biểu dựa vào ghi thô. nhớ. - HS đọc diễn cảm bài thơ. HOÛI:. 5- CUÛNG COÁ : - Cho bieát ñoâi neùt veà taùc giaû Huy Caän? - Đọc diễn cảm lại bài thơ. 6. DAËN DOØ. HS học bài, soạn bàitổng kết về từ vựng. IV. Ruùt kinh nghieäm ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. Phaïm Vaên May. Trang 109 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi TIEÁT 53. TỔNG KẾT VỀ TỪ VỰNG ( tiếp ). I- MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC. Giuùp HS: 1.Kiến thức: Nắm vững hơn và biết vận dụng những kiến thức về từ vựng đã học từ lớp 6 đến lớp 9: Từ tượng thanh và từ tượng hình, một số biện pháp tu từ về từ vựng. 2. Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng thực hành, lấy VD, nhận biết và sử dụng khi nói, viết. II- CHUAÅN BÒ 1- GIAÙO VIEÂN:. SGK, giaùo aùn. 2- HỌC SINH: SGK, tập ghi, bài soạn. III- TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1- ỔN ĐỊNH LỚP 2- KIỂM TRA BAØI CŨ: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS. 3- GIỚI THIỆU BAØI MỚI 4- TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS HOẠT ĐỘNG 1:. Hướng dẫn ôn tập từ tượng thanh và từ tượng hình. HỎI: Nêu khái niệm về từ tượng - Từ tượng thanh là từ mô phỏng thanh và từ tượng hình? âm thanh của tự nhiên, của con người. - Từ tượng hình là từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái của sự vaät. - taéc keø, cuù, meøo, boø HỎI: Hãy tìm tên của loài vật là từ tượng thanh? - Các từ tượng hình: lốm đốm, lê HỎI: Hãy xác định từ tượng hình thê, loáng thoáng, lồ lộ=> có tác và giá trị sử dụng của chúng dụng mô tả hình ảnh đám mây trong doạn trích? một cách cụ thể và sống động. HOẠT ĐỘNG 2:. Hướng dẫn ôn tập một số phép tu từ từ vựng. - GV cho HS nhaéc laïi khaùi nieäm của một số phép tu từ về từ - HS nhắc lại khái niệm của các phép tu từ: so sánh, ẩn dụ, nhân vựng. hóa, hoán dụ, nói quá, nói giãm nói tránh, chơi chữ. Phaïm Vaên May. NOÄI DUNG BAØI HOÏC I- TỪ TƯỢNG THANH ,TỪ TƯỢNG HÌNH 1- KHAÙI NIEÄM. - Từ tượng thanh là từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên, của con người. - Từ tượng hình là từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, trạng thái của sự vật. 2- TÌM HIỂU TỪ TƯỢNG THANH. taéc keø, cuù, meøo, boø=> coù tieáng keâu gioáng nhö teân cuûa noù. 3- XÁC ĐỊNH TỪ TƯỢNG HÌNH. Các từ tượng hình: lốm đốm, lê thê, loáng thoáng, lồ lộ=> có tác dụng mô tả hình ảnh đám mây một cách cụ thể và sống động. II- MỘT SỐ PHÉP TU TỪ TỪ VỰNG 1- KHAÙI NIEÄM. - So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật khác có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. - Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng kháccó nét tương đồng với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. - Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, Trang 110. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi HOẠT ĐỘNG CỦA GV. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG BAØI HOÏC. cây cối, đồ vật,… bằng những từ ngữ vốn dùng để gọi hoặc tả con người; làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật,…trở nên gần gũi với con người, biểu thị được những suy nghĩ, tình cảm của con người. -Hoán dụ là tên gọi sự vật, hiện tượng, khái niêm bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi cảm, gợi hình cho sự diễn đạt. - Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức bieåu caûm. - Noùi giaûm noùi traùnh laø moät bieän pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyeån chuyeån, traùnh gaây caûm giaùc quá đau buồn, ghê sợ, nặng nề; tránh thô tục, thiếu lịch sự. - Chơi chữ là lợi dụng đặc sắc về âm, về nghĩa của từ ngữ để tạo sắc thái dí dỏm, hài hước,… làm câu văn haáp daãn vaø thuù vò.. HOÛI:. Hãy phân tích nét độc đáo a- Phép ẩn dụ: từ hoa, cánh chỉ 2- NÉT ĐỘC ĐÁO CỦA CÁC CÂU THƠ của các câu thơ ở bài tập 2? Thúy Kiều và cuộc đời của nàng; a- Phép ẩn dụ: từ hoa, cánh chỉ Thúy từ cây, lá chỉ gia đình của Kiều. Kiều và cuộc đời của nàng; từ cây, b- Phép so sánh: từ như so sánh lá chỉ gia đình của Kiều. tiếng đàn của Kiều với tiếng hạc, b- Phép so sánh: từ như so sánh tiếng tiếng suối, tiếng gió thoảng, tiếng đàn của Kiều với tiếng hạc, tiếng trời đổ mưa. suối, tiếng gió thoảng, tiếng trời đổ c- Pheùp noùi quaù: Bieän phaùp noùi quaù möa. nhằm gây ấn tượng về nhân vật tài c- Pheùp noùi quaù: Bieän phaùp noùi quaù sắc vẹn toàn. d- Phép nói quá: gấp mười quan nhằm gây ấn tượng về nhân vật tài sang->tả sự xa cách giữa thân phận sắc vẹn toàn. và cảnh ngộ của Thúy Kiều với d- Phép nói quá: gấp mười quan Thuùc Sinh. sang->tả sự xa cách giữa thân phận e- Phép chơi chữ: tài và tai và cảnh ngộ của Thúy Kiều với Thuùc Sinh. e- Phép chơi chữ: tài và tai 5- CỦNG CỐ – DẶN DÒ: HS học bài, làm bài tập 3, chuẩn bị bài Tập làm thơ tám chữ.. Phaïm Vaên May. Trang 111 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi. TẬP LAØM THƠ TÁM CHỮ. TIEÁT 54 I- MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC:. - Giuùp HS: 1.Kiến thức: - Nắm được đặc điểm, khả năng miêu tả, biểu hiện phong phú của thể thơ tám chữ. - Qua hoạt động tập làm thơ tám chữ cho HS phát huy tinh thần sáng tạo, sự hứng thú trong học tập 2.Kĩ năng: Rèn luyện năng lực cảm thụ thơ ca, tập làm (thể thơ 8 chữ). II- CHUAÅN BÒ 1- GIAÙO VIEÂN: SGK,. giaùo aùn. 2- HỌC SINH: SGK, tập ghi, bài soạn. III- TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1- ỔN ĐỊNH LỚP 2- KIEÅM TRA BAØI CUÕ. Đọc 2 khổ thơ đầu trong bài thơ Đoàn thuyền đánh cá? Cho biết thể thơ của bài thơ đó? 3- GIỚI THIỆU BAØI MỚI 4- TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC HOẠT ĐỘNG CỦA GV. Hướng dẫn nhận diện thể thơ tám chữ. HỎI: Nhận xét về số chữ trong mỗi dòng ở các đoạn thơ trên? HỎI: Tìm hiểu từ ngữ có chức năng gieo vần ở mỗi đoạn? Nhaän xeùt veà caùch gieo vaàn?. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. HOẠT ĐỘNG 1:. - GV chốt lại ghi nhớ.. - Mỗi dòng thơ có tám chữ. a- tan- ngàn ; mới- gội b- veà- nghe ; hoïc- nhoïc c- ngaùt- haùt -> caùch nhau => caùch gieo vaàn chaân lieân tieáp. - Đọc ghi nhớ.. HOẠT ĐỘNG 2: luyện tập. Haõy choïn vaø ñieàn vaøo choã 1- Haõy… ca haùt trống cuối các dòng thơ cho phù - Những… ngày qua hợp? - nâng đón….bát ngát - Cuûa ngaøy…. muoân hoa 2- Maø xuaân…..cuõng maát - Nói làm chi…. tuần hoàn - Nên bâng….. đất trời HOÛI:. HOÛI:. 3?. Tìm từ chép sai ở bài tập - Dòng thứ 3, sai từ rộn rã, thay thế bằng từ vào trường. HOẠT ĐỘNG 3:. - GV cho HS cử đại diện nhóm đọc trước lớp những bài thơ HS - HS đọc bài thơ tự làm. đã chuẩn bị ở nhà. 5- CUÕNG COÁ – DAËN DOØ: HS hoïc baøi vaø laøm baøi taäp coøn laïi. Phaïm Vaên May. NOÄI DUNG BAØI HOÏC I- NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ 1- VÍ DUÏ. * Mỗi dòng thơ có tám chữ. * Caùch gieo vaàn chaân lieân tieáp: a- tan- ngàn ; mới- gội b- veà- nghe ; hoïc- nhoïc c- ngaùt- haùt -> caùch nhau * Moãi khoå thô coù 4 doøng. 2- GHI NHỚ ( SGK ) II- NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ. Điền từ - Haõy… ca haùt - Những… ngày qua - nâng đón….bát ngát - Cuûa ngaøy…. muoân hoa BAØI TẬP 2: Điền từ - Maø xuaân…..cuõng maát - Nói làm chi…. tuần hoàn - Nên bâng….. đất trời BAØI TAÄP 1:. BAØI TAÄP 3. Dòng thứ 3, sai từ rộn rã, thay thế bằng từ vào trường III- THỰC HAØNH TẬP LAØM THƠ TÁM CHỮ. Trang 112 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường PTDT Danh Thị Tươi TIEÁT 55. TRAÛ BAØI KIEÅM TRA VAÊN I- MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC:. - Giuùp HS: 1. Kiến thức:Nhận thức được việc tiếp thu kiến thức vận dụng vào bài làm, từ đó đánh giá bài làm. Sửa cho HS các lỗi sai về ý, từ, câu, cách diễn đạt. 2. Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng viết bài, kĩ năng nhớ sự kiện... II- CHUAÅN BÒ: 1- GIÁO VIÊN: Bài kiểm tra đã 2- HOÏC SINH: 3- TỔ CHỨC TRẢ BAØI CHO HS: HOẠT ĐÔNG CỦA GV - GV. chaám. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. Đọc lại đề bài và nêu đáp - Quan saùt vaø theo doõi. aùn.. NOÄI DUNG 1- ĐỀ BAØI: (. Tieát 48 ) 2- ĐÁP ÁN: ( Tiết 48 ) 3- NHAÄN XEÙT:. * ÖU ÑIEÅM: GV Nhận xét những ưu điểm và hạn chế trong bài làm của - Nghe và sửa chữa theo nhận - Phần trắc nghiệm đa số HS làm được bài. HS. xeùt cuûa GV. - Phần tự luận có một số bài làm các em đã biết cách phân tích dieãn bieán taâm traïng cuûa Kieàu. * HAÏN CHEÁ: - Một số bài viết diễn đạt còn sơ sài, chưa phân tích được dieãn bieán taâm traïng cuûa Kieàu. - Ña soá baøi laøm coøn sai loãi chính taû. - Moät soá baøi laøm chæ cheùp laïi caùc caâu thô, chöa bieát caùch phaân tích.. -. - GV. Goïi HS phaùt baøi kieåm tra.. 4- CUÛNG COÁ: 5. DAËN DOØ:. HS nhận bài kiểm tra và đổi bài làm cho nhau đọc, đối chieáu keát quaû baøi laøm.. 4- TRAÛ BAØI CHO HS:. -. Nhaän xeùt chung. HS soạn bài Bếp lửa. IV. Ruùt kinh nghieäm:. Kyù duyeät tuaàn 11. Phaïm Vaên May. Trang 113 Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>