Giáo án Đại số 10 CB - Chương II

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Hµm sè. Bµi 1:. PPCT: 14. I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc : hs n¾m v÷ng kh¸i niÖm :  Hµm sè  TX§  §å thÞ hµm sè 2. Kĩ năng : Tìm được tập xác định của hàm số, Phương pháp vẽ đồ thị một hàm số. 3. Tư duy: Suy luận tổng hợp từ thực tiễn đến bµi häc.. II. Phương pháp giảng dạy : phát vấn , đặt vấn đề và giải quyết vấn đề. III. Phương tiện : Phiếu học tập , bảng thống kê từ thùc tiÔn (vd 1 sgk). IV. Các bước lên lớp : 1. ổn định lớp : kiểm tra sỉ số , tác phong học sinh. 2.TiÕn tr×nh bµi d¹y :. Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò Hoạt động 1. *Cho häc sinh quan s¸t b¶ng (vd1 sgk/30), *Gi¶ng: Gäi D ={1,2,…,12} Vµ tËp R lµ tËp c¸c sè thực biểu diễn nhiệt độ *Hái: Mçi x  D cã bao nhiªu y  R ? Quy tắc f như trên gọi đó là một hàm số, D gọi là tập xác định hàm số. *Hãy tổng quát hoá định nghĩa một hàm số ? *Sửa sai và đưa ra khái niệm : Một quy tắc f xác định trªn D   sao cho mçi x thuéc D cho ta duy nhÊt mét gi¸ trÞ y *Giáo viên sửa sai ,ghi lại định nghĩa và minh hoạ. *Học sinh quan sát , Bước đầu hiểu về quan hễ và y: “ mçi x trong D cho ta mét gi¸ trÞ y trong R. *Học sinh phát biểu định nghĩa *Häc sinh g¹ch ch©n trong sgk .. x x1 x2. x D. y=f(x). y y1 y2. R Hoạt động 2 *Cho häc sinh quan s¸t ba lo¹i quan hÖ trong SGK . 1.B»ng b¶ng 2.Biểu đồ 3.Cho c«ng thøc *quan sát các vấn đề giáo viên đưa ra và trả lời câu hỏi => Các phương pháp cho một hàm số ? * Nh×n vµo ba b¶ng h·y cho biÕt quan hÖ nµo lµ quan hÖ hµm sè ? * Bước đầu hình dung về TXĐ một hàm số , hiểu * Những trường hợp nào TXĐ đã biết trước, chưa biết? được tầm quan trọng của tập xác định = > Tìm tập xác định trước trong hàm số cho bởi công thức *Vậy hàm số có thể xác định bằng 3 phương pháp trong đó hàm số cho bởi bảng và biểu đồ thì tập xác 1 định đã biết trước và nó là tập hữu hạn còn hàm số cho Trong  5 ta có:a)D = [2,+∞); b)D=R\{ 2 ;1} bởi công thức thì tập xấc định chưa biết trước và đa số lµ v« h¹n Ho¹t §éng 3 *Vd: ë líp 9 §å thÞ h/s y=f(x)= x+1 lµ mét ®­êng *Bước đầu hình dung về đồ thị hàm số, phương pháp th¼ng , y= f(x) = x2 lµ mét parabol vẽ đồ thị một hàm số. Đường thẳng, parabol gọi là đồ thị của các hàm số trên *Trong  7 thì f(-2) = -1 ; g(-1) = 2 * Khi nghiên cứu các hàm hợp thì đồ thị của hàm số là f(x) = 3 ta cã x = 2 ; g(x) = 2 th× x= 1 hoÆc x = -1 hợp của nhiều phần đồ thị khác nhau của các hàm tương ứng. *Thực tiễn ta không thể xác định được tất cả các điểm. §¹i sè 10 : C2. Lop10.com. Trang:- 1 -.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> của đồ thị nên ta chỉ xác định một số điểm dặc biệt: Toạ độ nguyên, Giao điểm với Ox và Oy Hoạt động 4: Thực hiện bài tập 1 và 2 * Tr¶ lêi c©u hái: a) f(x) ≥ 0; b) g(x) ≠ 0 * Bµi 1:a) BiÓu thøc x  1  5  3 x cã nghÜa khi f ( x) * Cho hµm sè y = f (x) , y = Nêu thật toán để x  1 x 1  0 5 5  g ( x)  5  1  x  vËy D=[1 ]  3 3 tìm tập xác định các hàm số trên. 5  3 x  0  x  3 * Gọi học sinh đọc đề, nêu hướng giải cụ thể cho từng hµm sè cô thÓ.. 2x 1 cã nghÜa khi x ≠ 1;2 x  3x  2 VËy D = R\ {1;2} *Bài 2: a) Rõ ràng hàm số xác định với mọi x thuộc vÒ R. VËy D = R 1 b) f(-2) = ; f (0)  1; f (2)  2 3. b) BiÓu thøc. 2. 3. Củng cố: Định nghĩa hàm số , cách cho một hàm số; Tập xác định một hàm số 4.Hướng dẫn bài tập về nhà: Hướng dẫn bài tập 3 5.Bµi häc kinh nghiÖm rót ra tõ bµi d¹y: ................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. Hµm sè: I. Môc tiªu: 1. Kiến thứ :c HS nắm vững Hàm đồng biến, nghÞch biÕn; hµm sè ch½n - hµm sè lÏ 2. Kĩ năng : Hình thành được phương pháp chứng minh mét hµm sè lµ ch½n hay lÎ; ThiÕt lËp ®­îc thuËt toán chuiwngs minh tính đơn điệu của một hàm số trên một khoảng xác định. 3. Tư duy: Suy luận tổng hợp từ thực tiễn đến bài häc.. PPCT:15. II. Phương pháp giảng dạy : phát vấn , đặt vấn đề và giải quyết vấn đề. III. Phương tiện : Phiếu học tập , bảng thống kê từ thùc tiÔn (vd 1 sgk). IV. Các bước lên lớp : 1. ổn định lớp : kiểm tra sỉ số , tác phong học sinh x2 1 2.KiÓm tra bµi cò:cho hµm sè y = t×m tËp x¸c x định của hàm số, Nếu x1; x2 thuộc tập (-∞;0) thoả x1 > x2 th× so s¸nh y(x1) vµ y(x2) 3.TiÕn tr×nh bµi d¹y :. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Tính đơn điệu của hàm số *Cho học sinh quan sát đồ thị hàm y = x2 *KÕt luËn : *Nêu nhận xét về sự đi lên, đi xuống của đồ thị từ trái + (0,+  ) Đồ thị đi lên sang ph¶i. + (-  ,0) §å thÞ ®i xuèng tõ tr¸i sang ph¶i. §å thÞ hµm sè mµ ®i lªn trong *Bước đầu nắm được định nghĩa hàm số đồng biến. §¹i sè 10 : C2. Lop10.com. Trang:- 2 -.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> khoảng nào đó thì ta nói y=x2 hàm số đồng biến trên y2 khoảng đóvà ngược lại *T×m quan hÖ gi÷a x1 vµ x2 y1 * =>định nghĩa hoàn chỉnh O x1 x2  Hàm số y= f(x) gọi là đồng biÕn (hay t¨ng) trªn (a,b) .NÕu  x1,x2  (a,b):x1<x2 => f(x1) < f(x2)  Hµm sè y= f(x) gäi lµ nghÞch biÕn (hay gi¶m) trªn (a,b) .NÕu  x1,x2  (a,b):x1<x2 => f(x1) > f(x2) Mở rộng: Có trể nêu ra một thuật toán để xác định tính đồng biến nghịch biến của một hàm số. ,nghÞch biÕn trªn kho¶ng *Häc sinh g¹ch ch©n sgk .vÏ h×nh , lËp b¶ng biÕn thiªn hµm sè. x y. a. b. x. a. b. y. * Víi x1 vµ x2 thuéc D sao cho x1 ≠ x2 ThiÕt lËp tØ sè f ( x1 )  f ( x2 )  a Nếu a>0 thì hàm đồng biến nếu a<0 x1  x2 th× hµm nghÞch biÕn. Hoạt động 2: Hàm số chẵn hàm số lẻ *Cho học sinh quan sát hai đồ thị sau: *Quan s¸t vµ nhËn xÐt  y =x3 đối xứng qua O y=x2  y =x2 đối xứng qua Oy y. O x1. O. x2. * Bước đầu hiểu về đồ thị hàm chẵn lẻ. y=-x3. * Suy luận được định nghĩa hàm số chẵn, lẻ  f(-x) = f(x) => Hµm ch½n  f(-x) =- f(x) => Hµm lÎ * ThuËt to¸n : 1/ Xét sự đối xứng của D 2/ThiÕt lËp f(-x) t×m quan hÖ f(-x) vµ f(x) 3/ KÕt luËn. *Từ đồ thị hai hàm số trên có nhận xét gì về hình dáng cña chóng, nhËn xÐt gÝ vÒ quan hÖ x1; x2 vµ y => KQ * Ta nãi h/s y =x2 lµ hµm sè ch½n, h/s y = x3 lµ hµm số lẻ, Suy ra đồ thị hàm chẵn và đồ thị hàm lẻ khác nhau cơ bản ở điểm nào, Nêu một định nghĩa về hàm số chẵn, tương tự *Lµm viÖc víi  8. *H·y thùc hiÖn  8 *Từ trực quan tổng hợp về phương pháp xác định một hµm ch½n mét hµm lÎ? * Hµm sè y =f(x) víi TX§ D gäi lµ hµm sè ch½n nÕu  x  D th× -x  D vµ f(-x) = f(x) *Suy nghÜ vÒ c©u hái vui cñng cè *Vui häc: Cã hµm sè nµo võ ch½n võa lÎ kh«ng? Cã hµm sè nµo kh«ng ch½n kh«ng lÎ kh«ng? nÕu cã h·y vÏ h×nh m« t¶? Hoạt động: Bài tập 4 và 5 * Bµi 4 a) D = R Ta cã x1 ≠ x2 th× * Hãy đọc đề bài tập 4 và nêu cách giải f ( x1 )  f ( x2 )  x1  x2  4 x1  x2 NÕu x1; x2 (-∞;-2) th× x1 + x2 <-4 vËy hµm sè nghÞch biÕn Nếu x1; x2 (-2;+ ∞) thì x1 + x2 >-4 vậy hàm số đồng * Nêu các thuật toán đề giải các bài toán trên biÕn *Bµi 5: a) D = R là tập đối xứng f(-x) = 3(-x)4 - 4 (-x)2 + 3 = 3x4 - 4 x2 + 3 = f(x) VËy hµm sè ch½n 3. Củng cố: Định nghĩa hàm số , cách cho một hàm số, Hàm đồng biến nghịch biến, tính chẵn lẻ của hàm số. 4.Hướng dẫn bài tập về nhà:. §¹i sè 10 : C2. Lop10.com. Trang:- 3 -.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 5.Bµi häc kinh nghiÖm rót ra tõ bµi d¹y: ................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. Hµm sè:. PPCT:16. I. Môc tiªu: III. Phương tiện : 1.Kiến thức : Tìm tập xác định một hàm số ,giá trị IV. Các bước lên lớp : của hàm số tại x0, tính đơn điệu của hàm số tính chẵn 1. ổn định lớp : kiểm tra sỉ số , tác phong học sinh ,lÎ cña hµm sè 2.KiÓm tra bµi cò : 2. KÜ n¨ng : Thùc hµnh tÝnh to¸n ,chøng minh tÝnh Hoạt động 1: Thế nào là TXĐ của hàm số , muốn ch½n ,lÎ cña hµm sè . biết 1 điểm M có thuộc đồ thị của hàm số y =f(x) hay II. Phương pháp giảng dạy : đặt vấn đề ,hướng dẫn không ta làm thế nào? Nêu phương pháp chứng minh học sinh giải quyết vấn đề tÝnh ch½n lÎ cña hµm sè ? 3.Bµi míi : Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1 Suy nghÜ tr¶ lêi c©u hái f ( x) Cho hµm sè y = f (x) , y = Lµm bµi tËp 1 sgk g ( x) 3  *Hỏi :TXĐ của hàm số trên được xác định như thế 4 x  3  0 x   Häc sinh lªn b¶ng : b) §¸p ¸n  4 nµo? 2  x  0  x  2 =>Bµi tËp1 c©u b; d dµnh cho häc sinh trung b×nh yÕu 3  3   x  2 VËy D =  ; 2  4 4  d) §¸p ¸n: D = R\{-1;3} . C¶ líp lµm bµi tËp Hoạt động 2 *Muốn biết một điểm nào đó thuộc về hàm nào ta phải Suy nghĩ trả lời ,,từ đó vận dụng làm bài tập 3 lµm nh­ thÕ nµo ? Häc sinh lªn b¶ng ,c¶ líp lµm bµi tËp *Gäi mét häc sinh lªn b¶ng ,c¶ líp lµm bµi tËp quan 1 1 2 1 a) M1(2; ) th× = đúng vậy M1 2 s¸t vµ nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. 3 3 2.2  3.2  1 *Tæng hîp ®­a ra nhËn xÐt chÝnh cho lêi gi¶i cña häc nằm trên đồ thị hàm số. sinh b) Tương tự ta tìm được các điểm còn lại  Muốn biết một điểm nào đó có thuộc về đồ thị hàm số hay không ta lấy toạ độ của chúng thế vào phương trình hàm số nếu chúng thoả thì nó nằm trên đồ thị hàm số Hoạt động 3 * Nêu phương pháp chứng minh hàm số đơn điệu trên * Tr×nh bµy néi dung c©u hái, ¸p dông vµo thùc tÕ bµi một khoảng nào đó. to¸n 4. * Mét em lªn b¶ng,c¶ líp lµm bµi tËp vµo vë nhËn xÐt * §¸p ¸n: Víi x1 vµ x2 thuéc D sao cho x1 ≠ x2 lËp tØ bµi lµm cña b¹n.. §¹i sè 10 : C2. Lop10.com. Trang:- 4 -.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> f ( x1 )  f ( x2 )  a Nếu a>0 thì hàm đồng biến nếu x1  x2 a<0 th× hµm nghÞch biÕn.. sè. * Kết quả: b) Hàm số đông biến trên (-∞;1) nghịch biÕn trªn(1; +∞) c) Hµm sè nghÞch biÕn trªn (-1; +∞) vµ trªn (-∞;-1) d) ) Hàm số đồng biến trên (2; +∞) và trên (-∞;2). Hoạt động 4 ViÖc chøng minh 1 hµm sè lµ ch½n hay lÎ ®­îc thùc Häc sinh nhí l¹i c©u tr¶ lêi cña b¹n vµ vËn dông lµm hiÖn nh­ thÕ nµo? bµi tËp 5 D là tập đối xứng. Hoc sinh lªn b¶ng,c¶ líp lµm bµi tËp: KÕt qu¶  f(-x) = f(x) => Hµm ch½n  b, d lµ hµm sè lÎ  f(-x) =- f(x) => Hµm lÎ  c, e lµ hµm sè ch½n 3. Củng cố: Định nghĩa hàm số , cách cho một hàm số, Hàm đồng biến nghịch biến, tính chẵn lẻ của hàm số. 4.Hướng dẫn bài tập về nhà: 5.Bµi häc kinh nghiÖm rót ra tõ bµi d¹y: ................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. Hµm sè bËc nhÊt I. Môc tiªu: 1.Kiến thức : Học sinh hiểu được tập xác định, chiều biến thiên,giá trị của hàm số tại x0 vẽ được đồ thị hàm sè 2. KÜ n¨ng : Thùc hµnh vÏ tÝnh to¸n II. Phương pháp giảng dạy : Đặt vấn đề ,hướng dẫn học sinh giải quyết vấn đề. ppct 17. III. Phương tiện : IV. Các bước lên lớp : 1. ổn định lớp : kiểm tra sỉ số , tác phong học sinh 2.KiÓm tra bµi cò : Tập xác định, phương pháp xét tính đơn điệu của hµm sè. 3.Bµi míi : Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Khảo sát hàm số : y=ax+b * Đặt vấn đề: Cho hàm số y=ax+b (a≠0) hãy lập tỉ số f ( x1 )  f ( x2 ) a * x1  x2  R; f ( x1 )  f ( x2 ) x1  x2 ; x1  x2  từ đó cho biết khi nào hàm số x1  x2 Nếu a>0 thì hàm số đồng biến trên R ; nếu a<0 thì hµm sè nghÞch biÕn trªn R đồng biến khi nào hàm số nghịch biến. *Yªu cÇu HS LËp b¶ng biÕn thiªn. x - y -. + +. a>0. x - y +. +. a<0. -. Hoạt động 2 *Hỏi: Đồ thị hàm số y = ax+b có đặc điểm gì? Nêu * §å thÞ hµm sè y = ax+b lµ mét ®­êng th¼ng tho¶ :. §¹i sè 10 : C2. Lop10.com. Trang:- 5 -.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> cách vẽ đồ thị hàm số y=ax+b (a≠0) *Giảng : a  0 thì đồ thị y = ax+b nhận a làm hệ số góc *Hỏi: có nhận xét gì về vị trí tương đối của những ®­êng th¼ng cã cïng hÖ sè gãc? * Đặt vấn đề : Thực hiện  2 * Khi nào đồ thị nằm dưới trục hoành, nằm trên trục hoành. Giảng về tính dương, âm của giá trị tương ứng y cña hµm sè.. *a = 0 thì đường thẳng cùng phương với Ox *a  0 ,y = ax+b lµ ®­êng th¼ng kh«ng cïng phương với Ox ,Oy *Cho x nhËn gi¸ trÞ x1, x2 (x1  x2).tÝnh y1, y2 , vÏ ®­êng th¼ng qua (x1;y1) , (x2;y2) *Cùng phương với nhau y y=3x+2 *Hµm sè y = 3x + 2 cã a > 0 nên đồng biến trên R; §å thÞ hµm sè ®i qua c¸c 2 ®iÓm A(0,2) vµ B(-1,-1). -1 0 Hoạt động 3 *Cho hàm số y = ax+b, xét h/s trong các trường hợp :  a = 0, a  0?  *Hỏi: Trường hợp nào h/s không phụ thuộc vào x? Trường hợp nào h/s phụ thuộc vào x ? Nªu c¸c vÝ dô vÒ hµm sè y = ax+b  *Thùc hiÖn  3  *Suy ra phương trình Ox là gì. x -1. a = 0 =>y = b, KL: hµm h»ng a  0 =>y = ax+b ,KL: Hµm sè bËc nhÊt Tr¶ lêi trùc tiÕp y=0. 3. Củng cố: Định nghĩa , phương pháp vẽ đồ thị hàm số; Phân biệt được các trường hợp riêng của hàm số y = ax+b. 4.Hướng dẫn bài tập về nhà:2; 3 (2) Vì A, B là hai điểm thuộc về đồ thị hàm số nên toạ độ của A; B phải thoả mãn phương trình hàm số, ta thế toạ độ A, B vào phương trình hàm số được hệ, giải hệ tìm được a, b (3) Giả sử đường thẳng cần tìm có phương trình là: y = ax + b khi đó bài toán quay về bài toán 2 5.Bµi häc kinh nghiÖm rót ra tõ bµi d¹y: ................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. Bµi tËp hµm sè bËc nhÊt I. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc : Häc sinh hiÓu chiÒu biÕn thiªn, vÏ được đồ thị hàm số ; viết được phương trình hàm số khi cho mét sè nh÷ng th«ng tin liªn quan. 2. KÜ n¨ng : Thùc hµnh vÏ tÝnh to¸n II. Phương pháp giảng dạy : Đặt vấn đề ,hướng dẫn học sinh giải quyết vấn đề. §¹i sè 10 : C2. ppct 18. III. Phương tiện : IV. Các bước lên lớp : 1. ổn định lớp : kiểm tra sỉ số , tác phong học sinh 2.KiÓm tra bµi cò : Nêu các trường hợp ĐB-NB của hàm số y=ax+b trong hai trường hợp của a. Lop10.com. Trang:- 6 -.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> 3.Bµi míi : Hoạt động của thầy.   . Hoạt động của trò Hoạt động 1: Bài tập 1 Nêu phương pháp vẽ đồ thị hàm số y = ax+b. a)Hàm số y=2x-3 đồng biến Từ đó thực hiện bài toán 1 y trªn R qua A(0,-3); B(1,-1) Gäi mét häc sinh tr×nh bµy c©u a vµ mét häc sinh tr×nh bµy c©u c c¶ líp theo dâi nhËn xÐt, §¸nh gi¸ vµ cho ®iÓm O. -1. -1. x. -3.  . Hoạt động 2: Bài tập 2 a) §å thÞ hµm sè ®i qua A vµ qua B nªn ta cã: Nếu đồ thị một hàm số qua A thì ta có kết quả gì ? Từ đó thực hiện bài toán 2 b  3 a  5  Gäi mét häc sinh tr×nh bµy c©u a vµ mét häc  VËy hµm sè lµ : y = -5x + 3 3 sinh tr×nh bµy c©u c c¶ líp theo dâi nhËn xÐt, b  3  5 a  b  0 §¸nh gi¸ vµ cho ®iÓm.    . Hoạt động 3: Bài toán 3 Nêu phương pháp vẽ đồ thị hàm số y = ax+b. b) Đường thẳng song song với Ox nên phương trình Từ đó thực hiện bài toán 3 của đường thẳng đó cos dạng là : y = b Gäi mét häc sinh tr×nh bµy c©u a vµ mét häc mà đường thẳng đó qua A(1 , -1) nên y = -1 là đường sinh tr×nh bµy c©u c c¶ líp theo dâi nhËn xÐt, th¼ng cÇn t×m §¸nh gi¸ vµ cho ®iÓm.  Hoạt động 3: Bài toán 4  . Nêu phương pháp vẽ đồ thị hàm số y = ax+b. Trên một miền cụ thể, Từ đó thực hiện bài toán 4 Gäi mét häc sinh tr×nh bµy c©u a vµ mét häc sinh tr×nh bµy c©u c c¶ líp theo dâi nhËn xÐt, §¸nh gi¸ vµ cho ®iÓm. a) Trên (0 ;+) thì hàm số là y = 2x nên hàm số đồng biÕn trªn (0 ;+) 1 Trªn (- ;0) th× hµm sè lµ y = x nªn hµm sè 2 y nghÞch biÕn trªn (- ;0) Bảng giá trị đặc biệt :. 2. x -2 y 1. 0 0. 1 2. 1 -2. O 1 x. 3. Củng cố: Định nghĩa hàm số , cách cho một hàm số, Hàm đồng biến nghịch biến, tính chẵn lẻ của hàm số. 4.Hướng dẫn bài tập về nhà trong sách bài tập: 5.Bµi häc kinh nghiÖm rót ra tõ bµi d¹y: ................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. §¹i sè 10 : C2. Lop10.com. Trang:- 7 -.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Hµm sè y=. x. ; y= ax  b ; y= x. I. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc : Häc sinh vËn dông kiÕn thøc vÒ hµm số bậc nhất để khảo sát vẽ đồ thị hàm số vẽ được đồ thÞ hµm sè y= x ; y= ax  b ; y= x  2. KÜ n¨ng : Ph©n tÝch tæng hîp, Thùc hµnh vÏ tÝnh to¸n II. Phương pháp giảng dạy : Đặt vấn đề ,hướng dẫn học sinh giải quyết vấn đề. PPct 19. III. Phương tiện : Tranh vẽ mẫu IV. Các bước lên lớp : 1. ổn định lớp : kiểm tra sỉ số , tác phong học sinh 2.KiÓm tra bµi cò : Tập xác định, phương pháp xét tính đơn điệu của hµm sè. Hµm sè y = x  * Đặt vấn đề: Theo định nghĩa x thì ta phân tích x như thế nào, từ đó đề xuất một phương án giải quyết bài toán: Vẽ đồ thị hàm số y = x ?. *TXĐ của hàm số, khoảng đồng biến , nghịch biến và lËp b¶ng biÕn thiªn cña hµm sè nh­ thÕ nµo? Hãy vẽ đồ thị hàm số y = x  .  x; x  0 * Theo định nghĩa ta có: x =   x; x  0 D=R  x; x  0 y= x =  đồng biến trên (0 +) và nghịch  x; x  0 biÕn trªn (-,0) BBT:. 0. x - y +. Nªu c¸ch vÏ cô thÓ: Gi¶ng vÒ h×nh 20/sgk. + +. 0 Hµm sè y = ax + b . * Đặt vấn đề: Theo định nghĩa ax  b thì ta phân tích. ax  b như thế nào, từ đó đề xuất một phương án giải quyết bài toán: Vẽ đồ thị hàm số y = ax  b ?. *TXĐ của hàm số, khoảng đồng biến , nghịch biến và lËp b¶ng biÕn thiªn cña hµm sè nh­ thÕ nµo? Hãy vẽ đồ thị hàm số y = ax  b . Nªu c¸ch vÏ cô thÓ:. b  ax  b; x  a * a>0 Ta cã : ax  b =   ax  b; x   b a  b  ax  b ; x   a * a<0 Ta cã : ax  b =   ax  b; x   b  a D=R BBT: b x - a +. +. y +. . 0. G¶ng vÒ h×nh 21 Hµm sè y = [x].  Giảng về phần nguyên của một số, hướng dẫn học sinh t×m hiÓu vÝ dô sgk/55 vµ cho häc sinh thùc hiÖn 3  Cho häc sinh thùc hiÖn 4. §¹i sè 10 : C2. 13  *    3 ; [-2.05] = -3 ; [- 2 ] = -3 ; [5] = 5 4. * víi : -1  x < 0 th× [x] = -1 . . .. Lop10.com. Trang:- 8 -.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>  Khi -1  x < 0 thì y = [x] = -1 Vây đồ thị hàm số y = [x] nh­ thÕ nµo ?  Hãy vẽ đồ thị hàm số y = [x]. x. 3. Củng cố: Định nghĩa hàm số , cách cho một hàm số, Hàm đồng biến nghịch biến, tính chẵn lẻ của hàm số. 4.Hướng dẫn bài tập về nhà: Bài 1: Trong y= 3 x có a; b bằng bao nhiêu? Hãy phân tích hàm số y= 3 x ra hàm hợp? Từ đó suy ra bảng biến thiên của hàm số. Tương tự 2 x  4; x  3 2 x; x  0 x 1; x  0  Bµi 2:a) y=x+ x =  b)y=   c) y= x  1  3  x  2;1  x  3 x  1; x  0 0; x  0 4  2 x; x  1  ..... .....  1;2  x  0  x   x   2;1  x  0 Bµi 3: a)y=   =  b) y=[x]+   =   2  0;0  x  2  2  0;0  x  1 ..... ..... Có thể lập bảng giá trị của hàm số để vẽ 5.Bµi häc kinh nghiÖm rót ra tõ bµi d¹y: ................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. Hµm sè bËc hai y = ax2 + bx + c (a≠0). PPCT : 20. I. Môc tiªu: III. Phương tiện : 1.Kiến thức : Các bước khảo sát hàm số y = ax2 + IV. Các bước lên lớp : bx + c (a≠0) 1. ổn định lớp : kiểm tra sĩ số , tác phong học sinh 2. Kĩ năng : Thực hành tính toán trục đối xứng, đỉnh 2.KiÓm tra bµi cò : Nêu phương pháp khảo sát tính đồng biến các giá trị đặc biệt, phương pháp khảo sát hàm số nghÞch biÕn cña hµm sè ? 3. Tư duy: Tương tự hoá hàm số y = ax2 II. Phương pháp giảng dạy : đặt vấn đề ,hướng dẫn học sinh giải quyết vấn đề Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1 : Khảo sát hàm số bậc hai * Cho hµm sè y = ax2 + bx + c (a≠0) H·y thiÕt lËp tØ * LËp tØ sè theo yªu cÇu cña gi¸o viªn cho ra kÕt qu¶ : a(x1+x2) + b. §¹i sè 10 : C2. Lop10.com. Trang:- 9 -.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> * a>0 a(x1+x2) + b < -b+b=0 HSNB f ( x1 )  f ( x 2 ) trong đó x1 ; x2  R / x1  x2 * a>0 a(x1+x2) + b > -b+b=0 HS§B x1  x 2 lµm trong giÊy nh¸p cho kÕt qu¶? b *NÕu x1 ; x2(-∞ ; ) th× ta thu ®­îc kÕt qu¶ g×? b 2a -∞ x 2a a<0 Tương tự như thế xét tính đồng biến nghịch biến của b  hµm sè trªn ( ;+∞) y 2a 4a -∞ * Tõ kÕt qu¶ trªn h·y lËp b¼ng biÕn thiªn cña hµm sè trên trong hai trường hợp của a b -∞ 2 x 2a  a>0 b  b   b 2  4ac *y = ax2 + bx + c = a  x 2  2.x.      +∞  a  a   4a   y 2  b 4a  =a  x    4a a  sè :. +∞ -∞ +∞ +∞. * Më réng; Tõ b¶ng biÕn thiªn cña hµm sè trong hai  trường hợp của a thì có nhận xét gì về giái trị của 4a . Nhắc lại các kết luận đã học ở lớp 9 về đồ thị hàm số y = ax2  Ta chứng minh được đồ thị hàm số y = ax2 + bx + c b  ; còng lµ mét parabol nhËn I   làm đỉnh và  2a 4a  b nhËn x = làm trục đối xứng. 2a.  VËy khi thùc hµnh vÏ mét parabol th× ta cÇn lµm những bước gì?. * §å thÞ hµm sè lµ mét Parabol nhËn O(0,0) lµm đỉnh, nhận Oy làm trục đối xứng.. *1) Tìm tập xác định 2) XÐt sù biÕn thiªn – lËp b¶ng biÕn thiªn 3)Xác định giao điểm với Ox, Oy ( Nếu toạ độ chẵn) và các điểm đặc biệt đồ thị hàm số đi qua. 4) Vẽ đồ thị hàm số qua các điểm đặc biệt đó.  D=R  a=1 nªn b¶ng biÕn thiªn cña hµm sè lµ:. x - + y.  Trên cơ sở đó khảo sát vẽ đồ thị hàm số y = x2+2x-2. -1. + +. -3 . . Vận dụng: Dựa vào đồ thị hàm số bên cạnh hãy tìm x để y nhỏ nhất, Nhận xét gì về đồ thị hàm sè khi y<0. Đồ thị hàm số nhận I(-1;-3) làm đỉnh. Nhận x=-1 làm trục đối xứng và qua các điểm đặc biÖt. y x -3 -2 0 1 y 1 -2 -2 1. 1 -3 -2 -10. 1x. -2 -3. §¹i sè 10 : C2. Lop10.com. Trang:- 10 -.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> 3. Củng cố: Phương pháp khảo sát một hàm số bậc hai. 4. DÆn dß: * So¹n phÇn II.§­êng parabol vµo vë. * Làm bài tập Từ bài 1 đến bài 4 trang 62 5.Bµi häc kinh nghiÖm rót ra tõ bµi d¹y: ................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. Hµm sè bËc hai y = ax2 + bx + c (a≠0) I. Môc tiªu: 1.Kiến thức : Học sinh hiểu được đồ thị hàm số bậc hai y=ax2+bx+c lµ mét ®­êng parabol ®­îc tÞnh tiÕn qua một số bước của đồ thị y =ax2. 2. Kĩ năng : Thực hành tính toán trục đối xứng, đỉnh các giá trị đặc biệt, phương pháp khảo sát hàm số 3. Tư duy: Tương tự hoá hàm số y = ax2 II. Phương pháp giảng dạy : đặt vấn đề ,hướng dẫn học sinh giải quyết vấn đề 3. Bµi míi. PPCT : 21. III. Phương tiện : Tranh mô phỏng sự dịch chuyển đồ thị IV. Các bước lên lớp : 1. ổn định lớp : kiểm tra sĩ số , tác phong học sinh 2.KiÓm tra bµi cò : Nêu phương pháp khảo sát tính đồng biến nghÞch biÕn cña hµm sè ?. Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò §å thÞ hµm sè. y=ax2+y. 0. *Quan sát tranh và nghe giảng từ đó rút ra được kết luận đồ thị hàm số y=f(x)=ax2 + y0 là một parabol được dịch chuyển theo phương Oy nhờ đồ thị hàm  Gi¶ng trªn tranh vÏ: 2 2 sè y=ax2 Hai hµm sè y=f(x)=ax vµ y=g(x)=ax +y0 t¹i cïng y mét ®iÓm x th× g(x)=f(x)+y0 Suy ra nÕu M(x,y) lµ *§å thÞ y=ax2 +y0 mét ®iÓm n»m trªn ®­êng cong y=f(x) th× M’(x,y+y0) nằm trên đường cong y=g(x) vậy đồ thị y=f(x) khi dịch chuyển y0đơn vị theo phương Oy (Lên trên nếu y0 > 0 và xuống dưới nếu y0<0) thì ta y=ax2 được đồ thị y=g(x). 0. x. §å thÞ hµm sè y=f(x)=a(x+x0)2.  Gi¶ng trªn tranh vÏ:. §¹i sè 10 : C2. *Quan sát tranh và nghe giảng từ đó rút ra được kết luận đồ thị hàm số y=f(x)=a(x+x0)2 là một parabol được dịch chuyển theo phương Ox nhờ đồ thị hàm sè y=ax2 Lop10.com. Trang:- 11 -.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Hai hµm sè y=f(x)=ax2 vµ y=g(x)=a(x+x0)2 t¹i cïng *§å thÞ mét ®iÓm x th× g(x-x0)= a(x+ x0-x0)2=y Suy ra nÕu M(x,y) lµ mét ®iÓm n»m trªn ®­êng cong y=f(x) th× M’(x- x0,y) nằm trên đường cong y=g(x) vậy đồ thị y=f(x) khi dịch chuyển x0đơn vị theo phương Oy (sang ph¶i nÕu x0 < 0 vµ sang tr¸i nÕu x0>0) th× ta được đồ thị y=g(x) §å thÞ hµm sè y=f(x)=ax2 + bx + c *Quan sát tranh và nghe giảng từ đó rút ra được kết luận đồ thị hàm số y=f(x)= ax2 + bx + c là một parabol được dịch chuyển nhờ đồ thị hàm số y=ax2.  Gi¶ng trªn tranh vÏ: 2. . y=f(x)=ax2. b    + bx + c = a  x    2a  4a . TÞnh tiÕn theo Ox. §å thÞ y = ax2. đồ thị y = a(x-. TÞnh tiÕn theo Oy. b 2 ) 2a. 2. b    y = a x    2a  4a . 3. Củng cố: Phương pháp khảo sát một hàm số bậc hai. 4. DÆn dß: * So¹n phÇn II.§­êng parabol vµo vë. * Làm bài tập Từ bài 1 đến bài 4 trang 62 5.Bµi häc kinh nghiÖm rót ra tõ bµi d¹y: ................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................. Hµm sè bËc hai y = ax2 + bx + c (a≠0) I. Môc tiªu: 1.Kiến thức : Học sinh hiểu được đồ thị hàm số bậc hai y=ax2+bx+c lµ mét ®­êng parabol ®­îc tÞnh tiÕn qua một số bước của đồ thị y =ax2. 2. Kĩ năng : Thực hành tính toán trục đối xứng, đỉnh các giá trị đặc biệt, phương pháp khảo sát hàm số 3. Tư duy: Tương tự hoá hàm số y = ax2 II. Phương pháp giảng dạy : đặt vấn đề ,hướng dẫn học sinh giải quyết vấn đề 3. Bµi míi. §¹i sè 10 : C2. PPCT : 22. III. Phương tiện : Tranh mô phỏng sự dịch chuyển đồ thị IV. Các bước lên lớp : 1. ổn định lớp : kiểm tra sĩ số , tác phong học sinh 2.KiÓm tra bµi cò : Nêu phương pháp khảo sát tính đồng biến nghÞch biÕn cña hµm sè ?. Lop10.com. Trang:- 12 -.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Bµi tËp 1 *Gọi một học sinh đứng tại chỗ trả lời câu hỏi : Trả lời Nguyên tắc khảo sát vễ đồ thị hàm số bậc hai. 1) Tìm tập xác định *Trên cơ sở đó hãy làm bài tập 1f.( Dành cho học sinh 2) Xét sự biến thiên – lập bảng biến thiên TB : 3)Xác định giao điểm với Ox, Oy ( Nếu toạ độ chẵn) *Nhắc nhở cả lớp làm toán, theo dõi bài làm của bạn và các điểm đặc biệt đồ thị hàm số đi qua. và nhận xét tính đúng sai, đề ra phương án sủa sai cho 4) Vẽ đồ thị hàm số qua các điểm đặc biệt b¹n. Lµm bµi tËp * Nhận xét đánh giá và cho điểm.  D=R  a=-1 nªn b¶ng biÕn thiªn cña hµm sè lµ:. §¹i sè 10 : C2. Lop10.com. Trang:- 13 -.

<span class='text_page_counter'>(14)</span>