Giáo án Ngữ văn khối 11 - Hồ Đức Hồng

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ. Tuần: 01 (Từ tiết 01 đến tiết 04). TiÕt: 01+02. Vµo phñ chóa TrÞnh (Trích :Thượng kinh kí sự ). Lª H÷u Tr¸c A.Môc tiªu bµi häc : -Học sinh cảm nhận được giá trị hiện thực sâu sắc của tác phẩm, cùng thái độ vµ tÊm lßng cña mét danh y qua viÖc ph¶n ¸nh hiÖn thùc cuéc sèng, c¸ch sinh ho¹t n¬i phñ chóa TrÞnh. B.Phương tiện thực hiện ; -S¸ch GK, s¸ch GV -Tác phẩm “Thượng kinh kí sự”- Lê Hữu Trác -Mét sè tranh ¶nh t­ liÖu -Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh :. Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp :đọc, phát hiện, trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D.TiÕn tr×nh lªn líp : 1.KiÓm tra bµi cò:. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ häc tËp cña häc sinh ®Çu n¨m häc míi 2007-2008 2.Giíi thiÖu bµi míi:. Hoạt động của GV và HS. Hs đọc phần tiểu dẫn SGK: ?Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ cuéc đời và sự nghiệp của Lê Hữu Tr¸c?. Yêu cầu cần đạt I.T×m hiÓu chung 1.TiÓu dÉn.. -Lª H÷u Tr¸c (1724- 1791) Tên hiệu: Hải Thượng Lãn Ông (Ông già lười ở đất Thượng Hồng) -Quª cha: Lµng Liªu X¸, huyÖn §­êng Hµo, Phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương nay thuéc huyÖn Yªn MÜ. H­ng Yªn -Quê mẹ: Xứ Đầu Thượng, xã Tĩnh Diễm, Hương Sơn, Hà Tĩnh,. \. Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. -Gia đình ông có truyền thống học hành, thi 1 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ cử, đỗ đạt làm quan. Cha ông làm quan tới chøc: H÷u thÞ lang bé c«ng. -Bé s¸ch gåm 66 quyÓn, ®­îc Lª H÷u Tr¸c ?Bộ sách “Hải Thượng Y Tông biªn so¹n trong kho¶ng 40 n¨m. t©m lÜnh” gióp em hiÓu thªm g× -Bé s¸ch thÓ hiÖn tµi n¨ng cña Lª H÷u tr¸c vÒ sù nghiÖp cña Lª h÷u Tr¸c? trªn c¸c lÜnh vùc: y häc, truyÒn b¸ y häc, v¨n học. Bộ sách được đánh giá là “tác phẩm y học xuất sắc nhất của thời trung đại” -Lµ quyÓn 66 cña bé s¸ch ?“Thượng kinh kí sự” là tác -Một tác phẩm văn học đặc sắc, đánh dấu sự phẩm có vị trí đặc biệt gì trong bộ sách “Hải thượng Y phát triển của văn học Việt Nam thời trung đại; đồng thời khẳng định tài năng của Lê T«ng t©m lÜnh”? H÷u Tr¸c trªn lÜnh vùc th¬, v¨n . -KÝ sù: lµ thÓ lo¹i kÝ ghi chÐp mét c©u chuyện, một sự việc có thật và tương đối hoµn chØnh. -KÝ sù lµ mét thÓ lo¹i v¨n häc míi xuÊt hiÖn ở nước ta trong thế kỉ XVIII. ?Nội dung chính của “Thượng -Tác giả ghi lại cảm nhận của mình bằng nh÷ng ®iÒu m¾t thÊy, tai nghe trong chuyÕn kinh kÝ sù” ? đi vào kinh 9 tháng 20 ngày để chữa bệnh cho ThÕ Tö TrÞnh C¸n. -Thượng Kinh kí sự (Kí sự lên Kinh) nguyên t¸c b»ng ch÷ H¸n, ®­îc viÕt n¨m 1782 vµ kh¾c in n¨m 1885 II.§äc-hiÓu v¨n b¶n. Hướng dẫn HS đọc văn bản và -Lưu ý học sinh các chú thích-đặc điểm của văn học trung đại. c¸c chó thÝch: -Vị trí đoạn trích: đến kinh đô, Lê Hữu Trác ?Nªu vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch? được sắp xếp ỏ nhà người em của quận HuyHoàng Đình Bảo.Sau đó tác giả được đưa vào phủ chúa Trịnh để khám bệnh cho thế tử Cán. Đoạn trích này kể lạ chuyện đó. §¹i ý ?Em hãy nêu đại ý đoạn Tác giả ghi lại một cách sinh động, chân trÝch? thùc cuéc sèng xa hoa vµ uy quyÒn cña chóa Trịnh. đồng thời bộc lộ thái độ xem thường danh lợi và khẳng định y đức của mình. 1.C¶nh sèng xa hoa ®Çy uy quyÒn cña chóa Trịnh và thái độ của tác giả. ?C¶nh sèng xa hoa trong phñ chóa TrÞnh ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh­ thÕ nµo?. Nhãm I: Nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ kiÕn tróc nhµ cöa trong phñ chóa? 2 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ C¶nh chung: c©y cèi um tïm, chim kªu rÝu rÝt, danh hoa ®ua th¾m, giã ®­a thoang  Ph©n nhãm häc sinh: thoảng mùi hương. Cöa, hµnh lang quanh co, nèi nhau liªn tiÕp. Nh÷ng tõ: (ThËt cao, thËt lín, réng)N Sơn son, thếp vàng, lượn vòng, kiểu cách xinh đẹp... ?Những chi tiết miêu tả đồ Nhãm II: Mâm vàng ,chén bạc. Võng điều, áo đỏ; Sập đạc trong phủ chúa? vµng, g¸c tÝa... s¬n son thÕp vµng. ?Liệt kê những từ chỉ người Nhãm III: ®­îc dïng trong ®o¹n trÝch? HÖ thèng quan l¹i, qu©n lÝnh, phi tÇn, mÜ n÷ kẻ hầu hạ...--> Số lượng rất đông, người qua l¹i nh­ m¾c cöi. ?Uy quyÒn cña phñ chóa? Nhãm IV: Nghi thøc, thñ tôc phøc t¹p, ra vµo ph¶i cã thẻ, đi lại phải có người dẫn đường Vµo l¹y, ra l¹y...lêi lÏ cung kÝnh, ?NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt miªu +Miªu t¶ b»ng tµi n¨ng quan s¸t tØ mØ, ghi chÐp l¹i mét c¸ch trung thùc t¶ cña t¸c gi¶? +Miêu tả bằng ấn tượng: Mình vốn con quan ...Nh©n gian ch­a tõng thÊy! (MØa mai) 2.Thế tử Cán và thái độ của tác giả.  Ph©n nhãm häc sinh:. ?Vãc d¸ng, h×nh hµi cña ThÕ tö ®­îc miªu t¶ nh­ thÕ nµo? ?Suy nghÜ cña em vÒ c¸ch miªu t¶ cña t¸c gi¶?. ?Thái độ của tác giả khi kh¸m bÖnh cho ThÕ tö?. Nhãm I: T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ n¬i ë cña ThÕ tö? Sập vàng, giá đồng, nệm gấm... Cung nữ xúm xít, người hầu chầu chực... ThÕ tö nh­ bÞ qu©y trßn, bäc kÝn trong tæ kÐn vµng son! Nh­ng l¹nh lÏo thiÕu sinh khÝ Nhãm II: Tinh khÝ kh« hÕt, da mÆt kh«, rèn låi to, g©n thêi xanh, ch©n tay gÇy gß... Miêu tả bằng con mắt của vị lương y tài danh, kiªm nghÖ sÜ tµi hoa. Cuộc sồng đầy đủ, nhưng nội lực trống rỗng. Một thế tử ốm yếu, của một Vương triều LêTrịnh lục đục, khủng hoảng (Mỉa mai) Nhãm III: DiÔn biÕn t©m tr¹ng phøc t¹p : -Ch÷a khái ngay... BÞ danh lîi rµng buéc, 3 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ kh«ng vÒ nói ®­îc n÷a... -Chữa cầm chừng, thì trái với y đức của người thầy thuốc... Tâm trạng giằng co, xung đột... Cuối cùng y đức của người thầy thuốc đã thắng sở thích cá nhân; Phẩm chất, lương t©m trung thùc, tµi n¨ng cña vÞ danh y ®­îc béc lé râ: xa l¸nh danh väng, ch¨m lo gi÷ gìn y đức của người thầy thuốc. III.Cñng cè. +§o¹n trÝch võa mang ®Ëm gi¸ trÞ hiÖn thùc, võa thÓ hiÖn tÝnh tr÷ t×nh. §ång thêi thÓ hiÖn ?Nªu néi dung chÝnh cña nhân cách cao đẹp của người thầy thuốc giàu ®o¹n trÝch ? tµi n¨ng: ghÎ l¹nh víi danh väng, lÊy viÖc trÞ bệnh cứu người làm mục đích chính của cuộc đời, y đức ấy ai hơn! ?Nêu những nét đặc sắc trong +Tài năng quan sát tỉ mỉ, ghi chép trung thực C¸ch kÓ hÊp dÉn... bót ph¸p kÝ sù cña t¸c gi¶? Tác giả đã góp phần thể hiện vai trò, tác dụng của thể kí với hiện thực đời sống. -Cho Hs đọc lại phần ghi nhớ  Ghi nhớ :(SGK) Sgk: V.LuyÖn tËp. ?Em hiÓu thÕ nµo vÒ thÓ kÝ?. Kí: là loại hình văn xuôi tự sự dùng để ghi chép hiện thực cuộc sống (con người và c¶nh vËt). §ång thêi thÓ hiÖn c¶m xóc chân thật của người viết.  Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau : Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân.. Tuần: 01 (Từ tiết 01 đến tiết 04). TiÕt: 03 4 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ. Tõ Ng«n ng÷ chung §Õn lêi nãi c¸ nh©n A.Môc tiªu bµi häc :. -Häc sinh thÊy ®­îc mèi quan hÖ gi÷a ng«n ng÷ chung cña x· héi vµ lêi nãi riªng cña c¸ nh©n. RÌn cho häc sinh kÜ n¨ng sö dông vµ s¸ng t¹o ng«n ng÷ trªn c¬ së vËn dông ng«n ng÷ chung. Gi¸o dôc ý thøc gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c ng«n ng÷ cña d©n téc. B.Phương tiện thực hiện :. -S¸ch GK, s¸ch GV -Giáo trình ngôn ngữ học đại cương -Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh :. Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp: phát hiện, trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D.TiÕn tr×nh lªn líp : 1.KiÓm tra bµi cò:. Cách miêu tả và thái độ của Lê Hữu trác với cuộc sống nơi phủ chóa? 2.Giíi thiÖu bµi míi:. Hoạt động của GV và HS. Hs đọc Sgk: ?T¹i sao ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung cña mét d©n téc? Mét cộng đồng xã hội?. Yêu cầu cần đạt I.T×m hiÓu chung 1.Ng«n ng÷ -tµi s¶n chung cña x· héi. +Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp chung để hiểu biết nhau của một dân tộc, một cộng đồng xã hội. +C¸c yÕu tè, c¸c quy t¾c cña ng«n ng÷ lµ tµi sản thống nhất chung của mọi người trong một cộng đồng xã hội. -C¸c ©m vµ c¸c thanh ?TÝnh chung trong ng«n ng÷ của cộng đồng được biểu hiện (Phụ âm, nguyên âm, thanh điệu) -C¸c nguyªn ©m: i, e, ª, u, ­, o, «, a, ¨, © b»ng nh÷ng yÕu tè nµo? -C¸c thanh ®iÖu: 06 thanh (Kh«ng, huyÒn, hái , s¾c, ng· , nÆng) (Chó ý sù hoµ ©m khi sö dông c¸c thanh) -C¸c tiÕng (©m tiÕt) t¹o bëi c¸c ©m vµ thanh -C¸c tõ => c¸c tiÕng (©m tiÕt) cã nghÜa -Các thành ngữ, quán ngữ cố định ?TÝnh chung trong ng«n ng÷ cộng đồng còn được biểu hiện +Phương thưc chuyển nghĩa của từ +Quy t¾c cÊu t¹o c©u qua nh÷ng quy t¾c nµo? `. 2.Lêi nãi-s¶n phÈm riªng cña c¸ nh©n. 5 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. Hs đọc Sgk: ?Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ lêi nãi c¸ nh©n?. +Lêi nãi c¸ nh©n lµ s¶n phÈm cô thÓ cña mét người, vừa có yếu tố quy tắc chung của ngôn ngữ, vừa mang sắc thái riêng với phần đóng gãp riªng cña c¸ nh©n. -Giäng nãi riªng ?NÐt riªng trong lêi nãi c¸ -Vèn tõ ng÷ c¸ nh©n nh©n ®­îc biÓu hiÖn trªn -Sự chuyển đổi khi sử dụng từ ngữ chung những phương diện nào? -S¸ng t¹o ra c¸c tõ míi ?BiÓu hiÖn cô thÓ nhÊt cña lêi +Phong c¸ch ng«n ng÷ cña c¸c nhµ v¨n nói cá nhân trong văn chương -Nguyễn Khuyến: nhẹ nhàng, thâm thuý -Tú Xương: ồn ào, cay độc. nghÖ thuËt ? II.LuyÖn tËp.  Ph©n nhãm häc sinh, lµm c¸c bµi tËp:. ?Muốn nói đúng, nói hay chóng ta cÇn ph¶i cã nh÷ng ®iÒu kiÖn g×?. Bµi sè  Nhãm I: Tất cả mọi người , ai cũng phải học, học tập trên mọi phương diện, học từ cái nhỏ đến lớn Häc ¨n: ¨n cã nhai, nãi cã nghÜ. ăn trông nồi, ngồi trông hướng ăn cỗ đi trước. Lội nước đi sau ¨n th× ¨n nh÷ng miÕng ngon Lµm th× chän viÖc cán con mµ lµm. Nhãm II: Häc nãi: Ng«n ng÷ c¸ nh©n mang mµu s¾c chñ quan, thÓ hiÖn t­ c¸ch c¸ nh©n. V× thÕ cÇn: Lêi nãi ch¼ng mÊt tiÒn mua Lùa lêi mµ nãi cho võa lßng nhau Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe CÇn tr¸nh c¸ch nãi: Lóng bóng nh­ ngËm hét thÞ NhÊm nh¼ng nh­ v¸y ba bøc HoÆc: Bạ đâu nói đấy, vơ quàng, vơ xiên §©m ba chµy cñ... Chưa ngồi, đã lồi chuyện ra... Nhãm III: +Học tập suốt đời +Dïng tõ dÔ hiÓu, tËp ph¸t ©m chÝnh x¸c +BiÕt khai th¸c vèn tõ trong nh©n d©n +Biết đối chiếu, để đảm bảo tính chuẩn mực trong khi nãi. +Biết trau dồi vốn từ, bằng phương pháp tạo 6 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. tõ míi (Èn dô, ho¸n dô, nãi gi¶m...)  Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau : Bµi lµm v¨n sè I t¹i líp =======================================================. Tuần: 01 (Từ tiết 01 đến tiết 04). TiÕt: 04. Bµi viÕt sè i. (NghÞ LuËn x· héi) A.Mục tiêu cần đạt :. -Củng cố cho học sinh kiến thức về văn nghị luận đã học ở THCS và học kì II ở lớp 10. Học sinh biết vận dụng những hiểu biết những hiểu biết về đề văn, luận điểm và các thao tác lập luận đã học để viết bài văn nghị luận xã hội về một hiện tượng đời sống. Học sinh biết huy động kiến thức về văn học và những hiểu biết về đời sống xã hội vào bài kiểm tra. Biết trình bày và diễn đạt nội dung bài viết một cách rõ ràng, mạch lạc, đúng quy cách. Giáo viên có kết quả đánh giá sơ bộ năng lực học tập của học sinh. B.Phương tiện thực hiện :. -S¸ch GK, s¸ch GV -Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh :. Giáo viên nhắc nhở học sinh trung thực tự giác, nghiêm túc thực hiện đúng quy chÕ kiÓm tra thi cö. Gi¸o viªn kiÓm tra ý thøc häc sinh trong giê lµm bµi t¹i líp. D.TiÕn tr×nh lªn líp :. 1.Gi¸o viªn nh¾c nhë chung. Chép đề lên bảng:. Quan niệm của anh (chị) về lối sống giản dị của một con người. 2. Häc sinh lµm bµi. Gi¸o viªn theo dâi qu¸ tr×nh lµm bµi cña häc sinh trong giê kiÓm tra. Gi¸o viªn thu bµi, dÆn dß khi hÕt giê. Bµi sau: Tù t×nh (Bµi II) §¸p ¸n chÊm. MB:. 7 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ +Học sinh có thể trình bày vấn đề bằng nhiều cách diễn đạt khác nhau +Nªu kh¸i qu¸t suy nghÜ vµ quan niÖm cña b¶n th©n vÒ lèi sèng gi¶n dÞ cña một con người. TB: +Nªu quan niÖm cña m×nh vÒ lèi sèng gi¶n dÞ: -ThÕ nµo lµ gi¶n dÞ? -Lối sống ấy biểu hiện trên những phương diện nào? -Vẻ đẹp của lối sống giản dị? +Tại sao cần đề cao lối sống giản dị? +BiÕt phª ph¸n nh÷ng biÓu hiÖn tr¸i víi lèi sèng gi¶n dÞ +Dẫn chứng (lấy trong thực tế đời sống, trong văn học) KB: +Liªn hÖ thùc tÕ. +Xác định quan niệm sống giản dị của bản thân. BiÓu §iÓm. Bài có kết cấu mạch lạc, diễn đạt lưu loát, có cảm xúc, đáp ứng nh÷ng yªu cÇu trªn. Điểm 7>8: Căn bản đáp ứng những yêu cầu trên, kết cấu bài gọn, diễn đạt tương đối tốt, có thể còn có một vài sai sót nhỏ về lỗi chính tả. Điểm 5>6: Diễn đạt hợp lí, nắm được sơ lược những yêu cầu trên, còn mắc phải từ 5 đến 6 lỗi chính tả. Điểm 3>4 : Hiểu đề một cách sơ lược, diễn đạt lúng túng, sai nhiều lỗi chính t¶, ng÷ ph¸p. Điểm 1>2 : Không đạt các yêu cầu trên. Điểm 0 : Để giấy trắng, hoặc viết linh tinh không phù hợp yêu cầu đề Gv: thu bµi.  Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau: Tự tình (Bài II) §iÓm 9 >10:. Tuần: 02 (Từ tiết 05 đến tiết 08). TiÕt: 05. Tù T×nh (Bµi II). Hồ Xuân Hương. A.Môc tiªu bµi häc :. -Hướng dẫn học sinh hiểu được tâm sự bức bối của nhà thơ và nỗi niềm khát khao được hưởng hạnh phúc của người phụ nữ. Nắm được những nét độc đáo trong nghệ thuật thơ Nôm của Hồ Xuân Hương. B.Phương tiện thực hiện :. -S¸ch GK, s¸ch GV 8 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ -Thơ Hồ Xuân Hương -Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh :. Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp: hướng dẫn học sinh đọc, trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D.TiÕn tr×nh lªn líp : 1.KiÓm tra bµi cò:. ?Qua bài thơ Mời trầu đã học ở THCS, hãy trình bày những điều em biết về nhà thơ Hồ Xuân Hương ? 2.Giíi thiÖu bµi míi:. Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt I.T×m hiÓu chung 1.TiÓu dÉn. Hs đọc phần tiểu dẫn Sgk: ?Nªu néi dung chÝnh cña phÇn tiÓu dÉn?. ?Vì sao Hồ Xuân Hương được mÖnh danh lµ “Bµ chóa th¬ N«m”?. +Hai néi dung: Thứ nhất: cuộc đời Hồ Xuân Hương. +Nguån gèc: quª lµng Quúnh §«i, huyÖn Quúnh L­u, NghÖ An. Thân phụ là cụ đồ Hồ Phi Diễn, Cụ ra bắc dạy học rồi lấy vợ lẽ sinh ra Hồ Xuân Hương +§­êng t×nh duyªn cña bµ lËn ®Ën: hai lÇn lấy chồng đều làm lẽ (Cố đấm ăn xôi, xôi lại hẩm; Cầm bằng làm mướn, mướn ... công) +Bµ tÝnh t×nh phãng kho¸ng, giao du réng. cuối đời, bà đi thăm thú nhiều nơi, nhất là c¸c chïa chiÒn, danh lam th¾ng c¶nh Thø hai: Sù nghiÖp th¬ v¨n +Tập “Lưu Hương kí”(Phát hiện năm 1964) cã: 26 bµi th¬ ch÷ N«m, 24 bµi th¬ ch÷ H¸n +Néi dung chñ yÕu cña th¬ bµ: lµ nçi niÒm cảm thông, là sự khẳng định vẻ đẹp và khát vọng hạnh phúc của người phụ nữ. +VÒ nghÖ thuËt: th¬ bµ mang phong c¸ch riêng độc đáo, bà là nhà thơ nữ viết về giới m×nh víi giäng ®iÖu th¬ võa tr÷ t×nh, võa trµo phóng, mang ®Ëm phong c¸ch d©n gian; ng«n ng÷ trong th¬ bµ t¸o b¹o mµ tinh tÕ... 2.V¨n b¶n. -Bµi th¬ N«m §­êng luËt. -Bµi th¬ lµm theo thÓ thÊt ng«n b¸t có. +Cách 1: Chia thành bốn cặp câu: đề, thực, ?Theo em bµi th¬ nµy cã mÊy luËn, kÕt. +C¸ch 2: Chia theo bè côc 2-4-2 c¸ch chia ®o¹n? +C¸ch 3: Chia thµnh hai nöa 4-4 (Bµi th¬ nµy chän c¸ch chia thø ba) Bèn c©u ®Çu: thÓ hiÖn nçi lßng trong c¶nh c« Hs đọc bài thơ: ?Bµi th¬ viÕt theo thÓ lo¹i g×?. 9 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ Hoạt động của GV và HS. ?Nêu chủ đề bài thơ?. Hs đọc hai câu đầu: ?Nh©n vËt tr÷ t×nh ®ang ë trong hoµn c¶nh nh­ thÕ nµo? Nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ c¶nh ngộ đó? ?C¶m nhËn cña em vÒ nh÷ng lời tự tình đó của tác giả? ?Theo em hai c©u th¬ 3 vµ 4 Có nét gì đặc biệt?. Yêu cầu cần đạt. đơn, lẽ mọn, bộc lộ khát vọng hạnh phúc tuæi xu©n. Bốn câu cuối: thái độ bứt phá mạnh mẽ muốn thoát ra khỏi cảnh đời lẽ mọn mà vẫn r¬i vµo tuyÖt väng. Chủ đề:. Bài thơ là nỗi thương mình trong cảnh cô đơn lẽ mọn, là sự khao khát hạnh phúc.Đồng thời bài thơ cũng thể hiện thái độ bứt phá, vïng vÉy muèn tho¸t ra khái c¶nh ngé, muốn vươn lên giành hạnh phúc nhưng lại tuyÖt väng buån ch¸n. II. §äc-hiÓu v¨n b¶n 1.Nỗi thương mình trong cảnh cô đơn.. +Thời gian: đêm khuya +¢m thanh: tiÕng trèng canh dån +T©m tr¹ng: “tr¬ c¸i hång nhan” +Sự đối lập: cái hồng nhan / nước non *Khắc khoải, thảng thốt trong sự chờ đợi. Từ “trơ” thấm nỗi buồn tủi, phẫn uất, đắng cay, chua ch¸t cho th©n phËn. *Lêi tù t×nh, kÓ nçi lßng, béc lé sù khao khát về hạnh phúc trong cảnh cô đơn. -Mượn rượu để tiêu sầu, song càng uống lại cµng tØnh! Nh÷ng tõ diÔn t¶ h×nh ¶nh tr¨ng: bãng xÕ, khuyÕt, ch­a trßn...t« ®Ëm nçi niÒm khao kh¸t h¹nh phóc. 2.Thái độ của nhà thơ và sự thật phũ phàng. ?C©u 5 vµ 6 thÓ hiÖn th¸i độcủa nhân vật trữ tình như thÕ nµo?. ?Hai c©u cuèi diÔn t¶ t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh nh­ thÕ nµo? T¸c gi¶ diÔn t¶ b»ng c¸ch nµo?. +Hai lần đảo ngữ: Xiên ngang... §©m to¹c... +Phép đối: Mặt đất / chân mây Hình ảnh ấn tượng, động từ mạnh, diễn tả thái độ không cam chịu, muốn bứt phá, vùng vẫy, để thoát ra khỏi cảnh ngộ thực tại... +Xu©n ®i, xu©n l¹i l¹i +M¶nh, tÝ, con con. Quy luËt thêi gian nghiÖt ng·, h¹nh phóc bÞ sÎ chia cña th©n phËn lÏ män... Trong c¶nh ngộ cay đắng, vẫn pha nụ cười giễu cợt, nên t©m tr¹ng cµng trë nªn chua ch¸t h¬n! III.Cñng cè. ?Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ néi dung bµi th¬ ?. -T©m tr¹ng m©u thuÉn víi hoµn c¶nh. Kh¸t khao h¹nh phóc nh­ng còng kh«ng cam chÞu 10 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ Hoạt động của GV và HS. ?Những nét đặc sắc về nghệ thuËt cña bµi th¬ ?.  Chia nhãm, cho häc sinh th¶o luËn lµm bµi tËp:. Yêu cầu cần đạt. chấp nhận thực tại...Mâu thuẫn đó đã trở thành bi kịch . Yêu cầu giải phóng người phụ nữ chỉ có thể đặt ra dựa trên cơ sở của ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ cña x· héi! -Sử dụng nhiều động từ, tính từ mạnh, diễn t¶ mµu s¾c, ®­êng nÐt, diÔn t¶ t©m tr¹ng... (dån, tr¬, say, tØnh, bãng xÕ, khuyÕt, ch­a trßn, xiªn ngang, ®©m to¹c, tÝ, con con...) -T¹o giäng ®iÖu riªng ®Çy c¸ tÝnh...  LuyÖn tËp +§iÓm gièng nhau vÒ giäng ®iÖu:... +Xuân Hương cất lên tiếng nói thương mình, tiếng nói đồng cảm với cảnh ngộ của người phô n÷ trong x· héi cò....  Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau: C©u c¸ mïa thu. Tuần: 02 (Từ tiết 05 đến tiết 08). TiÕt: 05. C©u c¸ mïa thu (Thu ®iÕu). NguyÔn KhuyÕn A.Môc tiªu bµi häc :. -Hướng dẫn học sinh cảm nhận được vẻ đẹp của cảnh sắc mùa thu và tâm hồn thanh tao cña nh©n vËt tr÷ t×nh. ThÊy ®­îc sù tinh tÕ tµi hoa trong c¸ch miªu t¶ c¶nh thiªn nhiªn, c¸ch béc lé t©m tr¹ng cña t¸c gi¶. B.Phương tiện thực hiện :. -S¸ch GK, s¸ch GV -Th¬ NguyÔn KhuyÕn -Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh :. 11 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp: hướng dẫn học sinh đọc, trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D.TiÕn tr×nh lªn líp : 1.KiÓm tra bµi cò:. §äc diÔn c¶m bµi th¬ Tù t×nh (bµi sè 2) 2.Giíi thiÖu bµi míi:. Hoạt động của GV và HS. Hs đọc Sgk: ?ChØ ra néi dung chÝnh cña phÇn tiÓu dÉn ?. Yêu cầu cần đạt I.T×m hiÓu chung 1.TiÓu dÉn. +Chïm th¬ thu cña NguyÔn khuyÕn gåm ba bµi: Thu ®iÕu, thu Èm vµ thu vÞnh. +Cả ba bài thơ đều thể hiện được những sắc thái riêng của mùa thu ở nông thôn đồng b»ng B¾c Bé. 2.V¨n b¶n.  Vị trí và đề tài: Chùm thơ thu đều viết về đề tài mùa thu. Mùa thu là đề tài quen thuộc của thi ca phương Đông (Đỗ Phủ có tám bài...)  Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: ?Theo em? chïm th¬ thu ®­îc Chïm th¬ thu ®­îc s¸ng t¸c khi NguyÔn tác giả viếtvào thời điểm nào? Khuyến đã cáo quan, về ẩn tại quê nhà. C¨n cø vµo c¸c ý th¬: “NghÜ ra l¹i thÑn víi «ng §µo” (Thu vÞnh) “Tùa gèi «m cÇn l©u ch¼ng ®­îc” (Thu ®iÕu) “Mắt lão không vầy cũng đỏ hoe” (Thu ẩm) ?Nªu bè côc bµi th¬?  Bè Côc +C¸ch 1: Bè côc truyÒn thèng (4 phÇn) +C¸ch 2: Ba phÇn 2-4-2 Hai c©u ®Çu:giíi thiÖu c¶nh c©u c¸ mïa thu Bốn câu tiếp: Cảnh thu ở nông thôn đồng b»ng B¾c Bé. Hai c©u cuèi: T©m sù cña t¸c gi¶.  Chủ đề: Bài thơ miêu tả cảnh thu ở đồng bằng Bắc ?Xác định chủ đề của bài Bộ, đồng thời bộc lộ tâm sự kín đáo của tác th¬ ? giả trước thời cuộc. ?Hs đọc Sgk và nêu được các ý sau ®©y:. ?Xác định điểm nhìn miêu tả c¶nh thu cña t¸c gi¶? ?C¶nh thu ®­îc miªu t¶ b»ng nh÷ng chi tiÕt nµo ?. II.§äc-hiÓu v¨n b¶n. 1.C¶nh thu. +§iÓm nh×n: Tõ ao thu l¹nh lÏo, nhµ th¬ quan s¸t vµ ghi l¹i c¶nh thu. +C¶nh thu: -Sãng biÕc gîn rÊt nhÑ -Mét chiÕc l¸ vµng rông theo giã khÏ khµng -Trêi thu xanh, cao, m©y l¬ löng. 12 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ Hoạt động của GV và HS. ?Gam màu chủ đạo của cảnh thu trong bµi th¬?. ?¢m thanh cña c¶nh thu?. Yêu cầu cần đạt. -C¸c lèi ®i vµo lµng tre mäc xanh tèt +S¾c mµu: Mµu xanh cña sãng -> sãng biÕc Mµu xanh cña tre -> ngâ tróc quanh co Mµu xanh cña trêi -> trêi xanh ng¾t Cã mét mµu vµng ®©m ngang cña chiÕc l¸ rông, khÏ ®­a vÌo theo chiÒu giã. +¢m thanh: TÜnh lÆng: giã khÏ khµng thæi nªn sãng biÕc gîn tÝ, l¸ khÏ ®­a vÌo, kh¸ch v¾ng teo... 2.T×nh thu. ?T©m tr¹ng cña t¸c gi¶ ®­îc thể hiện đằng sau bức tranh mïa thu Êy nh­ thÕ nµo ? ?Theo em v× sao t¸c gi¶ l¹i buån?. +Tình cảm thiết tha, gắn bó với quê hương lµng c¶nh ViÖt Nam +Một tấm lòng yêu nước thầm kín, nhưng gîi chót buån +Tõng lµm quan, nh­ng trë vÒ Èn t¹i quª nhµ cã tµi n¨ng nh­ng ch­a gióp ®­îc g× cho d©n cho nước, bi kịch của người tri thức Nho học +Nçi buån Êy gióp ta hiÓu ®­îc nh©n c¸ch thanh tao cña cô “Tam nguyªn Yªn §æ”... III.Tæng kÕt.  Chia nhãm, cho häc sinh th¶o luËn :. ?Hướng dẫn Hs thảo luận C¸i hay cña nghÖ thuËt dïng tõ ng÷ trong bµi th¬ ?. +§iÓm kh¸c nhau trong ba bµi th¬ thu? Kh¸c nhau ë ®iÓm nh×n c¶nh thu cña nh©n vËt tr÷ t×nh. +§iÓm gièng nhau: -H×nh ¶nh bÇu trêi thu -Giã thu -T©m tr¹ng buån cña nh©n vËt tr÷ t×nh -Tµi n¨ng trong c¸ch sö dông ng«n tõ.  LuyÖn tËp +T¶ s¾c mµu +Tả cử động, chuyển động +Sö dông ng«n tõ tinh tÕ tµi hoa...  Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau: Phân tích đề, lập dàn ý, bài văn NL. ======================================================= Tuần :02 (từ tiết 05 đến tiết 08). TiÕt: 07. 13 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ. phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luËn A.Môc tiªu bµi häc :. -Hướng dẫn học sinh biết phân tích một bài văn nghị luận xã hội. Biết cách t×m ý, lËp dµn ý cho bµi v¨n nghÞ luËn x· héi. B.Phương tiện thực hiện :. -S¸ch GK, s¸ch GV -Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh :. Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp: phát hiện, trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D.TiÕn tr×nh lªn líp : 1.KiÓm tra bµi cò:. Cách gieo vần trong bài thơ Câu cá mùa thu có điểm gì đặc biệt ? 2.Giíi thiÖu bµi míi:. Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt I.T×m hiÓu chung 1.Phân tích đề. ?Nªu nh÷ng thao t¸c cÇn cã trước khi phân tích đề? ?Nêu lại các bướcphân tích đề?.  Ph©n nhãm häc sinh:. -Thao tác  đọc kĩ đề bài -Thao t¸c  g¹ch ch©n nh÷ng tõ quan träng -Thao t¸c  ng¨n vÕ (nÕu cã) Ba bước: Bước  Tìm hiểu nội dung đề Bước  Tìm hiểu về thao tác lập luận chính Bước  Xác định phạm vi dẫn chứng Nhãm I: Nội dung đề I: xác định hành trang của con người khi bước vào thế kỉ mới. Mối quan hệ giữa nhu cầu đời sống với ý thức phấn đấu của con người? Nhãm II: Xác định thao tác lập luận chính §Ò I: LËp luËn chÝnh lµ b×nh luËn, ngoµi ra cßn sö dông thao t¸c gi¶i thÝch, ph©n tÝch vµ chứng minh. (Dạng đề: đề mở, đề chìm) Nhãm III: Xác định phạm vi dẫn chứng: Yªu cÇu cña dÉn chøng (T­ liÖu): ph¶i chuÈn xác, tiêu biểu, đủ sức thuyết phục 2.T×m ý. ?Nêu các bước tìm ý?. T×m ý cßn gäi lµ lËp ý 14 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ Hoạt động của GV và HS. ?Em hãy nêu các bước mở rộng bàn bạc một vấn đề?. Yêu cầu cần đạt. Lập ý là xác định luận điểm (ý lớn), luận cứ (ý nhá) vµ luËn chøng (ý nhá h¬n) ; LuËn chứng thường là những dẫn chứng. Các bước tìm ý : T×m ý ph¶i c¨n cø vµo lËp luËn (Thao t¸c) của từng đề. +Ba bước để mở rộng, bàn bạc một vấn đề : Bước  Giải thích và chứng minh vấn đề (Tại sao vấn đề lại như vậy ? vấn đề đó đúng hay sai ?) Bước  Mở rộng bằng liên tưởng so sánh, đào sâu thêm khía cạnh nào đó của vấn đề. Bước  Lật ngược lại vấn đề (nếu có thể) 3.LËp dµn ý. ?Em h·y cho biÕt c«ng viÖc cô thÓ cña viÖc lËp dµn ý?  Ph©n nhãm häc sinh:. +LËp dµn ýlµ s¾p xÕp c¸c ý theo mét tr×nh tù +LËp dµn ý lµ t×m bè côc cho bµi viÕt cô thÓ Nhãm I: Phần đặt vấn đề Nhiều cách đặt vấn đề: Trực tiếp; Gián tiếp; Đặt vấn đề gián tiếp bằng nhiều cách : +Vào đề bằng một đoạn diễn dịch +Vào đề bằng một đoạn quy nạp +Vào đề bằng sự đối lập +Vào đề bằng cách liên tưởng (tương liên) +Vào đề bằng cách nhắc lại kỉ niệm Nhãm II: Phần đặt giải quyết vấn đề +Người Việt Nam có nhiều điểm mạnh: -Th«ng minh.... -Nh¹y bÐn víi c¸i míi... +DÉn chøng thùc tÕ ... +§iÓm yÕu: -ThiÕu hôt vÒ kiÕn thøc c¬ b¶n -Kh¶ n¨ng thùc hµnh, s¸ng t¹o h¹n chÕ.  KhuyÕn khÝch häc sinh, th¶o luËn, ph¸t biÓu:. +CÇn: -BiÕt c¸ch kh¾c phôc ®iÓm yÕu... -Ph¸t huy ®iÓm m¹nh..... -ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ XXI ... -Cần ý thức, trí tuệ tập trung của mỗi người.. 15 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. Nhãm III: Phần kết thúc vấn đề Tãm t¾t l¹i ý chÝnh Liên hệ thực tế, rút ra bài học về tư tưởng, hành động với mỗi cá nhân..  Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau: Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch.. Tuần 02 (Từ tiết 05 đến tiết 08). TiÕt: 08. Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch A.Môc tiªu bµi häc :. -Gióp häc sinh hiÓu: c¸c néi dung chÝnh cña lËp luËn ph©n tÝch, kh¸i niÖm, yêu cầu, cách phân tích. Rèn kĩ năng phân tích một vấn đề xã hội. B.Phương tiện thực hiện :. -S¸ch GK, s¸ch GV -Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh :. Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp: hướng dẫn học sinh th¶o luËn, tr¶ lêi c¸c c©u hái. D.TiÕn tr×nh lªn líp : 1.KiÓm tra bµi cò:. Nêu các bước của công việc phân tích đề một bài văn nghị luận ? 2.Giíi thiÖu bµi míi:. Hoạt động của GV và HS. Hs đọc Sgk: ?ThÕ nµo lµ thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch?. Yêu cầu cần đạt I.T×m hiÓu chung 1.Kh¸i niÖm. “Ph©n tÝch lµ qu¸ tr×nh chia t¸ch sù vËt, hiện tượng thành nhiều yếu tố nhỏ để 16 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. đi sâu vào xem xét một cách kĩ lưỡng néi dung vµ mèi quan hÖ bªn trong cña hiên tượng và sự vật” 2.T¸c dông cña ph©n tÝch. -Phân tích để thấy hết ý nghĩa giá trị của đối Hs đọc Sgk: ?Em hãy nêu vai trò, tác dụng tượng cần phân tích -Đánh giá đúng đối tượng, thấy được mối cña ph©n tÝch? quan hệ nhiều mặt của đối tượng, thấy được nguyªn nh©n vµ kÕt qu¶. -Tõ ph©n tÝch cã thÓ rót ra kÕt luËn vÒ mét con người, một vấn đề, một sự kiện. VD:. Phân tích nhận định “Nguyễn Khuyến Lµ nhµ th¬ cña lµng c¶nh ViÖt Nam” ?Tìm mối quan hệ để phân tÝch nhận định trên ?. Hs đọc Sgk: ?Nªu c¸c c¸ch ph©n tÝch?. Mèi quan hÖ. Với làng xóm, quê hương Với cảnh, với người T×m dÉn chøng. 3.Yªu cÇu, c¸ch ph©n tÝch. +Yªu cÇu: Đi sâu vào những bình diện cụ thể để xem xét một cách riêng biệt đối tượng phân tích Ph©n tÝch bao giê còng g¾n víi tæng hîp, kh¸i qu¸t +C¸ch ph©n tÝch: % C¸ch  Phân tích đối tượng trên cùng một bình diện C¸ch  Mô tả đối tượng ở nhiều góc độ khác nhau C¸ch  Liên hệ, đối chiếu giữa các sự vật,hiện tượng C¸ch  ChØ ra nguyªn nh©n, kÕt qu¶ C¸ch  C¾t nghÜa vµ b×nh gi¸. II.LuyÖn tËp. §åi b¹i, bÊt chÝnh 17 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. Hs đọc ví dụ Sgk : Sở Khanh là kẻ đại diện cho sự đồi bại trong xã hội truyện KiÒu.  Chia nhãm, cho häc sinh th¶o luËn, t×m ý :. Së Khanh. §¸nh lõa... Trë mÆt, lõa bÞp.... KhuyÕn khÝch häc sinh nªu chÝnh kiÕn cña m×nh.  Hướng dẫn chuẩnbị bài sau Thương vợ (Trần Tế Xương). Tuần: 03 (Từ tiết 09 đến tiết 12). TiÕt: 09. Thương Vợ. Trần Tế Xương. A.Môc tiªu bµi häc :. -Giúp học sinh hiểu: Cảm nhận được sự đảm đang, chịu thương, chịu khó của bà Tú và tấm lòng thương vợ của nhà thơ. Tài năng sáng tạo trong cách sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh của Tú Xương thể hiện trong bài thơ B.Phương tiện thực hiện :. -S¸ch GK, s¸ch GV -Thơ văn Trần Tế Xương. -Gi¸o ¸n lªn líp c¸ nh©n C.C¸ch thøc tiÕn hµnh :. Giáo viên tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp: hướng dẫn học sinh đọc, trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D.TiÕn tr×nh lªn líp : 1.KiÓm tra bµi cò:. ThÕ nµo lµ thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch ? 2.Giíi thiÖu bµi míi:. Hoạt động của GV và HS. Hs đọc phần tiểu dẫn Sgk: ?Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh về tác giả Trần Tế Xương?. Yêu cầu cần đạt I.T×m hiÓu chung 1.TiÓu dÉn. +Trần Tế Xương (1870-1907), quê ở làng Vị Xuyªn, MÜ Léc, Nam §Þnh cò; nay lµ phè Hàng Nâu, thành phố Nam định. 18 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ Hoạt động của GV và HS. ?Sinh thời, bà Tú là người nh­ thÕ nµo?. Yêu cầu cần đạt. Tú Xương để lại hơn 150 bài thơ chủ yếu là thơ Nôm, với đủ các thể loại:thơ Luật, thơ lôc b¸t, v¨n tÕ. +Bµ Tó: tªn thËt lµ Ph¹m ThÞ MÉn, quª ë Lương Đường, Bình Giang, Hải Dương nhưng sinh ra ở Nam Định; Bà Tú đã trở thành đề tài quen thuộc trong thơ Tú Xương 2.V¨n b¶n. Hs đọc văn bản:. : hai phÇn PhÇn I: 4 c©u ®Çu H×nh ¶nh bµ Tó PhÇn II: 4 c©u cuèi Thái độ của Tú Xương với vợ mình Bè côc. II.§äc-hiÓu v¨n b¶n. Hs đọc 4 câu thơ đầu: ?H×nh ¶nh bµ Tó ®­îc miªu t¶ Trong bèn c©u th¬ ®Çu nh­ thÕ nµo? ?Nªu nhËn xÐt cña em vÒ c¸ch dïng tõ ng÷, h×nh ¶nh trong bèn c©u th¬ ®Çu?. ?Tình cảm củaTú Xương khi miªu t¶ nçi vÊt v¶ cña bµ Tó ?. -Thêi gian: quanh n¨m -§Þa ®iÓm: mom s«ng -C«ng viÖc: bu«n b¸n -Kết quả công việc: nuôi đủ năm con với mét chång +Ng¾n gän, chÝnh x¸c, néi dung th«ng tin đầy đủ. +VËn dông s¸ng t¹o ng«n ng÷ d©n gian, ca dao cña d©n téc { Câu 3 và 4 : tiểu đối Vắng vẻ côi cút cô đơn / eo sèo, ồn ào mua bán -> vất vả, lo lắng, để nuôi cả gia đình Ca dao x­a: “Con cß lÆn léi bê s«ng G¸nh g¹o ®­a chång tiÕng khãc nØ non” * “Nước non lận đận một mình Than cß lªn th¸c xuèng ghÒnh bÊy nay Ai lµm cho bÓ kia ®Çy Cho ao kia c¹n cho gÇy cß con” + Một ông chồng cả đời lận đận khoa cử, dài l­ng tèn v¶i, l¹i phãng tóng, tù do mµ l¹i c¶m nhËn ®­îc c«ng lao cña vî, ë thêi Êy còng lµ ®iÒu hiÕm cã ! +Thương, chỉ là thương miệng, giúp lời, nhưng dù sao cũng đã thể hiện được cái tình cña «ng Tó víi vî m×nh. 2.Thái độ của nhà thơ. Hs đọc bốn câu thơ cuối:. -Sö dông c¸ch nãi d©n gian: duyªn, nî 19 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Hồ Đức Hồng- Tổ: Ngữ văn-Trường THPT Cam Lộ Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. ?Nhà thơ thể hiện thái độ như Duyên thì ít (một), nợ thì nhiều (hai)... thế nào với công lao của vợ? -Âu đành phận, dám quản công...lời thơ như tiÕng thë dµi cña bµ Tó, cam chÞu, hi sinh v× chång, v× con -> nhµ th¬ ho¸ th©n vµo bµ Tó để cảm nhận được công lao của vợ, để nhận ra sự bất công mà vợ mình phải chịu đựng, để nhận ra sự đểnh đoảng của những ông chång nh­ m×nh! ?V× sao nhµ th¬ bËt lªn tiÕng chöi? em c¶m nhËn nh­ thÕ nào về tiếng chửi đó?. +Chửi thói đời +Thói đời: cả xã hội đương thời lúc đó, tất cả những ông chồng như Tú Xương! +Chửi đời, ông Tú chửi cả mình, thấy được sự vô tình của mình với vợ, người có nhân cách như thế, ắt hẳn không phải là người xÊu.. ?Nªu nÐt chÝnh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬?. +Nội dung: hình ảnh bà Tú đảm đang, tần t¶o nu«i chång nu«i con; T×nh c¶m cña nhµ th¬ víi vî.... +Nghệ thuật: Giọng điệu trữ tình, cảm động mµ hãm hØnh (chÊt trµo phóng).  Chia nhãm, cho häc sinh th¶o luËn: ?Những hình ảnh, biểu tượng được Tú Xương vận dụng sáng t¹o tõ v¨n häc d©n gian?.  LuyÖn tËp +Ng«n ng÷: phong c¸ch khÈu ng÷... + Con cß trong ca dao.... +TiÕng chöi thÇn t×nh.... +Thµnh ng÷, qu¸n ng÷..... Nói thêm một số bài Tú Xương viết về vợ: “Có một cô lái, nuôi một thầy đồ”... “Con g¸i nhµ dßng, lÊy chång kÎ chî...§Çu sông bãi bến đua tài buôn chín bán mười. Trong hä ngoµi lµng vông lÏ chµo d¬i nãi thî” “Ba con lµm lÝnh bè lµm quan ®em chuyÖn tr¨m n¨m trë l¹i bµn”.... 20 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>