Bài soạn Ngữ văn 11 tiết 62, 63: Tình yêu và thù hận (trích Rômêô và Giu li ét) - U. Seách Xpia

<span class='text_page_counter'>(1)</span>GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 Tuaàn:16 Tieát ppct:62,63 Ngày soạn:26/11/10 Ngaøy daïy:30/11/10. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN. TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN. (TRÍCH RÔMÊÔ VA GIU LI ÉT) - U. SEÁCH XPIA. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Cảm hận được sức mạnh của tình yêu lứa đôi chân chính. Hiểu được diễn biến tâm trạng nhân vật qua ngôn ngữ đối thoại. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ 1. Kiến thức: Tình yeâu cuûa trong saùng, ngaây thô, khoâng keùm phaàn maõnh lieät, baát chaáp moái thuø haän cuûa hai doøng hoï. Đặc sắc nghệ thuật kịch của thiên tài Sếch – xpia: miêu tả tâm trạng nhân vật qua ngôn ngữ độc thoại và đối thoại. 2. Kĩ năng: Đọc hiểu văn bản theo đắc trưng thể loại. Nắm được một vài đặc điểm nghệ thuật kịch của Sếch – xpia: ngôn ngữ, hành động, bố cục, xung đột kịch. 3. Thái độ: Có cái nhìn đồng cảm tích cực về tình yêu trong sáng vượt qua thử thách. C. PHƯƠNG PHÁP: Phương thức thuyết trình, nêu vấn đề, giảng giải, hình thức trao đổi thảo luận, trả lời các c©u hái gợi mở. Đàm thoại… D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số. 2. Kiểm tra: Bài cũ, bài soạn của học sinh. 3. Bài mới: Nội dung ca ngợi tình yêu trong trắng, bất chấp những trở ngại của đôi nam nữ thanh niên ở thời đại phục hưng.. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS - Học sinh suy nghĩa câu hỏi, bổ sung, ghi chép. Học sinh thảo luận nhóm, nhận xét trình bày ý kiến cá nhân để trả lời câu hỏi theo định hướng của GV. - GV giới thiệu thêm về Thời đại phuïc höng: Phong traøo Phuïc höng (coát loõi laø chuû nghóa nhaân vaên ): giải phóng tư tưởng tình cảm con người khỏi mọi sự kìm hãm và trói buộc của giáo hội – phong kiến, đề cao những giá trị tốt đẹp cao quí của con người  văn hóa Phục hưng là một bước tiến kỳ diệu trong lịch sử văn minh Tây Âu. - Những gương mặt tiêu biểu của văn hoá Phục hưng: Lê-ô-na đơ Vanh-xi, Mi-ken-lan-giô, Ñan-teâ, Ra-bô-le, Xeùc-van-tet, Seách-xpia…Û. - Giáo viên hỏi học sinh, boå sung cho đầy đu ûchốt ý chính bổ sung cho đầy đủchốt ý chính - Gọi HS đọc hiểu tiểu dẫn và gạch dưới những ý chính. - HS đọc và gạch dưới.Hs gạch dưới những ngôn từ và đại từ nhân xưng. - HS laøm theo yeâu caàu GV. NỘI DUNG BÀI DẠY I. GIỚI THIỆU CHUNG 1. Tác giả Sếch – xpia: Sinh 23/4/1564 mất 23/4/1616 tại thị trấn Xtơrét- phớt- ôn-Ê-vơn, miền tây nam nước Anh. Xuất thân trong gia đình buơn bán ngũ cốc. Sớm vào đời tự lập kiếm sống vì hoàn cảnh gia đình sa sút. 1585 lên Luân đôn làm chân giữ ngựa, nhắc tuồng, diễn viên trước khi trở thành nhà viết kịch thiên tài của nước Anh. Caùc saùng taùc cuûa Seách-xpia: Ông để lại 37 vở kịch lịch sử, bi kịch, hài kịch, 154 baøi xon-neâ Moät soá truyeän thô daøi. => Tác phẩm của Sếch-xpia là tiếng nói của lương tri tiến bộ, của khát vọng tự do, của lòng nhân ái bao la, của niềm tin bất diệt vào khả năng hướng thiện và khả năng vươn dậy để khẳng định cuộc sống của con người. 2. Vở kịch Rô-mê-ô & Giu-li-ét: a. Xuất xứ: Được viết khoảng năm 1594 – 1595. Là vở kịch thơ xen lẫn vaên xuoâi, coù 5 hoài. Laáy boái caûnh taïi thaønh Veâ-roâ-na (YÙ). gồm 5 hồi. Kể về sự xung đột gữa hai dòng họ Môn ta ghiu và Ca piu lét tại Vê rô na (italia) thời trungcổ. b. Thể loại: Kịch; Mâu thuẫn kịch: Khát vọng yêu đương và hồn cảnh thù địch của dòng họ. c. Toùm taét: SGK – Tr 198 Câu chuyện bắt đầu từ đêm dạ hội hoá trang do gia đình Ca-piu-lét tổ chức nhân dịp con gái họ là Giu-li-ét tròn 14 tuổi. Rô-mêô, con trai nhà Môn-ta-ghiu, đang buồn bã vì bị Rô-da-lin từ chối, Rô-mê-ô đã cùng các bạn hoá trang đi vào nhà Cam-piu-lét, mặc dù trước đó Rô-mê-ô đã có cuộc loạn đã với nhiều thành viên của dòng họ này. Tại đây, chàng gặp Giu-liét, người mà bá tước Pa-rít, cháu của Vương chủ thành Vê-ô-ra đang muốn cầu hôn. Rô-mê-ô say đắm trước vẻ đẹp tuyệt vời của nàng và và cũng được sự đồng cảm của Giu-li-ét. Tình yêu của họ nảy nở và bùng lên mạnh liệt. Cũng trong đêm ấy, Rô-mê-ô trở lại, leo lên bờ tường đối diện với phòng ngủ của nàng, dúc lúc Giu-li-ét cũng ra đứng bên cửa sổ, thổ lộ lòng mình. họ hẹn ước với nhau, hơn thế, họ còn nhờ tu sĩ Lâu-rân làm phép cưới bí mật.không biết Lop11.com. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 Tình yêu say đăm của Rômêô-Giu li ét như thế nào ? ? Hãy nêu xuất xứ của tác phẩm. ? Cảm nhận của em về R and J ? Em hãy cho biết sáu lời thoại đầu có gì đặc biệt. - GV giaûng theâm SGK/ 197 (Phaàn tieåu daãn) ? Em hãy nêu vài nét về tác giả 1564-1615 Nhà thơ, kịch thiên tài Nước Anh thờ phục hưng. * Diễn biến hai giai đọan của đoạn trích: (đọc 3 lần) + Phần 1: Từ câu thoại 1  6: Là những lời độc thoại nội tâm: Là những lời độc thoại nội tâm nhưng được thốt lên thành tiếng nói, nói khe khẽ, nói 1 mình, chỉ để mình nghe, được thể hiện qua các ngôn từ và các đại từ nhân xưng. + Phần 2: Từ câu thoại 7 16: Ngôn từ của R và J chuyển sang tình thế đối thoại. Ngôn từ của R và J chuyển sang tình thế đối thoại. Họ bắt đầu hướng về nhau, họ nói cho nhau nghe vaø hoï nghe nhau noùi, hoï đáp lời nhau cho dù họ không nhìn thaáy nhau. - Tình yêu say đăm của Rômêô-Giu li ét như thế nào ? - Hãy nêu xuất xứ của tác phẩm ? - Cảm nhận của em về R and J ? - Em hãy cho biết sáu lời thoại đầu có gì đặc biệt ? - GV giaûng theâm: SGK/ 197 (Phaàn tieåu daãn) ? Em hãy nêu vài nét về tác giả 1564-1615 Nhà thơ, kịch thiên tài Nước Anh thờ phục hưng. - Gọi HS đọc hiểu tiểu dẫn và gạch dưới những ý chính. - HS đọc và gạch dưới.Hs gạch dưới những ngôn từ và đại từ nhân xưng. - HS laøm theo yeâu caàu GV. - Những câu hỏi thảo luận? Chủ đề và mâu thuẫn cơ bản được thể hiện trong đoạn trích này ? - Tâm trạng của R, những dẫn chứng cụ thể ? + R đã xem J như là Mặt trời moïc luùc raïng ñoâng. Vaàng döông tươi đẹp rực rỡ khiến Hằng Nga. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN tình yêu của họ có thành hiện thật như phép màu không.và văn bản trên đây được trích lớp 2, hồi II của vở kịch. 3. Đoạn trích: a. Vị trí: lớp 2, hồi II, cảnh Rô-mê-ô gặp Giu-li-ét tại vườn nhà Ca-piu-lét sau đêm vũ hội hoá trang. b. Đại ý: Sau khi dự dạ tiệc, trong trang phục người hành khất, R gặp và yêu J. Đoạn trích tả cảnh đêm trăng gặp gỡ của đôi tình nhân. Qua đó, tác giaû khẳng dịnh và ca ngợi sức mạnh của tình yêu tự do, khát vọng yêu. đương, sức sống và sự vươn lên vượt qua hoàn cảnh trói buộc để có được tình yêu, hạnh phúc. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc 2. Tìm hiểu văn bản 2.1. Taâm traïng của Romeo: * Độc thoại: Sau bữa tiệc hóa trang ở nhà ca-pui-lét, cùng bạn bè trở về, Rô-mê-ô quay trở lại, vượt tường bất chấp hiểm nguy vào nhà Giu-li-ét dúng lúc Giu-li-ét đứng bên cửa sổ. Rô-mê-ô đắm say và choáng ngợp trước người đẹp J. - Với Rô-mê-ô, Giu-li-ét là hiện thân của những cái đẹp nhất trong thiên nhiên, Tâm hồn đắm say của Rô-mê-ô khi tình yêu đến. - R so sánh đôi mắt nàng như hai ngôi sao đẹp nhất bầu trời, nhưng chẳng ngôi sao nào có thể bì được với đôi mắt đẹp kia… * Đối thoại: R thể hiện một tình yêu mãnh liệt với J. R sẵn sàng từ bỏ teân tuoåi cuûa mình: “Toâi thuø gheùt caùi teân toâi ...... thì toâi xeù naùt noù ra”. - Tình yeâu cuûa R laø tình yeâu say ñaém, noàng naøn, maõnh lieät , khoâng chút đắn đo. R đã vượt qua lòng thù hận, những trở ngại: “ Tôi vượt qua đuợc tường này ..... vậy người nhà em sao ngăn nổi tôi”. em nhìn toâi aâu yeám laø toâi chaúng ngaïi loøng haän thuø - R đã vượt qua lòng thù hận, những trở ngại, vượt qua bức tường cao và sự nguy hiểm nhờ đôi cánh của tình yêu - Dùng nhiều thán từ “ôi!”; Cảm giác choáng ngợp, say đắm trước vẻ đẹp tuyệt vời của Giu-li-ét. - Trăng đóng vai trò trang trí cho đêm thần tiên để cuộc gặp gỡ tình tứ, đoan chính của đôi tình nhân. Trăng tạo sự đồng cảm, đồng tình. Trăng tạo bối cảnh thiêng liêng vừa đầy tình, vừa trân trọng che chở. Tình yêu cuồng nhiệt làm nảy sinh khao khát chinh phục, gần gũi ở Roâ-meâ-oâ. Tình yeâu cuûa R laø tình yeâu say ñaém, noàng naøn, maõnh lieät, không chút đắn đo. Mãnh lực tình yêu vượt lên trên mọi nỗi sợ hãi vì “caùi gì tình yeâu coù theå laøm laø tình yeâu daùm laøm”. Roâ-meâ-oâ laø chaøng trai mạnh mẽ, đến với tình yêu chân thành, say đắm và dám vượt lên trên tất cả mọi trở ngại để được sống thật với rung cảm của con tim. => Ca ngợi tuổi trẻ và tình yêu mãnh liệt mang màu sắc lí tưởng. Họ nói về nhau mà không phải nói với nhau: chân tình, đằm thắm, phấn chấn , rạo rực… => Ca ngợi chiến thắng của khát vọng cá nhân trước định kến và thù hận dòng tộc truyền kiếp, trước tất cả những gì kìm hãm tự do của con người, đấu tranh cho con người được quyền sống chính đáng. 2.2. Taâm traïng Juliet Lop11.com. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 héo hon, nhợt nhạt. Làn ánh sáng tưng bừng… Đôi gò máđẹp rực rỡ như ánh sáng ban ngày. VD +“ Sao xuống nằm dưới đôi loâng maøy kia ö? ... + Ñoâi maét naøng leân thay cho sao ö?” + Ước gì ta là chiếc bao tay… mơn trớn gò má ấy ! + R đã xem J như là Mặt trời mọc lúc rạng đông “Vừng dương đẹp tươi ơi, hãy mọc lên đi...” khiến mặt trăng lúc ấy trở nên héo hon, nhợt nhạt”. + R tập trung vào đôi mắt đẹp cuûa naøng moät caùch kheùo leùo baèng caùch chuyeån daãn: “Naøng ñang noùi kìa, nhöng naøng coù noùi gì ñaâu... Ñoâi maét naøng ñang leân tieáng”. AÙnh maét laáp laùnh khieán R ngỡ là đôi môi mấp máy... GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN * Độc thoại: Nàng thổ lộ không chút ngượng ngùng, không chút che giaáu. Naøng thoå loä tình yeâu maõnh lieät. Goïi teân Roâ-meâ-oâ tha thieát. Mong Rô-mê-ô từ bỏ họ tên. Muốn Rô-mê-ô thề đã yêu mình. Đề ra giải pháp-vứt tên họ để đổi lấy tình yêu, sự chín chắn trong tình yêu của Giuliét - Naøng thoå loä tình yeâu thaät hoàn nhieân, trong traéng, baát chaáp caû thuø haän Tình yeâu maõnh lieät. Naøng thoå loä khoâng chuùt che daáu: VD* - Khi được lời đáp của R giải toả nỗi băn khoăn, nàng đã tế nhị chấp nhaän tình yeâu cuûa R. Tình yeâu cuûa J trong saùng, ngaây thô, khoâng keùm phần mãnh liệt, bất chấp mối thù hận của hai dòng họ. Những rung cảm của Giu-li-ét trước tình yêu mãnh liệt. Lời bộc bạch chân thành không cần che giấu, không chút ngượng ngùng. Giu-li-ét chấp nhận tình yeâu. * Đối thoại: - Lo sợ trước sự thù hận của hai dòng ho,ï lo lắng cho tính mạng của R. Nàng vừa ngạc nhiên vừa lo lắng tràn đầy yêu thương vì sự xuất hiện táo bạo của Rô-mê-ô. - Khi được lời đáp của R giải toả nỗi băn khoăn, nàng đã tế nhị chấp nhận tình yêu của R: “ Em chẳng đời nào muốn họ gặp anh nơi đây”, khác hẳn với những lời lẽ quá bạo dạn lúc đầu. => Kín đáo chấp nhận tình yêu của Rô-mê-ô. Giu-li-ét là thiếu nữ chân thành, trong sáng, đón nhận tình yêu bất chấp sự hận thù của hai dòng họ. Đó là khát vọng được sống thật với con người của chính - Tâm trạng của J, những dẫn mình. Giữa họ có sự đồng cảm, đồng điệu đồng tình, tình yêu nồng chứng cụ thể ? naøn ñaém say vaø duõng caûm. - Nhận định về mối tình R and J ? 2.3. Tình yêu của R and J: - Em hãy cho biết diễn biến tâm - Tình yêu đến từ hai phía chứ không phải tình yêu đơn phương tạo ra trạng của Rômêô qua hình thức so sức mạnh tự nhiện vượt lên trên thù hận, bất chấp thù hận. sánh trong lời thoại đầu tiên - Bức tường kiên cố bao quanh nhà Giu-li-ét là bức tường ràng buộc - Phân tích diễn biến tâm trạng giuliét qua lời thoại”Chỉ cĩ tên họ của lễ giáo. Không gian giữa họ quá chênh vênh. Họ chỉ có thể hướng veà nhau, noùi cho nhau maø khoâng theå naém tay nhau. Khoâng gian im chàng là thù địch em thôi” - Hãy chứng minh tình yêu-thù lặng ẩn chứa mối thù rình rập ập tới bất kể lúc nàò, mối thù của hai hận đã được giải quyết trong đoạn dòng họ. Thời gian ngắn ngủi với buổi đêm. Đêm tối là khoảnh khắc trích? của tình yêu, che chở cho tình yêu. Ban ngày họ là đối đầu là thù địch. VD* +“ Chàng hãy khước từ cha - Thù hận khơng xuất hiện để cản trở tình yêu, khơng điều khiển nhân chaøng ..... chaøng haõy theà laø chaøng vật, không xung đột tình yêu, chỉ xuất hiện trong cảm thức của Giuliét. R yeâu em ñi” làm tất cả để có tình yêu, J yêu một cách ngây thơ trong trắng, cần một +“Em seõ khoâng coøn laø con chaùu tình yêu chân thật. Tình yêu đối với họ là tất cả. Hai người yêu nhau say đắm nhà Ca – Piu _ lét nữa”. 2.4. Nghệ thuật xây dựng kịch: + Lo sợ trước sự thù hận của hai - Tính ước lệ của ngôn ngữ kịch. Trong những lời độc thoại dường như dòng họ: “ Tuờng vườn này cao, vẫn có đối thoại, bảo đảm tính sinh động của kịch. Mâu thuẫn kịch raát khoù treøo qua; vaø nôi tö ñòa, phát triển: nảy nở – cao trào - cởi nút. anh biết mình là ai rồi đấy ...” - Không đối thoại với nhau mặc dù họ có nhắc đến tên nhau. Nhân vật - Naøng lo laéng cho tính maïng độc thoại nội tâm =>chân thành đằm thắm. Lời độc thoại không đơn cuûa R: “ Hoï maø baét gaëp anh, hoï tuyến mà như đối thoại. seõ gieát cheát anh” 2.5. Ý nghĩa văn bản - Khẳng định vẻ đẹp của tình đời, tình người theo lí tưởng của chủ nghĩa =>GV: Cái đẹp của bối cảnh làm nhân văn thông qua sự chiến thắng của tình yêu chân chính và mãnh liệt Lop11.com. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 cho tình yêu trong sáng. Băn khoăn day dứt trước cảnh éo le. Cảm xúc bị dồn nén không thốt ra thành lời. Ca ngợi hạnh phúc do chính con người tạo ra không phải tạo hóa hay chúa trời ban phaùt. TY cao caû giaøu chaát nhaân vaên. - Nỗi ám ảnh giữa hai dòng họ xuất hiện: Rômêô sẵn sàng từ bỏ dòng họ của mình. Giuliét lo cho mình, lo cho người mình yêu. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN. đối với những thù hận dòng tộc. - Cả hai đều ý thức được lòng thù hận nhưng không nhằm khơi dậy mà chỉ hướng tới tình yêu cao đẹp để vượt lên nó. - Khẳng định vẻ đẹp tình người theo lí tưởng nhân văn. Ca ngợi tình yêu chân chính. Nghệ thuật kịch hấp dẫn, kịch tính gây sự chú ý của người đọc 3. Tổng kết a. Về nghệ thuật: Đoạn trích đã tập trung được nghệ thuật xây dựng kịch của Sếch-xpia. Lời thoại giàu nhạc điệu, hình ảnh, cảm xúc, bộc lộ được tâm trạng của nhân vật. Tính cách nhân vật khắc họa qua ngôn ngữ và hành động kịch. b. Nội dung: Đoạn trích đã tôn vinh vẻ đẹp của một tình yêu trong sáng, dũng cảm, vượt lên trên cả hận thù. Rô-mê-ô và Giu-li-ét là những hình tượng đẹp của văn học Phục hưng ở Tây Âu và đã phản ánh được khát vọng sống của con người thời ấy. Đoạn trích đã tơn vinh vẻ đẹp của một tình yêu trong sáng, dũng cảm, vượt lên trên cả hận thù III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC - Đọc với giọng điệu phù hợp lời thoại của hai nhân vật.Tập diễn có phân vai… HS về nhà chuẩn bị: 4 tiêt tiếp theo ôn tập tieng Việt, làm văn, giảng văn. D. Rút kinh nghiệm………………………………………………………………………………………………….. Lop11.com. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>