Bài soạn Ngữ văn 11 tiết 105, 106: Về luân lí xã hội nước ta (trích Đạo đức và luân lý Đông tây- Phan Châu Trinh)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 Tuaàn: Tieát ppct:105,106 Ngày soạn: /10 Ngaøy daïy: /10. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN. VỀ LUÂN LÍ Xà HỘI NƯỚC TA (Trích Đạo đức và luân lí Đông Tây- Phan Châu Trinh) A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ 1. Kiến thức: Hiểu được tinh thần yêu nước và mối quan tâm đặc biệt tới vấn đề dân trí của Phan Châu Trinh khi kêu gọi gây dựng nền lí luận xã hội ở nước ta – một điều kiện thiết yếu để khôi phục ý thức về nghĩa vụ đối với quốc gia, dân tộc nhằm mục đích dành lại độc lập, tự do. 2. Kĩ năng: C¶m nhËn ®­îc søc thuyÕt phôc cña bµi diÔn thuyÕt th«ng qua mét ®o¹n trÝch cã lËp luËn tương đối chặt chẽ, có cách diễn đạt khá dung dị, dễ hiểu cùng với giọng điệu chân thành, nhiều khi thống thiÕt. 3. Thái độ: Yêu chuộng hoà bình, lạc quan tin tưởng vào tương lai đất nước C. PHƯƠNG PHÁP: Phương thức thuyết trình, nêu vấn đề, giảng giải, hình thức trao đổi thảo luận, trả lời c¸c c©u hái gợi mở. Đàm thoại… D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số; 2 . Kiểm tra: Bài cũ, bài soạn của học sinh. 3. Bài mới: Lời vào bài: Diễn thuyết là hình thức giao tiếp với công chúng thường được các nhà chính trị dùng để khẳng định, phổ biến một tư tưởng, quan niệm, một đường lối chính trị, kinh tế, văn hoá nào đó. Bài Về luân lí xã hội ở nước ta là một đoạn trích trong Đạo đức và luân lí Đông Tây của Phan Châu Trinh được ông sử dụng hình thức diễn thuyết rất có hiệu quả trong cuộc đời hoạt động chính trị. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI DẠY - Học sinh suy nghĩa câu hỏi, bổ I. GIỚI THIỆU CHUNG 1. T¸c gi¶: Phan Ch©u Trinh (1872 – 1926) tù Hµ M· biÖt hiÖu T©y sung, ghi chép. Học sinh thảo Hå. Quê: Tây Lộc, huyện Tiên Phước, phủ Tam Kì (Thôn Tây Hồ, luận nhóm, nhận xét trình bày ý x· Tam Léc, huyÖn Phó Ninh, tØnh Qu¶ng Nam). kiến cá nhân để trả lời câu hỏi - Bản thân: 1901: đỗ phó bảng ra làm quan một thời gian ngắn rồi theo định hướng của GV. cáo quan đi khắp Trung Quốc, Nhật Bản để dò xét thời cuộc. Ông - Giỏo viờn hỏi học sinh, boồ sung chủ trương bãi bỏ chế độ quân chủ, thực hiện dân chủ, khai thông dân cho đầy đu ûchốt ý chính bổ sung trí, mở mang công thương nghiệp. Lợi dụng chiêu bài “Khai hóa” cho đầy đủchốt ý chính của thực dân Pháp để đấu tranh hợp pháp không tán thành bạo động - Kiểm tra tri thức đọc- hiểu. Tóm hay nhờ ngoại viện. tắt những nét chính trong cuộc đời + 1908 : ông bị đày đi Côn Đảo. 1911 : ông được trả tự do, ông xin cña Phan Ch©u Trinh. sang Pháp để tranh thủ sự giúp đỡ của Hội Nhân quyền Pháp nhưng - Nếu được dùng một câu văn để kh«ng thµnh. đánh giá về cuộc đời Phan Châu + 1925: ông về Sài Gòn, diễn thuyết được vài lần sau đó ốm nặng mất Trinh , em sÏ nãi nh­ thÕ nµo ? ngµy 24/3/1926. LÔ truy ®iÖu Phan Ch©u Trinh trë thµnh mét phong - Sự nghiệp trước tác của Phan trào vận động ái quốc rộng khắp nước. Phan Châu Trinh là một nhà Châu Trinh có đặc điểm gì ? GV: yêu nước lớn có tư tưởng canh tân đất nước ở đầu thế kỉ xx. - Sù nghiÖp s¸ng t¸c: viÕt nhiÒu, b»ng c¶ ch÷ H¸n, N«m, quèc ng÷: Yêu cầu các em làm việc nhanh, * T¸c phÈm: §Çu Ph¸p chÝnh phñ th­ (1906), TØnh quèc hån ca I, II thảo luận nhóm.. GV: chốt ý chính- HS chia 6 nhãm: c¸c nhãm (1907, 1922), Giai nh©n k× ngé diÔn ca (1915), T©y Hå thi tËp (kho¶ng 1904-1914)vµ X¨ng tª thi tËp (1901, 1915), ThÊt ®iÒu trÇn trao đổi thảo luận, trả lời câu hỏi (1922), Đạo đức và luân lí Đông Tây(1925), Quân trị chủ nghĩa và cử người trình bày trước lớp- GV chuÈn kiÕn thøc. D©n trÞ chñ nghÜa (1925)… - HS trả lời theo HD (Hoạt động * V¨n chÝnh luËn: ®Çy tÝnh chÊt hïng biÖn, cã lËp luËn ®anh thÐp. Mọi sự thông thái quý giá đều được mua bằng kinh nghiệm. R. Ascham. Lop11.com. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 tËp thÓ). - HS tãm t¾t. Dïng mét c©u v¨n để khái quát. Trình bày. * Đọc giải nghĩa từ * §äc - HiÓu cÊu tróc: Bµi diÔn thuyÕt ®­îc viÕt theo thÓ v¨n nghÞ luận. Bài gồm 3 đoạn tương ứng 3 ®o¹n trong SGK. * §äc - hiÓu néi dung vµ nghÖ thuËt. - XuÊt xø ? - Đại ý ? - Học sinh trao đổi thảo luận, suy nghĩa câu hỏi, vấn đề giáo viên đưa ra tìm dáp. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n diÔn thuyÕt ? - GV giới thiệu đặc điểm của văn b¶n diÔn thuyÕt. HD HS t×m hiÓu ®o¹n trÝch - Em h·y nªu xuÊt xø cña bµi GV giíi thiÖu kÕt cÊu, néi dung cña bµi diÔn thuyÕt. - Yêu cầu HS đọc(giọng tha thiết, døt kho¸t,m¹nh mÏ) - Gi¶i nghÜa tõ H¸n ViÖt Để thuyết phục người nghe, tác gi¶ sö dông thÓ lo¹i nµo ? X¸c định cấu trúc ba phần của bài Hướng dẫn HS đọc- hiểu nội dung vµ nghÖ thuËt - Không thể hiểu đơn giản “luân lí x· héi ch¼ng qua chØ lµ tÝnh chÊt bạn bè giữa người này người khác” và để đánh tan sự hiểu lầm của người nghe về khái niệm luân lÝ x· héi t¸c gi¶ dïng nh÷ng c¸ch nãi nµo? - Nhận xét chung và thử đặt tiêu đề cho đoạn mở đầu - Nghe giíi thiÖu. HS tr¶ lêi theo HD 1. Tr×nh bµy. 2. Nghe giíi thiÖu 3. HS đọc, giải nghĩa từ. 4. Xác định. - HS hoạt động nhóm + Nhóm 1: t×m hiÓu ®o¹n 1; T×m luËn ®iÓm; Tr×nh bµy; Ph©n tÝch. - Chỉ ra luân lí gia đình, quốc gia tiêu vong, tác giả muốn nói đến nguyªn nh©n s©u xa nµo? - Nhóm 1: Vấn đề tác giả đặt ra trong ®o¹n 1 lµ g× ?. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN * Thơ: thấm nhần tư tưởng yêu nước và tinh thần dân chủ. => Thơ văn ông đề cao tinh thần yêu nước, thể hiện lí tưởng cứu nước cứu dân, tinh thần dân chủ và tiến bộ xã hội đến nay vẫn còn giá trị, mét ¸ng v¨n mÉu mùc. 2. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n diÔn thuyÕt - Là hình thức giao tiếp với công chúng. Người diễn thyết có thể có thÓ chän h×nh thøc øng t¸c hay nãi dùa vµo bµi so¹n s½n. Muèn diÔn thuyết thuyết phục, diễn giả phải nắm chắc đối tượng nghe, xác định chủ đề rõ ràng, lập luận khúc chiết. - Ng«n ng÷ cã thÓ dung dÞ hay bãng b¶y nh­ng kh«ng qu¸ trõu tượng, khó hiểu. Tâm huyết của người diễn thyết phải được thể hiện râ trong giäng ®iÖu, nhÞp ®iÖu, ng÷ ®iÖu bµi nãi. 3. T¸c phÈm: a. Xuất xứ: Trích phần 3 của bài: Đạo đức và luân lí Đông Tây (1925). §©y lµ bµi diÔn thuyÕt cuèi cïng cña Phan Ch©u Trinh. Bµi diển thuyết gồm 5 phần chính kể cả nhập đề và kết luận được Phan Châu Trinh diễn thuyết vào đêm 19/11/25 tại nhà Hội Thanh Niên Sµi Gßn. b. ẹaùi yự : Đề cao tác dụng của đạo đức, luân lí. Khẳng định phải tìm nguyên nhân mất nước trong việc để mất đạo đức, luân lí truyÒn thèng. Muèn ®­a ViÖt Nam tho¸t khái th¶m tr¹ng hÌn yÕu, døt khoát phải cải tổ luân lí đổ nát, xây dựng nền luân lí mới trên nền t¶ng truyÒn thèng vinh quang. c. Boá cuïc: * Đoạn 1: Luân lí xã hội ở Việt Nam chưa có khái niệm và luân lí quoác gia bò tieâu vong. * Đoạn 2: Luân lí xã hội ở phương Tây(Pháp) và luân lí xã hội ở nước ta. * Đoạn 3: Bày tỏ khát vọng mong muốn. (phê phán bọn quan lại, tỏ thái độ về luân lí II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc 2. Tìm hiểu văn bản 2.1. §o¹n 1: Quan nieäm veà luaân lí xaõ hoäi cuûa Phan Chaâu Trinh - Theo từ điển văn học: Luân lí xã hội: Khái niệm dùng để chỉ những quan niệm, nguyên tắc, quy định hợp lí lẽ, thờng chi phối mọi quan hệ, hoạt động và phát triển xã hội. - Theo quan niÖm cña PCT: Lu©n lÝ x· héi lµ lu©n lÝ cña chñ nghÜa x· hội, coi trọng sự bình đẳng của con ngời, không chỉ quan tâm đến từng gia đình mà còn đến cả thế giới. - Đặt vấn đề trực tiếp, trực diện,thẳng thắn, nhấn mạnh và dùng cách nói phủ định:+ “ Xã hội luân lí thật trong nơc ta tuyệt nhiên không ai biết đến, so với quốc gia luân lí thì ngời mình còn dốt nát hơn nhiều” Thực trạng của nớc ta => Phơi bày, lột tả đợc chân dung tinh thần của thời đại, đồng thời biểu hiện tâm trạng bức bối xót xa.+ “Một tiếng bạn bè không thể thay cho luân lí xã hội đợc cho nên kh«ng cÇn ph¶i c¾t nghÜa lµm g×?” + Söa l¹i quan niÖm “Söa nhµ trÞ níc råi míi yªn thiªn h¹”. Quan niÖm Nho gia xa bÞ hiÓu 1 c¸ch sai lÖch. Theo PCT: Thiªn h¹  tøc. Mọi sự thông thái quý giá đều được mua bằng kinh nghiệm. R. Ascham. Lop11.com. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 - Trong đoạn 1, tác giả đã chọn cách vào đề như thế nào? tác dông cña nã ?. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN là xã hội. Những kẻ học ra làm quan  nhắc đến 2 chữ “thiên hạ”  không hiểu gì về 2 chữ đó, chỉ làm trò cời cho kẻ thức giả. Chủ ý bình thiªn h¹  mÊt tõ l©u. => T¸c dông: G©y Ên tîng m¹nh mÏ víi ngêi nghe. Gióp ngêi nghe - Để chứng minh cho luận đểm “Xã hiểu đầy đủ hơn về khái niệm “luân lí xã hội”. Triệt để, quyết liệt, hội luân lí thật ở nước ta tuyệt nhiên r¹ch rßi, døt kho¸t không có” tác giả đã đưa ra những + T¨ng hiÖu qu¶ thuyÕt phôc. T­ duy nh¹y bÐn, s¾c s¶o cña con ngêi luËn cø nµo? - V× sao Ph¸p, Ch©u ¢u b¶n lÜnh – nhµ CM Phan Ch©u Trinh. hä lµm ®­îc thÕ ? => Hîp lÝ, chÆt chÏ, râ rµng, m¹ch l¹c, cã søc thuyÕt phôc. - Vấn đề trọng tâm mà tác giả so sánh - Vấn đề tác giả đặt ra ở đoạn đầu: Nền luân lí thật ở nước ta không là gì ? Qua sự so sánh đó ta có thể nhận ra cái nhìn của tác giả về những ai biết đến. Cách đặt vấn đề đánh tan sự hiểu lầm của người nghe về luân lí xã hội, Phan Châu Trinh đã chọn cách đặt vấn đề trực tiếp, nói vấn đề nào khác? thẳng gây ấn tượng mạnh mẽ đối với người nghe. - T¸c gi¶ so s¸nh d©n téc ViÖt Nam + Trước hết tác giả dùng lối nói phủ định để đánh tan những ngộ thời cổ sơ với nay nhằm mục đích gì? Theo t¸c gi¶ d©n kh«ng biÕt ®oµn nhận có thể có ở người nghe về sự hiểu biết của chính họ về vấn đề thể, công ích là do đâu ? Đối tượng luân lí xã hội: “Xã hội luân lí thật trong nước ta tuyệt nhiên không ai nào bị tác giả đã kích mạnh mẽ? Tìm biết đến, so với quốc gia luân lí thì người mình còn dốt nát hơn nhiều từ ngữ, hình ảnh biểu thị thái độ của ”. tác giả ? Đó là thái độ gì? + Tiếp đến, dường như lường tính được khả năng hiều đơn giản, - Nhãm 3 : NhËn xÐt c¸ch lËp luËn thËm chí xuyên tạc cũng không ít người, tác giả mạnh mẽ bồi thêm cña t¸c gi¶? một câu để gạt phắt vấn đề vô bổ: “Một tiếng bạn bè không thể thay - §Ó t¨ng søc thuyÕt phôc cho bµi cho x· héi lu©n lÝ ®­îc cho nªn kh«ng cÇn c¾t nghÜalµm g×”. C©u v¨n diÔn thuyÕt ngoµi c¸ch lËp luËn chÆt chẽ, luận điểm luận cứ xứng đáng, tác này cho thấy sự sống động nhạy cảm trong quan hệ gián tiếp của tác gi¶ cßn dïng h×nh thøc nghÖ thuËt giả. Uy lực của lời nói cũng đươc khẳng định từ đó. nµo? + Cuối cùng: khẳng định chủ ý “bình thiên hạ đã mất đi từ lâu rồi” - C©u c¶m th¸n gióp ta hiÓu thªm g× bằng cách dẫn câu nói của Khổng- Mạnh. -Đạo đức: Phép tắc về xã về trạng thái cảm xúc cũng như phẩm hội về quan hệ và nhiêm vụ của người này đối với người khác và đời cách của người diễn thuyết? sống xã hội. - Thức giả: người có kiến thức, học vấn. Phải ai tai - Sù kÕt hîp gi÷a yÕu tè biÓu c¶m vµ nấy: ai bị tai họa thì chịu lấy, người khác không quan tâm. Khốn: c¶m th¸n cã t¸c dông g× ? NhËn xÐt khổ sở. Can thiệp: liên can. Luân lí : Hệ thống đạo đức của xã hội và đặt tiêu đề cho đoạn 2. loài người. - Nhóm 4 : Mục đích của tác giả trong ®o¹n 3 lµ g× ? => Chỉ ra luân lí gia đình, quốc gia lúc bấy giờ đã tiêu vong, tác giả - Theo tác giả,Việt Nam muốn có độc muốn nói đến nguyên nhân sâu xa của sự mất nước. Bằng cách vào đề lËp tù do cÇn cã yÕu tè nµo? - Theo trược tiếp, tác giả đã khẳng định xã hội luân lí ở nước ta tuyệt nhiên em bài diễn thuyết của tác giả có còn chưa có. Đó là nguyên nhân sâu xa dẫn đến tình trạng mất nước. ý nghĩa đối với ngày nay ? - Tiêu đề: Nguyên nhân sâu xa của tình trạng mất nước. 2. §o¹n 2: Luân lí xã hội ở phương Tây(Pháp) và luân lí xã Nhãm 2 : t×m hiÓu ®o¹n 2 1. T×m luËn cø. Ph©n tÝch. 2. LÝ gi¶i. hội ở nước ta. 3, 4. Xác định. 5. Tìm nguyên nhân. a. Luận cứ : So sánh sự đối lập giữa cái xã hội luân lí ở châu 6. Xác định. Tìm từ. Phân tích. ¢u, Ph¸p víi ta. C¸i x· héi chò nghÜa ë bªn Ch©u ¢u rÊt thÞnh hµnh +Nhãm 3 : t×m hiÓu c¸ch lËp luËn đã phất triển rộng rãi bên ta điềm nhiên như kẻ ngủ không biết là gì”. 1. NhËn xÐt. 2. Ph©n tÝch. LÝ gi¶i. - Bên Pháp, khi người có quyền thế hoặc chính phủ lấy sức mạnh mà 3. B×nh luËn. 4. Ph©n tÝch. 5. NhËn để nén quyền lợi riêng thì người ta kêu nài, chống cự, thị oai, vận xét. Đặt tiêu đề. +Nhóm 4: tìm hiểu dụng (vận động) được công bình mới nghe. Còn người nước mình ®o¹n 3 phải ai tai nấy, ai chết mặc ai, đi đường găp ai bi nạn, gặp người yếu 1, 2, 3. Tr×nh bµy. 4. Ph©n tÝch. 5. B×nh luËn. 6. Ph©n tÝch. 7. NhËn xÐt. bÞ kÎ m¹nh b¾t n¹t còng ng¬ m¾t ®i qua. Đặt tiêu đề. Hoạt động tập thể (Hs trả Người ta làm được như thế vì người ta có đoàn thể, công đức (ý thức lêi theo HD). - Muèn cã ®oµn thÓ sẵn sàng làm việc chung), người ta có ăn học biết xét kĩ thấy xa. ph¶i lµmg× ? + Vấn đề trọng tâm mà tác giả so sánh là ý thức công dân mỗi người - §Ó bµy tá nguyÖn väng cña m×nh, phải có, ý thức nghĩa vụ giữa người với người. Đằng sau đó ta có thể tác giả đã sử dụng loại câu văn nào ?. Mọi sự thông thái quý giá đều được mua bằng kinh nghiệm. R. Ascham. Lop11.com. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 T¸c dông cña nã ? - Kªu gäi x©y dùng ®oµn thÓ ®­îc đặt ra ở phần cuối có tác dụng gì ? - Cách lập luận trong đoạn 3 có đặc ®iÓm g× ? NhËn xÐt chung vÒ ®o¹n 3 và đặt tiêu đề. Hướng dẫn đọc- hiểu ý nghÜa Bµi diÔn thuyÕt gióp em hiÓu ®­îc phÈm chÊt nµo cña Phan Ch©u Trinh ? Søc hÊp dÉn cña ba× diÔn thuyÕt?. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN nhËn ra ®­îc c¸i nh×n cña t¸c gi¶ vÒ nh÷ng thua kÐm cña bªn m×nh nh­ sù c«ng b»ng, sù hiÓu biÕt. - So s¸nh d©n téc ViÖt Nam håi cæ s¬ víi nay. ¤ng cha håi cæ s¬: biÕt ®oµn thÓ, c«ng Ých, gãp giã lµm b¶o, bÎ c©y lµm rõng. Nay tr¬ träi, l¬ l¸o, sî sÖt ó l×. So s¸nh nh»m chØ ra nguyªn nh©n s©u xa cña t×nh tr¹ng d©n kh«ng biÕt ®oµn thÓ, c«ng Ých. - Nguyªn nh©n d©n kh«ng biÕt ®oµn thÓ, c«ng Ých lµ do sù ph¶n động, thối nát của lũ quan trường: Bọn học trò ham quyền tước, vinh hoa cña c¸c triÒu vua mµ sinh ra gi¶ dèi, nÞnh hãt, chØ biÕt cã vua mµ không biết có dân. Bọn ấy muốn giữ túi tham mình được đầy mãi, địa vÞ m×nh ®­îc v÷ng m·i bÌn kiÕm cach thiÕt ph¸p luËt, ph¸ tan ®oµn thÓ cña quèc d©n. - Đối tượng đả kích củta tác giả là lũ quan trường. Từ đây tác giả hướng mũi dùi đả kích vào bọn chúng. Tác giả gọi là bọn, lũ, kẻ. Bọn học trò, kẻ mang đai đội mũ ngất ngưỡng ngồi trên, kẻ áo rộng, khăn đen lúc nhúc ngồi dưới. Bọn quan lại đã nói ở trênchỉ còn một tiếngchỉ đùng hơn là lũ ăn cướp có giấy phép. - Thái độ căm ghét cao độ. Trong con mắt của tác giả chế độ vua quan chuyên chế vô cùng tồi tệ, cần phải phủ định một cách triệt để, tiến tới xây dựng xã hội chñ nghÜa. b. C¸ch lËp luËn : C¸ch lËp luËn chÆt chÏ, khóc chiÕt, s¸ng sủa. Dùng hình thức so sánh, đối lập: ta với Pháp, châu Âu; cổ xưa víi nay. Ph©n tÝch thùc tr¹ng: d©n trÝ thÊp; ý thøc ®oµn thÓ kÐm. - T×nh c¶m trµn ®Çy: Dïng tõ ng÷, h×nh ¶nh gîi c¶m. Dïng c©u c¶m thán: Dân khôn mà chi! Dân ngu mà chi!.. Thương ôi. Ôi một dân tộc nh­ thÕ. - Sù xuÊt hiÖn nh÷ng c©u c¶m th¸n cho ta thÊy, t¸c gi¶ kh«ng chØ ph¸t biÓu b»ng lÝ trÝ tØnh t¸o mµ cßn b»ng tr¸i tim trµn trÒ c¶m xóc, chan chứa niềm xót xa cùng nỗi đau về tình trạng đình trệ, thê thảm cña x· héi ViÖt Nam. Qua c¶m xóc, ta nh×n râ phÈm c¸ch trung thùc, cứng cỏi, quyết liệt của một nhà cách mạnh toàn tâm, toàn ý đấu tranh v× d©n chñ, v× tiÕn bé x· héi. - Sự kết hợp giữa yếu tố nghị luận, biểu cảm. Là một đặc điểm nổi bật cña v¨n diÓn thuyÕt. Nh÷ng c©u c¶m th¸n ®Çy ¾p c¶m xóc lµm lÝ lÏ bài diễn thuyết tăng sức thuyết phục. ở đây mối giao hòa giữa người nói và người nghe. Đó là một điều kiện quan trọng làm nên khả năng lay chuyển nhận thức và tình cảm của người đọc bài diễn thuyết. - Nội dung mỗi phần tương ứng với giọng điệu riêng, lúc từ tốn, nhẹ nhàng,lúc mạnh mẽ sắc bén tạo âm hưởng đanh thép và chính xác đến từng câu văn, tạo sự thuyết phục được với người đọc người nghe. => Bằng cách lập luận chặt chẽ, tình cảm tràn đầy tác giả đã chỉ rõ trình độ dân trí của ta thấp, ý thức kém đoàn thể kém, quan trường thối nát. Đó là nguyên nhân sâu xa xã hội chủ nghĩa trong nước Việt Nam kh«ng n¶y në ®­îc. Tiêu đề: nguyên nhân sâu xa xã hội chủ nghĩa trong nước Việt Nam kh«ng cã. 3. §o¹n 3: Khaùt voïng cuûa Phan Chaâu Trinh - Mục đích cuối cùng tác giả hướng tới: Độc lập tự do. Việt Nam muốn độc lập tự do thì phải có đoàn thể. Muốn có đoàn thể thì phải truyÒn b¸ x· héi chñ nghÜa.. Mọi sự thông thái quý giá đều được mua bằng kinh nghiệm. R. Ascham. Lop11.com. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN - T¸c gi¶ sö dông c©u v¨n t¨ng tiÕn lµm næi bËt mèi quan hÖ mËt thiÕt gi÷a truyÒn b¸ x· héi chñ nghÜa, g©y dùng ®oµn thÓ víi sù nghiệp giành độc lập tự do. Vấn đề tác giả kêu gọi xây dựng đoàn thể được đặt ra ở cuối bài tránh được sự áp đặt đối với người nghe. - Cách lập luận, chặt chẽ: từ nhận thức trình độ dân trí thấp, tinh thần ®oµn thÓ kÐm, t¸c gi¶ kªu gäi g©y dùng ®oµn thÓ. TruyÒn b¸ x· héi chủ nghĩa, đánh đổ vua quan thối nát. => B»ng c¸ch viÕt ng¾n gän, khóc chiÕt, c¸ch hïng biÖn vµ lËp lô©n chặt chẽ đanh thép, tác giả đã kêu gọi đoàn kết, truyền bá xã hội chủ nghĩa để giành độc lập tự do. - Những vấn đề tác giả đặt ra trong bài đến nay vẫn còn ý nghĩa thời sự và giá trị giáo dục tư tưởng. Gây dựng được nền luân lí của Phan Châu Trinh sẽ giữ vững, nâng cao nền luân lí nước nhà, đẩy lùi nhiều vÊn n¹n trong x· héi. - Nh¾c nhë tÇm quan träng vÒ vÞ x©y dùng ®oµn thÓ. C¶nh b¸o nguy cơ tiêu vong các quan hệ xã hội tốt đẹp. Khơi dậy niềm lo âu về sự chậm tiến của xã hội mà ở đó tinh thần dân chủ chưa được ý thức như mét nh©n tè thóc ®Èy sù tiÕn bé x· héi. - Tiêu đề: Kêu gọi xây dựng đoàn thể, truyền bá xã hội chủ nghÜa. 3. Tổng kết Bài diễn thuyết thể hiện tâm huyết của Phan Châu Trinh đối với đất nước. Với chủ trương xây dựng đoàn thể, truyền bá xã hội chủ nghĩa để giành độc lập tự do, Phan Châu Trinh đã chứng tỏ ông là một nhà yêu nước lớn. Sức hấp dẫn của bài diễn thuyết: lập luận chặt chẽ, khóc chiÕt, giµu søc thuyÕt phôc; t×nh c¶m vµ lÝ trÝ hßa quyÖn. III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC - Quan niệm về LLXH của Phan Châu Trinh. Luân lí XH ở phương Tây (Pháp) và luân lí xã hội ở nước ta. - HS về nhà chuẩn bị: Lập dàn ý bài Về luân lí xã hội ở nước ta của Phan Ch©u Trinh.. D. Rút kinh nghiệm………………………………………………………………………………………. 1. Đối tượng của bài diễn thuyết là ai? a) Thanh niªn c) Nh©n d©n b) Häc sinh d) TrÝ thøc. 2. Mục đích của tác giả trong bài diễn thuyết ? a) V¹ch trÇn b¶n chÊt cña bän quan l¹i b) Cảm thông với trình độ dân trí thấp c) Kªu gäi x©y dùng ®oµn thÓ, x· héi d) Lật đổ chế dộ vua quan thối nát. 3. Văn diễn thuyết của tác giả có đặc điểm gì ? a) Hïng hån, m¹nh mÏ, giµu biÓu c¶m b) Khóc chiÕt, trong s¸ng, giµu biÓu c¶m c) Trữ tình, đằm thắm, giàu cảm xúc d) Døt kho¸t, m¹nh mÏ, giµu c¶m xóc. 4. Nhiệt huyết của người diễn thuyết thể hiện ở yếu tố nào? a) Giäng ®iÖu, ng÷ ®iÖu cña bµi nãi b) Néi dung s©u s¾c, bøc thiÕt cña bµi c) Tài hùng biện gắn với tư tưởng, cảm xúc d) C¸ch lËp luËn chÆt chÏ, ng«n ng÷ gi¶n dÞ. Mọi sự thông thái quý giá đều được mua bằng kinh nghiệm. R. Ascham. Lop11.com. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN. Mọi sự thông thái quý giá đều được mua bằng kinh nghiệm. R. Ascham. Lop11.com. 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>