Giáo án Vật lí 10 Tiết 61 Bài 37: Các hiện tượng bề mặt của chất lỏng

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THPT Phan Đình Phùng. Năm học 2015 - 2016. TUẦN 31 TIẾT 61. NGÀY SOẠN: 02/04/2016 NGÀY DẠY: 04/04/2016. Bài 37 : CÁC HIỆN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG I. MUÏC TIEÂU 1. Về kiến thức: - Nói rõ được phương, chiều và độ lớn của lực căng bề mặt. Nêu được ý nghĩa và đơn vị đo của hệ số căng bề mặt. -Mô tả được sự tạo thành mặt khum của bề mặt chất lỏng ở sát thành bình chứa nó trong 2 trường hợp: dính ướt, không dính ướt. 2. Về kĩ năng và năng lực: a/ Kĩ năng: -Vận dụng được công thức tính lực căng bề mặt để giải các bài tập. -Vận dụng được hiện tượng mao dẫn để giải thích một số hiện tượng vật lí trong tự nhiên. b/ Năng lực: - Kiến thức : K3,K4 - Phương pháp:P1, P2, P4, P5 -Trao đổi thông tin: X5,X6, X8 - Cá thể: C1 3. Thái độ: -Có ý thức vận dụng những kiến thức vật lý vào đời sống 4. Trọng tâm : -Lực căng bề mặt và cách giải bài tập 5. Tích hợp : II. CHUAÅN BÒ 1.Giáo viên : -Bộ dụng cụ thi nghiệm chứng minh các hiện tượng bề mặt của chất lỏng, hiện tượng căng bề mặt, hiện tượng dính ướt và hiện tượng không dính ướt, hiện tượng mao dẫn. 2.Học sinh : - Ôn lại nội dung về lực tương tác phân tử và các trạng thái cấu tạo chất. - Maùy tính boû tuùi. III. PHƯƠNG PHÁP - Đặt vấn đề, thuyết trình, đàm thoại, thảo luận nhóm. IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoạt động 1 (10 phút) : Ổn định tổ chức -Kiểm tra sĩ số -Kieåm tra baøi cuõ : Cho hai hoïc sinh leân baûng giaûi hai baøi taäp 7 vaø 8 trang 197. Hoạt động 2 (25 phút) : Tìm hiểu hiện tượng căng bề mặt của chất lỏng. Các năng lực Hoạt động của giáo Hoạt động của Noäi dung cô baûn cần đạt vieân hoïc sinh X5-X6-X8-K3: I. Hiện tượng căng Ghi lại được các beà maët cuûa chaát loûng. kết quả từ các Tieán haønh thí Quan saùt thí 1. Thí nghieäm. hoạt động học Giáo án vật lý 10. GV: Nguyễn Thị Hà Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THPT Phan Đình Phùng. tập vật lí của mình (nghe giảng, tìm kiếm thông tin, thí nghiệm, làm việc nhóm… ), trình bày các kết quả từ các hoạt động học tập vật lí của mình (nghe giảng, tìm kiếm thông tin, thí nghiệm, làm việc nhóm… ) một cách phù hợp, trình bày được mối quan hệ giữa các kiến thức vật lí→để quan saùt thí nghieäm. Thaûo luận để giải thích hieän tượng. Trả lời C1. K4: Vận dụng (giải thích, dự đoán, tính toán, đề ra giải pháp, đánh giá giải pháp … ) kiến thức vật lí vào các tình huống thực tiễn→để tìm caùc ví duï ứng dụng lực caêng maët ngaøi trong thực tế.. Năm học 2015 - 2016. nghieäm hình 37.2. nghieäm. Cho hoïc sinh thaûo luaän. Thảo luận để giaûi thích hieän Yêu cầu học sinh tượng. trả lời C1. Trả lời C1. Neâu vaø phaân tích veà lực căng mặt ngoài chaát loûng : Phöông, chiều và công thức tính độ lớn. Ghi nhận về lực căng mặt ngoài. Giới thiệu về hệ số căng mặt ngoài.. Yeâu caàu hoïc sinh Ghi nhaän heä soá tìm một số ví dụ có căng mặt ngoài. ứng dụng lực căng mặt ngoài. Nhaän xeùt vaø neâu Tìm caùc ví duï thêm các ứng dụng ứng dụng lực căng maø hoïc sinh chöa tìm maët ngaøi trong được. thực tế. Ghi nhận các ứng dụng của lực căng mặt ngoài.. Giáo án vật lý 10. Choïc thuûng maøng xaø phoøng beân trong voøng daây chæ ta thaáy voøng dây chỉ được căng troøn. Hiện tượng cho thấy treân beà maët maøng xaø phòng đã có các lực nằm tiếp tuyến với bề maët maøng vaø keùo noù căng đều theo mọi phương vuông góc với voøng daây chæ. Những lực kéo căng beà maët chaát loûng goïi là lực căng bề mặt chaát loûng. 2. Lực căng bề mặt. Lực căng bề mặt tác dụng lên một đoạn đường nhỏ bất kì trên beà maët chaát loûng luoân luoân coù phöông vuoâng góc với đoạn đường này và tiếp tuyến với beà maët chaát loûng, coù chieàu laøm giaûm dieän tích beà maët cuûa chaát lỏng và có độ lớn tỉ lệ thuận với độ dài của đoạn đường đó : f = l. Với  là hệ số căng mặt ngoài, có đơn vị laø N/m. Heä soá  phuï thuoäc vaøo baûn chaát vaø nhieät độ của chất lỏng :  giảm khi nhiệt độ taêng. 3. Ứng dụng. GV: Nguyễn Thị Hà. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THPT Phan Đình Phùng. Năm học 2015 - 2016. Nhờ có lực căng mặt ngoài nên nước mưa khoâng theå loït qua caùc lổ nhỏ giữa các sợi vải căng trên ô dù hoặc treân caùc mui baït oâtoâ. Hoà tan xà phòng vào nước sẽ làm giảm đáng kể lực căng mặt ngoài của nước, nên nước xà phòng dễ thấm vào các sợi vải khi giặt để làm sạch các sợi vải, … Hoạt động 3 (10 phút) : Vận dụng để xác định lực căng mặt ngoài và hệ số căng mặt ngoài. Các năng lực Hoạt động của giáo Hoạt động của Noäi dung cô baûn cần đạt vieân hoïc sinh P1-P2-P4: Đặt Cho học sinh tìm Xác định lực Lực căng mặt ngoài ra những câu hỏi lực căng mặt ngoài căng tác dụng lên tác dụng lên vòng chỉ về một sự kiện taùc duïng leân voøng voøng daây. trong thí nghieäm 37.2 : vật lí, mô tả daây. Fc = .2d được các hiện Với d là đường kính tượng tự nhiên bằng ngơn ngữ Giải thích lí do phải Ghi nhận lực của vòng dây, d là caêng taùc duïng leân chu vi cuûa voøng daây. vật lí và chỉ ra nhân đôi lực căng. các quy luật vật Vì maøng xaø phoøng coù voøng daây. lí trong hiện hai mặt trên và dưới tượng đĩ, vận Hướng dẫn học sinh phaûi nhaân ñoâi. dụng sự tương xác định các lực tác Xác định các lực Xác định hệ số căng tự và các mô hình để xây dụng lên vòng nhôm tác dụng lên vòng mặt ngoài bằng thí nghieäm : dựng kiến thức khi bắt đầu nâng nhôm. vật lí→để xác được vòng nhôm lên. Suy ra lực căng Số chỉ của lực kế khi bắt đầu nâng được định lực căng Yêu cầu học sinh mặt ngoài. voøng nhoâm leân : F = Fc tác dụng lên trả lời C2. Trả lời C2. + P => Fc = F – P. voøng daây và Maø Fc = (D + d) giaûi thích lí do phaûi nhaân ñoâi lực căng. P5-K3:Lựa chọn và sử dụng các công cụ toán. =>  =. Giáo án vật lý 10. Fc  (D  d ). GV: Nguyễn Thị Hà Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THPT Phan Đình Phùng. Năm học 2015 - 2016. học phù hợp trong học tập vật lí, sử dụng được kiến thức vật lí để thực hiện các nhiệm vụ học tập→để suy ra lực căng mặt ngoài. Trả lời C2. V. PHỤ LỤC - Yêu cầu học sinh tóm tắt những kiến thức trong bài. - Y/c h/s về nhà trả lời các câu hỏi và các bt trang 202, 203. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM : 1.Trong trường hợp nào, độ dâng của lên chất lỏng trong ống mao dẫn tăng ? A. Tăng nhiệt độ của chất lỏng B. Tăng trọng lượng riêng của chất lỏng C. Tăng đường kính ống mao dẫn D. Giảm đường kính ống mao dẫn 2.Khi nói về độ ẩm tuyệt đối câu nào sau đây là đúng ? A. Có độ lớn bằng khối lượng hơi nước tính ra g trong 1 m3 không khí B. Có độ lớn bằng khối lượng hơi nước tính ra kg trong 1 m3 không khí C. Có độ lớn bằng khối lượng hơi nước bão hòa tính ra g trong 1 m3 không khí D. Có độ lớn bằng khối lượng hơi nước tính ra g trong 1 cm3 không khí VI.RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………. Giáo án vật lý 10. GV: Nguyễn Thị Hà Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>