Giáo án Đại số nâng cao 10 cả năm

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Bµi so¹n TiÕt 1 – 2.. mệnh đề – mệnh đề chứa biến.. I. Môc tiªu. 1. VÒ kiÕn thøc - Nắm được khái niện mệnh đề.Nhận biết một caau có phải mệnh đề không? - Nắm được các khái niệm mệnh đề phủ định, kéo theo, tương đương. - Nám khái niệm mệnh đề chứa biến. 2. VÒ kü n¨ng. - Biết lập mệnh đề phủ định của một mệnh đề phủ định, mệnh đề kéo theo và mệnh đề tương đương. - Biết chuyển mệnh đề chứa biến thành mệnh đề. - BiÕt sö dông c¸c ký hiÖu mäi vµ tån t¹i. 3. Về tư duy và thái độ. - RÌn luyÖn t­ duy logÝc, biÕt quy l¹ vÒ quen. - CÈn thËn chÝnh x¸c trong tÝnh to¸n, lËp luËn. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. - ChuÈn bÞ cña häc sinh: + Đồ dùng học tập như: Thước kẻ compa… - ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: + Các bảng phụ, đồ dùng dạy học. + PhiÕu häc tËp. III. Phương pháp dạy học. + Phương pháp mở vấn đáp thông qua các hoạt động điều khiển tư duy, đan xen nhãm. IV. Tiến trình của bài học và các hoạt động. A. C¸c t×nh huèng häc tËp. * Tình huống 1: Khái niệm mệnh đề – mệnh đề phủ định, mệnh đề kéo theo, mệnh đề đảo, mệnh đề tương đương. - Hoạt động 1: Khái niệm nmệnh đề, nhận biết một câu có phải mệnh đề không? 1 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Hoạt động 2: Mệnh đè phủ định – VD củng cố. - Hoạt động 3:Mệnh đề kéo theo và mệnh đề đảo. - Hoạt động 4:Mệnh đề tương đương. * Tình huống 2: Mệnh đề chứa biến các ký hiệu mọi tồn tại, mệnh đề phủ định của mệnh đề có chứa các ký hiệu mọi và tồn tại. - Hoạt động 5: Khái niệm mệnh đề chứa biến. - Hoạt động 6: Các ký hiệu mọi và tồn tại. - Hoạt động 7: Mệnh đề phủ định có chứa ký hiệu mọi và tồn tại. B. TiÕn tr×nh bµi häc. 1. Kiểm tra bài cũ: Lồng vào các hoạt động của bài mới 2. Bµi míi. * Tình huống 1: Khái niệm mệnh đề – mệnh đề phủ định, mệnh đề kéo theo, mệnh đề đảo, mệnh đề tương đương. - Hoạt động 1: Khái niệm nmệnh đề, nhận biết một câu có phải mệnh đề không? - VD1: XÐt c¸c c©u sau: a. Hà Nội là thủ đô của Việt Nam. b. Thượng Hải là một Thành Phố của ấn Độ. c. Sè 7 chia hÕt cho 2. d. 3 lµ sè nguyªn tè. - VD2: Xét các câu sau có phải mệnh đề không? a. Hôm nay trời đẹp quá. b. Lan thuéc bµi ch­a? Hoạt động của HS Hoạt động của GV - Nghe hiÓu c©u hoi. - Giao nhiÖm vô cho häc sinh. - Tìm phương án thắng. - KiÓm tra kÕt qu¶ cña häc sinh. - NhËn xÐt kÕt kÕt qu¶. - Cho häc sinh nhËn xÐt. - Tự kháI quát niệm mệnh đề. - ChÝnh x¸c ho¸ bµi to¸n. - Ghi nhËn kiÕn thøc. - Đưa ra kháI niệm mệnh đề. - Cho häc sinh ghi nhËn kiÕn thøc. - Hoạt động 2: Mệnh đè phủ định – VD củng cố. - VD3: An vµ B×nh ®ang tranh luËn víi nhau: An nãi: “ 2 lµ sè nguyªn tè” B×nh nãi: “ 2 kh«ng ph¶I lµ sè nguyªn tè” Hai câu nói của An và Bình có phảI là mệnh đề không?. Xác định tính đúng sai và mối quan hệ của hai mệnh đề. - VD4: Lập mệnh đề phủ định của các mệnh đề sau và cho biết tính đúng sai của nã. A = “ 2 lµ sè v« tØ” B = “Pari là thủ đô của nước Anh” C = “ 2002 chia hÕt cho 4” D = “ 3 lµ sè ch½n” 2 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động của HS - Nghe hiÓu néi dung. - Tìm phương án thắng. - KháI quát thành định nghĩa mệnh đề phủ định. - Ghi nhËn kiÕn thøc.. Hoạt động của GV -Ph©n nhãm häc sinh. - Nªu c¸c vÝ dô. - Söa sai nÕu cÇn. - Đưa ra kháI niệm mệnh đề phủ định. - Cho häc sinh ghi nhËn kiÕn thøc.. - Hoạt động 3: Mệnh đề kéo theo và mệnh đề đảo - VD5: Xét mệnh đề: “ Nếu An vượt đền đổ thì An vi phạm luật giao thông” mệnh đề trên được lập từ hai mệnh đề nào? xét tính đúng sai của nó. - VD6: Cho tứ giác ABCD xét mệnh đề P = “ Tứ giác ABCD là hình chữ nhật”, Q = “ Tø gi¸c ABCD cã hai ®­êng chÐo b»ng nhau” Phát biểu mệnh đề P  Q bằng nhiều cách khác nhau. Lập mệnh đề Q  P và xét tình đúng sai của mệnh đề. Hoạt động của HS - Nghe hiÓu c©u hái - T×m c©u tr¶ lêi. - Mét häc sinh tr¶ lêi. - HS kh¸c nhËn xÐt. - Tự kháI quát định nghĩa mệnh đề kÐo theo. - Ghi nhËn kiÕn thøc.. Hoạt động của GV - Giao niÖm vô cho häc sinh. - KiÓm tra kÕt qu¶ cña häc sinh. - ChØnh söa nÕu cÇn. - ChÝnh x¸c ho¸ kÕt qu¶. - Chó ý c¸ch ph¸t biÓu kh¸c nhau. - Cho häc sinh ghi nhËn kÕt qu¶.. - Hoạt động 4: Mệnh đề tương đương. - VD7: Cho hai mệnh đề. P = “ Tam giác ABC đều”, Q = “ Tam giác ABC có 3 gãc b»ng nhau” a. Lập mệnh đề P  Q, Q  P xét tính đúng sai. b. Lập mệnh đề “ P nếu và chỉ nếu Q” hoặc “ P khi và chỉ khi Q”. Hoạt động của HS - Nghe hiÓu c©u hái. - Tìm phương án thắng. - Th«ng b¸o kÕt qu¶ cho gi¸o viªn. - NhËn xÐt c©u tr¶ lêi. - Ghi nhËn kiÕn thøc.. Hoạt động của GV - Giao nhiÖm vô cho häc sinh. - NhËn xÐt kÕt qu¶ cña häc sinh. - ChÝnh x¸c ho¸ c¸c c©u tr¶ lêi cña häc sinh. - Đưa ra kháI niệm mệnh đề tương ®­¬ng. - Cho häc sinh ghi nhËn kiÕn thøc.. - Hoạt động 5: KháI niệm mệnh đề chứa biến. - VD9: Xét các câu sau có phảI mệnh đề không? Khi nào chúng trở thành mệnh đề? a. “ x lín h¬n 4” b. “ n lµ sè nguyªn tè nÕu n lµ sè tù nhiªn” 3 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> c. Q(x, y) “ y + 1 > 2x víi mäi x, y thuéc R” - VD10 (SGK). Hoạt động của HS - Nghe hiÓu c©u hái. - Tìm phương án thắng. - ChØnh söa nÕu cÇn. - Tự kháI quát thành mệnh đề chứa biÕn. - Ghi nhËn kiÕn thøc.. Hoạt động của GV - Giao nhiÖm vô cho häc sinh. - KiÓm tra kÕt qu¶ cña häc sinh. - ChØnh söa nÕu cÇn - Nêu kháI niệm mệnh đề chứa biến. - Cho häc sinh ghi nhËn kiÕn thøc.. - Hoạt động 6: Các ký hiệu mọi và tồn tại. Hoạt động của HS Hoạt động của GV - HiÓu kÝ hiÖu ,  - Tr×nh bµy kh¸I niÖm. - BIết cách gắn chúng vào các mệnh đề - Chỉnh sửa kết quả của học sinh. - Cho häc sinh ghi nhËn kiÕn thøc. chứa biến để được các mệnh đề. - Lµm vÝ dô 9 vµ 10. - Ghi nhËn kiÕn thøc. - Hoạt động 7: Mệnh đề phủ định có chứa ký hiệu mọi và tồn tại. Hoạt động của HS - Häc sinh nhËn nhiÖm vô. - Tìm phương án thắng. - Tù kh¸I qu¸t thanh kh¸I niÖm. - Ghi nhËn kiÕn thøc.. Hoạt động của GV - Giao nhiÖm vô cho häc sinh. - §­a ra kh¸I niÖm. - Cho häc sinh ghi nhËn kiÕn thøc.. * Cñng cè. - HÖ thèng l¹i kiÕn thøc toµn bµi. * Bµi tËp: Lµm c¸c bµi tËp trong SGK. 4 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Bµi so¹n TiÕt 3 - 4.. áp dụng mệnh đề vào suy luận toán học.. I. Môc tiªu. 1. VÒ kiÕn thøc - Hiểu rõ một số phương pháp suy luận toán học. - Nắm vững các phương pháp chứng minh trực tiếp và chứng minh bằng phản chøng. - Biết phát biểu mệnh đề đảo, định lí đảo biết sử dụng các thuật ngữ “điều kiện cần”; “điều kiện đủ”; “điều kiện cần và đủ” trong toán học. 2. VÒ kü n¨ng. - Chứng minh được một số mệnh đề bằng phương pháp phản chứng - 3. Về tư duy và thái độ. - Hiểu cách chứng minh một số mệnh đề bằng phương pháp phản chứng. - Biết sử dụng các thuật ngữ “điều kiện cần”; “điều kiện đủ”; “điều kiện cần và đủ” trong toán học. - CÈn thËn chÝnh x¸c. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. - ChuÈn bÞ cña häc sinh: + Đồ dùng học tập : Thước kẻ, compa… - ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: + Các bảng phụ, đồ dùng dạy học. + PhiÕu häc tËp. III. Phương pháp dạy học. + Phương pháp mở vấn đáp thông qua các hoạt động điều khiển tư duy. IV. Tiến trình của bài học và các hoạt động. A. Các hoạt động. - Hoạt động 1: Bài tập kiểm tra bài cũ. - Hoạt động 2: Định lí và chứng minh định lí , ví dụ. - Hoạt động 3: Điều kiện cần, điều kiện đủ, ví dụ minh hoạ. - Hoạt động 4: Định lí đảo, điều kiện cần và đủ B. TiÕn tr×nh bµi häc. 5 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Hoạt động 1: Bài tập kiểm tra bài cũ Hoạt động của học sinh - P(7) : §óng - P(4) : Sai.. Hoạt động của giáo viên - Cho mệnh đề chứa biến P(n): “n2 – 1 chia hÕt cho 4, víi n lµ sè nguyªn”.XÐt xem mỗi mệnh đề P(7) và P(4) đúng hay sai?.. - Hoạt động 2: Định lí và chứng minh định lí , ví dụ. Hoạt động của học sinh - Víi mäi sè tù nhiªn n, nÕu n lµ sè lÎ th× n2 – 1 chia hÕt cho 4. - Lấy x  X mà P(x) đúng, chứng minh Q(x) đúng. - T×m c©u tr¶ lêi. - Ghi nhËn kiÕn thøc.. Hoạt động của giáo viên - VD: Xét định lý “n2 – 1 chia hết cho 4”.Phát biểu định lý trên một cách đầy đủ? - Trong toán học, định lý là một mệnh đề đúng. Nhiều định lý được phát biểu dưới dạng: x  X ; P ( x)  Q( x) (1) (trong đó P(x), Q(x) là những mệnh đề chứa biến, X là một tập hợp nào đó). - CM định lý dạng (1) là dùng những suy luận và những kiến thức đã biết để khẳng định mệnh đề (1) là đúng. - Nêu các bước chứng minh định lý d¹ng (1)? - VD: CM trực tiếp định lý ở VD trên. - Cho häc sinh ghi nhËn kiÕn thøc.. - Hoạt động 3: Điều kiện cần, điều kiện đủ, ví dụ minh hoạ. Hoạt động của học sinh - §äc hiÓu néi dung c©u hái - Tìm phương án thắng - Ghi nhËn kiÕn thøc.. Hoạt động của giáo viên - Cho định lý dưới dạng: x  X ; P ( x)  Q( x) (2) P(x) lµ gi¶ thiÕt, Q(x) lµ kÕt luËn. - §L (2) cßn ®­îc ph¸t biÓu : + P(x) là điều kiện đủ để có Q(x). + Q(x) là điều kiện cần để có P(x). - VD: Xét định lý “ với mọi số tự nhiªn n, nÕu n chia hÕt cho 24 th× nã chia hÕt cho 8” 6 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Hãy phát biểu 2 mệnh đề chứa biến P(n) vµ Q(n)? - Phát biểu định lý trên dưới dạng điều kiện cần và đủ. - Hoạt động 4: Định lí đảo, điều kiện cần và đủ Hoạt động của học sinh - “ x  X ; P( x)  Q( x) ” (3) - Nghe hiÓu c©u hái. - T×m c©u tr¶ lêi - Ghi nhËn kiÕn thøc.. Hoạt động của giáo viên - Phát biểu mệnh đề đảo của định lý d¹ng (2)? - GV ph¸t biÓu kh¸I niÖm ®iÒu kiÖn cần và đủ. - Cho häc sinh ghi nhËn kiÕn thøc.. * Cñng cè. - Phát biểu mệnh đề đảo của ĐL (1)?. * Bài tập: Làm các bài tập 6 đến 11Trong SGK. Bµi so¹n TiÕt 5 - 6.. luyện tập mệnh đề - áp dụng mệnh đề vào suy luËn to¸n häc. I. Môc tiªu. 1. VÒ kiÕn thøc - Ôn tập lại kiến thức đã học trong các bài 1 và 2., hiểu rõ như thế nào là mệnh đề, mệnh đề phủ định, mệnh đề kéo theo, mệnh đề đảo, mệnh đề tương đương, mệnh đề chứa biến, cách sử dụng các ký hiệu mọi và tồn tại. Phân biệt được giả thiết kết luậncủa định lí, điều kiện cần, điều kiện đủ, điều kiện vần và đủ. 2. VÒ kü n¨ng. - Vận dụng thành thạo các kiến thức để giảI các bit toán trong sách giáo khoa. 3. Về tư duy và thái độ. - RÌn luyÖn t­ duy logÝc, biÕt quy l¹ vÒ quen. - CÈn thËn chÝnh x¸c trong tÝnh to¸n, lËp luËn. 7 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. - ChuÈn bÞ cña häc sinh: + §å dïng häc tËp nh: Thíc kÎ compa… - ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: + Các bảng phụ, đồ dùng dạy học. + PhiÕu häc tËp. III. Ph¬ng ph¸p d¹y häc. + Phương pháp mở vấn đáp thông qua các hoạt động điều khiển tư duy, đan xen nhãm. IV. Tiến trình của bài học và các hoạt động. A. C¸c t×nh huèng häc tËp. * Tình huống 1: Luyện tập về mệnh đề, mệnh đề phủ định, mệnh đề kéo theo,mệnh đề đảo, mệnh đề tương đương, mệnh đề chứa biến. - Hoạt động 1:Tìm hiểu nhiệm vụ. - Hoạt động 2: Học sinh độc lập thực hiện nhiệm vụ theo từng nhóm có sự hướng dÉn cña gi¸o viªn. Mçi nhãm th¶o luËnvµ ®­a ra kÕt qu¶ chung cña nhãm. - Hoạt động 3:Trình bày kết quả của mỗi nhóm, giáo viên hướng dẫn các nhóm cßn l¹i nhËn xÐt, chÝnh x¸c ho¸ kÕt qu¶. * Tình huống 2: Luyện tập về áp dụng mệnh đề vào suy luận toán học. - Hoạt động 4: Từ kết quả bài toán 2 yêu cầu học sinh phát biểu các mệnh đề P  Q, P  Q , dưới dạng định lý. Nêu rõ là điều kiện cần , điều kiện đủ, điều kiện cần và đủ. - Hoạt động 5: Củng cố khắc sâu kiến thức, giao nhiệm vụ về nhà cho học sinh. B. TiÕn tr×nh bµi häc. 1. Kiểm tra bài cũ: Lồng vào các hoạt động của bài mới 2. Bµi míi. * Tình huống 1: Luyện tập về mệnh đề, mệnh đề phủ định, mệnh đề kéo theo,mệnh đề đảo, mệnh đề tương đương, mệnh đề chứa biến. - Hoạt động 1: Tìm hiểu nhiệm vụ. + §Ò bµi tËp: Bµi tËp 1: §iÒn dÊu “ x” vµo « thÝch hîp trong b¶ng sau, riªng víi cét cuèi cïng ghi rõ mệnh đề phủ định (trường hợp nào không có thì để trống). C©u Kh«ng M§ M§ MĐ phủ định lµ M§ đúng sai 24 – 1 chia hÕt cho 5. 8 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> “kh«ng hót thuèc” HiÖn t¹i ngoµi trêi ®ang m­a Bạn có làm dược bài tập này kh«ng? n  N , n 2  1 kh«ng chia hÕt cho 4 n  N , n(n +1)lµ mét sè chính phương. 2006 là một số chính phương. n  R, ( x  1) 2  x  1 Bài tập 2: Trong bảng sau cho các mệnh đề P và Q, hãy phat biểu các mệnh đề P  Q và P  Q . Cho biết giá trị các mệnh đề đó. P Q Gi¸ trÞ cña M§ Gi¸ trÞ cña M§ PQ PQ PQ PQ Tø gi¸c Tø gi¸c ABCD cã ABCD lµ tø tæng hai gãc gi¸c néi tiÕp. 0 đối là 180 4686 chia hÕt 4686 chia hÕt cho 6 cho 4 n  N , n lµ n  N , n cã sè chÝnh ch÷ sè tËn phương cïng lµ 2 An 16 tuæi An häc líp 10 Tam gi¸c C¸c c¹nh tam ABC vu«ng gi¸c tho¶ t¹i A m·n AB2 + AC2 = BC 2. Bài tập 3:Cho mệnh đề chứa biến P(n): “n = n2” với n là số nguyên. Điền dấu “x” vµo « thÝch hîp. Mệnh đề P(0) P(1) P(2) P(-1). §óng. Sai. n  Z , P (n) n  Z , P (n). Bài tập 4: Ký hiệu X là tập hợp các cầu thủ x trong đội tuyển bóng rổ, P(x) là mệnh đề chứa biến: “ x cao trên 180 cm” chọn phương án trả lời đúng trong các phương án cho sau đay. Mệnh đề “ x  X , P( x) ” khẳng định rằng: (A) Mọi cầu thủ trong đội tuyển bóng rổ đề cảotên 180cm. 9 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> (B) Trong số các cầu thủ của đội tuyển bóng rổ có một số cầu thủ cao trên 180cm. (C) Bất cứ ai cao trên 180cm đều là cầu thủ của đội tuyển bóng rổ. (D) Có một số người cao trên 180cm là cầu thủ của đội tuyển bóng rổ. Hoạt động của HS - NhËn bµi tËp tõ gi¸o viªn, nhãm trưởng đọc đề cho cả nhóm cùng nghe. - Nêu các thắc mắc về đề bài - Định hướng cách giải bài toán. Hoạt động của GV - Chia häc sinh thµnh c¸c nhãm nhá. - Phát đề bài cho học sinh. - Giao nhiÖm vô cho tõng nhãm, mçi nhãm lµm mét c©u.. - Hoạt động 2: Học sinh độc lập thực hiện nhiệm vụ theo từng nhóm có sự hướng dÉn cña gi¸o viªn. Mçi nhãm th¶o luËnvµ ®­a ra kÕt qu¶ chung cña nhãm. Hoạt động của HS - Mỗi học sinh nghe hiểu đề bài và độc lập ghi kết quả ra giấy nháp. - So sánh số lượng kết quả của mình víi häc sinh kh¸c. - Thảo luận theo từng nhóm để đưa ra kÕt qu¶ chung cña mçi nhãm. - Nhóm trương tập hợp các ý kiến của häc sinh trong nhãm.. Hoạt động của GV -Giao nhiÖm vô cho häc sinh, theo dâi hoạt động của học sinhvà hướng dẫn khi cÇn thiÕt. - NhËn kÕt qu¶ vµ nhËn xÐt nhanh sè lượng câu trả lời đúng, sai của một häc sinhhoµn thµnh nhiÖm vô nh©nh nhÊt trong mçi nhãm - Trong khi häc sinh so s¸nh, GV chó ý cho học sinh những sai lầm thường m¾c. - Ghi nhËn c¸c ý kiÕn riªng kh«ng thèng nhÊt víi ý kiÕn cña nhãm.. Hoạt động 3: Trình bày kết quả của mỗi nhóm, giáo viên hướng dẫn các nhóm còn l¹i nhËn xÐt, chÝnh x¸c ho¸ kÕt qu¶.. Hoạt động của HS - NHóm trưởng nào có két quả trước lªn tr×nh bµy. - HS c¸c nhãm theo dâi c¸c kÕt qu¶ cña c¸c nhãm kh¸c, nªu ý kiÕn th¾c m¾c cña m×nh. - Ghi kÕt qu¶ cuèi cïng vµo b¶ng kÕt qu¶.. Hoạt động của GV - Cho nhóm trưởng mỗi nhóm lên tr×nh bµy kÕt qu¶. - Yªu cÇu c¸c nhãm cßn l¹i theo dâi kÕt qu¶, nªu ý kiÕn nhËn xÐt t¾c m¾c. - NhËn xÐt chung kÕt qu¶ mçi nhãm. - CHÝnh x¸c ho¸ kÕt qu¶ cho häc sinh ghi vµo b¶ng kÕt qu¶ cña mçi nhãm.. * Tình huống 2: Luyện tập về áp dụng mệnh đề vào suy luận toán học 10 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Hoạt động4:. Từ kết quả bài toán 2 yêu cầu học sinh phát biểu các mệnh đề P  Q, P  Q , dưới dạng định lý. Nêu rõ là điều kiện cần , điều kiện đủ, điều kiện cần và đủ.. Hoạt động của HS - Phát biểu các mệnh đề thành định lý theo yªu cÇu cña gi¸o viªn. - Cho học sinh thảo luận để đI đến nhận định tại sao có phát biểu trở thành định lý, có phát biểu lại không trở thành định lý.Từ đố ghi nhớ định lý là một mệnh đề đúng. - Chỉ rõ định lý ĐK cần, ĐK đủ , ĐK cần và đủ. - Neu nhËn xÐt cña m×nh vÌ c¸ch thành lập một định lý dựa trên bảng kÕt qu¶.. Hoạt động của GV - Giao nhiÖm vô cho häc sinh: Tõ b¶ng kÕt qu¶ cña bµi tËp 2, h·y lËp mệnh đề đảo P  Q . - Yªu cÇu häc sinh kiÓm tra l¹i xem c¸c phat biÓu cña m×nh cã phat biÓu nào là định lý không? - NhËn xÐt kÕt qu¶ cña häc sinh. - Chó ý cho häc sinh mèi liªn hÖ gi÷a định lý và các mệnh đề.. Hoạt động 5: * Cñng cè. - HÖ thèng l¹i kiÕn thøc toµn bµi. * Bµi tËp: Lµm c¸c bµi tËp trong SGK .. Bµi so¹n TiÕt 7.. TËp hîp c¸c phÐp to¸n vÒ tËp hîp. I. Môc tiªu. 1. VÒ kiÕn thøc - Nắm được định nghĩa giao, hợp của 2 tập hợp, phần bù. - C¸ch lÊy giao, hîp cña hai tËp hîp vµ c¸ch lÊy phÇn bï. 2. VÒ kü n¨ng. - Thµnh th¹o c¸ch lÊy giao, hîp cña hai tËp hîp vµ c¸ch lÊy phÇn bï. - ThÓ hiÖn ®­îc giao hîp cña hai tËp hîp trªn trôc sè. 3. Về tư duy và thái độ. 11 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> - RÌn luyÖn t­ duy logÝc, biÕt quy l¹ vÒ quen. - CÈn thËn chÝnh x¸c trong tÝnh to¸n, lËp luËn. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. - ChuÈn bÞ cña häc sinh: + Đồ dùng học tập như: Thước kẻ compa… + Bµi cò: N¾m v÷ng tËp con, tËp hîp b»ng nhau,c¸ch biÓu diÔn trªn trôc sè. - ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: + Các bảng phụ, đồ dùng dạy học. + PhiÕu häc tËp. III. Phương pháp dạy học. + Phương pháp mở vấn đáp thông qua các hoạt động điều khiển tư duy. IV. Tiến trình của bài học và các hoạt động. A. C¸c t×nh huèng häc tËp. * T×nh huèng 1: PhÐp hîp. - Hoạt động 1: Cho hai tập hợp A = {1, 2, 3, 4, 7}, B = {1, 2 3, 5, 6}. Tìm tập hợp C sao cho c¸c phÇn tö cña C thuéc Ýt nhÊt mét trong hai tËp h¬p A, B. - Hoạt động 2: - Thể hiện biểu đồ Ven và thể hiện trên trục số qua ví dụ cụ thể. - Hoạt động 3: - Đưa ra định nghĩa hợp của hai tập hợp. - Vận dụng định nghĩa Vận dụng định nghĩa. * T×nh huèng 2:. PhÐp giao vµ phÇn bï - Hoạt động 1: Cho hai tập hợp A = {1, 2, 3, 4, 7}, B = {1, 2 3, 5, 6}. Tìm tập hợp C sao cho c¸c phÇn tö thuéc c¶ hai tËp hîp A, B. - Hoạt động 2: - Phát biểu định nghĩa giao của hai tập hợp, thể hiện trên biểu đồ Ven th«ng qua vÝ dô. - Hoạt động 3 - Rèn luyện kỹ năng tìm giao của hai tập hợp. - Hoạt động 4: - Phép lấy phần bù. B. TiÕn tr×nh bµi häc. 1. Kiểm tra bài cũ: Lồng vào các hoạt động học tập của giờ học. 2. Bµi míi. - Hoạt động 1: Cho hai tập hợp A = {1, 2, 3, 4, 7}, B = {1, 2 3, 5, 6}. Tìm tập hợp C sao cho c¸c phÇn tö cña C thuéc Ýt nhÊt mét trong hai tËp h¬p A, B.. 12 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Hoạt động của GV - NhËn xÐt kÕt qu¶ cña häc sinh. - §­a ra kÕt luËn vÒ tËp hîp C.. Hoạt động của HS - Nghe hiÓu néi dung c©u hái. - Tr×nh bµy kÕt qu¶. - Hoạt động 2: - Minh họa bởi biểu đồ Ven Hoạt động của GV - §­a ra vÝ dô. - Thể hiện ví dụ thông qua biểu đồ Ven.. Hoạt động của HS - Nghe hiÓu c©u hái - Tr×nh bµy kÕt qu¶. - Ghi nhËn kiÕn thøc.. - Hoạt động 3: - Đưa ra định nghĩa hợp của hai tập hợp. - Vận dụng định nghĩa Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Phát biểu định nghĩa hợp của hai tập - Ghi nhận khái niệm. hîp.. - HiÓu néi dung c©u hái. - Cho ®o¹n A = [- 2; 1],B = (1; 3) T×m - Tr×nh bµy kÕt qu¶. hîp cña hai tËp hîp A vµ B thÓ hiÖn kÕt qu¶ trªn trôc sè. * T×nh huèng 2: PhÐp giao vµ phÇn bï - Hoạt động 1: Cho hai tập hợp A = {1, 2, 3, 4, 7}, B = {1, 2 3, 5, 6}. Tìm tập hợp C sao cho c¸c phÇn tö thuéc c¶ hai tËp hîp A, B. Hoạt động của GV Hoạt động của HS - NhËn xÐt kÕt qu¶ cña häc sinh. - Nghe hiÓu néi dung c©u hái. - §­a ra nhËn xÐt vÒ c¸c tËp hîp A, B, - Tr×nh bµy kÕt qu¶. C. - Hoạt động 2: - Phát biểu định nghĩa giao của hai tập hợp, thể hiện trên biểu đồ Ven th«ng qua vÝ dô. Hoạt động của GV - Phát biểu định nghĩa. - Trình bày ví dụ trên biểu đồ Ven.. Hoạt động của HS - Ghi nhËn kiÕn thøc. - Hiểu cách biểu diên trên biểu đồ Ven.. - Hoạt động 3: - Rèn luyện kỹ năng tìm giao của hai tập hợp Hoạt động của GV - Cho n÷a kho¶ng A = (0; 2) vµ ®o¹n B [1; 4].T×m giao cña hai tËp hî A vµ B. BiÓu diÔn kÕt qu¶ t×m ®­îc trªn. Hoạt động của HS - Nghe hiÓu néi dung c©u hái. - Tr×nh bµy kÕt qu¶. - ChØnh söa nÕu cÇn. 13. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> trôc sè. - NhËn xÐt kÕt qu¶ cña häc sinh.. - Ghi nhËn kiÕn thøc.. - Hoạt động 4:- Phép lấy phần bù. Hoạt động của GV - Ph¸t biÓu kh¸i niÖm. - Thể hiện trên biểu đồ Ven. - §­a ra vÝ dô minh häa. - NhËn xÐt kÕt qu¶ cña häc sinh.. Hoạt động của HS - Ghi nhËn kiÕn thøc. - Tr×nh bµy kÕt qu¶. - ChØnh söa nÕu cÇn.. * Cñng cè. Cho hai t©p hîp A = ( -2; 6), B = (1; 8). a. T×m hîp cña hai tËp hîp A, B. BiÓu diÔn kÕt qu¶ trªn trôc sè. b. T×m giao cña hai tËp hîp A, B.BiÓu diÔn kÕt qu¶ trªn trôc sè. * Bµi tËp: Lµm c¸c bµi tËp trong SGK trang 21, 22.. Bµi so¹n TiÕt 8.. bµi tËp TËp hîp vµ c¸c phÐp to¸n vÒ tËp hîp. I. Môc tiªu ¬. 1. VÒ kiÕn thøc: Cñng cè kh¾c s©u c¸c kiÕn thøc.  C¸ch cho tËp hîp.  TËp con vµ tËp hîp b»ng nhau.  C¸c tËp hîp sè. 2. VÒ kü n¨ng. - BiÓu diÔn tËp hîp theo 2 c¸ch. BiÕt t­ duy linh ho¹t khi dïng c¸c c¸ch khác nhau để cho một tập hợp. - Rèn luyện cách xác định tập con và tập hợp bằng nhau - BiÓu diÔn tËp hîp sè thµnh th¹o. 3. Về tư duy và thái độ: - RÌn luyÖn t­ duy l«gic, s¸ng t¹o. - ChÝnh x¸c, cÈn thËn trong lËp luËn. II. ChuÈn bÞ. 1. KiÕn thøc: Trên cơ sở học sinh đã biết khái niệm tập hợp và các phép toán trên tập hợp đã học ở tiết trước. 2. Phương tiện: 14 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> PhiÕu häc tËp III. Phương pháp dạy học. Vấn đáp, gợi mở thông qua các hoạt động điều khiển tư duy, đan xen hoạt động nhóm. IV. TiÕn tr×nh bµi häc.. A. Các hoạt động học tập.  Hoạt động 1: Rèn kuyện cách biểu diễn tập hợp.  Hoạt động 2: Rèn luyện cách xác định tập con và tập hợp bằng nhau.  Hoạt động 3: Rèn luyện cách biểu diễn tập hợp số. B. TiÕn tr×nh bµi häc:  Hoạt động 1: Rèn luyện cách biểu diễn tập hợp.  HĐTP1: Hãy cho biết có mấy cách xác định tập hợp? Hoạt động của học sinh. - Nghe vµ hiÓu nhiÖm vô. - Tr¶ lêi. Hoạt động của giáo viên. - §­a ra c©u hái, gäi HS tr¶ lêi. - GV nhËn xÐt. - Nhấn mạnh có 2 cách cho tập hợp đó là: Liệt kê và chỉ rõ tính chất đặc trưng của các phần tử..  H§TP 2: RÌn luyÖn kü n¨ng th«ng qua bµi tËp Bµi 1: H·y ®iÒn vµo b¶ng sau: Tập hợp viết dưới dạng chỉ ra tính chất đặc Tập hợp viết dưới dạng liệt kê tr­ng c¸c phÇn tö A = 2, 3, 5, 7 B = -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3 C = -5, 0, 5, 10, 15 A = x  R \ (2x - x2)(2x2 - 3x - 2) = 0 B = n  N* \ 3 < n2 < 30 Hoạt động của học sinh. Hoạt động của giáo viên. - Th¶o luËn lµm bµi tËp vµo phiÕu häc - GV chia líp lµm 4 nhãm. tËp.  Phát phiếu học tập đã chuẩn bị sẵn. - Tr×nh bµy kÕt qu¶  Giao nhiÖm vô cho tõng nhãm.  Gäi 2 HS lªn th«ng b¸o.  GV đánh giá kết quả hoàn thành của HS - GV l­u ý cho HS cã nh÷ng tËp hîp tËp hîp cã thÓ biÓu diÔn ®­îc hai c¸ch, nh­ng còng cã nh÷ng tËp hîp cã thÓ biÓu diÔn ®­îc mét c¸ch 15 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> VD1: TËp hîp A = x  R \ -1 < x < 1 kh«ng viết được dưới dạng liệt kê. VD2: TËp hîp B =  . 1 , 0, -1, 5 kh«ng viÕt 2. được dưới dạng chỉ ra tính chất đặc trưng của c¸c phÇn tö.  Hoạt động 2: Rèn luyện cách xác định tập con và tập hợp bằng nhau.  H§TP1: Bµi 2: Cho tËp A = 1, 2, 3. LiÖt kª c¸c tËp con cña tËp A Hoạt động của học sinh. Hoạt động của giáo viên. - Lªn b¶ng lµm - NhËn xÐt c¸ch lµm. - Gäi HS lªn b¶ng lµm - GV nhận xét, đánh giá. - Nhấn mạnh cách xác định tập con..  H§TP 2: Bµi 3: Cho c¸c tËp hîp:A =  2, 3, 5, 7; B = R; C = (2; 8); D =  xR\ x<9 §iÒn dÊu ‘’x’’ vµo « trèng. a. AC. §óng. Sai. c. AD. §óng. Sai. b. CB. §óng. Sai. d. CD. §óng. Sai. Hoạt động của học sinh. Hoạt động của giáo viên. - Thảo luận, làm bài tập vào phiếu học - Phát phiếu học tập đã chuẩn bị sẵn cho từng tËp nhãm giao nhiÖm vô cho tõng nhãm. - Tr×nh bµy kÕt qu¶. - Gäi HS th«ng b¸o kÕt qu¶. - GV đánh giá kết quả hoàn thành. - GV lưu ý trường hợp: Nếu A  D và D  A th× A= D.  TNKQ: Bµi 4: Cho A =  n  Z \ n = 2k, k  Z B lµ tËp hîp c¸c sè nguyªn cã ch÷ sè tËn cïng lµ 0, 2, 4, 6, 8. C =  n  Z \ n = 3k + 1, k  Z Chọn khẳng định đúng trong các khẳng định sau: a. A = B b. A = C c. B = C Hoạt động của học sinh. Hoạt động của giáo viên. - Thảo luận làm bài tập vào phiếu học - Phát phiếu học tập đã chuẩn bị sẵn tËp. nhiÖm vô cho HS. - Tr×nh bµy kÕt qu¶. - Gäi HS th«ng b¸o kÕt qu¶. GV đánh giá kết quả hoàn thành.. giao. 16 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span>  Hoạt động 3: Rèn luyện cách biểu diễn tập hợp số.  H§TP 1: Bµi 5: GhÐp mçi ý ë cét tr¸i víi mét ý ë cét ph¶i cã cïng néi dung thµnh cÆp. a. b. c..  ( a   -1  ( 5. )  b   3   10. 1.  x  R \ 1 < x < 3 2.  x  R \ a < x  b 3.  x  R \ -1  x  3 4.  x  R \ a < x < 3 5.  x  R \ 5 < x  10 6.  x  R \ 4 < x  9.  H§TP 2: Bµi 6: §iÒn dÊu ‘’x’’ vµo « thÝch hîp: a  x  R; x  (2,1; 5,4) => x  (2, 5). §óng. Sai. b.  x  R; x  (2,1; 5,4) => x  (2, 6). §óng. Sai. c.  x  R; -1,2  x < 2,3 => -1 x  3. §óng. Sai. b.  x  R; -4,3 < x  -3,2 => -5 x  -3. §óng. Sai. Hoạt động của học sinh. Hoạt động của giáo viên. - Thảo luận, làm bài tập vào phiếu học - Phát phiếu học tập đã chuẩn bị sẵn. - Giao nhiÖm vô cho tõng nhãm. tËp - Tr×nh bµy kÕt qu¶ + gi¶i thÝch - §¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña HS. V. Cñng cè:. Qua bµi häc c¸c em cÇn n¸m ®­îc: - C¸c c¸ch biÓu diÔn mét tËp hîp. - Cách xác định một tập con của một tập hợp. Tập hợp bằng nhau. - C¸ch biÓu diÔn tËp hîp sè. VI. Bµi tËp vÒ nhµ. Lµm bµi tËp vÒ nhµ: C¸c bµi tËp cßn l¹i.. Bµi so¹n TiÕt 9.. LuyÖn tËp tËp hîp vµ c¸c phÐp to¸n vÒ tËp hîp.. I. Môc tiªu. 1. VÒ kiÕn thøc - TËp hîp, tËp con, tËp hîp b»ng nhau, c¸c phÐp to¸n trªn tËp hîp. 17 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> - Mối liên hệ giữa các tập hợp qua biểu đồ Ven, cách tìm giao, hợp, hiệu cảu các tËp hîp. - 2. VÒ kü n¨ng. - Rèn luyện kỹ năng sử dụng biểu đồ Ven, biểu diễn quan hệ giữa các tập hợp và c¸c phÐp to¸n trªn tËp hîp. - Thµnh th¹o c¸cht×m hîp, giao, hiÖu cña c¸c tËp hîp. - 3. Về tư duy và thái độ. - HiÓu ®­îc tËp hîp c¸c, phÐp to¸n vÒ tËp hîp, chøng minh c¸c tËp hîp b»ng nhau. - CÈn thËn chÝnh x¸c. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. - ChuÈn bÞ cña häc sinh: + §å dïng häc tËp : Thíc kÎ, compa… - ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: + Các bảng phụ, đồ dùng dạy học. + PhiÕu häc tËp. III. Ph¬ng ph¸p d¹y häc. + Phơng pháp mở vấn đáp thông qua các hoạt động điều khiển tư duy và hoạt động ®an xen nhãm. IV. Tiến trình của bài học và các hoạt động. A. Các hoạt động. - Hoạt động 1: Bài tập kiểm tra bài cũ. - Hoạt động 2: Định lí và chứng minh định lí , ví dụ. - Hoạt động 3: Điều kiện cần, điều kiện đủ, ví dụ minh hoạ. - Hoạt động 4: Định lí đảo, điều kiện cần và đủ B. TiÕn tr×nh bµi häc. * C¸c t×nh huèng häc tËp. * T×nh huèng: - LuyÖn tËp vÒ tËp hîp, quan hÖ gi÷a c¸c tËp hîp, c¸c phÐp to¸n vÒ tập hợp, mỗi nhóm hs thông qua các hoạt động 1, 2, 3. - Giáo viên nêu vấn đề bằng bài tập: + H§1: T×m hiÓu nhiÖm vô + HĐ2: HS độc lập tiến hành nhiệm vụ có sự hướng dẫn điều khiển của giáo viên theo tõng nhãm. + H§3: Mçi nhãm cö 1-2 HS thùc hiÖn nhiÖm vô®­îc giao, cã kÕt qu¶ cô thÓ. * Phương án: 18 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> - Lớp chia làm 3 đối tượng TB-Khá- Giỏi, ứng với 3 nhóm học tập. - Phân bậc hoạt động các nội dung học tập, giao nhiệm vụ theo mức độ tăng dấno với trình độ học sinh mỗi nhóm. - Cách dạy theo từng hoạt động đã nói ở trên. * Giai ®o¹n 1: KiÓm tra bµi cò - Lồng vào các hoạt động của bài học. * Giai ®o¹n 2: Bµi míi. - H§1: T×m hiÓu nhiÖm vô qua bµi tËp: Câu1: a) Xác định 2 tập hợp A và B biết rằng: A\B = {1; 5; 7; 8}; B\A = {2; 10}; A  B = {3; 6; 9}. b) LiÖt kª tÊt c¶ c¸c tËp con gåm 4 vµ 5 phÇn tö cña A vµ B võa t×m ®­ëc c©u a. c) Dùng biểu đồ Ven kiểm nghiệm rằng(A\B)  A; A  (B\A) =  ; A  (B\A) = A  B. d) Cho thªm tËp C = {3; 4; 5; 6; 7}. H·y t×m: A  (B\C); (A  B)\C. Hai tËp hîp t×m ®­îc cã b»ng nhau hay kh«ng? C©u2: Cho A = { n  Z/ n = 2k – 2; k  Z}; B lµ tËp hîp c¸c sè nguyªn cã ch÷ sè tËn cïng lµ 0; 2; 4; 6; 8; C = {n  Z/ n = 2k – 1; k  Z}; D = n  Z/ n = 3k +1; k  Z} Chøng minh r»ng A = B; A = C vµ A  D. C©u3: KÝ hiÖu CEA = A a) CM c«ng thøc §ê Mèc g¨ng A  B  A  B ; A  B  A  B . b) NÕu A = { x  X/ P(x)}; B = {x  X/ Q(x)} th× A = {x  X/ P( x) } Hoạt động của học sinh - ChÐp bµi tËp ®­îc giao. - Đọc và nêu thắc mắc đề bài. - Định hướng cách giả toán.. Hoạt động của giáo viên - Dù kiÕn nhãm häc sinh. - Đọc đề bài cho học sinh. - Giao nhiÖm vô cho tõng nhãm.. - Hoạt động 2: HS độc lập tiến hành tìm tòi lời giảI theo hướng dẫn điều khiển của gi¸o viªn. Hoạt động của học sinh - Làm lần lượt từng câu theo sự phân nhãm cña gi¸o viªn. - §éc lËp tiÕn hµnh lêi gi¶I - Ghi nhËn kiÕn thøc.. Hoạt động của giáo viên - Theo dâi H§ cña HS. - ChÝnh x¸c ho¸ kÕt qu¶ cña tõng nhãm HS, th«ng qua 1, 2 em cña nhóm hoàn thành nhiệm vụ trước. - §¸nh gi¸ kÕt qu¶ tõng hoc sinh, tõng nhãm. - Hướng dẫn lời giảI những câu tiếp theo. - Hướng dẫn cách giảI khác.. - Hoạt động 3: Tiến hành lời giảI theo cho từng câu chính xác hoá lời giải. Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên - Mçi nhãm thùc hiÖn lêi gi¶i. - §­a ra lêi gi¶I ng¾n gän. 19 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> - Mçi nhãm tù chÝnh x¸c ho¸ lêi gi¶i.. - Khẳng định cho hs biết công thức Đờ M- găng. liên hệ tập hợp mệnh đề.. * Cñng cè. - Qua bµi tËp häc sinh thµnh th¹o vÒ phÐp to¸n vÒ tËp hîp, cm hai tËp hîp b»ng nhau, biết thêm được mối quan hệ giữa tập hợp và mệnh đề, công thức Đờ Mốcgăng * Bµi tËp: Lµm c¸c bµi tËp trong SGK.. Bµi so¹n TiÕt 10 - 11. Số gần đúng và sai số. I. Môc tiªu. 1. VÒ kiÕn thøc: - Nhận thức được tầm quan trọng của số gần đúng. - Nắm được thế nào là sai số tuyệt đối, sai số tương đối, độ chính xác của số gần đúng, biết dạng chuẩn của số gần đúng. 2. VÒ kü n¨ng: - Biết cách quy tròn số, biết xác định chữ số chắccủa số gần đúng. - Biết dùng ký hiệu khoa học để ghi những số rất lớn và rất bé. 3. VÒ t­ duy: - Cẩn thận, hiểu cách tính đại lượngnày thông qua đại lượng kia. 4. TháI độ. - CÈn thËn, chÝnh x¸c. II. ChuÈn bÞ: 1. vÒ kiÕn thøc: - HS đã làm quen với cách làm tròn số và tiếp xúc với kháI niếmai số trong cuộc sèng. 2. §å dïng d¹y häc: - C¸c b¶ng phô, c¸c phiÕu häc tËp. 20 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>