Giáo án Vật lí 10 Tiết 32 Bài 21: Chuyển động tịnh tiến của vật rắn - Chuyển động quay của vật rắn quanh một trục cố định

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THPT Phan Đình Phùng. Năm học 2015 - 2016. TUẦN 16 TIẾT 32. NGÀY SOẠN: 07/12/2015 NGÀY DẠY: 09/12/2015. Bài 21: CHUYỂN ĐỘNG TỊNH TIẾN CỦA VẬT RẮN - CHUYỂN ĐỘNG QUAY CỦA VẬT RẮN QUANH MỘT TRỤC CỐ ĐỊNH I. MỤC TIÊU: 1. Về kiến thức: Phát biểu được định nghĩa chuyển động tịnh tiến và nêu được ví dụ minh họa. Việt được công thức định luật II Niu-tơn cho chuyển động tịnh tiến Nêu được tác dụng của momen lực đối với một vật rắn quay quanh một trục. Nêu được những yếu tố ảnh hưởng đến momen quán tính của vật. 2. Về kỹ năng và năng lực: a. Kỹ năng: Áp dụng được định luật II Niu-tơn cho chuyển động tịnh tiến thẳng, giải được các bài tập SGK và các bài tập tương tự. Vận dụng được khái niệm momen quán tính để giải thích sự thay đổi chuyển động quay của các vật. Củng cố kĩ năng đo thời gian chuyển động và kĩ năng rút ra kết luận. b. Năng lực: - Kiến thức : K1, K2, K3, K4 - Phương pháp: P1, P2, P5,P4,P6, P8 -Trao đổi thông tin: X1, X4, X5, X6, X8 - Cá thể: C1 3. Thái độ: - Yêu thích môn học và vận dụng vào thực tế 4. Trọng tâm - Định nghĩa chuyển động tịnh tiến, gia tốc của chuyển động tịnh tiến II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: - Các thí nghiệm theo hình 20.2, 20.3, 20.4 và 20.6 SGK: 2. Học sinh: - Ôn lại kiến thức về momen lực. III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: - Phương pháp tìm tòi,điều tra, nêu vấn đề, giải quyết vấn đề, dạy học tương tác IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động 1( 5 phút) : Ổn định lớp - Kiểm tra sĩ số - Kiểm tra bài cũ : Thế nào là dạng cân bằng bền, không bền, phiếm định? Vị trí trọng tâm của vật có vai trò gì với mỗi dạng cân bằng? - Bài mới : Hoạt động 2( 5 phút): Tổ chức tình huống học tập. Các năng lực cần Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học Nội dung đặt sinh - Sau khi xét cân bằng - Quan sát gv biểu Giáo án vật lý 10. GV: Nguyễn Thị Hà Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THPT Phan Đình Phùng. Năm học 2015 - 2016. *P1-K1-K3-K4:Sau khi xét cân bằng của vật rắn chung ta cùng nhau tìm hiểu chuyển động của vật rắn. Xét các vật sau: Một bánh xe đang lăn trên đường, một miếng gỗ hình hộp chuyển động thẳng trên mặt bàn nằm ngang, một ròng rọc cố định đang quay, hãy mô tả chuyển động của mỗi vật?. của vật rắn chung ta diễn Tn rồi trả lời. cùng nhau tìm hiểu chuyển động của vật rắn. Xét các vật sau: Một bánh xe đang lăn trên đường, một miếng gỗ hình hộp chuyển - Chú ý nhận thức động thẳng trên mặt bàn vấn đề bài học.? nằm ngang, một ròng rọc cố định đang quay, hãy mô tả chuyển động của mỗi vật? - Chuyển động thực của vật rắn rất phúc tạp. Trong đó chuyển động tịnh tiến và chuyển động quay quanh 1 trục cố định là 2 chuyển động đơn giản nhất. Ta cùng nhau tìm hiểu 2 loại chuyển động này. Hoạt động 3( 20 phút): Tìm hiểu chuyển động tịnh tiến của vật rắn. Các năng lực cần Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học đặt sinh - Chuyển động của miếng - Quan sát *K4-P1-P5:Hãy gỗ là chuyển động tịnh nhận xét vị trí của tiến. Đánh dấu 2 điểm A, đoạn AB khi B trên miếng gỗ nối lại - Khi miếng gỗ miếng gỗ chuyển thành đoạn thẳng AB, sau chuyển động AB động? Hãy nêu đó kéo miếng gỗ chuyển chuyển động và động. Hãy nhận xét vị trí luôn song song với định nghĩa chuyển động tịnh của đoạn AB khi miếng chính nó. tiến?Dựa vào - Chuyển động tịnh gỗ chuyển động? định nghĩa đó, em - Hãy nêu định nghĩa tiến của một vật rắn hãy trả lời câu chuyển động tịnh tiến? là chuyển động - Dựa vào định nghĩa đó, trogn đó đường nối C1. em hãy trả lời câu C1. 2 điểm bất kỳ của - Chú ý có chuyển động vật luôn song song tịnh tiến thẳng, cong hoặc với chính nó. tròn. Các em hãy lấy ví - C1: Là chuyển động tịnh tiến và 2 *P2-P4-P6dụ: K4:Trong chuyển - Trong chuyển động tịnh điểm bất kì trên vật động tịnh tiến tất tiến tất cả các điểm trên luôn song song với vật đều chuyển động như chính nó. cả các điểm trên nhau, nghĩa là đều có - Thảo luận nhóm vật đều chuyển cùng một gia tốc. Vì vậy để tìm ví dụ. động như nhau, Giáo án vật lý 10. .. Nội dung I. Chuyển động tịnh tiến của vật rắn. 1. Định nghĩa. Chuyển động tịnh tiến của 1 vật rắn là chuyển động trong đó đường nối 2 điểm bất kỳ của vật luôn song song với chính nó. 2. Gia tốc của vật trong chuyển động tịnh tiến.   F  ma. Trong   đó: . F  F1  F2  ... là. hợp lực tác dụng lên vật, m là khối lượng của nó. GV: Nguyễn Thị Hà. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THPT Phan Đình Phùng. Năm học 2015 - 2016. nghĩa là đều có cùng một gia tốc. Vì vậy ta có thể coi vật như một chất điểm để tính gia tốc của vật, chúng ta có thể áp dụng định luật II Niu-tơn để tìm gia tốc của vật rắn.Chú   ý  F  F1  F2  ... là hợp lực của các lực tác dụng vào vật.. ta có thể coi vật như một chất điểm để tính gia tốc của vật, chúng ta có thể   áp dụng định luật II NiuF  ma (1) tơn để tìm gia tốc của vật rắn.    - Chú ý F  F1  F2  ... là hợp lực của các lực tác F  F1x  F2 x  ...  ma dụng vào vật. - Trường hợp vật chuyển động tịnh tiến thẳng, F  F1y  F2 y  ...  0 chọn Ox cùng hướng chuyển động, rồi chiều pt vec tơ (1) lên trục tọa độ đó. - Chiếu lên phương Oy: Hoạt động 4( 10 phút):: Tìm hiểu đặc điểm chuyển động quay của vật rắn quanh 1 trục cố định. Các năng lực cần Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học Nội dung đặt sinh *P1-P5: - Dùng - Dùng đĩa momen đánh - Quan sát TN; suy II. Chuyển động đĩa momen đánh dấu 2 điểm, làm cho đĩa nghĩ rút ra nhận xét. quay của vật rắn dấu 2 điểm, làm quay 1 góc nào đó. Hãy + Hai điểm quay quanh một trục cho đĩa quay 1 nhận xét góc quay của 2 được cùng 1 góc cố định. góc nào đó. Hãy điểm trong cùng 1 trong cùng một 1. Đặc điểm của chuyển động khoảng thời gian. nhận xét góc quay khoảng thời gian? của 2 điểm trong - Nói tổng quát hơn là quay. Tốc độ góc - Mọi điểm của cùng 1 khoảng mọi điểm của vật đều vật có cùng tốc độ quay được cùng 1 góc thời gian? trong cùng 1 khoảng - Vật quay đều góc  *P1-P5: - Vậy  thời gian, tức là mọi   const , vật quay - Vật quay đều vật có giá trị như thế điểm của vật có cùng tốc nhanh dền thì  tăng   const , nào nếu vật quay độ góc. dần, vật quay chậm quay nhanh dền đều? Quay nhanh - Vậy  có giá trị như dền thì  giảm dần thì  tăng dần, dần? Chậm thế nào nếu vật quay - v  r tốc độ dài vật quay chậm dần?Chú ý: tốc độ đều? Quay nhanh dần? của các điểm có giá dền thì  giảm dài của một điểm Chậm dần? trị phụ thuộc khoảng dần cách trục quay r - Chú ý: tốc độ dài của cách từ điểm đó đến được xác định một điểm cách trục quay trục quay. r được xác định như thế như thế nào nào? Hoạt động 5 ( 5 phút ) : Củng cố và dặn dò Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Củng cố: - Thế nào là chuyển động tịnh tiến, có mấy loại chuyển động tịnh tiến Ghi nhận và trả lời câu hỏi của GV Giáo án vật lý 10. GV: Nguyễn Thị Hà Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THPT Phan Đình Phùng. Năm học 2015 - 2016. - Quỹ đ ạo của các loại chuyển động tịnh tiến Dặn dò: - Trả lời các câu hỏi trong SG - Về nhà làm tất cả các bài còn lại, chuẩn - Ghi nhận nhiệm vụ về nhà bị thi học kỳ & bài tiếp theo V. PHẦN PHỤ LỤC: CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM Câu 1: Chuyển động nào sau đây được coi là chuyển động tịnh tiến ? A. Một bè gỗ trôi trên sông. B. Quả cầu lăn trên máng nghiêng. C. Cánh cửa quay quanh bản lề. D. Chuyển động của mặt trăng quay quanh trái đất. Câu 2: Điền khuyết vào phần trống: “Chuyển động tính tiến của một vật rắn là chuyển động trong đó đường nối hai điểm bất kỳ của vật luôn luôn .................... với chính nó”. A. song song B. cùng chiều C. tịnh tiến D. ngược chiều VI. RÚT KINH NGHIỆM: .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ...................... Giáo án vật lý 10. GV: Nguyễn Thị Hà Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>