Giáo án Ngữ văn 10 - Tuần 2 - GV: Nguyễn Thành Lập

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuần: 2 Tiết: 4. KHAÙI QUAÙT VAÊN HOÏC DAÂN GIAN VIEÄT NAM. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Nắm được những nét khái quát về văn học dân gian cùng những giá trị to lớn, nhiều mặt của boä phaän vaên hoïc naøy. - Biết yêu mến, trân trọng, giữ gìn, phát huy văn học dân gian. II. CHUAÅN BÒ: - GV: Giáo án, sgk, sgv, saùch tham khaûo veà VHDG - HS: Đọc và soạn bài trước ở nhà, một số tư liệu về VHDG III. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC. KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Khaùi nieäm vaên hoïc daân gian. - Caùc ñaëc tröng cô baûn cuûa vaên hoïc daân gian - Những thể loại chính của avưn học dân gian - Những giá trị chử yếu của văn học dân gian 2. Kó naêng: - Nhận thức khái quát về văn học dân gian. - Coù caùi nhìn toång quaùt veà vaên hoïc daân gian Vieät Nam. IV. PHÖÔNG PHAÙP: Thuyết trình, gợi mở, vấn đáp V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: ïNêu những hiểu biết của em về văn học dân gian Việt Nam ? 3. Baøi mới: HÑ cuûa GV-HS * HÑ1: HD tìm hieåu khaùi nieäm VHDG - HS: Neâu khaùi nieäm VHDG - GV: Boå sung, choát yù. * HÑ2: HD tìm hieåu ñaëc tröng cuûa VHDG : - GV:Yêu cầu HS dựa vào những hiểu biết về VHDG được học ở THCS để phân tích từng đặc trưng của VHDG? - HS: Phân tích HS coøn laïi nhaän xeùt, boå sung yù kieán - GV: Nhaân xeùt , giảng giải. Noäi dung. I. Khaùi nieäm VHDG: VHDG là những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ truyền miệng được tập thể sáng tạo, nhằm mục đích phục vụ trực tiếp cho những sinh hoạt khác nhau trong đời sống cộng đồng.. II. Ñaëc tröng cô baûn cuûa VHDG : 1.VHDG là những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ truyeàn mieäng (Tính truyền miệng) - Do ra đời từ khi chưa có chữ viết nên sáng tác, löu truyeàn baèng mieäng laø duy nhaát vaø taát yeáu. - Truyền miệng là sự ghi nhớ theo kiểu nhập tâm và phổ biến bằng miệng cho người khác. - Truyền miệng theo không gian, thời gian. 2.VHDG laø saûn phaåm cuûa quaù trình saùng taùc taäp theå ( Tính tập thể). Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Lúc đầu do một người khởi xướng, tác phẩm hình thành và được tập thể tiếp nhận. Sau đó những người khác ( địa phương khác, thời đại khác) tham gia sửa chữa, bổ sung làm cho tác phẩm biến đổi dần, phong phú, hoàn thiện hơn. 3. Tính bieåu dieãn 4. Tính dò baûn 5.Tính ñòa phöông * HĐ 3: HD tìm hiểu hệ thống thể loại III. Hệ thống thể loại của VHDG : cuûa VHDG: Goàm coù: 12 thể loại - GV: Cho bieát VHDG coù bao nhieâu theå loại? - HS: Dựa và sgk trả lời. * HĐ 4: HD tìm hiểu những giá trị cơ baûn cuûa VHDG: - GV: Goïi 1 HS neâu caùc giaù trò cô baûn cuûa VHDG Dựa vào những hiểu biết về VHDG hãy phân tích, chứng minh cho từng giá trò cuûa VHDG - HS: Phân tích , Bổ sung - GV: Nhaän xeùt, giảng giải Khái quát. IV. Những giá trị cơ bản của VHDG : 1. VHDG là kho tri thức vô cùng phong phú về đời sống các dân tộc. 2. VHDG có giá trị giáo dục sâu sắc về đạo lí làm người. 3. VHDG có giá trị thẩm mĩ to lớn, góp phần quan troïng taïo neân baûn saéc rieâng cho neàn VH daân toäc. * Ghi nhớ ( SGK ). 4. Hướng dẫn tự học: - Nhớ lại những câu chuyện, những lời ru của bà, của mẹ mà anh chị đã từng nghe. - Chuẩn bị baøi Vaên baûn VI. RUÙT KINH NGHIEÄM:. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tiết: 6 + 10 VAÊN BAÛN I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Hiểu khái quát về văn bản, các đặc điểm cơ bản và các loại VB. - Vận dụng được những kiến thức về văn bản vào việc phân tích và thực hành tạo lập văn baûn. II. CHUAÅN BÒ : 1. Giaùo vieân : GA, SGK, SGV 2. Học sinh : Đọc và soạn bài trước ở nhà III. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 1. Kiến thức: - Khaùi nieäm vaø ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn. - Cách phân loại văn bản theo phương thức biểu đạt, theo lĩnh vực và mục đích giao tiếp. 2. Kó naêng: - Biết so sánh để nhận ra một số nét cơ bản của mỗi loại văn bản. - Bước đầu biết tạo lập một văn bản theo một hình thức nhất định, triển khai một chủ đề cho trước hoặc tự xác định chủ đề. IV. PHÖÔNG PHAÙP: Gợi mở, vấn đáp, thảo luận nhóm. V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1- Ổn định lớp: 2- Kieåm tra baøi cuõ: 3- Bài mới : HÑ cuûa GV-HS * HÑ 1: HD tìm hieåu khaùi nieäm, ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn: - Hs: thảo luận lần lượt các BT trong SGK Các nhoùm coøn laïi neâu yù kieán boå sung Câu 1: Tạo ra trong HĐGT, đáp ứng nhu cầu trao đổi thông tin, tình cảm. VB có thể gồm 1 câu, nhiều câu, có thể bằng thơ hoặc văn xuôi Câu 2: VB (1) đề cập đến một kinh nghiệm sống, VB (2) nói đến số phận người phụ nữ trong XHPK, VB (3) kêu gọi toàn dân VN đứng lên khaùng chieán choáng Phaùp Câu 3: Các câu trong VB (2) và (3) đều có quan hệ nhất quán và cùng thể hiện một chủ đề; VB (3) được tổ chức theo kết cấu 3 phần Câu 4: Phần mở đầu và phần kết thúc có dấu hiệu hình thức riêng Lop10.com. Noäi dung I. Khaùi nieäm, ñaëc ñieåm : * Khaùi nieäm: VB laø saûn phaåm cuûa HÑGTBNN, goàm một hay nhiều câu, nhiều đoạn.. * Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn : - Mỗi văn bản triển khai một chủ đề trọn veïn. - Được xây dựng theo một kết cấu mạch lạc, các câu trong văn bản có sự liên kết chaët cheõ. - Có dấu hiệu thể hiện tính hoàn chỉnh veà noäi dung..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Câu 5: Mđ tạo lập VB: mang đến cho người đọc moät kinh nghieäm soáng (1); noùi leân thaân phaän người phụ nữ trong XHPK trước đây (2); kêu gọi toàn dân chống lại sự xâm lăng của td Pháp - Gv: nhaän xeùt, boå sung thieáu soùt vaø cho ñieåm nhóm có câu trả lời nhanh và đúng Haõy neâu khaùi nieäm vaên baûn vaø caùc ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn * HĐ 2: HD tìm hiểu các loại văn bản: - Hs: Đọc và trả lời lần lượt các câu hỏi 1,2 (nhóm hoặc hs xin phát biểu) Caâu 1: - Vấn đề trong mỗi VB (mục I.2) - Từ ngữ: VB 1,2 dùng các từ ngữ thông thường; VB 3 dùng nhiều từ ngữ chính trị, xã hội - VB 1,2 trình bày nội dung thông qua những hình ảnh cụ thể, có tính hình tượng; VB 3 dìng lí lẽ và lập luận để khẳng định VB 1,2 thuộc phong cách ngôn ngữ nghệ thuật; VB 3 thuoäc pcnn chính luaän Caâu 2: - Phạm vi sử dụng: VB 2 trong lĩnh vực GT có tính NT; VB 3 trong lĩnh vực GT chính trị; VB trong SGK thuộc lĩnh vực GT tiếp KH; đơn xin nghỉ học, giấy khai sinh trong lĩnh vực GT hành chính - MÑGT: VB 2 nhaèm boäc loä caûm xuùc; VB 3 nhằm kêu gọi toàn quốc kc; VB SGK nhằm truyền thụ kiến thức KH; đơn và giấy khai sinh nhaèm trình baøy yù kieán, nguyeän voïng - Từ ngữ;VB SGK dùng nhiều từ ngữ KH; đơn và giấy khai sinh dùng nhiều từ ngữ hành chính - Keát caáu: VB 2 coù kc ca dao theå luïc baùt; VB 3 coù kc 3 phaàn; VB SGK coù kc maïch laïc, chaët cheõ; ñôn vaø giaáy khai sinh coù maãu in saün - Gv: Nhận xét, bổ sung từng câu trả lời Từ việc tìm hiểu các bài tập trên, em hãy nêu các loại văn bản mà em biết. -Hs: Trả lời. -Gv: chốt lại và bổ sung thêm một số loại VB khác. Gọi một HS đọc lại phần ghi nhớ Lop10.com. - Theå hieän moät muïc ñích giao tieáp nhaát ñònh. Ghi nhớ – SGK. II. Các loại văn bản :. 1 . Theo phương thức biểu đạt: Văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, nghò luaän, ñieàu haønh. 2. Theo lĩnh vực và mục đích giao tiếp: - VB thuoäc PCNNSH ( thö, nhaät kí,…) - VB thuoäc PCNNNT (thô, truyeän, tieåu thuyeát, kòch, …) - VB thuoäc PCNNKH (sgk, taøi lieäu hoïc taäp, luaän vaên, luaän aùn, …) - VB thuoäc PCNNHC (ñôn, bieân baûn, nghò quyeát, nghò ñònh,…) - VB thuộc PCNNCL (bài bình luận, lời keâu goïi, baøi hòch, tuyeân ngoân,…) - VB thuoäc PCNNBC (baûn tin, baøi phoùng sự, bài phỏng vấn, tiểu phẩm,…). III. Luyeän taäp:.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> * HÑ 3ù:(HD luyeän taäp): - Yêu cầu HS suy nghĩ độc lập và trả lời từng câu hoûi - Cho HS xin phaùt bieåu vaø goïi HS khaùc boå sung, neâu yù kieán - GV boå sung vaø cho ñieåm * Nếu không đủ thời gian, GV có thể kiểm tra vở bài tập chuẩn bị ở nhà của HS (cho điểm những HS chuẩn bị bài tốt, phê bình những HS chöa chuaån bò baøi). 1.a) Chủ đề của đoạn văn tập trung ở caâu 1, caùc caâu sau taäp trung theå hieän yù câu chủ đề. b) Ý được triển khai bằng dẫn chứng về quan hệ của lá cây trong những môi trường khác nhau. c) Nhan đề: mối quan hệ giữa cơ thể vaø moâi trường 2. Sắp theo thứ tự 1-3-5-2-4 hoặc 1-3-45-2 3. Sửa, nhận xét bài làm HS chuẩn bị ở nhaø vaø cho ñieåm. 4. Hướng dẫn và yêu cầu HS viết một lá đơn (thực hiện trên bảng).. 4- Huớng dẫn về nhà: - Tìm hiểu thêm các văn bản để nhận diện các văn bản theo phong cách biểu đạt. - Chuaån bò vieát baøi vaên soá 1. V- RUÙT KINH NGHIEÄM:. NTL, ngaøy thaùng naêm 2010 Kyù duyeät. Taêng Thanh Bình. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>