Kiến thức, thái độ, thực hành và một số yếu tố liên quan đến phòng chống bệnh tay chân miệng cảu các cô giáo nuôi dậy trẻ tại trường mầm non phường Hà Cầu, Quận Hà Đông, Hà Nội, năm 2019.

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (414.5 KB, 12 trang )

<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG </b>

<b>NGUYỄN HỮU HÒA</b>

<b>KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ, THỰC HÀNH VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ </b>

<b>LIÊN QUAN ĐẾN PHÒNG CHỐNG BỆNH TAY CHÂN </b>

<b>MIỆNG CỦA CÁC CÔ GIÁO NUÔI DẠY TRẺ TẠI TRƯỜNG </b>

<b>MẦM NON PHƯỜNG HÀ CẦU, QUẬN HÀ ĐÔNG, HÀ NỘI, </b>

<b>NĂM 2019</b>

<b>Chuyên ngành Y tế công cộng </b>

<b>Mã số: 872 07 01 </b>

<b>LUẬN VĂN THẠC SĨ Y TẾ CÔNG CỘNG </b>

<b>Người hướng dẫn khoa học: </b>

<b> </b>

<b> </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu Trường Đại học Thăng Long đã tạo
điều kiện giúp đỡ tơi trong suốt q trình học tập và nghiên cứu.

Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến toàn thể các thầy cô trong Bộ
môn Y tế Công cộng – Trường Đại học Thăng Long đã giúp đỡ tơi trong q
trình học tập và truyền đạt kiến thức cho tơi để hồn thành luận văn này.

Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến PGS.Ts Phạm Văn Thân và PGS.TS
Đào Xuân Vinh đã trực tiếp hướng dẫn, góp ý và dành nhiều thời gian tận tình
giúp đỡ tơi trong suốt q trình nghiên cứu và hồn thành luận văn.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban lãnh đạo và các đồng nghiệp nơi tôi công tác
đã tạo điều kiện trong cơng việc và giúp đỡ nhiệt tình trong quá trình thu thập số
liệu phục vụ cho luận văn.

Tôi cũng xin chân thành cảm ơn bạn bè, anh chị, gia đình đã giúp đỡ, động
viên tơi trong suốt q trình thực hiện học tập.

<i><b>Tơi xin chân thành cảm ơn. </b></i>

<b>Hà Nội, ngày 21 tháng 03 năm 2020 </b>
<b>Tác giả </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<i>Tên tơi là: Nguyễn Hữu Hồ </i>

Tơi xin cam đoan:

1. Đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi, do bản thân tôi trực tiếp thực hiện;
2. Kết quả trong luận văn của tôi không trùng lặp với bất kỳ nghiên cứu nào khác
đã thực hiện và được công bố.

3. Các thông tin đưa ra trong luận văn là hồn tồn chính xác, trung thực, khách
quan, đã được sự đồng ý và xác nhận của đơn vị;

4. Tơi xin hồn toàn chịu trách nhiệm về những cam kết này.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

BYT Bộ Y tế

CDC HN Trung tâm Kiểm sóat bệnh tật Hà

Nội

CFR Tỷ lệ mắc / tử vong

ĐTNC Đối tượng nghiên cứu

ĐTV Điều tra viên

GDSK Giáo dục sức khỏe

GSV Giám sát viên

SL Số lượng

TCM Tay chân miệng

TTYT Trung tâm y tế

TYT Trạm y tế

UBND Ủy ban nhân dân

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

ĐẶT VẤN ĐỀ ... 1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ... 3

1.1.Tác nhân gây bệnh ... 3

1.1.1. Khái niệm: ... 3

1.1.2. Hình thái của virus. ... 4

1.2. Khả năng gây bệnh của virus ... 5

1.2.1. Đặc điểm dịch tễ học. ... 5

1.2.2. Gây bệnh ở người ... 7

1.3.Phòng bệnh ... 9

1.3.1.Nguyên tắc phòng bệnh: ... 9

1.4.Tình hình dịch bệnh TCM trên thế giới và tại Việt Nam ... 10

1.4.1.Tình hình dịch bệnh TCM trên thế giới ... 10

1.4.2.Tình hình dịch bệnh TCM tại Việt Nam ... 12

1.5. Một số nghiên cứu về kiến thức - thái độ - thực hành và một số yếu tố liên
quan ở thế giới và Việt Nam về phòng chống bệnh TCM. ... 20

1.5.1. Một số nghiên cứu trên thế giới ... 20

1.5.2.Một số nghiên cứu tại Việt Nam ... 22

1.6. Giới thiệu địa điểm nghiên cứu ... 28

1.7. Khung lý thuyết nghiên cứu ... 28

CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ... 29

2.1. Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu ... 29

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu ... 29

2.1.2. Thời gian và địa điềm nghiên cứu ... 29

2.2. Phương pháp nghiên cứu ... 29

2.2.1. Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang, có phân tích. ... 29

2.2.2 . Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu ... 29

2.3. Các nội dung nghiên cứu chính ... 30

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

2.4.1. Biến số và chỉ số nghiên cứu ... 31

2.4.2. Tiêu chí đánh giá kiến thức, thái độ và thực hành về phòng chống TCM

của ĐTNC: ... 36

2.5. Phương pháp thu thập thông tin. ... 41

2.5.1 . Công cụ thu thập thông tin ... 41

2.5.2.Kỹ thuật thu thập số liệu... 41

2.5.3. Quy trình thu thập thơng tin và sơ đồ nghiên cứu ... 41

2.6. Phân tích và xử lý số liệu ... 44

2.7.Sai số, hạn chế và biện pháp khắc phục sai số ... 45

2.8.Vấn đề đạo đức ... 45

2.9. Hạn chế của đề tài: ... 46

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ... 47

3.1. Một số đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu ... 47

3.2. Kiến thức, thái độ, thực hành phịng chống bệnh tay chân miệng của cơ nuôi
dạy trẻ, phường Hà Cầu, quận Hà Đông, Hà Nội, năm 2019 ... 51

3.2.1. Kiến thức phòng chống bệnh tay chân miệng của đối tượng nghiên cứu . 51
3.2.2. Thái độ phòng chống bệnh tay chân miệng của đối tượng nghiên cứu .... 57

3.2.3. Thực hành phòng chống bệnh tay chân miệng của đối tượng nghiên cứu 58
3.3. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành phòng chống

bệnh tay chân miệng của ĐTNC ... 64

3.3.1. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức ... 64

3.3.2. Một số yếu tố liên quan đến thái độ ... 65

3.3.3. Một số yếu tố liên quan đến thực hành phòng bệnh Tay chân miệng ... 66

CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN ... 68

4.1. Thực trạng kiến thức - thái độ - thực hành của cô nuôi dạy trẻ phường Hà
Cầu về phòng chống bệnh TCM ... 68

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

4.2. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành phòng chống

bệnh tay chân miệng của ĐTNC ... 77

4.2.1. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức ... 77

4.2.2. Một số yếu tố liên quan đến thái độ ... 78

4.2.3. Một số yếu tố liên quan đến thực hành phòng bệnh Tay chân miệng ... 78

KẾT LUẬN ... 80

1. Kiến thức, thái độ, thực hành phịng bệnh Tay chân miệng của các cơ nuôi dạy
trẻ ở các trường mầm non tại Phường Hà Cầu – Quận Hà Đông - Hà Nội. ... 80

2. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ , thực hành phòng bệnh TCM
của đối tượng nghiên cứu. ... 80

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Bảng 1.1: Một số đặc điểm của dịch bệnh TCM tại Hà Nội ... 18

Bảng 2.1. Các biến số và chỉ số nghiên cứu . ... 31

Bảng 2.2: Bảng tiêu chí chấm điểm kiến thức ... 37

Bảng 2.3: Bảng tiêu chí chấm điểm thái độ ... 38

Bảng 2.4: Bảng tiêu chí chấm điểm phỏng vấn thực hành ... 39

Bảng 3.1. Tuổi và giới của đối tượng nghiên cứu ... 47

Bảng 3.2. Trình độ học vấn của đối tượng nghiên cứu ... 47

Bảng 3.3. Dân tộc của đối tượng nghiên cứu ... 47

Bảng 3.4. Tình trạng con cái của đối tượng nghiên cứu ... 48

Bảng 3.5. Tham gia tập huấn về phòng bệnh TCM của ĐTNC ... 48

Bảng 3.6. Đặc điểm công việc của đối tượng nghiên cứu ... 49

Bảng 3.7. Các yếu tố tiếp cận về truyền thông về phòng chống bệnh TCM ... 50

Bảng 3.8. Kiến thức của ĐTNC về mức độ nguy hiểm của bệnh TCM ... 51

Bảng 3.9. Kiến thức của ĐTNC về nguyên nhân gây bệnh TCM ... 51

Bảng 3.10. Kiến thức của ĐTNC về lứa tuổi dễ mắc bệnh TCM ... 52

Bảng 3.11. Kiến thức của ĐTNC về thời điểm xuất hiện bệnh TCM ... 52

Bảng 3.12. Kiến thức của ĐTNC về khả năng lây truyền của bệnh TCM ... 52

Bảng 3.13. Kiến thức của ĐTNC về dấu hiệu của bệnh TCM của ĐTNC ... 53

Bảng 3.14. Kiến thức của ĐTNC về cách xử lý khi phát hiện học sinh có dấu
hiệu nghi ngờ mắc bệnh TCM ... 54

Bảng 3.15. Kiến thức của ĐTNC về khả năng nhiễm bệnh TCM lại ... 54

Bảng 3.16. Kiến thức của ĐTNC về vắc xin phòng bệnh TCM ... 54

Bảng 3.17. Kiến thức của ĐTNC về những yếu tố thuận lợi để bệnh TCM phát
triển ... 55

Bảng 3.18. Kiến thức của ĐTNC về phòng chống bệnh TCM ... 55

Bảng 3.19. Thái độ của ĐTNC về phòng chống bệnh TCM ... 57

Bảng 3.20. Thực hành của ĐTNC về phòng chống bệnh TCM ... 58

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Bảng 3.22. Thực hành rửa tay cho trẻ của ĐTNC ... 60

Bảng 3.23. Thực hành kiểm tra tay chân miệng cho trẻ ... 60

Bảng 3.24. Thực hành rửa cốc cho trẻ của ĐTNC ... 61

Bảng 3.25. Thực hành giặt khăn cho trẻ của ĐTNC ... 62

Bảng 3.26. Thực hành lau đồ chơi cho trẻ của ĐTNC ... 62

Bảng 3.27. Thực hành lau sàn nhà cho trẻ của ĐTNC ... 63

Bảng 3.28. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức về bệnh tay chân miệng của
ĐTNC ... 64

Bảng 3.29. Một số yếu tố liên quan đến thái độ phòng bệnh tay chân miệng của
ĐTNC ... 65

Bảng 3.30. Mối liên quan giữa kiến thức và thái độ phòng bệnh tay chân miệng
của ĐTNC ... 66

Bảng 3.31. Một số yếu tố liên quan giữa kiến thức và thái độ phòng bệnh tay
chân miệng của ĐTNC ... 66

Bảng 3.32. Một số yếu tố liên quan đến thực hành phòng bệnh tay chân miệng
của ĐTNC ... 67

<b>DANH MỤC HÌNH </b>
Hình 1.1: Một vài hình ảnh về hình thể và cấu trúc của virus Coxsackie gây bệnh
TCM... 4

Hình 1.2: Phân bố bệnh TCM trên thế giới ... 5

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Biểu đồ 1.1. Báo cáo trường hợp mắc TCM theo tháng của Trung Quốc ... 11

Biểu đồ 1.2: Các ca mắc TCM theo tuần của Singapore. ... 12

Biểu đồ 1.3. Tình hình mắc bệnh TCM tại Việt Nam ... 13

Biểu đồ 1.4. Tình hình mắc bệnh TCM tại Hồ Chí Minh năm 2018 -2019 ... 15

Biểu đồ 1.5. Diễn biến dịch bệnh TCM tại Hà Nội theo tháng giai đoạn năm
2011 – 2014 ... 16

Biểu đồ 3.1. Đánh giá kiến thức chung của ĐTNC về bệnh tay chân miệng ... 56

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Bệnh tay chân miệng là một bệnh nhiễm vi rút cấp tính, lây truyền qua
đường tiêu hóa, thường gặp ở trẻ nhỏ và có khả năng gây thành dịch lớn [4]. Bệnh
Tay chân miệng thường là một bệnh nhẹ, các bệnh nhân hồi phục trong vòng 7 đến
10 ngày mà không cần điều trị và thường không gặp các biến chứng. Tuy nhiên
bệnh tay chân miệng cũng có thể diễn biến nặng như: viêm màng não, viêm não,
viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn đến tử vong, thường do vi rút EV71 gây ra.

Trong những năm gần đây, số lượng trẻ mắc bệnh tay chân miệng có xu
hướng gia tăng, trong 9 tháng đầu năm 2018, cả nước ghi nhận 53.529 trường hợp
mắc tay chân miệng tại 63 tỉnh, thành phố, trong đó 6 trường hợp tử vong tại khu
vực phía Nam [46].

Trong năm 2018, Hà Nội ghi nhận 2.121 trường hợp mắc bệnh tay chân
miệng tăng gần gấp ba so với năm 2017 , khơng có ca tử vong. Tại quận Hà Đông
<b>năm 2018 ghi nhận 103 trường hợp bệnh tay chân miệng, lứa tuổi mắc là trẻ em </b>

dưới 5 tuổi chiếm đa số 100/103 trường hợp. Trong đó phường Hà Cầu chiếm 14
trường hợp mắc chiếm 13,7 % tổng số trường hợp bệnh trong toàn quận [35].

Tay chân miệng là bệnh hiện chưa có vác xin phịng bệnh. Theo khuyến cáo
của Bộ Y tế, phòng bệnh ở cộng đồng bao gồm vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà
phòng; rửa sạch đồ chơi, vật dụng, sàn nhà và lau sàn nhà bằng dung dịch khử
khuẩn Cloramin 2%.

Đối tượng mắc tay chân miệng chủ yếu xảy ra ở trẻ dưới 5 tuổi, tập trung tại
các nhà trẻ, các trường mầm non và mẫu giáo. Do đó, cơ ni dạy trẻ đóng vai trị
quan trọng trong phịng chống dịch, chống lây lan bệnh một cách tốt nhất cho các
trẻ trong thời gian ở trường lớp.

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>chân miệng địa bàn quận, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “ Kiến thức, thái </b>

<b>độ, thực hành và một số yếu tố liên quan đến phòng chống bệnh tay chân </b>
<b>miệng của các cô giáo nuôi dạy trẻ tại trường mầm non phường Hà Cầu, quận </b>
<b>Hà Đông, Hà Nội, năm 2019”. Với các mục tiêu sau: </b>

1. Đánh giá kiến thức, thái độ, thực hành phòng bệnh tay chân miệng của các
<b>cô nuôi dạy trẻ ở các trường mầm non tại Phường Hà Cầu – Quận Hà Đông - Hà </b>
Nội.

2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ , thực hành phòng
bệnh tay chân miệng của đối tượng nghiên cứu.

</div>