Giáo án Tin học 8 - Tuần 1-4 - Năm học 2009-2010

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn: 15/8/2009 Ngày dạy: /8/2009 TIẾT: 1+ 2 BÀI 1: MÁY TÍNH VÀ CHƯƠNG TRÌNH MÁY TÍNH I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức: Sau khi học xong bài học, học sinh: - Biết con người chỉ dẫn cho máy tính thực hiện công việc thông qua lệnh - Biết chương trình là cách để con người chỉ dẫn cho máy tính thực hiện nhiều thao tác liên tiếp một cách tự động - Hiểu được việc viết chương trình là viết các lệnh để chỉ dẫn máy tính thực hiện các công việc hay giải một bài toán cụ thể - Biết vai trò của ngôn ngữ lập trình và chương trình dịch 2. Kĩ năng: Rèn luyện cho học sinh những kĩ năng phân tích các công việc, bài toán cụ thể. 3. Tư duy: Rèn luyện tư duy lôgíc, khả năng tưởng tượng phong phú. 4. Thái độ: Giáo dục cho học sinh về ý thức học tập tự giác, tự nghiên cứu. II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC 1. Chuẩn bị của thày: - Soạn bài, nghiên cứu tài liệu. 2. Chuẩn bị của HS: - Sách giáo khoa, vở ghi. III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY – HỌC 1. Ổn định tổ chức: (1 phút): Lớp 8A: ; 8B: ; 8C: 2. Kiểm tra bài cũ(4 phút): Sự chuẩn bị của HS 3. Giới thiệu bài mới(1 phút): Tiếp theo chương trình Tin học quyển 2, chúng ta tiếp tục tìm hiểu rõ hơn: máy tính có thể là những công việc có thể được là do đâu, ai thực hiện. 4. Dạy – học bài mới (34 phút) Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung * Hoạt động 1: (9 phút) 1. Con người ra lệnh cho máy tính GV giới thiệu nội dung bài học. như thế nào? - Máy tính có thể tự thực hiện các công việc như - Nháy đúp chuột vào biểu tượng con người hay không? của chương trình. Cả lớp thảo luận: Chúng ta đã làm những gì khi - Gõ 1 phím trên bàn phím. thực hiện các thao tác trên máy tính khi muốn soạn - Sao chép, cắt, dán, di chuyển, … thảo đoạn văn bản, sao chép hay di chuyển một => Để chỉ dẫn máy tính thực hiện đoạn văn bản? một công việc nào đó, con người - HS liệt kê được một số công việc khi thực hiện đưa cho máy tính một hoặc nhiều lệnh, máy tính sẽ thực hiện lần trên máy tính. - Yêu cầu HS thảo luận theo nhóm bàn, rút ra lượt các lệnh đó. những ý chính của câu hỏi. Từ đó nêu rõ việc con người ra lệnh cho máy như thế nào. - HS: Thảo luận, nêu ý kiến theo nhóm, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.. 1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của giáo viên và học sinh * Hoạt động 2: (11 phút) - GV giới thiệu về rô- bốt: một loại máy tự động thực hiện một số công việc thông qua điều khiển của con người và nêu ví dụ về rô- bốt nhặt rác như SGK(Chiếu hình ảnh minh họa) - HS nêu được một số ví dụ tương tự như ví dụ SGK, cần nêu rõ từng bước của công việc. - HS nêu ví dụ theo ý hiểu của mình, thảo luận theo nhóm 2 HS. - Cả lớp nhận xét. - GV nhận xét, bổ sung những ví dụ HS đưa ra. - GV nhấn mạnh các lệnh được thực hiện lần lượt theo các bước trên và "Hãy nhặt rác" có thể được coi là một lệnh bao gồm các bước trên.. Nội dung 2. Ví dụ: rô- bốt nhặt rác Các bước thực hiện: B1. Tiến 2 bước; B2. Quay trái, tiến 1 bước; B3. Nhặt rác; B4. Quay phải, tiến 3 bước; B5. Quay trái, tiến 2 bước; B6. Bỏ rác vào thùng;. * Hoạt động 3: (14 phút) 3. Viết chương trình - ra lệnh cho - GV giới thiệu khái niệm chương trình máy tính máy tính làm việc. - Chương trình máy tính là dãy các như SGK. - GV giới thiệu lại ví dụ rô- bốt nhặt rác với tên lệnh mà máy tính có thể hiểu và thực hiện được. "Hãy nhặt rác". - Có nhận xét gì về tiến trình thực hiện lệnh trong - Ví dụ: chương trình trên? - HS thảo luận về việc thực hiện các chương trình Hãy nhặt rác; theo các ví dụ HS đưa ra. Bắt đầu - GV nhận xét, bổ sung và lưu ý: Các lệnh được Tiến 2 bước; thực hiện từ lệnh đầu tiên đến lệnh cuối cùng cho Quay trái, tiến 1 bước; đến khi đạt được mục đích(thực hiện xong chương Nhặt rác; trình) Quay phải, tiến 3 bước; - HS thảo luận: Những chương trình trong các ví Quay trái, tiến 2 bước; dụ trên có mấy lệnh. Bỏ rác vào thùng; - GV: trong thực tế mỗi chương trình có thể có rất Kết thúc. nhiều câu lệnh. - Viết chương trình là gì?(hướng dẫn máy tính thực - Viết chương trình giúp con người hiện các công việc hay giải 1 bài toán cụ thể) điều khiển máy tính một cách đơn - Tại sao cần viết chương trình? giản và hiệu quả hơn. - HS thảo luận và trả lời. Cả lớp nhận xét. - GV kết luận. 5. Sơ kết bài học:(5 phút) - Củng cố: GVtóm tắt lại các nội dung cơ bản trong bài. - Dặn dò: Về nhà lấy thêm các ví dụ về chương trình. - Bài tập: 1 , 2 SGK/8 6. Rút kinh nghiệm: 2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ……………………………………………………..………………………. ……………………………………………………..………………………. TIẾT 2: III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY – HỌC 1. Ổn định tổ chức: (1 phút): Lớp 8A: ; 8B: ; 8C: 2. Kiểm tra bài cũ(4 phút): Nêu 1 ví dụ về chương trình. Chương trình đó có mấy bước? HS1: HS2: HS3: HS4: HS5: 3. Giới thiệu bài mới(1 phút): Để hiểu rõ hơn về chương trình ta xét nội dung tiết 2. 4. Dạy – học bài mới (34 phút) Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung * Hoạt động 1: (25 phút) 4. Chương trình và ngôn ngữ lập GV giới thiệu nội dung bài học. trình. - Máy tính có thể tự thực hiện các công việc như con người hay không? - Người ta biểu diễn thông tin trong máy tính như thế nào? - GV: Ngôn ngữ dành cho máy tính được gọi là ngôn ngữ - Ngôn ngữ máy: thông tin đưa máy. vào được chuyển thành các dãy - Để máy tính thực hiện được các lệnh ta cần làm gì?(Ra bit- đó là ngôn ngữ máy. lệnh cho máy tính) - HS thảo luận: Để con người có thể ra lệnh cho máy - Ngôn ngữ lập trình: là ngôn tính, con người cần làm gì? - GV lấy ví dụ về người phiên dịch trong quá trình giao ngữ dùng để viết các chương tiếp giữa những người không biết ngôn ngữ của nhau: trình máy tính. người nước ngoài và người Việt Nam. - HS trả lời, GV nhận xét, bổ sung và chốt lại: Máy tính chưa thể hiểu được các chương trình viết bằng - Chương trình dịch: là chương ngôn ngữ lập trình. trình chuyển từ ngôn ngữ lập - GV nêu khái niệm về chương trình dịch. trình sang ngôn ngữ máy. - HS thảo luận: Để tạo ra chương trình máy tính người ta => Chương trình soạn thảo(như làm thế nào? soạn thảo văn bản) và chương - Việc tạo ra chương trình máy tính gồm hai bước: trình dịch cùng với các công cụ + Viết chương trình bằng ngôn ngữ lập trình trợ giúp, tìm kiếm, sửa lỗi và + Dịch chương trình thành ngôn ngữ máy để máy tính thực hiện chương trình được kết hiểu được. hợp vào một phần mềm gọi là - GV giới thiệu về một số môi trường lập trình bằng ngôn môi trường lập trình. Ví dụ: môi ngữ lập trình Pascal. trường Turbo Pascal và Free Pascal. * Hoạt động 2: (9 phút) Chữa bài tập: - GV chữa bài tập 2/8SGK: Cho biết lý do cần phải viết Bài 2/8SGK: - Là để ra lệnh cho chương trình để điều khiển máy tính? máy tính - Giúp con người điều khiển - HS thảo luận trả lời các câu hỏi trong những bài tập máy tính một cách đơn giản và hiệu quả. SGK/8: - Bài 3. Tại sao người ta phải tạo ra các ngôn ngữ lập Bài 3/8SGK 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hoạt động của giáo viên và học sinh trình trong khi có thể điều khiển máy tính bằng ngôn ngữ máy? (Các ngôn ngữ lập trình là những ngôn ngữ có thể sử dụng được các từ có nghĩa, dễ hiểu, dễ nhớ để viết các câu lệnh thay cho viết các dãy bit.). Nội dung - Vì việc viết chương trình bằng ngôn ngữ máy rất khó khăn và mất rất nhiều thời gian, công sức: Các câu lệnh nếu được viết bằng dãy các bit sẽ khác ngôn ngữ tự nhiên nên khó nhớ, khó sử dụng.. 5. Sơ kết bài học:(5 phút) - Củng cố: GV tóm tắt lại nội dung cơ bản trong bài học. - Dặn dò: Về nhà lấy thêm các ví dụ về chương trình. - Bài tập: 3(hoàn thành đầy đủ), 4 SGK/8 6. Rút kinh nghiệm: ……………………………………………………..………………………. ……………………………………………………..……………………….. Ngày soạn: 15/8/2009 Ngày dạy: /8/2009 TUẦN 2 TIẾT: 3+ 4 BÀI 2: LÀM QUEN VỚI CHƯƠNG TRÌNH VÀ NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức: Sau khi học xong bài học, học sinh: - Biết thế nào là lập trình - Làm quen với chương trình Turbo Pascal đơn giản đầu tiên. - Làm quen với ngôn ngữ lập trình Pascal. - Nhận biết một số từ khóa và cấu trúc của chương trình Pascal. 2. Kĩ năng: - Biết soạn thảo một chương trình Turbo Pascal đơn giản. - Biết chạy một chương trình cụ thể trong mội trường lập trình Turbo Pascal. 3. Tư duy: Rèn luyện tư duy lôgíc, óc phán đoán. II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC 1. Chuẩn bị của thày: - Soạn bài, nghiên cứu tài liệu. - Máy tính, náy chiếu(nếu có) 2. Chuẩn bị của HS: - Học bài cũ, làm bài tập III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY – HỌC 1. Ổn định tổ chức: (1 phút) Lớp 8A: ; 8B: ; 8C: 2. Kiểm tra bài cũ(4 phút): Trả lời câu hỏi bài 4/8SGK 3. Giới thiệu bài mới(1 phút) 4. Dạy – học bài mới (34 phút) 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hoạt động của giáo viên và học sinh * Hoạt động 1: (7 phút) - GV giới thiệu chương trình Pascal đơn giản như ví dụ1, giải thích các câu lệnh trong chương trình, kết quả chạy chương trình. Program CT_dau_tien; Lệnh khai báo tên Uses crt; chương trình Begin Lệnh in ra màn hình dòng chữ: Chao cac ban. Nội dung 1. Ví dụ về chương trình Ví dụ 1: Chương trình đơn giản viết bằng ngôn ngữ lập trình Pascal => kết quả chạy chương trình: in ra màn hình dòng Chao cac ban. Writeln('Chao cac ban'); End.. - Chương trình trên chỉ có 5 dòng lệnh, mỗi dòng lệnh gồm các cụm từ được tạo từ các ký tự khác nhau. - GV lưu ý trên thực tế có thể có những chương trình có đến hàng triệu câu lệnh.(Sẽ tìm hiểu sau) * Hoạt động 2: (12 phút) - GV nêu những yếu tố của ngôn ngữ lập trình: giống như ngôn ngữ tự nhiên, có các kí tự, quy tắc để ghép các kí tự thành từ có nghĩa, thành câu. => khái niệm về ngôn ngữ lập trình. 2. Ngôn ngữ lập trình gồm những gì? - Ngôn ngữ lập trình là tập hợp các ký tự và quy tắc sao cho có thể viết được các lệnh tạo thành một chương trình hoàn chỉnh và chạy được trên máy tính. - HS tìm hiểu nội dung trong SGK, thảo luận theo - Ngôn ngữ lập trình gồm: nhóm 2 HS và trả lời: + Bảng chữ cái: thường gồm các - Ngôn ngữ lập trình gồm những gì? chữ cái tiếng Anh và 1 số ký hiệu - Trong ví dụ nêu trên, em hãy nêu rõ đã sử dụng khác như dấu phép toán(+, -, *, /), những gì? dấu ( và ), dấu ' và ',… - GV nhận xét, kết luận. + Các quy tắc: cách viết(cú pháp) - HS ghi bài. và ý nghĩa của chúng; cách bố trí - GV yêu cầu HS quan sát(hình dung) các ký tự có trên các câu lệnh thành chương trình. bàn phím và nêu vị trí những ký tự dấu phép toán. * Hoạt động 3 (15 phút) 3. Từ khóa và tên: - GV đưa ra các khái niệm về: từ khóa, tên và lấy ví dụ a) Từ khóa: Program; Uses; Begin; End,…. như SGK - GV lưu ý: Từ khóa của một ngôn ngữ lập trình là Trong đó: những từ dành riêng, ngoài mục đích sử dụng do ngôn Program:khai báo chương trình ngữ lập trình đó quy định, không được dùng các từ Uses: khai báo các thư viện. Begin và End: lệnh bắt đầu và lệnh khóa này cho bất cứ mục đích nào khác. - Tên do người lập trình đặt và tuân thủ theo qui tắc kết thúc chương trình. của ngôn ngữ lập trình cũng như của chương trình b) Sử dụng tên trong chương trình: dịch.(VD: CT_dau_tien) Ví dụ 2: CT_dau_tien; a, b - GV lưu ý: Tên trong chương trình được dùng để phân + Hai tên khác nhau ứng với các biệt và nhận biết, có thể đặt tên tùy ý nhưng để dễ sử đại lượng khác nhau + Tên không được trùng với các từ dụng ta nên đặt tên sao cho ngắn gọn, dễ hiểu, dễ sử dụng. khóa. 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung - HS đọc ví dụ 2 để hiểu thêm về cách đặt tên hợp lệ, VD: không hợp lệ. Tên Hợp lệ Không - HS thảo luận và điền vào ô tương ứng những tên hợp hợp lệ lệ hay không hợp lệ. Tamgiac x - Lấy thêm các ví dụ về tên hợp lệ, không hợp lệ? Tam giac x - GV lưu ý sẽ làm quen với cách đặt tên và sử dụng tên Ban_kinh x trong các bài sau. 8A x A8 x 5. Sơ kết bài học:(5 phút) - Củng cố: Nêu khái niệm về ngôn ngữ lập trình. Cho ví dụ một tên hợp lệ, một tên không hợp lệ. - Dặn dò: Học bài theo các nội dung đã học. - Bài tập: 1 , 2, 3 /13- SGK 6. Rút kinh nghiệm: ……………………………………………………..………………………. ……………………………………………………..………………………. TIẾT 4 III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY – HỌC 1. Ổn định tổ chức: (1 phút) Lớp 8A: ; 8B: ; 8C: 2. Kiểm tra bài cũ(4 phút): Trả lời câu hỏi bài 3/13- SGK 3. Giới thiệu bài mới(1 phút) 4. Dạy – học bài mới (34 phút) Hoạt động của giáo viên và học sinh * Hoạt động 1: (19 phút) - GV giới thiệu cấu trúc chung của chương trình Pascal đơn giản như ví dụ1, giải thích các phần trong chương trình. Program CT_dau_tien; Phần khai báo Uses crt; Begin Phần thân Writeln('Chao cac ban'); chương trình End.. Nội dung 4. Cấu trúc chung của chương trình * Gồm 2 phần chính: - Phần khai báo: + Khai báo tên chương trình; + Khai báo thư viện(chứa các lệnh viết sẵn cần sử dụng trong chương trình) và một số khai báo khác - Phần thân: gồm các câu lệnh mà máy tính cần thực hiện * Chú ý: - Phần khai báo gồm khai báo tên chương trình + Phần khai báo có thể có hoặc CT_dau_tien và khai báo thư viện crt với từ khóa không, nếu có phải đặt trước phần Uses; thân - Phần thân: Gồm từ khóa Begin và end ; trong + Phần thân bắt buộc phải có. chương trình trên chỉ có 1 câu lệnh Writeln('Chao cac ban'); - Nhắc lại cấu trúc chung của chương trình? - GV nêu chú ý về phần khai báo và phần thân CT.. 6 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> * Hoạt động 2: (15 phút) 5. Ví dụ về ngôn ngữ lập trình. - GV khởi động chương trình Turbo Pascal và thực Các thao tác viết và chạy chương hiện các thao tác để xuất hiện trên màn hình các cửa sổ trình trong môi trường Turbo như SGK. Pascal: - GV gõ chương trình như ví dụ đã nêu trên: - Soạn thảo chương trình. - Kiểm tra lỗi chính tả và cú pháp: Program CT_dau_tien; dùng lệnh Alt+F9. Uses crt; - Chạy chương trình: dụng lệnh Begin Ctrl+F9 Writeln('Chao cac ban'); - GV thực hiện các thao End. - Đọc thông báo hoặc kết quả trên tác, HS quan sát. Nêu màn hình. các phần của chương trình trên máy. Bài tập: Viết chương trình in ra dòng có tên của em. 5. Sơ kết bài học:(5 phút) - Củng cố: Nêu cấu trúc chung của chương trình. Cho ví dụ một chương trình trên Turbo Pascal. - Dặn dò: Học bài theo các nội dung đã học. Học thuộc phần ghi nhớ. - Bài tập: 4- 6 /13- SGK. Viết chương trình trên Turbo Pascal in ra màn hình 5 điều Bác Hồ dạy. 6. Rút kinh nghiệm: ……………………………………………………..………………………. ……………………………………………………..……………………….. Ngày soạn: 05/9/2009 Ngày dạy: /9/2009 TUẦN 3: TIẾT 5, 6: BÀI THỰC HÀNH 1: LÀM QUEN VỚI TURBO PASCAL I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 7 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 1. Kiến thức: Sau khi học xong bài học, học sinh: - Bước đầu làm quen với môi trường lập trình Turbo Pascal, nhận diện màn hình soạn thảo, cách mở các bảng chọn và chọn lệnh. 2. Kĩ năng: - Gõ được một chương trình Turbo Pascal đơn giản. - Biết cách dịch, sửa lỗi trong chương trình, chạy chương trình và xem kết quả. 3. Tư duy: 4. Thái độ: Giáo dục cho học sinh về ý thức học tập bộ môn, tích tự giác trong học tập. II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC 1. Chuẩn bị của thày: - Soạn bài - Phòng máy, máy chiếu(Nếu có) 2. Chuẩn bị của HS: - Học bài cũ, làm bài tập III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY – HỌC 1. Ổn định tổ chức: (3 phút) 2. Kiểm tra bài cũ: Xen kẽ trong giờ. 3. Giới thiệu bài mới(2 phút) 4. Dạy – học bài mới (80 phút) Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung *Hoạt động 1:(15 phút) Bài 1. Làm quen với việc khởi a) Khởi động Turbo Pascal. động và thoát khỏi Turbo b) Quan sát màn hình của Turbo Pascal. Pascal. c) Nhận biết các thành phần: Thanh bảng chọn, tên tệp Nhận biết các thành phần trên đang mở, con trỏ, … màn hình của Turbo Pascal. d) Nhấn phím F10 để mở bảng chọn, sử dụng các phím mũi tên sang phải, trái,.. để di chuyển qua lại giữa các bảng chọn. e) Nhấn phím Enter để mở một bảng chọn f) Quan sát các lệnh trong từng bảng chọn. g) Sử dụng các phím mũi tên lên, xuống để di chuyển qua lại giữa các lệnh trong bảng chọn. h) Nhấn tổ hợp phím Alt+X để thoát khỏi Turbo Pascal. *Hoạt động 2:(35 phút) Program CT_dau_tien; Bài 2. Soạn thảo, lưu, dịch và a) Khởi động lại chạy một chương trình đơn Uses crt; Turbo giản. Begin Pascal và gõ - Chú ý: Clrscr; dòng lệnh sau: + Gõ đúng và không để sót các Writeln('Chao cac ban'); Write('Toi la Turbo Pascal'); dấu nháy đơn, dấu chấm phẩy End. và dấu chấm trong các dòng lệnh. + Sử dụng bàn phím như soạn thảo văn bản. + Câu lệnh Clrscr chỉ được dùng khi khai báo thư viện crt. - GV lưu ý như SGK 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung b) Nhấn F2(hoặc File-> Save) để lưu chương trình. Gõ tên tệp trong ô Save file as và nhấn Enter (hoặc nháy OK) c) Nhấn phím Alt+F9 để dịch chương trình. - GV lưu ý máy không báo lỗi thì nhấn phím bất kỳ để đóng hộp thông báo. d) Nhấn tổ hợp phím Ctrl+F9 để chạy chương trình. Sau đó nhấn Alt+F5 để quan sát kết quả. Nhấn phím bất kỳ để quay về màn hình soạn thảo. *Hoạt động 3:(25 phút) 3. Chỉnh sửa chương trình và a) Xóa dòng lệnh Begin. Dịch chương trình và quan sát nhận biết một số lỗi. Chú ý: thông báo lỗi. - Dấu chấm phẩy(;) được dùng b) Nhấn phím bất ký và gõ lại lệnh Begin như cũ. Xóa để phân cách các lệnh trong dấu chấm sau chữ End. Dịch chương trìnhvà quan sát chương trình Pascal. Sau câu lệnh ngay trước từ khóa End có thông báo lỗi. c) Nhấn tổ hợp phím Alt+X để thoát khỏi Turbo Pascal thể không cần đặt dấu chấm nhưng không lưu các chỉnh sửa. phẩy. - GV đưa ra tình huống câu lệnh Writeln; Write. HS quan - Từ khóa End luôn có một dấu sát và nêu sự khác nhau cơ bản. chấm đi kèm. * Trong quá trình thực hành GV có thể cho điểm HS làm tốt, xác định rõ các thành phần của chương trình. 5. Sơ kết bài học:(10 phút) - Củng cố: Nêu cấu trúc chung của chương trình. Lấy 1 ví dụ trong môi trường Turbo Pascal. Đọc phần ghi nhớ cuối bài thực hành. - Dặn dò: Ghi nhớ phần tổng kết cuối bài thực hành. Học bài, xem lại bài tập đã chữa, đã làm. Đọc trước bài mới. - Bài tập: Về nhà viết lại các dòng lệnh đã thực hiện trên máy vào vở. 6. Rút kinh nghiệm: ……………………………………………………..………………………. ……………………………………………………..………………………. ……………………………………………………..……………………….. Ngày soạn: 09/9/2009 Ngày dạy: /9/2009. TUẦN 4 TIẾT 7+ 8: BÀI 3: CHƯƠNG TRÌNH MÁY TÍNH VÀ DỮ LIỆU I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức: Sau khi học xong bài học, học sinh: - Biết khái niệm kiểu dữ liệu 9 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> - Biết một số phép toán cơ bản với dữ liệu số - Nắm được các loại Biểu thức số học và biểu thức so sánh - Biết khái niệm điều khiển tương tác giữa người với máy tính. 2. Kĩ năng: - Có kỹ năng viết các biểu thức toán thành các phép toán trong ngôn ngữ lậpảnình nói chung và ngôn ngữ Pascal nói riêng. 3. Tư duy: Rèn luyện tư duy lôgíc. 4. Thái độ: Giáo dục lòng say mê học môn Tin học. II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC 1. Chuẩn bị của thày: - Soạn bài, nghiên cứu tài liệu. - Máy tính, máy chiếu(nếu có) 2. Chuẩn bị của HS: - Học bài cũ, làm bài tập Tiết 1 III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY – HỌC 1. Ổn định tổ chức: (1 phút) Lớp 8A: ; 8B: ; 8C: 2. Kiểm tra bài cũ(4 phút): Trả lời câu hỏi 5/13- SGK; Cho ví dụ? 3. Giới thiệu bài mới(1 phút) 4. Dạy – học bài mới (34 phút) Hoạt động của giáo viên và học sinh * Hoạt động 1: ( 10 phút) - GV giới thiệu khái niệm về dữ liệu: là những thông tin có thể có trong máy tính hay trong các lính vực khác nhau. - HS nghiên cứu SGK và TLCH: - Có những kiểu dữ liệu nào mà em biết? - GV nêu một số kiểu dữ liệu được sử dụng trong Tin học: kiểu xâu kí tự, … và đưa ra một số ví dụ minh họa. - GV giới thiệu thêm về kiểu dữ liệu trong ngôn ngữ Pascal như SGK. (Lưu ý các số thực lấy giá trị tuyệt đối trong khoảng 2,9.10-39 đến 1,7.1038 và số 0.) - GV lưu ý cách viết ký tự dãy chữ số thành xâu bằng cách viết dãy số đó trong cặp dấu nháy đơn.(Ví dụ: '12431').. Nội dung 1. Dữ liệu và kiểu dữ liệu * Ví dụ 1: Chao cac ban 2008+2009 = 4017 * Dữ liệu gồm các kiểu: - Kiểu số nguyên: số học sinh trong lớp, số sách vở, … - Kiểu số thực: chiều cao của người, điểm trung bình môn Toán, … - Kiểu xâu kí tự: day các "chữ cái" lấy từ bảng chữ cái của ngôn ngữ lập trình. * Ví dụ 2: Kiểu dữ liệu trong ngôn ngữ Pascal: Tên kiểu Phạm vi giá trị Interger Số nguyên từ 524288 đến 524287 Real Số thực có giá trị đến 39 chữ số sau phần thập phân Char Một kí tự trong bảng chữ cái string xâu kí tự, tối đa 255 kí tự. 10 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> * Hoạt động 2: ( 14 phút) - Chúng ta đã sử dụng các phép toán nào để thực hiện đối với các số thực hay số nguyên? - GV lấy ví dụ về các phép toán đối với số thực và số nguyên trong Pascal và giới thiệu về 2 phép toán div và mod. - GV lưu ý về phép chia 2 số trong hầu hết các ngôn ngữ lập trình kết quả chỉ là số thực.. 2. Các phép toán và dữ liệu kiểu số * Các phép toán: cộng, trừ, nhân, chia với các số nguyên và số thực. * Ví dụ: Trong Pascal Kí Phép toán Kiểu dữ liệu hiệu + Cộng Số nguyên, thực Trừ Số nguyên, thực * Nhân Số nguyên, thực / Chia Số nguyên, thực div Chia lấy phần Số nguyên - GV hướng dẫn HS viết các phép toán nguyên trong ngôn ngữ lập trình nói chung và mod Chia lấy phần dư Số nguyên ngôn ngữ Pascal nói riêng: * Quy tắc tính các biểu thức số học: VD: a) 5/2=2,5; 5 div 2 = 2 - Các phép toán trong ngoặc đơn tựhc hiện trước 5 mod 2 = 1; - 12 / 5 = -2,4;… - trong các biểu thực không có dấu ngoặc, các b) a x b - c + (d +1)2 viết thành: phép nhân, chia, chia lấy phần nguyên, chia lấy a * b - c + (d + 1)*(d+1). phần dư thực hiện trước. - GV nêu chú ý như SGK. - Phép cộng, phép trừ được thực hiện từ trái - VD:{[a x (b-c) - 2] : 5}- d viết thành sang phải. ((a*(b-c) - 2) / 5)- d *Chú ý: khi viết các phép toán có thể có nhiều dấu ngoặc nhưng chỉ được dùng dấu ngoặc tròn * Hoạt động 3: ( 10 phút) 3. Các phép so sánh - HS nêu các phép so sánh thường * Ví sụ: Các phép so sánh trong Pascal dùng trong toán học. Kí hiệu Kí hiệu - GV lưu ý tính đúng, sai trong mỗi trong Phép so sánh toán phép so sánh. Pascal học - GV giới thiệu các phép so sánh được = Bằng = dùng trong các ngôn ngữ lập trình như < Nhỏ hơn < trong bảng 4 trang 23/SGK. > Lớn hơn > <> Khác ≠ <= Nhỏ hơn hoặc bằng ≤ >= Lớn hơn hoặc bằng ≥ 5. Sơ kết bài học:(5 phút) - Củng cố: Nhắc lại các nội dung đã học. - Dặn dò: - Bài tập: Viết phép toán sau sang ngôn ngữ Pascal: 25 x (a - b + c) - 43 : 21. 6. Rút kinh nghiệm: ……………………………………………………..………………………. ……………………………………………………..………………………. Tiết 2 III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY – HỌC 1. Ổn định tổ chức: (1 phút) Lớp 8A: ; 8B: 2. Kiểm tra bài cũ:(Xen kẽ trong giờ). ; 8C: 11. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> 3. Giới thiệu bài mới(1 phút) 4. Dạy – học bài mới (38 phút) Hoạt động của giáo viên và học sinh * Hoạt động 1: ( 25 phút) - GV cho HS quan sát một chương trình đơn giản trên máy tính. ? Nhu cầu của người chưa được đáp ứng đúng, ta cần làm gì?(điều chỉnh, bổ sung) => có sự tương tác giữa người và máy. - GV đưa ra một số ví dụ trường hợp về sự tương tác giữa người và máy thông qua các thiết bị của máy tính: màn hình, chuột, bàn phím,…(thực hiện trên máy tính) - GV thực hiện một số chương trình đơn giản trên Pascal để HS nhận biết sự khác biệt giữa các câu lệnh trong mỗi trường hợp. - Lưu ý HS sau khi nhấn Enter xác nhận việc nhập dữ liệu, … thì máy tính sẽ thực hiện câu lệnh tiếp theo.. Nội dung 4. Giao tiếp người- máy * Giao tiếp người- máy(tương tác người- máy) là quá trình trao đổi thông tin 2 chiều giữa người và máy tính thông qua các thiết bị chuột, bàn phím, màn hình. a) Thông báo kết quả tính toán: là yêu cầu đầu tiên đối với mọi chương trình.. b) Nhập dữ liệu: là một trong những tương tác thường gặp khi chương trình yêu cầu nhập dữ liệu từ bàn phím hay chuột. c) Tạm ngừng chương trình: Có 2 cách: Trong Pascal * Ví dụ 4: Câu lệnh: Delay(2000) sẽ làm chương trình ngừng lại trong 2 giây, sau đó mới thực hiện tiếp. * Ví dụ 5: Câu lệnh: Readln sẽ làm chương trình ngừng lại chờ người dùng nhấn phím Enter, rồi mới thực hiện tiếp. d) Hộp thoại: được sử dụng như một công cụ cho việc giao tiếp người- máy tính trong khi chạy chương trình. * Hoạt động 2: ( 13 phút) Bài tập củng cố: - GV yêu cầu HS khởi động phần mềm Gõ trên Turbo Pascal nội dung sau: Program GTNM; Turbo Pascal để gõ câu lệnh sau: Begin Var a: integer; Writeln('Nhap so a'); Begin Readln; Writeln('Nhap so a'); End. Readln(a); - Sau đó chỉnh sửa phần khai báo để khai End. báo số Var a: integer và thêm (a) trong Readln(a); chạy chương trình để quan sát sự khác nhau giữa các lần chạy chương trình. 5. Sơ kết bài học:(5 phút) - Củng cố: Nhắc lại các nội dung đã học. - Dặn dò: Về nhà học bài theo câu hỏi SGK - Bài tập: 3-7 trang 26/SGK 6. Rút kinh nghiệm: ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. 12 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span>