Tải bản đầy đủ (.ppt) (71 trang)

SINH lý TUYẾN GIÁP (SINH lý SLIDE) (chữ biến dạng do slide dùng font VNI times, tải về xem bình thường)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (318.96 KB, 71 trang )

TUYẾN GIÁP



Tuyến giáp nằm dưới thanh quản, hai
bên và phía trước của khí quản
Bài tiết hai hormon thyroxin (gọi là T3)
và triiodothyronin ( T4).
Nó còn bài tiết calcitonin, một hormon
quan trọng trong chuyển hóa calci.
Khoảng 93 % hormon được tuyến giáp
bài tiết là thyroxin, và chỉ có 7 % là
triiodothyronin.


Phần lớn thyroxin thường được
chuyển thành triiodothyronin trong
các mô.
Chức năng của hai hormon này
là giống nhau
Khác nhau về cường độ và thời
gian tác dụng.
Triiodothyronin mạnh hơn thyroxin 4
lần, số lượng nhỏ hơn tác dụng
trong thời gian ngắn so với



NHU CẦU IỐT CHO SỰ TẠO THÀNH
HORMON GIÁP
Mỗi tuần, người cần 1mg iốt để tạo


hormon giáp.
Đề phòng thiếu iốt, muối ăn được iốt
hóa, với 1 natri iodur trộn với 100.000
natri clorur.
Iodur ăn vào được hấp thu qua ống tiêu
hóa vào máu
Phần lớn iodur này được bài xuất nhanh


Khoảng 93 % hormon giáp được
tiết ra là thyroxin, 7% là
triiodothyronin.
Trong ít ngày, phần lớn thyroxin bị
khử iốt một cách chậm để tạo
thành triiodothyronin.
Cuối cùng, hormon được phân
phối tới các mô là
triiodothyronin, mỗi ngày có
khoảng 35 microgram.


Sự vận chuyển thyroxin và
triiodothyronin tới các mô
Khi vào máu toàn bộ thyroxin và
triiodothyronin kết hợp với nhiều protein
huyết tương.
Chúng kết hợp chính với globulin
(thyroxin binding globulin), còn lại với
prealbumin và albumin.
Protein huyết tương ái lực cao với

hormon giáp, đặc biệt là với thyroxin,
nên được giải phóng vào các tế baøo


50% thyroxin được giải phóng từ
máu vào tế bào khoảng 6 ngày
Triiodothyronin vì ái lực thấp hơn,
nên 50% được giải phóng vào tế
bào chỉ trong 1 ngày.
Khi vào trong tế bào, cả hai
hormon này lại gắn với protein
trong tế bào, nên chúng được dự
trữ lại.


Khi tiêm một lượng lớn thyroxin vào
người, chúng không có tác dụng trên
chuyển hóa ngay trong 2 – 3 ngày đầu
Do thời gian tiềm tàng dài, khi đã bắt
đầu có tác dụng, nó tăng dần và
đạt tới mức tối đa 10 – 12 ngày
Thời gian bán hủy là 15 ngày. Một
số hoạt động kéo dài, có khi tới 6-8
tuần.
Tác dụng triiodothyronin nhanh hơn
thyroxin 4 lần, với thời gian tiềm tàng


CÁC TÁC DỤNG CỦA HORMON
TUYẾN GIÁP TRONG CÁC TỔ

CHỨC TẾ BÀO
Tác dụng làm tăng sao chép
một số lớn gen
Tác dụng hormon giáp là sao
chép nhân của một số lớn gen.
Một số lớn enzym protein, protein


90%hormon giáp gắn với thụ thể là
triiodothyronin, chỉ có 10 % là thyroxin.
Receptor hormon giáp gắn với chuỗi
gen của DNA, khi nó kết hợp với
hormon giáp, các Receptor được hoạt
hóa và khởi đầu quá trình sao chép.
Một số lớn các loại RNAtt được tạo
thành, sau đó diễn ra quá trình dịch
mã RNA ở ribosom mạng nội bào tương
Tạo thành hàng trăm loại protein khác
nhau trong tế bào.


Tác dụng làm tăng hoạt động
chuyển hóa của tế bào
Hormon giáp tăng hoạt động chuyển
hóa của toàn bộ tế bào cơ thể.
Chuyển hóa cơ sở có thể tăng từ 60
đến 100 % bình thường, khi một lượng
lớn hormon giáp được bài tiết.
Mức tổng hợp protein tăng lên, đồng
thời mức dị hóa protein cũng tăng.



-Trên ty thể:
chức năng chính của hormon giáp là tăng
số lượng và hoạt động của ty thể
Tăng tạo năng lượng dự trữ dưới dạng ATP.
Khi nồng độ hormon giáp tăng cao trong máu,
ty thể phình ra một cách bất thường
Có sự mất cân đối giữa hai quá trình oxít
hóa và phos-phoryl hóa, nó tạo ra một lượng
lớn nhiệt
nhưng rất ít ATP được dự trữ.


Vận chuyển các ion qua màng tế bào:
Hormon giáp hoạt hóa men Na, K-ATPase
Làm tăng mức vận chuyển ion Na+
và K+ qua màng tế bào.
Quá trình này sử dụng nhiều năng
lượng,sinh nhiều nhiệt, đó là cơ chế
mà hormon giáp làm tăng mức
chuyển hóa của cơ thể.


Tác dụng của hormon giáp trên
sự phát triển cơ thể
Hormon giáp có tác dụng đặc biệt
trên sự phát triển cơ thể.
Vd: hormon giáp có tác dụng trên sự
biến hình, chuyển con nòng nọc có

đuôi sống ở dưới nước thành con
ếch không có đuôi sống trên cạn,
Không có hormon giáp con nòng nọc
không biến hình được.



Ở người, hormon giáp làm phát
triển cơ thể ở trẻ em
Người bị suy giáp, mức phát
triển chậm hẳn đi
Người cường giáp, xương phát
triển nhanh, làm cho trẻ em trở
thành cao lớn hơn trước tuổi.


Tác dụng quan trọng của hormon giáp

Làm phát triển bộ não trong thời kỳ
bào thai,
Trong những năm đầu sau khi sinh.
Bào thai không bài tiết đủ thyroxin, sự
phát triển và trưởng thành của não
cả trước và sau khi sinh sẽ chậm đi,
và não nhỏ hơn bình thường, ảnh
hưởng trí tuệ.


Tác dụng trên chuyển hóa gluxit
Hormon giáp kích thích chuyển hóa gluxit:

-Đưa nhanh glucoz vào tế bào
-Tăng tiêu thụ glucoz
-Tăng sinh đường mới
-Tăng hấp thu glucoz từ bộ máy tiêu hóa
-Tăng bài tiết insulin do đường huyết tăng


Tác dụng trên chuyển hóa
lipit
Hormon giáp làm tăng sự huy
động lipit từ mô mỡ
Tăng nồng độ axít béo tự do trong
huyết tương, T3, T4 thúc đẩy sự
oxít hóa các axít béo tự do trong
tế bào.


Hormon giáp làm giảm số lượng
cholesterol, phospholipit, và
triglycerit
Trong suy giáp, nồng độ
cholesterol, phospholipit và triglycerit
trong huyết tương tăng
Gan dự trữ nhiều lipit, đó là điều
kiện thuận lợi để phát triển
bệnh xơ vữa động mạch.


Hormon giáp làm giảm nồng độ
cholesterol huyết tương,

Do nó làm tăng mức bài tiết
cholesterol vào trong mật, trong
phân.
Nó làm tăng số thụ thể của
lipoprotein có tỷ trọng thấp ở tế
bào gan, dẫn đến sự bắt giữ
các lipoprotein có tỷ trọng thấp
từ huyết tương, và sự bài tiết
cholesterol của lipoprotein do teá


Tác dụng trên nhu cầu các
vitamin
Hormon giáp làm tăng số lượng
các enzym
Vitamin là thành phần chính của
các enzym, nên nó làm tăng nhu
cầu các vitamin.
Do đó khi tăng bài tiết hormon
giáp, sẽ gây thiếu tương đối các


Tác dụng trên trọng lượng cơ
thể
Tăng hormon giáp thường làm
giảm trọng lượng cơ thể
Suy giáp làm tăng trọng lượng cơ
thể, do nó tác dụng đến chuyển
hóa cơ thể.



×