ai da dat ten cho dong song
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.11 MB, 37 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI</b>
<b> TRƯỜNG THPT MỸ ĐỨC A</b>
<b>ĐỌC VĂN TIẾT: 45- 46</b>
<b>GV: TRẦN VĂN CHÍN</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
<b>I. TIỂU DẪN</b>
<i><b>1. Tác giả:</b></i>
-Hoàng
Phủ
Ngọc
Tường(1937) tại Huế
- Quê: làng Bích Khuê,
xã Triệu Long, huyện
Triệu Phong, Quảng
Trị.
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
-Nét đặc sắc trong sáng
tác là sự kết hợp nhuần
nhuyễn giữa:
+ chất trí tuệ và trữ tình,
+ nghị luận sắc bén và suy
tư đa chiều của vốn kiến
thức sâu, rộng về triết học,
văn học, lịch sử, địa lí...
Tất cả thể hiện lối viết: tài
hoa.
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
Các tác phẩm chính
<b>Là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ và trữ tình, giữa </b>
<b>nghị luận sắc bén với tư duy đa chiều của vốn kiến thức </b>
<b>sâu rộng, lối viết hướng nội, say đắm, tài hoa.</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
<i><b>2. </b></i>
<i><b>Bút kí “Ai đã đặt </b></i><i><b>tên cho dịmg sơng?”</b></i>
<i><b>+ </b></i>
<i><b>Hồn cảnh sáng </b></i>
<i><b>tác.</b></i>
- Viết tại Huế, ngày
1 - 4 - 1981, in trong
tập sách cùng tên.
+ Vị trí đoạn trích
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
<i><b>3. Bố cục: </b></i>
<i><b>Chia làm hai phần</b></i>
+-
Phần đầu: Từ đầu đến “quê hương xứ sở
<i>”</i>
=> Dòng chảy của Hương Giang
.
+
<i>Sông Hương ở vùng đầu nguồn</i>
+
<i>Sông Hương ở ngoại ô thành Huế </i>
<i> + Sông Hương chảy trong lòng thành phố Huế </i>
Phần cuối: còn lại
=>Sơng Hương là dịng sơng lịch sử, văn hố và thi ca.
+ Sông Hương gắn với lịch sử oai hùng của
dân tộc
+ Sơng Hương gắn với cuộc đời và thi ca
Bằng ngịi bút tài hoa, trí tuệ cộng với tình u say đắm Huế,
Hoàng Phủ Ngọc Tường đã vẽ lên một bức tranh tuyệt đẹp về
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
<b>II. Đọc và tìm hiểu văn bản:</b>
<b>1. Thuỷ trình của Sông Hương</b>
<i><b>a. Vẻ đẹp của sông Hương </b></i>
<b>ở thượng nguồn:</b>
- Sơng Hương được ví như
<i>“bản trường ca của rừng </i>
<i>già”</i>
,
với nhiều thác ghềnh, cuộn xoáy như cơn lốc:
+ Khi
<i>“rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn”</i>
+ lúc
<i>“mãnh liệt qua các ghềnh thác”</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
+ Cũng có lúc
<i>“</i>
<i>dịu dàng và say đắm giữa những dặm </i>
<i>dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên rừng</i>
<i>”</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
<b>- </b>
<b>Sông Hương đi qua lòng Trường Sơn:</b><b> </b> <b>+ Được tác giả so sánh </b> <i><b>“nhưmột cơ gái Di-gan phóng </b></i>
<i><b>khống và man dại” </b></i>
<b> + Được nhân hoá </b><i><b>“một bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do </b></i>
<i><b>và trong sáng”</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
-
Tác giả kết luận: Nếu chỉ nhìn ngắm khn mặt kinh
thành của dịng sơng
,
<i>“sẽ khơng hiểu</i>
<i>một cách đầy đủ </i>
<i>bản chất của sông Hương”, “khơng thấu hiểu phần tâm </i>
<i>hồn sâu thẳm của nó”</i>
Bằng sự liên tưởng, so sánh, nhân hố: Sơng Hương ở vùng</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11></div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
-
Ngòi bút lịch lãm, tài hoa và hiểu biết về địa lí, đã miêu tả tỉmỉ dịng chảy sơng Hương qua những địa danh khác nhau:
+ Nó được ví như một người đẹp ngủ mơ màng giữa cánh
đồng Châu Hoá được đánh thức. “ người tình mong đợi đến
</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>
+ Nhưng ngay khi ra khỏi vùng núi
:
*<i>Sơng Hương đã chuyển dịng một cách liên tục “vịng giữa khúc </i>
<i>quanh”, “uốn mình theo những đường cong thật mềm</i>
<i>” </i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14></div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15></div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>
+ Khi đi qua Vọng Cảnh, Tam Thai, Lựu Bảo:
<i>“dịng </i>
<i>sơng mềm như tấm lụa</i>
<i>”,</i>
ánh lên
<i>“</i>
<i>những mảng phản </i>
<i>quang nhiều màu sắc … “sớm xanh, trưa vàng, chiều </i>
<i>tím”.</i>
<b>=> Dịng sơng trở lên mềm mại , thơ mộng </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>
+ Dưới góc nhìn văn hố: Sơng Hương chảy dưới
chân những rừng thơng u tịch nơi có những lăng mộ
âm u mà kiêu hãnh của các vua chúa triều Nguyễn:
Sơng Hương lại có
<i>“</i>
<i>vẻ đẹp u tịch và niềm kiêu hãnh” </i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>
<b>Chùa Thiên mụ</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>
Qua cái nhìn tinh tế, lãng mạn cùng với bút
Qua cái nhìn tinh tế, lãng mạn cùng với bút
pháp kể, tả kết hợp nhuần nhuyễn Hoàng Phủ
pháp kể, tả kết hợp nhuần nhuyễn Hồng Phủ
Ngọc Tường đã làm nổi bật vẻ kì thú củaSơng
Ngọc Tường đã làm nổi bật vẻ kì thú củaSơng
Hương. Nó giống như một cô gái đẹp vừa
Hương. Nó giống như một cơ gái đẹp vừa
được đánh thức, làm bừng lên sức trẻ và
được đánh thức, làm bừng lên sức trẻ và
niềm khao khát mãnh liệt.
</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20></div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>
-Sơng Hương chảy về với Huế nó như được đến với điểm hẹn
của tình u; nó là cuộc hội ngộ của những đơi tình nhân. Vì thế
mà
+ <i>“vui tươi hẳn lên”</i> khi đi qua những bãi bờ xanh biếc vùng ngoại
ơ ở Kim Long.
+ Dịng sông <i>“kéo một nét thẳng thực yên tâm theo hướng tây </i>
<i>nam – đông bắc”.</i>
+ Sông Hương mong đợi được đến với Huế cho nên<i>:</i>
•Từ xa <i>“nó đã nhìn thấy chiếc cầu trắng..nhỏ nhắn như vành trăng </i>
<i>non”</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22></div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>
-
Tác giả đã so sánh Sông Hương với sông
Xen, sông Đa – nuýp… nhưng nó được
cảm nhận ở nhiều góc độ:
+ Nhìn từ góc độ hội hoạ: Sông Hương
và những chi lưu của nó tạo những
đường nét thật tinh tế,
và
làm nên vẻ đẹp
cổ kính của cố đô.
</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>
<b>+ Qua cách cảm nhận âm nhạc:</b>
<b> Sông Hương đẹp </b>
<b>như điệu slow chậm rãi, sâu lắng, trữ tình </b>
<i><b>(“Tơi nhớ </b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>
+ Với cái nhìn đắm say của một trái tim đa tình:
* Dường như sông Hương không muốn xa
thành phố:
<i>“Rồi như sực nhớ lại một điều gì </i>
<i>chưa kịp nói, nó đột ngột đổi dòng, rẽ ngoặt </i>
<i>sang hướng đông tây để gặp thành phố lần </i>
<i>cuối”, tựa như một </i>
<i>“nổi vương vấn”, “cả một </i>
<i>chút lẳng lơ kín đáo của tình u”. </i>
* Sông Hương như trở lại
<i>“để nói một lời thề </i>
<i>trước khi về biển cả”.</i>
Tác giả liên hệ: “Lời thề ấy
<i>vang vọng khắp lưu vực sông Hương thành </i>
<i>giọng hò dân gian”.</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26></div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>
<b>+ Được ghi trong </b>
<b>+ Được ghi trong </b>
<i><b>“Dư địa chí”</b></i>
<i><b>“Dư địa chí”</b></i>
<b> của Nguyễn Trãi:</b>
<b> của Nguyễn Trãi:</b>
<i><b>“</b></i>
<i><b>“</b></i>
<i><b>là dịng sơng viễn châu đã chiến đấu oanh liệt bảo </b></i>
<i><b>là dịng sơng viễn châu đã chiến đấu oanh liệt bảo </b></i>
<i><b>vệ biên giới phía tây nam của Tổ quốc Đại Việt qua </b></i>
<i><b>vệ biên giới phía tây nam của Tổ quốc Đại Việt qua </b></i>
<i><b>những thế kỉ trung đại”</b></i>
<i><b>những thế kỉ trung đại”</b></i>
<b>- </b>
<b>- </b>
<b>Sông Hương trong mối quan hệ với lịch sử:</b>
<b>Sông Hương trong mối quan hệ với lịch sử:</b>
<b>+ </b>
<b>+ </b>
<b>Nó gắn liền với những thế kỉ vinh quang của đất </b>
<b>Nó gắn liền với những thế kỉ vinh quang của đất </b>
<b>nước</b>
<b>nước</b>
<i><b>“từ thuở nó cịn là một dịng sơng biên thuỳ xa </b></i>
<i><b>“từ thuở nó cịn là một dịng sơng biên thuỳ xa </b></i>
<i><b>xôi của đất nước các vua Hùng”</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>
+ Thế kỉ
XIX
:
<i>“nó sống hết lịch sử bi tráng của thế kỉ 19 </i>
<i>với máu của những cuộc khởi nghĩa”.</i>
+ Vào thế kỉ XVIII:
+ Vào thế kỉ XVIII:
<i>“</i>
<i>“</i>
<i>nó vẻ vang soi </i>
<i>nó vẻ vang soi </i>
<i>bóng kinh thành Phú Xuân</i>
<i>bóng kinh thành Phú Xuân</i>
<i>của người </i>
<i>của người </i>
<i>anh hùng Nguyễn Huệ”</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>
+ Thế kỉ XX:
Nó
<i>“đi vào thời đại Cách mạng tháng Tám </i>
<i>bằng những chiến công rung chuyển”,</i>
chứng kiến cuộc
nổi dậy tiến công tết Mậu Thân 1968.
Sông Hương mang vẻ đẹp của một bản hùng ca ghi
</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>
-Sông Hương với cuộc đời và thơ ca:
* Trong đời thường
:<i>“Khi nghe lời gọi, nó biết tự hiến đời </i>
<i>mình làm một chiến cơng, để rồi nó trở về với cuộc sống </i>
<i>bình thường, làm người con gái dịu dàng của đất nước”</i>
Vẻ đẹp giản dị mà khác thường: thích ứng với hoàn
</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>
* Trong thi ca
:
Là dịng sơng đã khơi nguồn
cảm hứng cho biết bao thi nhân.
- Vơí Tản Đà:
<i>“</i>
<i>Dịng sơng trắng – lá cây </i>
<i>xanh” </i>
<i>(Chơi Huế)</i>
- Với Cao Bá Quát:
“
<i>Như kiếm dựng trời </i>
<i>xanh” </i>
<i>(Trường giang như kiếm lập thanh thiên).</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>
+ Hay trong thơ của Thu Bồn:
</div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>
+ Gắn sông Hương với âm nhạc cổ điển Huế:
</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34></div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35></div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36>
<b>III. Tổng kết:</b>
<b>1.Nghệ thuật:</b>
<b>- Đoạn văn rất giàu chất thơ.</b>
-
<b><sub> Thể hiện một vốn hiểu biết </sub></b>
<b>phong phúvề văn hoá , lịch sử, </b>
<b>địa lí…</b>
<b>->HPNT là một cây bút hướng </b>
<b>nội, tinh tế và tài hoa</b>
<b>.</b><b>2. Nội dung:</b>
<b>Qua bức tranh thơ mộng của </b>
<b>Sông Hương, ta thấy được tình </b>
<b>yêu, niềm tự hào tha thiết và sâu </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37></div>
<!--links-->
