Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4 5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học

SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

s
UỶ BAN NHÂN DÂN HUYỆN ĐAN PHƯỢNG
TRƯỜNG MẦM NON ĐAN PHƯỢNG

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GÂY HỨNG THÚ GIÚP TRẺ 4-5 TUỔI
CẢM THỤ TỐT CÁC TÁC PHẨM VĂN HỌC

Lĩnh vực
: Giáo dục mẫu giáo
Cấp học
: Mầm non
Tên tác giả
: Nguyễn Thanh Hoa
Đơn vị công tác: Trường mầm non Đan Phượng
Chức vụ
: Giáo viên

NĂM HỌC: 2019-2020
0/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1. Lý do về mặt lý luận:
Bác Hồ đã từng dạy “ Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”.
Quả thực, trẻ em khơng chỉ là niềm tự hào của gia đình, nhà trường mà còn

là những chủ nhân tương lai của đất nước, là nền tảng vững chắc cho dân tộc
Việt Nam. Nhờ nhận thức đúng đắn về vấn đề này mà gần đây, phương pháp
giáo dục “lấy trẻ làm trung tâm” là nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết, nhằm phát
huy tính tích cực chủ động, sáng tạo trong nhận thức, tư duy và được phát triển
năng lực bản thân. Nhận thức được điều đó, tập thể cán bộ giáo viên trường
mầm non nói chung và bản thân tơi nói riêng đã và đang ra sức thi đua, phấn đấu
chăm sóc giáo dục trẻ thông qua các hoạt động giáo dục trong đó có hoạt động
giúp trẻ" Cảm thụ tốt các tác phẩm văn học".
Có thể nói “Trong q trình hình thành nhân cách tồn diện cho trẻ thì các
tác phẩm văn học đóng vai trị đáng kể trong việc giáo dục trẻ”. Bởi văn học giữ
vai trò quan trọng và có ý nghĩa rất lớn, nó đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu
tiên về cuộc sống xung quanh, nuôi dưỡng và phát triển trí tưởng tượng, óc sáng
tạo nghệ thuật của trẻ. Vì thế văn học khơng thể thiếu được trong chương trình
giáo dục trẻ mầm non.
Hơn nữa, văn học là một loại hình nghệ thuật mà trẻ được tiếp xúc từ rất
sớm. Ngay từ thưở ấu thơ, các em đã được làm quen với các giai điệu nhẹ
nhàng, êm ái, thiết tha của các câu hát ru. Lớn hơn một chút các em lại được biết
tới các câu chuyện dân gian, các tác phẩm thơ, ca dao. Chính các tác phẩm này
đã gieo vào lịng trẻ tình u mến thế giới xung quanh và giúp trẻ có thêm kiến
thức, hiểu biết về truyền thống dân tộc, nảy sinh ở trẻ niềm nhân ái và tình yêu
thiên nhiên, xã hội.
Ngoài ra, việc cảm thụ tốt các tác phẩm văn học cịn giúp trẻ u thích, hào
hứng và có nhu cầu tham gia vào các hoạt động nghệ thuật góp phần phát triển
ngôn ngữ cho trẻ, dạy trẻ phát âm chính xác các âm tiết của tiếng mẹ đẻ…
Khơng chỉ vậy, văn học còn giúp trẻ rèn luyện và phát triển khả năng sử dụng
ngôn ngữ mạch lạc khi tham gia giao tiếp. Viết cho thiếu nhi, nhà văn, nhà thơ
đã tiếp nhận ở nhiều khía cạnh khác nhau trong tâm lý, tính cách, sở thích, trạng
thái cảm xúc vui, buồn, thích thú…ở từng độ tuổi của các em. Từ đó mà thơ,
truyện là những món quà tinh thần tốt đẹp, những tác phẩm được tuyển chọn
đem đến cho trẻ nhiều giá trị hữu ích.

Bởi vậy, muốn trẻ cảm thụ tốt các tác phẩm văn học thì địi hỏi người giáo
viên ngồi lịng u nghề mến trẻ, cịn phải có năng lực sư phạm, ln có sự
1/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

sáng tạo ở mỗi đề tài khác nhau, biết lồng ghép tích hợp phù hợp với chủ đề để
gây hứng thú nhằm thu hút, lơi cuốn trẻ vào hoạt động. Chính vì vậy, trong thời
gian qua tơi đã suy nghĩ làm thế nào để trẻ cảm thụ tốt các tác phẩm văn học và
tôi đã chọn đề tài "Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt
các tác phẩm văn học"
2. Lý do về mặt thực tiễn:
Theo tình hình thực tế hiện nay, việc giúp trẻ cảm thụ tốt các tác phẩm văn
học là một điều rất cần thiết. Như chúng ta đã biết, trẻ mẫu giáo hầu như chưa
biết đọc, biết viết nên các em tiếp nhận các tác phẩm văn học thường phải qua
trung gian là cô giáo khi ở trường và người lớn ở nhà như: ông, bà, bố , mẹ…
Các tác phẩm văn học được coi là một bản nghệ thuật ngôn ngữ nên việc cảm
thụ tác tác phẩm văn học đối với trẻ gặp nhiều khó khăn.
Là giáo viên đứng lớp 4 tuổi B4, tôi nhận thấy việc thực hiện giúp trẻ cảm
thụ các tác phẩm văn học đơi lúc cịn nhiều hạn chế. Ví dụ như phương pháp tổ
chức các hoạt động dạy thơ của cô nếu như không thật sự phong phú, đa dạng,
chưa thu hút được trẻ dẫn đến trẻ hoạt động chưa tích cực trong khi trẻ phải
được phát huy tính tích cực, sáng tạo của mình. Chính điều này cũng khiến cho
khả năng đọc thơ diễn cảm của trẻ cũng chưa được chú ý nhiều. Trẻ ghi nhớ tác
phẩm mang tính hình thức chứ chưa thực sự cảm thụ và ghi nhớ sâu được nội
dung của tác phẩm.
Từ đầu năm học nhận lớp, tôi thấy đa số trẻ đều đã được làm quen với một
số tác phẩm văn học ở khối mẫu giáo bé. Song không vì thế mà đa số trẻ đều
cảm nhận được cái hay, cái đẹp trong mỗi tác phẩm văn học. Do đó trong q

trình giảng dạy cũng như việc truyền thụ những kiến thức, kỹ năng cho trẻ làm
quen với tác phẩm văn học tôi thấy: số trẻ trả lời câu hỏi rõ ràng, mạch lạc chưa
nhiều, nhiều trẻ phát âm chưa chuẩn và kết quả trẻ cảm thụ tốt tác phẩm chỉ đạt
40-50%. Với kết quả trên, bản thân tôi thấy mình cần có những biện pháp cụ thể
nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ văn học theo hướng đổi mới. Đó
là lý do tơi chọn đề tài: “Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4- 5 tuổi cảm
thụ tốt các tác phẩm văn học”.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
- Tìm ra ngun nhân khiến trẻ chưa cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.
- Khắc phục thực trạng, tìm ra những biện pháp thích hợp giúp trẻ 4-5 tuổi
cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.
- Tạo cho trẻ sự hứng thú, say mê cảm thụ các tác phẩm văn học.
- Phát triển ngôn ngữ diễn cảm, rõ ràng, mạch lạc, khơng nói ngọng.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
- Đối tượng nghiên cứu: Trẻ lớp 4 tuổi B4.
2/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

IV. ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT, THỰC NGHIỆM:
- Trẻ 4-5 tuổi lớp 4 tuổi B4
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Trong đề tài này tôi đã sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp trò chuyện.
- Phương pháp thực nghiệm.
- Phương pháp kiểm tra đánh giá.
VI. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU:
Phạm vi nghiên cứu và kế hoạch: thời gian thực hiện từ tháng 9/2019 đến

tháng 3/2020.
B. BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1. Tình trạng khi chưa thực hiện
Năm học 2019 – 2020, tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công
chủ nhiệm lớp 4 tuổi B4. Tôi nhận thấy lớp có những thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi:
- Ln nhận được sự quan tâm của Phịng giáo dục và Ban giám hiệu nhà
trường đầu tư đầy đủ trang thiết bị cũng như đồ dùng học tập.
- Phòng giáo dục và Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên quan tâm bồi
dưỡng cho giáo viên về chuyên môn cũng như mọi mặt trong cơng tác chăm sóc
giáo dục trẻ.
- Lớp học khang trang, rộng rãi, có đầy đủ điều kiện để chăm sóc giáo dục trẻ.
- Được tham gia dự kiến tập các lớp nên nắm vững được phương pháp
giảng dạy.
- Có lịng u nghề - mến trẻ, ln học hỏi, nghiên cứu để nâng cao trình độ
chun mơn và tiếp thu những kinh nghiệm tốt để chăm sóc giáo dục trẻ phù
hợp với độ tuổi được phân công.
- Đa số trẻ trong lớp đã được học qua 3 tuổi nên trẻ có nề nếp học tập.
- Phụ huynh học sinh luôn ủng hộ phong trào của nhà trường cũng như các
hoạt động của lớp.
b. Khó khăn:
* Đối với giáo viên:
- Số trẻ trong lớp đông nên cô chưa bao quát được hết trẻ trong các hoạt
động ở lớp.

3/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

- Đồ dùng cho hoạt động làm quen văn học chưa đa dạng, phong phú, việc
tìm kiếm nguyên liệu để làm đồ dùng tự tạo đơi khi cịn khó khăn.
* Đối với trẻ:
- Sự nhận thức của trẻ chưa đồng đều, nhiều trẻ chưa mạnh dạn, tự tin trong
giao tiếp.
- Ngôn ngữ của trẻ còn hạn chế, một số trẻ còn nói ngọng, phất âm chưa
chuẩn nên ảnh hưởng tới sự tiếp thu kiến thức và giao tiếp của trẻ.
- Khả năng ghi nhớ nội dung cốt truyện của trẻ còn hạn chế.
* Đối với phụ huynh:
- Nhiều bậc phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học tập của con nên
dẫn đến sự nhận thức của trẻ cũng hạn chế.
- Nhiều phụ huynh chưa thực sự gần gũi cùng con để giúp con có được
ngơn ngữ hồn chỉnh hơn (cịn nói ngọng, nói lắp nhiều
2. Số liệu điều tra trước khi thực hiện.
Xuất phát từ những thuận lợi và khó khăn trên, tơi rất lo lắng làm thế nào
để giúp trẻ cảm thụ tốt các tác phẩm văn học. Tơi tiến hành khảo sát trẻ theo
những tiêu chí khác nhau (Bảng khảo sát số liệu kèm theo phía sau).
Từ việc khảo sát trên, tơi đã nghiên cứu và tìm ra các biện pháp sau:
II. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1. Biện pháp 1: Luôn tự học tập, rèn luyện nâng cao trình độ chun mơn và
nghệ thuật giảng dạy để thu hút trẻ.
Với trẻ mầm non, giáo viên là nhịp cầu nối giữa tác phẩm và các độc giả
nhỏ tuổi để trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn học của mình. Khả năng cảm thụ đó
là sự phát triển của trẻ về các lĩnh vực: Nhận thức - ngôn ngữ - tình cảm xã hội.
Điều này địi hỏi người giáo viên phải thường xuyên nghiên cứu tài liệu, học hỏi
đồng nghiệp, tham khảo các tiết kiến tập, tham gia các buổi bồi dưỡng chun
mơn của phịng, của trường để nâng cao trình độ chun mơn. (Ảnh giáo viên
tham gia buổi bồi dưỡng chuyên môn của trường kèm minh chứng phía sau)
Ngồi ra, tơi cịn phải lên kế hoạch tự học, tự bồi dưỡng, rèn luyện hàng

tháng về những mặt còn hạn chế như ngâm thơ, cách thể hiện cảm xúc, tính cách
của nhân vật.
* Ví dụ: Với những bài thơ khó, khả năng ngâm thơ cịn hạn chế thì tôi đã nhờ
giáo viên cùng lớp quay video lại tiết dạy của mình. Sau đó, tơi sẽ dành thời
gian xem lại tồn bộ hoạt động của mình. Những từ ngữ, cử chỉ chưa mềm mại,
chưa thuyết phục, chưa truyền cảm tôi sẽ tự rèn luyện thêm ở mọi lúc, mọi nơi.
Bản thân tôi hiểu rõ mỗi một tác phẩm văn học chỉ có thể phát huy hết tác
dụng của nó khi người giáo viên biết cách truyền tải được tư tưởng, cảm xúc của
4/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

tác giả và nội dung tác phẩm thơng qua các hình thức nghệ thuật giảng dạy hấp
dẫn. Với mỗi bài dạy tôi cố gắng sử dụng các thủ thuật khác nhau để dẫn dắt vào
bài tạo cho trẻ sự hứng thú ngay từ đầu giờ học.
* Ví dụ: Tơi vào vai 1 chú thỏ đáng yêu tới thăm lớp học, trò chuyện với trẻ và
sau đó dẫn dăt trẻ vào câu chuyện “Chú thỏ Purine”. (Ảnh giáo viên đóng vai
chú thỏ trị chuyện với trẻ kèm minh chứng phía sau).
Hàng ngày, có rất nhiều tình huống bất ngờ xảy ra nếu giáo viên chịu khó
rèn luyện và biết tận dụng tốt cũng sẽ thu hút trẻ hơn giúp cho việc cảm thụ tác
phẩm văn học đạt kết quả cao.
* Ví dụ: Cho trẻ làm quen bài thơ “Mưa ơi đừng rơi nữa” mà ngồi trời đang
mưa thì tơi tận dụng tình huống đó cho trẻ quan sát, cảm nhận trời mưa và dẫn
dắt vào bài để trẻ cảm thụ tác phẩm dễ dàng hơn.
Tóm lại, trước đối tượng là trẻ em giáo viên phải không ngừng nỗ lực tự học
tập, rèn luyện nâng cao trình độ chun mơn và nghệ thuật giảng dạy nhằm thu
hút trẻ để trẻ không bị phân tán bởi các yếu tố bên ngoài tác phẩm. Ngoài ra, tơi
cịn chú trọng tới trang phục của mình để trẻ hứng thú hơn.
2. Biện pháp 2: Xây dựng môi trường thu hút trẻ cảm thụ tác phẩm văn học .

Để trẻ cảm thụ tốt các tác phẩm văn học thì việc tạo mơi trường cho trẻ hoạt
động là một việc làm cần thiết và hiệu quả. Môi trường giáo dục đa dạng, sinh
động sẽ khiến trẻ có thể tự do khám phá, phát huy được tính sáng tạo và trí
tưởng tượng. Tơi đã tạo mơi trường để trẻ chủ động, tích cực cảm thụ tác phẩm văn
học đúng theo tâm lý của lứa tuổi“ Học mà chơi, chơi mà học “.
Ngay từ đầu năm học, khi trang trí lớp tơi lựa chọn một góc văn học phù
hợp với khơng gian của lớp, ở một vị trí thuận tiện nhất. Tơi tạo góc mở ở một vị
trí có khơng gian rộng để trẻ vừa chơi, vừa học, tôi chuẩn bị sân khấu bằng bìa
cattong và các nhân vật trong truyện theo các đề tài. Bên cạnh đó, tơi chuẩn bị
những quyển tranh truyện nhỏ, những quyển hoạ báo để ở giá sách để hướng
dẫn cho trẻ cách cầm sách, cách đọc sách, cho trẻ tự đọc truyện theo sự tưởng
tượng, sáng tạo của mình qua các hình ảnh trong sách,tranh.
* Ví dụ: Trong lớp tơi dành riêng một góc cho trẻ mang tên “ Thư viện bé yêu ”
tôi thường gắn các nhân vật, các quyển sách truyện và một số hình ảnh của nội
dung câu chuyện hoặc bài thơ để trẻ dễ nhận ra đó là câu chuyện gì? Bài thơ
nào? (Ảnh góc thư viện của lớp kèm minh chứng phía sau)
Với hình thức “lấy trẻ làm trung tâm”, trường tơi có một góc chơi tuyệt vời
dành cho trẻ ở ngoài trời liên quan đến việc giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ
tác phẩm đó là “ Góc sách” khiến trẻ vô cùng lý thú. Khi được hoạt động ở đó,
trẻ được tiếp xúc với các tác phẩm văn học cùng với thiên nhiên sẽ giúp trẻ thoải
5/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

mái hơn, cảm thụ được tác phẩm rõ nét hơn. (Ảnh trẻ hoạt động ở góc sách của
trường kèm minh chứng phía sau)
3. Biện pháp 3: Xây dựng kế hoạch, lựa chọn tác phẩm phù hợp với độ tuổi .
Việc xây dựng kế hoạch là một việc làm quan trọng của giáo viên. Việc tập
trung vào kế hoạch ngay từ đầu sẽ giúp tôi vạch định tốt những công việc định

làm trong suốt cả một năm học. Quan trọng hơn, việc xây dựng kế hoạch sẽ là
một công cụ để thức đẩy mọi hoạt động của cô và trẻ trong lớp. Hiểu được điều
đó, bản thân tơi đã dựa vào tình hình trẻ trong lớp, đặc điểm phát triển tâm sinh
lý của trẻ, dựa vào kế hoạch năm và kế hoạch tháng của tổ chun mơn, dựa vào
mục tiêu chương trình, nội dung sự kiện để xây dựng kế hoạch tháng, kế hoạch
tuần, kế hoạch ngày phù hợp với trẻ lớp tôi.
Khi lựa chọn tác phẩm, tôi luôn chú ý tác phẩm phải mang tính vừa sức với
trẻ, số lượng từ trong một tác phẩm phải phù hợp với lứa tuổi, không quá dài mà
cũng không quá ngắn. Nội dung phản ánh quen thuộc, gần gũi với trẻ,. Ngôn
ngữ phải trong sáng, nhân vật được xây dựng một cách hồn nhiên, ngộ nghĩnh.
Đặc biệt là tác phẩm đó phải mang ý nghĩa giáo dục về đạo đức cho trẻ, thông
qua tác phẩm trẻ rút ra được cho mình hành động đúng.
* Ví dụ: Qua câu chuyện “Dê con nhanh trí” trẻ biết phải vâng lời người lớn như
ông bà, bố mẹ…và không mở cửa cho người lạ.
Qua kinh nghiệm dạy trẻ nhiều năm, tơi nhận thấy với mỗi độ tuổi thì sự
cảm nhận và độ hiểu biết của trẻ khác nhau. Điều này địi hỏi q trình tiếp xúc
với tác phẩm văn học của trẻ phải đảm bảo nguyên tắc từ dễ đến khó, từ đơn
giản đến phức tạp. Có như vậy, trẻ mới không bị nhàm chán, trẻ sẽ hứng thú hơn
khiến cho việc cảm thụ tác phẩm văn học cũng đạt kết quả cao hơn. Ngoài dạy
trẻ các câu chuyện, bài thơ, ca dao trong chương trình theo kế hoạch, tơi cịn sưu
tầm thêm nhiều tác phẩm dạy trẻ mang tính vừa sức phù hợp với độ tuổi của trẻ.
4. Biện pháp 4: Chuẩn bị đầy đủ điều kiện trong khi dạy trẻ.
a. Nghiên cứu tác phẩm
Việc nghiên cứu kỹ tác phẩm nhằm xác định rõ mục đích- yêu cầu của tác
phẩm. Bên cạnh đó, việc nghiên cứu tác phẩm giúp tôi xác định được giọng đọc,
giọng kể của mình, đọc - kể diễn cảm và thể hiện đúng ngữ điệu của từng nhân
vật trong truyện, cách ngăt nghỉ đúng nhịp sẽ thu hút được sự chú ý của trẻ.
Giọng đọc, giọng kể của cô diễn cảm, đúng nhịp điệu sẽ giúp trẻ hiểu sâu sắc
hơn về nội dung bài thơ, câu chuyện và khả năng cảm thụ văn học của trẻ cũng
đạt kết quả cao.

Việc nghiên cứu tác phẩm cịn giúp tơi có thể đưa ra những câu hỏi logic
(câu hỏi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp) giúp trẻ dễ hiểu và trả lời rõ
ràng. Hệ thống câu hỏi logic giúp tôi đàm thoại với trẻ một cách sôi nổi theo
6/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

phương hướng “lấy trẻ làm trung tâm” tạo cơ hội cho trẻ được giao tiếp, suy
ngẫm, trao đổi, chia sẻ, diễn đạt. Bởi giáo viên là người tạo cơ hội, hướng dẫn
gợi mở giúp trẻ nhận thức được sâu sắc hơn các kiến thức mà cơ truyền đạt.
* Ví dụ: Với câu chuyện “Chú thỏ Purine”, tôi đưa ra các câu hỏi đàm thoại sau:
- Các con vừa được nghe cô kể câu chuyện gì?
- Trong câu chuyện thỏ Purine đi đâu và đã gặp ai?
- Ong vàng đã muốn điều gì?
- Thỏ Purine có đồng ý khơng?
- Thấy thái độ của Purine vênh váo như vậy, Ong Vàng đã làm gì?
- Tiếng hát của thỏ đã làm ai thức giấc?
- Lão đã làm gì thỏ?
- Ai đã cứu thỏ Purine khỏi tay lão sói già gian ác?
- Thỏ Purine sau khi được cứu đã cảm thấy như thế nào?
- Theo các con bạn Purine là người như thế nào? Nếu khơng có Ong Vàng cứu
Thỏ có thốt được tay lão Sói khơng?
- Chúng mình nên học tập theo bạn Purine hay Ong Vàng? Tại sao?
Nghiên cứu tác phẩm cũng giúp tơi chọn lọc và đưa ra chính xác các từ
mới, từ khó để giải thích cho trẻ giúp trẻ cảm thụ tác phẩm tốt hơn. Tuy trẻ 4-5
tuổi vốn từ của trẻ đã được mở rộng hơn so với độ tuổi trước nhưng vẫn còn
nhiều hạn chế. Những từ mới, từ khó nếu khơng được giải thích sẽ cản trở vệc
cảm thụ tác phẩm của trẻ. Để giải thích từ khó, tơi cần phải chọn từ, hiểu đúng
từ và giải thích phù hợp với khả năng của trẻ lớp mình. Khi giải thích từ mới, từ

khó tơi có thể kết hợp thêm hình ảnh và lời giải thích giúp trẻ hiểu dễ hơn.
* Ví dụ: Khi giải thích từ “rung rinh” trong bài thơ “Hoa kết trái” tơi có thể cho
trẻ quan sát hình ảnh video ngắn về cây mận với những cánh hoa đang rung rinh
trước gió để trẻ cảm nhận được sự rung chuyển nhẹ nhàng kết hợp giải thích
“rung rinh” là sự chuyển động nhẹ nhàng khi gió thổi.
b. Chuẩn bị đầy đủ đồ dùng
Trong các hoạt động nói chung và hoạt động làm quen với văn học nói
riêng, nếu như giáo viên dạy học mà dạy chay khơng có đồ dùng thì hoạt động
học đó khơng đạt yêu cầu. Đồ dùng càng đẹp mắt, hấp dẫn sẽ càng thu hút được
sự chú ý của trẻ. Tôi luôn dành thời gian vào buổi trưa, buổi tối để sưu tầm các
nguyên vật liệu thiên nhiên để làm đồ dùng tự tạo tốt nhất cho trẻ học.
* Ví dụ: Khi dạy trẻ bài thơ“Cô dạy con” tôi làm mô hình sa bàn có đường giao
thơng và các loại phương tiện giao thông minh họa cho nội dung bài thơ bằng
các nguyên vật liệu tưởng chừng như đã bỏ đi như: vỏ hộp sữa, non bia, vỏ hộp
bánh, các loại giấy màu…..

7/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

Đồ dùng trực quan được coi là phương tiện có tác dụng thẩm mỹ và phương
tiện này phù hợp với nhận thức của trẻ mầm non. Trong đó, rối cũng là đồ dùng
trực quan sinh động giúp trẻ hứng thú và tạo kết quả tốt trong giờ học. Nhờ việc
sử dụng nghệ thuật “diễn rối” trong giờ học mà số trẻ có khả năng cảm thụ tác
phẩm đạt kết quả cao hơn, đa số trẻ nhớ được nội dung câu chuyện, lời thoại của
nhân vật trong truyện và qua đó trẻ biết đánh giá, nhận xét tính cách nhân vật
trong truyện ai là người xấu? Ai là người tốt? Trẻ được tri giác hành động của
các nhân vật sẽ hứng thú, chú ý nghe cô kể chuyện một cách say sưa. Bởi vậy,
tôi đã làm các nhân vật rối tay bằng những chiếc găng tay cũ, xốp kết hợp với

mảnh vải vụn, cùng với đôi bàn tay khéo léo tôi đã khâu tỉ mỉ để tạo ra những
nhân vật minh họa cho nội dung câu chuyện thật sinh động.
* Ví dụ: Với câu chuyện “Dê con nhanh trí” tơi đã làm 1 bộ rối tay như sau: Tôi
dùng xốp dày (xốp ở thùng đựng tủ lạnh, ti vi) dùng dao gọt để tạo thành đầu
nhân vật và dùng giấy ráp đánh nhẵn. Sao đó, dùng hồ dán bồi 2-3 lớp giấy báo
lên xốp và dùng keo để dán khăn mặt vào xốp (nếu dán trực tiếp khăn mặt lên
xốp thì keo nóng sẽ làm sun xốp). Tiếp theo, tơi lấy dao nhọn khoét lỗ và dùng
bìa cứng cuốn lại cắm vào để làm cổ. Tôi dùng vải vụn cắt và khâu thành áo rối.
Dùng keo để dán áo rối vào cổ. Tôi dùng khuy, xốp để làm mắt, mũi, mồm của
nhân vật. Tôi cắt tai nhân vật bằng meka trong, sau đó dán khăn mặt vào cả 2
mặt của meka trong. Khi dạy, tôi dùng cánh tay lồng vào con rối, điều khiển con
rối bằng 3 ngón tay và điều khiển sao cho những cử chỉ phù hợp với lời thoại
trong truyện trên sa bàn khu rừng có cỏ, cây, hoa và ngơi nhà của dê con.
Ngồi rối tay, tơi cịn làm được các nhân vật trong các câu chuyện bằng:
Rối bơng, rối dẹt, rối que, rối ngón tay....từ các ngun vật liệu khác nhau. (Ảnh
các con rối tự tạo kèm minh chứng phía sau).
Tơi nhận thấy khi được nghe cơ đọc, kể các tác phẩm văn học kết hợp sử
dụng đồ dùng tự tạo, dường như trẻ được tiếp nhận thế giới hiện thực bằng tai và
mắt. Thế giới đó hiện ra trước mắt trẻ đa dạng hơn và đầy đủ các chi tiết cụ thể
giúp trẻ hiểu đầy đủ, toàn diện và sâu sắc hơn tác phẩm.
c. Ứng dụng công nghệ công nghệ thông tin.
Trước đây, giáo viên thường sử dụng tranh minh họa làm đồ dùng chính
trong hoạt động làm quen văn học. Song với hình thức đổi mưới hiện nay, thời
đại công nghệ thông tin (CNTT) nên việc ứng dụng CNTT vàò bài giảng để việc
trẻ cảm thụ tác phẩm văn học đạt kết quả cao hơn. Đơn giản là các hình ảnh đưa
lên máy sử dụng các hiệu ứng, màu sắc phù hợp cũng đã gây sự chú ý của trẻ.
Sự kết hợp hài hòa giữa ứng dụng CNTT kết hợp việc sử dụng đồ dùng trực
quan là rất hữu ích nhằm nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học. Song
8/27

SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

song với việc sử dụng mơ hình rối là những bài giảng Powerpoint, Elearning,
các nguồn dữ liệu, tài nguyên khai thác từ mạng internet, diễn đàn với những
hình ảnh sống động, âm thanh vui tai, những hình ảnh, những nhân vật biết nhảy
múa luôn lôi cuốn, thu hút trẻ giúp trẻ cảm thụ tác phẩm một cách nhẹ nhàng, tự
nhiên nhất.
* Ví dụ: - Với câu chuyện “Dê con nhanh trí” tơi đã xây dựng đoạn phim hoạt
hình về nội dung câu chuyện, ngồi ra tơi cịn làm đoạn phim về các con vật kết
hợp với nhạc đệm rất hứng thú làm cho trẻ dễ nhớ nội dung truyện và thấy được
nét đặc trưng của các nhân vật
- Với bài thơ “Hoa kết trái” tôi cũng sử dụng các hiệu ứng để cho các hình
ảnh xuất hiện thêm sinh động, kích thích được trí tưởng tượng của trẻ, từ đó trẻ
dễ dàng hiểu và thuộc thơ hơn. (Ảnh ứng dụng công nghệ thơng tin kèm minh
chứng phía sau)
Rõ ràng, việc nghiên cứu tác phẩm, chuẩn bị đồ dùng trực quan và sử dụng
cơng nghệ thơng tin giữ một vai trị rất quan trọng. Nó góp phần làm phong phú,
đa dạng các hình thức tổ chức để các giờ đọc thơ, kể chuyện thu hút, hấp dẫn trẻ
trẻ hứng thú hơn và yêu thích được tham gia vào hoạt động học, qua đó giúp cho
sự cảm thụ tác phẩm văn học của trẻ đạt hiệu quả cao.
5.Biện pháp 5: Linh hoạt, sáng tạo, đa dạng hình thức tổ chức nhằm nâng
cao khả năng cảm thụ tác phẩm trong giờ học.
Giáo viên phải ln chú trọng đến phương pháp, lựa chọn các hình thức tổ
chức phù hợp, hấp dẫn trẻ. Nếu cứ lặp đi lặp lại một phương pháp, hình thức thì
trẻ sẽ rất nhàm chán. Vì vậy, để giúp trẻ cảm thụ tốt tác phẩm đó thì bản thân tơi
sẽ phải linh hoạt, sáng tạo trong việc lựa chọn các phương pháp, hình thức phù
hợp với yêu cầu của từng bài thơ, câu chuyện để thu hút sự chú ý của trẻ.
Trước khi cho trẻ làm quen với tác phẩm, tơi có thể sử dụng thủ thuật tạo
tình huống hay thu hút trẻ bằng một điều bí mật sau đó cho trẻ giải quyết tình

huống, khám phá điều bí mật (tình huống, sự vật cần khám phá hướng đến nội
dung, đề tài) để dẫn dắt trẻ tới tác phẩm. Tiếp theo, tôi đọc – kể tác phẩm thật
diễn cảm và sau đó có thể kết hợp với diễn rối. Hình thức kể kết hợp với “rối
nước” cũng rất độc đáo và trẻ rất thích. (Ảnh cơ kể chuyện kết hợp với rối nước
kèm minh chứng phía sau)
Hay bằng các trang phục đã chuẩn bị tơi có thể đóng kịch cho trẻ xem.
(Ảnh cơ đóng kịch cho trẻ xem kèm minh chứng phía sau)
* Ví dụ: Khi kể cho trẻ nghe câu chuyện: “Chú thỏ Purine” sau phần gây hứng
thú đóng vai 1 chú thỏ đáng u đến trị chuyện với trẻ, tơi đã tiến hành kể
chuyện theo hình thức sau:
9/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

- Lần 1: Cô kể chuyện diễn cảm kết hợp cử chỉ, điệu bộ
- Lần 2: Cô kể kết hợp với rối tạp dề, giới thiệu nội dung câu truyện
+ Tiến hành đàm thoại với trẻ về nội dung câu chuyện bằng các câu hỏi gợi
mở, kích thích ngơn ngữ cho trẻ mà cô đã chuẩn bị khi nghiên cứu tác phẩm.
+ Sau khi đàm thoại, tôi giáo dục trẻ không được huênh hoang, kiêu ngạo
như thỏ Purine và phải biết giúp đỡ người khác khi gặp khó khăn. Tuy nhiên, thỏ
Purine cũng có 1 đức tính tốt mà các con cần phải học tập đó là biết nói lời cảm
ơn khi nhận được sự giúp đỡ, và biết nhận lỗi khi chúng ta sai lầm.
- Lần 3: Cô kể kết hợp với rối tay.
+ Cơ cho trẻ chơi trị chơi “ Trời nắng trời mưa” và chuyển đội hình về
trước sân khấu rối.
+ Cơ phụ và cơ chính kết hợp diễn rối cho trẻ xem.
- Tiếp theo cô tổ chức cho trẻ chơi trị chơi: “Vũ điệu vui nhộn”: Cơ cho trẻ
lấy mũ thỏ và ong khiêu vũ 1 bản nhạc trong rừng xanh
Sau giờ kể chuyện cho trẻ nghe, tôi tổ chức dạy trẻ kể lại chuyện trong giờ

học tiếp theo để trẻ nắm rõ lời thoại, điệu bộ và tính cách của nhân vật. Trong
tiết học này, tơi đưa trẻ vào trung tâm của quá trình hoạt động và dạy trẻ theo
hướng lồng ghép tích hợp để phát huy tính tích cực của trẻ. Tơi dùng câu hỏi gợi
mở để dẫn dắt trẻ, cho trẻ được thực hành trải nghiệm: kể lại chuyện, trả lời câu
hỏi của cô nhiều lần, cho trẻ được thảo luận nhóm, giao tiếp và trình bày những
nhận xét của bản thân mình về các nhân vật trong tác phẩm.
* Ví dụ: Khi dạy trẻ kể lại chuyện “Chú thỏ Purine”, tôi đã cho trẻ kể lại truyện
bằng nhiều hình thức khác nhau như: bằng hình thức diễn rối thơng qua trị chơi
“Lồng tiếng nhân vật” (cô là người dẫn truyện và trẻ sẽ nhận vai lồng tiếng lời
thoại nhân vật theo hình thức tổ- nhóm) hoặc tơi cho trẻ kể lại chuyện theo tranh
hay tôi kể một đọan rồi cho trẻ kể tiếp cho đến khi kết thúc câu chuyện.
Khi trẻ đã thuộc truyện, giờ hoạt động sau tôi cho trẻ tham gia “đóng kịch”.
Tổ chức cho trẻ đóng kịch sẽ giúp trẻ nhanh nhớ chuyện và hiểu rõ hơn về nội
dung câu chuyện. Tôi cho trẻ tự thỏa thuận nhận vai diễn, khuyến khích trẻ tự
nhận vai, khơng ép buộc trẻ nhận vai khơng thích và hướng dẫn trẻ đóng kịch,
thể hiện ngữ điệu của nhân vật. Ngồi ra, tơi cịn ln chuyển giữa các nhân vật
cho trẻ, trang phục phù hợp với trẻ kết hợp âm thanh, ánh sáng của kịch bản câu
chuyện. Sau mỗi lần biểu diễn, tôi tổ chức cho trẻ trao đổi với nhau để đưa ra
những nhận xét và rút kinh nghiệm cho lần sau để trẻ biểu diễn tốt hơn. Hay tơi
cịn cho trẻ giao lưu đóng kịch với các em bé và các anh chị lớp lớn, để trẻ nhận
vai một cách phù hợp và biết phối hợp hành động chơi một cách nhịp nhàng
nhất. (Ảnh trẻ tham gia đóng kịch kèm minh chứng phía sau)
10/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

Với các bài thơ cũng vậy, sau khi tôi sử dụng các thủ thuật để dẫn dắt trẻ
vào bài thì tơi cũng đọc diễn cảm bài thơ kết hợp với ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ,
hành động gợi cảm xúc thẩm mỹ, hướng trẻ vào ghi nhớ, học thuộc lòng và

muốn thể hiện tác phẩm. Sau khi trẻ đã thuộc bài thơ, giờ hoạt động sau tôi dạy
trẻ đọc diễn cảm và chú ý sửa sai cho trẻ. Những câu trẻ đọc sai, tôi thể hiện lại
và yêu cầu trẻ đọc lại cho đúng. Tôi quan sát thường trẻ hay đọc đều đều và đơi
khi cịn thở hổn hển. Tơi hướng dẫn trẻ đọc đúng nhịp điệu, ngữ điệu, ngắt nghỉ,
lấy hơi đúng chỗ. Đặc biệt với những bài thơ có lời đối thoại, tôi hướng dẫn trẻ
đọc đúng giọng điệu của từng nhân vật. Với những bài thơ, có cốt truyện, có
nhân vật hay cịn gọi là truyện thơ, tơi cho mỗi trẻ nhận một vai và đọc diễn cảm
những câu thơ ứng với từng nhân vật.
* Ví dụ:+ Với bài thơ “Bác bầu bác bí” cho trẻ đọc theo chỉ dẫn của tay cơ. Khi
cơ đưa tay về phía tổ nào thì tổ đó sẽ đọc, khi cơ đưa 2 tay thì cả lớp cùng đọc.
+ Với bài thơ “Tình bạn” cơ nhận vai người dẫn, trẻ nhận vai Gấu, Thỏ,
Hươu, Nai theo hình thức tổ - nhóm, đến lời thoại của nhân vật nào thì nhân vật
đó sẽ đọc. (Ảnh trẻ đội mũ đọc thơ nối tiếp kèm minh chứng phía sau).
Việc giáo viên linh hoạt, sáng tạo, đa dạng các phương pháp, hình thức cùng
với yếu tố trò chơi sẽ là cơ hội để trẻ thâm nhập sâu vào thế giới của tác phẩm
văn học. Đặc biệt, khi trẻ được trực tiếp kể lại chuyện hay học thuộc lịng thơ
chính là q trình trẻ tích lũy thêm nhiều từ mới và học thêm được những cách
diễn đạt giàu hình ảnh, giàu sức biểu cảm. Từ đó giúp trẻ thích thú với hoạt động
văn học và những yêu cầu đặt ra như cảm thụ tác phẩm văn học, sửa nói ngọng,
nói lắp, nói đủ câu,… đạt hiệu quả rất cao.
6. Biện pháp 6: Lồng ghép hoạt động làm quen với văn học vào các hoạt động
khác tạo điều kiện cho trẻ cảm thụ tác phẩm ở mọi lúc, mọi nơi.
Việc giáo viên lồng ghép, tích hợp hoạt động làm quen văn học vào các hoạt
động khác là cơ hội để trẻ có thể cảm thụ tác phẩm văn học ngồi tiết học. Nói
cách khác là trẻ được tiếp xúc, cảm thụ tác phẩm ở mọi lúc, mọi nơi.
* Hoạt động khám phá: Tôi thường dùng những bài thơ, đồng dao vào
những phần chuyển tiếp hoặc khi cho trẻ chơi trị chơi củng cố.
* Ví dụ: Khi dạy trẻ tìm hiểu về 1 số danh lam thắng cảnh của thủ đơ Hà Nội
( Hồ Hồn Kiếm), tơi cho trẻ đọc bài đồng dao với ngôn ngữ nhịp điệu rất hay.
Rủ nhau xem cảnh Kiếm hồ

Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn
Đài Nghiên, Tháp Bút chưa mòn
Hỏi ai gây dựng nên non nước này

11/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

*Hoạt động làm quen với tốn: Tơi có thể kể một câu chuyện có lồng số
đếm như: “ Cáo, thỏ và gà trống” để trẻ không những nhận biết được sự phong
phú của các lồi vật mà cịn giúp trẻ củng cố kỹ năng đếm chính xác xem trong
khu rừng có bao nhiêu con vật. Khi dạy trẻ phân biệt cao hơn- thấp hơn, tôi gây
hứng thú bằng cách làm mô hình khu rừng theo câu truyện “ Dê con nhanh trí”
cây cao- cây thấp, dê mẹ cao – dê con thấp…
*Hoạt động tạo hình: Tơi thường sử dụng các tác phẩm văn học để gây
hứng thú cho trẻ.
* Ví dụ: Khi dạy trẻ xé dán ngôi nhà của bé, tôi cho trẻ đọc bài thơ “ Em yêu
nhà em"…; Khi cho trẻ vẽ về người thân trong gia đình, tơi cho trẻ đọc bài thơ
“ Làm anh”, “ Thăm nhà bà”. Hay trong giờ nặn hoa tặng mẹ, tặng cô giáo tơi
cho trẻ đọc bài thơ " Bó hoa tặng cô", .....
Tôi cũng thường lồng văn học vào những phần chuyển tiếp như cho trẻ đọc
một bài thơ có nội dung có trong đề tài mà cơ định hướng cho trẻ vẽ.
* Ví dụ: Khi dạy trẻ hoạt động tạo hình: “ Vẽ con vật ni gia đình” trong chủ
đề: “ Động vật ”, sau phần cho trẻ quan sát và đàm thoại một số bức tranh về
con vật nuôi trong gia đình tơi cho trẻ đọc bài thơ: “ Em vẽ ” để giúp trẻ khắc
sâu những đặc điểm nổi bật của con vật định vẽ.
* Hoạt động thể dục: Tơi thường lồng các bài thơ, đồng dao có nhịp điệu
vần, dễ thuộc vào phần: “Trò chơi vận động” để tạo sự hứng thú cho trẻ trong
hoạt động đồng thời phát triển ngơn ngữ cho trẻ.

* Ví dụ: Bài thơ: “ Mèo đuổi chuột”, “ Gieo hạt”; bài đồng dao “ Lộn cầu
vồng”, “ Xỉa cá mè”,...
Tôi thường dạy cá nhân (nhóm) trẻ chưa thuộc thơ, truyện; rèn kỹ năng đọc,
kể diễn cảm, thể hiện đúng ngữ điệu, giọng điệu các nhân vật và thể hiện sắc
thái tình cảm của mình một cách phù hợp với từng bài dạy; sửa nói ngọng, nói
lắp, nói chưa đủ câu vào những giờ đón trẻ, hoạt động ngồi trời, trả trẻ, giờ ngủ
trưa, hoạt động chiều.
Cũng có khi tơi tổ chức cho cả lớp đọc đồng dao, ca dao hoặc chơi các trò
chơi dân gian: “ Kéo cưa lừa xẻ”, “ Rồng rắn lên mây” hay tổ chức hội thi: “Bé
thi kể chuyện”. Qua các trị chơi và các hội thi đó không những trẻ được rèn
luyện về ngôn ngữ một cách tích cực mà cịn giúp trẻ được giao lưu với các bạn,
trẻ mạnh dạn hơn, có tinh thần tập thể, khơng cịn nhút nhát đồng thời góp phần
phát huy sáng tạo, triển ngơn ngữ, trí tuệ cho trẻ.
7. Biện pháp 7: Làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh
Song song với các biện pháp trên, để trẻ cảm thụ tốt các tác phẩm văn học
tôi nhận thấy rằng: muốn trẻ học tốt hoạt động này cô giáo không chỉ dạy ở lớp,
12/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

ở trường mà cịn cần phải có sự kết hợp chặt chẽ với gia đình. Nếu như ở lớp cơ
cứ ra sức rèn trẻ mà ở nhà phụ huynh cứ cho con nghỉ học tự do khơng đi học
đều thì việc dạy trẻ trên lớp sẽ đạt kết quả không cao. Để làm tốt công tác phối
kết hợp với phụ huynh tôi đã cùng với nhà trường tổ chức họp phụ huynh ngay từ
đầu năm để nói lên tầm quan trọng của các hoạt động học nói chung và hoạt động
làm quen văn học nói riêng và phối kết hợp dạy trẻ học tốt hoạt động.
Tôi làm bảng tuyên truyền về chương trình dạy theo từng tháng trong đó
có từng tuần cụ thể viết chi tiết rõ ràng chương trình dạy trẻ, tơi cịn đánh máy
một số bài thơ, câu truyện sưu tầm thêm để dạy trẻ trong các giờ hoạt động góc,

hoạt động chiều,để phụ huynh biết và phối kết hợp với giáo viên rèn thêm cho
trẻ ở nhà về cách đọc- kể diễn cảm, thể hiện đúng giọng điệu nhân vật. (Ảnh
bảng tuyên truyền của lớp kèm minh chứng phía sau).
Trao đổi và vận động phụ huynh hỗ trợ tranh truyện, vật liệu , nguyên liệu
như : giấy, sách, bìa, những lọ nhựa, vải vụn ....để làm đồ dùng cho trẻ. (Ảnh
giáo viên trao đổi với phụ huynh kèm minh chứng phía sau).
III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN
Sau gần một năm thực hiện đề tài: “Một số biện pháp gây hứng thú giúp
trẻ 4- 5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học” tôi đã tiến hành khảo sát và thấy
được kết quả tương đối tốt. (Bảng khảo sát số liệu kèm theo phía sau).
Như vậy, chúng ta thấy hiệu quả rõ rệt khi sử dụng các biện pháp trên vào
hoạt động làm quen với văn học. So sánh trẻ từ đầu năm đến cuối năm qua các
tác phẩm văn học, tôi thấy sự nhận thức của trẻ đã phát triển vượt bậc, ngôn ngữ
của trẻ đã rõ ràng mạch lạc hơn rất nhiều, biết cảm thụ và nói được cái hay, cái
đẹp của tác phẩm cùng với sự tự tin biết đứng trước mọi người và tự kể lại
chuyện rất dễ dàng, biết mở sách truyện đúng cách và nhìn vào từng trang truyện
kể “ vẹt” lại rất tốt, đó là những điều cho thấy trẻ trong lớp tôi đã tiến bộ so với
đầu năm và cũng là hành trang cho trẻ lên 5 tuổi được vững vàng hơn.

13/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
I. Kết luận:
Nâng cao khả năng cảm thụ các tác phẩm văn học là một hoạt động rất cẩn
thiết và quan trọng. Nó góp phần hồn thiện về mặt ngôn ngữ cho trẻ, bao gồm
việc làm giàu vốn từ, tập cho trẻ phát âm chính xác, diễn đạt câu rõ ràng có ngữ
điệu, đúng ngữ pháp, tạo điều kiện cho trẻ có khả năng sử dụng ngơn ngữ để

giao tiếp và học tập. Bên cạnh đó, nó cịn góp phần quan trọng trọng việc hồn
thiện nhân cách cho trẻ sau này.
Hiểu được điều đó nên tơi ln cố gắng dành nhiều thời gian để tìm tịi
những tác phẩm văn học hay có ý nghĩa giáo dục đối với trẻ để dạy cho trẻ biết
được cái hay, cái đẹp trong cuộc sống. Đồng thời trong quá trình công tác, tôi
luôn tự học hỏi chị em đồng nghiệp để khơng ngừng nâng cao trình độ chun
mơn nghiệp vụ, tích luỹ kinh nghiệm. Tơi ln bám sát chương trình dạy và thực
hiện theo sự chỉ đạo của ngành học. Tất cả những điều đó đều nhằm mục đích là
nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ được tốt hơn.
II. KHUYẾN NGHỊ
Để thực hiện tốt nhiệm vụ giáo dục trẻ kiến nghị phòng giáo dục tổ chức
các buổi kiến tập hoạt động làm quen văn học để bản thân tôi và các chị em
đồng nghiệp được học hỏi, nâng cao kinh nghiệm giảng dạy cho mình.
Đề nghị nhà trường trang bị thêm sách thơ, truyện phù hợp với lứa tuổi, đĩa
truyện kể, thơ có hình ảnh minh họa.
Trên đây là " Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt
các tác phẩm văn học" mà tơi đã rút ra trong q trình giảng dạy. Rất mong
được sự góp ý và giúp đỡ của các cấp lãnh đạo.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
D. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Văn học trẻ em - Nhà xuất bản giáo dục
2. Tuyển chọn trò chơi, bài hát, thơ ca, truyện, câu đố theo chủ đề
Nhà xuất bản Giáo dục - Chủ biên: Lê Thu Hương
3. Qua mạng Internet

14/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

BẢNG SỐ LIỆU ĐIỀU TRA
1. Bảng số liệu điều tra đầu năm
Số TT
1
2
3
4
5
6

Nội dung khảo sát
Trẻ hứng thú nghe cô đọc thơ, kể chuyện
Trẻ trả lời câu hỏi rõ ràng , mạch lạc.
Trẻ biết đọc, kể diễn cảm
Khả năng phát âm chuẩn
Trẻ hiểu nội dung bài thơ, câu chuyện
Khả năng cảm thụ tác phẩm.

Kết

Tỷ lệ

quả
22/37
19/37
15/37
18/37
19/37
17/37

%
59%
51%
41%
49%
51 %
46%

2. Bảng số liệu điều tra cuối năm
Số
TT

Nội dung khảo sát

Số trẻ
đạt được
Đầu Tỷ lệ
năm ( % )

Cuối
năm

Tỷ lệ
(%)

Kết quả

1

Trẻ hứng thú nghe cô đọc thơ, kể chuyện

22/37

59%

38/38

100%

2
3
4
5
6

Trẻ trả lời câu hỏi rõ ràng , mạch lạc.
Trẻ biết đọc, kể diễn cảm
Khả năng phát âm chuẩn
Trẻ hiểu nội dung bài thơ, câu chuyện
Khả năng cảm thụ tác phẩm.

19/37 51%
15/37 41%
18/37 49%
19/37 51 %
17/37 46%

35/38
34/38
33/38

35/38
35/38

92%
89%
87%
92%
92%

MINH CHỨNG BẢNG KẾT QUẢ CÁC NỘI DUNG KHẢO SÁT
1. Kết quả khảo sát về khả năng cảm thụ các tác phẩm văn học của trẻ đầu
năm học:

15/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

Số TT

Nội dung khảo sát

Đạt

Chưa đạt

1
2
3
5

Trẻ hứng thú nghe cô đọc thơ, kể chuyện
Trẻ trả lời câu hỏi rõ ràng , mạch lạc.
Trẻ biết đọc, kể diễn cảm
Trẻ hiểu nội dung bài thơ, câu chuyện

22/37 = 59.4%
19/37 = 51.3%
15/37 = 40.5%
19/37 = 51.3%

15/37= 40.6%
18/37= 48.7%
22/37= 59.5%
18/37= 48.7%

Số

Nội dung khảo sát
Tốt
TT
4 Khả năng phát âm chuẩn
10/37= 27%
6 Khả năng cảm thụ tác phẩm. 8/37= 21.6%

Khá

Trung bình

8/37= 21.6% 19/37= 51.4%

9/37= 24.3% 20/37= 54.1%

2. Kết quả khảo sát về khả năng cảm thụ các tác phẩm văn học của trẻ cuối
năm học:

Số TT

Nội dung khảo sát

1
2
3
5

Trẻ hứng thú nghe cô đọc thơ, kể chuyện
Trẻ trả lời câu hỏi rõ ràng , mạch lạc.
Trẻ biết đọc, kể diễn cảm
Trẻ hiểu nội dung bài thơ, câu chuyện

Số
TT

Nội dung khảo sát

Đạt

Tốt

4

Khả năng phát âm chuẩn

16/38= 42%

6

Khả năng cảm thụ tác phẩm. 14/38=36.8%

Chưa đạt

38/38 = 100%
0
35/38 = 92.1% 3/38 = 7.9%
34/38 = 89.4% 4/38= 10.6%
35/38 = 92.1% 3/38= 7.9%
Khá
17/38=
44.7%
21/38=
55.2%

Trung bình
5/38= 13.3%
3/38= 8%

MINH CHỨNG PHIẾU THEO DÕI KẾT QUẢ NỘI DUNG KHẢO SÁT
Họ và tên trẻ:
Lớp: 4T- B4
Trường: Mầm non Đan Phượng

16/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

STT

ĐẦU
NĂM

NỘI DUNG KHẢO SÁT

Đ

1

2

5

CĐ

Trẻ trả lời câu
hỏi rõ ràng,
mạch lạc

Trẻ hiểu nội
dung bài thơ,
câu chuyện

Đánh giá chung:
1. Trả lời đầy đủ câu, to, rõ
ràng.
2. Trả lời mạch lạc, không ấp
úng.
3. Luôn mạnh dạn, tự tin trả lời
câu hỏi của cô đặt ra.
Đánh giá chung:
1.Trẻ đọc đúng, rõ ràng, mạch
lạc.
2. Trẻ đọc hay thể hiện được
giọng điệu, cảm xúc của nhà
văn, nhà thơ và ý nghĩa của tác
phẩm.
3. Trẻ biết kết hợp tư thế, nét
mặt, ánh mắt, cử chỉ.
4. Biết ngắt giọng, nhấn giọng
những săc thái biểu cảm, thể
hiện đúng ngữ điệu.
Đánh giá chung:
1.Trẻ tóm tắt lại được nội dung
của bài thơ, câu chuyện.
2. Trẻ rút ra được bài học cuộc
sống, định hướng hành vi đúngsai từ nội dung của bài thơ, câu
chuyện.
3. Có thái độ đúng mực với cái
thiện- cái ác.
Đánh giá chung:
ĐẦU NĂM

STT

Đ

1. Thích nghe cơ đọc thơ, kể
Trẻ hứng thú
chuyện.
nghe cô đọc thơ, 2. Say mê nghe cô đọc thơ, kể
kể chuyện.
chuyện
3. Tích cực tham gia hoạt động.

Trẻ biết đọc, kể
diễn cảm.

3

CĐ

CUỐI
NĂM

NỘI DUNG KHẢO SÁT
17/27

CUỐI
NĂM


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

T

4

2

1. Trẻ khơng nói lắp.
Khả năng
2. Phát âm khơng bị ngọng.
phát âm
3. Khơng nói tiếng địa
chuẩn.
phương.
Đánh giá chung:
1. Trẻ cảm nhận và nói được
Khả năng cảm cái hay, cái đẹp của tác phẩm.
thụ tác phẩm. 2.Trẻ có những tình cảm đạo
đức tốt đẹp: lịng u thiên
nhiên, lịng kính trọng và u
thương, giúp đỡ những người
thân xung quanh mình.

Đánh giá chung:

BẢNG TỔNG HỢP ĐIỀU TRA

18/27

K TB T K

TB


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

S
T
T

HỌ TÊN

Trẻ
Trẻ trả
hứng lời câu
thú
hỏi rõ
nghe
ràng ,
cô đọc mạch
thơ, kể
lạc.
chuyện

Trẻ
biết
đọc,
kể
diễn
cảm.

Khả
năng
phát âm
chuẩn.

Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ T K T
B
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22

23
24
25
26
27
28
29

Ng Phương Anh
Ng Phan Anh
Ng V. Nam Anh
Ng Minh Bảo
Bùi Phương Anh
Nguyễn Hữu Bảo
Nguyễn Tuấn Đạt
Lê Quang Đạt
Ng Tiên Thành
Ng Thùy Dương
NgTuấn Hưng
Nguyễn Văn Huy
Tạ Kim Anh Khoa
Bùi Tiến Đạt
Ng H. Trung Kiên
Bùi Thùy Lâm
Ng Khánh Ly A
Ng Khánh Ly B
Tạ Duy Mạnh
Lê C. Hoàng Nam
Nguyễn Bá Nam
Ng T. Thảo Ngọc

Lê Xuân Phúc
Nguyễn Bá Phúc
Ng Vân Trang
Ng Quỳnh Trang
Nguyễn Minh Trí
Ng Hữu Trường
Lê Hiền Vinh
19/27

Trẻ
Khả
hiểu
năng
nội
cảm thụ
dung
tác
bài
phẩm.
thơ,
câu
chuyện
Đ CĐ T K T
B


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

30
31

32
33
34
35
36
37
38

Chu Tùng Lâm
Tạ Huyền Trang
Nguyễn Gia Hưng
Nguyễn Mai Linh
Phạm Bảo An
Trần Bảo Khanh
Ng Phương Thảo
Bùi Khánh Ngọc
Ng P.Thùy Tiên
TỔNG

E. CÁC MINH CHỨNG KÈM THEO
20/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

1. Biện pháp 1: Luôn tự học tập, rèn luyện nâng cao trình độ chun mơn và
nghệ thuật giảng dạy để thu hút trẻ.

Ảnh giáo viên tham gia buổi bồi dưỡng chun mơn của trường.

Ảnh giáo viên đóng vai chú thỏ trị chuyện với trẻ.
2. Biện pháp 2: Xây dựng mơi trường thu hút trẻ cảm thụ tác phẩm văn học .
21/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

Ảnh góc thư viện của lớp.

Ảnh trẻ hoạt động ở góc sách của trường.
3. Biện pháp 3: Xây dựng kế hoạch, lựa chọn tác phẩm phù hợp với độ tuổi .

22/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

4. Biện pháp 4: Chuẩn bị đầy đủ điều kiện trong khi dạy trẻ.

Ảnh các con rối tự tạo.

Ảnh ứng dụng công nghệ thông tin.

23/27


SKKN: Một số biện pháp gây hứng thú giúp trẻ 4-5 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm văn học.

5.Biện pháp 5: Linh hoạt, sáng tạo, đa dạng hình thức tổ chức nhằm nâng
cao khả năng cảm thụ tác phẩm trong giờ học.

Ảnh cô kể chuyện kết hợp với rối nước.

Ảnh cơ đóng kịch cho trẻ xem.
24/27