SIÊU âm BỤNG (GAN – mật) (THỰC tập CHẨN đoán HÌNH ẢNH SLIDE)

SIÊU ÂM GAN – MẬT

11

2

Giải phẩu cấu trúc gan – mật

Nắm được một số bệnh lý thường gặp của gan – mật


CÁC LOẠI ĐẦU DỊ

•

Phẳng: mạch máu nơng, mơ mềm, tuyến giáp, vú…

•

Cong: khảo sát bụng, sản khoa…

•

Sector: đầu dị nhỏ nhưng trường khảo sát rộng theo chiều sâu  khảo sát tim, gan,lách …

•

Khảo sát chuyên biệt: trực tràng, âm đạo, tiền liệt tuyến, thực quản, nội mạch, trong mổ (mổ mở, mổ
nội soi),…

Đầu dò thường dùng trong siêu âm

3


MỨC ĐỘ HỒI ÂM
Một số thuật ngữ thường dùng để mơ tả:

–
–
–
–
–
–

Echo dày: trắng
Echo kém: xám
Echo trống: đen
Echo hỗn hợp
Bóng lưng
Tăng âm phía sau

Trên thang độ xám, độ hồi âm các tạng theo thứ tự:
Xoang thận>tụy>lách>gan>vỏ thận>tủy thận


Minh họa 1 số thuật ngữ trong siêu âm

5

SỎI TÚI MẬT + CẶN BÙN TÚI MẬT


QUI ƯỚC MÀN HÌNH

Cắt dọc

GẦN ĐẦU DỊ

TRÊN

DƯỚI

XA ĐẦU DỊ
7


QUI ƯỚC MÀN HÌNH

Cắt ngang

GẦN ĐẦU DỊ

PHẢI

TRÁI

XA ĐẦU DỊ

GIẢI PHẪU HỌC GAN
Gan : tạng lớn nhất trong cơ thể # 1,5kg ở người lớn.

2 Thùy
T:
P:

8 hạ PT
I, II, III
IV, V,VI,VII,VIII

Gan T:

I, II, III, IV

Gan P:

V, VI, VII, VIII

*Thuøy đuôi

I

4 phân thùy
PT bên

II, III

PT giữa

IV a + b

PT trước

V, VIII

PT sau

VI, VII


GAN T


11






MÁU CUNG CẤP CHO GAN

1. Tĩnh mạch cửa:
- Cung cấp 50-70% nhu cầu O2 của TB gan.
- Phân biệt với tĩnh mạch trên gan: vách dày, đi ở trung tâm thùy.

2. Tĩnh mạch trên gan:
- 3 TMTG: trái, giữa, phải

- Vách mỏng, đi ở ngoại biên thùy
3. Động mạch: động mạch gan



CÁC YẾU TỐ KHI KHẢO SÁT GAN

1. Mặt gan: mặt hồnh (trên), và tạng(dưới)
2. Bờ:
3. Kích thước của gan: gan (P) <15cm, gan (T) <10cm
4. Độ phản âm của gan như thế nào. Tổn thương khu trú: echo trống, echo kém, echo dày, echo hỗn hợp.
5. Các cấu trúc ống: tónh mạch cửa (tắc, dãn?), tónh mạch trên gan (dãn -> gan tim), ĐM gan
(hầu như không gặp bệnh lý), đường mật (dãn, sỏi, u…?)


19


Day hon so voi than but kem hon so voi
lach


Click to edit Master title style

OMC

21


HÌNH ẢNH SIÊU ÂM GAN BÌNH THƯỜNG

o

Bờ đều.

o

Echo dày hơn/ đẳng âm vỏ thận-Kém hơn phản âm lách

o

Đồng nhất.

o

H gan: P < 15cm, T < 10cm.

o

Thấy hệ thống TMC và 3 TMTG.

o

Thấy ĐM gan và đường mật tại khoảng cửa (OMC, OGT, OGP)


CÁC BỆNH LÝ THƯỜNG GẶP

1. Nang gan: echo trống, bờ mỏng, tăng âm phía sau. Khí có xuất huyết hay nhiễm trùng nang: bệnh nhân đau, sốt va
siêu âm: nang có hồi âm, phân vách, dày thành.

CĐPB: u nang tuyến đường mật, di căn dạng nang, u hoại tử  nếu thấy có vách ngăn day hoặc nốt bên trong nang thì
nên làm CT

2. Gan đa nang


Khối giới hạn rõ phản âm đồng nhất ->
nghĩ nang xuất huyết


Nhiều tổn thương echo trống tăng âm phía sau trong gan -> gan đa nang