B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I
---------
---------
TR N TH NGÁT
NGHIÊN C U GI I PHÁP NÂNG CAO CH T
LƯ NG ðÀO T O NGH K TOÁN T I TRƯ NG
CAO ð NG NGH DUYÊN H I – H I PHÒNG
LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH
Chuyên ngành: Qu n tr kinh doanh
Mã s : 60.34.05
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS Kim Th Dung
HÀ N I - 2011
L I CAM ðOAN
Tơi xin cam đoan r ng:
S li u và k t qu nghiên c u trong lu n văn này là trung th c, chưa
t ng ñư c s d ng và công b trong b t kỳ cơng trình nghiên c u nào khác.
Các thơng tin trích d n trong lu n văn đ u đư c ch rõ ngu n g c.
M i s giúp ñ cho vi c th c hi n lu n văn này ñã ñư c c m ơn.
Hà N i, ngày 20 tháng 11 năm 2011
Tác gi lu n văn
TR N TH NGÁT
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
i
L I C M ƠN
Có đư c k t qu nghiên c u và hoàn thành b n lu n văn này, trư c tiên
tơi xin bày t lịng bi t ơn chân thành và sâu s c ñ n cơ giáo PGS.TS Kim Th
Dung– B mơn Tài chính – Khoa K toán và qu n tr kinh doanh - Trư ng
ð i h c Nông nghi p Hà N i, ngư i đã t n tình ch b o, truy n đ t cho tơi
nh ng ki n th c và kinh nghi m trong su t quá trình th c hi n nghiên c u
khoa h c.
Tôi xin chân thành c m ơn t p th các th y cơ giáo B mơn Tài chính –
Khoa K tốn và qu n tr kinh doanh; Vi n Sau ñ i h c – Trư ng ð i h c
Nông nghi p Hà N i ñã t o m i ñi u ki n giúp ñ và có nh ng ý ki n q
báu giúp tơi hồn thành t t lu n văn này.
Cu i cùng, tôi xin chân thành c m ơn nh ng ngư i thân trong gia ñình,
b n bè, ñ ng nghi p ñã ñ ng viên, khích l tơi trong q trình h c t p, nghiên
c u và hoàn thành lu n văn này.
Hà N i, tháng 11 năm 2011
Tác gi lu n văn
Tr n Th Ngát
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
ii
M CL C
L i cam ñoan
i
L i c m ơn
ii
M cl c
iii
Danh m c b ng
vi
Danh m c vi t t t
vii
1.
M
ð U
1
1.1
Tính c p thi t c a đ tài
1
1.2.
M c tiêu nghiên c u c a ñ tài.
2
1.2.1. M c tiêu chung.
2
1.2.2. M c tiêu c th
3
1.3
3
ð i tư ng và ph m vi nghiên c u c a ñ tài.
1.3.1. ð i tư ng nghên c u.
3
1.3.2. Ph m vi nghiên c u.
3
1.3.3. N i dung nghiên c u.
3
2.
T NG QUAN NGHIÊN C U
4
2.1.
M t s khái ni m liên quan ñ n ñào t o và ch t lư ng ñào t o.
4
2.1.1. Khái ni m v ñào t o
4
2.1.2. Khái ni m ch t lư ng ñào t o
4
2.2.
5
Lý lu n cơ b n v ñào t o ngh và ch t lư ng ñào t o ngh .
2.2.1. Khái ni m ngh và ñào t o ngh .
5
2.2.2. Khái ni m v ch t lư ng ñào t o ngh
8
2.2.3. Các y u t cơ b n nh hư ng ñ n ch t lư ng ñào t o ngh :
2.3.
ðào t o ngh k tốn và các y u t
nh hư ng đ n ch t lư ng
đào t o ngh k tốn
2.3.1.
10
15
Khái ni m v đào t o ngh k tốn và ch t lư ng đào t o ngh
k tốn.
15
2.3.2. Vai trò c a vi c nâng cao ch t lư ng đào t o ngh k tốn.
16
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
iii
2.3.3. Ki n th c chun mơn c n có c a ngư i làm ngh k toán.
17
2.3.4. Ph m ch t, đ o đ c c n có c a ngư i làm ngh k toán.
20
2.3.5. Các y u t
21
2.4.
nh hư ng ñ n ch t lư ng ñào t o ngh k tốn.
Th c ti n đào t o ngh k toán
m t s nư c trên th gi i và
24
nư c ta hi n nay.
2.4.1. ðào t o ngh k toán
Nh t b n
24
2.4.2. ðào t o ngh k toán
ðài Loan:
25
2.4.3. ðào t o ngh k toán
nư c ta hi n nay
25
3.
ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
28
3.1
ð C ðI M TRƯ NG CAO ð NG NGH DUYÊN H I - H I
PHỊNG
28
3.1.1
Qúa trình hình thành và phát tri n
28
3.1.2
Ch c năng, nhi m v và cơ c u t ch c b máy c a nhà trư ng
30
3.1.3. Tình hình cán b công nhân viên c a trư ng Cao ñ ng ngh
Duyên H i - H i Phòng
33
3.1.4. Quy mơ và ngành ngh đào t o:
35
3.1.5. Tình hình đào t o.
37
3.2.
38
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U.
3.2.1. Phương pháp thu th p d li u
38
3.2.2. Phương pháp phân tích
40
4.
K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N
41
4.1.
Th c tr ng ñào t o và ch t lư ng ñào t o ngh k toán c a
Trư ng CðN Duyên H i – HP.
41
4.1.1. Th c tr ng ñào t o ngh k toán c a Trư ng CðN Duyên H i – HP.
41
4.1.2. Th c tr ng ch t lư ng đào t o ngh k tốn c a Trư ng CðN
Duyên H i – HP.
4.2.
CÁC Y U T
NGH
K
44
NH HƯ NG ð N CH T LƯ NG ðÀO T O
TOÁN
TRƯ NG CAO ð NG NGH
DUYÊN
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
iv
H I – H I PHÒNG.
4.2.1
52
M c tiêu và n i dung chương trình đào t o ngh chun ngành
k toán.
52
4.2.2. Cơ s v t ch t, trang thi t b gi ng d y
57
4.2.4
Ch t lư ng ñ u vào và công tác tuy n sinh
72
4.2.5
Công tác b i dư ng đ i ngũ giáo viên k tốn.
74
4.2.6
M i quan h gi a nhà trư ng v i các doanh nghi p
77
4.2.7
Môi trư ng h c t p, sinh ho t trong nhà trư ng
79
4.3. Gi i pháp nh m nâng cao ch t lư ng ñào t o ngh k tốn t i trư ng Cao
đ ng ngh Dun H i – H i Phịng.
79
4.3.1. Hồn thi n l i chương trình đào t o ngh k tốn
79
4.3.2. ð u tư thêm cơ s v t ch t, thi t b d y h c.
82
4.3.3
Nâng cao trình đ ñ i ngũ giáo viên và cán b qu n lý
84
4.3.4. ð i m i công tác tuy n sinh và nâng cao ch t lư ng ñ u vào
86
4.3.5. Tăng cư ng liên k t v i các doanh nghi p.
88
5.
K T LU N VÀ KI N NGH
90
5.1.
K t lu n
90
5.2.
M t s ki n ngh
92
TÀI LI U THAM KH O
93
PH L C 1
95
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
v
DANH M C B NG
B ng 3.1: Tình hình phân ph i giáo viên trong các t
t tháng 7/2007
ñ n tháng 7/2011
34
B ng 3.2: Th ng kê s lư ng cán b , giáo viên trư ng CðN Duyên H i
năm 2010
35
B ng 3.3 : Các ngh ñào t o trình đ cao đ ng
36
B ng 3.4 :Các ngh đào t o trình đ trung c p ngh và sơ c p
36
B ng 3.5: Mô t cơ c u m u ñi u tra
39
B ng 4.1: S
lư ng h c sinh theo h c ngh
qua các năm
2007-
2011(Tính đ n ngày 15/7/2011)
B ng 4.2: K t qu x p lo i h c t p c a h c sinh qua các năm 2007-2011
42
45
B ng 4.3 K t qu thi t t nghi p chuyên ngành k toán qua các năm
2007-2009
46
B ng 4.4: K t qu rèn luy n c a sinh viên chuyên ngành k toán các
năm 2007-2011
47
B ng 4.5: Vi c làm c a HS, SV t t nghi p chuyên ngành k toán trư ng
CðN Duyên H i K1 và K2
49
B ng 4.6: Nh n xét c a ðơn v s d ng v c u sinh viên ngành K tốn
50
B ng 4.7: Chương trình khung đào t o c a trư ng CðN Duyên H i - HP
53
B ng 4.8: Ý ki n ñánh giá c a sinh viên h c ngh k toán v m c tiêu và
n i dung chương trình
56
B ng 4.9: Ý ki n ñánh giá c a sinh viên h c ngh k toán v cơ s v t ch t
59
B ng 4.10: Th ng kê s lư ng cán b , giáo viên tính đ n tháng 7/2010
61
B ng 4.11: Th ng kê cơ c u giáo viên theo gi i, thâm niên cơng tác và đ tu i
61
B ng 4.12. Th ng kê trình đ đào t o c a giáo viên trư ng
62
B ng 4.13: Th ng kê trình ñ ngo i ng , tin h c c a giáo viên
62
B ng 4.14: Th ng kê s lư ng ñ i ngũ giáo viên tr c ti p gi ng d y các
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
vi
môn cơ s và chuyên ngành:
63
B ng 4.15: Ý ki n ñánh giá c a sinh viên h c ngh v ch t lư ng gi ng
d y c a giáo viên
69
B ng 4.16: Ý ki n ñánh giá c a cán b qu n lý và giáo viên v h c sinh
h c ngh
71
B ng 4.17: Chương trình khung d ki n trong nh ng năm t i
80
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
vii
DANH M C VI T T T
KHKT
Khoa h c k thuât
KT-XH
Kinh t xã h i
Lð – TBXH
Lao ñ ng – thương binh xã h i
GD – ðT
Giáo d c – đào t o
CNH – HðH
Cơng nghi p hóa – Hi n đ i hóa
CðN
Cao đ ng ngh
THPT
Trung h c ph thong
THCS
Trung h c cơ s
HS- SV
H c sinh – Sinh viên
GV
Giáo viên
ðT
ðào t o
CLðT
Ch t lư ng ñào t o
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
viii
1. M
ð U
1.1 Tính c p thi t c a ñ tài
Chúng ta ñang s ng trong th i ñ i mà tồn c u hóa kinh t là xu th
khơng th đ o ngư c,
trị tr ng y u.
đó, n n kinh t m i, kinh t tri th c ngày càng có vai
ng x đúng đ n trong trào lưu này là ñi u ki n quy t ñ nh c a
s nghi p phát tri n kinh t - xã h i c a m i qu c gia. ð có đư c nh ng
ngư i lao ñ ng có ph m ch t, có năng l c ñáp ng yêu c u c a ñ t nư c thì
giáo d c và đào t o có vai trò h t s c to l n. Th y rõ đư c v trí c a giáo d c
và đào t o trong q trình phát tri n ñ t nư c, H i ngh l n th II Ban ch p
hành Trung Ương khóa VIII đã kh ng đ nh “Mu n ti n hành cơng nghi p hóa
- hi n đ i hóa th ng l i ph i ñ y m nh giáo d c và ñào t o, phát huy ngu n
l c con ngư i, y u t cơ b n c a s phát tri n nhanh và b n v ng”.
Bư c vào k nguyên m i, v i nh ng thách th c v s c nh tranh c a
n n kinh t toàn c u cùng v i nh ng bi n ñ i to l n trong th gi i ngày nay,
chúng ta ch có th giành th ng l i ho c không b t t h u trong s phát tri n
chung khi ti n hành ñ y m nh s phát tri n giáo d c và ñào t o. Hi n nay,
ch y ñua v phát tri n, th c ch t là ch y đua v khoa h c cơng ngh mà khoa
h c cơng ngh đư c quy t đ nh b i trí tu cao, m t s n ph m c a n n giáo
d c ñào t o phát tri n, ñi u này m t l n n a ñư c ð ng ta kh ng ñ nh trong
văn ki n ð i h i l n th IX “Cùng v i khoa h c và công ngh , giáo d c và
ñào t o là qu c sách hàng ñ u”.
Tuy nhiên, ñ nâng cao m t b ng dân trí, chúng ta ph i cùng lúc phát
tri n nhi u b c h c khác nhau. Trong đó, khơng th khơng nh c đ n đào t o
ngh , ñào t o ngh
Vi t Nam ñã góp ph n đáng k vào s nghi p cơng
nghi p hóa - hi n đ i hóa đ t nư c, có nhi m v “đào t o ngư i lao đ ng có
ki n th c, k năng ngh nghi p; có đ o đ c, lương tâm, có s c kh e nh m t o
đi u ki n cho ngư i lao đ ng có kh năng tìm vi c làm, đáp ng u c u phát
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
1
tri n kinh t , xã h i, c ng c qu c phòng an ninh”.
Th c t trong nh ng năm qua, đào t o ngh nói chung và ñào t o ngh
t i Trư ng Cao ñ ng ngh Dun H i – H i Phịng nói riêng ñã ñ t ñư c m t
s thành t u nh t đ nh như hình th c giáo d c đư c m r ng, quy mơ đào t o
ñư c tăng lên. Tuy nhiên, giáo d c ngh t i trư ng Cao ñ ng ngh Duyên H i
– H i Phòng còn b c l m t s y u đi m c a mình là ch t lư ng ñào t o chưa
ñáp ng ñư c nhu c u c a ngư i s d ng lao đ ng. Bên c nh đó, k tốn là
m t trong nh ng ngh ñư c nhà trư ng ñào t o r t r ng rãi, tuy nhiên v n cịn
nhi u b t c p. Vì v y, trong th i gian t i mu n t n t i và phát tri n thì
Trư ng Cao ñ ng ngh Duyên H i – H i Phòng ph i tìm ra các gi i pháp đ
nâng cao ch t lư ng đào t o ngh k tốn.
ð ng trư c u c u đó, địi h i ph i có gi i pháp đ kh c ph c, vì v y
vi c nghiên c u lu n văn v : “Nghiên c u m t s gi i pháp nh m nâng cao
ch t lư ng ñào t o ngh k toán t i trư ng Cao ñ ng ngh Duyên H i – H i
Phòng” là r t c n thi t.
V n ñ nghiên c u là r t c n thi t, song cho ñ n nay vi c nghiên c u
các gi i pháp ñ nâng cao ch t lư ng ñào t o ngh k tốn v n cịn h n h p và
chưa có các gi i pháp c th , mang tính t ng th . Vì v y, c n ph i tri n khai
nghiên c u m t cách tồn di n các gi i pháp đ nâng cao ch t lư ng đào t o
ngh k tốn nh m đáp ng u c u cơng nghi p hố - hi n đ i hố trong giai
đo n hi n nay. Xu t phát t th c t trên, chúng tơi ti n hành nghiên c u đ
tài: “Nghiên c u m t s gi i pháp nh m nâng cao ch t lư ng ñào t o ngh
k tốn t i trư ng Cao đ ng ngh Duyên H i – H i Phòng”.
1.2. M c tiêu nghiên c u c a ñ tài.
1.2.1. M c tiêu chung.
Trên cơ s nghiên c u và phân tích th c tr ng ch t lư ng ñào t o ngh k
tốn c a trư ng Cao đ ng ngh Duyên H i – HP trong nh ng năm qua, t đó
đ ra gi i pháp nh m nâng cao ch t lư ng đào t o ngh k tốn cho trư ng
Cao ñ ng ngh Duyên H i – H i Phòng trong nh ng năm t i.
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
2
1.2.2. M c tiêu c th
- H th ng hóa cơ s lý lu n và th c ti n v ch t lư ng đào t o ngh k
tốn.
- Ph n ánh th c tr ng ch t lư ng đào t o ngh k tốn c a trư ng Cao
ñ ng ngh Duyên H i – HP trong nh ng năm qua. Phân tích các y u t
nh
hư ng ñ n ch t lư ng ñào t o ngh k toán.
- ð xu t gi i pháp nh m nâng cao ch t lư ng ñào t o ngh k tốn cho
trư ng Cao đ ng ngh Dun H i – H i Phòng trong nh ng năm t i.
1.3 ð i tư ng và ph m vi nghiên c u c a ñ tài.
1.3.1. ð i tư ng nghên c u.
ð i tư ng nghiên c u c a ñ tài là ch t lư ng ñào t o ngh k tốn t i
Trư ng Cao đ ng ngh Duyên H i – H i Phòng.
1.3.2. Ph m vi nghiên c u.
a) V không gian:
ð tài ti n hành nghiên c u t i Trư ng Cao ñ ng ngh Duyên H i –
H i Phòng.
b) V th i gian:
ð tài ñư c ti n hành nghiên c u t tháng 7/2007 ñ n tháng 7/2011.
1.3.3. N i dung nghiên c u.
ð tài t p trung nghiên c u nh ng n i dung ch y u sau:
1) Nghiên c u cơ s lý lu n v ñào t o và ch t lư ng ñào t o ngh k
toán.
2) Nghiên c u th c tr ng ch t lư ng đào t o ngh k tốn c a trư ng
CðN Duyên H i – H i Phịng.
3) Nghiên c u đ xu t gi i pháp nâng cao ch t lư ng ñào t o ngh k
toán cho trư ng CðN Duyên H i – H i Phịng.
Trư ng ð i h c Nơng Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
3
2. T NG QUAN TÀI LI U NGHIÊN C U
2.1. M t s khái ni m liên quan ñ n ñào t o và ch t lư ng ñào t o.
2.1.1. Khái ni m v ñào t o
Theo t ñi n Bách Khoa Vi t Nam (2004) “ðào t o là q trình tác
đ ng đ n m t con ngư i làm cho ngư i đó lĩnh h i và n m v ng tri th c, k
năng, k x o m t cách có h th ng nh m chu n b cho ngư i đó thích nghi
v i cu c s ng và kh năng nh n m t s phân cơng nh t đ nh, góp ph n c a
mình vào vi c phát tri n xã h i, duy trì và phát tri n n n văn minh c a loài
ngư i, v cơ b n, ñào t o là gi ng d y và h c t p trong nhà trư ng g n v i
giáo d c ñ o ñ c nhân cách”.
Theo tác gi Nguy n Minh ðư ng (2007): “ðào t o là ho t đ ng có
m c đích, có t ch c nh m hình thành và phát tri n có h th ng các tri th c,
k năng, k x o, thái đ đ hồn thi n nhân cách cho m i cá nhân, t o ñi u
ki n cho h có th vào đ i hành ngh m t cách có hi u qu và năng su t”.
Như v y, đào t o có th hi u là m t quá trình trang b ki n th c, k
năng ngh nghi p ñ ng th i giáo d c ph m ch t ñ o ñ c, thái đ cho ngư i
h c đ h có th tr thành ngư i công dân, ngư i cán b , ngư i lao đ ng có
chun mơn và ngh nghi p nh t ñ nh nh m th a mãn nhu c u t n t i và phát
tri n c a m i cá nhân, ñáp ng yêu c u c a xã h i trong m t giai ño n l ch s
nh t ñ nh. Quá trình này di n ra trong các cơ s đào t o theo m t k ho ch,
n i dung, chương trình, th i gian quy đ nh cho t ng ngành ngh c th nh m
giúp ngư i h c đ t đư c m t trình đ nh t ñ nh trong ho t ñ ng lao ñ ng
ngh nghi p.
2.1.2. Khái ni m ch t lư ng ñào t o
Theo t ñi n Bách khoa Vi t Nam (2004), “Ch t lư ng ñào t o ñư c hi u
là m t tiêu th c ph n ánh các m c ñ c a k t qu ho t ñ ng Giáo d c và ðào
t o có tính liên t c t kh i đ u q trình đào t o đ n k t thúc q trình đó”.
Trư ng ð i h c Nơng Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
4
V i yêu c u ñáp ng s phát tri n c a ñ i s ng xã h i và nhu c u nhân
l c c a th trư ng lao ñ ng, quan ni m v ch t lư ng đào t o khơng ch d ng
k t qu c a q trình đào t o trong Nhà trư ng v i nh ng ñi u ki n b o
ñ m nh t ñ nh như cơ s v t ch t, ñ i ngũ giáo viên, ch t lư ng đ u vào mà
cịn ph i tính ñ n m c ñ phù h p và thích ng c a ngư i t t nghi p v i xã
h i, v i cu c s ng và th trư ng lao đ ng như t l có kh năng h c lên, có
vi c làm sau khi t t nghi p, năng l c hành ngh t i các v trí làm vi c c th
các doanh nghi p. Tuy nhiên, ch t lư ng ñào t o trư c h t ph i là k t qu c a
q trình đào t o và đư c th hi n trong ho t ñ ng ngh nghi p c a ngư i t t
nghi p. Quá trình thích ng v i th trư ng lao đ ng khơng ch ph thu c vào
ch t lư ng đào t o mà còn ph thu c vào các y u t khác c a th trư ng như
quan h cung - c u, giá c s c lao ñ ng, chính sách s d ng và b trí cơng
vi c c a Nhà nư c và ngư i s d ng lao ñ ng.
2.2. Lý lu n cơ b n v ñào t o ngh và ch t lư ng ñào t o ngh .
2.2.1. Khái ni m ngh và ñào t o ngh .
* Khái ni m ngh
Khái ni m ngh theo quan ni m
m i qu c gia đ u có s khác nhau nh t
đ nh. Cho ñ n nay thu t ng “ngh ” ñư c hi u và ñ nh nghĩa theo nhi u cách
khác nhau. Dư i ñây là m t s khái ni m v ngh .
+ Khái ni m ngh
Nga ñư c ñ nh nghĩa: " Là m t lo i ho t đ ng lao
đ ng địi h i có s ñào t o nh t ñ nh và thư ng là ngu n g c c a s sinh t n"
+ Khái ni m ngh
Pháp: "Là m t lo i lao đ ng có thói quen v k
năng, k x o c a m t ngư i ñ t đó tìm đư c phương ti n s ng".
+ Khái ni m ngh
Anh đư c đ nh nghĩa: "Là cơng vi c chun mơn
địi h i m t s đào t o trong khoa h c ngh thu t".
+ Khái ni m ngh
h i
ð c ñư c ñ nh nghĩa:" Là ho t ñ ng c n thi t cho xã
m t lĩnh v c lao ñ ng nh t ñ nh ñòi h i ph i ñư c ñào t o
trình đ
nào đó". Như v y ngh là m t hi n tư ng xã h i có tính l ch s r t ph bi n
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
5
g n ch t v i s phân công lao ñ ng, v i ti n b khoa h c k thu t, và văn
minh nhân lo i. B i v y ñư c nhi u ngành khoa h c khác nhau nghiên c u t
nhi u góc đ khác nhau
+
Vi t Nam, nhi u ñ nh nghĩa ngh ñư c ñưa ra song chưa ñư c th ng
nh t, ch ng h n có đ nh nghĩa đư c nêu: "Ngh là m t t p h p lao ñ ng do s
phân công lao ñ ng xã h i quy đ nh mà giá tr c a nó trao đ i đư c. Ngh
mang tính tương đ i, nó phát sinh, phát tri n hay m t đi do trình đ c a n n
s n xu t và nhu c u xã h i. M c dù khái ni m ngh ñư c hi u dư i nhi u góc
đ khác nhau, song chúng tơi th y ñ u th ng nh t
m t s nét ñ c trưng nh t
đ nh như sau:
- ðó là ho t đ ng, là cơng vi c v lao đ ng c a con ngư i ñư c l p ñi l p l i.
- Là s phân công lao ñ ng xã h i, phù h p v i yêu c u xã h i.
- Là phương ti n ñ sinh s ng.
- Là lao ñ ng k năng, k x o chuyên bi t có giá tr trao ñ i trong xã h i
ñòi h i ph i có m t q trình đào t o nh t ñ nh. Hi n nay xu th phát tri n c a
ngh ch u tác ñ ng m nh m c a tác ñ ng KHKT và văn minh nhân lo i nói
chung và v chi n lư c phát tri n KT-XH c a m i qu c gia nói riêng. B i v y
ph m trù "Ngh " bi n ñ i m nh m và g n ch t v i xu hư ng phát tri n KTXH c a ñ t nư c.
* ðào t o ngh
- ðào t o: “ðào t o là quá trình ho t đ ng có m c đích, có t ch c nh m
truy n ñ t các ki n th c, k năng và k x o trong lý thuy t và th c ti n, t o ra
năng l c đ th c hi n thành cơng m t ho t ñ ng ngh nghi p ho c xã h i c n
thi t. Như v y, ñào t o là s phát tri n có h th ng ki n th c, k năng, k x o
cho m i cá nhân ñ h th c hi n m t ngh ho c m t nhi m v c th m t
cách t t nh t. ðào t o ñư c th c hi n b i các lo i hình t ch c chuyên ngành
nh m thay ñ i hành vi và thái ñ làm vi c c a con ngư i, t o cho h kh năng
ñáp ng ñư c tiêu chu n và hi u qu c a công vi c chuyên môn.
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
6
- ðào t o ngh : “ðào t o ngh là nh ng ho t ñ ng nh m m c đích nâng
cao tay ngh hay k năng, k x o c a m i cá nhân ñ i v i công vi c hi n t i
và trong tương lai”. ðào t o ngh bao g m hai quá trình có quan h h u cơ
v i nhau. ðó là:
+ D y ngh : Là quá trình gi ng viên truy n bá nh ng ki n th c v lý
thuy t và th c hành ñ các h c viên có đư c m t trình đ , k năng, k x o, s
khéo léo, thành th c nh t ñ nh v ngh nghi p.
+ H c ngh : “Là quá trình ti p thu nh ng ki n th c v lý thuy t và th c
hành c a ngư i lao ñ ng ñ ñ t đư c m t trình đ ngh nghi p nh t ñ nh”.
ðào t o ngh cho ngư i lao ñ ng là giáo d c k thu t s n xu t cho ngư i lao
ñ ng ñ h n m v ng ngh nghi p, chuyên môn bao g m ñào t o ngh m i,
ñào t o ngh b sung, ñào t o l i ngh .
ðào t o ngh m i: Là ñào t o nh ng ngư i chưa có ngh , g m nh ng
ngư i ñ n tu i lao ñ ng chưa ñư c h c ngh , ho c nh ng ngư i trong ñ tu i
lao ñ ng nhưng trư c đó chưa đư c h c ngh . ðào t o m i nh m ñáp ng
tăng thêm lao ñ ng ñào t o ngh cho Xã h i.
ðào t o l i ngh : Là ñào t o ñ i v i nh ng ngư i ñã có ngh , có chun
mơn nhưng do u c u m i c a s n xu t và ti n b k thu t d n ñ n vi c thay
đ i cơ c u ngành ngh , trình ñ chuyên môn. M t s công nhân ñư c ñào t o
l i cho phù h p v i cơ c u ngành ngh và trình đ k thu t m i. ðào t o l i
thư ng ñư c hi u là quá trình nh m t o cho ngư i lao đ ng có cơ h i ñ h c
t p m t lĩnh v c chuyên mơn m i đ thay đ i ngh .
B i dư ng nâng cao tay ngh : B i dư ng có th coi là q trình c p nh t
hóa ki n th c cịn thi u, đã l c h u, b túc ngh , ñào t o thêm ho c c ng c
các k năng ngh nghi p theo t ng chun mơn và thư ng đư c xác nh n
b ng m t ch ng ch hay nâng lên b c cao hơn.
Như v y, xác ñ nh rõ ranh gi i gi a ñào t o, b i dư ng và ñào t o l i
ngh hi n nay là m t vi c ph c t p, khó khăn.
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
7
Ngu n: “V n ñ b i dư ng và ñào t o l i các lo i hình lao ñ ng ñáp ng
nhu c u c a s phát tri n Kinh t - Xã h i”. ð tài c p Nhà nư c KX07 – 14.
ðào t o ngh là m t b ph n quan tr ng c a h th ng giáo d c qu c dân.
Theo qui ñ nh c a Lu t giáo d c, h th ng giáo d c bao g m: Giáo d c m m
non, giáo d c ph thông, giáo d c h c ngh , giáo d c ñ i h c và sau ñ i h c.
H th ng ñào t o ngh trong h th ng giáo d c qu c dân Theo sơ ñ h th ng
khung giáo d c qu c dân thì đào t o ngh ñư c th c hi n
nhau,
các c p khác
l a tu i khác nhau và ñư c phân lu ng ñ ñào t o ngh phù h p v i
trình đ v văn hóa, kh năng phát tri n c a con ngư i và ñ tu i. Cho th y
s liên thông gi a các c p h c, các ñi u ki n c n thi t ñ h c ngh ho c các
c p h c ti p theo. Nó là cơ s qu n lý giáo d c, nâng cao hi u qu c a đào
t o, tránh lãng phí trong đào t o (c ngư i h c và xã h i), tránh trùng l p n i
dung chương trình, đ ng th i là cơ s đánh giá trình đ ngư i h c và c p các
văn b ng, ch ng ch t t nghi p. Tuy v y, cũng cho th y s liên thông gi a các
c p ñào t o ngh chưa rõ ràng. B ph n ñư c phân lu ng h c ngh t c p h c
dư i khi mu n h c ngh
c p cao hơn thì theo con đư ng nào hay thì l i ph i
ti p t c h c c p cao hơn thì m i chuy n đư c. ðây là ñi u h t s c lưu ý trong
viêc xây d ng h th ng chương trình, khung giáo d c qu c dân, ñ m b o tính
liên thơng gi a các c p h c ngh .
2.2.2. Khái ni m v ch t lư ng đào t o ngh
Ch t lư ng là gì? Có r t nhi u ñ nh nghĩa và cách lý gi i khác nhau. Có ý
ki n cho r ng ch t lư ng là s xu t chúng, tuy t h o, là giá tr b ng ti n, là s
bi n ñ i v ch t và là s phù h p v i m c tiêu. Các quan ni m v ch t lư ng
chúng ta có th th y qua 6 ñ nh nghĩa sau:
+ Ch t lư ng là “t ng th nh ng tính ch t, thu c tính cơ b n c a s v t
(s vi c)… làm cho s v t (s vi c) này phân bi t v i s v t (s vi c) khác”
(T ñi n ti ng Vi t ph thông).
+ Ch t lư ng là “cái làm nên ph m ch t, giá tr c a s v t” ho c là “cái
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
8
t o nên b n ch t s v t, làm cho s v t này khác s v t kia” (T đi n ti ng
Vi t thơng d ng – Nhà xu t b n Giáo d c – 1998).
+ Ch t lư ng là “m c hoàn thi n, là ñ c trưng so sánh hay ñ c trưng
tuy t ñ i, d u hi u ñ c thù, các d ki n, các thông s cơ b n” (Oxford Poket
Dictationary).
+ Ch t lư ng là “ti m năng c a m t s n ph m hay d ch v nh m th a
mãn nhu c u ngư i s d ng” (Tiêu chu n Pháp – NFX 50-109).
+ Ch t lư ng là “t p h p các đ c tính c a m t th c th (ñ i tư ng) t o
cho th c th (đ i tư ng) đó kh năng th a mãn nh ng nhu c u ñã nêu ra ho c
nhu c u ti m n” (TCVN- ISO 8402).
Tóm l i: Ch t lư ng là khái ni m tr u tư ng, ph c t p và là khái ni m
đa chi u, nhưng chung nh t đó là khái ni m ph n ánh b n ch t c a s v t và
dùng ñ so sánh s v t này v i s v t khác.
• Ch t lư ng ñào t o ngh
Khái ni m “ch t lư ng” ñã tr u tư ng và ph c t p thì khái ni m v
“ch t lư ng ñào t o ngh ” càng ph c t p hơn b i liên quan ñ n s n ph m là
giá tr c a con ngư i, m t s v t, s vi c. Như v y có th hi u ch t lư ng là
đ ch s hồn h o, phù h p, t t đ p.
Ch t lư ng ñào t o ngh là khái ni m đa chi u, khơng th tr c ti p ño
ñ m ñư c và c m nh n ñư c.
Ch t lư ng ñào t o ngh ph n ánh tr ng thái ñào t o ngh nh t đ nh và
tr ng thái đó thay đ i ph thu c vào các y u t tác ñ ng đ n nó. S khơng th
bi t đư c ch t lư ng ñào t o n u chúng ta khơng đánh giá thơng qua m t h
th ng các ch tiêu và các y u t
nh hư ng.
Khái ni m ch t lư ng ñào t o ngh là đ ch ch t lư ng các cơng nhân
k thu t, nhân viên nghi p v ñư c ñào t o trong h th ng giáo d c ngh
nghi p theo m c tiêu và chương trình đào t o xác ñ nh trong các lĩnh v c
ngành ngh khác nhau, bi u hi n m t cách t ng h p nh t
m c ñ ch p nh n
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
9
c a th trư ng lao ñ ng, c a xã h i ñ i v i k t qu ñào t o.
Ch t lư ng ñào t o ngh cịn ph n ánh k t qu đào t o c a các cơ s ñào
t o ngh , c a c h th ng ñào t o ngh .
Ch t lư ng ñào t o ngh ph n ánh
tay ngh (k năng ngh nghi p),
ngư i h c ngh sau khi h c xong có th v n d ng ñư c nh ng ki n th c ñã
ñào t o vào trong th c ti n.
2.2.3. Các y u t cơ b n nh hư ng ñ n ch t lư ng ñào t o ngh :
Tr ng thái ñào t o ngh (hay ch t lư ng ñào t o ngh ) thay ñ i tuỳ
thu c vào các y u t tác đ ng. Vì th , ñ nâng cao ch t lư ng ñào t o ngh ,
trư c h t, ph i n m ñư c các y u t cơ b n tác ñ ng ñ n chúng. Các y u t
có th tác ñ ng riêng r ho c t ng h p c a nhi u y u t cùng m t lúc. Sau
ñây là các y u t cơ b n nh hư ng ñ n ch t lư ng ñào t o ngh .
1- Quy mô ñào t o:
Quy mơ đào t o bi u hi n ho c
s lư ng cơ s ñào t o ngh (xét
trong ph m vi đ a phương) ho c quy mơ h c sinh
các cơ s đào t o. Vì
gi a s lư ng (quy mơ) và ch t lư ng có quan h v i nhau, nên vi c tăng quy
mô ñ n m t m c nào ñó trong khi các ñi u ki n ñ m b o khác khơng tăng
ho c tăng ch m đ u có th
làm gi m ch t lư ng ñào t o. Trong ñi u ki n
nhu c u xã h i tăng ñ i v i m t lo i hình ñào t o ho c m t ngh ñào t o nào
đó, đ đ m b o ch t lư ng bên c nh vi c tăng s lư ng ñào t o các lo i hình
và ngh đào t o ñó c n ph i tăng các ñi u ki n ph c v ñào t o.
2- Cơ s v t ch t ph c v cho cơng tác đào t o ngh :
Mu n ñào t o t t, hay c th hơn, mu n d y t t và h c t t, trư c h t,
ph i có các đi u ki n v t ch t nh t đ nh. Thơng thư ng, m t cơ s v t ch t
ñư c g i là ñ y đ ph i bao g m di n tích ñ t ñai ñư c s d ng cho công tác
đào t o ngh , các phịng h c v i ñ y ñ ti n nghi bàn gh , các phương ti n
d ng c ph c v gi ng d y h c t p, thư vi n, phịng thí nghi m, xư ng th c
hành v i các máy móc thi t b hi n đ i ñáp ng yêu c u d y và h c,...
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
10
Cơ s v t ch t có nh hư ng r t l n ñ n ch t lư ng ñào t o ngh . N u
cơ s ñào t o ngh có cơ s v t ch t đ y ñ s t o ñi u ki n thu n l i cho
công tác d y và h c, tránh vi c h c chay và h c không g n v i hành. Hi n
nay, cơ s v t ch t c a các cơ s d y ngh
nghèo nàn và l c h u.
nư c ta, nhìn chung, còn quá
m t s cơ s d y ngh , do ñư c tài tr b ng các
ngu n v n khác nhau, cơ s v t ch t bư c ñ u ñã ñư c tăng lên rõ r t: phịng
h c, xư ng th c hành đư c xây d ng khang trang v i ñ y ñ ti n nghi và
máy móc thi t b hi n ñ i ñã giúp c i thi n ñáng k ch t lư ng ñào t o ngh
các cơ s đó.
Mu n có cơ s v t ch t t t địi h i ph i có ngu n v n. Vi c huy ñ ng
và s d ng có hi u qu các ngu n v n khác nhau có ý nghĩa quan tr ng trong
vi c tăng cư ng cơ s v t ch t cho các cơ s đào t o.
3- ð i ngũ giáo viên.
Phó Th tư ng Nguy n Thi n Nhân cho r ng, cơng tác đào t o ngh hi n
đã có nh ng chuy n bi n. C nư c ñã có hơn 150 trư ng d y ngh do các
doanh nghi p thành l p, 250 h p ñ ng ñã ñư c ký k t gi a các trư ng cao
ñ ng, ñ i h c v i doanh nghi p và các công ty trong lĩnh v c ñào t o ngh ,
cung ng nhân l c.
ðây chính là ñư ng ray quan tr ng trong xu hư ng ñào t o ngh trong
th i gian t i. Tuy nhiên, ch t lư ng giáo viên d y ngh hi n nay chưa đ s c
làm nịng c t cho q trình đ i m i d y ngh , do đó các trư ng ph i tìm cách
ñ nâng cao ch t lư ng c a giáo viên d y ngh . Ngành Lð-TB&XH chưa làm
t t công tác quy ho ch d y ngh , chưa ñ ng b v cơ s v t ch t, ñ t ñai, giáo
viên và tài chính cho phát tri n d y ngh . Bên c nh đó chưa làm rõ ñư c ñ ng
l c và l i ích c a vi c d y ngh , h c ngh cho ngư i lao ñ ng.
Song, ñ t o d ng ñư c thương hi u, ch t lư ng cho các trư ng d y
ngh thì m t trong nh ng vi c làm ñ u tiên là c n ph i ch n ñư c ñ i ngũ
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
11
giáo viên có ch t lư ng. Tâm lý c a ngư i Vi t Nam r t coi tr ng b ng c p,
h nghĩ t i ngh ch như m t s c u cánh khi khơng cịn ñư ng nào khác m i
ph i ñi h c ngh . Nhưng gi ñây, khi ñ t nư c ñang trong công cu c CNHHðH, h c ngh ñã ñư c coi tr ng hơn và gi ng viên d y ngh đã có v trí
tương x ng như ñ i v i các gi ng viên trư ng ñ i h c, cao ñ ng khác. Nâng
cao ch t lư ng và s lư ng ñ i ngũ giáo viên d y ngh là nhu c u c p thi t.
Hi n nay, ngoài s n l c c a các cơ quan ch c năng, thì đ i ngũ giáo viên
các trư ng ngh trong c nư c ph i ñ y m nh vi c t h c t p trau d i ki n
th c, rèn luy n nâng cao k năng ngh nghi p, t o ñư c s tin c y c a các
h c viên. ðây chính là chìa khóa đ cho ho t ñ ng d y ngh
nư c ta phát
tri n b n v ng
ð i ngũ giáo viên luôn ñư c xem là y u t quy t ñ nh ch t lư ng d y
ngh , nâng cao ch t lư ng giáo viên là m t trong nh ng gi i pháp ñ t phá ñ
phát tri n và nâng cao ch t lư ng d y ngh
Chu n hóa đ i ngũ giáo viên d y ngh v n còn là câu chuy n dài. Bên
c nh nh ng ñ ng thái c a các c p qu n lý thì các trư ng ngh cũng c n t
làm “chu n” ñ i ngũ c a mình b ng vi c xây d ng hồn ch nh quy trình tuy n
d ng, đa d ng hóa các hình th c và phương pháp đào t o, b i dư ng giáo
viên… Có như th m i có th nâng cao ch t lư ng gi ng d y, thu hút h c sinh
h c ngh .
4- Chương trình và giáo trình ph c v cho cơng tác gi ng d y và h c t p:
Chương trình và giáo trình là y u t thi t y u khơng th thi u đư c trong
q trình ñào t o ngh . ð nâng cao ch t lư ng đào t o ngh địi h i chương
trình và giáo trình ph i khơng ng ng đư c c i ti n phù h p v i các c p và các
ñ i tư ng ñào t o. ð i v i ñào t o ngh , chương trình đào t o ph i t p trung
vào ph n k thu t và th c hành, tránh n ng v lý thuy t hay có tính ch t nh i
nhét ki n th c. M t trong nh ng y u t
nh hư ng khơng t t đ n ch t lư ng
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
12
giáo trình hi n nay là ch đ thù lao cho vi c vi t giáo trình cịn th p, khơng
đ khuy n khích đ u tư cho vi c vi t giáo trình.
5- Cơng tác qu n lý nhà nư c ñ i v i ho t ñ ng d y ngh :
Trong n n kinh t th trư ng, n u thi u s qu n lý ch t ch c a Nhà
nư c các cơ s ñào t o có th d nghiêng sang hư ng thương m i hố trong
đào t o mà ít chú ý ñ n ch t lư ng và hi u qu đào t o. Th c t khơng ít cơ
s d y ngh đư c thành l p khơng vì m c đích đào t o có ch t lư ng mà ch
m c đích thương m i. Vì th , ñ nâng cao ch t lư ng ñào t o ñòi h i Nhà
nư c ph i tăng cư ng qu n lý giám sát các ho t ñ ng ñào t o ngh ñ phát
hi n nh ng sai l ch trong ñào t o.
6- Các y u t khác:
Như trên đã trình bày, ba y u t trên mu n phát tri n đư c địi h i ph i
có v n đ u tư. Vì th , trong chi n lư c ñào t o c a Nhà nư c vi c ưu tiên cho
cơng tác đào t o ngh trư c h t ph i ñư c th hi n b ng ưu tiên dành v n
ngân sách cho nó. Bên c nh ngu n v n t ngân sách Nhà nư c c n huy ñ ng
các ngu n v n t các d án trong và ngồi nư c, s đóng góp c a các t ch c
và nhân dân.
Nh ng chính sách c a Nhà nư c như phân lu ng, phân c p, phát tri n
công tác hư ng nghi p trong các trư ng ph thơng, chính sách khuy n khích
h c b ng ñ i v i nh ng ngư i h c ngh , chính sách t o vi c làm sau h c
ngh ,v.v... đ u có tác d ng tích c c trong vi c thúc đ y phát tri n cơng tác
đào t o ngh và nâng cao ch t lư ng ñào t o ngh .
Như v y, ñ ñ m b o ñào t o ngh có ch t lư ng địi h i ph i có nh ng
đi u ki n nh t ñ nh c a các cơ s ñào t o ngh . Theo ñi u 4 c a Ngh ñ nh 02
c a Chính ph ban hành ngày 9 tháng 1 năm 2001 v quy ñ nh chi ti t thi
hành B Lu t Lao ñ ng và Lu t Giáo d c v d y ngh
có nêu:" Cơ s d y
ngh công l p, bán công, dân l p ñư c thành l p khi ñ các ñi u ki n sau đây:
a) Có cơ s d y lý thuy t, th c hành, thi t b , phương ti n b o ñ m d y
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
13
ngh đ t trình đ , k năng ngh theo m c tiêu ñào t o ñã ñăng ký; b o đ m
các đi u ki n an tồn, v sinh lao đ ng cho ngư i h c;
b) Có ñ i ngũ giáo viên d y ngh ñ t trình đ chu n quy đ nh t i đi m d
kho n 1 ði u 67 Lu t Giáo d c và các quy ñ nh t i Ngh đ nh này;
c) Có chương trình d y ngh phù h p v i nguyên t c xây d ng
chương trình d y ngh do B Lao đ ng - Thương binh và Xã h i quy đ nh; có
giáo trình d y ngh phù h p v i m c tiêu, n i dung ñào t o ngh ;
d) Có v n, tài s n riêng đ b o ñ m ñ ho t ñ ng d y ngh ."
Ngồi ra, v i t c đ phát tri n và chuy n d ch cơ c u kinh t thì d y
ngh nh m m c đích đáp ng nhu c u công nhân kĩ thu t, nhân viên nhi m v
phát tri n kinh t xã h i. Do đó s phát tri n c a cơng tác d y ngh g n v i s
phát tri n kinh t xã h i. Th c t cũng cho th y trong nh ng năm th p k 80
c a th k XX khi n n kinh t c a nư c ta ñang trong th i kỳ kh ng ho ng,
nhu c u công nhân k thu t, nhân viên nghi p v cũng gi m theo. ði u đó tác
đ ng làm cho h th ng các trư ng d y ngh cũng suy gi m. ð n năm 1996
khi n n kinh t nư c ta thốt kh i giai đo n kh ng ho ng và có m c tăng
trư ng khá thì nhu c u công nhân k thu t, nhân viên nghi p v tăng c v s
lư ng và ch t lư ng địi h i vi c đào t o ngh ph i ñào t o sao cho ñúng
ngư i ñúng ngh trành tình tr ng th a th y thi u th .
Hi n nay, ch t lư ng lao ñ ng là y u t hàng ñ u quy t ñ nh s thành
b i trong c nh tranh qu c t . Trong nh ng năm g n ñây, Vi t Nam g p r t
nhi u b t l i trong c nh tranh. Y u t quan tr ng c a s h n ch này là Vi t
Nam có m t l c lư ng lao đ ng có ch t lư ng th p. Vì v y vi c nâng cao ch t
lư ng lao ñ ng nư c ta ñang là m t ñòi h i c p thi t. Ch t lư ng lao đ ng ch
có th nâng cao thơng qua q trình giáo d c đào t o, trong đó ñào t o ngh là
m t c u thành quan tr ng. Yêu c u này ñ i h i công tác d y ngh ph i phát
tri n nhanh c v quy mô l n ch t lư ng.
Nh ng đư ng l i và ch trương, chính sách c a ð ng n u ñúng và phù
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
14
h p s là ñi u ki n r t thu n l i đ phát tri n cơng tác d y ngh , Ngh quy t
h i ngh ban ch p hành Trung ương ð ng khóa VIII (12/1996) ñã ñánh giá:
“Giáo d c chuyên nghi p nh t là đào t o cơng nhân k thu t, nhân viên
nghi p v có lúc suy gi m m nh m t cân ñ i l n v cơ c u trình đ trong đ i
ngũ lao đ ng
nhi u ngành ngh s n xu t. Quy mơ đào t o ngh hi n nay v n
còn bé nh , trình đ , thi t b đào t o l c h u khơng đáp ng đư c nhu c u
CNH – HðH. T đó ngh quy t đã đưa ra ch trương là ñ y m nh ñào t o
công nhân lành ngh , tăng quy mô h c ngh , tăng cư ng ñ u tư c ng c và
phát tri n các trư ng d y ngh , xây d ng m t s trư ng tr ng đi m, đào t o
cơng nhân lành ngh cho các khu cơng nghi p, khu ch xu t, có tính đ n nhu
c u xu t kh u lao ñ ng.
2.3. ðào t o ngh k toán và các y u t
nh hư ng ñ n ch t lư ng đào t o
ngh k tốn
2.3.1. Khái ni m v ñào t o ngh k toán và ch t lư ng đào t o ngh k tốn.
Trong b t kỳ qu c gia nào,
các doanh nghi p, t ch c kinh t …k
tốn bao gi cũng có v trí đ c bi t quan tr ng. Cơng tác k tốn
nghi p Vi t Nam là b ph n không th thi u
các doanh
t t c các ñơn v t ch c.
Th trư ng tài chính – k tốn hi n ñang ñ i m t v i tình tr ng thi u
h t nhân s tr m tr ng nh t và thu hút s quan tâm cũng như ñư c bàn tán và
phân tích sơi n i trong su t m t năm v a qua. Năm 2010, nư c ta có kho ng
500.000 doanh nghi p. M i doanh nghi p tính trung bình c n t 4 đ n 6 nhân
viên k tốn làm vi c. ðó là m t con s không nh . Tuy nhiên, nhân l c
ngành này hi n nay ñang thi u và y u.
ð nh nghĩa k toán
K toán là ngh thu t thu nh n, x lý và cung c p thơng tin v tồn b
tài s n và s v n ñ ng c a tài s n (hay là tồn b thơng tin v tài s n và các
ho t đ ng kinh t tài chính) trong doanh nghi p nh m cung c p nh ng thông
tin h u ích cho vi c ra các quy t ñ nh v kinh t - xã h i và ñánh giá hi u qu
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
15
c a các ho t ñ ng trong doanh nghi p.
ð cung c p thông tin v kinh t tài chính th c s h u d ng v m t
doanh nghi p, c n có m t s cơng c theo dõi nh ng ho t ñ ng kinh doanh
hàng ngày c a doanh nghi p, trên cơ s ñó t ng h p các k t qu thành các b n
báo cáo k toán. Nh ng phương pháp mà m t doanh nghi p s d ng ñ ghi
chép và t ng h p thành các báo cáo k tốn đ nh kỳ t o thành h th ng k tốn.
Ngh k tốn là gì ?
Như trên đã nói k tốn quan tr ng là v y, nên vi c làm c a ngh k
toán cũng r t c n thi t. Ngh này địi h i tính trung th c, c n th n, năng ñ ng,
sáng t o...
M i ñơn v , t ch c trong xã h i đ u ph i có m t lư ng tài s n nh t
ñ nh ñ ti n hành các ho t đ ng. Trong q trình ho t ñ ng, ñơn v th c hi n
các ho t ñ ng như: tr lương, mua hàng, bán hàng, s n xu t, vay v n ñ u tư...
Các ho t đ ng đó g i là ho t đ ng kinh t tài chính và ngư i làm nh ng cơng
vi c đó chính là ngh k toán.
ðào t o ngh k toán: là cung c p cho ngư i h c nh ng ki n th c cơ
b n nh t v ngh k toán, giúp cho ngư i h c n m v ng ñư c nguyên lý k
toán, nhi m v c a k toán trong doanh nghi p…Cách th c t ch c m t b
máy k tốn ho t đ ng trong m t niên đ k tốn. Ngồi ra ngư i h c có th
bi t đư c vai trị, v trí c a k tốn, các chu n m c k toán hi n t i, h th ng
tài kho n k tốn, các thu t ng k tốn thơng d ng. Ngư i h c có th t
mình hồn thi n s sách k toán và ki m soát ho t đ ng k tốn c a doanh
nghi p m t cách t tin, chuyên nghi p.
2.3.2. Vai trò c a vi c nâng cao ch t lư ng ñào t o ngh k toán.
V y ch t lư ng đào t o ngh k tốn ph n ánh s h c sinh, sinh viên
ñang theo h c và khi t t nghi p ñ t k t qu cao; s h c sinh sinh viên sau khi
ra trư ng tìm đư c m t cơng vi c t t ñư c nh ng nhà s d ng lao ñ ng ñánh
giá cao. H c sinh khi ra trư ng làm vi c t i các cơng ty xí nghi p có th đáp
Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………….
16